TÓM TẮT BẢO VỆ KHÓA LUẬN

Chương 1
Chương 2
Chương 3
Trên cơ sở những phân tích về lý luận liên quan đến vấn đề phân chia di sản
thừa kế cũng như thực trạng quy định pháp luật về hoạt động công chứng văn bản
thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, tác giả tiến hành đề xuất một số giải pháp hoàn
thiện về mặt quy định pháp luật, bao gồm:
Một là, hoàn thiện quy định pháp luật liên quan đến điều kiện có hiệu lực của văn
bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Theo đó, mặc dù pháp luật dân sự quy định văn
bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế phải được lập thành văn bản nhưng không đưa ra
hậu quả pháp lý cụ thể đối với trường hợp văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế
này nếu không được lập thành văn bản. Do vậy, sinh viên đề xuất cần thiết bổ sung quy
định thêm điều khoản về vô hiệu trong trường các chủ thể liên quan không thực hiện thỏa
thuận phân chia di sản thừa kế bằng văn bản. Đồng thời, để việc thỏa thống nhất phân
chia di sản thừa kế bằng văn bản nếu không có di chúc mà phải thực hiện theo quy định
pháp luật cần bắt buộc phải thực công chức tại tổ chức hàng nghề công chứng phù hợp
với quy định pháp luật hiện hành.
Hai là, hoàn thiện quy định pháp luật liên quan đến hạn chế phân chia di sản thừa
kế. Pháp luật hiện hành chỉ cho phép một bên vợ hoặc chồng còn lại hạn chế phân chia di
sản thừa kế nếu việc phân chia di sản thừa kế ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của
họ. Tuy nhiên, thế nào là ảnh hưởng nghiêm trọng, thì hiện nay pháp luật vẫn chưa có bất
kỳ quy định cụ thể nào liên quan đến vấn đề này. Do vậy, để hạn chế những vướng mắc
và khó khăn có thể xảy ra trong quá trình áp dụng pháp luật, cần thiết phải có văn bản
hướng dẫn như thế nào là bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của một bên vợ hoặc
chồng nếu bên này có yêu cầu hạn chế phân chia di sản thừa kế. Đồng thời, bên cạnh chủ
thể là vợ chồng, cần thiết bổ sung chủ thể có quyền yêu cầu hạn chế phân chia di sản thừa
kế là người quản lý di sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi việc phân chia di sản thừa kế
theo quy định pháp luật.
Ba là, hoàn thiện quy định pháp luật về trách nhiệm của công chứng viên trong
hoạt động công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Các quy định pháp
luật hiện nay không quy định cụ thể trách nhiệm của các công chứng viên trong việc đảm
bảo tính hợp pháp của các tài liệu, hồ sơ được người thừa kế di sản cung cấp. Quan điểm
tác giả cho rằng, cần có định hướng hoàn thiện pháp luật theo hướng quy định bổ sung,
hoặc sửa đổi nội dung pháp luật theo hướng yêu cầu các công chứng viên khi yêu cầu
người thừa kế cung cấp các tài liệu, hồ sơ để đảm bảo rằng hoạt động công chứng văn
bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế được thực hiện phù hợp với quy định pháp luật.
Thêm vào đó, pháp luật hiện hành cũng có quy định trách nhiệm của công chứng viên
bao gồm việc từ chối văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi có đủ căn cứ xác định việc
chia di sản là không phù hợp với quy định pháp luật. Tuy nhiên, pháp luật không quy
định cụ thể như thế nào là không phù hợp với quy định pháp luật. Do vậy, tác giả đề xuất
cần có quy định hướng dẫn cụ thể như thế nào là không phù hợp quy định pháp luật để
đưa ra những căn cứ để công chứng viên có thể từ chối công chứng văn bản thỏa thuận
phân chia di sản thừa kế mà ít gặp phải những phản đối từ những người có liên quan.
Bốn là, hoàn thiện quy định pháp luật về niêm yết thụ lý công chứng văn bản thỏa
thuận phân chia di sản thừa kế. Theo đó, sinh viên đề xuất cần sửa đổi pháp luật theo
hướng cho phép tồn tại nhiều hình thức thực hiện niêm yết tại Ủy ban nhân dân cấp xã
mà không nhất thiết phải là công chứng viên thực hiện để tạo thuận lợi cho tổ chức hành
nghề công chứng trong quá trình hoạt động công chứng nói chung và công chứng các văn
bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế nói riêng. Có thể xem xét thực hiện các phương
thức niêm yết khác để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các tổ chức hành nghề công chứng
bao gồm: tổ chức hành nghề công chứng tiến hành niêm yết thừa kế hoặc giao cho người
yêu cầu công chứng tự thực hiện niêm yết thừa kế hoặc gửi qua đường bưu điện, thư báo
hoặc nhờ nhờ các cá nhân khác mà tổ chức hành nghề công chứng có thể tin tưởng để
thực hiện việc niêm yết.
Đồng thời, cần thiết quy định trường hợp cho phép thực hiện niêm yết tại nơi có
tài sản là bất động sản hoặc động sản mà không bắt buộc phải niêm yết đồng thời tại Ủy
ban nhân dân xã nơi người có tài sản thừa kế nếu có căn cứ xác định rằng người để lại tài
sản thừa kế không thể xác định được nơi thường trú hoặc tạm trú lâu dài hoặc người để
lại thừa kế là người Việt Nam đinh cư ở nước ngoài
Năm là, hoàn thiện quy định pháp luật về sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ văn bản
thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Pháp luật hiện hành chưa có cơ chế để thực hiện việc
này, do vậy cần thiết phải xây dựng thêm các nội dung quy định pháp luật liên quan đến
việc sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế ngay cả
sau khi văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế này đã được hoàn tất thủ tục công
chứng tại tổ chức hành nghề công chứng có đầy đủ thẩm quyền theo quy định pháp luật.
Bởi lẽ, về bản chất các tổ chức hành nghề công chứng chỉ tiến hành công chứng các nội
dung phân chia di sản được thống nhất bởi những đồng thừa kế, do đó việc cho phép sửa
đổi, bổ sung là hoàn toàn phù hợp.
Bên cạnh những nội dung hoàn thiện quy định pháp luật như đã nêu ở trên, tại
Chương 3 sinh viên cũng tiến hành đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng
pháp luật tại Văn phòng công chứng Điện Biên - nơi sinh viên thực tập, bao gồm:
Thứ nhất, tăng cường việc trao dồi, học hỏi và nâng cao kinh nghiệm của bộ phận
công chứng viên tại Văn phòng công chứng Điện Biên nói chung. việc tập trung và chú
trọng nâng cao năng lực và kinh nghiệm cuả các công chứng viên là nhiệm vụ và trách
nhiệm hàng đầu của Văn phòng công chứng Điện Biên trong quá trình hoạt động nhằm
thực hiện tốt mục đích phục vụ nhu cầu nhân dân hiệu quả nhưng đồng thời cũng đảm
bảo được danh tiếng và uy tín của văn phòng
Thứ hai, thiết chuyên nghiệp hóa hơn nữa việc tiếp nhận và hỗ trợ xử lý các vụ
việc việc tại văn phòng, trong đó bao gồm những vụ việc yêu cầu công chứng văn bản
thỏa thuận phân chia di sản thừa kế theo quy định pháp luật, thiết nhấn mạnh tinh thần hỗ
trợ, giúp đỡ của nhân viên văn phòng đối với các cá nhân đến và có nhu cầu được hỗ trợ
về giải thích pháp lý