EsP 8 Q2 Book 1

8
Quarter 2 - Booklet I
0
Bumuo sa Pagsulat ng Simplified Lessons ng Edukasyon sa Pagpapakatao 8
Manunnulat/Contextualizer: Jenny P. Duma-up
Content Editor: Mary Jane D. Harder, Head Teacher III

Phoebe Sheila L. Villalva, Head Teacher IV
Jerson B. Labos, Ed. D., EPS ESP
Leila G. Valencia, EPS LR
Tagalapat: Jenny P. Duma-up
Tagasuri: Jerson B. Labos, Ed. D., EPS ESP

Bernie P. Alcedo, Librarian II
Jezereel Grace G. Tiron, Program Development Officer II
Mary Jane D. Harder, Head Teacher III
Phoebe Sheila L. Villalva, Head Teacher
Tagapamahala: Ma. Luz M. De los Reyes, CESO V, SDS

Arlo L. Villalva, CID Chief
Jerson B. Labos, Ed. D., EPS ESP
Leila G. Valencia, EPS LR
1
Edukasyon sa Pagpapakatao
Ikalawang Markahan
8
Aralin Ang Pakikipagkapwa
1
ALAMIN
Ang tao ay may pangangailangang makipag-ugnayan sa iba, hinahanap niya ang
pagkakaroon ng makakasama at ang mapabilang sa isang pangkat.
Hindi lahat ng iyong karanasan sa paghahanap ng taong makakasundo mo ay naging
madali o maganda, hindi ba? Nakasalalay sa iyo ang lawak at lalim ng iyong pakikipag-
ugnayan sa iba. Kaya mahalaga ang pag-unawa tungkol sa pakikipagkapwa. Pero papano
magiging makabuluhan ang iyong pakikipag-ugnayan sa kapwa? Paano matutugunan ang
pangangailangan ng iyong kapwa sa aspektong intelektwal, panlipunan, pangkabuhayan at
pampulitikal.
Inaasahang matutunan ang mga sumusunod na kasanayan at pagpapahalaga
pagkatapos na matalakay natin ang nilalaman ng aralin:
1. Natutukoy ang mga taong itinuturing niyang kapwa. (EsP8IIa-5.1)
2. Nasusuri ang mga impluwensiya ng kanyang kapwa sa kanya sa aspektong intelektwal,
panlipunan, pangkabuhayan, at pulitikal. (EsP8IIa-5.2)
SUBUKIN
Maraming Pagpipilian
A. Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong at piliin ang tamang sagot. Titik lamang ang
isulat sa sagutang papel.
1. Alin sa mga sumusunod ang hindi maituturing na kapwa?
A. Guro B. Pulis C. Kaklase D. hayop
2. Sa panahon ng pandemya ngayon, anong uri ng aspekto ng pagkatao ang mapapaunlad
kung tayo ay sumusunod sa mga patakaran na inilulunsad ng ating pamahalaan?
A. Aspektong Panlipunan B. Aspektong Pampolitikal
C. Aspektong Intelektwal D. Aspektong Pangkabuhayan
3. Ano ang tawag sa taong labas sa iyong sarili?
A. kapwa B. punong-kahoy C. halaman D. hayop
4. Aling aspekto ng pagkatao ang higit na napauunlad sa pamamagitan ng
paghahanapbuhay?
A. Aspektong Intelektwal B. Aspektong Pangkabuhayan
C. Aspektong Pampolitikal D. Aspektong Panlipunan
5. Sa EsP, nadagdagan ang aking kaalaman at kakayahan sa pagpapasiyang moral. Anong
uri ng aspekto ng pagkatao ang napauunlad?
A. Aspektong Pampolitikal B. Aspektong Panlipunan
C. Aspektong Intelektwal D. Aspektong Pangkabuhaya
B. Panuto: Isulat kung ang pangungusap ay nagpapahayag ng tama at kung mali

nman ang pahayag. Isulang kasagutan sa inyong kuwaderno .
1. Maipapakita ang makabuluhang pakikipagkapwa sa pamamagitan ng pagtulong at
pakikiramay sa kapwa.
2
2. Kung ang tao ay naghahanapbuhay nalilinang niya ang pangkabuhayang aspekto ng
kanyang pagkatao.
3. Ang kapwa ay taong labas sa iyong sarili, maaaring iyong magulang, kamag-anak,
kaibigan, kaklase, at pati na rin kaaway.
4. Ang pagtugon sa pangangailangan ng kapwa ay nakahadhadlang sa makabuluhang
pakikipag-ugnayan sa kapwa.
5. Ang pagkakaroon ng inklinasyon na maging mapag-isa ay isang indikasyon ng mabuting
pakikipag-kapwa.
6. Tayo ay nabubuhay at nangangailangan ng tulong ng ating kapwa tao.
7. Sa pakikipag-ugnayan kailangan mong kilalanin at igalang ang dignidad ng iyong kapwa
tao.
8. Ang ating ugnayan sa kapwa ay nagbibigay palatandaan sa ibang tao ng tunay mong
nararamdaman.
9. Ang isang mabuting kapwa ay tumutulong na naghihintay ng kapalit.
10. Ang pagsigaw sa kapwa ay palatandaan ng mabuting pakikipag-ugnayan.
BALIKAN
Sa nakaraang aralin, napag-aralan natin ang tungkol sa Papel na Panlipunan at
Pampolitikal ng Pamilya na kung saan ang pamilya ay may pangunahing kontribusyon sa
lipunan sa pamamagitan ng pakikibahagi at pagbibigayan araw-araw.
Ngayon naman mayroon akong inihandang isang gawain na kung saan alam ko na
kayang-kaya ninyong sagutan at ito ay may kinalaman sa mga tao na bahagi ng ating buhay
na kung saan sila ay nagiging instrumento sa pagbabahagi at pagbibigay o pinagbabahaginan
at pinagbibigyan din natin.
Gawain 1:
Panuto: Hanapin at tukuyin ang sampung salita na maituturing mong kapwa-tao gamit ang
puzzle. Maaaring ang mga titik ng salita ay pahalang, patayo, pabalik, o padayagonal. Isulat
ang sagot sa kuwaderno.
G X R E R S H J K L Q O
F G N A G I B I A K D E
J M R K U C Y U O A P R
L S G R R H A I R A P U
U D H D O K T O R W W Y
O I J D P M A M I A C F
D T P Y N T T U J Y P U
X A K A E S A L K A K I
R P N H J H V D F S R E
M A L I K R X F H R R A
Y K L O L O B D S B L Y
TUKLASIN
Gawain 2
Panuto:
1. Marami kang taong nakakasalamuha sa iyong buhay. Isulat ang pangalan ng mga taong
itinuturing mong kapwa at kung ano ang nagawa nila sa iyong buhay?
3
2. Isulat kung paano mo siya natulungan at kung paano ka niya tinulungan.
Natulungan ko Tinulungan niya ako sa

Pangalan Siya ay:
siya sa pamamagitan pamamagitan ng:
ng:
Mayor Jerry Mayor ng Pagsunod ng mga Pag-unawa na maintindihan
Trenas aming patakaran na kaniyang ang kahalagahan ng
lalawigan ipinapatupad pagsunod sa mga patakaran
Pagiging masunuring
Nanay Liling Nanay Gawaing bahay na anak
Ikaw naman! Ipinakikilala ko sina:

Siya ay Natulungan ko Tinulungan niya
Pangalan
aking siya sa pamamagitan: ako sa pamamagitan ng:
1.
2.
3.
4.
5.
Gabay na tanong:
1. Batay sa inyong mga sagot, sino-sino ang mga taong nakatulong sa iyo at iyong
natulungan?
2. Ano ang iyong nararamdaman kapag tinutulungan ka ng kapwa- tao sa iyong mga
pangangailangan? Ano ang iyong nararamdaman kapag ikaw ay nakatulong din sa kapwa-
tao?
3. Batay sa iyong mga sagot, mahalaga ba ang kapwa-tao? Oo o hindi at bakit?
SURIIN
Ang kapwa ay taong labas sa iyong sarili, maaaring iyong magulang, kamag-anak,
kaibigan, kaklase, at pati na rin kaaway (Agapay, 1991). Ang pagtukoy at pagkilala sa mga
tao na itinuturing mong kapwa ang simula ng paglinang sa intelektwal, panlipunan,
pangkabuhayan, at politikal na aspekto ng iyong pagkatao.
Mga Aspektong Nalilinang sa Pakikipag-ugnayan sa kapwa:
1. Aspektong Intelektwal 2. Aspektong Politikal 3. Aspektong Pangkabuhayan
Aspektong Intelektwal
Karagdagang kaalaman, kakayahan, pagpapaunlad ng kakayahang mag-isip nang mapanuri
at malikhain, at mangatwiran.
Halimbawa: Sa EsP, nadagdagan ang aking kaalaman at kakayahan sa pagpapasiyang
moral. At natulungan ako ng aking guro na si Ms. Liberty.
Aspektong Politikal
Kaalaman at kakayahang makibahagi sa pagbuo at pagtamo ng makatao at makatarungang
lipunan.
4
Halimbawa: Kakayahan kong pumili ng lider na tutugon sa mga pangangailangan ng mga
mamamayan at sumunod sa batas at ordinansa ng lungsod, halimbawa bawal mag-jaywalk.
At natulungan ako ng mga traffic enforcer at mga opisyal ng barangay na sundin
ang tamang patakaran na pinapatupad.
Aspektong Pangkabuhayan
Kaalaman at kakayahang matugunan ang mga pangangailangan ng sarili at ng kapwa.
Halimbawa: Kakayahang magtipid. Tinutulungan ako ng aking nanay ng
tamang paghawak ng pera.
PAGYAMANIN
Gawain 3
Panuto: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon. Sabihin kung ito ay lumilinang sa
Aspektong intelektwal, politikal o pangkabuhayan ng isang tao. Isulat sa inyong kuwaderno
ang inyong mga kasagutan.
1. Si Aling Nina ay may limang anak. Nagsusumikap siya na mapaaral at mapatapos ang
kaniyang mga anak sa kabila ng kanilang kahirapan. Ipinaiintindi niya sa kanyang mga
anak ang kahalagahan ng Edukasyon kung saan ito lamang ang kanyang kayamanan na
maipamana sa kanila.
2. Sa panahon ng Pandemya na ating hinaharap sa ngayon maraming mga kababayan natin
ang nawalan ng trabaho at maraming mga Pamilyang Pilipino ang nagugutom. Kayat ang
ating gobyerno ay nagkaisa at naghawak kamay na makalikom ng pundo para sa
pangangailangan ng bawat pamilyang nangangailangan.
3. Si Carlo ay nahihirapan sa kanyang asignaturang Mathematics. Nakita siya ni Peter
nilapitan at sinabihan na kung gusto niyang turuan ay handa siyang tumulong dito na
walang bayad o kapalit.
4. Ngayong panahon ng Pandemya kailangan nating isaisip na ang mga pangunahing
pangangailangan lamang ang ating dapat bilhin dahil maraming tao ang nawalan na ng
trabaho.
5. Ang Punong barangay ay nagpatupad ng striktong patakaran sa paggamit ng faceshield at
face mask at pagsunod sa mga tuntuning pangkalusugan (health protocols).
ISAISIP
Gawain 4
Panuto: Gamit ang Semantic Web isulat sa bawat bilog ang salita o lipon ng mga salita na
may kinalaman o maiuugnay sa salitang kapwa
5
Gabay na Tanong:
1. Ano-anong mga salita ang naisulat ninyo sa bawat bilog ?
2. Ang mga salitang ito ba ay tumutukoy sa kapwa?
3. Bakit mo nasabi na ito ay tumutukoy sa kapwa?
4. Batay sa mga salitang naisulat sa bilog buuin ang kahulugan ng kapwa?
Rubriks sa Semantic Web

Kraytirya 5 3 2
a. Kaalaman/Pag- Tugma ang pagbigay Nakapagbigay ng Mababaw ang

unawa ng kahulugan ng kahulugan ngunit kulang pakahulugan sa
kapwa. ang kaalaman tungkol sa salitang kapwa.
kapwa.
Nasagutan ang tanong Nasagutan ang tanong Hindi nasagutan ang
b. Komprehensibo
at nakapagbigay ng pero kulang ang naibigay tanong at walang
ang pagbibigay
malinaw na na kahulugan. naibigay na
kasagutan
kahulugan. kahulugan.
c. Kasagutan sa Inilahad nang malinaw Hindi masyadong malinaw
Gabay na Mga ang mga sagot. ang mga sagot. Walang sagot.
Tanong
ISAGAWA
Gawain 5:
Panuto: Suriin at tayahin ang sariling kakayahan kung ang mga pahayag ay ginagawa mo
Palagi, Madalas, Paminsan-minsan, o Hindi Kailanman. Kopyahin sa kuwaderno ang talaan
at lagyan ng tsek (√) ang iyong sagot batay sa kasalukuyang kalagayan ng iyong kakayahan
sa pakikipagkapwa
Mada- Paminsan- Hindi

Mga Pahayag Palagi
las minsan Kailanman
1. Natutugunan ko ang pangangailangan ng

aking kapwa.
2. May oras ako para maglibang at magsaya
kasama ang aking kapwa.
3. Natutugunan ang mga pangangailangan sa
pamamagitan ng tulong mula sa kapwa.
4. Nakikisama ako sa mga tao na walang pag –
aalinlangan.
5. Pantay ang aking pagtingin sa kapwa at
tanggap ko ang pagkabukod-tangi ng bawat
tao.
TAYAHIN
Maraming Pagpipilian
A. Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong at piliin ang tamang sagot. Titik lamang ang
isulat sa sagutang papel.
6
C. Aspektong Intelektwal D. Aspektong Pangkabuhay
2. Ano ang tawag sa taong labas sa iyong sarili
paghahanapbuhay?
B. Panuto: Isulat kung ang pangungusap ay nagpapahayag ng tama at kung mali

nman ang pahayag. Isulang kasagutan sa inyong kuwaderno.
1. Ang pagkakaroon ng inklinasyon na maging mapag-isa ay isang indikasyon ng mabuting
pakikipag-kapwa.
2. Ang isang mabuting kapwa ay tumutulong na naghihintay ng kapalit.
3. Ang pagtugon sa pangangailangan ng kapwa ay nakahadhadlang sa makabuluhang
pakikipag-ugnayan sa kapwa.
4. Ang kapwa ay taong labas sa iyong sarili, maaaring iyong magulang, kamag-anak, kaibigan,
kaklase, at pati na rin kaaway.
5. Sa pakikipag-ugnayan kailangan mong kilalanin at igalang ang dignidad ng iyong kapwa
tao.
6. Kung ang tao ay naghahanapbuhay nalilinang niya ang pangkabuhayang aspekto ng
kanyang pagkatao.
7. Maipapakita ang makabuluhang pakikipagkapwa sa pamamagitan ng pagtulong at
pakikiramay sa kapwa
8. Ang ating ugnayan sa kapwa ay nagbibigay palatandaan sa ibang tao ng tunay mong
nararamdaman.
9. Tayo ay nabubuhay at nangangailangan ng tulong ng ating kapwa tao.
10. Ang pagsigaw sa kapwa ay palatandaan ng mabuting pakikipag-ugnayan.
KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 6:
Panuto: Sumulat ng isang slogan na may tema “Mabuting Kapwa”.
Halimbawa:
“Kapwa’y pahalagahan, upang buhay

ay maging makabuluhan”
7
Aralin 2
Ang Tao Bilang Likas na Panlipunang Nilalang
ALAMIN
Nilikha ang tao ayon sa larawan at wangis ng Diyos. May kakayahan siya na mamuhay
sa lipunan at maging bahagi nito. Isang likas na katangian na ipinagkaiba ng tao sa ibang
nilalang. Binigyan siya ng pagkakataon na pamahalaan ang iba pang nilalang at mga taong
makakasama at makatututong.
Likas sa tao ang mamuhay ng may kasama at maging panlipunang nilalang o (social
being) at hindi ang mamuhay na nag-iisa o (solitary being). Kaya’t ang panlipunang aspekto
ng pagkatao at ang kakayahan niyang sa pakikipag ugnayan sa kapwa ay likas sa kanyang
pagkatao o (social nature of human being).
Sa aralin na ito ay aalamin natin kung paano siya makikipag-ugnayan sa
lipunan na kaniyang ginagalawan sa pamamagitan ng:
1. Paghihinuha na:
a. Ang tao ay likas na panlipunang nilalang, kaya’t nakikipag-ugnayan siya sa kanyang
kapwa upang malinang niya ang aspektong intelektwal, panlipunan, pangkabuhayan, at
politikal.
b. Ang birtud ng katarungan (justice) at pagmamahal (charity) ay kailangan sa
pagpapatatag ng pakikipagkapwa.
c. Ang pagiging ganap niyang tao ay matatamo sa paglilingkod sa kapwa- ang tunay na
indikasyon ng pagmamahal. EsP8PIIB-5.3
2. Naisasagawa ang isang gawaing tutugon sa pangangailangan ng mga mag-aaral o
kabataan sa paaralan o pamayanan sa aspektong intektwal, panlipunan, pangkabuhayan,
o pulitikal. EsP8IIb-5.4
SUBUKIN
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong at piliin ang tamang sagot. Titik lamang ang isulat
sa sagutang papel.
1. Alin sa mga pahayag ang isa sa mga indikasyon na ang tao ay likas na panlipunang
nilalang?
A. Ang tao ay may kakayahang tugunan ang kaniyang sariling pangangailangan.
B. Ang tao ay may inklinasyon na maging mapag-isa.
C. Ang tao ay may kakayahang lumikha ng masasaya at makabuluhang alaala.
D. Ang tao ay may kakayahang maipahayag ang kaniyang pangangailangan.
2. Nalilinang ng tao ang kaniyang ________ sa pamamagitan ng kaniyang pakikiisa at
pakikibahagi sa mga samahan.
A. kusa at pananagutan B. sipag at tiyaga
C. talino at kakayahan D. tungkulin at karapatan
3. Ito ay likas na katangian ng tao na pinagkaiba niya sa ibang nilalang.

A. pamumuhay kasama ang kayamanan
B. pamumuhay kasama ang kaibigan
C.pamumuhay kasama ang asawa
D.pamumuhay kasama ang ibang tao
4. Alin sa sumusunod na pahayag ang nagpapakita ng mabuting pakikipag-ugnayan sa
kapwa?
A. “Bakit ba nahuli ka na naman?”
B. “Pilit kong inuunawa kung bakit ka nahuli, pero sana umalis ka ng bahay nang mas
maaga.”
C. “Sana sa susunod hindi ka na huli sa usapan natin.”
D. “Tatlumpung minuto na akong naghihintay sa iyo.
8
5. Maipakikita ang makabuluhang pakikipagkapwa sa pamamagitan ng sumusunod maliban
sa _______________.
A. kakayahan ng taong umunawa
B. pagmamalasakit sa kapakanan ng may kapansanan
C. espesyal na pagkagiliw sa nakaaangat sa lipunan
D. pagtulong at pakikiramay sa kapwa
6. Ang pagkakaroon ng iba’t ibang samahan sa lipunan ay inaasahang magtataguyod ng
________ bilang paglilingkod sa kapwa at sa kabutihang panlahat.
A. hanapbuhay B. libangan C. pagtutulungan D. kultura
7. Nagiging kahinaan ng mga Pilipino ang pakikipagkapwa dahil sa ________.
A. kakayahan nilang umunawa sa damdamin ng iba
B. kakayahan nilang makiramdam
C. kanilang pagtanaw ng utang na loob
D. kanilang pagiging emosyonal sa pakikisangkot
8. Niloob ng Diyos na ang tao ay mamuhay nang may kasama at maging panlipunang nilalang.
Alin sa mga sumusunod sa aspekto ng kaniyang pagkatao ang nalilinang?
A. Aspektong intelektwa B. Aspektong Panlipunan
C. Aspektong Pangkabuhayan D. Aspektong Politikal
9. Ano ang nakahahadlang sa makabuluhang pakikipag-ugnayan sa kapwa?
A. Kakayahan ng taong makibahagi sa mga gawaing panlipunan
B. Kakayahang tugunan ang pangangailangan ng kapwa
C. Pagkilala sa sarili na mas matalino siya kaysa ibang tao
D. Pagkikitungo sa iba sa paraang gusto mo ring pakitunguhan ka
10. Isang proseso upang maging mabuting kapwa na pinagdadaanan ng bawat isa araw-araw.
A. paghuhusga B. pag-unawa C. paglinang sa sarili D. pakikipag-ugnayan
BALIKAN
Sa nakaraang aralin, napag-aralan natin ang kahulugan ng kapwa at kung sino-sino ang
mga taong masasabi o maituturing nating kapwa-tao. At kung ano-ano ang mga gawin upang
mapaunlad ang sarili sa aspektong intelektwal, pangkabuhayan, politikal at panlipunan sa
tulong ng kapwa-tao.
Gawain 1:
Panuto: Tunghayan ang mga larawan na nasa ibaba. Anong aspekto ng pagkatao ang
malilinang sa mga sumusunod na larawan. Sabihin kung ito ay Aspektong Intelektwal,
pangkabuhayan, politikal o panlipunan.
9
Gabay na tanong:
1. Batay sa mga larawan na inyong nakita paano ninyo masasabi na ito ay nakapaglilinang
ng Aspektong Intelektwal, Politikal, Pangkabuhayan o Panlipunan ng isang tao.
2. Bakit kailangan nating linangin ang mga aspektong ito sa ating sarili?
3. Nakatutulong ba ito sa pagtamo ng kaganapan ng ating pagkatao? Pangatwiranan.
TUKLASIN
Gawain 2
Panuto: Basahin at intindihin ng mabuti kung ano ang ipinahihiwating ng mensahe ng tula.
At sagutin ang mga katanungan sa inyong kuwaderno.
ANG PAKIKIPAGKAPWA
Ang tao’y likas na panlipunang nilalang Pakikipagkapwa’y linangin nang may

Pakikipagkapwa-tao’y dapat malinang pagmamalasakit
Aspektong intelektwal, politikal, Laging isipin na kapwa’y kapantay,
panlipuna’t pangkabuhayan katulad din natin
Lubhang mapagyayaman sa pakikipag- Sa bawat salita’t kilos, iwasang
ugnayan. makasakit
Nakabubuti sa atin, sa kapwa’y gawin
Pangangailanga’y madaling matugunan din.
Sa pagkakaroo’t pagiging bahagi ng mga Kung ang kapwa ay minamahal nang
samahan lubusan
Nalilinang ating kusa’t pagiging mapanagutan Sa bawat pagkakataon, tunay siyang
Pati na ang pagtataguyod sa ating karapatan. paglingkuran
Ibahagi ang sarili, makipag-ugnayan
Paano pakisamahan ang taong nang makabuluhan
mapagmalaki? Kapanatagan, kaligayahn, at kaganapan,
Ayaw makiisa, lubha pang makasarili?
ating ngang makamtan.
Huwag mapaapekto at magpakagalit
Kabutihang panlahat ang atin lagging isaisip.
Mga Katanungan:
Sagutin ang sumusunod na tanong sa iyong kuwaderno matapos na basahin ang tula.
1. Ano-anong aspekto ng pagkatao ang malilinang sa pakikipag-ugnayan sa kapwa?
Ipaliwanag ang bawat isa.
3. Ano ang kabutihang naidudulot ng pagiging bahagi ng mga samahan? Magbigay ng
halimbawa.
10
SURIIN
Bilang panlipunang nilalang ang tao ay may kakayahan mamuhay sa lipunana at maging
bahagi nito. Kaya’t ang panlipunang aspekto ng pagkatao at kakayahan ng tao na makipag-
ugnayan sa kanyang kapwa ay likas sa kanyang pagkatao. Makakamit niya ang kanyang
kaganapan sa pamamagitan ng kaniyang makabuluhan at mabuting pakikipagkapwa
Kaya, bilang panlipunang nilalang, ang tao ay:
1. kasapi ng isang pamilya at lipunan na kung saan inaasahan siyang makikibahagi sa
pagtatakda ng mga layunin nito at sa pagkamit ng kabutihang panlahat;
2. kabilang sa mga gawaing pangkabuhayan, produksyon, at pagkunsumo, na tumutugon sa
aspektong pangkabuhayan; at
3. isang mamamayan na inaasahang makikibahagi sa pagkamit ng panlipunang pag-unlad
(social progress), na tumutugon sa aspektong politikal.
Ang isang makabuluhang pakikipagkapwa ay ang pagtugon sa pangagailangan ng iba ng
may paggalang at pagmamahal.
Mga birtud na dapat linangin upang mapatatag at maging makabuluhan ang
Pakikipagkapwa:
1. Katarungan (Justice)- ay pagbibigay sa kapwa na nararapat sa kanya.
2. Pagmamahal (charity)- ito ay ang pagmamahal at pagmamalasakit sa kapwa na mayroong
paggalang sa kanyang dignidad.
Mga Katangian ng Makabuluhan at Mabuting Pakikipag-ugnayan sa Kapwa
Ang isang makabuluhan at mabuting pakikipag-ugnayan sa kapwa ay nagbibigay ng
kaligayahan at kapanatagan sa tao. Napatunayan sa mga pag-aaral na ang isang taong may
matatag na samahan ng magkakaibigan ay madalang magkasakit, madaling gumaling,
mahaba ang buhay, at may kaaya-ayang disposisyon sa buhay.
Kaya lahat ng pakikipag-ugnayan ay nangangailangan ng pagsisikap upang ito ay mabuo,
mapatatag, at mapanatiling makabuluhan at mabuti. Nakasalalay ang tagumpay nito sa
kakayahan ng taong ibahagi ang kaniyang sarili sa pamamagitan ng paglilingkod sa kapwa.
PAGYAMANIN
Gawain 3
Panuto: Pagbibigay kahulugan at pagpapaliwanag .
1. Bakit ang tao ay naging likas na panlipunang nilalang?
2. Ibigay ang dalawang birtud na dapat linangin upang mapatatag at maging makabuluhan
ang Pakikipagkapwa?
3. Paano mo maipapakita ang pagmamahal at pagmamalasakit sa kapwa?
4. Ano ang maidudulot ng isang makabuluhan at mabuting pakikipag-ugnayan sa kapwa?
ISAISIP
Gawain 4
Panuto: Gamit ang grahic organizer punan ang patlang ng salita o lipon ng salita upang
mabuo ang pangungusap.
11
Ang Tao ay
Likas na Kaya’t At sa
1. nakikipag- pamamagit
ugnayan siya an ng
nilalang
upang
malinang sa 6. Nakakamit
mga
ng tao ang
aspetong:
Sa kapwa, kanyang
2. na
Kapwa 3. indikasyon
ng __8.______
4.
5. _7________
Ako
ISAGAWA
Gawain 5:
Panuto: Gumawa ng plano kung paano mo maisakatuparan ang Paglilingkod o Pagtulong sa
Kapwa.
Halimbawa
Gagawin ko upang
Petsa ng
Siya ay mapaunlad ang Naramdaman ko pagkatapos
Pangalan pagsasaka-
aking: pakikipag-ugnayan kong gawin
tuparan
ko
Padadalhan ko siya ng Nakahinga na ako nang
Kaibigan
sulat at hihingi ako ng maluwag dahil nagkaayos na
pero Ika-25 ng
Hal. Ben paumanhin; bibigyan kami; pagsusumikapan kong
nakatam- Setyembre
ko siya ng friendship mapanatili ang aming
puhan
bracelet na ginawa ko. pagkakaibigan.
Ikaw naman:
Gagawin ko upang Petsa ng

Siya ay Naramdaman ko pagkatapos
Pangalan mapaunlad ang pagsasakatu-
aking: kong gawin
pakikipag-ugnayan ko paran
1.
2.
3.
TAYAHIN
sa sagutang papel.
A. pamumuhay kasama ang kayamanan B. pamumuhay kasama ang kaibigan
C.pamumuhay kasama ang asawa D.pamumuhay kasama ang ibang tao
12
sa _______________.
nilalang?
kapwa?
maaga.”
5. Ang pagkakaroon ng iba’t ibang samahan sa lipunan ay inaasahang magtataguyod ng
________ bilang paglilingkod sa kapwa at sa kabutihang panlahat.
A. hanapbuhay B. libangan C. pagtutulungan D. kultura
6. Niloob ng Diyos na ang tao ay mamuhay nang may kasama at maging panlipunang
nilalang. Alin sa mga sumusunod sa aspekto ng kaniyang pagkatao ang nalilinang?
A. Aspektong intelektwa B. Aspektong Panlipunan
C. Aspektong Pangkabuhayan D. Aspektong Politikal
8. Isang proseso upang maging mabuting kapwa na pinagdadaanan ng bawat isa araw-araw.
A. paghuhusga B. pag-unawa C. paglinang sa sarili D. pakikipag-ugnayan
9. Ano ang nakahahadlang sa makabuluhang pakikipag-ugnayan sa kapwa?
A. Kakayahan ng taong makibahagi sa mga gawaing panlipunan
B. Kakayahang tugunan ang pangangailangan ng kapwa
C. Pagkilala sa sarili na mas matalino siya kaysa ibang tao
D. Pagkikitungo sa iba sa paraang gusto mo ring pakitunguhan ka
10. Nagiging kahinaan ng mga Pilipino ang pakikipagkapwa dahil sa ________.
A. kakayahan nilang umunawa sa damdamin ng iba
B. kakayahan nilang makiramdam
C. kanilang pagtanaw ng utang na loob
D. kanilang pagiging emosyonal sa pakikisangkot
KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 6:
Panuto: Sa pamamgitan ng pagsulat ng Journal, ipakilala ang taong iyong natulungan at ano
ang iyong naitulong sa kanya.
13
Aralin 3
Ang Pakikipagkaibigan
ALAMIN
May kasabihan tayo na “Everyone wants friends…Everyone needs good friends…”

BFF, Friendship, P’re Repapips..ito ay mga salitang naririnig natin na ginagamit nila sa
pagtawag sa kanilang kaibigan. Paano mo man tawagin ang isang tao na itinuturing mong
kaibigan, alam ko ginagawa o sinasabi mo ito kasi may halaga siya sa iyo na nakaaangat sa
iba mo pang kakilala.
Inaasahang matutunan ang mga sumusunod na kasanayan at pagpapahalaga pagkatapos na
matalakay natin ang nilalaman ng aralin:
1. Natutukoy ang mga taong itinuturing niyang kaibigan at ang mga natutuhan niya mula sa
mga ito. EsP8IIc-6.1
2. Nasusuri ang kanyang mga pakikipagkaibigan batay sa tatlong uri ng pakikipagkaibigan
ayon kay Aristotle. EsP8IId-6.2
SUBUKIN
sa sagutang papel.
1. Alin ang nagpapakita ng kahalagahan ng pakikipagkaibigan?
A. pagbigay ng papel sa tuwing may pagsusulit
B. pagdamay sa luksa at libing ng ama
C. paglalakad sa pinopormahang kaklase
D. pagbibigay ng textmate
2. Anong uri ng pakikipagkaibigan kapag nakabatay sa pangangailangan o sapagkat
kailangan niya ito?
A. pakikipagkaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
B. pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan
C. pakikipagkaibigang nakabatay sa kabutihan
D. pakikipagkaibigang nakabatay sa utang na loob
3. Ano ang pangunahing dapat mapagyaman upang maging possible ang pagbuo ng malalim
na pag-Kakaibigan?
A. pagpapayaman ng pagkatao B. pagpapaunlad ng mga kakayahan
C. simpleng ugnayang interpersonal D. pagpapabuti ng personalidad
4. Ang sumusunod ay naglalarawan sa pananaw ni Aristotle sa pagkakaibigan maliban sa:
A. Hindi pumapanig sa kabutihan ng iisa kundi para sa isa’t-isa
13
B. Nag-aangat ng antas ng buhay tungo sa positibong ugnayan ng lipunan
C. Sumisibol mula sa pagmamahal ng mga taong malalim na nakikilala ang pagkatao sa
kaniyang sariling pananaw
D. Natatanging damdamin para sa espesyal na tao na mas higit ang halaga kaysa sa isang
ordinaryong kakilala lamang
5. Nalungkot ang iyong kaibigan, akala niya ay naiinis ang mga kaibigan ninyo sa kanya. Ano
ang iyong gagawin?
A. huwag pansinin lilipas din ang tampo
B. kausapin ng mahinahon, ipaliwanag ang lahat at ipadama ang pagmamahal
C. Isumbong sa guro para sermunan
D. bigyan ng babala
14
6. Ito ay ang pagkakaibigang inilaan sa isang tao dahil sa pangangailangan ng isang tao rito.
Anong uri ng pakikipagkaibigan ito?
A. Pagkaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
B. Pakikipagkaibigan na nakabatay sa pangangilangan
C. Pagkakaibigang nakabatay sa kabutihan
D. Lahat ng mga ito
7. Itong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo batay sa pagkagusto at paggalang sa isa’t-isa.

A Pagkaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
D. Lahat ng mga ito
8. Ang ganitong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo sa pagitan mo at ng isa o mahigit pang tao
na masaya kang kasama o kausap.
D. Lahat ng mga ito
9. Pagsinabi mong”kaibigan kita dahil kailangan kita”. Anong uri ng pagkakaibigan ang
mabubuo?
A. Pagkaibigang nakabtay sa sariling pankasiyahan
D. Lahat ng mga ito
10. Ang pagkakaibigang nakabatay sa kabutihan ay ang pagkakibigan na_______________.

A. Nabubuo sa pagitan ng mabubuting tao na kapwa nagtataglay ng mga birtud ay
pagpapahalaga at ito ay paghahangad ng mabuti para sa isang kaibigan at para sa
kanyang kapakanan.
B. Nabubuo ito dahil sa pangangailangan ng isang tao rito.
C. Ito ay nabubuo sa pagitan mo at ng isa o mahigit pang tao na masaya kang kasama o
kausap.
D. Lahat ng mga nabanggit
BALIKAN
Sa nakaraang aralin ay tinalakay natin ang halaga ng pakikipagkapwa. Tiyak na
naunawaan mo na, na likas sa isang tao ang maghanap ng kapwa na kaninyang
makakaugnay dahil siya ay likas na panlipunang nilalang. Ngunit ang ating ugnayan sa ating
kapwa ay nagkakaiba ng lalim at lawak.
Ang simpleng magkakilala ay maaaring maging malalim na magkakaibigan sa hinaharap
dahil sa pagsisimula ng mas malalim na ugnayan. Ano nga ba ang ang kaibigan? Ano-ano ba
ang nagawa nila sa iyo?
Gawain 1:
Panuto: Gumuhit ng limang bulaklak na nakalagay sa mga paso. Isulat sa mga bulaklak ang
mga natutuhan mo sa iyong kaibigan, sa mga dahon naman isulat ang mga naidudulot na
kabutihan ng kaibigan at sa paso naman ay isulat ang pangalan ng itinuturing mong kaibigan.
Gawing gabay ang nasa ibaba.
15
Natutuhan Natutuhan
sa Kaibigan sa Kaibigan
Kabutihang
Naidulot Kabutihang
Naidulot
Pangalan ng
KAIBIGAN
Gabay na tanong:
a. Batay sa inyong mga sagot, sino-sino ba ng itinuturing mong kaibigan?
b. Bakit mo sila itinuring na kaibigan?
c. May nagawa ba sila sa iyo na masasabi mo na sila ay iyong kaibigan?
TUKLASIN
Gawain 2
Sa gawaing ito ay iyo namang suriin ang pagkakaiba at pagkakatulad mo at ng iyong mga
kaibigan. Gawin mo ito gamit ang Venn Diagram.
Panuto:
1. Gumuhit ng mga bilog batay sa dami ng iyong mga kaibigan (kasama ka sa bilang ng bilog).
Gawin ito sa inyong mga kuwaderno at maaari niyo din kulayan.
2. Tiyakin na ang mga isusulat na katangian ay higit pa sa pisikal na mga katangian, maaaring
isama rito ang gawi, pag-uugali, hilig, talento, o kakayahan, at iba pa.
Halimbawa:
Sa mga bahaging ito ay isusulat ang

magkakatulad na katangian ng dalawang tao
na nasa bilog. Hal. Katangian na magkatulad Sa mga bahaging ito ay isusulat
ni Rachelleat Sheryll, ni Marie Fe at ni Sheryll ang mga natatanging katangian
at ni Rachelle at Marie Fe. na iyong/ /kanilang tinataglay
Rachelle
Sa mga bahaging ito

Ma. Fe Sheryll ay isusulat mga mag
magkakaparehong
katangian
na taglay ng lahat
Mga gabay na tanong:

1. Ano ang iyong natuklasan mula sa gawain?
2. Ano ang epekto ng pagkakaiba ng mga katangian ninyong magkakaibigan?
3. Ano ang epekto ng pagkakatulad ng mga katangian ninyong magkakaibigan?
16
SURIIN
Ayon sa Webster’s Dictionary, ang pagkakaibigan ay nangangahulugan ng pagkakaroon
ng ugnayan sa isang tao dahil sa pagmamahal (affection) o pagpapahalaga (esteem).
Mahalagang maunawaan na ang pagkakaibigan ay hindi isang damdamin, bagkus isang
pasiya dahil ito ay nangangailangan ng malinaw na hangarin. Hindi ito ibinabatay lamang sa
simpleng pagkagusto at sa kagalakan dahil sa presensya ng isang tao.
Si Aristotle, isang Griyegong pilosopo, ay nagbigay ng makabuluhang pananaw sa
pakikipagkaibigan. Ang sabi niya, “Ang tunay na pakikipagkaibigan ay sumisibol mula sa
pagmamahal ng mga taong malalim na nakilala ang pagkatao sa pananaw ng sarili at iba.
Ito’y isang natatanging damdamin para sa espesyal na tao na mas higit ang halaga sa isang
ordinaryong kakilala lamang. Hindi ito pumapanig sa kabutihan ng iisa kundi para sa isa’t isa.
Naiaangat nito ang antas ng buhay tungo sa positibong ugnayan ng isang lipunan.”
Mahalaga ring bigyang-pansin ang tatlong uri ng pagkakaibigan ayon kay Aristotle.
Makatutulong ito upang masuri ang uri ng pagkakaibigan na iyong iniaalay para sa iyong mga
piniling maging kaibigan. Ang mga ito ay:
1. Pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan.
- Ito ay pagkakaibigang inilalaan sa isang tao dahil sa pangangailangan ng isang tao
rito. Sa paaralan halimbawa, may mga mag-aaral na kinakaibigan ang kaniyang kapwa
mag-aaral dahil sa angkin nitong kasipagan at kabutihan na siya ay tulungan sa paggawa
ng mga takdang-aralin at proyekto (kung minsan nga ay pati na pagpapakopya sa mga
pagsusulit).
2. Pagkakaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan.
-Ang ganitong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo sa pagitan mo at ng isa o mahigit pang
tao na masaya kang kasama o kausap. Madalas ito ay ang mga taong kasama mo sa
maraming mga gawain, katulad ng kalaro sa basketbol, mga kasama sa pamamasyal o
ang madalas na nagpapatawa sa iyo sa oras ng kuwentuhan.
3. Pagkakaibigan na nakabatay sa kabutihan.
-Ang ganitong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo batay sa pagkagusto (admiration) at
paggalang sa isa’t isa.
PAGYAMANIN
Gawain 3
Panuto: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon. Sabihin kung anong uri ng pagkakaibigan
ito batay sa pahayag ni Aristotle: Pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan,
Pagkakaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan o Pagkakaibigan na nakabatay sa
kabutihan. Isult ang inyong sagot sa kahon na may iba’t-ibang hug
Sitwasyon Sagot
1. Alam ni Joanna na mabait at masunuring bata si

Ella. Kaya’t gusto niyang makilala at kaibiganin ito ____________
dahil sa taglay niyang mabuting ugali. ____________
____________
____________
Si Jaypee ay magaling maglaro ng basketbol. ____________
Gusto siya palagi makasama ni Carlo dahil mahig ____________
2. din siya sa larong basketbol. Kaya’t nagiging ____________
__________________
________
__________________
masaya ang dalawa habang sila ay naglalaro.
__________________
__________________
Si Jason ay kilala sa kanilang paaralan dahil siya ay ___
mayaman at gwapo. Gustong gusto siyang _____________
3. kaibiganin ni Edward para magiging kilala din siya sa _____________
_____________
buong campus. _____________
_____________
_______
17
ISAISIP
Gawain 4
Panuto: Punan ang patlang ng mga tamang salita. Piliin lamang ang tamang sagot sa loob
ng kahon sa ibaba. Isulat ito sa inyong kuwaderno.
“Ang tunay na ______1.______ ay sumisibol mula sa _____2.______ng mga taong

malalim na nakilala ang ______3.___________sa pananaw ng sarili at iba. Ito’y isang
natatanging _____4._________para sa _____5.______na tao na mas higit ang _______6.
________ sa isang ordinaryong kakilala lamang. Hindi ito pumapanig sa ______7.______
ng iisa kundi para sa isa’t isa. Naiaangat nito ang __8.______ng buhay tungo sa
______9.________ ugnayan ng isang _____10._________.”
Pakikipagkaibigan PagmamahalPagkatao damdamin lipunan
Espesyal halaga kabutihan antas positibong
ISAGAWA
Gawain 5:
Sa pagkakataon na ito ay susuriin naman kung naisasabuhay mo ba ang pagkakaibigan,
batay sa tunay na layon nito.
Panuto:
1. Makikita sa ibaba ang tseklis ng mga palatandaan na nagpapatunay ng pagsasabuhay ng
pakikipagkaibigan.
2. Suriin kung iyong tinataglay ang sumusunod na palatandaan. Lagyan ng tsek (√) sa tapat
ng bawat aytem kung ito ay iyong taglay at lagyan naman ng ekis (×) kung hindi.
Ako
Mga Palatandaan Hindi Ako ito
ito
1. Lahat ng bagong kakilala ay pinaniniwalaan kong maaari kong
maging kaibigan sa hinaharap.
2. Upang mabuo ang pagkakaibigan kailangang may
pagkakatulad at iisang interes o hilig.
3. Interesado ako sa aking kaibigan sa kabuuan ng kaniyang
pagkatao at hindi lamang sa mga bagay na kami ay may
pagkakatulad.
4. Naniniwala akong mahalaga na mayroong regular na
pakikipag-ugnayan sa mga pinipiling maging kaibigan.
5. Nauunawaan ko na ang kalidad ng pagkakaibigan ay tataas
batay sa dami ng pagpapalitan ng mga tanong na maglalapit
sa isa’t isa at magbubukas sa kanilang sarili at maging sa
kanilang magkaparehong interes na makilala ang isa’t isa.
18
TAYAHIN
sa sagutang papel.
1. Pagsinabi mong”kaibigan kita dahil kailangan kita”. Anong uri ng pagkakaibigan ang
mabubuo?
A. Pagkaibigang nakabtay sa sariling pankasiyahan
D. Lahat ng mga ito
2. Itong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo batay sa pagkagusto at paggalang sa isa’t-isa.

D. Lahat ng mga ito
3. Ang pagkakaibigang nakabatay sa kabutihan ay ang pagkakibigan na_______________.

A. Nabubuo sa pagitan ng mabubuting tao na kapwa nagtataglay ng mga birtud ay
pagpapahalaga at ito ay paghahangad ng mabuti para sa isang kaibigan at para sa
kanyang kapakanan.
B. Nabubuo ito dahil sa pangangailangan ng isang tao rito.
C. Ito ay nabubuo sa pagitan mo at ng isa o mahigit pang tao na masaya kang kasama o
kausap.
D. Lahat ng mga nabanggit
na pag-Kakaibigan?


D. Natatanging damdamin para sa espesyal na tao na mas higit ang halaga kaysa sa
isang ordinaryong kakilala lamang.
7. Nalungkot ang iyong kaibigan, akala niya ay naiinis ang mga kaibigan ninyo sa kanya. Ano
ang iyong gagawin?
A. huwag pansinin lilipas din ang tampo
B. kausapin ng mahinahon, ipaliwanag ang lahat at ipadama ang pagmamahal
C. Isumbong sa guro para sermunan
D. bigyan ng babala
19
8. Ito ay ang pagkakaibigang inilaan sa isang tao dahil sa pangangailangan ng isang tao rito.
Anong uri ng pakikipagkaibigan ito?
D. Lahat ng mga ito

isang ordinaryong kakilala lamang.
10. Ang ganitong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo sa pagitan mo at ng isa o mahigit pang
tao na masaya kang kasama o kausap.
D. Lahat ng mga ito
KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 6:
Panuto: Sumulat ng isang saknong na tula na may pamagat “Ang Aking Kaibigan”.
Halimbawa:
“Ang Aking Kaibigan”

Isang taong masusumbungan, malalapitan at mapagpipitagan
Sa oras ng kagipitan, siya’y maaasahan
Nagpapasaya sa araw kong nag aalala,
Kaibigan ko! Ikaw ay palaging naala-ala…..
Aralin 4
Pakikipagkaibigan Tungo sa Matatag na Pagkakakilanlan
at Kaganapan ng Pagkatao
ALAMIN
Ang tao ang humuhubog ng kaniyang pagkakaibigan…Ang kanilang pagkakaibigan
ang humuhubog sa kanila…
Ano ang pinakamagandang bagay na naibigay sa iyo ng iyong kaibigan? Maraming
katangi-tanging bagay ang maaaring naihandog o nagawa niya sa iyo. Para sa iba, maaaring
ito’y isang pabor na hiningi mula sa kanila o kaya ay mga material na bagay na natanggap sa
mga espesyal na okasyon. Ngunit hindi matutumbasan ng mga ito ang mga bagay na iyong
natuklasan tungkol sa iyong sarili dahil sa iyong kaibigan. Ang tinutukoy ditto ay ang mga hindi
lantad mong katangian o kakayahan na siya ang unang naniwala na mayroon ka bago mo pa
man ito lubos na pinaniwalaan.
Inaasahang matutunan ang mga sumusunod na kasanayan at pagpapahalaga pagkatapos
na matalakay natin ang nilalaman ng aralin:
20
1. Nahihinuha na:
a. Ang pakikipagkaibigan ay nakatutulong sa paghubog ng matatag na pagkakakilanlan at
pakikisalamuha sa lipunan.
b. Maraming kabutihang naidudulot ang pagpapanatili ng mabuting pakikipagkaibigan: ang
pagpapaunlad ng pagkatao at pakikipagkapwa at pagtatamo ng mapayapang
lipunan/pamayanan.
c. Ang pagpapatawad ay palatandaan na pakikipagkaibigang batay sa kabutihan at
pagmamahal. EsP8PIId-6.3
2. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang mapaunlad ang pakikipagkaibigan (hal.:
pagpapatawad) EsP8PIId-6.4
SUBUKIN
sa sagutang papel.
1. Ang sumusunod ay kahalagahan ng mabuting pakikipagkaibigan maliban sa
A. Ang pakikipagkaibigan ay hindi lamang isang pakikitungo sa kapwa kundi isang
pagbabahagi ng sarili
B. Ang pakikipagkaibigan ay nakatutugon sa personal na intensyon ng tulong o pabor na
makukuha sa iba
C. Ang pakikipagkaibigan ay bunga ng pagsisikap na dalisayin at patatagin ang ugnayan
sa pangmatagalang panahon
D. Ang pakikipagkaibigan ay nararamdaman mula sa inspirasyong nagmumula sa taong
naniniwala at nagtitiwala sa atin
2. Sa panahon ng kabataan likas na umuusbong ang pakikipagkaibigan sa katapat na
kasarian kagaya sa kaparehong kasarian. Upang maingatang hindi mabuwag ang
magandang layunin sa pagkakaibigan sa katapat na kasarian nararapat na isaalang alang
ang:
A. Paglilinaw sa kanilang mga limitasyon ng ugnayang maingat na binuo
B. Paggalang sa katangian at kahinaang taglay ng kanilang sekswalidad
C. Pagsuporta sa mga mithiing nais makamit mula sa pakikipagkaibigan
D. Pagkontrol sa posibleng atraksyon na makamit mula sa pakikipagkaibigan
3. Alin sa mga sumusunod ang hindi makatutulong sa pagpaunlad ng ating pagkatao?
A. Hindi nakalilikha ng mabuting pagtingin sa sarili
B. Natutuhan kung paano maging mabuting tagapakinig
C. Natutukoy kung sino ang mabuti at di mabuting kaibigan sa pamamagitan ng mga tunay
na kaibigan
D. Nagkakaroon ng mga bagong ideya at pananaw sa pakikipagkaibigan
4. Ano ang palatandaan ng kalakasan ng isang tao?
A. Panununtok sa taong nakagalitan B. Pag-iiyak kung nasasaktan
C. Paghingi ng kapatawaran D. Iwan ang kaibigan at huwag pansinin
5. Matagal nang inuunawa ni Lyka ang pagiging palaasa ni Jovelle. Madalas sa klase, si Lyka
ang kinokopyahan ng mga takdang aralin ng kaibigan. Minsan, sinabi nito kay Jovelle na
mas makabubuting pag-aralan niya na gawing mag-isa ang mga proyekto at iba pang
gawain sa klase ngunit hindi pa rin niya ito ginawa. Kaya, nagpasiya si Lyka na hindi na
siya magpapakopya sa kaibigan. Mula noon, hindi na siya pinansin ni Jovelle. Anong uri ng
pagkakaibigan ang ipinakitang halimbawa ni Jovelle?
A. Pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan
B. Pagkakaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
C. Pagkakaibigan na nakabatay sa kabutihan
D. Pagkakaibigang nakabatay sa kakayahang interpersonal
21
6. Sino ang nagsabi ng “Ang tunay na pagkakaibigan ay dumadaan muna sa ilang matitinding
pagsubok bago ito ganap na malinang sa malalim na antas ng pakikipag-ugnayan.”
A. Aristotle B. Mahatma Gandhi C. Manuel Dy D. George Washington
7. Ang sumusunod ay naidudulot ng pakikipagkaibigan sa pagpapaunlad ng ating pagkatao
maliban sa:
A. Nakalilikha ito ng mabuting pagtingin sa sarili
B. Nagkakaroon ng mga bagong ideya at pananaw sa pakikipagkaibigan
C. Natututuhang pahalagahan ang mabuting ugnayan sa pakikipagkaibigan sa kabila ng
ilang di pagkakaintindihan
D. Natutukoy kung sino ang mabuti at di mabuting kaibigan sa pamamagitan ng
obserbasyon sa sariling ugnayan at ugnayan ng iba
Para sa bilang 8-10. Basahin at suriin ang sitwasyon sa ibaba:
Nagsimula ang pagkakaibigan nina Zeny at Cely sa paaralang kanilang pinapasukan.
Nagustuhan ni Cely ang pagkamasayahin, makuwento, at maalalahanin ni Zeny. Masaya sila
sa kanilang relasyon bilang magkaibigan at magkaklase. Habang tumatagal mas nakilala ng
dalawa ang isa’t isa; ang mabubuting katangian pati na rin ang ilang kapintasan. Para kay
Cely, lubos at walang kondisyon ang kaniyang pagmamalasakit sa kaibigan. Subalit ng
tumagal, napansin niya na kapag natataasan niya ang iskor ni Zeny sa kanilang pagsusulit,
naiinis ito. Kapag ang kanilang guro ay pumupuri sa magagandang gawaing naipamalas ni
Cely, sa ibang kaklase sumasama ang huli. Nasasaktan si Cely pero wala siyang lakas ng
loob sabihin ito kay Zeny. Ang lahat ng kaniyang saloobin ay sinasarili na lamang niya.
8. Kung ikaw si Cely ano ang pinakamakatwirang hakbang upang maging malinaw ang
katayuan ng kaniyang pakikipagkaibigan kay Zeny?
A. Makipagkaibigan sa iba at balewalain ang kaibigang naiinggit sa kaniya
B. Ipagpatuloy ang pananahimik hanggang kaya pang tiisin ang ugali ng kaibigan
C. Ipakita kay Zeny na hindi siya apektado sa negatibong kilos at asal na ipinamamalas
sa kaniya
D. Maglaan ng sapat na panahon sa pakikipag-usap nang matapat kaugnay sa negatibong
asal / ugali ng kaibigan
9. Ano ang pangunahing dahilan ng hindi magandang pakikitungo ni Zeny sa kaniyang
kaibigan?
A. Hindi niya mahal ang kaniyang kaibigan
B. May nabubuong kompetisyon sa kanilang dalawa
C. Isa lang sa kanila ang sumisikat at napapansin sa klase
D. Nagsasawa na siya sa kabaitang ipinakikita ng kaibigan
10. Mula sa kuwento ng pagkakaibigan nina Zeny at Cely, alin sa sumusunod na konsepto
ang angkop dito?
A. Ang tunay na pagkakaibigan ay bunga ng pagsisikap na dalisayin at patatagin ang
ugnayang namamagitan.
B. Lahat ng pagkakaibigan ay may mabuti at di mabuting naidudulot sa tao subalit ang
mga ito’y maaaring maging dahilan ng ating paglago.
C. Ang pagkakaibigan ay pagbabahagi ng sarili na hindi naghihintay ng kapalit sa mga
bagay na hatid ng pakikipag-ugnayan sa kapwa.
D. Sa pagpili ng kaibigan, kailangan nating bumuo ng pamantayan at inaaasahan sa
kanila na makakatulong sa pagpapabuti ng pagkatao.
BALIKAN
Sa nakaraang aralin ay tinalakay natin ang tatlong uri ng Pakikipagkaibigan ayon kay Aristotle.
Ano-ano nga ba ang tatlong (3) uri ng pagkakaibigan ayon kay Aristotle? IBigay ang bawat
kahulugan nito.
22
Gawain 1:
Panuto: Ipakilala mo ang iyong kaibigan sa pamamagitan ng paglilista ng kaniyang katangian,
mga gawain, pananalita na palagi niyang sinasabi at mga kaaya-ayang ugali na makikita sa
kanya. Gawing gabay ang larawan sa ibaba.
Siya ay….. Ginagawa niyang…..

Tumutukoy sa katagian niya: Tumutukoy sa Gawain niya:
1. 1.
2. 2.
Sinasabi niya ang…. KAIBIGA Siya ay hindi….

N
Tumutukoy sa mga salitang kanyang Tumutukoy sa mga ugali na
palaging sinasabi at di makikita sakanya.
1. 1.
2. 2.
TUKLASIN
Gawain 2
Panuto: Gumawa ng Profile ng iyong mga kaibigan na naglalaman ng mga sumusunod na
impormasyon:
a. Pangalang ng Kaibigan
b. Katangian niyang taglay
c. Mga bagay na natutuhan sa kanya
d. Mga karanasan na nagpapalapit sa inyong dalawa
Mga karanasan na
Pangalang ng Katangian niyang Mga bagay na
nagpapalapit sa inyong
Kaibigan taglay natutuhan sa kanya
dalawa
Hal. Masunurin at mabait Natutunan ko sa kanya Palaging pumupunta sa
1. Marcos na kaibigan ang mag respeto sa simbahan at
mga nakakatanda namamasyal sa plaza.
Ikaw naman:
Pangalang ng Katangian niyang Mga bagay na natutuhan Mga karanasan na
Kaibigan taglay sa kanya nagpapalapit sa inyong
dalawa
1.
2.
3.
Gabay na tanong:
1. Batay sa iyong mga sagot, ano-ano ang mga natutunan mo sa iyong mga kaibigan?
2. Ito ay ay nakatulong na mapaunlad ang iyong pagkatao?
3. Sa pamamagitan ba ng iyong pakikipagkaibigan sa kanila naging makabuluhan ba ang
iyong pakikipag-ugnayan sa mga tao sa lugar na iyong tinitirhan?
4. Masasabi mo ba na ang pakikipagkaibigan ay magdudulot ng isang mapayapang
pamayanan/lipunan? Oo o hindi? Bakit?
23
SURIIN
Ang pakikipagkaibigan ay isang kapangyarihang ugnayan. Nakapagdudulot ito ng
positibo, makatotohanan, at matibay na pundasyon ng ating pagkakakilanlan at pagkatao. Sa
aklat ni Joy Carol (2008) na The Fabric of Friendship, tinukoy ang maraming bagay na
naidudulot ng pakikipagkaibigan sa pagpapaunlad ng ating pagkatao
Mga Maidudulot ng Pakikipagkaibigan sa Pagpapaunla ng ating Pagkatao
1. Nakalilikha ito ng mabuting pagtingin sa sarili. Kapag may mabuting ugnayang
namamagitan sa inyo ng iyong kaibigan, ang kakayahang magbahagi ng taglay na mga
katangian sa isa’t isa ay nakapagpapasaya sa atin.
2. Natutuhan kung paano maging mabuting tagapakinig. Madalas, lalo na sa mga kabataan,
mahirap ang maglaan ng panahon at pasensya na makinig sa mga hinaing o suliranin ng
kapwa.
3. Natutukoy kung sino ang mabuti at di mabuting kaibigan sa pamamagitan ng mga tunay na
kaibigan. Sabi nga, malalaman mo lamang ang tunay na kaibigan at hindi kung mayroon
kang parehong pagdanas dito.
4. Natututuhang pahalagahan ang mabuting ugnayan sa pakikipagkaibigan sa kabila ng ilang
di pagkakaintindihan. Ang mga suliranin ang nakapagpapatatag sa isang tao at sa pagitan
ng magkaibigan ang mga suliranin din ang maaaring maging instrumento upang mas
mapatatag ang kanilang samahan.
5. Nagkakaroon ng mga bagong ideya at pananaw sa pakikipagkaibigan. Kung minsan, akala
natin ay napakadami na nating alam sa paksang ito.
= PAGPAPATAWAD: Batayan ng Kabutihan at Pagmamahal=

Minsan, kahit iniingatan ang magandang ugnayan ng pagkakaibigan dumadating sa
punto ng hindi pagkakaunawaan. Sumasang-ayon ka ba dito? Sabi nga ni George
Washington, “Ang tunay na pagkakaibigan ay dumadaan muna sa ilang matitinding pagsubok
bago ito ganap na malinang sa malalim na antas ng pakikipag-ugnayan.” Hindi nga natin
makikilala nang lubos ang mga kaibigan kung hindi natin mararanasan ang ilang krisis
kaugnay sa pakikipagkaibigan. Lahat ay nagkakamali.
Ang mabuting pagkakaibigan ay marunong tumanggap sa katotohanan, handang ipakita
ang kababaang-loob at magpatawad.
Tandaan na mahalagang magkaroon ng kaisahan ang puso ng magkaibigan na makikita sa
pagkakaroon ng kaisahan (harmony) ng kanilang pag-iisip at sa maingat na pag-aalaga sa
isa’t isa. Ngunit ang pagkakaroon ng kaisahan ng puso ay nangangailangan ng kakayahang
maibalik ang ibinibigay ng kapwa (reciprocity).
Kung iisa lamang ang nagmamahal, hihinto ang pagkakaibigan. Minamahal natin ang ating
kaibigan katulad ng pagmamahal natin sa ating sarili ngunit hindi nararapat na mas mataas
pa o mas mababa pa rito. Ang pagtingin sa tunay na pagkakaibigan ay hindi tumitingala o
yumuyuko sa kaibigan, tinitingnan mo siya at kayo ay nakatingin sa iisang direksiyon, patungo
sa kabutihan; gamit ang kabutihan at pagmamahal ng Diyos bilang gabay.
PAGYAMANIN
Gawain 3
Panuto: Gamit ang grahic organizer punan ang patlang ng salita o lipon ng salita upang
mabuo ang pangungusap. Gawing gabay ang tanong na ito: Ano ang kabutihang maidudulot
ng pakikipagkaibigan? Bakit mahalaga ang pagpapatawad? Isulat sa kuwaderno ang inyong
sagot.
24
_________________________________________
_________________________________________
Ang pagkakaibigan ______
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
Ang pagpapatawad ay____________________________________________________________
____________
ISAISIP
Gawain 4
Panuto: Punan ang patlang ng mga tamang salita. Piliin lamang ang tamang sagot sa loob
ng kahon sa ibaba. Isulat ito sa inyong kuwaderno.
1. “Ang_____1________na________2_________ay dumadaan muna sa
ilang______3___________bago ito ganap na_________4__________sa malalim na
antas ng ___________5________.”
2. Ang______6__________ pagkakaibigan ay_________7______tumanggap
sa______8_________handang ipakita ang____________9__________
at_____________10______________.
3. Ang__________11__________ sa tunay na pagkakaibigan ay hindi tumitingala o
yumuyuko sa kaibigan, tinitingnan mo siya at kayo ay nakatingin sa

iisang_________12_________, patungo sa ________13_________;gamit ang kabutihan
at __________14______ng Diyos bilang____15_____.
Tunay pagkakaibigan matitinding pagsubok malinang gabay
pakikipag-ugnayan mabuting marunong katotohanan

kababaang-loob
magpatawad pagtingin direksiyon kabutihan
pagmamahal
ISAGAWA
Gawain 5
Panuto: Magtala ng di kumulang sa sampung (5) mga Friendship Goals o mga Layunin ng
Pagkakaibigan. Gawing gabay ang nasa numero 1 & 2 sa ibaba. Isulat ito sa inyong
kuwaderno.
25
Friendship Goals/ Layuni ng Pagkakaibigan Paano maisakatuparan ang layunin
1. Pagbigay ng atensiyon sa kaibigan Maglaan ng oras sa pamamasyal kasama siya o

pakikinig sa kanyang mga problema.
2.
3.
4.
5.
TAYAHIN
sa sagutang papel.
1. Ang sumusunod ay naidudulot ng pakikipagkaibigan sa pagpapaunlad ng ating pagkatao
maliban sa:
A. Nakalilikha ito ng mabuting pagtingin sa sarili
B. Nagkakaroon ng mga bagong ideya at pananaw sa pakikipagkaibigan
C. Natututuhang pahalagahan ang mabuting ugnayan sa pakikipagkaibigan sa kabila ng
ilang di pagkakaintindihan
D. Natutukoy kung sino ang mabuti at di mabuting kaibigan sa pamamagitan ng
obserbasyon sa sariling ugnayan at ugnayan ng iba
2. Matagal nang inuunawa ni Lyka ang pagiging palaasa ni Jovelle. Madalas sa klase, si Lyka
ang kinokopyahan ng mga takdang aralin ng kaibigan. Minsan, sinabi nito kay Jovelle na
mas makabubuting pag-aralan niya na gawing mag-isa ang mga proyekto at iba pang
gawain sa klase ngunit hindi pa rin niya ito ginawa. Kaya, nagpasiya si Lyka na hindi na
siya magpapakopya sa kaibigan. Mula noon, hindi na siya pinansin ni Jovelle. Anong uri ng
pagkakaibigan ang ipinakitang halimbawa ni Jovelle?
A. Pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan
B. Pagkakaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
C. Pagkakaibigan na nakabatay sa kabutihan
D. Pagkakaibigang nakabatay sa kakayahang interpersonal
Para sa bilang 3-5. Basahin at suriin ang sitwasyon sa ibaba:
Nagsimula ang pagkakaibigan nina Zeny at Cely sa paaralang kanilang pinapasukan.
Nagustuhan ni Cely ang pagkamasayahin, makuwento, at maalalahanin ni Zeny. Masaya sila
sa kanilang relasyon bilang magkaibigan at magkaklase. Habang tumatagal mas nakilala ng
dalawa ang isa’t isa; ang mabubuting katangian pati na rin ang ilang kapintasan. Para kay
Cely, lubos at walang kondisyon ang kaniyang pagmamalasakit sa kaibigan. Subalit ng
tumagal, napansin niya na kapag natataasan niya ang iskor ni Zeny sa kanilang pagsusulit,
naiinis ito.
Kapag ang kanilang guro ay pumupuri sa magagandang gawaing naipamalas ni Cely, sa
ibang kaklase sumasama ang huli. Nasasaktan si Cely pero wala siyang lakas ng loob sabihin
ito kay Zeny. Ang lahat ng kaniyang saloobin ay sinasarili na lamang niya.
3. Ano ang pangunahing dahilan ng hindi magandang pakikitungo ni Zeny sa kaniyang

kaibigan?
A. Hindi niya mahal ang kaniyang kaibigan
B. May nabubuong kompetisyon sa kanilang dalawa
C. Isa lang sa kanila ang sumisikat at napapansin sa klase
D. Nagsasawa na siya sa kabaitang ipinakikita ng kaibigan
26
4. Kung ikaw si Cely ano ang pinakamakatwirang hakbang upang maging malinaw ang
katayuan ng kaniyang pakikipagkaibigan kay Zeny?
A. Makipagkaibigan sa iba at balewalain ang kaibigang naiinggit sa kaniya
B. Ipagpatuloy ang pananahimik hanggang kaya pang tiisin ang ugali ng kaibigan
C. Ipakita kay Zeny na hindi siya apektado sa negatibong kilos at asal na ipinamamalas sa
kaniya
D. Maglaan ng sapat na panahon sa pakikipag-usap nang matapat kaugnay sa negatibong
asal / ugali ng kaibigan
5. Mula sa kuwento ng pagkakaibigan nina Zeny at Cely, alin sa sumusunod na konsepto ang
angkop dito?
A. Ang tunay na pagkakaibigan ay bunga ng pagsisikap na dalisayin at patatagin ang
ugnayang namamagitan.
B. Lahat ng pagkakaibigan ay may mabuti at di mabuting naidudulot sa tao subalit ang mga
ito’y maaaring maging dahilan ng ating paglago.
C. Ang pagkakaibigan ay pagbabahagi ng sarili na hindi naghihintay ng kapalit sa mga
bagay na hatid ng pakikipag-ugnayan sa kapwa.
D. Sa pagpili ng kaibigan, kailangan nating bumuo ng pamantayan at inaaasahan sa kanila
na makakatulong sa pagpapabuti ng pagkatao.
6. Sa panahon ng kabataan likas na umuusbong ang pakikipagkaibigan sa katapat na
kasarian kagaya sa kaparehong kasarian. Upang maingatang hindi mabuwag ang
magandang layunin sa pagkakaibigan sa katapat na kasarian nararapat na isaalang alang
ang:
A. Paglilinaw sa kanilang mga limitasyon ng ugnayang maingat na binuo
B. Paggalang sa katangian at kahinaang taglay ng kanilang sekswalidad
C. Pagsuporta sa mga mithiing nais makamit mula sa pakikipagkaibigan
D. Pagkontrol sa posibleng atraksyon na makamit mula sa pakikipagkaibigan
7. Ang sumusunod ay kahalagahan ng mabuting pakikipagkaibigan maliban sa
A. Ang pakikipagkaibigan ay hindi lamang isang pakikitungo sa kapwa kundi isang
pagbabahagi ng sarili
B. Ang pakikipagkaibigan ay nakatutugon sa personal na intensyon ng tulong o pabor na
makukuha sa iba
C. Ang pakikipagkaibigan ay bunga ng pagsisikap na dalisayin at patatagin ang ugnayan
sa pangmatagalang panahon
D. Ang pakikipagkaibigan ay nararamdaman mula sa inspirasyong nagmumula sa taong
naniniwala at nagtitiwala sa atin
8. Sino ang nagsabi ng “Ang tunay na pagkakaibigan ay dumadaan muna sa ilang matitinding
pagsubok bago ito ganap na malinang sa malalim na antas ng pakikipag-ugnayan.”
A. Aristotle B. Mahatma Gandhi C. Manuel Dy D. George Washington
9. Ano ang palatandaan ng kalakasan ng isang tao?
A. Panununtok sa taong nakagalitan B. Pag-iiyak kung nasasaktan
C. Paghingi ng kapatawaran D. Iwan ang kaibigan at huwag pansinin
10. Alin sa mga sumusunod ang hindi makatutulong sa pagpaunlad ng ating pagkatao?
A. Hindi nakalilikha ng mabuting pagtingin sa sarili
B. Natutuhan kung paano maging mabuting tagapakinig
C. Natutukoy kung sino ang mabuti at di mabuting kaibigan sa pamamagitan ng mga tunay
na kaibigan
D. Nagkakaroon ng mga bagong ideya at pananaw sa pakikipagkaibigan
27
KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 6:
Panuto: Gumawa ng sariling recipe ng pagkakaibigan. Itala rito ang mga mahahalagang
sangkap na kailangan upang maging malalim at makabuluhan ang pagkakaibigan. Gamitin
ang mga terminolohiya na ginagamit sa mga recipe, katulad ng: isang tasa, isang kilo, isang
kutsara, at iba pa. Gawing gabay ang inihandang halimbawa para sa iyo.
Halimbawa
4 na tasa ng pagmamahal Recipe ng Pagkakaibigan

2 tasa ng katapatan ____________________________
3 tasa ng pagpapatawa ___________________________
1 tasa ng pagkakaibigan ____________________________
6 kutsara ng pag-asa ___________________________
2 kutsara ng lambing ____________________________
Isang bariles ng tawanan ________________________________
Walang limitasyong sigla at pag-unawa ___________________________
Paghalu-haluin nang mabuti ang lahat _________________________________
ng mga sangkap. _________________________________
Gamitin nang panghabambuhay sa _________________________________
lahat ng mga makakasama. _________________________________
(Sangunian: Edukasyon saPagpapakatao Modyul para sa mga mag-aaral 8, Vibal Publishing House, Inc. DepEd-IMCS, 2ND
Floor Dorm G. Philsports Complex Meralco Avenue, Pasig Philippines1600City)
_________________________________________________________________________
LAGUMANG PAGSUSULIT
Panuto: Basahing mabuti ang bawat tanong o sitwasyon at piliin ang tamang sagot. Titik
lamang ang isulat sa sagutang papel.
3. Ano ang tawag sa taong labas sa iyong sarili?


paghahanapbuhay?

28
nilalang?
A. pamumuhay kasama ang kayamanan B. pamumuhay kasama ang kaibigan
C.pamumuhay kasama ang asawa D.pamumuhay kasama ang ibang tao

kapwa?
maaga.”
sa _______________.

12. Anong uri ng pakikipagkaibigan kapag nakabatay sa pangangailangan o sapagkat
kailangan niya ito?
A. pakikipagkaibigang nakabatay sa pansariling kasiyahan
B. pakikipagkaibigang nakabatay sa pangangailangan
C. pakikipagkaibigang nakabatay sa kabutihan
D. pakikipagkaibigang nakabatay sa utang na loob
na pag-Kakaibigan?

isang ordinaryong kakilala lamang
29

EsP 8 Q2 Book 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

EsP 8 Q2 Book 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

8

Manunnulat/Contextualizer: Jenny P. Duma-up

Content Editor: Mary Jane D. Harder, Head Teacher III

Tagalapat: Jenny P. Duma-up

Tagasuri: Jerson B. Labos, Ed. D., EPS ESP

Tagapamahala: Ma. Luz M. De los Reyes, CESO V, SDS

B. Panuto: Isulat kung ang pangungusap ay nagpapahayag ng tama at kung mali

Natulungan ko Tinulungan niya ako sa

Ikaw naman! Ipinakikilala ko sina:

Rubriks sa Semantic Web

a. Kaalaman/Pag- Tugma ang pagbigay Nakapagbigay ng Mababaw ang

Mada- Paminsan- Hindi

1. Natutugunan ko ang pangangailangan ng

B. Panuto: Isulat kung ang pangungusap ay nagpapahayag ng tama at kung mali

“Kapwa’y pahalagahan, upang buhay

3. Ito ay likas na katangian ng tao na pinagkaiba niya sa ibang nilalang.

Ang tao’y likas na panlipunang nilalang Pakikipagkapwa’y linangin nang may

Gagawin ko upang Petsa ng

May kasabihan tayo na “Everyone wants friends…Everyone needs good friends…”

7. Itong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo batay sa pagkagusto at paggalang sa isa’t-isa.

10. Ang pagkakaibigang nakabatay sa kabutihan ay ang pagkakibigan na_______________.

Sa mga bahaging ito ay isusulat ang

Sa mga bahaging ito

Mga gabay na tanong:

1. Alam ni Joanna na mabait at masunuring bata si

“Ang tunay na ______1.______ ay sumisibol mula sa _____2.______ng mga taong

______9.________ ugnayan ng isang _____10._________.”

Pakikipagkaibigan PagmamahalPagkatao damdamin lipunan

Espesyal halaga kabutihan antas positibong

2. Itong uri ng pagkakaibigan ay nabubuo batay sa pagkagusto at paggalang sa isa’t-isa.

3. Ang pagkakaibigang nakabatay sa kabutihan ay ang pagkakibigan na_______________.

5. Alin ang nagpapakita ng kahalagahan ng pakikipagkaibigan?

6. Ang sumusunod ay naglalarawan sa pananaw ni Aristotle sa pagkakaibigan maliban sa:

9. Ang sumusunod ay naglalarawan sa pananaw ni Aristotle sa pagkakaibigan maliban sa:

“Ang Aking Kaibigan”

Siya ay….. Ginagawa niyang…..

Sinasabi niya ang…. KAIBIGA Siya ay hindi….

= PAGPAPATAWAD: Batayan ng Kabutihan at Pagmamahal=

1. “Ang_____1________na________2_________ay dumadaan muna sa

ilang______3___________bago ito ganap na_________4__________sa malalim na

2. Ang______6__________ pagkakaibigan ay_________7______tumanggap

sa______8_________handang ipakita ang____________9__________

3. Ang__________11__________ sa tunay na pagkakaibigan ay hindi tumitingala o

yumuyuko sa kaibigan, tinitingnan mo siya at kayo ay nakatingin sa

Tunay pagkakaibigan matitinding pagsubok malinang gabay

pakikipag-ugnayan mabuting marunong katotohanan

1. Pagbigay ng atensiyon sa kaibigan Maglaan ng oras sa pamamasyal kasama siya o

3. Ano ang pangunahing dahilan ng hindi magandang pakikitungo ni Zeny sa kaniyang

4 na tasa ng pagmamahal Recipe ng Pagkakaibigan

3. Ano ang tawag sa taong labas sa iyong sarili?

4. Aling aspekto ng pagkatao ang higit na napauunlad sa pamamagitan ng

5. Sa EsP, nadagdagan ang aking kaalaman at kakayahan sa pagpapasiyang moral. Anong

9. Alin sa sumusunod na pahayag ang nagpapakita ng mabuting pakikipag-ugnayan sa

11. Alin ang nagpapakita ng kahalagahan ng pakikipagkaibigan?

14. Ang sumusunod ay naglalarawan sa pananaw ni Aristotle sa pagkakaibigan maliban sa:

You might also like

“Ang tunay na __1. ay sumisibol mula sa _2.____ng mga taong

9. ugnayan ng isang _10._______.”

1. “Ang_1na2_____ay dumadaan muna sa

ilang3_bago ito ganap na_4______sa malalim na

2. Ang6 pagkakaibigan ay_7__tumanggap

sa__8_handang ipakita ang9__

3. Ang11 sa tunay na pagkakaibigan ay hindi tumitingala o