Professional Documents
Culture Documents
کتاب ویژه ریاضیات
کتاب ویژه ریاضیات
Uploaded by
Marsila SultaniCopyright
Available Formats
Share this document
Did you find this document useful?
Is this content inappropriate?
Report this DocumentCopyright:
Available Formats
کتاب ویژه ریاضیات
کتاب ویژه ریاضیات
Uploaded by
Marsila SultaniCopyright:
Available Formats
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ریاضیات
ریاضیات :عبارت ازعلم مطالعه مقادیروروابط بوده که یک شعبه ازساینس است ورابطه بین علوم دیگررا استوارمی سازد
" ریاضی زبان علم طبیعت است " ریاضی مشتمل برچهار بخش بوده که عبارت اند از( حساب ،الجبر ،مثلثات ،هندسه)
-1حــــساب
حساب یکی ازبخشهای علم ریاضیات بوده که به شمارش وپیمایش اشیا وکمیات قابل پیمایش سروکارداشته ونتایج آنها
ذریعه اعداد ارایه مگردد .بنا علم حساب علم اعداد نیزنامیده می شود.
عـــدد :چیزیکه نتیجه پیمایش واندازه گیری اشیارانشان میدهد بنام عدد نامیده می شود .وچیزیکه ازآن یک عدد معنی می
گردد سمبول عددی نامیده میشود مثآل ( )4یک سمبول عددی بوده وازآن معنی (چهار) گرفته میشود همین معنی که از ()4
گرفته میشود عدد یاد می گردد .وبرای ارایه اعداد سمبول های مختلف استعمال میگردد که عبارت اند از:
.سمبول های عددی رومیӀ, ІІ, ІІІ, ІѴ,Ѵ,ѴІ.........................
سمبول های عددی هندی وعربیک (غربی)1-2-3-4-5-6...........................
.٦، ٥، ٤، ٣، ٢، ١ سمبول های عددی شرقی ....................................
عــمـلــــیه هـــــای اســـاســــی:
عملیه های جمع ،تفریق ،ضرب ،وتقسیم عملیه های اساسی درریاضات می باشد.
-1عملیه جمع :یکجانمودن چند عدد ویا یکجا نمودن اشیا همجنس جمع گفته می شود عنصرعینیت یا خنثی دراین عملیه
عدد(صفر)می باشد
-2عملیه تفریق :کم کردن یک عدد از عدد دیگرویا کم کردن یک شی از شی همجنس آنراتفریق گویند عنصرعینیت یا
خنثی دراین عملیه عدد(صفر)می باشد
-3عملیه ضرب :کوتاه ترین ویا آسان ترین طریقه جمع اعداد یکسان ضرب گفته می شود عنصرعینیت یا خنثی دراین
عملیه عدد()1می باشد
-4عملیه تقسیم :عملیه معکوس ضرب را تقسیم گویند یا به عباره دیگرعملیه تقیسم نشان میدهد که یک عددچند مرتبه
شامل عدد دیگر می باشد عنصرعینیت یا خنثی دراین عملیه عدد()1می باشد.
اعــــداد طــبــیعــــی:اعدادیکه جهت شمارش اشیا کامل به کارمیروداعداد طبیعی گفته میشود ست اعداد طبیعی ازیک
.شروع شده تابینهایت ادامه دارد واعداد طبیعی رابه حرف نمایش Nمیدهند
}∞=N={1.2.3.4.5.6.7………………………….ست اعداد طبیعی
اعــــداد اولــیــــه:
اعداد راگویند که به جزاز یک وخودش به دیگر اعداد قابل تقسیم نباشد.وست اعداد اولیه رابه حرف pنمایش میدهند
}=p={2.3.5.7.11.13.17.19……………….ست اعداد اولیه
1 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
اعــــداد مــــرکــــــب :
اعدادراگویند که به جز ازیک وخودش به اعداد دیگرنیزقابل تقسیم باشد .وست اعداد مرکب رابه حرف نمایشCمیدهند.
}…………… =c={4.6.8.9.10.12.14.16ست اعداد مرکب
نکته :1عدد ( )1نه اولیه است نه مرکب
نکته :2عدد ( )2تنها عدد جفتی است که اولیه می باشد بقیه اعداد جفت همگی مرکب هستند .
نکته :3هیچ دوعدد اولیه ومتوالی (پی درپی) بجز 2و 3وجود ندارد.
تــجــزیـــه اعــــداد مـــرکــــب بــــه عــــوامــــل اولــــیه .
تجزیه یکعد مرکب از تبدیل نمودن آن عدد بشکل حاصل ضرب چند عدد اولیه میباشد .
بـــــزرگـــــــتریـــــن قـــــاســم مـــشترک چــندعــدد (ب.ق.م)
عبارت از بزگترین عدیست که همه اعداد داده شده باالی این عدد پوره قابل تقسیم باشد.
برای دریافت بزگترین قاسم مشترک چند عدد مراحل ذیل رااجرا میکنیم .
:1ابتدا هریکی ازاعداد راجداگانه به عوامل ضربی اولیه آن تجزیه میکنیم .
:2ازعوامل ضربی اولیه ،عوامل مشترکی که دارای کوچکترین توان باشد انتخاب میکنیم.
:3عوامل انتخاب شده راباهم ضرب نموده وحاصل ضرب عبارت ازبزگترین قاسم مشترک اعداد است.
کــــوچـــکـــــتریــــن مـــضــرب مـــــشترک چـــند عــــدد (ک.م.م )
عبارت ازکوچکترین عددی است .طوریکه این عدد باالی همه اعداد داده شده پوره قابل تقسیم باشد .
برای دریافت کوچکترین مضرب مشترک چندعدد مراحل ذیل رااجرامیکنیم.
:1ابتداهریکی ازاعداد راجداگانه به عوامل ضربی اولیه آن تجزیه میکنیم.
:2ازعوامل ضربی اولیه عوامل مشترکی که دارای بزرگترین توان باشد انتخاب میکنیم.
:3تمام عوامل غیرمشترک رانیزانتخاب میکنیم.
:4عوامل انتخاب شده راباهم ضرب نموده وحاصل ضرب عبارت از کوچکترین مضرب مشترک اعداد میباشد.
مــــقــــایـــــسۀ کــــسرهـــــای عــــــام:
-1اگر مخرجها یکسان باشند کسری بزرگ است که صورت آن بزرگ باشد.
-2اگر صورتها یکسان باشند کسری بزرگ است که مخرج آن کوچک باشد.
-3اگر صورتها و مخرجها متفاوت باشند از ضرب چلیپایی استفاده میکنیم .صورت هر کسر که بزرگ شود همان کسر
بزرگ است
مــــقــــایــــــسۀ کــــــسرهـــــای اعـــــشار :برای مقایسۀ اعداد اعشاری تعداد خانه های اعشاری را توسط صفرها
مساوی ساخته و بدون درنظرداشت عالمۀ اعشاری آنها را مقایسه میکنیم.
2 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
تـــبدیـــل کــــــسراعـــــشار بــــه کــــسر عـــــام:
-1اگر کسر اعشار ختم شده باشد به تعداد ارقام اعشاری در مخرج برای عدد یک صفر میگذاریم و ارقام اعشاری را
در صورت مینویسیم .
-2اگر کسر اعشار ختم نشده باشد ارقام اعشاری را در صورت کسر عام نوشته ،به تعداد ارقام تکراری در مخرج
عدد( ) 9وبه تعداد ارقام غیر تکراری اعشاری عدد( )0میگذاریم و ارقام غیر تکراری را از صورت تفریق میکنیم.
یــــــــادداشـــــــت :برای اجرای عملیۀ تقسیم اعداد اعشاری ختم شونده ،در ابتدا توسط صفرها تعداد خانه های اعشاری را
مساوی میسازیم.
Z
ارایـۀ عــلـمـی اعـــداد :عبارت از نوشتن یکعدد با یک خانۀ صحیح میباشد ویا نوشتن یکعدد به شکل A 10بنام ارایۀ
علمی اعداد یاد میشود و طور ذیل اجرا میشود .به تعداد ارقام اعشاری که عالمۀ اعشاری به طرف راست انتقال میکند از
توان 10کم میشود و به تعداد ارقام اعشاری که عالمۀ اعشاری به طرف چپ انتقال میکند به توان 10افزوده میشود.
طـــریــقـــۀ ســادۀ ضــــرب اعــداد اعـــشاری درعـــدد 11و مـــضــــرب هـــــای عـــــدد : 11
اگر توان 10مثبت باشد ،عالمۀ اعشاری به طرف راست و اگر توان 10منفی باشد ،عالمۀ اعشاری به طرف چپ انتقال
میکند.
نـــســــبت:سنجیدن دوعددویادومقدار(کمیت) همجنس رانظربه همدیگرنسبت گویند واین سنجش براساس تفریق ویاتقسیم
دوکمیت میباشد بنا نسبت به دونوع است.
:1نـــــســبـــت حـــــسابــــی
:2نــــســبـــت هــــنـدســــی
نــســبــــت حــــســـــابـــــــی :عبارت از تفاضل دو کمیت است.نسبت حسابی از رابطۀ ( ) a-bدریافت میشود
𝑎
ویا b/aدریافت میشود 𝑏
.نـــســــــبت هــندسـی :عبارت از حاصل تقسیم دو کمیت است .نسبت هندسی از رابطۀ
یادداشت :نسبت هندسی تنها بنام نسبت نیز یاد میشود و بدون واحد میباشد.
تــــقـــســــیم یــــک کـــمـــیـــت بــــــه نـــسبـــت هــــــای داده شــــده :نسبت ها را جمع و کمیت را باالی آن تقسیم میکنیم،
بعداً حاصل تقسیم را در هر نسبت ضرب میکنیم.
دریـــــــافــــــت مــــــقــــــدار(کــــمـــیـــــت) نــــــامــــعــــلـــــوم:
الف :اگرنسبت بین دوکمیت ،وکمیت اولی داده شده باشد برای پیدانمودن کمیت دوم ،کمیت اول راتقسیم نسبت کمیتهامینمایم.
نسبت کمیتها ÷ کمیت اول = کمیت دوم
ب :اگرنسبت بین دوکمیت وکمیت دومی داده شده باشدبرای پیدانمودن کمیت اول ،کمیت دوم راضرب کمیتها مینمایم.
نسبت کمیتها × کمیت دوم = کمیت اول
وســــط یــــا اوســــط حـــسابــــــی :عبارت از مجموع اعداد تقسیم بر تعداد آنها میباشد.
وســــــط هــــــندســــــــی :وسط هندسی دو عدد مانند Bو Aاز رابطۀ 𝑏 √𝑎 −دریافت میشود
𝒏
وسط هندسی nعدد از رابطۀ √𝒂 ∗ 𝒃 ∗ 𝒄 ∗ 𝒅 … … . .دریافت می شود
مــــــشـــــارکــــــــت:
3 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
بعضی باروی هم گذاشتن سرمایه های خود تحت عنوان شرکت فعالیت مشترکی را انجام می دهند که این عمل رامشارکت
گویند .ومشارکت چهارحالت دارد.
:1اگرسرمایه هاومدتها درمشارکت مساوی باشند فایده ویا ضرربه تعداد نفرات تقسیم می شوند.
:2اگرمدتها مساوی وسرمایه ها مختلف باشند فایده ویا ضرربه نسبت سرمایه ها تقسیم می شوند.
:3اگرسرمایه ها مساوی ومدتها مختلف باشند فایده یاضرربه نسبت مدتها تقسیم میشوند.
:4اگرسرمایه ها ومدتها مختلف باشد فایده ویا ضرربه نسبت حاصل ضرب مدت درسرمایه تقسیم می شود.
𝑎 𝑐
تناسب :مساوات حداقل دو نسبت را تناسب مینامند .شکل عمومی تناسب 𝑑 = 𝑏 میباشد
خـــــــواص تــــــناســـــــب
:1حاصل ضرب طرفین مساوی به حاصل وسطین است.
𝒂 𝒄
= ≫a×d=c×b
𝒃 𝒅
:2میتوان جاهای طرفین ویاوسطین رادر تناسب تبدیل نمایم.
a c d c a b d b
= ≫ = ≫ = ≫ =
b d b a c d c a
:3میتوانیم هردوطرف تناسب رامعکوس سازیم.
𝑐 𝑎 𝑑 𝑏
= ≫ =
𝑐 𝑎 𝑑 𝑏
:4میتوانیم صورت ها ویامخرج های یک تناسب رابه یک عدد که خاالف صفرباشد ضرب نمایم.
𝒄 𝒂 𝒏×𝒂 𝒏×𝒄
≫ = = و 𝟎≠𝒎 𝟎≠𝒏
𝒎×𝒅 𝒎×𝒃 𝒅 𝒃
:5میتوانیم صورت ها ویا مخرج های یک تناسب رابه یک عدد که خالف صفرباشد تقسیم نمایم.
𝒄 𝒂 𝒏÷𝒂 𝒏÷𝒄
≫ = = 𝟎≠𝒎 و 𝟎≠𝒏
𝒎÷𝒅 𝒎÷𝒃 𝒅 𝒃
:6میتوانیم مخرج هاراباصورت ها جمع ویا تفریق نمایم.
𝒄 𝒂 𝒅𝒂±𝒃 𝒄±
≫ = =
𝒅 𝒃 𝒃 𝒅
:7میتوانیم صورت هارا بامخرج ها جمع ویا تفریق نمایم.
𝒄 𝒂 𝒂 𝒄
≫ = =
𝒄𝒃 𝒅 𝒃±𝒂 𝒅±
:8هرگا چندین نسبت باهم مساوی ومساوی به یک عدد معین گردد درین حالت نسبت حاصل جمع صورت ها بر مخرج ها
نیز مساوی به همان عدد می گردد.
𝒈 𝒆 𝒄 𝒂 𝒈𝒂+𝒄+𝒆+
≥𝒏= = = = 𝒏=
𝒉 𝒇 𝒅 𝒃 𝒉𝒃+𝒅+𝒇+
4 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
انـــــواع تــــــناســـــب:
-1تــــناســـــب مــستــــقـــــیم :عبارت از تناسبی است که با افزایش یک کمیت ،کمیت دومی نیز افزایش یابد.
کمیت اول کمیت دوم
زیاد زیاد
کم کم
بـــــرای دریــافـــت مــجـهـــول در تــناســـب مــستــقـــیم:
کمیت های متجانس را در یک ستون مینویسیم و بعداً مجهول را محاسبه میکنیم.
-2تـــناســـب غــــیر مـستــقــــیم :تناسبی است که با افزایش یک کمیت ،کمیت دومی کاهش یابد.
برای دریافت مجهول در تناسب غیر مستقیم اجزای تناسب مانند تناسب مستقیم نوشته شده و ستون کمیت معلوم معکوس
میشود.
کمیت اول کمیت دوم
زیاد کم
کم زیاد
-3تـناسـب مــرکــب :عبارت از تناسبی است که بیشتر از دو نسبت داشته باشد .برای دریافت مجهول در تناسب مرکب
اجزای تناسب مانند مجهول در تناسب مرکب اجزای تناسب مانند تناسب های قبلی نوشته شده وبعداً ستون مجهول با هر
ستون معلوم بطور جداگانه مقایسه میشود .برای آسانی حل سوال بهتر است که ستون اول برای مجهول درنظر گرفته شود.
فــــیصــــد :عبارت از محاسبه به اساس عدد 100میباشد .برای حل سواالت فیصد از رابطۀ ذیل استفاده میکنیم.
فیصدی جز
=
کل 𝟎𝟎𝟏
اگرجـزرابه aکل رابه bوفیصدی رابه rنشان دهیم رابطه شکل ذیل را اختیارمی کند.
𝒂 𝒓
=
𝟎𝟎𝟏 𝒃
تـــبــدیــــل نــسبـــت بـــه فــیـصــــد:
برای تبدیل نسبت به فیصد صورت آنرادر100ضرب نموده تقسیم مخرج می کنیم
ربــــح ســــاده یــــا مـــفـــــرد :برای محاسبۀ ربح مفرد از روابط ذیل استفاده میشود.
مدت × سرمایه × نرخ
= ربح ساده
𝟎𝟎𝟏
ربـــــــح مـــــرکــــــــب :برای محاسبۀ ربح مرکب از رابطۀ ذیل استفاده میشود.
𝒓
𝒑 = 𝑨(𝟏 +سرمایه بعدی} {)n
𝟎𝟎𝟏
5 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
= p - Aمفاد
دررابطه فوقpسرمایه بعدی Aسرمایه اولی rنرخ به فیصدی و nمدت به سال میباشد.
ســــــــــت :ست در ریاضی تعریف نشده است و به مفهوم یک مجموعۀ از اشیا میباشد .هر یک
از اجزای ست بنام عنصر ست یاد میشود و شمولیت آن توسط سمبول
)∈) نشان داده میشود
سمبولها معنی
:ویا-ــــــــ ویا / طوریکه
N اعداد طبیعی
W اعداد کامل ویا صحیح
ســــــــت خــــــــالـــــــی:
Z اعداد تام
ست که دارای R اعداد حقیقی عناصرنباشد ست
خالی نامیده میشود وآنرابه شکل { }
ویا фنشان میدهند. Q اعداد نسبتی
Hویا Ǭ اعدادغیر نسبتی
ســــــت فـــــــرعــــــــــی:
ست Bراست فرعی Aمینامیم اگرهرعنصرازست Bعنصرازست Aبودن فرعی عالمه وآنراتوسط نیزباشد )⊂(
مینویسیم (B ⊂Aیعنی Bست فرعی Aمیباشد).
ســـــــت هــــای فــــــرعــــــی یـــــک ســــــت:
تعدادی ست های فرعی یک ست که دارایnعنصراست ازرابطه ذیل بدست می آید.
𝒏𝟐 = تعداد ست های فرعی یک ست
دریافت تعداد ست های فرعی مناسب ویا خاص :برای این منظور از رابطۀ 2𝑛 − 1استفاده میکنیم
نـــکــــته :1هرست ست فرعی خودش میباشد .یعنی A ⊂A
نــــکـــــته :2ست خالی ست فرعی هر ست استф⊂A .
نـــکـــــته :3اگر Aست فرعی Bو Bست فرعی Aباشد پس Aمساوی به Bاست
یادداشت :بین ست های اعداد رابطۀ عمومی ذیل وجود دارد.
N ⊂W ⊂Z ⊂ Q ⊂ R ⊂ Ǭ ⊂R
ســــــت هــــــای مــعــادل:
دوست زمانی معادل گفته می شود که تعداد عناصرآنها باهم مساوی باشد.
ســـــت هـــای مــــســـاوی:
هرگاه دوست دارای عین عناصرباشند آن دوست باهم مساوی میباشند.
اتـــــحـــادســــت هــــا:
اتحاد دوست Aو Bعبارت ست است که ازتمام عناصر Aو Bتشکیل شده وبه عالمه Uنمایش داده می شود.
6 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
}𝐵 ∈ 𝑥 ویا𝐴 ∈ 𝑥𝐴 ∪ 𝐵 = {𝑥/
یـــادداشــــت :حاصل اتحاد یک ست با ست فرعی آن خود همان ست است .بطورمثال:
𝑅= 𝑅∪𝑁
𝑄= 𝑍∪𝑄
𝑊= 𝑁∪𝑊
تــقــــاطـــــع ســـت هــــا :تقاطع دو ست به سمبول ∩ نشان داده میشود و عبارت از ستی است که عناصر آن
ست کدام عنصر مشترک نداشته باشد تقاطع آنها ست خالی میباشد.
}𝐵 ∈ 𝑥و𝐴 ∈ 𝑥𝐴 ∩ 𝐵 = {𝑥/
یــــادداشـــــت:حاصل تقاطع یک ست با ست فرعی آن عبارت از ست فرعی است .بطورمثال:
N∩Z=N
R∩Z=Z
Q∩R= Q
یـــــادداشــــــت :اگر دو ست عنصر مشترک نداشته باشد به Aو ḂΆویا Bنشان داده میشوند.
بنا ًء میتوانیم بنویسیم که:
𝝋 ̇= 𝑨 ∩ Ά
𝝋 ́= 𝑩 ∩ 𝑩
𝝋 ́= 𝑸 ∩ 𝑸
تــــفــاضـــل ســــت هــــا :تفاضل دوست Aو Bعبارت ازست است که عناصردر Aمو جودودر Bنباشد.
}x Bو𝐴 ∈ 𝑥𝐴 − 𝐵 = {𝑥/
خـــــــواص مــهــم تـــفـــاضـــل ســـت هـــــا:
𝐴 = 𝜑 2) 𝐴 − 𝐴 1)𝐴 − 𝐵 ≠ 𝐵 −
𝜑 = 𝐴 3) 𝐴 −
𝜑 = 𝐴 4)𝜑 −
مکمله یک ست:اگر Aیک ست فرعی Sباشد مکمله ست Aدر Sعبارت ازستی آن عناصر Sاست
که شامل Aنمی باشد.
ســــت اعــــدادمـــکــمــــل:
اعدادطبیعی به شمول صفر اعداد مکمل گفته می شود وست اعداد مکمل رابه حرف Nنمایش می دهند.
}=N={1,1,2,3,4,5………..ست اعداد مکمل
ست اعـدادصـحـیح :ست اعداد طبیعی مثبت ومنفی به شمول صفررا اعداد صحیح یاد می کند وبه حرف Zنشان داده میشود.
7 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
}∞=Z={-∞…….-3,-2,-1,0,+1,+2,+3……………+ست اعداد صحیح
سـت اعــداد نسـبـتـی :ست تمام اعدادکه بتوان آنهارابشکل یک کسر نمایش داد ست اعداد نسبتی گفته می شود وبه حرف)( Q
7 3 1
}∞ =Q={-∞………..− 2 , − 2 , −1, + 2 , +3 … … … . +ست اعدادنسبتی نمایش داده میشود.
سـت اعـدادغـیرنسـبــتی :اعدادکه نتوان آنهارا بشکل یک کسر نمایش داد اعدادغیرنسبتی گفته می شود یابه عبارت
اعداد اعشاری نامحدودراغیرنسبتی گویند وست اعدادغیرنسبتی رابه حرف Ǭنمایش میدهند .دیگرتمام
} = Ǭ={……-√𝟓, √𝟐 , 𝝅, 𝒆 … … . .ست اعداغیرنسبتی
ســـت اعــدادحــقـــیقـــــی :ست که شامل تمام اعداد نسبتی ( طبیعی ،مکمل ،صحیح ) وغیره نسبتی باشد ست اعداد
شود وست اعداد حقیقی رابه حرفRحقیقی گفته می نمایش می دهند.
1
}∞ = R={-∞ … … − 3, −2, , 0, +1, √2 , +2 … … . . +ست اعدادحقیقی
2
ســــــت اعـــــدادمـــــوهــــــــومـــــــــی:
4
تمام اعداد منفی تحت جزر را اعداد موهومی می گویند√−4 , √−16وغیره .اعداد موهومی بصورت عموم بشکل
) ( aіنمایش داده می شود که درآن aیک عدد حقیقی و і = √−1میباشد اگرست اعدادموهومی رابه حرف
) (Iنشان دهیم مطابق تعریف این اعداد توسط عالیم ریاضی قرار ذیل بیان می گردد.
} = I= {x/x= aі ,a∈R , і=√−1ست اعداد موهومی
یــادداشـــت :اگر یک نل یک حوض را در aساعت و نل دوم آنرا در bساعت و هر دو باهم یکجا آنرا در xساعت
𝒃𝒂
=𝒙( ) پر کنند رابطۀ ذیل وجود دارد.
𝒃𝒂+
ســـــــواالت بخش اول حساب
:1آن بخش ازعلم ریاضیات که از شمارش وپیمایش اشیاوکمیات بحث می کند عبارت است از.
) 4هندسه ) 3مثلثات ) 2الجبر )1حساب
:2مفید ترین بخش ازعلم ریاضیات درزنده گی روزمره عبارت است از.
) 4هندسه )3مثلثات ) 2الجبر )1حساب
5 )4 12 )3 15 )2 10 )1 :3بزرگترین قاسم مشترک اعداد 70، 45، 30مساویست بہ.
8) 4 40 )3 25 )2 20 )1 :4برزگترین قاسم مشترک اعداد 240 ، 120، 80مساویست بہ.
30 )4 40 )3 20 )2 10 )1 :5بزرگترین قاسم مشترک اعداد ،90 ،60 ،30مساویست به.
25 )4 80 )3 20 )2 160 )1 :6کوچکترین مضرب مشترک اعداد 160 ، 80 ، 20مساویست بہ.
85 )4 50 )3 150 )2 250 )1 :7کوچکترین مضرب مشترک اعداد 70 ، 50مساویست بہ.
8 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
120 )4 110 )3 100 ) 2 80 )1 :8کوچکترین مضرب مشترک اعداد 40،30،60مساویست به.
:9طول یک سرک توسط فیتهای 20کیلومتر 25،کیلومتر و 30کیلومتر به قسمت های معین تقسیم شده است طول سرک
مزکور عبارت است از؟
400 )4کیلومتر 300 )3کیلومتر 200 )2کیلومتر 100 )1کیلومتر
:10حاصل جمع کوچکترین اعداد 35 ، 5ونیم آن عبارت است از؟
5.52 )4 52.5 )3 52 )2 50 )1
6 13 7 10
)4 )3 )2 )1 :11کدام یک از کسور ذیل یک کسر و اقعی است.
13 3 2 3
12 2 7 3
)4 )3 )2 )1 :12کدام یک از کسور ذیل یک کسر غیر واقعی می باشد.
13 5 2 5
6 13 7 10
)4 )3 )2 )1 :13کدام یک از کسور ذیل یک کسر و اقعی است.
13 3 2 3
12 2 7 3
)4 )3 )2 )1 :14کدام یک از کسور ذیل یک کسر غیر واقعی می باشد.
13 5 2 5
16 17 12 21 3
)4 )3 )2 )1 :15کسر واقعی (( )) 2 7بصورت کسر غیر واقعی عبارت است از.
7 7 7 7
8 6 5 2 42
5 5 ) 4 7 7 )3 8. 2 )2 8. 5 )1 :16کسر غیر واقعی(( )) 5بہ کسر واقعی عبارت است از.
7 3 7 3 7 3 3 7 7 3
> 5 )4 ≠ 5 )3 =5)2 > 5 )1 نتیجہ می شود کہ. ، :17از مقا یسه کسر های
5 5 5 5 5 5
3 3 3 3 3 3 3 3
)3الف و ب > 8 )4 =7)2 > 8 )1 نتیجہ می شود کہ. ، :18از مقایسه کسر های
7 8 7 8 7
5 3 5 3 5 3 5 3 5 3
> 2 )4 = 2 )3 ≠2)2 < 2 )1 نتیجہ می شود کہ. ، :19از مقایسه کسر های
3 3 3 3 3 2
3
3,5 )4 0,5 ) 3 1,5 ) 2 2,5 ) 1 :20کسر عام 2بہ کسر اعشار عبارت است از.
88
8,8 )4 0,88 ) 3 8,08 ) 2 0,088 ) 1 :21کسر عام 100بہ کسر اعشار عبارت است از.
3
3,1 ) 4 0,13 ) 3 0,3 )2 1,3 ) 1 :22کسر عام 2 5بہ کسر اعشار عبارت است از.
225 225 225 225
)4 )3 )2 )1 :23کسر اعشار 2.52بہ کسرعام عبارت است از.
10000 1000 100 10
123 123 123 123
)4 )3 )2 )1 :24کسر اعشار 0,123به کسر عام عبارت است از.
10000 1000 100 10
232 232 232
) 4هیچکدام )3 )2 )1 :25کسر اعشار 23,2به کسر عام عبارت از.
100 10 100
3 3 27 3
)4 )3 )2 )1 :26كسر متناوب 0, 27به كسر عام عبارت است از.
99 11 100 100
1 6 3 2
)4 )3 )2 )1 :27کسر متناوب )0,(6به کسر عام عبارت است از.
3 10 2 3
9 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
703 700 320
)4هیچکدام )3 )2 )1 :28کسر متوالی 2,130به کسر عام عبارت است از.
330 99 95
33 9 9 11
)4 )3 )2 )1 :29کسر دورئ 6, 27به کسر عام عبارت است از.
9 33 11 9
:30افاده 1⁄2 + 5⁄2 + 3⁄2مساویست بہ.
5 9 7 3
)4 )3 ) 2 )1
2 2 2 2
:31افاده 13⁄3 − 16⁄3 + 7⁄3مساویست است از.
16 5 4 3
) 4 )3 )2 )1
3 3 3 4
:32افاده 3⁄8 + 9⁄4 − 1⁄5مساویست بہ.
7 97 40 9
11 2 )4 )3 )2 )1
40 97 40
43 17 40 11 1 1 1
)4 )3 )2 7 )1 :33افاده 2 2 + 3 3 − 4 4 + 2مساویست بہ.
12 40 12 3
1 1 1 3 2 1
)4صفر )3 3 )2 )1 :34افاده2 4 + 4 12 − 7 8 + 1 4مساویست بہ.
4 2
5 5 2 12 5 3 2
(4 (3 (2 )1 4 − 2مساویست بہ. :35افاده+ 1 3 -1
12 3 3 5
7 3 16 7 4 7 5 3
(4 (3 (2 )1 مساویست بہ. :36افاده × 8 × 6 × 4
3 7 7 16 5
3 1 3 5
8)4 6)3 7)2 1 )1 :37افاده 3 5 × 1 9 × 3 10 × 11مساویست بہ.
1 3 1 7
4 )4 3 )3 2)2 1 )1 مساویست بہ. 2 16 × 3 11 × 3 1. :38افاده
9
5 1 2 3 1 3
(4 (3 (2 )1 :39افاده 4 2 ÷ 6 4مساویست بہ.
2 2 3 2
1 2 3 5 7 21
(4 (3 (2 )1 مساویست بہ. :40افاده ÷ 40
5 5 5 3 8
23 39 33 22 1 5
(4 (3 (2 )1 :41افاده 3 4 ÷ 1 6مساویست بہ.
33 22 22 33
4 3 1
5 )4 3 )3 1 )2 2 )1 (4 + 9()4 ÷ 3 3) :42مساویست بہ.
1
2 5 3 2
(4 (3 (2 )1 مساویست بہ. 5
2 :43کسر الکسر
3 3 5 3 1−
3
1
23 33 32 5 1 3
(4 (3 (2 )1 2 2 + 2 +مساویست بہ. 5
2 :44افاده
5 5 5 6 1−
3
43,93 ) 4 42,93 ) 3 93,37 )2 93,62 ) 1 :45افاده 36,23+6,7مساویست بہ.
5,02 ) 4 3,02 ) 3 2,002 )2 2,02 )1 :46افاده 2+3,02مساویست بہ.
2,5+3,1 53،+4,7
1 )4 100 ) 3 10 )2 0,1 ) 1 مساویست بہ. :47افاده ÷ 82,2+17,8
6,5
-4 ) 4 4) 3 8)2 6 )1 :48افاده ] 8+[-7+2(1+2)-3عبارت از.
10 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
8)4 4 )3 5)2 -4 )1 :49افاده ]2[(7-2)+(3+2)-6عبارت است از.
1 1
5 )4 7 )3 -3 ) 2 3)1 :50افاده } {2+[+5(1+2) − 6] − 2عبارت است از.
555 5 55 63 3 1 5 1 1
)4 )3 )2 )1 }] {4 + 2 + [3 − 3 − (2) + 2مساویت بہ. :51افاده
12 12 12 12
:52ارایه علمی عدد 2630000عبارت است از.
2,63. 10−6 )4 2,63. 106 ) 3 2,63. 10−4 ) 2 2,63. 104 )1
:53ارایه علمی عدد 123400000عبارت است از.
1,234.10−5 (4 1,234.10−8 (3 1,234.108 (2 1,234.105 : )1
:54ارایه علمی عدد 0,000123عبارت است از1,23.10−5 (4 1,23.10−4 (3 1,23.10−7 (2 1,23.10−6 )1 .
1,23.10−5 (4 1,23.10−4 (3 1,23.10−7 (2 1,23.10−6 :)1
:55ارایه علمی عدد 0,000000012عبارت است از1,2.10−8 (4 1,2.10−6 (3 1,2.10−7 (2 1,2.10−9 )1 .
-2)4 5)3 2)2 7)1 :56نسبت حسابی میان 27و 25مساویست بہ.
-18kg : )4 18kg : )3 6kg :) 2 12kg : )1 6kgمساویست بہ. :57نسبت حسابی میان 12kgو
1ton : )4 9ton : )3 5ton : )2 3ton :) 1 :58نسبت حسابی میان 3tonو 2tonعبارت است از.
1⁄ : )4 4 : ) 3 45 : )2 75 : )1 :59نسبت هندسی میان 60و 15عبارت است از.
4
909) 4 891)3 900) 2 1) 1 :60نسبت هندسی 900cmو 9mمساویست بہ.
16)4 4)3 20)2 12)1 :61حاصل جمع نسبت حسابی ونسبت هندسی اعداد 16و 4عبارت است از.
24 )4 40 )3 20 )2 22 ) 1 :62اوسط حسابی اعداد 8 ، 32عبارت است از.
20 )4 380 )3 420 )2 210 )1 :63اوسط حسابی اعداد 20 ، 400عبارت است از.
√𝑎, 𝑏)4 𝑎⁄b )3 𝑎⁄b )2 ,b )1 :64وسط هندسی b , aعبارت است از.
16 ) 4 24 ) 3 17 )2 32 )1 :65حاصل جمع اوسط حسابی و وسط هندسی اعداد 25 ، 9عبارت است از.
4
و مجموعہ آنها 45باشد. :66دوعدد را پیداکنید کہ نسبت آنها
5
15 ، 30 )4 25 ، 20 )3 5 ، 40 )2 4 ، 41 )1
7
:67با نسبت 5نسبت را پیدا کنید کہ فرق صورت و مخرج آن 12باشد.
20 ، 52 )4 36 ، 36 )3 30 ، 42 )2 30 ، 42 )1
11 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4
تقسیم نماید تعداد هر گروپ را معلوم نماید. :68حوذه هشتم پولیس میخواهد کہ 1200عسکر رابر نسبت
6
700 ، 500 )4 600، 600 )3 640، 720 )2 720، 480 )1
:69یک مخلوط نخود و خستہ 1200grوزن دارد کہ دراین مخلوط 700grنخود بوده ،باقی خسته می باشد نسبت
6 5 7 12
)4 )3 )2 )1 خستہ و نخود عبارت است از.
7 7 3 5
a c
:70در تناسب 𝑑 = bیکی از خواص ذیل صدق می کند.
𝑥a+ c+x 𝑥a cx a d a c
= )4 = )3 = (2 = 𝑑 )1
b 𝑑 b 𝑑 b 𝑐 b
a c
:71در تناسب 𝑑 = bیکی از خواص ذیل صدق می کند.
ab cd b c a+b c+d a d
= )4 = 𝑑 )3 = (2 = )1
b 𝑑 a b 𝑑 b 𝑐
𝑏 6
b=8)4 b=5 )3 b=2 )2 b=3 )1 :72در تناسب 4 = 8جز مجهول آن عبارت است از.
2 4
b=6 ) 4 b=5 ) 3 b=2 )2 b=7 )1 :73در تناسب 𝑏 = 3جز مجهول آن عبارت است از.
3
اگرعمرسیف ہللا 30سال باشد عمر سیف الرحمن را در باید. :74نسبت میان عمر سیف ہللا و سیف الرحمن
2
18 )4 20 )3 15 ) 2 10 )1
8
19 )4 18 )3 17 )2 16 )1 :75نسبت میا ن دو عدد 2است اگر عدد دوم 6باشد عدد اول آن عبارت از.
:76مزد 15کاریگر روزانہ 300افغانی است مزد 10کاریگر را معلوم کند.
110 )4 200 )3 300 )2 100 )1
:77چهار جلد کتاب 200افغانی می شود 12جلد کتاب چند افغانی می شود600 )4 400 )3 300 )2 200 )1 .
:78چهار نفر کاریگر یک زمین را در 14روز چپه می نماید پس 7نفر کاریگر این زمین را در چند روز چپه
X=6 )4 X=7 )3 X=8 ) 2 X=5 ) 1 خواهد كرد.
12 :79نل یک حوض را در شش ساعت پر می کند پس 3نل آنرا در چند ساعت پر خواهد کرد.
X=24 )4 X=9 ) 3 X=7 )2 X=6 )1
15 ) 4 13 )3 16 )2 12 )1 48 :80فیصد عد 25چند می شود.
18 )4 18000 ) 3 180 )2 1800 )1 2,5 :81فیصد كدام عدد 450می گردد.
3% ) 4 6% ) 3 5%)2 1%)1 :82چند فیصد 12عدد 0,12می گردد.
:83نفوس قریہ چکری در آخر هرسال 6%افزودمی شود اگر نفوس قریہ چكری در آخر سال 31800برسد پس در
12 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
30000 ) 4 3000 )3 20000 )2 2000 )1 شروع سال تعداد نفوس قریہ چکری را معلوم کنید.
:84یکنفر از روی 2,5%فیصد زکات پول اش را مبلع 1200افغانی می دهد پس تمام پول آن شخص را معلوم كنید.
004 )0 0044 )3 00444 ) 2 004444 )1
37 ) 4 370 ) 3 37000 ) 2 :08از روی 2,5%زکات 480000افغانی را معلوم نمایند3700 )1 .
:08یک دوکاندار برای دوکانش ازیک مفاذه مبلع 124444افغانی را میخرد اگر صاحب مفاذه جهت جلب مشتری تكه
7%رعایت نماید معلوم كنید كه با مشتری مذكور چقدر مبلع را رعایت نموده است.
004 )0 0044 )3 244 )2 044 ) 1
:07اگر در معاش یک مامور 4%تخفیف آمده باشد پس اگر معاش قطی مامور 3244افغانی باشد معاش سابقه آنرا
33000 )0 3300 ) 3 3333,3 ) 2 333,3 )1 معلوم کنید.
:00از معاشا ت مامورین 3%بنام تقاعد وضع می گردد اگر یک مامور بعد از وضع فیصدی تقاعد آن 0388افغانی
0844 )0 0084 )3 08444 )2 084 ) 1 اخز نماید پس معاش اصلی آنرا معلوم نماید.
:01یک تجار برای یک مشتری 6%تخفیف می نماید و جنس را بہ مبلع 1731افغانی باالی آن بفروش می رساند
104 )0 108 ) 3 1084 )2 084)1 پس قیمت اصلی جنس را پیدا کنید.
:14یک دوکاندار در قیمت رخت ( تکہ ) اش 5%تخفیف می نماید اگر قیمت سابقه رخت 344444افغانی باشد قیمت
) 208 ) 208444 ) 20844 2084 )1 فعلی آنرا دریابید.
:11از مبلع 1844افغانی در مدت دوسال ازروی 4%ربحہ آنر معلوم کنید
124 )0 324 )3 024 )2 224 )1
:12از روی 3%مفار (ربحہ) 2044افغانی را در مدت یکسال و دو ماه 28روز معلوم نماید.
81 )0 71 )3 31 )2 01 )1
8 ) 0 0 )3 8 )2 3 ) 1 :13از روی 5%مفاد 3844افغانی مبلع 744افغانی شده مدت آنرا معلوم نماید.
:10آن سرمایہ را معلوم نماید کہ از روی 5%مفاد دو سال آن 1444افغانی شده باشد.
14444 )0 8444 )3 1444 ) 2 2444 )1
:18مفاد ده سالہ 1444افغانی 1044افغانی گردیده است نرخ آنرا معلوم نماید8% )0 0% )3 3% )2 2% )1 .
:18حشمت برای وحید از روی 10%بہ مدت دوسال مبلع 14444افغانی می دهد پس تنزیل وحید را دریافت نماید.
24 ) 0 2444 )3 244 )2 1444 )1
:17از روی 20%در مدت دوسال تنزیل بہ 844افغانی رسیده سرمایہ آنرا معلوم نماید.
1244 )0 284 ) 3 128 )2 1284 )1
13 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:10حشمت در مدت دوسال از سرمایہ 8444افغانی 844افغانی تنزیل نموده پس نرخ آنرا معلوم نماید.
5% )0 4% )3 3% )2 2% )1
:11حشمت از وحید مبلع 3444افغانی اخذ می نماید واز روی 20%مبلع 844افغانی تنزیل می كند مدت آنرا
) 0چهار سال )3سه سال )2یك سال )1دو سال معلوم نماید.
:144ربح مرکب از رابطہ ذیل دریافت می گرددP=𝑟 𝑛 )0 P=𝐴(𝐼 + 𝑟 𝑛 ) )3 P=𝐴2 )2 P=A(1+r) )1 .
:141مبلع 7444افغانی بہ نرخ 10%بہ مدت 2سال بہ ربح مرکب چند افغانی نفع می كند.
00744 )0 00 )3 007 )2 1074 )1
:102نظریه ست درعلم ریاضی توسط یکی ازعلمائ ذیل معرفی گردید.
)1نیوتن )2جارج کانتور )3افالطون )4محمدابن موسی خوارزمی
:103ست یک مفهوم بدون تعریف که به یکی از معانی ذیل بکارمی رود.
)1مجموعه اشیاء )2دسته اشیاء )3گروه اشیاء )4همه جوابات
∈ (4 ⊂ (3 ∩ (2 ∪)1 :104عالمه ست فرعی عبارت است از.
:105کدام یک از ست های ذیل یک ست خالی φاست
) 4همه جوابات {) 3ست خالی } } φ {)2 {x:𝑥 2 = −9}: )1
)1مساوی )2معادل )3الف وب )4هیچکدام :106اگر تعداد عناصر دوست فقط مساوی باشد عبارت است از.
: 107اگر Nتعداد عناصر یک ست باشد تعداد ست های فرعی آن از رابطه ذیل دریافت می گردد.
𝑛2 : )4 2𝑛 )3 𝑛3 : )2 n : )1
16) 4 32) 3 64) 2 8) 1 :108تعداد ست های فرعی } B ={a,b,{c,d},eمساویست بہ.
:109اگر تعداد ست های فرعی یک ست 128باشد تعداد عناصر مربوط آن عبارت از8) 4 3)3 6) 2 7)1 .
)4هیچكدام Α = φ)3 Α )2 φ )1 :110اگر ست Aباست خالی ( )φاتحادنماید پس جز ذیل درست است.
:111اگر} B={2,4,6,8} , A={1,2,3,4باست BυAعبارت از.
{2,4}:)4 {1,2,3,4,5,6,7,8} ) 3 {6,8} : )2 {1,3}) 1
φ :) 4 {+2} ) 3 {-2} )2 A) 1 :112اتحاد ست های } A={-2,+2باست خالی عبارت است از.
)3 B⊂A :)2 A⊂:)1الف وب )4هیچکدام :113اگر ست های } A={a,b,c,d,eو } B={c,dپس میباشد.
{6,4,5}) 4{5}:) 3 {3,7,9} :) 2 {6,4})1 :114اگر} A={3,5,7,9و } B={6,4,5باشد تقاطع آنها عبارت است از.
) 3 φ)2الف و ب )4هیچکدام Α)1 :115تقاطع ست Aبا Aعبارت است از.
14 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:116هرگاه ست های {زمستان.خزان.تابستان.بهار}= Αو{خزان .بهار} = Bچون B⊂Aاست پس ست مكمل Bعبارت
{) 1خزان .بهار} {) 3 φ) 2زمستان .خزان} {) 4زمستان .تابستان} است از.
{y}) 4 {x,y}) 3 {a,p}) 2 {d,x} ) 1 :117هرگاه } A={a,p,d,xو } B={d,x,yباشد A-Bعبارت از.
سواالت تخنیکی حساب
38 )4 35 )3 30 )2 28 )1 :1درتجزیه 456مجموعه ارقام اولیه کدام است .
55 148 149 1
(4 (3 (2 :2اگر̅̅̅̅
𝑥 = 0.754باشد حاصل عبارت 𝑦 = 2𝑥+1مساویست 21 (1 .
138 55 55
1
5 )4 1 )3 1.5 )2 2 )1 = 𝑦 عبارت است از. :3اگر̅ 𝐴 = 06باشد حاصل
2𝑥+1
20 )4 8 )3 12 )2 :4از یک ریسمان 30متره چند توته ریسمان 1.5متره جداکرده می توانیم11 )1 .
𝑎3
6)4 5 )3 3 )2 0. ̅81قابل تبدیل به سمبول 11است قیمت aکدام است2 )1 .
:5کسراعشاری متناوب̅̅̅
108 :6افغانی را به نسبت های 1/6 1/3 1/2تقسیم نمودیم مجموع کمترین سهم وبیشترین سهم کدام است .
72 )4 30 )3 36 )2 50 )1
:7دریک عملیه تقسیم مقسوم 748باقیمانده 100ومقسوم علیه سه چند مربع خارج قسمت است خارج قسمت کدام است.
11 )4 5 )3 8 )2 6 )1
:8دریک عملیه تقسیم اگر 100واحد به مقسوم ویک واحد به مقسوم علیه اضافه کنیم خارج قسمت تغیرنمی کنداماباقی
مانده به اندازه 2واحدزیادمیشودخارج قسمت کدام است.
90 )4 98 )3 92 )2 91 )1
:9تفاضل دوعد 7ونسبت شان 1/2است اعدادکدام است.
-20و -10 )4 -8 )3و-6 -16و-8 )2 -14و-7 )1
:10عدد 11025چند مقسوم علیه مثبت دارد.
27 )4 20 )3 18 )2 15 )1
:11بزرگترین قاسم مشترک دوعدد 5وکوچکترین مضرب مشترک شان 495است اگریکی ازاین اعداد 45باشد عدد دوم کدام
65 )4 60 )3 55 )2 50 )1 است.
:12نسبت بین عمرمریم و مقدس 3/2است نسبت بین عمر مریم وثریا کدام است .
1/2 )4 4/9 )3 4/7 )2 2/7 )1
:13قیمت اصلی یک جنس 𝑥 3است وپس از تخفیف به 3/4𝑥 3به فروش می رسد فیصدی تخفیف کدام است .
25 )4 75 )3 24 )2 22 )1
31٪ :14تعداد شاگردان لیسه عالی سیدنورمحمدشاه مینه از 29٪آنها 62نفربیشتراست تعدادشاگردا ن این لیسه کدام است .
15 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
2600 )4 2355 )3 3100 )2 2350 )1
7200افغانی مفاد نموده است سرمایه شخص کدام است. :15شخص به نرخ 5٪
154000 )4 144000 )3 174000 )2 147000 )1
:16فاصله بین دونقطAو Bتوسط ریسمان های 20 . 15و 25متر پوره اندازه میشود طول B Aکدام است.
25 )4 400 )3 350 )2 300 )1
ست 𝐵 ∪ )𝐵 ∩ 𝐴( چند عنصر دارد. B={a,c,4,5,7} A={a,b,2,4,6,8} :17
6 )4 3 )3 5 )2 4 )1
:18تعداد ست های فرعی یک ست) (n-1عنصر 8واحد کمتراز تعداد ستهای فرعی یک ست nعنصری میباشد n
2 )4 4 )3 5 )2 3 مساوی است به )1 .
:19اعداد طاق یک رقمی ست Aواعداد اولیه یک رقمی ست Bاست ست های فرعی ) (A-Bمساوی به چند است.
8 )4 7 )3 4 )2 5 )1
:20اگر Aاعداد طبیعی یک رقمی ومضرب 3و Bاعدادطبیعی یک رقمی مضرب 2باشد 𝐵 ∪ Aچند
8 )4 7 )3 6 )2 5 عنصردارد)1 .
:21اگریک ست k+3عنصری 48ست فرعی ازیک ست k+ 1عنصری بیشترداشته باشد kمساوی به
3 )4 7 )3 6 )2 5 چند است )1 .
کلیدجوابات درست بخش اول حساب
جواب شماره جواب شماره شماره جواب شماره جواب جواب شماره جواب شماره
1 101 3 81 4 61 3 41 2 21 1 1
1 102 1 82 2 62 2 42 3 22 1 2
1 103 4 83 1 63 2 43 2 23 4 3
2 104 1 84 4 64 4 44 3 24 3 4
4 105 2 85 1 65 3 45 1 25 4 5
3 106 3 86 3 66 4 46 3 26 1 6
4 107 2 87 1 67 2 47 2 27 2 7
2 108 4 88 1 68 3 48 3 28 4 8
3 109 2 89 3 69 4 49 2 29 3 9
4 110 3 90 3 70 1 50 3 30 3 10
1 111 4 91 2 71 2 51 2 31 4 11
2 112 1 92 1 72 3 52 3 32 2 12
3 113 3 93 4 73 2 53 4 33 3 13
1 114 4 94 3 74 3 54 1 34 1 14
2 115 1 95 1 75 4 55 4 35 4 15
3 116 3 96 3 76 2 56 1 36 3 16
1 117 1 97 4 77 2 57 3 37 4 17
16 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4 118 4 98 2 78 4 58 4 38 2 18
2 119 2 99 4 79 3 59 2 39 3 19
120 3 100 1 80 1 60 1 40 1 20
جواب سوال جواب سوال کلیدجوابات درست سواالت تخنیکی جواب سوال جواب سوال
حساب
1 16 2 11 4 6 1 1
2 17 3 12 1 7 1 2
3 18 3 13 3 8 1 3
2 19 2 14 1 9 4 4
2 20 3 15 4 10 1 5
4 21
بــــخــــش دوم الــــجـــــبر
تــــــــــــوان
هرگاه یک عدد چندین مرتبه به خودش ضرب شده باشد این حاصل ضرب راطورخالصه بشکل ذیل میتوان چنین
نوشت.بصورت عموم اگر aیک عدد حقیقی و nیک عدد طبیعی فرض شود بنا به تعریف داریم که .
𝑛𝑎 = 𝑎 𝑎 ∙ 𝑎 ∙ 𝑎 ∙ 𝑎 ∙ 𝑎 … … … .
خــــالصــــه قـــــــوانـــــــین تـــــوانــــــــها
)1 𝑎𝑜 = 1 2) 𝑎1 = 1 𝑛3) ( − 𝑎)2𝑛 = 𝑎2 4) (−𝑎)2𝑛−1 = −𝑎2𝑛−1
𝑛6) 𝑎𝑚 ∙ 𝑎𝑛 = 𝑎𝑚+ 𝑚)𝑏𝑎( = 𝑚 𝑏 ∙ 𝑚𝑎 )6 )7 𝑛𝑚𝑎 = 𝑛) 𝑚𝑎(
𝑚𝑎 𝑎 𝑚𝑎 𝑚𝑎 1
𝑛 𝑐 ∙ 𝑛 𝑏 ∙ 𝑛𝑎 = 𝑛)𝑐𝑏𝑎( )8 )9 𝑚) 𝑏 ( = )10 )= 𝑎𝑚−𝑛 11 𝑚= 𝑎𝑛−
𝑚𝑏 𝑛𝑎 𝑛𝑎
𝑚𝑎 𝑚−
1 𝑚𝑎 − 𝑚 𝑏 𝑛 𝑏 𝑚𝑎−
)12 =1 𝑛=𝑚 𝑎 )13 𝑚 = ) ( = ) ( )14 )15 =
𝑛𝑎 𝑎 𝑏 𝑎 𝑚𝑎 𝑛𝑎−
خــــالصــــــه قــــــوانـــــــین جــــــــزرهـــــــــا :جهت ساده سازی افاده جزری ازقوانین ذیل استفاده میگردد.
𝑛
𝑛
𝑚 𝑛 𝑛 𝑛 𝑎√ 𝑎 𝑚
= 𝑎√ √ )4
𝑛 𝑛 𝑛 𝑛∙𝑚
)1 𝑚𝑎√ = 𝑛𝑎 𝑐√ 𝑏√ 𝑎√ = 𝑐 ∙ 𝑏 ∙ 𝑎√ )2 𝑛 = √ )3 𝑎√
𝑏 𝑏√
𝑛
𝑎 𝑏 𝑚− 1 1
= 𝑧√ 𝑦√ 𝑥√ )5
𝑐 𝑐∙𝑏∙𝑎 𝑛 𝑘 𝑛
𝑧 ∙ 𝑐 𝑦 ∙ 𝑐𝑏 𝑥√ 𝑏 )6) ( √𝑎𝑚 )𝑘 = √𝑎𝑚 = √(𝑎𝑚 )𝑘 7 𝑛 = 𝑚 = 𝑛
𝑛𝑏 𝑚 𝑏√
𝑛
𝑝 𝑚 𝑛
𝑏∙𝑛
𝑎√ { = 𝑏√ 8) √𝑎𝑚 = √𝑎𝑚∙𝑛 𝑝 ≠ 0 9) √𝑎𝑚 = √𝑎 𝑝 10) 𝑎.
𝑛 𝑝∙𝑛 𝑛 𝑛
𝑛 →𝑎<0 →𝑎>0
𝑏 ∙ 𝑛𝑎√ −
17 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
= 𝑎√ √𝑎√𝑎√𝑎√… … . . 𝑛2
(11 )√𝑎(2𝑛−1
تـجــزیـــه جـــذر مـــرکـــــــب:جذری که بصورت𝐵 √𝐴 ±باشد جذر مرکب گفته میشود که برای تبدیل نمودن این جذر به
جذور ساده باید که )𝐵 (𝐴2 −شکل مربع کامل را داشته باشد یعنی 𝐴2 − 𝐵 = 𝐶 2شود که در اینصورت تجزیه آن
قرار ذیل است.
𝐶𝐴+ 𝐶𝐴−
)12 √ = 𝐵√ √𝐴 ± √±
2 2
𝐵 𝐴 + √𝐴2 − 𝐵 √𝐴 − √𝐴2 −
)13 √ = 𝐵√ √𝐴 + +
2 2
𝐵 𝐴 + √𝐴2 − 𝐵 √𝐴 − √𝐴2 −
)14 √ = 𝐵√ √𝐴 ± −
2 2
پـــــــولـــــیــــنوم الــــجــــــبری :آن افاده یک یاچندین حده الجبری که حروف آن دارای طاقت نما های اعداد کامل باشد
پولینوم الجبری گفته می شود مانند.
𝑥 3 − 2𝑥 2 + 3𝑥 , 𝑥 2 + 5𝑥 − 2 , 𝑥+5
پـــــــــولیــــــنوم کامــــــل :پولینوم که تمام طاقت نماهای حدودآن ازباال تاپایان موجود باشد مانند.
𝑥 4 + 3𝑥 3 − 𝑥 2 + 𝑥 − 2 , 𝑥 + 5𝑥 2 − 6𝑥 3 + 𝑥 4
. 𝑥 4 + 3𝑥 3 + 𝑥 − 2 پـــــــــولیـــــنوم نــــاقــــــص :پولینوم که بعضی ازطاقت نماهای حدودآن موجودنباشدمانند
پـــــــــــولیــــــنوم مـــنـظــم وغـــــیرمــنــظـــم :پولینوم که طاقت نماحروف آن اززیاد به طرف کم (نزولی ) ویاازکم به
طرف زیاد (صعودی) ترتیب شده باشدمنظم ودرغیرآن غیرمنظم نامیده میشود مانند.
𝑥 2 + 5𝑥 − 2 − 6𝑥 3 + 𝑥 4غیرمنظم 𝑥 + 5𝑥 2 − 6𝑥 3منظم صعودی 𝑥 4 + 3𝑥 3 − 𝑥 2منظم نزولی
پـــــولیـــــنوم هــای معـــــادل :پولینوم های که عین متحول داشته وحدودمشابه آن دارای ضریب های مساوی باشندمانند.
2𝑦 2 − 3𝑦 + 5و 2𝑦 2 − 3𝑦 + 5و 𝑚 ℎ(𝑦 + 1)2 + 𝑝(𝑦 + 1) +
انــــــــواع پــــــــولیـــــــــنوم هــــــا :پولینوم یک حده یامونوم ،دوحده یابیونوم ،وسه حده یاترینوم ،ازجمله انواع
مونوم 𝑥5پولینوم های گفته 𝑥 + 5𝑥 2 بینوم 𝑥 2 + 5𝑥 − 2 میشود مانند .ترینوم
3
به خاطرداشته باشید که افاده الجبری مانند √5𝑥 + 𝑦 2 − 3.راملتینوم می نامند.
درجــــــــه پــــــــولیــــــــــنوم :بلندترین طاقت نماحرف یک پولینوم درجه پولینوم نامیده میشود مانند.
𝑦 3 − 6𝑥 2 + 3ازنظر𝑥 درجه دوم وازنظر 𝑦 درجه سوم می باشد 𝑥 𝑥 4 − 𝑥 2 + 3پولینوم درجه چهارم
پـــــــــولیــــــــــنــوم ثــــابــــــت :پولینوم که درجه آن mرادریابید درصورت که (5𝑚 − 15)𝑥 2 + 7یک پولینوم
صفرباشد.مثال
ثابت باشد.5𝑚 − 15 = 0 ≫ 5𝑚 = 15 ≫ 𝑚 = 3 .
18 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
پـــــــــولیـــــــــــنوم صـــــفــــری :پولینوم که حد ثابت آن صفرباشد مانند p(x)=0که پولینوم صفری درجه ندارد .
پــــــــولیـــــــــــنوم مـــتجــانــــس :پولینوم که توان های تمام حدود آن باهم مساوی باشدمانند3𝑚3 − 2𝑛3 + 𝑝3 .
قیـــــــمـــت یــــک پــــــولیــــــــــنوم :هرگاه به عوض متحول دریک پولینوم یک عدد حقیقی وضع گردد ویک عدد حقیقی
همین عددبه دست آمده قیمت پولینوم گفته میشود مانند𝑝(𝑥) = 𝑥 3 − 2𝑥 2 + 5 .به دست آید
𝑥 = 2 ≫ 𝑝(𝑥) = 23 − 2 ∙ 22 + 5 = 8 − 2 ∙ 4 + 5 = 8 − 8 + 5 ≫= +5
مــــــــطـــــابــــــقــــــت
به مساوات گفته میشود که به تمام قیمت های دلخواه دو طرف باهم برابر گردد.
تجزیه ومطابقت های مشهور:
2 2 2
𝑦 1. (𝑥 ± 𝑦) = 𝑥 ± 2𝑥𝑦 + 2. (𝑥 ± 𝑦) = 𝑥 ± 3𝑥 𝑦 + 3𝑥𝑦 2 ± 𝑦 3
3 3 2
) ⋯ 3. (𝑥 + 𝑦 + 𝑧 … … )2 = 𝑥 2 + 𝑦 2 + 𝑧 2 + ⋯ … … + 2(𝑥𝑦 + 𝑥𝑧 + 𝑦𝑧 +
)𝑦 4. 𝑥 2 − 𝑦 2 = (𝑥 + 𝑦)(𝑥 − 𝑦𝑥5. 𝑥 2 + 𝑦 2 = (𝑥 − 𝑦)2 + 2
𝑦𝑥6. 𝑥 2 + 𝑦 2 = (𝑥 − 𝑦)2 − 2 )𝑦𝑥7. 𝑥 2 + 𝑦 2 = (𝑥 + 𝑦 + √2𝑥𝑦) (𝑥 + 𝑦 − √2
)𝑦 8. 𝑥 3 − 𝑦 3 = (𝑥 − 𝑦)(𝑥 2 + 𝑥𝑦 + 𝑦 2 ) 9. 𝑥 3 − 𝑦 3 = (𝑥 − 𝑦)3 + 3𝑥𝑦(𝑥 −
)𝑦 10. 𝑥 3 + 𝑦 3 = (𝑥 + 𝑦)(𝑥 2 − 𝑥𝑦 + 𝑦 2 ) 11. 𝑥 3 + 𝑦 3 = (𝑥 + 𝑦)3 − 3𝑥𝑦(𝑥 +
𝑦𝑥12. (𝑥 + 𝑦)2 − (𝑥 − 𝑦)2 = 4 𝑦𝑥13. (𝑥 − 𝑦)2 − (𝑥 + 𝑦)2 = −4
) 14. (𝑥 + 𝑦)2 + (𝑥 − 𝑦)2 = 2(𝑎2 + 𝑏 2 𝑏𝑎15. (𝑎 − 𝑏)2 = (𝑎 + 𝑏)2 = −4
𝑏𝑎16. (𝑎 + 𝑏)2 = (𝑎 − 𝑏)2 = +4 ) 17. (𝑥 − 𝑦)2 + (𝑥 + 𝑦)2 = 2(𝑥 2 + 𝑦 2
افـــــاده هـــــای ذیـــــل بــــرای تـــمامـــــی قیـــــمت هـــــــای طــبیــــــعی )𝒏( اســــــت
) 18. 𝑎 − 𝑏 = (𝑎 − 𝑏)(𝑎𝑛−1 + 𝑎𝑛−2 𝑏 + 𝑎𝑛−3 𝑏 2 + ⋯ … … … . 𝑏 𝑛−1
𝑛 𝑛
19. 𝑎𝑛 − 𝑏 𝑛 = (𝑎 + 𝑏)(𝑎𝑛−1 − 𝑎𝑛−2 𝑏 + 𝑎𝑛−3 𝑏 2 − ⋯ … … … . −𝑏 𝑛−1 ), 𝑛 = 2,4,6, ….
20. 𝑎𝑛 + 𝑏 𝑛 = (𝑎 + 𝑏)(𝑎𝑛−1 − 𝑎𝑛−2 𝑏 + 𝑎𝑛−3 𝑏 2 − ⋯ … … … . +𝑏 𝑛−1 ), 𝑛 = 1,3,5, ….
𝑛 𝑛 𝑛 𝑛 𝑛 𝑛
21. 𝑎𝑛 + 𝑏 𝑛 = (𝑎 2 + 𝑏 2 + √2(𝑎𝑏) 2 ) (𝑎 2 + 𝑏 2 − √2(𝑎𝑏) 2 ) , 𝑛 = 2,4,6, ….
برای دریافت حد خواسته شده در یک انکشاف بینومیل نمائی nاز رابطه ذیل استفاده میگردد:
𝑛 !𝑛
= 𝑟 𝑏 𝑐 ( ) . 𝑎𝑛−𝑟 . 𝑟 𝑏 . 𝑎𝑛−𝑟 .
𝑟 𝑛( − !)𝑟
R+1حد خواسته شده است.
)𝑘(𝑘+1)(𝑘+2)−(𝑘+𝑛−1
= 𝑁 بدست می آید. تعداد جمالت 𝑛)𝑛𝑎 (𝑎1 + 𝑎2 + ⋯ … . . +از فورمول
!𝑛
در رابطه فوق nنما افاده و kتعداد حدود در افاده می باشد.
تـــجـــزیــــه افــــاده هـــای الـــجبــری :عبارت از دریافت عوامل ضربی یک افاده الجبری میباشد که قرار ذیل است.
)𝑦 𝑥 2 − 𝑦 2 = (𝑥 − 𝑦)(𝑥 +تــجــزیـه نــوع دوم )𝑦 𝑎𝑥 + 𝑎𝑦 = 𝑎(𝑥 +تــجــزیــه نــــوع اول
𝑥 2 + 2𝑥𝑦 + 𝑦 2 = (𝑥 + 𝑦)2 𝑥 2 − 2𝑥𝑦 + 𝑦 2 = (𝑥 − 𝑦)2
{ 2نـــــوع ســــوم یا{
)𝑦 𝑥 + 2𝑥𝑦 + 𝑦 2 = (𝑥 + 𝑦)(𝑥 + 𝑦) 𝑥 2 − 2𝑥𝑦 + 𝑦 2 = (𝑥 − 𝑦)(𝑥 −
)𝑦 𝑎𝑥 + 𝑎𝑦 + 𝑏𝑥 + 𝑏𝑦 = (𝑎 + 𝑏)(𝑥 +نـــــوع چـــهــــارم
)𝑏 𝑥 2 + (𝑎 + 𝑏)𝑥 + 𝑎𝑏 = (𝑥 + 𝑎)(𝑥 +نـــــوع پــــنجـــم
)𝑏 𝑥 2 − (𝑎 + 𝑏)𝑥 + 𝑎𝑏 = (𝑥 − 𝑎)(𝑥 −یا
19 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
)𝑏 𝑥 2 + (𝑎 − 𝑏)𝑥 − 𝑎𝑏 = (𝑥 + 𝑎)(𝑥 −یا
)𝑏 𝑥 2 + (𝑏 − 𝑎)𝑥 − 𝑎𝑏 = (𝑥 − 𝑎)(𝑥 +یا
تـــجـــزیـــه نـــوع شــشم تـــوســــط تـکــمـــیل مــــربـــــع
𝑐𝑎𝑏 + √𝑏 2 − 4 𝑐𝑎𝑏 − √𝑏 2 − 4
𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = (𝑥 − ) (𝑥 − )
𝑎2 𝑎2
گــــــویــــا ســـاخــــــتن کـــــسرهـــــای غـــــیر نــاطــــق (گـــــنگ):
برای گویا ساختن صورت ویا مخرج کسرهای غیرناطق صورت ومخرج آنها را در عبارت مناسبی ضرب می کنیم تا
صورت ویا مخرج آن گویا گردد .که در ینصورت حاالت ذیل را در نظر میگیریم:
𝑛 𝑎
الف :اگر کسری شکل 𝑚 𝑛 را داشته باشد طوریکه )𝑚 > 𝑛( باشد صورت ومخرج کسر را ضرب جذر 𝑚 √𝑏 𝑛−می
𝑏√
کنیم.
𝑛 𝑎
را داشته باشد طوریکه )𝑚 < 𝑛( باشد صورت ومخرج کسر را ضرب جذر 𝑘 𝑏√ می کنیم 𝑛 ب :اگر کسری شکل
𝑚 𝑏√
kعبارت از کوچکترین عدد صحیح است طوریکه )𝑘 (𝑚 +باالی درجه جذری یعنی ) (nپوره قابل تقسیم باشد.
𝑎
را داشته باشد صورت ومخرج کسر را ضرب مزدوج مخرج میکنیم. 𝑛 𝑛 ج :در صورتیکه کسری شکل
𝑔√ √𝑝±
سواالت بخش دوم الــــجـــبر
:1مسایلی کہ علم حساب از حل آن عاجز مانده است کدام بخش از علم ریاضیات بہ حل آن نایل گردیده است.
د حساب الجبر ج ب مثلثات الف هندسہ
∞ د ج -1 ب صفر الف 1 :2قیمت مطلقہ صفر عبارت است از.
د هیچكدام ج صفر ب ∞− الف ∞ :3افاده |∞|مساویست بہ.
هیچکدام د ج صفر ب ∞− الف ∞ :0افاده |∞|−مساویست بہ.
∞ د ج 0 الف ∞ −ب صفر :8افاده ||8مساویست بہ
د∞ ج صفر ب +12 الف -12 |−12| :8مساویست .
د −5 + √2 ج −√2 − 5 ب √2 + 5 الف √2 − 5 :7افاده | |5 + √2مساویست بہ.
د هیچكدام ج −√5 − 4 ب √5 + 4 الف √5 − 4 :7افاده | |4 − √5مساویست بہ.
د7+π ج +7xπ ب −π − 7 الف π − 7 :0افاده ||π + 7مساویست بہ.
د3 ج2 ب -1 الف +1 :1افاده -5-(3)-(-2)+5مساویست بہ.
د8 ج0 ب3 الف 2 افاده ])8+[-7-4(1-2مساویست بہ. :14
د 28 ج 23 ب 21 الف 22 :11افاده ]) 3[(7-2)+(3+2مساویست بہ.
د -12 ج -1 ب -0 الف -7 :12افاده -2{+3[+5(3-2)-3]}+5مساویست بہ.
د -2 ج +2 ب∞ الف صفر افاده }] 2-{+3[144÷12-(36÷6)-6مساویست بہ. :13
20 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د -12 ج -7 ب -1 الف -0 :10افاده ]) 3+[-270÷9÷(-5مساویست بہ.
د 124 ج 20 ب 812 الف 224 :18افاده ! 5مساویست بہ.
د 812 ج 124 ب 20 الف 8 :18افاده !) (7 − 3مساویست بہ.
د 124 ج 724 ب8 الف 20 !)(3 + 3مساویست بہ. :17افاده
د1 ج ∞ ب -1 الف صفر (3!−6مساویست بہ.
5−3
:10افاده !)
3
د0 ج3 ب2 الف 1 ( مساویست بہ. 2
:11ترکیب (
د 28 ج 24 ب 18 الف 14 :24ترکیب ( ( 36مساویست بہ.
د1 ج ∞− ب ∞ الف صفر :21ترکیب ( ( 08مساویست بہ.
د صفر ج1 ب ∞− الف ∞ :22ترکیب ( ( 33مساویست بہ.
د 20 ج8 ب8 الف 14 :23ترکیب ( ( 35مساویست بہ.
د0 ج∞ ب 1 الف صفر [(𝑥 2 𝑦 2 𝑝)°]5مساویست بہ. :20افاده
:28افاده (a + b)2 (+a + b)2مساویست بہ.
(a + b)3 (a + b)2د ج (a + b)4ب (a + b)° الف
:28افاده (−2𝑎)5 (−3b)5مساویست بہ.
(−6ab)5 د (6ab)5 ج ب (−2𝑎)5 (−3b)5 الف
د 𝑋12 ج 𝑋2 ب 𝑋3 الف 𝑋 6 :27افاده (𝑋 3 )2مساویست بہ.
د 𝑎30 ج 𝑎20 ب 𝑎15 الف 𝑎10 :20افاده [(𝑎3 )−2 ]−5مساویست بہ.
الف (2𝑎𝑏)5ب (2𝑎𝑏)3ج (2𝑎𝑏)°د )𝑏𝑎(2 مساویست بہ. :21افاده {[(2𝑎𝑏)3 ]5 }°
1
د 2X جX ب صفر الف 1 :34افاده 2x 3m−3 . 3x −m+1 . 6 x −2𝑚+2مساویست بہ.
د (ax)9 ب (ax)6ج (ax)7 الف ((ax :31افاده (ax)−3 . [(ax)3 ]3 . (ax)3مساویست بہ.
د 38 ج 34 ب 10 الف 8 :32افاده )+8)7 ÷)8)5مساویست بہ.
:33افاده )2m − 3)3 ÷)2m − 3)2مساویست بہ.
( (2m-3ب )2m − 3)2ج )2m − 3)3ج )2m − 3)4 الف
3⁄ 3⁄ 1
د (5x)2 ج 8x )(5x 2 ب الف (8x)° مساویست بہ. )(8x 2 ÷(8x) ⁄2 :30افاده
2x 2x 2x 2x 2x 7P
د (7P)3 ج (7P)2 ب (7P)° الف )(7P :38افاده (7P)3 ÷(2x )−2مساویست بہ.
21 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 (𝑥𝑃)7
د ج (𝑥𝑃)3 ب (𝑥𝑃)2 الف )𝑃𝑋( :38افاده ) ((𝑥𝑃)2 .(𝑥𝑃)3مساویست بہ.
𝑃𝑋
𝑋 3 .𝑋 10
د𝑋 ج 𝑋2 ب 𝑋3 الف 𝑋 4 مساویست بہ. (X5 ÷X2 ).X6
:37افاده
y
د 𝑦𝑥𝑝3 ج 𝑃𝑥 𝑦 2 ب yxp الف :30افاده 𝑥𝑦 2 𝑃. 𝑥𝑦 2 ÷𝑥𝑦 3 𝑃2 𝑥 2مساویست بہ.
𝑃x
د 𝑥2 ج 𝑥 −1 ب 2x الف x :31افاده 𝑥 (𝑎3 𝑏 2 𝑎4 . 𝑎−7 ) ÷ 𝑏 2مساویست بہ.
1 1
د 𝑦𝑝√2 ج 𝑦𝑝√2 ب 𝑦𝑝𝑥√2 الف 𝑦𝑝√𝑥 مساویست بہ. :04افاده 𝑦𝑝 ∙ √18𝑥 2
3 3
4 4 4 4 4
الف 𝑝 3𝑎2 𝑝 √3𝑎2ب 𝑝 √3𝑎2ج 𝑝 𝑎𝑝 √3𝑎2د 𝑝 𝑎2 𝑝 √3𝑎2 :01افاده √243𝑎10 𝑃5مساویست بہ.
5
د √3 ج √5 ب 𝑚√ الف 𝑚√3 :02افاده )𝑚(√3𝑚) (√3مساویست بہ.
د 𝑏𝑎√15 ج 𝑏𝑎√ ب 𝑏𝑎√15 الف 𝑏√5 )𝑏 (√3𝑎)(√5مساویست بہ. :03افاده
د 𝑦√𝑥 ج 𝑦𝑥√ ب 𝑥2𝑦2 الف yx 𝑦𝑥√ √𝑥. √𝑦.مساویست بہ. :00افاده
3 ∙
ج 𝑝5 𝑥 2 𝑦 6د 𝑝2 𝑥 3 𝑦 2 :08افاده √𝑥 3 𝑦 6 𝑝9 √𝑥 2 𝑦 8 𝑝4مساویست بہ .الف 𝑦10 𝑥 2 𝑝3ب 𝑝2 𝑥 2 𝑦 4
د 𝑋5√20 ج 𝑥√5 ب 𝑋5 الف 𝑥2√5 :08افاده )𝑥 (√20𝑥 − √5𝑥)(√5مساویست بہ.
3 3 3
د 𝑏2 ج2 ب 22 الف -22 :07افاده )𝑏( √4𝑏 2 − √32𝑏 2 )( √2مساویست بہ.
3 3 3
الف y-xب y2-xج x+yد هیچكدام :00افاده ) ( √x + 3√y)( √𝑥 2 − 3√xy + √𝑦 2بہبہ مساویست بہ.
4 4
د 𝑦2 ج 𝑦3 ب 2𝑦 3 الف y 6 :01افاده ( ( √162y 7 ÷ √2𝑦 3مساویست بہ.
1 3 3
د 𝑚 2 n2 ج 2mn ب الف nm :84افاده ) ( √m3 𝑛3 ÷ √m6 𝑛6مساویستبہ.
𝑚
1
𝑚√ 𝑚2د ج ب )𝑛 (√m2 + mn ÷ √𝑚 +بہ مساویست بہ .الف √𝑚3 :81افاده
𝑚
6 6 𝑥𝑦 4 6 𝑥𝑦 4 3
د xy √xy 4 √ ج 𝑦𝑥 √ xyب الف (√ax 3 𝑦 5 ÷ √a2 𝑥𝑦 2 ) :82مساویست بہ.
a a
3 3
:83افاده ) ( √ √𝑎5 𝑏11 ∙ √ √𝑎19 𝑏13مساویست بہ.
4 4
د a2 𝑏 2 ج 𝑎𝑏 2 ب 𝑏 𝑎2 الف ab
3
:80افاده توانداد کسری (2𝑎𝑏)2بہ شکل جزری آن مساویست بہ.
3 3
√(2𝑎𝑏)2ب √(2𝑎𝑏)3ج √(𝑎𝑏)2د √(𝑎𝑏)3 الف
5
:88افاده توانداد کسری (x 2 − a)4بہ شکل جزری آن مساویست بہ.
4 4 5
√(𝑥 2 − 𝑎)5د 𝑎 √𝑥 − √(𝑥 2 − 𝑎)4ج الف √𝑥 2 − aب
22 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1
1
د ج )𝑏𝑎( ب (𝑎𝑏)2 الف (𝑎𝑏)2 :88افاده جزری √abدر شکل نمائ کسری آن مساویست بہ.
𝑏𝑎
3
:87افاده جزری √(𝑎 − 𝑏)2در شکل نمائ کسری آن مساویست بہ.
2 3
الف (𝑎 − 𝑏)2ب (𝑎 − 𝑏)3ج (𝑎 − 𝑏)3د (𝑎 − 𝑏)2
3
:80افاده √√ √219 ÷ √2 √2√2مساویست بہ .
5 5 3
د1 ج3 ب8 الف 2
3
د2 ج3 ب8 الف 0 √32 ∙ √34مساویست بہ . :81افاده
:84پوینوم £(𝑥) = 𝑥 3 − 2𝑥 2 + 𝑥 − 3را رای کدام خاصیت ذیل است.
د صعودی غیر منظم ج منظم ب ناقص الف
:61پولینوم £(𝑥) = 𝑥 − 3𝑥 2 + 5𝑥 3دا رای کدام خاصیت ذیل است.
هیچکدام د ج نزولی الف غیر منظم ب صعودی
:82کدام یک از افاده های ذیل یک پولنیوم کامل را ارایه می کند.
الف 𝑥 2 − 𝑥 3 + 1ب 2𝑥 − 3𝑥 3ج − 𝑥 2 + 2𝑥 − 3𝑥 3د 𝑥 𝑥 5 − 2𝑥 4 +
:83کدام یک از افاده های ذیل یک پولنیوم ناقص را ارایه می کند.
1
د 𝑥 5 − 3𝑥 4 − 3 الف 𝑥 2 − 𝑥 + 2ب 2𝑥 3 − 𝑥 2 + 3ج 𝑥 2 − 3𝑥 + 3
2
د0 ج3 ب2 الف 1 مساویست بہ. :80درجہ پولینوم3𝑥 3 − 2𝑥 2 + 2𝑥 − 1
3
د8 ج7 ب3 الف 2 مساویست بہ. :88درجہ پولینوم 𝑥 − 3𝑥 5 − 2x 2
2
د8 ج8 ب0 :88درجہ پولینوم 2𝑥 3 − 3𝑥 2 𝑦 − 5𝑥𝑦 2 − 3از نظر مجهول yمساویست بہ .الف 3
د8 ج8 ب3 الف 2 :87درجہ پولینوم (𝑥 2 + 𝑎)3از نظر مجهول xمساویست بہ.
د8 ج3 ب2 الف 8 :80درجہ مونوم 𝑝 𝑥 3 𝑦 2مساویست بہ.
3
د7 ج8 ب2 الف 3 :81درجہ مونوم 2 𝑥𝑃2 𝑑𝑦 3مساویست بہ.
د0 ج7 ب1 الف 8 :74درجہ مونوم 𝑦 − 3𝑥 6مساویست بہ.
د -7 ج -8 ب -0 الف -3 :71قیمت عددی افاده الجبری 2x+3y-5درصورتیکہ Y=-2 x=2باشد.
د 13 ج 10 ب 18 الف 18 :72قیمت عددی افاده الجبری y=5𝑥 2 -6درصور تیکہ x=2باشد.
1 5
د3 ج0 ب8 الف صفر :73قیمت عددی افاده الجبری √a − axدرصوتیکہ a=32,x=16باشد.
1 𝑌𝑋+2
ج صفر د نامعین :70قیمت عددی افاده الجبری 𝑌 −𝑋+2درصورتیکہ Y=-2 𝑋 , X=2باشد .الف 2ب ∞
23 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:78قیمت عددی افاده الجبری 𝑏𝑎 a𝑥 2 + 𝑏𝑦 2 −درصورتیکہ b=-a , a=-1, x= y=2باشد.
د صفر 1 ج ب -2 الف -3
5𝑚2 𝑦 3مساویست بہ. :78حاصل جمع مونوم های , 3𝑚2 𝑦 3
د 8𝑚𝑦 2 ج 8𝑚2 𝑦 3 ب 𝑚𝑦 3 𝑚2 𝑦 3 الف
1
مساویست بہ. :77حاصل جمع مونوم های 𝑚𝑝3 𝑥 2 , 12𝑚𝑝3 𝑥 2
2
25
د 14𝑚𝑝3 𝑥 2 ج 𝑚𝑝3 𝑥 2 ب 25𝑚𝑝3 𝑥 2 الف 12𝑚𝑝3 𝑥 2
2
:70حاصل جمع یولینوم های 𝑦 B=8𝑥𝑦 2 + 9𝑥 2 𝑦 , 𝐴 = 3𝑥𝑦 2 + 5𝑥 2
𝑦 11𝑥𝑦 2 + 14𝑥 2 الف 𝑦 12𝑥𝑦 2 + 14𝑥 2ب 𝑦 14x 2ج 11𝑥𝑦 2د
:71حاصل جمع یولینوم های مساویست بہB=3𝑥 2 𝑦 − 3𝑥 + 5 , 𝐴 = 3𝑥 + 6𝑥 2 𝑦 − 5
د −5 ج 𝑦 9𝑥 2 ب 𝑥− 3 𝑦 6𝑥 2 الف
:04اگر پولینو 𝑥 £ (𝑥) + 𝑝(𝑥), 𝑃(𝑥) = −2𝑥 2 + 3𝑥 3 − 𝑥 , £(𝑥) = 2𝑥 2 + 3𝑥 3 +مساویست به.
د 6𝑥 3 ج 3𝑥 3 ب 2𝑥 2 الف 𝑥 3
:01افاده )(3𝑥 2 + 2𝑥 − 3) + (3𝑥 3 + 𝑥 + 5مساویست بہ.
الف 6𝑥 3 + 𝑥 + 2ب 𝑥 6𝑥 2 +ج 6𝑥 3 + 2د 6𝑥 2 − 2
ج 8𝑥𝑦 2د 𝑦 𝑥 2 الف 8𝑥𝑦 2ب 𝑥𝑦 2 :02حاصل تفریق مونوم B=-4x𝑦 2 , 𝐴 = −12𝑥𝑦 2مساویست بہ.
2 7
𝑦𝑚 .G = 3 𝑥 3 𝑦 2 + 8 :03حاصل تفریق پولینوم های 𝑦𝑚 𝐹 = 5𝑥 3 𝑦 2 +
1 13 13 3 1
د هیچکدام ج 𝑦𝑚 ب 𝑥3𝑦2 الف 𝑦𝑚 𝑥 𝑎 𝑦 2 + 8
8 3 3
:00هرگاه B=𝑎3 + 𝑎2 − 𝑎 + 1 , 𝐴 = 5𝑎2 + 𝑎3 + 1باشد پس A-Bمساویست به.
الف 𝑎 4𝑎2 +ب 𝑎 4ج 𝑎 4𝑎2 −د 4𝑎2
:08هرگاه 𝑁 = 3𝑥 2 − 𝑥 + 7 , 𝑀 = 2𝑥 2 − 𝑥 + 5باشد پس M-Nمساویست به.
−𝑥 2 − 2د −𝑥 2 + 2 الف x 2 − 2ب 𝑥 2 + 2ج
الف 2𝑥𝑦 5ب 6𝑥𝑦 3ج 6𝑥 3 𝑦 3د 6𝑥 3 𝑦 5 :08حاصل ضرب افاده ) (3𝑥𝑦 2 )(2𝑥 2 𝑦 3مساویست بہ.
:07افاده )(2𝑥 2 − 3)(4𝑥 2 + 2مساویست بہ.
د 8𝑥 4 − 8𝑥 − 6 ج 8𝑥 4 − 8𝑥 2 − 6 ب 8𝑥 4 − 4𝑥 2 − 6 الف 4𝑥 4 − 8𝑥 − 6
د0 :00حاصل ضرب افاده (5x-2)(2 + 5𝑥) + 4مساویست بہ .الف 25𝑥 2ب 25𝑥 2 − 8ج 25𝑥 2 + 8
24 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:01حاصل ضرب افاده )(5𝑥 − 𝑦)(𝑥 2 − 𝑦) + 𝑥𝑦(𝑥 + 5مساویست بہ.
د 5𝑥 3 + y 2 الف 5x 3 − x 2 yب 10xy + 2y 2ج 𝑥 3 − 2x 2 y
:14حاصل ضرب افاده ) 3(2𝑥 2 − 3𝑥) − 2𝑥(3𝑥 − 1مساویست بہ.
3𝑥 − 1 د 𝑥 12𝑥 2 − ج -7x الف 5𝑥 2ب
12P2 x
د 2P ج 6p ب 𝑃2 الف P مساویست بہ. :11حاصل تقسیم افاده
6PX
22x2 y+33xy2
د 𝑦−2𝑥 − 3 مساویست بہ .الف 𝑦 2𝑥 − 3ب 𝑦 2𝑥 + 3ج 𝑥3𝑦 − 2 :12حاصل تقسیم افاده
11xy
:13در عملیہ تقسیم ) (4𝑥 3 + 5𝑥 − 1) ÷ (𝑥 + 2خارج قسمت آن عبارت است از.
ب 4𝑥 3 + 11ج 𝑥 4𝑥 2 − 4د 4𝑥 2 − 8𝑥 + 11 الف 4𝑥 2 − 8𝑥 + 21
د8 ج0 ب2 الف 1 :10در عملیہ تقسیم )(3𝑥 2 − 𝑥 + 1) ÷ (𝑥 + 1مساویست بہ.
د 73 ج 01 ب 21 :18در عملیہ تقسیم ) (3x 2 + 5x − 1) ÷ (x − 3باقیمانده عبارت است از .الف 24
د1 ج ∞ ب2 الف صفر :18در عملیہ تقسیم )(𝑚3 − 27) ÷ (𝑚 − 3باقیمانده عبارت است از.
د صفر ج1 ب2 الف 3 :17درعملیہ تقسیم )(x 3 − x + 1) ÷ (x − 1باقی مانده عبارت است از.
:10در عملیہ تقسیم )(x 3 − x + 1) ÷ (x − 1خارج قسمت آن عبارت است از.
د 𝑥2 + 1 ج 𝑥2 − x + 1 ب 𝑥2 + x 𝑥2 − 1 الف
:11اگر پولینوم ) 𝑃(xدر دو حده X+2قابل تقسیم باشد پس درینصورت.
الف 𝑃(2) = 0ب 𝑃(0) = 0ج 𝑃(−2) = 0د 𝑃(0) = −2
:144اگر پولینوم) 𝑃(xبردو حده x-3قابل باشدتقسیم پس.الف 𝑃(0) = 3ب 𝑃(−3) = 0ج 𝑃(3) = 0د هیچكدام
:141اگر پولینوم )𝑃(xدر 𝑃(𝑑) = 0گردد در اینصورت پولینوم ) P(xبر دو حده ذیل تقسیم می باشد.
د هیچکدام d-x ج X+ d ب الف x-d
:142اگر پولینوم ( y(xدر) 𝑃(−6صفر گردد درینصورت پولینوم مذكور به دو حده ذیل تقسیم می باشد.
د 𝑥 −6 − الف 𝑥 + 6ب 𝑥 − 6ج 𝑥 6 −
:143افاده )𝑦 2(𝑥 − 2) + 3(3𝑥 + 𝑦) − (4𝑥 +مساویت بہ.
د 7𝑥 − 2𝑦 + 4 7𝑥 + 2y − 4 ج ب 3𝑥 − 2𝑦 + 6 الف 2𝑥 2 + 3𝑥 − 2
:140شکل تجزیہ شده افاده ) (a3 + b3مساویت بہ.
الف ) (𝑎 − 𝑏)(𝑎2 − 𝑎𝑏 − 𝑏 2ب ) (𝑎 + 𝑏)(𝑎2 − 𝑎𝑏 + 𝑏 2
25 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ) (𝑎 − 𝑏)(𝑎2 + 𝑎𝑏 + 𝑏 2 ج ) (𝑎 + 𝑏)(𝑎2 + 𝑎𝑏 + 𝑏 2
:148شکل تجزیہ شده افاده ) (8𝑥 2 +27𝑦 2مساویست بہ.
الف ) (2𝑥 + 3𝑦)(4𝑥 2 − 6𝑥𝑦 − 9𝑦 2ب ) (2𝑥 + 3𝑦)(4𝑥 2 − 6𝑥𝑦 + 9𝑦 2
:148شکل )(8𝑥 3 + 64ج مساویست بہ ) (2𝑥 + 3𝑦)(4𝑥 2 + 6𝑥𝑦 − 9𝑦 2د ) (2𝑥 − 3𝑦)(4𝑥 2 + 6𝑥𝑦 + 9𝑦 2
تجزیہ شده افاده.
الف ) (2𝑥 − 4)(4𝑥 2 − 8𝑥 + 16ب )(2𝑥 + 4)(4𝑥 2 − 8𝑥 + 16
)(2𝑥 − 4)(4𝑥 2 − 8𝑥 − 16 ج) (2𝑥 + 4)(4𝑥 2 + 8𝑥 − 16د
:147شکل تجزیہ شده افاده ) (𝑎3 +𝑏 3مساویست بہ.
الف ) (𝑎 − 𝑏)(𝑎2 + 𝑎𝑏 + 𝑏 2ب ) (𝑎 + 𝑏)(𝑎2 − 𝑎𝑏 + 𝑏 2
ج) (𝑎 − 𝑏)(𝑎2 − 𝑎𝑏 − 𝑏 2د ) (𝑎 + 𝑏)(𝑎2 + 𝑎𝑏 + 𝑏 2
:140شکل تجزیہ شده افاده )(8𝑥 3 − 1مساویست بہ.
الف ) (2𝑥 + 1)(4𝑥 2 − 2𝑥 + 1ب )(2𝑥 + 1)(4𝑥 2 − 2𝑥 + 1
د )(2𝑥 − 1)(4𝑥 2 + 2𝑥 + 1 ج)(2𝑥 + 1)(4𝑥 2 + 2𝑥 + 1
:141شکل تجزیہ شده افاده ) (𝑚9 − 𝑛9مساویست بہ.
الف ) (𝑚3 − 𝑛3 )(𝑚6 + 𝑚3 𝑛3 + 𝑛6ب ) (𝑚3 −𝑛3 )(𝑚6 − 𝑚3 𝑛3 + 𝑛6
ج ) (𝑚3 +𝑛3 )(𝑚6 + 𝑚3 𝑛3 + 𝑛6د ) (𝑚3 −𝑛3 )(𝑚6 − 𝑚3 𝑛3 − 𝑛6
:114شکل تجزیہ شده افاده ) (𝑎2 + 𝑏 2مساویست بہ.
ب ))𝑏𝑎((𝑎 + 𝑏 + √2(𝑎𝑏))(𝑎 + 𝑏 + √2 الف ))𝑏𝑎((𝑎 + 𝑏 + √2(𝑎𝑏)) (𝑎 + 𝑏 − √2
هیچکدام د ))𝑏𝑎((𝑎 + 𝑏 − √2(𝑎𝑏))(𝑎 + 𝑏 − √2 ج
:111شکل تجزیہ شده افاده ) (𝑎4 + 𝑏 4مساویست بہ.
ب )𝑏𝑎 (𝑎2 + 𝑏 2 − √2 𝑎𝑏)(𝑎2 + 𝑏 2 − √2 )𝑏𝑎 (𝑎2 + 𝑏 2 + √2 𝑎𝑏)(𝑎2 + 𝑏 2 + √2 الف
)𝑏𝑎 (𝑎2 − 𝑏 2 + √2 𝑎𝑏)(𝑎2 − 𝑏 2 − √2 د )𝑏𝑎 (𝑎2 + 𝑏 2 + √2 𝑎𝑏)(𝑎2 + 𝑏 2 − √2 ج
:112شكل تجزيه شده افاده ) (4𝑎 + 5𝑎2مساويست به.
د )𝑎𝑎2 (4 + 5 ج )𝑎5(𝑎 + 4 ب )𝑎4(𝑎 + 5 الف )𝑎𝑎(4 + 5
:113شكل تجزيه شده افاده ) (2 ×2 + 6 × −8مساويست به.
د )2(×2 + 3 × −4 ج )6(×2 + 6 × −8 الف ) × (2 × +6 × −8ب )2 × (× +6 − 8
26 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:110شكل تجزيه شده افاده 3 ×2 + 6 ×3 + 18 ×4مساويست به.
) × (×2 + 6 ×2 + 8 ×3 ب الف ) 3 × (×2 + 6 ×2 + 6 ×3
) 3 ×2 (1 − 2 × −6 ×2 د ) 3 ×2 (1 + 2 × +6 ×2 ج
:118شكل تجزيه شده افاده ×2 + 6 × +9مساويست به.
د هیچكدام ج )(× −3)(× −3 ب )(× +3)(× −3 الف )(× +3)(× +3
:118شكل تجزيه شده افاده 9 ×2 − 12 × 𝑦 + 4𝑦 2مساويست به.
د همه جوابات الف )𝑦 (3 × −2𝑦)(3 × +2ب )𝑦 (3 × −2𝑦)(3 × −2ج )𝑦(3 × +2𝑦)(3 × +2
:117شكل انكشاف يافته مطابقت (𝑎 − 𝑏 − 𝑐)2مساويست به
𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑏 + 2𝑎𝑐 − 2 ب الف 𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑏 − 2𝑎𝑐 + 2
𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 + 2𝑎𝑏 + 2𝑎𝑐 + 2 د ج 𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 + 2𝑎𝑏 − 2𝑎𝑐 − 2
:110شكل انكشاف يافته مطابقت (3𝑎 + 2𝑏 − 𝑐)2مساويست به.
𝑐𝑏4𝑎2 + 4𝑏 2 + 𝑐 2 + 8𝑎𝑏 − 4𝑎𝑐 − 4 ب الف 𝑐𝑏4𝑎2 + 4𝑏 2 + 𝑐 2 + 8𝑎𝑏 + 4𝑎𝑐 + 4
𝑐𝑏4𝑎2 + 4𝑏 2 + 𝑐 2 − 8𝑎𝑏 − 4𝑎𝑐 + 4 د 𝑐𝑏4𝑎2 + 4𝑏 2 + 𝑐 2 + 8𝑎𝑏 − 4𝑎𝑐 + 4 ج
الف (𝑎 − 𝑏)2ب 𝑎2 + 𝑏 2ج 𝑎2 − 𝑏 2د (𝑎 + 𝑏)2 :111افاده 𝑎2 + 2𝑎𝑏 + 𝑏 2مساويست به.
ج 𝑏𝑎 −4د ) 2(𝑎2 + 𝑏 2 الف 𝑏𝑎 4ب 𝑏𝑎 :124افاده (𝑎 + 𝑏)2 − (𝑎 − 𝑏)2مساويست به.
:121افاده (2𝑎 + 3𝑏)2 + (2𝑎 − 3𝑏)2مساويست به.
د 𝑏𝑎−24 𝑏𝑎24 الف 8𝑎2 − 18𝑏 2ب 8𝑎2 + 18𝑏 2ج
د −48𝑎2 𝑏 2 :122افاده (3𝑎 + 4𝑏)2 − (3𝑎 − 4𝑏)2مساويست به .الف 𝑏𝑎 48ب 𝑏𝑎 −48ج 48𝑎2 𝑏 2
د8 ج1 ب2 الف 3 :123حد سوم انكشاف مطابقت (2 × +1)2مساويست به.
د × 20 الف 20 ×3ب 20 ×2ج 20 :120حد بیستم انكشاف مطابقت (× +1)20مساويست به.
:128حد چهارم انكشاف مطابقت (× +𝑦)5مساويست به.
د 5 ×2 𝑦 3 ج 10 ×2 𝑦 3 ب 𝑦 10 ×2 الف 𝑦 5 ×2
د 18 ج 17 ب 10 الف 24 :128مجموعه ضرايب مطابقت (𝑎 + 𝑏)4مساويست به.
د0 ج1 ب 14 الف 12 :127مجموعه ضرايب مطابقت (2 × +1)2مساويست به.
:120شكل تجزيه شده افاده 𝑎2 − 𝑏 2عبارت است از.
د همه جوابات ج )𝑏 (𝑎 − 𝑏)(𝑎 + الف )𝑏 (𝑎 + 𝑏)(𝑎 +ب )𝑏 (𝑎 − 𝑏)(𝑎 −
27 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:121شكل تجزيه شده افاده ×2 − 25مساويست به.
د هیچكدام ج )(× −5)(× +5 ب )(× +5)(× +5 الف )(× −5)(× −5
:134شكل تجزيه شده افاده ) × (49 − 𝑎4مساويست به.
د همه جوابات الف ) × (7 − 𝑎2× )(7 + 𝑎2ب ) × (7 − 𝑎2× )(7 − 𝑎2ج ) ×(7 + 𝑎2× )(7 + 𝑎2
:131شكل تجزيه شده افاده (× +2𝑦)2 − (3 × −𝑦)2مساويست به.
ب )𝑦(× +2𝑦 + 3 × −𝑦)(× +2𝑦 + 3 × + الف )𝑦(× +2𝑦 + 3 × −𝑦)(× +2𝑦 − 3 × +
د )𝑦(× −2𝑦 − 3 × −𝑦)(× −2𝑦 − 3 × − ج )𝑦(× −2𝑦 − 3 × −𝑦)(× −2𝑦 − 3 × −
:132افاده ])× × −[3 × −(6 − 7مساويست به.
د 9 × −6 الف −9 × −6ب −9 × +6ج 9 × +6
:133افاده (×2 − 2 ×) ÷× +(3 × +4) + 2مساويست به.
د −4 × +4 ج 4 × −4 ب × 4 ×2 + 4 الف 4 × +4
:130افاده ])𝑏 {𝑎 − [2𝑏 + (3𝑎 − 4𝑏)]} − [2𝑏 − (3𝑎 − 4مساويست به.
د 𝑏𝑎 − 4 ج 𝑏2𝑎 + 3 ب 𝑏5𝑎 + 2 الف 𝑏 4𝑎 −
:138مساوات كه در برابر تمام قیمت هاى مجهول يا مجهوالت خويش ,دو طرفش باهم مساوى مى شود عبارت است از؟
د هیچكدام ج شرطیه ب معادله الف مطابقت
:138شكل انكشاف يافته مطابقت 𝑛)𝑏 (𝑎 +داراى چند حد مى باشد.
د همه جوابات ج 𝑛2 ب 𝑛+1 الف 𝑛 − 1
د8 ج0 ب2 الف 3 :137شكل انكشاف يافته مطابقت (× +2𝑦)3داراى چند حد مى باشد.
د3 ج0 ب7 الف 8 :130شكل انكشاف يافته مطابقت (×2 + 5𝑦)5داراى چند حد مى باشد.
:131شكل انكشاف يافته مطابقت (2 × −1)2مساويست به.
د 4 ×2 + 4 × −1 ج 4 ×2 − 4 × +1 ب 4 ×2 − 4 × −1 الف 4 ×2 + 4 × +1
:104شكل انكشاف يافته مطابقت (× +3)2مساويست به.
د ×2 − 6 × −9 ج ×2 + 6 × +9 ×2 + 6 × −9 ب الف ×2 − 6 × +9
:101شكل انكشاف يافته مطابقت (3 ×2 + 2𝑦 3 )2مساويست به.
9 ×4 − 12 ×2 𝑦 3 + 4𝑦 6 ب الف 9 ×4 + 12 ×2 𝑦 3 + 4𝑦 6
×4 + 12 ×2 𝑦 3 + 4𝑦 6 د ×4 − 12 ×2 𝑦 3 + 4𝑦 6 ج
:102شكل انكشاف يافته مطابقت (× −2)3مساويست به.
28 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×3 − 6 ×2 − 12 × +8 ب الف ×3 + 6 ×2 − 12 × +8
×3 + 6 ×2 + 12 × +8 د ×3 − 6 ×2 + 12 × −8 ج
:103شكل انكشاف يافته مطابقت (2 × +2𝑦)3مساويست به.
ب 8 ×3 − 24 ×2 𝑦 − 24 × 𝑦 2 − 8𝑦 3 الف 8 ×3 + 24 ×2 𝑦 + 24 × 𝑦 2 + 8𝑦 3
×3 − 24 ×2 𝑦 − 24 × 𝑦 2 + 8𝑦 3 د ×3 + 24 ×2 𝑦 + 24 × 𝑦 2 + 8𝑦 3 ج
:100شكل انكشاف يافته مطابقت (𝑎 + 𝑏 + 𝑐)2مساويست به.
𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑏 − 2𝑎𝑐 − 2 ب الف 𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑏 − 2𝑎𝑐 + 2
𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 + 2𝑎𝑏 + 2𝑎𝑐 + 2 د ج 𝑐𝑏𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑏 + 2𝑎𝑐 − 2
:108شكل تجزيه شده افاده 𝑚4 + 2𝑚2 + 1مساويست به.
د هیچكدام الف ) (𝑚2 + 1)(𝑚2 − 1ب ) (𝑚2 − 1)(𝑚2 − 1ج )(𝑚2 + 1)(𝑚2 + 1
:108شكل تجزيه شده افاده 𝑦 3 + 2𝑦 2 + 5𝑦 + 10مساويست به.
د )(𝑦 2 + 5)(𝑦 + 2 الف ) (𝑦 + 5)(𝑦 + 2ب ) (𝑦 − 5)(𝑦 + 2ج )(𝑦 2 + 5)(𝑦 − 2
:107شكل تجزيه شده افاده 𝑏𝑎 𝑏 × −𝑎𝑐 − 𝑐 × +مساويست به.
د )𝑐 (× −𝑎)(𝑏 + ج )𝑐 (× +𝑎)(𝑏 + الف )𝑐 (× +𝑎)(𝑏 −ب )𝑐 (× −𝑎)(𝑏 −
:100شكل تجزيه شده افاده 𝑎2 + 8𝑎 + 16 + 3𝑎 + 12مساويست به.
د )(𝑎 − 4)(𝑎 + 7 ج )(𝑎 + 4)(𝑎 + 7 الف ) (𝑎 − 4)(𝑎 − 7ب )(𝑎 + 4)(𝑎 − 7
:101شكل تجزيه افاده ×2 + 5 × +6مساويست به.
د )(× +3)(× +2 ج )(× −3)(× −2 الف ) (× −3)(× +2ب )(× −2)(× +3
:184شكل تجزيه شده افاده 21 − 10 × + ×2مساويست به.
د )(× +3)(× +7 ج )(× −3)(× −7 الف ) (× −3)(× +7ب )(× +3)(× −7
:181شكل تجزيه شده افاده 𝑎2 + 2𝑚 − 48مساويست به.
د )(𝑎 + 8)(𝑎 + 6 ج )(𝑎 − 8)(𝑎 − 6 الف ) (𝑎 + 8)(𝑎 − 6ب )(𝑎 − 8)(𝑎 + 6
:182شكل تجزيه شده افاده ×2 − 12 × +20مساويست به.
د )(× +2)(× +10 الف ) (× −2)(× +10ب ) (× +2)(× −10ج )(× −2)(× −10
:183شكل تجزيه شده افاده 𝑚2 − 6𝑚 − 7مساويست به.
د )(𝑚 − 7)(𝑚 + 1 الف ) (𝑚 + 7)(𝑚 + 1ب ) (𝑚 + 7)(𝑚 − 1ج )(𝑚 − 7)(𝑚 − 1
:180شكل تجزيه شده افاده 𝑎2 𝑏 2 + 6𝑎𝑏 + 8مساويست به.
29 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
الف ) (𝑎𝑏 + 2)(𝑎𝑏 + 4ب ) (𝑎𝑏 − 2)(𝑎𝑏 − 4ج ) (𝑎𝑏 + 2)(𝑎𝑏 − 4د )(𝑎𝑏 − 2)(𝑎𝑏 + 4
:188شكل تجزيه شده افاده 𝑎2 − 𝑎 − 2مساويست به.
د )(𝑎 + 1)(𝑎 + 2 ج )(𝑎 − 1)(𝑎 − 2 ب )(𝑎 + 1)(𝑎 − 2 الف )(𝑎 − 1)(𝑎 + 2
:188شكل تجزيه شده افاده 2𝑚2 + 3𝑚 − 9مساويست به.
الف ) (2𝑚 + 3)(𝑚 + 3ب ) (2𝑚 − 3)(𝑚 − 3ج ) (2𝑚 − 3)(𝑚 + 3د )(2𝑚 + 3)(𝑚 − 3
:187شكل تجزيه شده افاده 4𝑎2 + 8𝑎 + 3مساويست به.
الف ) (2𝑎 + 1)(2𝑎 + 3ب ) (2𝑎 − 1)(2𝑎 − 3ج ) (2𝑎 + 1)(2𝑎 − 3د )(2𝑎 − 1)(2𝑎 + 3
×4 4×2 4×2 ×4 24×3 𝑦2
د ج ب الف مساويست به. :180افاده كسرى
𝑦3 𝑦3 𝑦 𝑦 18×𝑦 3
5𝑎−15
د8 ج8 ب7 الف 0 مساويست به. :181افاده كسرى
𝑎−3
×−8 4×+8 4×+8 4×−8 4×2 −16
د ج ب الف مساويست به. :184افاده كسرى
× × × × ××2 −2
𝑚3 +1
د𝑎−1 ج𝑎+1 ب𝑎 الف 𝑎2 مساويست به. :181افاده كسرى
𝑚2 −𝑚+1
×+1 ×−1 2 2 ×+1 ×2 −1
د ج ب الف مساويست به. . :182افاده كسرى
2 2 ×−1 ×+1 ×−1 2×+2
×−1 ×−1 ×+3 ×−3 ×2 −9 ×−5
د ج ب الف مساويست به. . :183افاده كسرى
×+3 ×−3 ×−1 ×−1 ×2 −6×+5 ×+3
2×−4 2×+4 𝑦×𝑦+2 𝑦×𝑦−2 ×2 −4 𝑦×2
د ج ب الف مساويست به. :180افاده كسرى . ×2 −4×+4
𝑦×𝑦−2 𝑦×𝑦−2 2×+4 7×+4 ×𝑦 2
𝑚2 −9 𝑚𝑚2 +2
د𝑚 الف 𝑚2 + 2ب 𝑚 + 2ج 𝑚2 مساويست به. . :188افاده كسرى
𝑚2 −𝑚−6 𝑚+3
𝑎2 −4𝑏2 3𝑎2
د3 ج0 ب8 الف 8 مساويست به. :188افاده كسرى 𝑏𝑎. 𝑎2 −2
𝑏𝑎𝑎2 +2
𝑎+5 𝑎−7 𝑎+7 𝑎−7 𝑎2 −49 𝑎+7
د ج ب الف مساويست به. :187افاده كسرى ÷ ×−5
×−7 ×−5 ×+5 ×+5 ×2 −25
2𝑏+10 𝑏+5
د1 ج8 ب7 الف 0 مساويست به. :180افاده كسرى ÷ 3𝑏−9
𝑏−3
3𝑝+15 3𝑝−15 5𝑝−10 5𝑝+10 5𝑏+25 𝑏 2 −25
د ج ب الف مساويست به. ÷ :181افاده كسرى
5𝑝−10 5𝑝+10 3𝑝−15 3𝑝−15 3𝑏−6 𝑏 2 −4
𝑏𝑎+ 𝑏𝑎+ 𝑎2 +𝑏2 𝑏𝑎− 𝑎 𝑎
د ج ب الف مساويست به. :174افاده كسرى 𝑏+ 𝑎−
𝑎2 +𝑏2 𝑏𝑎− 𝑏𝑎− 𝑏𝑎+ 𝑏𝑎−
𝑎2 −𝑏2 𝑎2 −𝑏2 𝑏5𝑎+ 𝑏5𝑎− 2 3
د ج ب الف مساويست به. :171افاده كسرى 𝑏+ 𝑎+
𝑏5𝑎− 𝑏5𝑎+ 𝑎2 −𝑏 2 𝑎2 −𝑏2 𝑏𝑎−
30 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×2 −16 ×2 −16 2×+32 2×−32 4 4 ×2
د ج ب مساويست به.الف :172افاده كسرى − ×−4 + ×2 −16
2×+32 2×−32 ×2 −16 ×2 −16 ×+4
(𝑎−𝑏)2 (𝑎+𝑏)2
د -2 ج2 ب8 الف 0 مساويست به. − :173افاده كسرى
𝑏𝑎2 𝑏𝑎2
(×+𝑦)2 (×−𝑦)2
د صفر ج2 ب8 الف 8 مساويست به. + :170افاده كسرى
×2 +𝑦 2 ×2 +𝑦2
×−2 × ×2 +4 1
مساويست به. :178افاده كسرى )×÷ (×2 −2× − ×3 −4× − ×2 +2
××2 +2
د × −2 ج × +2 ب × −3 الف × +3
1 1
د 2𝑎2 𝑏 2 ج 𝑎2 𝑏 2 ب 𝑏𝑎 الف 𝑏𝑎2 :178افاده كسرى )𝑏 (𝑎 + 𝑏) ÷ (𝑎 +مساويست به.
𝑦×+
𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×− 𝑦×+ 3×2
𝑦××2 −
د 𝑦××2 −
ج 𝑦×3×2 −3
ب 𝑦×3×2 −3
الف مساويست به. 𝑦×− :177شكل ساده كسر مركب
×
1
×−
د ×2 − 1 ج ×2 + 1 ب × −1 الف × +1 مساويست به. ×
1 :170شكل ساده كسر مركب
1+
×
𝑦×+
د𝑦× ج 𝑦× + ب 𝑦× − الف ×2 𝑦 2 مساويست به. 1 1 :171شكل ساده كسر مركب
+
𝑦 ×
2
𝑦 𝑦 𝑦+2 𝑦−2 1+
𝑦
د ج ب الف مساويست به. 𝑦+2 :104شكل ساده كسر مركب
𝑦+2 𝑦−2 𝑦 𝑦
𝑦−2
1
18𝑏 2 +3 18𝑏 2 −3 18𝑏 2 +3 18𝑏 2 −3 3𝑏−
𝑏2
د ج ب الف مساويست به. 1 :101شكل ساده كسر مركب
6𝑏 2 +2 6𝑏 2 −2 6𝑏 2 −2 6𝑏 2 +2 𝑏+
𝑏3
𝑎2 −𝑏2
𝑏 𝑏𝑎− 𝑏 𝑏𝑎+ 𝑏𝑎
د ج ب الف مساويست به. 𝑏𝑎+ :102شكل ساده كسر مركب
𝑏𝑎+ 𝑏 𝑏𝑎+ 𝑏
𝑎
1
را ناطق سازيد. :103مخرج كسر
√2+√3
د )−(√2 − √3 الف ) −(√2 − √3ب ) (√2 − √3ج )(√2 + √3
(√×−5)2 (√×−5)2 (√×+5)2 (√×−5)2 √×−5
د ج ب الف را ناطق سازيد. :100مخرج كسر
×+25 ×−25 ×−5 ×+5 √×+5
5 𝑎5
𝑎5 √𝑏 2 √𝑏2 𝑎
د هیچكدام ج √𝑏 2 ب الف را ناطق سازيد. 5 :108مخرج كسر
𝑏 𝑏 √𝑏 3
−4 4 −4 4 1+√5
د ج ب الف را گويا سازيد. :108صورت كسر
3+3√5 3+3√5 3−3√5 3−3√5 3
1 1 × × √×+1+1
(√×+1+1)2
د (√×+1−1)2
ج (√×+1+1)2
ب (√×+1−1)2
الف را گويا سازيد. :107صورت كسر
√×+1−1
31 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
9 9 7 7 √7
د ج ب الف را گويا سازيد. :100صورت كسر
7√7 √7 9√7 √7 9
تعداد جمالت ?= (𝑎 + 𝑏 + 𝑐)3 :189
12 )4 10 )3 9 )2 8 )1
تعداد جمالت ?= (𝑎 + 𝑏 + 𝑐)7 :190
36 )4 33 )3 38 )2 35 )1
𝑥
تعداد جمالت ?= 4 3مساوی است به: :191
𝑥√
1 4 4
4 )4 x )3 √𝑥 2 )2 √𝑥 3 )1
𝑥√
1
√𝑎2مساوی است به: گویا کسر :192
−𝑏2
√𝑎2 −𝑏2
𝑎2 𝑏 2 )4 𝑎2 − 𝑏 2 )3 )2 √𝑎2 − 𝑏 2 )1
𝑎2 −𝑏 2
2
مساوی است به: گویا کسر :193
√25
√2
√4 )4 4 )3 )2 √2 )2
4
𝑥2
مساوی است به: 7 گویا کسر :194
√√𝑥 11
7 7
√7 )4 √𝑥 )3 √x 3 )2 √𝑥 3 )3
:195جذر مرکب √5 − √24مساوی است به:
√3 + √2 )4 √3 − √2 )3 √3 )2 √2 )1
:196جذر مرکب √4 + 2√3مساوی است به:
√3 − 1 )4 1 )3 √3 + 1 )2 √4 )2
سواالت تخنیکی الجبر
.1افاده ?= 𝑎2 . 𝑎4 . 𝑎6 … … … … 𝑎20
𝑎450 )4 𝑎440 )3 𝑎430 )2 𝑎420 )1
.2افاده ?= 𝑥. 𝑥 2 . 𝑥 3 … … … . . 𝑥 30
𝑥 467 )4 𝑥 465 )3 𝑥 457 )2 𝑥 455 )1
3 7 2
.3اگر 𝑥 2 . 𝑥 7 . 𝑥 −3 . 𝑥 −21 = 2𝑦 = 5باشد پس ?= 𝑦 2
33 )4 9 )3 22 )2 4 )1
.4اگر 2𝑥 = 3باشد پس ?= 2𝑥+2
2 )4 4 )3 3 )2 12 )1
𝑎
.2اگر 𝑎 = 3𝑥+2و 𝑏 = 𝑥 3باشد حاصل 𝑏 کدام است؟
8 )4 9)3 12 )2 11 )1
1
مساوی است به: −2 .3اگر (√𝑎 − √𝑏) = 2باشد پس
)𝑏√(√𝑎−
11 )4 8 )3 3 )2 4 )1
32 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑎
.7اگر 81𝑎 = 3−3𝑏 = 9باشد پس ?=
𝑏
1 3 2 1
− 4 )4 − 4 )3 )2 )1
3 4
1
.8اگر 𝑎 = 33باشد ) (2𝑎 − 1)(4𝑎2 + 2𝑎 + 1کدام است؟
22 )4 21 )3 23 )2 21 )1
3
.9اگر 𝑎 = √3 + √20 + √20باشد پس ?= 𝑎𝑎3 − 2
8 )4 3 )3 2 )2 4 )1
.11افاده ) (1√6 + √6) (√3 + √3 + √6) (√3 − √3 + √6مساوی است به:
√30 )4 √2 )3 √24 )2 √23 )1
.11افاده ?= √6 + √6 + √6
1 3
)4 )3 2 )2 3 )1
4 4
.12اگر … … 𝑥 = √−4 + 4√−4 + 1√−4 + 4√−4 + 1√−4باشد ?= 3𝑥 2
8 )4 12 )3 11 )2 12 )1
√ √ √ √ √
.13افاده ?= 6 6 6 6 6√6
3 64 64 64
√28 )4 √659 )3 √663 )2 √661 )1
.14مجموع ضرايب ?= (𝑥 5 + 2𝑥 3 𝑦 − 𝑥 3 𝑦 − 3)4 + (2𝑥 2 − 2𝑥𝑦 3 + 𝑦 2 )2
-2 )4 3 )3 2 )2 1 )1
.12باقی مانده عبارت 𝑝(𝑥) = 2𝑥 2 + 𝑎𝑥 + 4بر دو حده x+1برابر 3است باقی مانده عبارت )𝑥(𝑝 بر
x-1کدام است؟
9 )4 11 )3 7 )2 8 )1
.13به کدام قیمت aباقیمانده عبارت ) (2𝑥 3 − 5𝑥 2 + 4𝑥 − 1) ÷ (𝑥 2 + 2صفر می گردد؟
-9 )4 9 (3 -11 )2 11 )1
.17به کدام مقادير از aو bعبارت 𝑏 3𝑥 6 + 2𝑎𝑥 5 + 𝑏𝑥 3 + 2بر عبارت 𝑥 2 + 1پوره تقسیم می گردد:
33 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 3 3 2
𝑎 = 3, 𝑏 = 4 )4 𝑎 = 1, 𝑏 = 2 )3 𝑏 = 2 , 𝑎 = 4 )2 𝑏 = 2 , 𝑎 = 3 )1
.18در تقسیم افاده 𝑏 𝑥 2 − 7𝑥 +بر عبارت x+aخارج قسمت x-2وباقی مانده 2است قیمت a,bکدام است؟
𝑏=5 𝑏=3 𝑏=−5 𝑏=3
a=17
)4 a=4
)3 a=15
)2 a=9
)1
.19در افاده 𝑏 𝑥 2 − 9𝑥 − 𝑏𝑥 − 2𝑎 − 6به کدام قیمت a,bاگر بر عبارت x+2تقسیم شود خارج قسمت
x-12می گردد:
𝑏=2 𝑏=9 𝑏=3 𝑏=9
a=1
)4 a=1
)3 a=9
)2 a=3
)1
.21اگر 𝑎2 + 𝑏 2 = 2(2𝑎 + 𝑏) − 5باشد قیمت ?=a+2b
3 )4 4 )3 2 )2 3 )1
.21اگر 𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2(𝑎 + 𝑏 + 𝑐) = −3باشد ?=a+2b-c
-3 )4 -2 )3 2 )2 3 )1
.22تعداد جمالت ?= (𝑎 + 𝑏 + 𝑐)3
12 )4 11 )3 9 )2 8 )1
.23تعداد جمالت ?= (𝑎 + 𝑏 + 𝑐)7
33 )4 33 )3 39 )2 32 )1
.24اگر a-b=8و ab=9باشد پس ?= 𝑎2 + 𝑏 2
81 )4 81 )3 82 )2 28 )1
.22اگر 𝑎 − 𝑏 = 10و 𝑎𝑏 = −15باشد پس ?= (𝑎 − 𝑏)2
8 )4 √30 )3 2√3 )2 √40 )1
.23اگر 𝑎2 + 𝑏 2 = 30و 𝑎𝑏 = 2باشد پس ?= (𝑎 − 𝑏)2
23 )4 28 )3 31 )2 32 )1
.27اگر a+b=15و a-b=12باشد پس ?=ab
21 )4 21 )3 22 )2 22.2 )1
𝑏 1
.28اگر 𝑎 + 𝑎 = 4باشد پس ?= 𝑎 𝑎 −
√12 )4 √15 )3 18 )2 2 )1
1 1
.29اگر 𝑥 + 𝑥 = 2باشد پس 𝑥 4 + 𝑥 4مساوی است به:
13 )4 8 )3 2 )2 4 )1
.31اگر 𝑎 + 𝑏 + 𝑐 = 12 , 𝑎𝑏 + 𝑏𝑐 + 𝑐𝑎 = 10باشد پس ?= 𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2
124 )4 122 )3 121 )2 123 )1
.31تفاضل وحاصل ضرب دو عدد به ترتیب 3و 4است مجموعه دو عدد کدام است:
34 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
±√55 )4 ±√60 )3 ±5 )2 ±√61 )1
.32اگر مجموع ربعات وتفاضل دو عدد به ترتیب 13و -2باشد مجموع دو عدد کدام است؟
±1 )4 ±4 )3 ±3 )2 ±2 )1
.33اگر 𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2 = 21و 𝑎 + 𝑏 + 𝑐 = 7باشد پس ?=ab+bc+ca
14 )4 13 )3 12)2 21 )1
.34اگر a+b=4و ab=2باشد پس ?= 𝑎3 + 𝑏 3
41 )4 33 )3 22 )2 41 )1
.32اگر . 2𝑥 + 𝑦 = 7و 4𝑥 2 − 𝑦 2 = 91باشد پس ?=2x-y
13 )4 33 )3 32 )2 31 )1
1
.33اگر 𝑥 = 3 − √8باشد پس 𝑥 𝑥 +عبارت است از:
9 )4 3 )3 8 )2 2 )1
1 1
.37اگر 𝑥 = 2باشد حاصل عبارت 𝑥 2 − 𝑥 2عبارت است از:
3 3
2 )4 − 4 )3 )2 2 )1
4
1 1
.38اگر 𝑏 = 𝑏 𝑎 −باشد پس 𝑎2 + 𝑎2مساوی است به:
𝑏 2 + 1 )4 𝑏 2 − 1 )3 𝑏 2 + 2 )2 𝑏 2 + 3 )1
.39اگر 5𝑎 − 𝑏 = 5 , 25𝑎2 − 𝑏 2 = −50باشد پس ?= (5𝑎 + 𝑏)3
211 )4 -211 )3 1111 )2 -1111 )1
3 2
.41به کدام قیمت bعبارت 𝑥 − 4𝑥 + 𝑏𝑥 − 2بر X-1پوره تقسیم می گردد:
8 )4 7 )3 3 )2 2 )1
2 3 2
.41اگر يک عامل ضربی عبارت 𝑥 − 5𝑥 + 2 , 𝑥 − 6𝑥 + 6𝑥 − 1باشد عامل ديگر کدام است؟
x+1 )4 2x-2 )3 4x+5 )2 4x-5 )1
𝑘𝑥 3 −2𝑥 2 +2𝑥+4+
صفر می گردد: .42به کدام قیمت kباقی مانده عبارت
𝑥 2 +2
8 )4 -8 )3 4 )2 -4 )1
.43افاده (65) − (60) + 52مساوی است به:
2 2
372 )4 321 )3 371 )2 341 )1
𝑥2 1
کدام است؟ .44تجزيه افاده + 𝑥 (𝑎 − 1) − 1
𝑎
𝑥 𝑥 𝑥 𝑥
(1 − 𝑥) ( + 1) )4 (𝑥 + 1) ( − 1) )3 (𝑥 − 1) ( + 1) )2 (𝑎 + 1) (𝑥 − 1) )1
𝑎 𝑎 𝑎
.42تجزيه عبارت √𝑎 𝑥 2 + 𝑥(−3√𝑎 + 1) − 3کدام است؟
(√𝑎𝑥 + 1)(𝑥 − 3) )2 (√𝑎𝑥 − 1)(𝑥 − 3) )1
(√𝑎𝑥 + 1)(3 − 𝑥) )4 (√𝑎𝑥 − 1)(𝑥 + 3) )2
√2 1 √2
𝑥 2 +کدام است؟ 𝑥 − 2𝑥 − .43تجزيه عبارت
2 4
35 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 1 √2 1 √2
)4 (𝑥 + 2) (𝑥 − √2) )3هیچکدام (𝑥 + 2) (𝑥 + ) )2 (𝑥 − 2) (𝑥 + ) )1
2 2
3 2
.47تجزيه عبارت ?= 𝑏 𝑎 −
(√𝑎. 𝑎 − 𝑏)(√𝑎. 𝑎 + 𝑏) )2 (√𝑎 𝑎 + 𝑏)(√𝑎 − 𝑏) )1
)4هیچکدام(√𝑎 𝑎 − 𝑏)(√𝑎. 𝑎 − 𝑏) )2
.48تجزيه عبارت 𝑥 3 + 𝑥 2 − 𝑥 − 1کدام است؟
(𝑥 + 1)(𝑥 + 1) )4 (𝑥 − 1)(𝑥 + 1) )3 (𝑥 + 1)2 (𝑥 − 1) )2 (𝑥 + 1)2 (𝑥 + 1) )1
.49مجموعه ضرايب 𝑓(𝑥) = (5𝑥 3 − 2𝑥 − 2)5 − (𝑥 2 + 3)2کدام است؟
7 )4 8 )3 -12 )2 12 )1
3 3 4
.21مجموعه ضرايب ) 𝑓(𝑥) = (2𝑥 − 3𝑥) (3𝑥 − 1کدام است؟
1 )4 2 )3 -13 )2 -2 )1
2 4 2
.21اگرعبارت 𝑏 𝑝(𝑥) = 𝑥 + 𝑎𝑥 +بر سه حده 𝑥 + 𝑥 + 1پوره قابل تقسیم باشد قیمت a+bکدام است؟
) -3 4 )3 2 )2 3 )1
3 2
.22در صورتیکه x-3يکی از عوامل ضربی 𝑥 + 𝑥 + 𝑘𝑥 + 7باشد مقدار kکدام است؟
10 43
-3 )4 − )3 − )2 -2 )1
3 3
.23در صورتیکه 𝑏 −5𝑥 3 + 9𝑥 2 + 7𝑥 −بر x-2و x-1قابل تقسیم باشد مقدار های a,bکدام است؟
4 8 2 5 30 32 28 34
, )4 3 )3و و )2 , )1
3 3 3 7 7 3 3
.24باقی مانده تقسیم 𝑐 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +بر xمساوی به يک است باقی مانده تقسیم آن بر ) (x-1برابر 2وباقی مانده
تقسیم آن بر X+2برابر ) (-9است قیمت ) (b.cکدام است؟
8 4 7 5
)4 )3 )2 )1
3 3 3 3
2
.22يکی از عوامل ضربی 𝑐 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 +عبارت ) (x-1است اگر a=4و c=1باشد عامل ضربی ديگر آن کدام
است؟
(1-4x) )4 (x+1) )3 (4x+1) )2 (4x-1) )1
3 2
.23باقی مانده تقسیم 𝑥 + 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 − 5بر x-1برابر 3است باقی مانده آن بر x+1برابر 4است مقادير a,b
کدام است؟
1 17 3 5
2 )4و2 − 2 )3و 2 )2و1 -2 )1و3
2
کلیددرست جوابات سواالت الجبر
جواب شماره جواب شماره جواب شماره جواب شماره جواب شماره
3 161 2 121 1 81 1 41 3 1
4 162 1 122 3 82 3 42 2 2
1 163 3 123 1 83 2 43 1 3
3 164 4 124 1 84 1 44 1 4
4 165 3 125 3 85 3 45 3 5
4 166 4 126 4 86 3 46 2 6
1 167 3 127 3 87 1 47 2 7
3 168 3 128 1 88 3 48 1 8
1 169 3 129 4 89 3 49 4 9
3 170 1 130 2 90 2 50 2 10
1 171 1 131 4 91 4 51 4 11
1 172 2 132 2 92 1 52 2 12
36 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4 173 2 133 1 93 4 53 1 13
3 174 4 134 4 94 2 54 3 14
4 175 2 135 3 95 3 55 2 15
2 176 3 136 1 96 1 56 4 16
1 177 1 137 3 97 2 57 2 17
2 178 3 138 2 98 4 58 3 18
4 179 3 139 3 99 3 59 4 19
1 180 1 140 3 100 1 60 3 20
1 181 3 141 1 101 2 61 3 21
3 182 1 142 1 102 3 62 4 22
1 183 4 143 3 103 4 63 3 23
3 184 3 144 2 104 3 64 1 24
1 185 4 145 1 105 4 65 2 25
2 186 1 146 2 106 3 66 3 26
1 187 3 147 1 107 3 67 1 27
2 188 4 148 4 108 1 68 4 28
3 189 3 149 1 109 4 69 3 29
4 190 1 150 1 110 3 70 1 30
1 191 3 151 3 111 4 1 4 31
2 192 4 152 1 112 3 72 4 32
2 193 1 153 4 113 1 73 1 33
2 194 2 154 3 114 3 74 3 34
3 195 3 155 1 115 3 75 1 35
2 196 1 156 2 116 3 76 2 36
197 3 157 1 117 3 77 1 37
198 4 158 2 118 4 78 1 38
199 2 159 4 119 3 79 3 39
200 3 160 1 120 4 80 2 40
کلیددرست جوابات سواالت تخنیکی الجبر
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
2 49 3 37 1 25 2 13 1 1
2 50 2 38 4 26 2 14 3 2
2 51 1 39 1 27 4 15 3 3
2 52 1 40 4 28 1 16 1 4
1 53 4 41 2 29 2 17 3 5
2 54 3 42 4 30 2 18 1 6
1 55 3 43 2 31 3 19 3 7
3 56 3 44 4 32 3 20 2 8
57 2 45 4 33 2 21 1 9
58 1 46 1 34 3 22 4 10
59 1 47 4 35 4 23 1 11
60 2 48 3 36 2 24 1 12
بــــخــــش ســـوم مــعــادالت
37 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
هرگاه دو عبارت الجبری را به وسیله عالمه مساوی (=) باهم مرتبط سازیم چنین رابطه ای را بنام مــعــادله :
معادله یاد میکنند بشرط که به بعضی قیمت های معین ومشخص حروف دو طرف متساوی باهم برابر شوند.
مـــجهـــول در معـــــادلـــــه:مجهول در معادله به حرفی گفته میشود که هدف دریافت نمودن قیمت آن است.
جـذر معادله :جذر معادله به قیمتی گفته میشود که اگر بجای مجهول در معادله گذاشته شود دو طرف معادله را برابر سازد.
درجـــــه معـــــادلــــه:درجه معادله عبارت از بلندترین توان مجهول در معادله می باشد هرگاه درجه مجهول در یک
)𝑛(باشد آن معادله درجه )𝑛(معادله است.
یاداشت:معموالً تعداد جذور یک معادله از روی درجه آن مشخص میگردد .طوریکه اگر یک معادله درجه دانه )𝑛(باشد )(n
دانه جذر دارد مگر در حاالت خاص که معادله در جه nبوده و می تعداد جذور آن کمتر از )𝑛(است.
انـــواع معادالت از نظر تعداد مجهولها :یک معادله می تواند دارای یک ،دو ،سه ....ویا چندین مجهول باشد.
انواع معادالت از نظر شکل:معادالت را میتوان به شکل های متفاوت ارایه نمود که بعضی از این اشکال قرار ذیل است.
.3معادالت جذری .2معادالت کسری .1معادالت پولینومی
.6معادالت پارامتريک .5معادالت نمائی .4معادالت حرفی
.9معادالت مثلثاتی .8معادالت لوگارتمی .7معادالت شامل قدر مطلق
.11معادالت تفاضلی .11معادالت قطبی
خـــــــواص مــعـــادالت:
.1خاصیت انعکاسی 𝑥 ≡ 𝑥 .2خاصیت تناظری 𝑥 = 𝑦 ⟺ 𝑦 = 𝑥
𝑎𝑥+𝑦=𝑦+ 𝑦=𝑥
𝑎𝑥−𝑎=𝑦−
.4اگر 𝑦 = 𝑥 باشد .3خاصیت انتقالی 𝑝 = 𝑥 ⇒ }𝑝 = 𝑦
𝑥 𝑦
.5اگر 𝑦 = 𝑥 باشد پس برای 𝑦𝑛 = 𝑥 (𝑛 ≠ 0)𝑛.و 𝑛 =
𝑛
𝑏
معادالت یک مجهوله درجه اول :هرگاه aو𝑏 اعداد ثابت بشاد طوريکه ( (𝑎 ≠ 0)𝑎𝑥 + 𝑏 = 0جذر معادله) 𝑎 𝑥 = −
𝑎 𝑥 + 𝑏1 𝑦 = 𝑐1
{ 1 معادالت دو مجهوله درجه اول معادالت خطی:
𝑎2 𝑥 + 𝑏2 𝑦 = 𝑐2
توجه نمايد که گراف بین اين نوع معادالت يک خط مستقیم می باشد.
مناقشه:
𝑎1 𝑏1
.1هرگاه 𝑎2 ≠ 𝑏2باشد سیستم معادالت حل مشخص دارد ( خطوط مذکور در يک نقطه متقاطع اند)
𝑎1 𝑏1
.2هرگاه 𝑎2 = 𝑏2باشد سیستم معادالت حل مشخص ندارد.
𝑎1 𝑏1 𝑐1
.3هرگاه 𝑎2 = 𝑏2 ≠ 𝑐2باشد سیستم معادالت هیچ حل ندارد ( خطوط مذکور باهم موازی اند)
𝑎1 𝑏1 𝑐1
.4هرگاه 𝑎2 = 𝑏2 = 𝑐2باشد سیستم معادالت بی نهايت حل دارد ( خطوط مذکور با هم منطبق اند)
ش هرگاه a,b,cاعداد ثابت باشند سیستم معادالت سه مجهوله در جه اول به طور عموم قرار ذيل تعريف گرديده است.
𝑎1𝑥 + 𝑏1𝑦 + 𝑐1𝑝 = 𝑑1
𝑎2𝑥 + 𝑏2𝑦 + 𝑐2𝑝 = 𝑑2
𝑎3𝑥 + 𝑏3𝑦 + 𝑐3𝑝 = 𝑑3
متریکس های :matrixesاشیاء اعداد وحروفی که به شکل سطری وستونی به يک جدول مستطیلی ترتیب گرديده باشد
متريکس نامیده میشود.
ترتیب متریکس :متريکس که دارای mسطر و nستون باشد متريکس ) (mxnنامیده میشود قابل ياد آوريست که متريکس
𝑛𝑥𝑚 ≠ 𝑚𝑥𝑛 است مانند متريکس های ذيل:
𝑎1 𝑏1 𝑐1
(=𝐴 ) )⟹ 𝐴 = (2 × 3
𝑎1 𝑏1 𝑐1 2×3
𝑎1 𝑏1
𝐵 = (𝑎2 ) 𝑏2 )⟹ 𝐵 = (3 × 2
𝑎3 𝑏3 3×2
انواع متریکس ها:
.1متريکس سطری :متريکس که تنها وتنها يک سطر داشته باشد مانند𝐴 = (5,2,0, −3)1×4 :
38 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
2
3
) (=𝐴 .2متريکس ستونی :متريکس که تنها يک ستون داشته باشد مانند:
1
3×1
0 0
) 0 (0 0 .3متريکس صفری :متريکس که تمام عناصر آن صفر ها باشند مانند:
0 0 3×2
5 3
(=𝐴 ) .4متريکس مربعی :متريکس که سطر وستونهای آن باهم مساوی باشد.
2 6 2×2
بخاطر داشته باشید که متريکس مربعی دارای دو قطر می باشد يعنی در متريکس 𝐴2 × 2عناصر ( )3،2قطر اصلی
عناصر ( )3،2قطر فرعی نامیده میشود.
.5متريکس قطری :متريکس که تمام عناصر آن به غیر از عناصر قطر اصلی صفر ها باشد مانند:
3 0 0
)𝐴 = (0 2 0
0 0 6 3×3
.6متريکس اسکالر :آن متريکس قطری که عناصر قطر اصلی آن باهم مساوی باشند مانند:
3 0 0
)𝐴 = (0 3 0
0 0 3 3×3
.7متريکس واحد :متريکس اسکالر که عناصر قطر اصلی آن عدد يک باشد مانند :
1 0 0
) 𝐴 = (0 1 0
0 0 1
.8متريکس متقابل (متضاد) :متريکس که دارای عین سطر وستون اما عناصر آن متضاد همديگر باشند مانند:
3 −2 −3 2
𝐴=(2 )0 − 𝐴 = ( −2متضاد >= )0
7 𝟐×𝟑 1 𝟐×𝟑 −7 − 1
عملیات باالی متریکس ها:
.1جمع وتفريق متريکس ها :متريکس های که دارای ترتیب های مساوی باشند باهم جمع ويا تفريق می گردند
يعنیAmxn + Bmxn = Cmxn :
Amxn − Bmxn = Cmxn
.2ضرب اسکالر با متريکس :هرگاه 𝑅𝐼 ∈ 𝑘 يک اسکالر را باهر يک از عناصر يک متريکس متريکس ضرب
نمايم ضرب اسکالر ما متريکس می باشد مانند:
𝑎 𝑏 𝑏𝑘 𝑎𝑘
(=𝐴 ) ( = 𝐴𝐾 >= )
𝑐 𝑑 2×2 𝑐𝑘 𝑘𝑑 2×2
.3ضرب دومتريکس :حاصل ضرب دومتريکس يک متريکس بوده به شرط که تعداد عناصر ستون های متريکس
اول مساوی به تعداد عناصر سطر های متريکس دوم باشد مانند.
𝑝𝑥𝑚𝐶 = 𝑝𝑥𝑛𝐵 𝐴𝑚𝑥𝑛 .
ترتیب اجراء عملیه ضرب طوريست که سطر اول متريکس اول را به تمام عناصر ستون های متريکس دوم به نوبت ضرب
نموده وباهم جمع می نمايم وبه حیث سطر متريکس حاصل ضرب قرار می دهیم واين عملیه را الی اخیر ادامه میدهیم به
خاطر داشته باشید عملیه ضرب متريکس ها خاصیت تبديلی ندارد.
2
2 3 0
(=𝐴 ) ) , 𝐵 = (3 مثال)1( :
1 0 5 2×3
0 3×1
39 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
2
2 3 0 4+9+0
( = 𝐵 𝐴. ( = )) (3 )) = (13
1 0 5 2+0+0 2
0
3 1
5 3 7
(=𝐴 ) ) , 𝐵=( 0 2 مثال)2( :
1 0 2 2×3
2 − 1 3×2
3 1
5 3 7 15 + 0 + 14 5 + 6 − 7 29 4
( = 𝐵 𝐴. ( = ) ).( 0 2 (=) )
1 0 2 3+0+4 1+0−2 7 −1
2 −1
ترانسپوز متریکس :Transpose of Matrixهرگاه سطر وستون يک متريکس تبديل گردد متريکس 𝑛𝑥𝑚𝐴 به
متريکس ترانسپوذمتريکس 𝑚𝑥𝑛𝑇𝐴 تبديل می گردد.
2 −1
2 5 1
(=𝐴 ) => 𝐴𝑇 = ( 5 )0 مثال:
−1 0 2 2×3
1 2 3×2
در نتیجه هرگاه يک متريکس به متريکس ترانسپوز مساوی باشد به نام متريکس متناظر ياد میگردد.
3 −2
3 −2 𝑇
(=𝐴 ) => 𝐴 = (−2 مثال3) :
−2 3
متوحله متریکس :AdjointMaterixمتريکس مربعی جای عناصر قطر اساسی آن تبديل واشاره قطر فرعی آن تغیر
نمايد متريکس حاصله را متوحله يک متريک می نامند .مانند:
𝑎 𝑏 𝑑 𝑏−
(=𝑨 ( = 𝐴𝑗𝑑𝐴 >= ) )
𝑐 𝑑 𝑐− 𝑎
معکوس ضربی یک متریکس:هرگاه حاصل ضرب دو متريکس مربعی يک متريکس واحد گردد معکوس يکديگر نامیده
میشوند.
−1
طوريکه 𝐴. 𝐴 = 𝐼 :
2 1 −1 2 −1 −1 1 0
(=𝐴 ( = 𝐴 >= ) ( = 𝐴 ) => 𝐴. )
3 2 −3 2 0 1
𝐴𝑗𝑑𝐴
که متريکس معکوس به اساس رابطه |𝐴| = 𝐴−1به دست می آيد طوريکه |𝐴 | ≠ 0ديترمینانت يک متريکس نامیده
میشود.
دیترمینانت 𝟐 × 𝟐 :به ترتیب اعداد گفته میشود که دارای دوسطر ودوستون می باشد وهمچنان دارای يک قطر اصلی
) (𝑏2 , 𝑎1ويک قطر فرعی ) (𝑏1 , 𝑎2می باشد که قیمت اين ديتر مینانت عبارت است از:
𝑎1 𝑏1
| | = 𝑎1𝑏2 − 𝑎2𝑏1
𝑎2 𝑏2
دیترمینانت 𝟑 × 𝟑 :به ترتیب اعداد گفته میشود که دارای سه سطر وسه ستون بوده وهمچنان دارای سه قطر اصلی وسه
قطر فرعی میباشد که قیمت آن عبارت است از:
𝑎1 𝑏1 𝑐1 a1 b1
|𝑎2 𝑏2 𝑐2| a2 b2
𝑎3 𝑏3 𝑐3 a3 b3
)= (𝑎1𝑏2𝑐3 + 𝑏1𝑐2𝑎3 + 𝑐1𝑎2𝑏3 − 𝑎3𝑏2𝑐1 − 𝑏3𝑐2𝑎1 − 𝑐3𝑎2𝑏1
حل سیستم معادالت دو مجهوله به طریقه دیتر مینانت:
بادر نظر داشت تعريف سه ديترمینانت ∆ ∆𝑦, ∆𝑥,می توان قیمت مجهول xو yرا قرار ذيل از فورمول های ذيل دريافت
نمود:
𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑏1 𝑥∆ 𝑎1 𝑐1 𝑦∆
| =∆ | = 𝑥∆ | => ∆≠ 0 = 𝑥 >= | | = 𝑦∆ = 𝑦 >= |
𝑎2 𝑏2 𝑐2 𝑏2 ∆ 𝑎2 𝑐2 ∆
حل سیستم معادالت سه مجهوله به طریقه دیتر مینانت:
40 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
با درنظر داشت شکل عمومی سیستم معادالت سه مجهوله در جه اول چهار ديتر مینانت را قرار ذيل تعريف میکنیم.
𝑎1𝑥 + 𝑏1𝑦 + 𝑐1𝑥 = 𝑑1
{𝑎2𝑥 + 𝑏2𝑦 + 𝑐2𝑥 = 𝑑2
𝑎3𝑥 + 𝑏3𝑦 + 𝑐3𝑥 = 𝑑3
)1اوالً ديتر مینانت ضرايب xها yها و zها را ترتیب نموده آنرا ∆ می نمايم.
a1 b1 c1
∆= |a2 b2 |c2
a3 b3 c3
برای محاسبه ديترمینانت ∆ ستون های اول ودوم ديترمینانت را بطرف راست به خارج قسمت ديتر مینانت می نويسم.
a1 b1 c1 a1 b1
∆= |a2 b2 c2| a2 b2 = 𝑎1𝑏1𝑐3 + 𝑏1𝑐2𝑎3 + 𝑐1𝑎2𝑏3 − 𝑐1𝑏2𝑎3 − 𝑎1𝑐2𝑏3 − 𝑏1𝑎2𝑐3
a3 b3 c3 a3 b3
)2در ديترمینانت ∆ بجای ضرايب xمقدار های ثابت d1,d2,d3را قرار داده ديترمینانت آنرا 𝑥∆ می نامیم.
d1 b1 c1 d1 b1
∆𝑥 = |d2 b2 c2| d2 b2 = 𝑑1𝑏2𝑐3 + 𝑏1𝑐2𝑑3 + 𝑐1𝑑2𝑏3 − 𝑐1𝑏2𝑑3 − 𝑑1𝑐2𝑏3 − 𝑏1𝑑2𝑐3
d3 b3 c3 d3 b3
)3در ديترمینانت ∆ بجای ضرايب yمقدار های ثابت d1,d2,d3را قرار داده ديترمینانت آنرا ∆yمی نامیم.
a1 d1 c1 a1 d1
∆= |a2 d2 c2| a2 d2 = 𝑎1𝑑2𝑐3 + 𝑑1𝑐2𝑎3 + 𝑐1𝑎2𝑑3 − 𝑎1𝑐2𝑑3 − 𝑑1𝑎2𝑐3
a3 d3 c3 a3 d3
)4در ديترمینانت ∆ بجای ضرايب zمقدار های ثابت d1,d2,d3را قرار داده ديترمینانت آنرا ∆zمی نامیم.
a1 b1 d1 a1 b1
∆= |a2 b2 d2| a2 b2 = 𝑎1𝑏2𝑑3 + 𝑏1𝑑2𝑎3 + 𝑑1𝑎2𝑑3 − 𝑑1𝑏2𝑎3 − 𝑎1𝑑2𝑏3𝑏1𝑎2𝑑3
a3 b3 d3 a3 b3
برای بدست آوردن قیمت عددی x,y,zاز روابطه ذيل استفاده می کنیم.
∆x ∆y ∆z
=𝑥 = 𝑦, = 𝑧,
x y z
معادله نمائی :به معادله گفته میشود که مجهول در توان قرار داشته باشد برای حل معادالتیکه مجهول به حیث توان قرار گرفته باشد از
عملیات مناسب رياضی استفاده نموده قیمت مجهول را دريافت می کنیم.
معادالت عبارتی یا فکری :به معادالت گفته میشود که رابطه بین معلوم ومجهول به شکل جمالت غیر الجبری ارائه گرديده باشد که می
توان با استعمال حروف ودرک مجهول اصلی مايل مذکور را در شکل افاده های الجبری ارايه نموده واز طريق مساوات به حال آنها
اقدام نمود به خاطر داشته باشید که برای ارائه اعداد در شکل افاده های الجبری می توان چنین نوشت:
)3اعداد مسلسل طبیعی طاق )2اعداد مسلسل طبیعی جفت )1اعداد مسلسل طبیعی
1,2,3,4,5, … … . 𝑛2,4,6,8 … … .2𝑛1,3,5,7, … … .2𝑛 − 1
𝑥 >=عدد اول=> 2𝑥 + 2عدد اول=> 2𝑥 + 1عدد اول
=> 𝑥 + 1عدد دوم=> 2𝑥 + 4عدد دوم => 2 + 3عدد دوم
=> 𝑥 + 2عدد سوم => 2𝑥 + 6عدد سوم => 2𝑥 + 5عدد سوم
اعداد از نظر طبقه بندی :در حالیکه … 𝑧 𝑥, 𝑦,ارقام ارايه نمايد xعدد يک رقمی 10y+xعدد دورقمی 100z+10y+x
عدد سه رقمی...
معادالت یک مجهوله در جه دوم :در حالیه 𝑐, 𝑏, 𝑎 ≠ 0اعداد ثابت اند شکل عمومی معادالت فوق عبارت است از
𝑐 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 +بوده که می توان معادالت فوق را به طريقه تجزيه ويا به کمک فورمول محمد بن موسی قرار ذيل حل
نمود.
2
𝑐−𝑏 ± √𝑏 − 41 ∆√ −𝑏 ±
= 𝑥, 𝑥2 = , ∆= 𝑏 2 − 4𝑎𝑐 𝑥, 𝑥1
𝑎2 𝑎2
مناقشه:
41 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
∆√−𝑏+
𝑎𝑥1 = 2
{ )1اگر ∆> 0باشد معادله دوجذر حقیقی مختلف دارد.
∆√−𝑏−
𝑎𝑥2 = 2
𝑏
)2اگر ∆< 0باشد معادله دو جذر حقیقی مساوی 𝑎 𝑥1 = 𝑥2 = − 2دارد.
)3اگر ∆> 0باشد معادله جذر حقیقی ندارد (دوجذر موهومی دارد)
رابطه بین جذور معادله درجه دوم از جنس ضرایب آن:
𝑏 1 1 𝑏
𝑎 1) 𝑥1 + 𝑥2 = − 𝑐 2) 𝑥1 + 𝑥2 = −
𝑐 1 1 𝑎
𝑎 = 3) 𝑥1. 𝑥2 = 4) 𝑥1 . 𝑥2 𝑐
∆√ 1 1 ∆√
| 6) |𝑥1 − 𝑥2 |𝑎| = 6) |𝑥1 − |𝑐| = |
𝑥2
∆√𝑏− ∆√𝑏+
= 7) 𝑥1 ÷ 𝑥2 , 𝑥1 > 𝑥2 = 8) 𝑥1 ÷ 𝑥2 𝑥1 > 𝑥 2
∆√𝑏+ ∆√𝑏−
𝑏 𝑐 𝑏 𝑐
𝑎√9) √𝑥1 + √𝑥2 = √− 𝑎 + 2 𝑎√1o) |√𝑥1 − √𝑥2| = √− 𝑎 − 2
𝑐𝑏 2 −21 3𝑎𝑏𝑐−𝑏 3
11) 𝑥12 + 𝑥22 = 𝑎2 12) 𝑥13 + 𝑥23 = 𝑎2
𝑝13) 𝑥12 + 𝑥22 = 𝑠 2 − 2 𝑠𝑝14) 𝑥13 + 𝑥23 = 𝑆 3 − 3
1 1 𝑐𝑏 2 −21 1 1 𝑐𝑏𝑎−𝑏 3 +3
= 15) 𝑥1 + 𝑥2 = 16) 𝑥12 + 𝑥22
𝑐2 𝑐3
𝑏 4 −4𝑎𝑏 2 𝑐+2𝑎2 𝑐 2 𝑥4
= 17) 𝑥14 + 𝑥24 = 18) (𝑥1 + 𝑥2)2 − (𝑥1 − 𝑥2)2
𝑎4 𝑎
1 1 𝑏 4 −4𝑎𝑏 2 𝑐+2𝑎2 𝑐 2 2 2 𝑐𝑏−
= 19) 𝑥14 + 𝑥24 20) 𝑥1 . 𝑥2 + 𝑥2 . 𝑥1 = 𝑎2
𝑎4
تشکیل معادله در جه دوم :در صورت x1و x2جذور معادله يا حاصل جمع جذری ) (sوحاصل ضرب جذور معادله
موجود باشد می توان معادله درجه دوم را چنین تشکیل نمود.
2
𝑥 − (𝑥1 + 𝑥2)𝑥 + 𝑥1. 𝑥2 = 0
𝑥 2 − 5𝑥 + 𝑝 = 0
(𝑥 − 𝑥1)(𝑥 − 𝑥2) = 0
یاداشت:
)1معادله درجه دوم که جذور آن mچند جذور معادله 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0باشد عبارت است از:
𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑚𝑥 + 𝑐𝑚2 = 0
2
)2معادله درجه دوم که جذور آن معکوس جذور معادله 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0باشد عبارت است از:
𝑐𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑎 = 0
2
)3معادله درجه دوم که جذور آن مختلف اشاره جذور معادله 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0باشد عبارت است از:
𝑎𝑥 2 − 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0
تعین اشاره جذور معادالت درجه دوم :روش دیکارت :در صورتیکه ∆≥ 0باشد
هرگاه بین حدود معادله هیچ تحول عالمه نباشد معادله دو جذر هم عالمه منفی دارد.
هرگاه بین حدود معادله يک تحول عالمه باشد معادله دو جذر مختلف العالمه دارد.
هرگاه بین حدود معادله دو تحول عالمه باشد معادله دو جذر هم عالمه مثبت دارد.
نوت :تحول عالمه به مفهوم تغیر عالمه از يک حد به حد ديگر می باشد.
ً 2
تعین اشاره سه جمله ای درجه دوم (ترینوم) :برای تعین اشاره سه جمله ای درجه دوم 𝑎𝑥 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0اوال اين سه
جمله ای را مساوی به صفر قرار داده بعداً قیمت دلتا )∆( را بدست می آوريم که درينصورت سه حالت موجود است.
)1در صورتیکه ) (∆< 0باشد اشاره سه جمله ای مورد نظر به تمام قیمت های حقیقی هم اشاره با aمیباشد.
42 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑏
)2در صورتیکه ) (∆= 0باشد سه جمله مورد نظر به قیمت )𝑎 (− 2بی اشاره صفر گرديده وبه ساير قیمت های
حقیقی هم اشاره با aاست.
)3در صورتیکه ) (∆> 0باشد سه جمله ای به جذر های خودش يعنی به قیمت های x1و x2بی اشاره يا صفر
گرديده وبه ساير قیمت ها در بین جذور (يعنی به قیمت های بین x1و ) x2خالف اشاره aوخارج جذور هم
اشاره با aمیباشد برای روشن شدن اين مطلب در صورتیکه ) (𝑥1 < 𝑥2باشد جدول ذيل را در نظر میگیرم.
𝑥 ∞− 𝑥1 𝑥2 ∞+
مخالف اشاره موافق اشاره 𝑐 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + موافق اشاره
a a a
معادالت پارامتریک :هر معادله ايکه بر عالوه مجهول های اصلی اش شامل يک يا چند مجهول فرعی مانند
) (𝑚, 𝑛, 𝑘 … … .باشد بنام معادله پارامتريک ياد میشود.
شرط تعین پارامتریک:
)1اگر يکی از جذور های معادله درجه دوم پارامتريک معلوم باشد اين جذر را در معادله بجای xقرار می دهیم
وقیمت پارامتريک را در يافت می کنیم.
)2اگر در معادله درجه دوم جذور مساوی ومختلف العالمه مطالبه گردد درينصورت b=0قرار میدهیم.
)3اگر در معادله درجه دوم يک جذر معدله معکوس جذر ديگرش مطالبه گردد در اينصورت a=0قرار میدهیم.
)4اگر در معادله درجه دوم يک جذر معادله معکوس دو جذر مساوی ومختلف العالمه جذر ديگرش مطالبه گردد
درينصورت ) (a=-cقرار میدهیم.
)5در معادله درجه دوم اگر جذور معادله صفر مطالبه شود بايد ) (b=c=0قرار دهیم.
)6در معادله درجه دوم اگر يک جذر معادله صفر مطالبه گردد در ينصورت ) (c=0قرار می دهیم.
)7اگر در معادله درجه دوم جذور اعداد صحیح متوالی مطالبه گردد درينصورت حاصل تفريق جذور را مساوی به
( )1قرار داده قیمت پارامتر مورد نظر را ديافت میکنیم.
∆√
= ||𝑥1 − 𝑥2
|𝑎|
)8اگر در معادله درجه دوم دو جذر مساوی يا دو جذر مضاعف مطالبه گردد درينصورت ) (∆= 0قرار داده قیمت
پارامترا را مورد نظر را دريافت می کنیم.
)9در معادله درجه دوم اگر مجموعه جذور برابر با حاصل ضرب مطالبه گردد درينصورت ) (c= -bقرار میدهیم.
)11در معادله درجه دوم پارامتريک اگر يک جذر آن ) (kبرابر جذر ديگرش شود از رابطه ذيل استفاده میکنیم.
𝑏 2 (𝑛 + 1)2
=
𝑐𝑎 𝑛
مطابقت های (عینت ها) پارامتریک:
اين مطابقت ها مانند معادالت پارامتريک شالم يک يا چندين پارامتر بوده که هدف از حل انها دريافت نمودن قیمت های
پارامترها است و برای حل آنها از خواص مطابقت ها استفاده نموده قیمت های پارامتر ها را دريافت می کنیم واين خواص
قرار ذيل اند.
)1تعداد حدود يک طرف مساوات برابر با تعداد حدود طرف ديگر آن میباشد.
)2ضريب های حدود مشابه به هر دو طرف مساوات با هم مساوی است.
افاده های هر دو طرف مساوات همه درجه اند.
بخش سوم سواالت معادالت
:1مساوات که برای بعضی قیمت های مجهول یا مجهوالت خویش ,دو طرفش باهم مساوی شود عبارت است از.
)4هیچکدام )3عینیت )1مطابقت )2معادله
×=7 )4 ×=4 )3 ×=5 )2 ×=6 )1 :2معادله 3×-4=8برای کدام قیمت × صدق می کند.
43 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×=-2 )4 ×=2 )3 ×=-3 )2 ×=3 )1 :3معادله 3×-8=2×-10برای کدام قیمت × صدق می کند.
:4معادله ( 3)×+3(=2)-×+5برای کدام قیمت × صدق می کند×=4/5 )4×=1/5 )3 ×=3/5 )2 ×=2/5 )1 .
:5معادله 3)×-2(+7)2×-3(=5)1-2×(-59برای کدام قیمت × صدق می کند.
9 9
د ×= − 10 ج ×= 3 ب ×= 10 ×= 7 )1
ب ×=5ج ×=3د ×=2 :6معادله 8)2×-7(-9)3×-14(=15برای کدام قیمت ×صدق می کند×=7 )1 .
د }{-1,5 ج }{1,5 {3,2} )1ب }{-3,5 :7ست جزور معادله |5×-10|=15عبارت است از.
2×−3 3×+1
د ×=6 ج ×=7 ×=8 )1ب ×=9 برای کدام قیمت ×صدق می کند. = :8معادله
4 8
4×−6
د ×=6 ج ×=7 ب ×=3 ×=5 )1 برای کدام قیمت ×صدق می کند. :9معادله =2
×
3 3 2 2 1 2×+1
×= 3 )1ب ×= − 3ج ×= 2د ×= − 2 = × − 2قیمت × عبارت است از. :10درمعادله
4
1
د∞ ج2 ب ×=0 ×=1 )1 :11درمعادله ×+1 −∝ 1=0قیمت × عبارت است از.
×−1 ×+1
د ×=6 ج ×=9 ب ×=7 ×=5 )1 قیمت × عبارت است از. = :12درمعادله
2 3
3 3 17 5
د ×= 5 ج ×=3 ب ×=5 ×=6 )1 قیمت × عبارت است از. :13درمعادله + 20−4× = 8
×−5
8 5 4
د ×=-5 ج ×=-4 :14درمعادله ×+8 = ×+4 = ×2 +12×+32قیمت × عبارت است از ×=5 )1 .ب ×=4
5×−3 2×+1 4×+5
قیمت × عبارت است از ×=1 )1 .ب ×=1/2ج ×=3د ×=-1/2 − = :15درمعادله -2
4 3 6
7×+9 2×−1
ج ×=5د ×=8 ×=6 )1ب ×=7 قیمت × عبارت است از. -)× − :16درمعادله (=7
4 9
× ×
ج ×=12د ×=6 ب ×=4 ×=16 )1 :17درمعادله 2 +5 = 3 +7قیمت × عبارت است از.
×=2/3 )1ب ×=3/2ج ×=-5/3د ×=5/3 :18درمعادله √3 × −1=2قیمت × عبارت است از.
:19درمعادله √× +7 − √×=1قیمت × عبارت است از.
د ×=3 ج ×=2 ب ×=4 ×=5 )1 :20درمعادله √5 +×2 -×=1قیمت × عبارت است از.
4×+3
د ×=4 ج ×=3 ب ×=2 قیمت × عبارت است از×=1 )1 . :21درمعادله = √× +6
√×+6
قیمت است از. :22درمعادله √4 × +1 + √×4 + 6 ×2 + 5 × +4=×+2
د ×=4 ج ×=3 ب ×=2 ×=1 )1
:23درمعادله 4√2 × +1 = 3√3 × +4قیمت × عبارت است از.
44 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ×=6 ج ×=1/2 ب ×=4 ×=2/3 )1
:24درمعادله 7√3 × +4 − 2√14 × +4 = 3√3 × +4قیمت × عبارت است از.
د ×=-6 ج ×=6 ب ×=7 ×=8 )1
3 3
:25درمعادله √10 × −9 − √12 × −11=0قیمت × عبارت است از.
د ×=-3 ج ×=1 ب ×=2 ×=-2 )1
a1 × +𝑏1𝑦 = 𝑐1
{ زمانی دارای حل مشخص می باشد که. :26سیستم معادالت
a2 × +𝑏2𝑦 = 𝑐2
𝑎1 𝑏1 𝑎1 𝑏1 𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑎1 𝑏1
> د ≠ ج ≠ = ب = )1
a2 b2 a2 b2 a2 b2 c2 a2 b2
a1 × +𝑏1𝑦 = 𝑐1
{ زمانی دارای حل مشخص می باشد که. :27سیستم معادالت
a2 × +𝑏2𝑦 = 𝑐2
𝑎1 𝑏1 𝑎1 𝑏1 𝑎1 𝑏1 𝑎1 𝑏1
د < b2 ج > b2 ب ≠ b2 = b2 )1
a2 a2 a2 a2
a1 × +𝑏1𝑦 = 𝑐1
{ زمانی دارای بینهایت حل می باشد كه. :28سیستم معادالت
a2 × +𝑏2𝑦 = 𝑐2
𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑎1 𝑏1 𝑐1
د همه جوابات a2
ج ≠ b2 = c2 a2
ب = b2 = c2 a2
= b2 ≠ c2 )1
a1 × +𝑏1𝑦 = 𝑐1
{زمانی دارای هیچ حل نمی باشد که. :29سیستم معادالت
a2 × +𝑏2𝑦 = 𝑐2
𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑎1 𝑏1 𝑐1 𝑎1 𝑏1 𝑐1
د هیچکدام ج = b2 ≠ c2 ب ≠ b2 = c2 = b2 = c2 )1
a2 a2 a2
𝑏 × +2𝑦 = 5
{ دارای حل مشخص است. :30به کدام قیمت bسیستم معادالت
2 × +4𝑦 = 1
1 1
د𝑏≠2 ج 𝑏≠2 ب𝑏≠5 b ≠ 5 )1
(2𝑚 − 1) × +𝑚𝑦 = 1
{ حل مشخص ندارد. :31به کدام قیمت mسیستم معادالت
2 × +5𝑦 = 𝑚 + 1
دm≠5 ج m=5 m ≠ 0,625 )1ب m = 0,625
: 32اگرسیستم معادالت دو مجهوله درجه یک دارای حل مشخص باشد دراینصورت مستقیم های مربوطه آنها باهم رابطه
)1موازی اند ب متقاطع اند ج منطبق اند د همه جوابات ذیل را دارا است.
: 33اگرسیستم معادالت دو مجهوله درجه یک دارای بینهایت حل باشد دراینصورت مستقیم های مربوطه آنها باهم رابطه
ج متقاطع اند د همه جوابات )1موازی اند ب منطبق اند ذیل را دارا است.
:34اگرسیستم معادالت دو مجهوله درجه یک دارای هیچ حل نباشد دراینصورت مستقیم های مربوطه آنها باهم رابطه ذیل
د همه جوابات )1منطبق اند ب متقاطع اند ج موازی اند را دارا است.
45 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
× +2𝑦 = 10
{ دارای حل ذیل است. :35سیستم معادالت
3 × +6𝑦 = 2
هیچكدام هیچ حل ندارد د بی نهایت حل دارد ج حل مشخص دارد ب )1
×= 𝑦 − 2
{ دارای حل ذیل است. :36سیستم معادالت
2 × −2𝑦 + 4 = 0
ج هیچ حل ندارد د هیچکدام ب بینهایت حل دارد )1حل مشخص دارد
×= 2 ×= 3 ×= 1 ×= −1 × +2𝑦 = 3
د {ج {ب { قیمت × و yعبارت است از)1 . :37درمعادالت
𝑦 = 3 𝑦 = 2 𝑦 = −2 𝑦=2 3 × +5𝑦 = 7
×= 3 ×= −2 ×= 1 ×= 1 4 × +2𝑦 = 8
{ {د {ج {ب { قیمت × و yعبارت است از)1 . :38درمعادالت
𝑦 = −2 𝑦=3 𝑦=2 𝑦=3 5 × −𝑦 = 3
× 𝑦
×= 3 ×= 2 ×= 1 ×= 0 −3=0
2
{ { د { ج { ب {3×+6قیمت × و yعبارت است از)1 . :39درمعادالت
𝑦=3 𝑦=2 𝑦=1 𝑦=0 𝑦4
− =2 3 6
4 5
×= 3 ×= 2 ×= 2 ×= 3 −y=1
×
{ { د { ج {ب )1 قیمت × و yعبارت است از. {12 :40درمعادالت
𝑦=3 𝑦=5 𝑦=7 𝑦=5 +
10
=8
× y
7 3 3 2
:41درحل معادالت × + y = 13و × + y = 27قیمت × و yعبارت است از.
1
×= 3 ×= 3 ×= 2 ×= 1
{ د1 { ج { ب { )1
𝑦=2 𝑦=2 𝑦=3 𝑦=6
− × +2𝑦 + 𝑝 = 7
:42درحل معادالت {2 × −𝑦 + 3𝑝 = −10قیمت × y,و pعبارت است از.
× −5𝑦 − 4𝑝 = −13
×= 2 ×= 4 ×= 3 ×= −2
{ 𝑦 = 3 )1ب {𝑦 = −2ج {𝑦 = 2د {𝑦 = 3
p=2 p=1 p=3 p = −1
× −2𝑦 + 𝑝 = 4
:43درحل معادالت {−3 × −3𝑦 + 5𝑝 = −2قیمت × y,و pعبارت است از.
7 × +5𝑦 − 3𝑝 = 0
×= 1 ×= 3 ×= 1 ×= 1
{𝑦 = 3 )1ب {𝑦 = −2ج {𝑦 = 2د {𝑦 = 2
p=3 p=3 p = −1 p=2
2 −5
| = 𝐷 مساوی است به: :44قیمت ديترمینانت |
3 2
2 )4 19 )3 13 )2 12 )1
46 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4
−5 − √3
𝐷 = | 4مساوی است به: :42قیمت ديترمینانت |
√3 −3
4
15 + √3 )4 15 + √3 )3 1 + √3 )2 12 )1
25 − 30 15
𝐷 = | 4مساوی است به: −3 :43قیمت ديترمینانت | 7
−5 6 −3
-2 )4 2 )3 1 )2 )1صفر
2 − V2 x
| xعبارت است از: 3 :47ست حل معادله | 0
x 2 4
(-4,2) )4 (4,6) )3 (-2,-4) )2 (-4,6) )1
:48يکی از متريکس های ذيل متريکس قطری را نشان میدهند:
8 3 5 0 0 2 2 1
( ) )4 ( ) )3 ( ) )2 ( ) )1
5 8 0 2 6 0 3 3
2 0 0
( 0عبارت از متريک ذيل است: 2 0 ) .1
0 0 0
)4متريکس صفری )3متريکس متضاد )2متريکس اسکالر )1متريکس واحد
1 −2
( 2میباشد: :50يکی از متريکسهای ذيل متضاد ومتريکس ) 5
−3 1
2 0 0 0 4 2 −1 2
(0 0) )4 (0 0) )3 (1 1) )2 (−2 − 5) )1
1 2 0 0 0 3 3 1
−3 0 2 5
( = 𝐵 عبارت است از: (=𝐴و) :51حاصل جمع متريکس های )
3 2 −1 0
0 5 −1 5 −5 5 −5 0
( ( ) )4 ( ) )3 ) )2 ( ) )1
−1 2 2 2 2 0 3 2
1 1
:52حاصل تفريق متريکس های ) 𝐴 = ( 5و ) 𝐵 = (2عبارت است از:
1 −3
2 0
)4همه 𝐴 − 𝐵 = ( 7 ) )3 𝐴 − 𝐵 = (0.74) )2 𝐴 − 𝐵 = ( 3 ) )1
−2 −4
1
1 2 0
( = 𝐴 و ) 𝐵 = ( 0باشد حاصل ضرب A.Bمساوی است به: :53درحالیکه )
−1 0 1
−1
2 1 −1 2
( ) )4 ( ) )3 ( ) )2 ( ) )1
−2 −2 2 1
2 3
:54ترانسپوز متريکس ) 𝐴 = (1 0عبارت است از:
0 2
−2 −3
2 3 1 2 1 0
)4همه ( ) )3 ( ) )2 ( −1 0 ) )1
0 0 2 3 0 2
0 −2
−7 1
( = 𝐴 عبارت است از: :55متريکس متوحله )
2 3
−7 0 2 3 7 1 3 −1
( ) )4 ( ( ) )3 ) )2 ( ) )1
0 3 −7 1 2 −3 −2 − 7
:56در مطابقت (𝑥 − 2)(𝑥 + 𝑚) ≡ 𝑥 2 + 𝑥 − 6قیمت mعبارت است از:
47 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
7 )4 3 )3 3 )2 2 )1
2 2
:57در مطابقت (𝑥 + 𝑦 + 𝑎)(𝑥 − 𝑦 + 𝑏) ≡ 𝑥 − 𝑦 + 6𝑥 − 4𝑦 + 5قیمت a,bعبارت است از:
𝑎=6 𝑎=5 𝑎=2 𝑎=5
b=7
)4 b=3
)3 b=3
)2 b=1
)1
:58در مطابقت 𝐴 3𝑥 − 5 ≡ 𝐴𝑋 + 𝐵(𝑥 − 2) −قیمت A, Bعبارت است از:
𝑎=7 𝑎=5 𝑎=3 𝑎=1
b=1
)4 b=6
)3 b=2
)2 b=2
)1
×
×=2 )1ب ×=5ج ×=3د ×=1 :59بکدام قیمت × معادله نمائ 3 -1=26صدق می کند.
1
د ×=-3 ب ×=-4ج ×=3 ×=4 )1 :60بکدام قیمت × معادله نمائ 3× = 81صدق می کند.
د ×=2 ب ×=4ج ×=5 ×=3 )1 :61بکدام قیمت × معادله نمائ 8×+2 = 162×−1صدق می کند.
1 7−6m
) (= 43𝑚−4عبارت است از. :62جزرمعادله نمائ
8
د m=13/12 ج m=12 m=1/12 )1ب m=13
3 ×−5 16 ×+5
د ×=3 ×=4 )1ب ×=7ج ×=-3 ) (2عبارت است از. )− (81 :63جزرمعادله نمائ = 0
د ×=3 ×=5 )1ب ×=2ج ×=6 :64جزرمعادله نمائ 3×+1 − 3× − 18 = 0عبارت است از.
×+5 3 2×+5
د ×=4 ج ×=5 ×=7 )1ب ×=6 ) (√7عبارت است از. )=( √7 :65جزرمعادله نمائ
17 13 11 15 5
=× د =× =× ج =× ب )1 :66جزرمعادله نمائ √52× =125عبارت است از.
2 2 2 2
×−1
( ( √2 ×+1 ) .عبارت است از. 3
√2
:67جزرمعادله نمائ )= 8
17 13 12 12
=× د =× ج =× ب =× )1
5 5 5 5
د ∞ ج ×=1 ب ×=2 )1صفر=× :68جزرمعادله نمائ 3× − 2× = 0عبارت است از.
5 1 3 2
د ×= 2 ج ×= 2 ب ×= 2 ×= 3 )1 :69جزرمعادله 4×+2 − 4×+1 = 96عبارت است از.
2×−3
{9مساویت به. :70جزورسیستم معادالت نمائ ×= (√3)2𝑦−
𝑦23× = 4
×= 2 ×= 1 ×= −3 ×= 2
{ د { { ج { ب )1
𝑦=3 𝑦=1 𝑦=2 𝑦=1
×= 2 ×= −3 ×= 2 ×= 3 3𝑦−1 𝑦×+
{ { د { ج { ب :71جزورمعادالت نمائ {4 ×+3𝑦 = 162×+3مساویت به)1 .
𝑦=3 𝑦 = −1 𝑦=1 𝑦=1 3 =9
×= + )1ب ×= +3ج ×= +4د ×= +5 :72جزرهای معادله 2 ×2-50=0مساویت به.
×= +2 )1ب ×= +3ج ×= + +4د ×= +5 :73جزرهای معادله −3 ×2 +27=0مساویت به.
×1 = 0 × =2 × =1 × =0
{ { 1د { 1ج { 1ب )1 :74جزرهای معادله 5 ×2 +25×=0مساویت به.
×2 = 5 ×2 = 3 ×2 = 0 ×2 = −5
48 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×1 = 0 × =3 × =0 × =2
{ { 1د { 1ج { 1ب )1 :75جزرهای معادله 4 ×2-8×=0مساویت به.
×2 = −2 ×2 = 3 ×2 = 2 ×2 = 3
×1 = 0 × =3 × =4 × = −4
{ { 1د { 1ج { 1ب )1 :76جزورمعادله ×2 +3×-4=0مساویت به.
×2 = 3 ×2 = 2 ×2 = 1 ×2 = 1
×1 = 1 ×1 = 1 × =2 × =1
{ 5 { د { 1ج { 1ب )1 :77جزورمعادله 2 ×2-7×+5=0مساویت به.
×2 = 2 ×2 = 5 ×2 = 5 ×2 = 5
2 3
×1 = 2 = × × =3 = ×
{ { 1ج { 1 3د { 1 2 )1ب :78جزورمعادله ×2 -×-2=0مساویت به.
×2 = −1 ×2 = 3 × 2 = 1 ×2 = 1
:79جزورمعادله ×2 +4×+4=0مساویت به.
د ×1 =×2 = −2 ج ×1 =×2 = 2 ب ×1 =×2 = 5 ×1 =×2 = 3 )1
×1 = 3 × =2 × =5 × =1
{ { 1د { 1ج { 1ب )1 :80جزورمعادله ×2-6×+5=0مساویست به.
×2 = 5 ×2 = −2 ×2 = 1 ×2 = 5
:81جزورمعادله √×2 + 4 ×− √× +4 = 0مساویت به.
×1 = 5 ×1 = 2 × =3 × =1
{ د { { 1ج { 1ب )1
×2 = 4 ×2 = 1 ×2 = −1 ×2 = −4
×1 = 3 × =0 × =3 × =2
{ { 1د { 1ج { 1ب )1 :82جزورمعادله (× +2)2 =4مساویت به.
×2 = 5 ×2 = −4 ×2 = 2 ×2 = 4
:83درمعادله a ×2 +b×+c=0افاده ∆=b2 -4acبنام ذیل یاد می شود.
د همه جوابات ج مشخصه ب ممیزه قاسمه )1
:84اگریک معادله یک مجهوله درجه دو دارای دو جزرمساوی باشد پس دراینصورت ؟
د ∆≠0 ج ∆=0 ب ∆<0 ∆>0 )1
:85اگریک معادله یک مجهوله درجه دو دارای دو جزرحقیقی مختلف باشد پس دراینصوت ؟
د ∆≠ 0 ج ∆= 0 ب ∆< 0 ∆> 0 )1
:86اگریک معادله یک مجهوله درجه دو دارای دو جزرموهومی باشد پس دراینصورت ؟
د ∆≠ 0 ج ∆= 0 ب ∆< 0 ∆> 0 )1
:87معادله 4 ×2 +14×-6=0دارای جرورذیل است.
د بینهایت جزور ج دوجزرموهومی دوجزرمساوی ب دوجزرحقیقی مختلف )1
:88معادله 7 ×2-×=2×-20دارای جزورذیل است.
بینهایت جزور د دوجزرموهومی ج دوجزرمساوی ب دوجزرحقیقی مختلف )1
49 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:89جزورمعادله ×2 +4×+4=0دارای جزورذیل است.
بینهایت جزور د دوجزرموهومی دوجزرمساوی ج ب دوجزرحقیقی مختلف )1
:90معادله 3 ×2-2×-5=0محور × رادرچند نقط قطع می کند.
ج دریک نقط مماس د هیچ نقط ب دونقط )1سه نقط
:91معادله 𝑝2 +6p+9=0محور × دا درچند نقط قطع می کند.
د هیچ نقط ج دریک نقط مماس ب دونقط )1سه نقط
:92معادله ×2 +2×+14=0محور × را درچند نقط قطع می کند.
د درهیچ نقط ج دریک نقط مماس ب دونقط )1سه نقط
:93معادله 3 ×2 +5×+2=0دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:94معادله ×2 +3×-4=0دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:95معادله 2 ×2-12×+1=0دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:96معادله 8 ×2-2×-1دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:97معادله ×2 +3×-10=0دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:98معادله ×2-13×+40=0دارای چند تحول عالمه می باشد.
د تحول ندارد ب دوتحول ج سه تحول یک تحول )1
:99نوعیت اشاره جزورمعادله ×2 +3×-4=0عبارت است از.
)1هم اشاره منفی ب هم اشاره مثبت ج مختلف االشاره د هیچکدام
:100نوعیت اشاره جزورمعادله 5𝑦 2 +22y+8=0عبارت است از.
)1هم اشاره منفی ب هم اشاره مثبت ج مختلف االشاره د هیچکدام
:101نوعیت اشاره جزورمعادله ×2 −5×+4=0عبارت است از.
)1هم اشاره منفی ب هم اشاره مثبت ج مختلف االشاره د هیچکدام
50 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:102نوعیت اشاره جزورمعادله ×2 -×-2عبارت است از.
)1هم اشاره منفی ب هم اشاره مثبت ج مختلف االشاره د هیچکدام
:103حاصل جمع جزورمعادله ×2 -5×+6=0عبارت است از.
د ×1 +×2 = 4 ج ×1 +×2 = 5 ب ×1 +×2 = 6 ×1 +×2 = 7 )1
:104حاصل جمع جزورمعادله ×2 -6×+5عبارت است از.
ب ×1 +×2 = −6ج ×1 +×2 = 7د ×1 +×2 = −7 ×1 +×2 = 6 )1
:105حاصل ضرب جزورمعادله ×2 +×-2عبارت است از.
د ×1 .×2 = −1 ج ×1 .×2 = 1 ب ×1 .×2 = −2 ×1 .×2 = 2 )1
:106حاصل حزب جزورمعادله ×2 +4×+4=0عبارت است از.
د ×1 .×2 = 4 ج ×1 .×2 = 3 ب ×1 .×2 = 5 ×1 .×2 = 8 )1
:107حاصل تفریق جزورمعادله ×2 -6×-7=0عبارت است از.
د ×1 −×2 = −8 ×1 −×2 = 7 )1ب ×1 −×2 = −7ج ×1 −×2 = 8
:108حاصل تفریق جزورمعادله ×2 +4×+4=0عبارت است از.
د ∞ = ×1 −×2 ج ×1 −×2 = 2 ×1 −×2 = 0 )1ب ×1 −×2 = 3
:109حاصل جمع معکوس جزورمعادله ×2 +4×+3=0عبارت است از.
1 1 1 1 1 1 −4 1 1 4
د صفر = × + ج +× = 3 = ×+ ب + × = 3 )1
×1 2 ×1 2 ×1 2 3 ×1 2
:110حاصل جمع مربعات جزورمعادله ×2 -6×+5=0عبارت است از.
د هیچكدام ج ×21 +×2 2 = 26 ب ×21 +×2 2 = 27 ×21 +×2 2 = 28 )1
:111حاصل جمع مربعات جزورمعادله ×2 +×-1=0عبارت است از.
د ×21 +×2 2 = 7 ج ×21 +×2 2 = 8 ب ×21 +×2 2 = 2 ×21 +×2 2 = 3 )1
:112حاصل جمع مکعبات جزورمعادله ×2 -×-2=0عبارت است از.
د ×3 1 +×3 2 = 6 ج ×31 +×3 2 = 7 ب ×31 +×3 2 = 8 ×31 +×3 2 = 9 )1
:113معکوس حاصل جمع مکعبات جزورمعادله ×2-×-1=0عبارت است از.
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
د + ×3 = 4 ج + ×3 = 5 ب + ×3 = 5 + ×3 = 4 )1
×3 1 2 ×3 1 2 ×3 1 2 ×3 1 2
:114حاصل جمع مکعبات جزورمعادله 2 ×2-5×+3=0عبارت است از.
51 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
20 30 35
د هیچکدام = ×31 +×3 2 ج = ×31 +×3 2 ب = ×31 +×3 2 )1
6 4 8
:115هرگاه جزوریک معادله به ترتیب 2و 3باشد معادله آن مساویت به.
ج ×2 − 5 × −6 = 0د ×2 − 6 × −5 = 0 ب ×2 −5×+6=0 ×2 +6×+5=50 )1
:116هرگاه جزورمعادله درجه دوم +5و -5باشد معادله آن مساویت به.
د 2 ×2-50×=0 ج ×2-10=0 ب ×2 -10=0 ×2-25×=0 )1
:117هرگاه حاصل جمع دوعدد 13و حاصل ضرب آن 40باشد اعداد كدام آند.
د9,4 ج 12 , 1 ب7,6 8 , 5 )1
:118اگرحاصل جمع جزوریک معادله درجه دوم +2و حاصل ضرب آن -3باشد معادله آن عبارت است از.
د همه جوابات ج ×2 +2×+3=0 ب ×2 +2×-3=0 ×2 -2×-3=0 )1
:119مجموعه دوعدد 7و مجموعه مربعات شان 25است اعداد کدام اند.
1,4 د 3,6 ج 5,3 ب 3,4 )1
:120معادله درجه دوم که جزورآن معکوس جزورمعادله ×2 − 4 × +3 = 0عبارت است از.
د ×2 -4×-3=0 ب 4 ×2 +×3-=0ج 3 ×2 -4×+1=0 ×2 +4×-3=0 )1
:121درمعادله پارامتریک 𝑚 ×2-8×+m+6=0قیمت mرا طوزی تعین نماید كه یك جزر معادله عدد 2باشد.
د m=2 ج m=3 ب m=4 m=5 )1
:122بکدام قیمت پارا متر mمعادله پارا متر یک ×2 + (2𝑚3-128(×-25=0دارای جزور مساوی و مختلف االشاره
د m=7 ج m=4 ب m=5 m=6 )1 می باشد.
:123درمعادله پارا متریک )k-2(×2 -3k ×+5=0قیمت kراطوری دریابید كه جزور معادله یكدیگر باشد.
k=6 د k=9 ج k=8 ب k=7 )1
:124بکدام قیمت mمعادله ×2 -)m+5(×-m=0دارای دوجزرمساوی و مختلف االشاره است.
m=1/2 د m=1 ج m=-5 ب m=0 )1
:125درمعادله پارا متریک 𝑚 ×2 +)m-3(×+m+4=0قیمت mرا طوری تعین كنید كه حاصل جمع جزور معادله عدد
د m=5/2 m=1/2 ج m =5/2ب m=3/2 )1 5باشد.
:126درمعادله پارا متریک 𝑚 ×2+2m×-1=0قیمت mراطوری تعین نماید كه حاصل ضرب جزورمعادله عدد-7/3
5 3 3 7
د m= 3 ج m= 5 ب m= 7 m= 3 باشد)1 .
52 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:127درمعادله پارا متریک ×2-3×+m +1=0به کدام قیمت mمعادله پارا متریك مذكور دارای جزور حقیقی است.
4 5 4 5
د m< 5 m> 4 ج m< 5 ب m< 4 )1
:128درمعادله پارا متریک ×2 +3k×+2k-1=0قیمت kراطوری معین كنید كه معادله دارای جزور هم اشاره باشد.
1 1
د هیچکدام k> 2 ج >2 ب k< 2 )1
:129درمعادله پارا متریک )m-1(×2 -2m×+m -5=0قیمت mرا طوری معین كنیدكه معادله دارای جزورمساوی باشد
5 5 1 3
د m= 6 m= 2 ج m= 2 ب m= 2 )1
:130درمعادله پارا متریک ×2 +3k×+2k-1=0قیمت kراطوری معین كنیدكه معادله دارای جزور مختلف االشاره باشد
7 7 1 1
k> 2 د k< 2 ج k> 2 ب k< 2 )1
:131درمعادله پارا متریک 2× 2+k×-k +1=0قیمت kراطوری معین كنیدكه جزور معادله مختلف االشاره باشد.
k>1 د k>3 ج k>4 ب k>5 )1
:132درمعادله ×2 +2×+m+1=0قیمت mراطوری معین کنید که حاصل جمع جزور معادله مساوی به حاصل ضرب
جزور آن باشد m =0 )1 .ب m=-1ج m=2د m=-3
:133هرگاه حاصل تفریق دوعدد 10و نسبت شان 5/3باشد اعداد عبارت از
د 10و 20 ج 15و 5 ب 25و 15 35و 25 )1
د4 ج5 ب6 7 )1 :134عددی را دریابید که با چهار چند خودجمع گردد مساوی به 20گردد.
21 )1و 19ب 17و 23ج 25و 15د 31و 9 :135مجموعه دوعدد متوالی طاق 40است اعداد کدام آند.
:136مجموعه دوعدد -19وحاصل تفریق شان -1است اعداد كدام آند
د -9و -10 ج 34و 25 ب -12و -7 -1و -20 )1
ج 202د 200 ب 206 204 )1 :137حاصل جمع سه عدد متعاقب جفت 606است عدد اخیر آن عبارت از.
:138حاصل جمع سه عدد مسلسل طبیعی مسلسل 84است عدد سوم آن عبارت است از 31 )1 .ب 30ج 29د 27
د 10 ج 16 ب 14 12 )1 :139حاصل جمع سه عدد مسلسل جفت 36است عدد وسطی آن عبارت از.
د 21 ج 17 ب 19 23 )1 :140حاصل جمع 5عدد مسلسل طاق 105است عدد وسطی آن عبارت از.
12 )1ب 21ج 27د 17 :141حاصل جمع سد عدد متوالی طبیعی 54است یکی از این اعداد عبارت است از.
:142مجموعه ارقام یک عدد دو رقمی 4است هرگاه جای ارقام تبدیل گردد .حاصل تفریق آنها 18می گردد اعداد
1,3 )1ب 2,2ج صفر و 4د هیچكدام عبارت از.
53 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:143یک پدر 50ساله که چهار پسر دارد هرکدام 3سال 5سال 8سال و 7سال دارد چند سال بعد عمر پدر همرای
12 )1سال ب 11سال ج 10سال د 9سال مجموعه عمر های پسرانش مساوی می گردد.
: 144در یک تعمیر دو نفر چوکیدار است که روزانه یک نفر دراین تعمیر می باشد که دراین دو نفر یکی آن روزانه 5
نان و دیگر آن 4نان رامی خورد اگر به طور مجموعی 13روز سپری شود و در همین روز های سپری شده 59
نان خورده شده باشد پس معلوم کنید که هر نفر دراین تعمیرچند روز را سپری کرده.
د7و8 ج 3و2 ب5و3 7و6 )1
:145دریک جای مرغ هاوخرگوش ها حالل گردیده تعداد پایها یشان 44و سرهای شان 15می باشد تعداد مرغ ها و
د 3و2 ج7و8 ب7و9 7 )1و 6 خرگوش ها رامعلوم کنید.
:146اگرعددی رابه 4ضرب وازحاصل آن 2را تفریق نمایم مساوی به سد چند همان عدد با عالوه یک می گردد .عدد
د ×=6 ج ×=5 ب ×=3 ×=4 )1 عبارت است از.
د ×≥ 3 :147به کدام قیمت × بینوم 2×-6دارای اشاره منفی می باشد ×< 3 )1 .ب ×≤ 3ج ×> 3
د ×≠ 2 ب ×> 2ج ×< 2 ×=2 )1 :148به کدام قیمت × بینوم 4×-8دارای اشاره مثبت است.
د ×≠ 2 ج ×< 2 ب ×> 2 :149به کدام قیمت × بینوم -3×+6دارای اشاره منفی می باشد×=2 )1 .
:150به کدام قیمت × بینوم 0,5×+2دارای اشاره مثبت است.
×<-2 د ج ×>-1 ×<-4 ب ×>-4 )1
5×−2
دارای اشاره منفی است :151به کدام قیمت × بینوم
×3−
2 1 2
د ×>3و ×< 5 ب ×> 5ج ×<2و ×> 5 ×<3 )1
5 3
:152به کدام قیمت × بینوم 8 × − 5دارای اشاره مثبت است
8 24 3 8
×< 3 د ×> 25 ج ×> 8 ب ×> 5 )1
:153بکدام قیمت های × ترینوم ×2 +×+5دارای اشاره مثبت است
د ×< ° )1به تمام قیمت های × ب به هیچ قیمت × ج ×> °
:154بکدام قیمت های × ترینوم 2 ×2 +3×+5دارای
ب به هیچ قیمت × ج ° <×< 10د −3 <×< 3 )1به تمام قیمت های ×
:155بکدام قیمت های × ترینوم ×2-10×+25دارای اشاره مثبت است
د به جزار ×= 5به تمام قیمت ها −5 <×< 5 )1ب ×< −10ج به هیچ قیمت ×
:156بکدام قیمت های × ترینوم ×2-2×-15دارای اشاره مثبت است
د همه جوابات ×>5ب −3 <×< 5ج ×< −3 )1
54 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:157بکدام قیمت های × ترینوم ×2-7×+12دارای اشاره مثبت است
×=3 د ج ×=4 3 <×< 4 ب 4 <×< 3 )1
:158بکدام قیمت های × ترینوم − ×2 +4×-3دارای اشاره مثبت است
همه جوابات د ج 1 <×< 3 ×< 1 ب ×> 3 )1
:159نامساوی ×< 𝑎 𝑏 × −بکدام قیمت های × صدق می کند
1 a a−1 a
د 𝑏×< 𝑎− ج ×< b−1 >× ب ×> b )1
b
:160بکدام قیمت های × نامساوات 3)5-×(<-2×+6صدق می کند
د 1 <×< −3 ج ×> −1 ×< 3 )1ب ×> 9
:161بکدام قیمت های × نامساوات 3)×+2(>2×-1صدق می کند
د ×> −7 ×≥ −7 ج ×< −6 ×< −7 )1ب
:162بکدام قیمت های × نامساوات 5)2-×(+3)×-1(<×+2صدق می کند
5
د ×> −1 ج ×< −3 ×> 3 ب ×< 5 )1
:163ست حل نامساوی 2×-3>×-1عبارت است از.
s=}×/×𝜖𝐼ℛ,×<2 { )1ب {s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× ≥ 2ج { s=}×/×𝜖𝐼ℛ,×≤ 2د {s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× > 2
:164ست حل نامساوی 5×-2<3×-4عبارت است از
s=}×/×𝜖𝐼ℛ,×> -1{ )1ب { s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× ≥ -2ج { s=}×/×𝜖𝐼ℛ,×< -1د {s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× > 1
:165ست حل مساوی 7×+5≥5×+9عبارت است از
د {s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× < -2 ب { s=}×/×𝜖𝐼ℛ,× ≤ 2ج {s=}×/×𝜖𝐼ℛ ×>2 s=}×/×𝜖𝐼ℛ,×≥ 2{ )1
× 1
:166ساحه حل نامساوی 3 + 5 <× − 3عبارت است از ×< 2 )1 .ب ×> 8ج ×< −3د ×> −2
3 3 3 3 ×−1
د ×≥ 2 ب ×= 2ج ×> 2 ×< 2 )1 عبارت است از. :167ساحه حل مساوی < ×+1
5
×+2 ×+1
:168ساحه حل مساوی ×−3 + 2×−6 > 5عبارت است از.
د هیچكدام ج 3 <×< −5 ب ×> 5و ×< 3 3 <×< 5 )1
:169ساحه حل نامساوی )2-×()2×-8(> °عبارت است از.
د 3 <×< 4 ج −2 <×< 8 ب 2 <×< 4 1 <×<8 )1
1 5 5
>× <× د ×> −3 )1ب ×< −3ج :170ساحه حل نامساوی 3×−1 > °عبارت است از.
3 3
55 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:171ساحه حل نامساوات |3×|>9عبارت است از.
-3≤×≤3د -2<×<2 ب -3<×<3ج -3>×>3 )1
:172ساحه حل نامساوات | − 2 + 5 × | ≤ 13عبارت است از
11 11 −11
د ≤×≤ 3 ج <×< 3 ب ≤×≤ 3 −3 >×> 3 )1
5 5 5
:173ساحه حل نامساوات | − 3 × +7| ≥-2عبارت است از
−5 5
ج 3 ≤×≤ −3د −3 <×< 3 ب ≤×≤ 3 ≤×≤3 )1
3 3
:174ساحه حل نامساوات |3 × −11| >4عبارت است از
7 7
<×< 5ج 5 <×< 3د <×< 5 ب 5 <×<7 )1
3 3
×≥ 3 )1ب ×≤ 1ج 8 ≤×≤ −2د ×≥ 1 :175ساحه حل نامساوات | × −3| ≥5عبارت است از.
×−4
|عبارت است از. :176ساحه حل نامساوات |≤ |
5
د 9 ≤×≤ 1 −1 ≤×≤ 9 )1ب −1 <×< 9ج 9 <×< 1
||×+3
عبارت است از :177ساحه حل نامساوات <4
2
د −11 <×< 5 ج 5 <×< −11 ب 5 <×< 11 −5 <×< 11 )1
5 × +4 > °
{ عبارت است از :178حل سیستم نامساوات
2 × −3 < °
4 3 −4 3
د همه جوابات ج 2 <×< 3 ≤×≤ ب <×< )1
5 2 5 2
4 × +8 > °
{عبارت است از :179حل سیستم نامساوات
−3 × +2 > °
2
د −1 ≤×≤ 1 ج 2 <×< −2 ب −2 <×< 2 <×< −2 )1
3
× +5 > °
{عبارت است از :180حل سیستم نامساوات
× −3 < °
د −3 ≤×≤ 3 ج −5 <×< 3 ب −3 <×< 5 3 <×< −5 )1
3 × +4 > −2
{ عبارت است از :181حل سیستم نامساوات
× −1 < °
د −2 <×< 1 ج −1 ≤×≤ −2 ب 1 <×< 2 1 <×< −2 )1
−2 × +5 ≤ 1
{عبارت است از :182حل سیستم نامساوات
− × +3 ≥ 5
56 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د −2 ≤×≤ 2 ج −2 <×< 2 ب 2 <×< −2 2 ≤×≤ −2 )1
2 × −1 > 3
{عبارت است از :183حل سیستم نامساوات
× +5 < 1
د −1 ≤×≤ −2 ب −2 <×< −4ج 2 <×< −4 2 <×< 4 )1
7 × −5 ≥ 2
{عبارت است از :184حل سیستم نامساوات
− × +3 ≥ 5
د −1 ≤×≤ −2 ج −1 <×< −2 ب 1 <×< 2 1 ≤×≤ −2 )1
−3 × +1 < −2
{عبارت است از :185حل سیستم نامساوات
× −3 < 4
د 2 <×< 3 ج 3 <×< 2 ب 3 <×< 7 7 <×< 3 )1
3 × −12 < °
{عبارت است از :186حل سیستم نامساوات
× +1 > °
د −1 <×< 4 ب 1 <×< −4ج 4 <×< −1 4 <×< −1 )1
:187ساحه حل نامساوی ×2 − 6 −×≤ °عبارت است از
د به هیچ قیمت × به تمام قیمت های × 3 ≤×≤ −2 )1ب −2 ≤×≤ 3ج
1 1
عبارت است از :188ساحه حل نامساوی < ×+1
×−1
د −1 <×< 1 ج ×> 2 ب به هیچ قیمت × به تمام قیمت × )1
1 5 1
:189ساحه حل نامساوی 2 ×2 < 6 × − 3عبارت است از
2
د 2 <×< −1 ج 2 <×< 5 ب <×< 1 1 <×< 2 )1
3
:190ساحه حل نامساوی 2 ×2 + 6 × +4 > °عبارت است از
د 2 <×< 1 ج −2 <×< −1 ب 1 <×< 2 −1 <×< −2 )1
:191ساحه حل نامساوی 2 ×2 + 5 × +7 < °عبارت است از
5 7
د <×< 7 <×< −2 ب به هیچ قیمت × ج به تمام قیمت های × )1
2 5
:192ساحه حل نامساوی 2𝑦 2 − 32 < °عبارت است از
د به هیچ قیمت × ج 2 <×< −2 ب −4 < 𝑦 < 4 2 < 𝑦 < −1 )1
:193ساحه حل نامساوی ×2 − 3 ×> 4عبارت است از
د 4 <×< −1 ج به تمام قیمت های × ب −1 <×< 4 1 <×< −3 )1
57 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
سواالت تخنیکی معادالت
.1به کدام قیمت kمعادله ) (𝑘 2 − 4)𝑥 = 𝑘(𝑘 − 2بی نهايت حل دراد:
1 )4 2 )3 3 )2 2 )1
.2در معادله (4 − 𝑘)𝑥 = 2𝑘 + 3به کدام قیمت kمعادله حل ندارد؟
1 )4 3 )3 4 )2 2 )1
2
.3در معادله 3 [𝑥 − 4] + 5 = 20قیمت | |𝑥 − 4کدام است؟
45
)4 23 )3 22 )2 21 )1
2
در معادله |2𝑥 + 10| + 2|𝑦 − 2| = 0قیمت x+yکدام است: .4
3 )4 7 )3 4 )2 -3 )1
زيادترين قیمت عبارت | 𝐴 = |𝑥 + 3| − |𝑥 − 4کدام است؟ .2
3 )4 7 )3 3 )2 2 )1
در عبارت | 𝐴 = |𝑥 + 1| − |𝑥 − 3کمترين قیمت Aکدام است؟ .3
-4 )4 2 )3 -1 )2 -2 )1
𝑥+(𝑎−1)𝑦=𝑎+1….
در سیستم ……… (a−1)x+4y=4به کدام قیمت aسیستم حل ندارد؟ .7
√7 )4 1 )3و-3 √3 )2 √2 )1
𝑥 2 9 2𝑥−1 9
) 3𝑥 (2 3) . (64کدام است؟ .8جذر معادله = 8
1 )4 3 )3 2 )2 2 )1
2
𝑥
.9زياد ترين قیمت aدر عبارت 𝑥 √𝑎2 + 6𝑎 + 9 = 9کدام است:
2 )4 8 )3 3 )2 2 )1
5 10 2
.11در معادله √𝑥 + 1 = √4𝑥 − 16𝑥 + 16قیمت xکدام است؟
9 )4 8 )3 2 )2 4 )1
3
√82x−1
کدام است؟ .11جذر معادله = 1
2𝑥+1
3 )4 3 )3 1 )2 2 )1
.12جذر معادله |3𝑥 − 13| − 3|𝑥 − 2| = 7کدام است:
3 )4 3 )3 1 )2 2 )1
.13جذر معادله 𝑥 |𝑥| − |𝑥 − 1| = 5 − 2کدام است؟
3 )4 3 )3 1 )2 2 )1
||𝑥−1 2𝑥+3
.14بزرگترين جذر معادله 2 = 2کدام است؟
11 )4 11 )3 9 )2 8 )1
.12در يک مثلث قايم الزاويه طول اضالع قايم به ترتیب ) (x+1و ) (x-1و طول وتر آن ) (x+3است قیمت xکدام
است/
3 )4 8 )3 3 )2 7 )1
.13جذر معادله |𝑥| − 2|𝑥 + 1| + 3|𝑥 + 2| = 0کدام است:
-3 )4 2 )3 3 )2 -2 )1
𝑥+1 𝑥+2 𝑥+4 𝑥+3
7.3قیمت xکدام است؟ −5 =3 −5 .17در معادله
-2 )3 1 )2 2 )2 -1 )1
.18قیمت nدر عبارت (𝑛 + 1)! ÷ (𝑛 − 1)! = 56کدام است:
3 )4 7 )3 8 )2 3 )1
.19کمترين قیمت عبارت | 𝐴 = |𝑥 − 1| + |3 − 5𝑥| + |4𝑥 − 11کدام است؟
11 )4 9 )3 8 )2 2 )1
2
.21اکر 𝑥1و 𝑥2جذور معادله 𝑥 − 4𝑥 + 1 = 0باشد قیمت | |√𝑥1 − √𝑥2کدام است:
58 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
√5 )4 √2 )3 √3 )2 2 )1
.21اکر 𝑥1و 𝑥2جذور معادله 2𝑥 2 − 5𝑥 + 1 = 0باشد قیمت | |𝑥2 − 𝑥1کدام است؟
2 √17 1 3
)4 )3 )2 )1
√17 2 2 4
𝑥2 𝑥1
.22اگر جذور معادله 𝑥1, 𝑥2 5𝑥 2 + 10𝑥 − 2 = 0باشد 𝑥1 + 𝑥2کدام است؟
1
)4 3 )3 -8 )2 -12 )1
2
1 1
.23اکر 𝑥1و 𝑥2جذور معادله 2𝑥 2 + 3𝑥 − 5 = 0باشد قیمت 𝑥22 + 𝑥12کدام است؟
1 2 29 20
)4 )3 )2 )1
8 7 25 3
3 2 3 2 2
.24اکر 𝑥1و 𝑥2جذور معادله 6𝑥 − 12𝑥 − 18 = 0باشد قیمت 𝑥1 . 𝑥2 + 𝑥2 . 𝑥1کدام است؟
13 )4 -13 )3 18 )2 -18 )1
2 2 2
.22اگر رابطه 𝑥1 + 𝑥2 = 12بین جذور 𝑥 − 2𝑘𝑥 − 2 = 0بر قرار باشد قیمت kکدام است؟
±√5 )4 ±√2 )3 √5 )2 √2 )1
.23چه رابطه بین a,b,cبر قرار باشد تا يک جذور معادله 𝑎𝑥 2 + 𝑏𝑥 + 𝑐 = 0سه چند ديگر باشد؟
2
𝑏 = 5𝑎𝑐 )4 3𝑏 2 = 16𝑎𝑐 )3 𝑏 2 = 15𝑏𝑐 )2 𝑏 2 = 16𝑎𝑐 )1
.27در يک پارکنیگ موترها يک تعداد ريکشا وموتر سراچه توقف نموده اند طوريکه تعداد شان 31عراده تعداد تايره
شان 111حلقه است چند سراچه توقف نموده در پارکنیگ؟
11 )4 12 )3 12 )2 8 )1
99 .28شاگردان حلوری به دو گروپ تقسیم نموديم که 4/2يک گروپ برابر 2/3می شود تعداد شاگردان گروپ
بزرگ کدام است؟
24 )4 21 )3 23 )2 22 )1
11 .29لیتر محلول 31%الکول داريم چند لیتر آب به آن علوه کنیم تا محلول 21%حاصل گردد؟
4 )4 2 )3 2 )2 3 )1
11 .31لیتر محلول 41%داريم چقدر الکول به آن عالوه کنیم تا محلول 31%بدست آيد؟
7 )4 3 )4 8 )2 2 )1
𝑚𝑘40𝑘𝑚 30
.31دو موتر a,bدارای سرعت های متوسط ℎ , ℎمی باشد هر دو به فاصله 280kmاز هم فاصله دارند
هرگاه يکی مقابل ديگر به ساعت 3بعد از ظهر حرکت کنند چه وقت باهم روبرو میشوند.
8 )4 7 )3 3 )2 2 )1
.32حاصل جمع دو عدد 7وحاصل ضرب آن 12است تفاضل عدد بزرگ از کوچک کدام است؟
4 )4 3 )3 2 )2 1 )1
.33مجموع ارقام يک عدد دورقمی برابر 3است اگر 18واحد به آن اضافه کنیم عدد دورقمی ديگری حاصل می
گردد که با همان ارقام به ترتیب عکس نوشته میشود اين عدد کدام است؟
2 )4و1 2 )3و1 3 )2و4 2 )1و4
.34به چند طريقه میتوان 2نفر را در اطراف يک میز دايروی شکل شاند؟
28 )4 24 )3 22)2 23 )1
.32با کلمه حروف (چکری) چند کلمه سه حرفی بدون تکرار حروف می توان نوشت ؟
32 )4 22 )3 8 )2 24 )1
2 2
.33به کدام قیمت از xنامساوی |𝑥 |2𝑥 − 4𝑥| > |2𝑥 −برقرار است؟
5
𝑥 > 4 )1
5 1 2
𝑥 < 4 )4 𝑥 ≥ − 2 )3 𝑥 < 3 )2 )2
کلیددرست جوابات سواالت معادالت
جواب شماره جواب شماره جواب شماره جواب شماره جواب شماره
59 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4 161 4 121 3 81 4 41 2 1
2 162 3 122 4 82 1 42 3 2
4 163 1 123 3 83 2 43 4 3
3 164 2 124 1 84 3 44 3 4
1 165 3 125 2 85 4 45 3 5
2 166 2 126 1 86 1 46 2 6
3 167 1 127 3 87 1 47 4 7
1 168 3 128 2 88 3 48 3 8
2 169 4 129 2 89 2 49 2 9
4 170 1 130 3 90 1 50 3 10
1 171 4 131 4 91 3 51 2 11
2 172 4 132 4 92 3 52 1 12
1 173 2 133 1 93 3 53 3 13
2 174 4 134 2 94 2 54 2 14
3 175 1 135 1 95 1 55 1 15
1 176 4 136 1 96 2 56 3 16
4 177 1 137 2 97 1 57 3 17
1 178 3 138 3 98 1 58 4 18
1 179 1 139 1 99 3 59 1 19
3 180 4 140 2 100 2 60 3 20
4 181 4 141 3 101 4 61 1 21
1 182 1 142 3 102 4 62 1 22
3 183 4 143 1 103 3 63 2 23
1 184 1 144 2 104 2 64 3 24
2 185 3 145 4 105 3 65 3 25
4 186 2 146 3 106 1 66 3 26
2 187 1 147 1 107 4 67 1 27
4 188 2 148 2 108 1 68 2 28
2 189 2 149 3 109 2 69 3 29
1 190 1 150 1 110 3 70 4 30
2 191 4 151 3 111 4 1 2 31
2 192 3 152 2 112 2 72 2 32
4 193 1 153 4 113 1 73 2 33
4 194 2 154 1 114 2 74 3 34
4 195 4 155 2 115 1 75 3 35
4 196 2 156 2 116 4 76 2 36
3 197 1 157 1 117 4 77 1 37
4 198 3 158 1 118 4 78 2 38
3 199 3 159 1 119 1 79 1 39
2 200 2 160 3 120 1 80 3 40
کلیددرست جوابات سواالت تخنیکی معادالت
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
1 33 3 25 1 17 2 9 3 1
3 34 3 26 3 18 2 10 2 2
1 35 4 27 3 19 2 11 4 3
4 36 4 28 3 20 1 12 1 4
60 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
37 3 29 3 21 1 13 3 5
38 1 30 1 22 4 14 4 6
39 3 31 2 23 1 15 3 7
40 1 32 2 24 1 16 4 8
بـــخـش چـــهـارم ریــاضـــیات عــــالــــی
تـــــصاعـــد (ردیــف) :به رشته از اعداد گفته میشود که توسط يک قاعده معین پشت سرهم قرار داشته باشد.
مانند تصاعد های ذيل:
)1. 1,3,5,7,9 … … … (2𝑛 + 1
1 1 1 1 1
2. ……… , , ,
2 4 6 8 𝑛2
3. 1,4,9,16,25, … … … 𝑛2
تـــــصـاعـــد مـعـین (مـحــدود) :تصاعد که جمله آخر موجود باشد بنام رديف معین ياد میشود مانند تصاعد ذيل.
2,4,6,10,12,14
تــــصـــاعـــد نــامـعــین (نامـحـــدود) :تصاعد که جمله آخر آن موجود نباشد بنام تصاعد نامعین ياد میشود.
1 1 1 1
… … ), 6 , 12 … … … … 𝑛(𝑛+1 مانند تصاعد ذيل:
2
تــصاعــد صعودی :تصاعد را گويند که بجای هر nاز اعداد طبیعی رابطه 𝑎 𝑎𝑛 < 𝑎𝑛 +به قرار باشد مانند تصاعد ذيل:
)1,3,5,7,9,11 … … … . . (2𝑛 + 1
تــــصـاعــــد نــزولــی :تصاعد را نزولی گويند که بجای هر 𝑛 از اعداد طبیعی رابطه 𝑎𝑛 > 𝑎𝑛 + 1بر قرار باشد مانند
تصاعد ذيل:
1 1 1 1 1
𝑛, , , … … … . 2
2 4 6 8
تـــصــاعــــد مــتــــناوب :تصاعد را متناوب گويند که بجای هر nاز اعداد طبیعی جمالت آن روی يک نظم خاص تکرار
شوند مانند تصاعد ذيل:
𝑛
)1 + (−1
0,1,0,1,0, … … . .
2
تــــصــاعد حسابــی :هر تصاعد که حاصل تفريق دو جمله ای متصاقب آن برابر با يک مقدار ثابتی مانند dباشد آن تصاعد
را حسابی می گويند.
فـــــورمــــول حـــد اخیــــر تـــصاعـــد حسابیan = a1 + (n − 1). d :
شــامل ســازی جــمالت در تـــصاعـــد حسابی:
𝑎𝑛 − 𝑎1 𝑎𝐿−
=𝑑 = 𝑑 يا
𝑘+1 𝑚+1
اگر در يک تصاعد حسابی جمله kام وجمله pام معلوم باشد فرق مشترک آنرا از رابطه ذيل بدست می آوريم.
𝑘𝑎 𝑎𝑝 −
=𝑑
𝑘𝑝−
61 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
شرط آنکه سه جمله تشکیل يک تصاعد حسابی را بدهند اين است که بايد دو برابر جمله وسط مساوی با مجموع دو
جمله طرفین باشد يعنی:
2𝑎𝑘 + 1 = 𝑎𝑘 + 𝑎𝑘 + 2
اگر 𝑘𝑎 𝑎𝑚, 𝑎1,جمالت تصاعد حسابی بود طوريکه 𝐿 > 𝑘 و𝐿 > 𝑚 رابط ذيل بین اين جمالت بر قرار است:
𝑎𝑘 − 𝑎1 𝑎𝑚 − 𝑎1
=
𝐿𝑘− 𝐿𝑚−
اگر 𝑎1, 𝑎2, 𝑎3, 𝑎4چهار جمله متوای تصاعد حسابی باشد رابطه ذيل نیز بین آنها برقرار است
𝑎1 + 𝑎4 = 𝑎2 + 𝑎3
تــــصــاعـــد هنـــدســی :هر تصاعد که حاصل تقسیم دو جمله ای متصاقب آن برابر با يک ثابت باشد آن تصاعد را تصاعد
هندسی میگويند.
𝑛−1
𝑟𝑎𝑛 = 𝑎1 فـــــورمــــول حــــد اخــــیر تــــصاعــــد هــنــد ســـی:
𝑚+1 𝐿
=𝑟 شــــامـــل ســــازی جــمالت در تــــصاعـــد هنـــد ســـی √ :
𝑎
برای بدست آوردن حاصل ضرب جمالت تصاعد هندسی وقتی جمالت اول واخیر وتعداد جمالت معلوم باشد.
𝑛)𝑛𝑎 𝑝𝑛 = √(𝑎1.
برای بدست آوردن حاصل ضرب جمالت يک تصاعد هندسی وقتی تعداد جمالت آن طاق باشد از رابطه ذيل
بدست می آيد:
𝑛
)جمله وسط ( = 𝑛𝑃<=حاصل ضرب جمالت
بین سه جمله متوالی يک تصاعد هندسی رابطه ذيل برقرار است.
(𝑎𝑘 + 1)2 = 𝑎𝑘. 𝑎𝑘. 𝑎𝑘 + 2
برای بدست آوردن جمله nام دروصورتیکه جمله kام ونسبت مشترک معلوم باشد از رابط ذيل استفاده می کنیم.
𝑘𝑎𝑛 = 𝑎𝑘(𝑟)𝑛−
ســـلســلـــه هـــا :مجموعه يا حاصل جمع يک رديف را بنام سلسله آن رديف ياد میکنند.
بطور خالصه وفشرده حاصل جمع جمالت يک رديف را توسط سمبول يا نماد سگما ∑ نمايش می دهند مانند حاصل جمع
nجمله رديف 𝑛𝑎𝑎1 + 𝑎2 + 𝑎3 + ⋯ … … . +
بصورت ذيل نمايش می دهند.
𝑛
∑ ak = a1 + a2 + a3 + ⋯ … … an
k=1
ســـلسـلــه هـای محـدود :هرگاه تعداد جمالت يک سلسله معلوم باشد آن سلسله را محدود گويند وبشکل ذيل نمايش می دهند:
𝑛
𝑘𝑎 ∑
𝑚=𝑘
ســلـــسلــه هــای نــا محـــدود :هرگاه تعداد جمالت يک سلسله معلوم نباشد يعنی بی نهايت باشد آن سلسله را نا محدود ويا
سلسله بی نهايت گويند ودر سلسله نامحدود بجای nسمبول ∞ را می گذارند مانند:
∞
𝑘𝑎 ∑
𝑚=𝑘
ســـلســلـــه هــــای متــــناوب :اگر جمالت يک سلسله يکی در میان مثبت ومنفی باشد آن را سلسله متناوب گويند
62 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
خــــــــواص ســـلســـلــــه هــــا:
روابط بین سلسله های بر قرار میباشد که هر يکی جداگانه برسی میشود.
.1در صورتیکه cيک عدد ثابت باشد داريم که:
𝑛
∑ c = nc
k=1
.2در صوريتکه ) (akيک رديف بوده و ) (cعدد ثابت باشد داريم که:
𝑛 𝑛
𝑘𝑎 ∑ 𝑐 = 𝑘𝑎𝑐 ∑
𝑘=1 𝑘=1
.3در صورتیکه akو bkدو سلسله باشد رابطه بین آنها قرار ذيل است:
𝑛 𝑛 𝑛
)𝑘𝑏 ∑ 𝑎𝑘 + ∑ 𝑏𝑘 = ∑(𝑎𝑘 +
𝑘=1 𝑘=1 𝑘=1
.4در صورتیکه akو bkدو سلسله باشد رابطه بین شان قرار ذيل است:
𝑛 𝑛 𝑛
)𝑘𝑏 ∑ 𝑎𝑘 − ∑ 𝑏𝑘 = ∑(𝑎𝑘 −
𝑘=1 𝑘=1 𝑘=1
.5رابطه ذيل نیز بین اجزای يک سلسله موجود است:
𝑛 𝑚 𝑚
𝑘𝑎 ∑ = 𝑘𝑎 ∑ ∑ 𝑎𝑘 + 𝑁 ∈ 𝑛 𝑚 > 𝑛 , 𝑚,
𝑘=1 𝑘=𝑛+1 𝑘=1
.6در صورتیکه )𝑚𝑎 (𝑎𝑛, 𝑎𝑛 + 𝑎, 𝑎𝑛 + 2 … … . .يک رديف از اعداد باشد و 𝑧 ∈ 𝑖 داريم که"
𝑚 𝑖𝑚−
𝑖 ∑ 𝑎𝑘 = ∑ 𝑎𝑘 +
𝑛=𝑘 𝑖𝑘=𝑛−
.7در صورتیکه )𝑚𝑎 (𝑎𝑛, 𝑎𝑛 + 1, 𝑎𝑛 + 2, … … . .يک رديف از اعداد باشد و 𝑧 ∈ 𝑖 داريم که:
𝑚 𝑖𝑚−
𝑖 ∑ 𝑎𝑘 = ∑ 𝑎𝑘 −
𝑛=𝑘 𝑖𝑘=𝑛+
ســـلســلـــــه حــــسابـــــی :مجموعه يا حاصل جمع جمالت يک تصاعد حسابی را بنام سلسله حسابی ياد می کنند برای
بدست آوردن حاصل جمع جمالت يک تصاعد حسابی از روابط ذيل استفاده می کنیم.
𝑛
)𝑛𝑎 1. 𝑆𝑛 = 2 (𝑎1 +
𝑛
)𝑑 2. 𝑆𝑛 = 2 (2𝑎1 + (𝑛 − 1).
.3در هر تصاعد حسابی چنانچه تعداد جمالت طاق باشد وجمله وسط Rباشد دراين صورت مجموعه جمالت از
رابطه ذيل در يافت میگردد.
𝑘 =𝑆𝑛 = 𝑛.مجموعه جمالت
.4برای بدست آوردن مجموعه اعداد طبیعی مسلسل که از يک شروع شود از رابطه ذيل استفاده می شود
)𝑛(𝑛 − 1
= 𝑛𝑆
2
.5برای بدست آوردن مجموعه جمالت اعداد طاق مسلسل از رابطه ذيل استفاده می کنیم.
𝑠𝑛 = 𝑛2
63 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
.6برای بدست آوردن مجموعه جمالت اعداد جفت مسلسل از رابطه ذيل استفاده میکنیم.
)𝑆𝑛 = 𝑛(𝑛 + 1
.7برای بدست آوردن مجموعه مربعات اعداد طبیعی از رابطه ذيل استفاده می کنیم.
)𝑛(𝑛 + 1)(2𝑛 + 1
= 𝑛𝑆
6
.8برای بدست آوردن مجوعه مکعبات اعداد طبیعی از رابطه ذيل استفاده میکنیم.
2
)𝑛(𝑛 + 1
( = 𝑛𝑆 )
2
.9اگر جمله وسط در يک تصاعد حسابی معلوم باشد برای بدست آوردن مجموعه جمالت اول وآخر اين تصاعد از
رابطه ذيل استفاده می کنیم:
= 2 = 𝑎1 + 𝑎2برابر جمله وسط
.11اگر از مجموع nجمله اول هر تصاعد (خط ،حسابی ،خط ،هندسی) مجموعه ) (n-1جمله اول را کم کنیم جملهn
ام بدست می آيد.
𝑛𝑎 = 𝑆𝑛 = 𝑆𝑛 − 1
1
.11حاصل جمع مربعات اعداد مسلسل طاق𝑆 = 3 𝑛(4𝑛2 − 1) :
1
.12حاصل جمع مربعات اعداد مسلسل جفت𝑆 = 3 𝑛(𝑛 + 1)(2𝑛 + 1) :
1
.13حاصل جمع مکعبات اعداد مسلسل طبیعی𝑆 = 𝑛 𝑛2 (𝑛 + 1)2 :
1
.14مجموعه ضرب اعداد پی درپی𝑆 = 3 𝑛(𝑛2 − 1) :
ســـلســـلـــه هنــــدســــی :مجموعه يا حاصل جمع جمالت يکی تصاعد هندسی را بنام سلسله هندسی يا می کنند برای
بدست آوردن حاصل جمع يک تصاعد هندسی از رابطه ذيل استفاده می کنیم.
)𝑎𝑛(𝑟 𝑛 −1
= 𝑛𝑠 𝟏. ≠ 𝑟1
𝑟−1
.2در يک تصاعد هندسی اگر نسبت مشترک آن يک باشد يعنی r=1تصاعدبشکل ) (𝑎1, 𝑎1, 𝑎1 … … … 𝑎1در
آمده و مجموعه جمالت آن را از رابطه ذيل بدست می آوريم:
𝑆𝑛 = 𝑛. 𝑎1
.3در يک تصاعد هندسی اگر نسبت مشترک صفر باشد يعنی r=0باشد تصاعد شکل ) (𝑎0, 𝑎0, 𝑎0, … … . .در
آمده و مجموعه جمالت آن برابر به جمالت اول است يعنی:
𝑆𝑛 = 𝑎1
.4اگر از مجموعه nجمله اول هر تصاعد هندسی يا حسابی مجموعه ) (n-1جمله اول را کم کنیم جمله nام بدست
می آيد:
𝑛𝑎 = 𝑆𝑛 − 𝑆𝑛 − 1
.5اگر تعداد جمالت يک تصاعد هندسی نامحدود ونسبت مشترک آن 0 < 𝑟 < 1باشد برای بدست آوردن مجموعه
جمالت اين نوع تصاعد از رابطه ذيل استفاده می کنیم.
𝑎1
= 𝑛𝑆
𝑟1−
.6در يک تصاعد هندسی اگر تعداد جمالت طاق باشد وجمله وسط آن kباشد حاصل جمع جمالت را با ضرب نمودن
جمله وسط در تعدد جمالت بدست می آوريم.
64 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑘 𝑆𝑛 = 𝑛.
اســـتقـــرای ریــــاضــــی:
استقرای رياضی يکی از ابزار های مهم در اثبات قضايای رياضی بشمار میرود وبسیاری از فورمولهای رياضی مانند
)𝑛(𝑛+1
= 𝑛 1 + 2 + 3 + ⋯…………+ فورمول
2
که بجای همه مقادير صحیح مثبت nدرست است به کمک اصل موضوعه ای که اصل استقرای رياضی نامیده میشود قابل
اثبات است هستند.
اثباتی که بکار میرود اثبات به وسیله استقرای رياضی يا بطور خالصه اثبات توسط استقرا نامیده میشود وبرای اثبات
فورمول توسط اين اصل از قاعده کلی استقرا رياضی که شامل مراحل ذيل است استفاده می کنیم:
گام اول :درستی فورمول مورد نظر را برای n=1تحقیق می کنیم.
گام دوم :فورمول مورد نظر را برای n=kدرست فرعی می کنیم.
گام سوم :فورمول مورد نظر را برای ) (𝑛 = 𝑘 + 1اثبات می کنیم.
لــــــــــوگــــــارتـــــــم
لوگارتم عبارت از محاسبه توان مجهول است ویا به عباره دیگر لوگارتم عبارت از ارایه نوع دیگری از طاقت می باشد.
انـــــــــواع لـــــوگارتــــــم:
log e x = ln x .1لورگارتم طبیعی
log10 x .2لوگارتم معمولی ویا اعشاری
یاداشت log e = 1n :و e = 2,718281میباشد.
تعین مشخصه یا کرکترسیتک -:لوگارتم هر عدد از دو قسمت ساخته شده است یکه قسمت آن عدد صحیح (تام) بوده که
بنام مشخصه یا کرکترسیتک وقسمت دیگر آن عدد اعشاری بوده که بنام مانتیس یا فارقه یاد میگردد.
قـــــــوانــــین لـــــــوگـــارتــــم
a a
اگر log b x = aباشد آنگاه 1. x = b اگر log a c = aباشد آنگاه 2. x = √c
)3. log a 1 = 0 (a ≠ 1⋀a > 0 )4. log a a = 1 (a > 0 ∧ 𝑎 ≠ 1
x
5. log a (x. y) = log a x + log x y 6. log a y = log a x − log a y
1 x
7. log a x = − log a x = co log a x 8. log a x n = n log
a
n m x x 1
9. log a √x m = n log 10. log y = y
a log x
x log x x m
m x
11. log y = yc 12. log n = n log y
log c y
n
x x √x
13. alog a=x 14. log y = log n )(n ≥ 2
√y
1
x xn x x
15. log y = log n 16. log y = log 1
y
y
x y a x a
17. log y . log = 1 18. log . log = log
x x b b
x 1 x a n
19. log n = n log ] ) 20. log a log b log c x = n => 𝑥 = [(c b
a a
65 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
a b c x a log x x
21. log . log . log … … . . log y = log y 22. log a a
= log
b c a a a
x a
log y log y
23. a =x 24. Log x. ln10 = lnx
0
25. log e. lnx = log x )26. log = (−∞) (a > 1
a
x z x lnx
𝑧 = 𝑥 >= 27. log y = log y 28. log = lna
a
1
𝑛
x a 𝑎 𝑛𝑎 𝑎
29. alog b = x log b 𝑎𝑎 30. log = log 𝑛 = log 𝑛√ = log
𝑏 𝑏 𝑎√ 𝑏
𝑚𝑎 Log 𝑏
31. 𝑚 = 1 + log
𝑏𝑎 log 𝑎
𝑐 1 𝑎 𝑥
32. log = 𝑎 𝑦 33. log 𝑦 = 𝑏 = 𝑥 𝑏 .
𝑐𝑏 𝑎𝑏 log 𝑎𝑐+log
𝑥𝑛𝑙 𝑥 𝑥 𝑎
𝑎𝑛𝑙 = 34. log 𝑏 35. 𝑎log 𝑏 = 𝑥 log
𝑎
𝑥 𝑦 𝑥=𝑦 𝑥 −log
𝑎 log
𝑦36. 𝑎log 𝑎+log 𝑎=𝑥. 𝑎 37. 𝑎 𝑦
𝑦𝑥 x y
𝑥 𝑎 = 𝑎𝑛𝑙 𝑥 𝑒 38. 39. 𝑎log )𝑎 =𝑎𝑛𝑡𝑖 loga(log a+log a
𝑥
𝑦 log x y 0
40. 𝑎 𝑎 ) = 𝑎𝑛𝑡𝑖 log a (log − log 41. log )= −∞(𝑎 > 1
a a 𝑎
0 ∞
42. log )= ∞(1 < 𝑎 < 0 )43. log = −∞(1 < 𝑎 < 0
𝑎 𝑎
∞
44. log = ∞ 𝑎 > 1
𝑎
انجام عملیات باالی افاده های لوگارتمی نکات وروابط ذیل را رعایت نماید.
)𝐵 1. log 𝐴 + log 𝐵 ≠ log(𝐴 + )𝐵 2. log 𝐴 − log 𝐵 ≠ log(𝐴 −
𝐴 log 𝐴
)𝐵 3. log 𝐴 . log 𝐵 ≠ log(𝐴. 𝐵 4. log 𝐵 ≠ log
5. log 𝐴 . log 𝐴 ≠ log 𝐴2 𝐴 6. log 𝐴. log 𝐴 = (log 𝐴)2 = log 2
𝐴 7. log √𝐴 ≠ √log 𝐴 8. 𝑐𝑜𝑙𝑜𝑔 𝐴 = − log
1
𝐴 𝑔𝑜𝑙𝑜𝑐 = 𝐴 9. log 10. log 5 = 1 − 𝑙𝑜𝑔2
تـــــــــابـــــع
تعریف :عبارت از رابطه بین دوست Aو Bمی باشد طوریکه برای هر عنصر از ست Aتنها یک عنصر
در ست Bوجود داشته باشد تابع نامیده میشود .ویک تابع را توسط . L, g, fوغیره نشان می دهند.
ست Aرا بنام ناحیه تعریف (ساحه تعریف) یا Domainتابع می نامندوست Bرا بنام ناحیه قیمت ها
(ساحه قیمت) یا Co domainتابع می نامند هر عنصر از ست Bکه به یک عنصر از ست Aارتباط دارد
بنام تصویر همان عنصر از ست Aیاد میشود.
مثالً در شکل ذیل B1تصویر A1و B2تصویر A2,b2تصویر A3می باشد .یعنی
f(a3) = b3 , f(a2) = b2 , f(a1) = b1است ست تصاویر تمام عناصر Aکه یک ست فرعی B
میباشد بنام ست قیمت ها یا Rangeتابع fیاد میشود.
66 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
فـــرق بیــن تــابـــع و رابــطــه :بخاطر داشته باشید که تابع رابطه گفته میشود ولی هر رابطه تابع نیست.
تابع :مجموعه ای از جوره های مرتب که در آن هیچ دو جوره مرتبیه متفاوت دارای مختصه اول یک سان نباشد تابع
نامیده میشود مانند:
])E = [(1,3). (1,4 ). (5,1
رابــــطــه :مجموعه از جوره های مرتب که در آن مختصه اول یکسان وجود داشته باشد رابطه گفته میشود.مانند:
])E = [(1,2). (3,7). (1,4
تـــابـــــع ومتـــحــــول:
هر کمیت که میتواند قیمت های مختلف را بدون قید وشرط اختیار نمائید متحول نامیده میشود مانند ) (x, yوغیره وکمیت
دومی که تحول آن بستگی به تغیرات کمیت اول داشته باشد تابع است مانند) (h, g, f, yوغیره.
وفاصله را که در آن تحول تغیر وتحول می کند بنام فاصله (ساحه تحول) ویا انتروال یاد میکند قبل از اینکه به قیمت
گزاری وحل توابع بپردازیم باید در مورد (انتروال) چیزی بدانیم.
انـــتــروال :در لغت فاصله را گویند ودر اصطالح فاصله بین دو عدد مختلف را انتروال گویند که سه نوع اند.
-:1انتروال باز
-:2انتروال بسته
-:3انتروال نیمه باز ویا نیمه بسته
[ نمایش داده -:1انتروال باز :عبارت انتروال است که نقاط انجام ها در آن شامل نباشد وبه شکل ( ) ویا ]
می شود مثل :انتروال باز ()3,11
وبه شکل ست قرار ذیل است A = {x ∖ x ∈ IR ⋀ 3 < 𝑋 < 11} :میباشد.
-:2انتروال بسته :انتروال است که نقاط انجام آن نیز شامل آن باشد مانند:
قوس متوسط [ ] عالمه انتروال بسته است.
مثال :انتروال []2,3
وبه شکل ست قرار ذیل است A = {x ∖ x ∈ IR ⋀ 2 ≤ X ≤ 3} :میباشد.
-:3انتروال نیمه باز ونیمه بسته :انتروال است که یک انجام در آن شامل وانجام دیگر آن شامل نباشد وبشکل
ذیل نشان داده میشود ) [ :ویا ( ]
(]2,8 مثال)3,8[ :
67 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
وبه شکل ست قرار ذیل است A = {x ∖ x ∈ IR ⋀ 2 ≤ X ≤ 8} :میباشد.
اقــــــــسام تــــوابـــــع
-:1تـــوابـــع نـــاطــــق :توابع اند که از خارج قسمت دو پولینوم تشکیل شده باشد
x+2 4x 2 + 5 x 3 − 6x 2 + 12x + 1
= )f(x = )f(x = )f(x
x+3 1 1
توابع خطی ناطق هم گفته میشوند زیرا می توان آنرا بشکل حاصل تقسیم دو پولینوم نوشت مانند:
1
f(x) = 3x + 1 f(x) = 2x − 2 f(x) = x + 6
2
توابع ثابت وتوابع کسری الجبری نیز از جمله توابع ناطق است.
1
f(x) = 6 f(x) = 2 f(x) = −5 f(x) = 0 f(x) = c توابع ثابت
x2 +6x−5 x2 +4 2x+3
= )f(x = )f(x توابع کسری الجبری f(x) = 4x−1
x3 +8 x−2
همه از توابع فوق مثال های از توابع ناطق اند.
-:2تـــوابــع غیـــر نــاطـــق :عبارت از توابع اند که متحول آن تحت جذری باشد مانند:
√x 3x 2 + 5
= )f(x = )f(x f(x) = √x 3 + 5
6x + 2 6√x 3
-:3تــــوابــع مــثلــثاتـــی :توابع اند مانند sinx, cosx, tagx, cotagx, secx, cosecx :
-:4تــــوابــع نمــائــی( :تــوابــع اکسـپوننسیل) توابع اند که تحول در توان قرار داشته باشد مانند:
2
f(x) = 68x − 2 f(x) = 8x +6x f(x) = ax
-:5تــــوابــع پـــولـــینومـــیلی -:تابع که بشکل یک پولینوم ارائه گردیده باشد بنام تابع پولینومیلی نامیده میشود.
تابع پولینومیلی به تمام قیمت های Xمتمادی یعنی تعریف گردیده وبه هیچ قیمت Xغیر متمادی نمیگردد.
-:6تــــوابــع کـــسری :توابع که بشکل کسر ارایه گردیده باشد به تمام قیمت های مخرج خالف صفر متمادی
یعنی تعریف گردیده وبه تمام قیمت های مخرج مساوی به صفر غیر متمادی یعنی تعریف نگردیده است.
:7تــــوابــــع جـــذری:
الف :جذر نمای جفت باشد به تمام قیمت های مجزور به دو وصفر )𝟎 ≥ مجذور( متمادی است یعنی تعریف
گردیده.
به تمام قیمت های مجذور کوچک از صفر غیر متمادی یعنی تعریف نگردیده است.
ب :جذر نما طاق باشد :به تمام قیمت ها متحادی است یعنی تعریف گردیده به هیچ قیمت غیر متمادی نمی گردد
یعنی تعریف نمی گردد.
-:8تــــوابـــع جـــذری وکـــسری :شکل عمومی این نوع تابع قرار ذیل است:
n )f(x
)y = √g(x
برای تعین ست دومین وکودمین این تابع دو حالت ذیل را در نظر میگیریم.
:1حـالــت اول -:در صورتیکه درجه جذر طاق باشد برای تعین ست دومین تابع مخرج کسر را مساوی به صفر
قرار می دهیم وجذر مخرج را از ست دومین خارج میسازیم.
وبرای تعین ست کودین آن تابع را معکوس ساخته جذر مخرج را از ست کودومین خارج می سازیم.
2x−1 )f(x
=y فورمول توابع طاق جذری وکسری )√g(x
g(x) = 0
domain ∈ IR → g(x) = 0
68 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
codomain ∈ IR → g(y) = 0
-:2حــالــت دوم :در صورت که درجه جذر جفت باشد معکوس تابع است برای تعین ست دومین تابع افاده داخل جذر را
بزرگتر ومساوی به صفر قرار وست کودومین آن اگر عالمه جذر آن مثبت بود از صفر الی مثبت الیتنهاهی عالمه جذر
منفی بود از منفی الیتنهاهی الی صفر به استثنای جذر مخرج میباشد.
بــصــورت عـــمــــوم
تــابــع جـــذری وکـــسری
n )f(x
√ =y
)g(x
درجه طاق درجه جفت
2k−1 )f(x 2n )f(x
=y )√g(x √ =y
)g(x
)f(x
domin ∈ g(x) ≥ 0
codomin
g(x) = 0
2n )f(x
domain ∈ IR → g(x) = 0 )y = − √g(x
)codomain ∈ (−∞, 0
2n )f(x
codomain ∈ IR → g(y) = 0 √ y=+
)g(x
)∞codomain ∈ [0, +
-:9تـــوابـــع لـــوگــارتـــمی :توابع که بشکل ) y = log f(xارائه گردیده باشد کودومین این توابع شامل تمام اعداد حقیقی
a
بوده وبرای تعین ست domainتابع افاده داخل logرا بزرگتر از صفر قرار می دهیم یعنی:
شامل تمام اعداد حقیقیcodomain ∈ IR
domain ∈ f(x) > 0
-:11تــــوابـــع مثــلــثاتـــــی :توابع اند مانند sinx, cosx, tagx, cotagx, secx, cosecx
-:11تــــوابـــع مــعــکـــوس مـــثـلــثاتــــی :تعین ست دومین وکودومین توابع 𝐱𝐧𝐢𝐬 𝐜𝐫𝐚
arc cosx sin−1 xویا cos−1 x
ست دومین این دو تابع شامل انتروال منفی ( )-1الی ( )+1یعنی [ ]-1,+1وست کودومین این دو تابع شامل تمام اعداد
حقیقی می باشد.
−1
y = arc sinx = sin x
{ ]domain ∈ [−1, +1
y = arc cosx = cos−1 x
−1 ≤ x ≤ +1
یعنی تمام اعداد حقیقی codomain ∈ IR
69 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
Arcکلمه انگلیسی است که قوس معنی می دهد ودر این جاء پیشوند نسبت است معکوس معنی می دهد.
-:12تــــوابـــع پــریــود یــــک :تابع ) f(xرابنام متناوب یا پریودیک یاد می کند وقتیکه )f(x + t) = f(xشود.
y = sinm x
2π y = cos mx
پریود [T= m
y = sec mx
y = cosec xm
π y = tag mx
یعنی پریود شان از همین رابطه بدست میآید T = m [y = cotag mx
-:13تــــــوابــــع جــــفــت :تابع ) f(xرابنام تابع جفت یاد میکنند در صورتیکه ) f(−x) = f(xگردد.
-:14تــــــوابــــع طـــــاق :تابع ) f(xرابنام تابع طاق یاد میکنند در صورتیکه ) f(−x) = −f(xگردد.
تــــــــــــــوابـــــــع مثــــلــثـــــاتـــی
y = sinx
𝐱𝐜𝐞𝐬𝐨𝐜 = 𝐲
{توابع طاق است
𝐱𝐠𝐚𝐭 = 𝐲
𝐱𝐠𝐚𝐭𝐨𝐜 = 𝐲
𝐱𝐬𝐨𝐜 = 𝐲
𝐱𝐜𝐞𝐬 = 𝐲{توابع جفت است
-:15تـــــــوابــــع نـــــه جــفـــت ونـــه طـــاق :تابع ) f(xرا زمان نه جفت ونه طاق می گویند که بعضی از حدود آن جفت
وبعضی از حدود آن طاق باشد مانند:
3 2
f(x) = x + 4x + 5x − 6
f(−x) = (−x)3 + 4(−x)2 + 5(−x) − 6
f(−x) − x 3 + 4x 2 − 5x − 6
تابع مذکور نه جفت است ونه طاق بنام توابع همانی نیز یاد میشود.
-:16تــــابــــع مــــرکــــب -:تابع که متحول تابع متحول دیگری باشد بنام تابع مرکب یاد میشود اگر دو تابع بنام ) f(xو
) g(xرا داشته باشیم می توانیم آنها را به چهار طریقه ذیل ترکیب نمود.
1) fog 2) gof 3) fof 4) gog
)1تــــرکــیـــب -:fogتابع مرکب fبعد از gیعنی ) (fogیک ترکیب از دو تابع fو gمی باشد صورتیکه به جای هر
متحول تابع fو تابع gوضع میشود وست دومین ذیل تابع xشامل دومین تابع gبوده طوریکه ) g(xدومین fباشد.
))fog(x) = f(g(x
})domain(fog(x)) = {x ∈ domain(g) ∖ g(x) ∈ domain (f
)2تــــرکــیـــب ))𝐱(𝐟𝐨𝐠( -:تابع مرکب gofیک تابع ترکیب شده از دو تابع gو fمی باشد طوریکه به جای هر
متحول تابع gتابع fرا وضع می کنیم وست دومین این تابع x ∈ dofطوریکه R(x) ∈ dogباشد.
)f(x) , g(x
))(gof(x)) = (gof(x
}d(gof(x)) = {x ∈ df ∖ f(x) ∈ dy
)3تـــرکــیــب ) -:(fofتابع مرکب ) fof(xیک تابع ترکیب شده از خود تابع fبوده طوریکه بجای هر تحول تابع )f(x) (f
را تعویض می نمائیم وست دومین این تابع x ∈ dofبوده قیمتکه (x) ∈ dofباشد.
))f(x) (fof(x)) = f(f(x
}do(fof(x)) = {x ∈ dc ∖ f(x) ∈ df
70 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
-:17تــابـــع یــک بــه یــک -:تابع را گویند که گراف آن محور xرت فقط در یگ نقطه قطع نماید مانند:
ویا اگر )F(x1)=f(x2
X1=X2
گردد تابع یک به یک است.
-:18تــابـــع مــعــکــوس -:تابع ) F(Xرا در نظر میگیریم وتابع ) F −1 (xرا بنام معکوس تابع ) f(xیاد میکنند وقتیکه از
ترکیب (fof −1 (x) = xحاصل شود ویک تابع زمانی معکوس پذیر است که یک به یک باشد.
f(f −1 (x) = xشود
f −1 (f(x)) = xشود
-:19تــــابــــع صـــریــح (آشــکــار) -:هرگاه رابطه بین تابع ومتحول صعودی باشد که بتوانیم قیمت مربوط تابع را به
حسب تحول حاصل نمایم بنام تابع صریح نامیده میشود.
3y 7x − x 3 − x 4 + 6x
= x 4 − 6x + 9y = 7x − x = ∖: 3
3 3
7x − x 3 − x 4 + 6x
=y
3
-:20تــــوابــــع غیـــــر صـــریـــح (غیــــر آشـــکــار) -:هرگاه رابطه بین تابع وتحول صعودی باشد که نتوانیم تابع را به
حسب تحول ارایه نمایم مثل:
2 2 2 2
3y x + 6x y − 4xy = 0
لیـــــــــــمـــــــیــت
لیمت در لغت معنی زیاد دارد مثال :حد ,کنار,پایان ,اندازه وغیره که در اینجا به معنی اصل مطلوب است یکی مباحث
بسیار عمده واساسی در ریاضیات می باشد که توسط (ویرس ترس) انگلیسی به صورت مفصل توضیح وتشریح گردیده
است لیمت یک تابع در یک نقطه عبارت از عددی است که برای هر مجاورت عدد در ناحیه تعریف تابع مجاورت نقطه
موجود باشد که هر عنصر این مجاورت در مجاورت عدد تصویر داشته باشد.
قــــضـــایـــــای لیــــمـــیت تــــوابــــع
قضیه اول :هرگاه 𝑐 = )𝑥(𝑓 باشد طوریکه ثابت 𝑡𝑛𝑎𝑡𝑠𝑛𝑜𝑐 = 𝑐 پس:
lim f(x) = lim c = c
𝑥→a 𝑥→a
قضیه دوم :هرگاه 𝑏 𝑓(𝑥) = 𝑚𝑥 +یک تابع خطی باشد پس لیمت آن عبارت است از:
lim𝑓(𝑥) = limmx + b = mx + b
𝑥→a 𝑥→a
قضیه سوم :لیمت یک حاصل جمع مساوی است به حاصل لیمت های شان.
)lim [𝑓(𝑥) + 𝑔(𝑥)] = lim f(x) + lim g(x
𝑥→a 𝑥→a 𝑥→a
قضیه چهارم :لیمت یک حاصل تفریق مساوی است به حاصل تفریق لیمت های شان.
)lim [f(x) − g(x)] = lim f(x) − lim g(x
𝑥→a 𝑥→a 𝑥→a
71 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
قضیه پنجم :لیمت یک حاصل ضرب مساوی است به حاصل ضرب لیمت های شان.
)lim [𝑓(𝑥). 𝑔(𝑥)] = limf(x). lim g(x
𝑥→a 𝑥→a 𝑥→a
قضیه ششم :لیمت یک حاصل تقسیم مساوی است به حاصل تقسیم لیمت های شان.
)f(x )lim f(x
[ lim ] = 𝑥→a
)𝑥→a g(x )lim g(x
𝑥→a
)lim [𝑐. 𝑓(𝑥)] = 𝐶. limf(x قضیه هفتم:
𝑥→a 𝑥→a
)lim 𝑛√𝑓(𝑥) = 𝑛√ limf(x قضیه هشتم:
𝑥→a 𝑥→a
𝑛 n
√x− √a 1
lim = n قضیه نهم:
𝑥→a x−a n √an−1
𝑛 n
√x− √a p
lim p p = p.n قضیه دهم:
𝑥→a √𝑥− √a n √an−p
𝑛
])lim[𝑓(𝑥)]𝑛 = [limf(x قضیه یازدهم:
𝑥→a 𝑥→a
)lim g(x
lim [f(x)] 𝑔(𝑥) = [limf(x)]𝑥→a قضیه دوازدهم:
𝑥→a 𝑥→a
𝑛𝑎𝑥 𝑛 −
[ lim ] = 𝑛. 𝑎𝑛−1 قضیه سیزدهم:
𝑥→a 𝑎𝑥−
])lim [log b f(x) ] = log b [lim f(x قضیه چهاردهم:
𝑥→a 𝑥→a
1
𝑒 = 𝑥)lim (1 + x قضیه پانزدهم:
𝑥→0
𝑥 1
𝑒 = )lim (1 + x قضیه شانزدهم:
∞→𝑥
𝑥a 𝐵.
)lim (1 + x 𝐵= 𝑒 𝑎. قضیه هفده هم:
∞→𝑥
)𝑥1ℎ(1+ x
lim = lim 1h(1+x) = 1 قضیه هجده هم:
𝑥→0 𝑥 𝑥→0
v lim (u−1).v
lim ∞⋁ = e𝑥→0 قضیه نزدهم:
𝑥→0 ⋁∞ a
قضیه بیستم :در صورت که تابع پولینومیلی باشد لیمت آن در بی نهایت مساوی به حد است که دارای بلند ترین توان باشد.
lim ax n + an x n−1 + an (n − 1)x n−2 … … … … … … … + a1x + a0
∞→𝑥
∞ = )∞(𝑎 >= 𝑛)∞(𝑎 >= lim ax nپس
∞→𝑥
𝑚𝑎𝑎0 𝑥 𝑚 𝑎1𝑥 𝑚−1 +⋯……….+
lim قضیه بیست ویکم :لیمت تابع
𝑛𝑏𝑥→∞ 𝑏0𝑥 𝑛 +𝑏1𝑥 𝑛−1 +⋯……….+
𝑜𝑎
)1اگر m=nباشد لیمت تابع مذکور عبارت است از:
𝑜𝑏
)2اگر m<nباشد لیمت تابع مذکور عبارت است از :صفر
)3اگر m>nباشد لیمت تابع مذکور عبارت است از±∞ :
72 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
لیــــمت تـــــوابـــع مثـــلــــثاتـــــــی
1) lim 𝑠𝑖𝑛𝑥 = 0
𝑥→0
lim 𝑐𝑜𝑠𝑥 = 1 lim tgx = 0
𝑥→0 𝑥→0
∞ = lim cotagx lim secx = 1 ∞ = lim cosecx
𝑥→0 𝑥→0 𝑥→0
sinx
2) lim =1
𝑥→0 x
x tagx
lim sinx = 1 lim =1
𝑥→0 𝑥→0 x
x
lim =1 lim x. cotagx = 1 limx. cosec x = 1
𝑥→0 tagx 𝑥→0 𝑥→0
sinpx p
3) lim =
𝑥→0 gx g
𝑥𝑔 𝑔 sin px p
𝑝 = 𝑥𝑝 lim sin lim sin gx = g
𝑥→0 𝑥→0
tg px 𝑝
4) lim 𝑔=
𝑥→0 gx
gx g 𝑥𝑝 𝑔𝑎𝑡 𝑝
lim tag px = p 𝑔 = 𝑥𝑔𝑔𝑎𝑡 lim
𝑥→0 𝑥→0
sinpx+sin gx p+g
5) lim = A+B
𝑥→0 sin Ax+sin Bx
sin px−sin gx p−g
lim sin Ax−sin gx = A−b
𝑥→0
𝑥 𝑠𝑖𝑛𝑥 = √1 − cos2
𝑥 𝑐𝑜𝑠𝑥 = √1 − sin2
بعضی از نکات مهم:
𝑥𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛2𝑥 = 2𝑠𝑖𝑛𝑥.
𝑥 𝑐𝑜𝑠2𝑥 = 1 − 2 sin2
Cos 2𝑥 = 2 cos2 𝑥 − 1
𝑥 sin2 = 1 − cos 2
𝑥 cos2 𝑥 = 1 − sin2
مــــشــــتـــق Derivative
درآواخر قرن هفدهم بااختراع مشتق د ریاضات توسط (اسحاک نیوتن) انگلیسی و (ویلیم لبنز) جرمنی دوره پرشر علوم
بشته مانند فزیک وانجینری وغیره محسوب می گردد که می توان تعبیر هندسی مشتق را میل مماس در یک نقطه معین از
منحنی ویا از نظر تحلیل الجبری مشتق را لمیت نسبت تزاید تابع وتزاید تحول زمانی که تزاید تحول به می
𝑦𝑑
طرف صفر تقرب نمائید تعریف کرد یعنی اگر تابع 𝑥𝑑 = )𝑥(`𝑓 باشد.
قـــــــــوانـــــین مــشــتـــق
1. 𝑦 = 𝑐 => 𝑦` = 0 2. 𝑦 = 𝑥 𝑛 => 𝑦` = 𝑛𝑥 𝑛−1
`𝑣 3. 𝑦 = 𝑢 + 𝑣 => 𝑦` = 𝑢` + `𝑣 4. 𝑦 = 𝑢 − 𝑣 => 𝑦` = 𝑢` −
`𝑣 5. 𝑦 = 𝑢. 𝑣 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑣 + 𝑢. `𝑢 6. 𝑦 = 𝑎𝑢𝑛 => 𝑦` = 𝑎𝑛𝑢𝑛−1 .
73 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑢 `𝑣𝑢`.𝑣−𝑢.
`𝑢 7. 𝑦 = 𝑐. 𝑢 => 𝑦` = 𝑐. = 𝑦 8. = `𝑦 >= , 𝑣 ≠ 0
𝑣 𝑣2
𝑢 `𝑢 𝑐 `𝑣−𝑐.
= 𝑦 9. = `𝑦 >= = `𝑦 >= 𝑣 = 𝑦 10.
𝑐 𝑐 𝑣2
1 `𝑢
11. 𝑦 = √𝑥 => 𝑦` = 2 12. 𝑦 = √𝑢 => 𝑦` = 2
𝑥√ 𝑢√
𝑛 `𝑢 𝑛 `𝑎𝑚
13. 𝑦 = √𝑎 => 𝑦` = 𝑛 𝑛−1 𝑚14. 𝑦 = √𝑎𝑚 => 𝑦` = 𝑛 𝑛−
𝑛√ 𝑛 𝑛√ 𝑛
مــشـتــقـــات تـــــوابــــــع لـــــــوگــــارتـــــــمی
𝑥 1 𝑢 `𝑢
𝑎𝑛𝑙 𝑥 = `𝑦 >= 1. 𝑦 = log 𝑎𝑛𝑙2. 𝑦 = log => 𝑦` = 𝑢.
𝑎 𝑎
1 `𝑢
= `𝑦 >= 𝑥𝑛𝑙 = 𝑦 3. >= 𝑢𝑛𝑙 = 𝑦 4.
𝑥 𝑢
مــتــشــقـــات تــــــوابـــــــع نـــمـــایـــــی
𝑥 𝑒 = `𝑦 >= 𝑥 𝑒 = 𝑦 1. 𝑢 𝑒 2. 𝑦 = 𝑒 𝑢 => 𝑦` = 𝑢`.
𝑎𝑛𝑙 𝑥 𝑎 = `𝑦 >= 𝑥 𝑎 = 𝑦 3. 𝑎𝑛𝑙 4. 𝑦 = 𝑎𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑎𝑢 .
)𝑥𝑛𝑙 5. 𝑦 = 𝑥 𝑥 => 𝑦` = 𝑥 𝑥 (1 + )𝑎𝑛𝑙 6. 𝑦 = 𝑢𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑢𝑢 (1 +
`𝑎𝑣.
7. 𝑦 = 𝑎𝑣 => 𝑦` = 𝑎𝑣 (𝑣`. 𝑙𝑛𝑎 + )
𝑎
مـــشــتــقـــات تـــــوابــــع مــثلـــثاتـــــی
𝑥 1. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑥 => 𝑦` = cos 𝑥𝑛𝑖𝑠2. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑥 => 𝑦` = −
3. 𝑦 = 𝑡𝑎𝑔𝑥 => 𝑦` = sec 2 4. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝑥 => 𝑦` = −𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 x
𝑥𝑔𝑎𝑡 5. 𝑦 = 𝑠𝑒𝑐𝑥 => 𝑦` = 𝑠𝑒𝑐𝑥. 𝑥𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 6. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 => 𝑦` = −𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥.
مـــشــتــقـــات تـــــوابـــــع مـثـلــثاتـــــــی مــــــرکــــــب
𝑢𝑠𝑜𝑐 1. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑢 2. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑢 => 𝑦` = −𝑢`. sin
𝑢 3. 𝑦 = 𝑡𝑎𝑔𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. sec u 4. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝑢 => 𝑦` = −𝑢`. 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 u
𝑢𝑔𝑎𝑡 5. 𝑦 = 𝑠𝑒𝑐𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑠𝑒𝑐𝑢. 𝑢𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 6. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑢 => 𝑦` = −𝑢. 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑢.
مـــشـتــقــــات تــــوابـــــع تـــــوانـــــدار مــــثــلـــثاتـــــــی
𝑥𝑠𝑜𝑐 1. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑛 𝑥 => 𝑦` = 𝑛 𝑠𝑖𝑛𝑛−1 . 𝑐.
𝑛𝑢 𝑠𝑜𝑐 2. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑛 𝑢 => 𝑦` = 𝑢`. 𝑛 𝑠𝑖𝑛𝑢𝑛−1 .
𝑛𝑢 𝑠𝑜𝑐 3. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑢𝑛 => 𝑦` = 𝑢`𝑛𝑢𝑛−1 .
𝑚𝑢 𝑠𝑜𝑐 4. 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑛 𝑢𝑚 => 𝑦` = 𝑢`𝑚𝑢𝑚−1 . 𝑛 𝑠𝑖𝑛𝑛−1 . 𝑢𝑚.
𝑥𝑛𝑖𝑠 5. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠 𝑛 𝑥 = > 𝑦` = −𝑛 𝑐𝑜𝑠 𝑛−1 𝑥.
𝑢 𝑛𝑛𝑖𝑠 6. 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠 𝑛 𝑢 => 𝑦` = −𝑢. 𝑛. 𝑐𝑜𝑠 𝑛−1 𝑢.
مــشــتـــقــــات مـــعــکــــوس تــــــوابـــــــع مــثــلــــثاتــــــــی
74 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
)1هرگاه x=sinyباشد پس تابع معکوس آن y=arcsinxبوده که مشتق آن عبارت است از.
1 𝑢′
= 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛𝑥 ≫ 𝑦 ′ , = 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛𝑢 ≫ 𝑦 ′
√1 − 𝑥 2 √1 − 𝑢2
(2هرگاه x=cosyباشد پس تابع معکوس آن y=arccosxبوده که مشتق آن عبارت است از.
−1 −𝑢′
= 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑠𝑥 ≫ 𝑦 ′ = , 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑠𝑢 ≫ 𝑦 ′
√1 − 𝑥 2 √1 − 𝑢2
)3هرگاه x=tanyباشد پس تابع معکوس آن y=arctanxبوده که مشتق آن عبارت است از.
1 𝑢′
= 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑛𝑥 ≫ 𝑦 ′ , = 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑛𝑢 ≫ 𝑦 ′
1 + 𝑥2 1 + 𝑢2
باشد پس تابع معکوس آن y=arccotanxبوده که مشتق آن عبارت است از. (4هرگاه x=cotany
−1 −𝑢′
= 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛𝑥 ≫ 𝑦 ′ , = 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛𝑢 ≫ 𝑦 ′
1 + 𝑥2 1 + 𝑢2
(5هرگاه x=secyباشدپس تابع معکوس آن y=arcsecxبوده که مشتق آن عبارت است از.
′
1 ′
𝑢′
= 𝑦 ≫ 𝑥𝑐𝑒𝑠𝑐𝑟𝑎 = 𝑦 , = 𝑦 ≫ 𝑢𝑐𝑒𝑠𝑐𝑟𝑎 = 𝑦
𝑥√𝑥 2 − 1 𝑢√𝑢2 − 1
(6هرگاه x=cosecyباشد تابع معکوس آن y=arccosecxبوده که مشتق آن عبارت است از.
−1 −𝑢′
= 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 ≫ 𝑦 ′ , = 𝑦 = 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑢 ≫ 𝑦 ′
𝑥√𝑥 2 − 1 𝑢√𝑢2 − 1
ســاحـــه مــتــزایـــد ،مــتــناقـــص ،نــقـــطـه اعــظــمـی ،اصـغــری وانعــطـاف تــــوابــــع:
-:1تــــابــــع ثـــابـــت :هرگاه مشتق اول تابع همیشه صفر باشد تابع را ثابت میگویند.
.2تـــابـــع مــتــزایــــد :هرگاه اشاره مشتق اول يک تابع در فاصله ]𝑏 [𝑎,مثبت باشد خود تابع در انتروال مذکور
متزايد است.
.3تابع متناقص :هرگاه اشاره مشتق اول يک تابع در فاصله ]𝑏 [𝑎,منفی باشد خود تابع در آن فاصله متناقص است.
.4نقطه اعظمی :هرگاه اشاره مشتق اول يک تابع ازمثبت به منفی تبديل گردد ،در نقطه فوق اعظمی نامیده میشود
ويا 𝑦``(𝑥0 ) < 0باشد نقطه 𝑥0نقطه اعظمی است.
.5نقطه اصغری :هرگاه اشاره مشتق اول يک تابع در نقطه 𝑥0از منفی به مثبت تبديل گردد در نقطه 𝑥0را
اصغری می نامند ويا هرگاه مشتق دوم يک تابع بزرگ از صفر باشد 𝑦``(𝑥0 ) > 0باشد نقطه 𝑥0را نقطه
اصغری می نامند.
75 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
.6نقطه انعطاف :هرگاه مشتق يک تابع از مثبت به صفر ودوباره به مثبت ويا از منفی به صفر ودوباره به منفی
تبديل گردد نقطه صفر را نقطه انعطاف می نامند.
نوت :هريک تابع زمانی نقطه انعطاف دارد که مشتق سوم آن خالف صفر باشد يعنی درجه اول را مساوی به
صفر قرار داده ياقیمت xرا دريافت می کنیم بعداً آنرا در تابع گذاشته قیمت yرا محاسبه می کنیم همچنان برای
دريافت نقطه انعطاف مشتق دوم را مساوی به صفر قرار داده قیمت xرا محاسبه نموده وبعداً قیمت يافت شده xرا
در اصل تابع گذاشته قیمت yرا نیز محاسبه میکنیم.
ســــاحـــــه تــحـــــول نسبــــت هــــای مثـــلــــثاتـــــــی
𝑥𝑛𝑖𝑠
−1 ≤ cosx ≤ +1 Cotagxهمیشه متناقص است
𝑥𝑐𝑒𝑠
+1 ≤ coec x
≤ −1 Tagxهمیشه متزايد است
𝑥𝑔𝑎𝑡
∞ −∞ < cotagx < + Cotagx,tagxنقطه اعظمی واصغری ندارد
بی نهايت نقاط انعطاف دارد
گراف در انتروال ]𝝅𝟐 𝒚 = 𝒔𝒊𝒏𝒙[𝟎,
𝝅𝟓 𝝅𝟑 𝝅 𝝅 𝝅𝟑 𝝅𝟓
− 𝝅𝟐 − − 𝝅− − 𝝅 𝝅𝟐
𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐
گراف تابع 𝒙𝒔𝒐𝒄 = 𝒚 در انتروال ]𝝅𝟐 [𝟎,
76 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝝅𝟓 𝝅𝟑 𝝅 𝝅 𝝅𝟑 𝝅𝟓
− − 𝟐𝝅 − −𝝅 − 𝝅 𝝅𝟐
𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐
مــجـــانـــــب هـــــا در تـــــوابــــــع
مجانب ها خطوط مستقیم است که حیثت رهنمائی منحنی را دارد که عبارت است از:
الف -:جـــانـــب عــمـودی (قـــــایــــم)
هرگاه تابع ∞ 𝑦 → ±تقرب نمايد تابع مجانب عمودی دارد واين وقتی ممکن است که =1مخرج گردد.
ب -:مــجـــانــــب افــــــقـــــی:
هرگاه ∞ 𝑥 → ±تقرب نمايد تابع مجانب افقی دارد واين وقتی ممکن است که )𝑥(𝑓 𝑦 = limموجود گردد.
∞→𝑥
ج -:مـــجـــانـــب مــــایــــــل:
هرگاه درجه تحول صورت يک درجه بلند تر از درجه متحول مخرج باشد تابع دارای مجانب مايل است.
بخاطر داشته باشید که هرگاه تابع دارای مجانب افقی باشد مايل ندارد واگر مجانب مايل داشته بشاد افقی ندارد.
بخــش چـهارم سواالت ریـاضــیات عــالی
: 1ترادف از اعداد و یا حدود که بنابر یک فرمول ریاضیکی ترتیب شده باشد عبارت است از
د همه جوابات ج ردیف تصاعد ب قطار )1
:2ترادف که بین دو عدد متعاقب آن یک رابطه ثابت وجود داشته باشد عبارت است از
د همه جوابات ج ردیف الف تصاعد ب قطار
د 16 ج 18 ب 25 الف 22 :3درترادف 7, 10 ,13 ,× , 19.......قیمت × عبارت است از.
د 38 ج 24 ب 16 :4درترادف 30 , 28 , 26 , × , 22 , 20.......قیمت × عبارت است از .الف 18
:5کدام یک از ترادف های ذیل یک ترادف حسابی بوده می تواند
الف 9,8,7.....ب 7,10,13.....ج -4,1,6.....د همه جوابات
:6کدام یک از ترادف های ذیل یک ترادف حسابی نیست
الف 3,2,1....ب 9,11,13....ج 2,5,11,14....د 67,60,53....
1 1 1 17 9
الف d= 4ب d = 4ج d = 5د 𝑑 = 2 :7درتصاعدحسابی 4, 4 ,2.....فرق مشترک آن عبارت است از.
د همه جوابات ج ثابت ب متناقص الف متزاید :8ترادف ,7,10 ,13.....یک ترادف ذیل را نشان می دهد.
:9کدام یک از ترادف ذیل ترادف متزاید رانشان می دهد
د همه جوابات ب 25,27,29.....ج 6 × ,11×,16×.... الف -10,-7,-4....
د هیچكدام ج ثابت ب متناقص الف متزاید :10ترادف 13,9,5....یک ترادف ذیل را نشان می دهد.
77 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:11کدام یک از ترادف ذیل یک ترادف متناقص را نشان می دهد
د همه جوابات ب 23×,20×,17×....ج 6,5 ,4,3..... الف 70,67,64....
1
باشد حد سوم آن عبارت است از :12هرگاه حد اول تصاعد حسابی 4وفرق مشترک آن
2
11 10 9
د ج ب 4 الف
2 2 2
:13هرگاه حد اول تصاعد حسابی -10وفرق مشترک آن 3باشد حد پنجم آن عبارت است از.الف 10ب 7ج 1د 2
:14درتصاعد حسابی -4,1,6,11 .....فرق مشترک آن عبارت است از
د d=7 ج d=3 ب d=5 الف d=6
:15درتصاعد حسابی 3,0,-3,-6 ....فرق مشترک آن عبارت است از
د d=5 ج d=2 ب d=-3 الف d=3
:16حد 15ام تصاعد حسابی را در یا بید که فرق آن -8و حد اول آن 12باشد.
د -120 ج 110 ب -100 الف 100
:17حد 15ام تصاعد حسابی که حد اول آن 2و فرق مشترک آن 3باشد عبارت است
د 44 ج 62 ب 50 55 الف
:18جمله 21ام تصاعد حسابی 3√5 ,7√5 ,11√5.....عبارت است از
د 82√5 ج 83√5 ب 50√5 الف 80√5
:19درتصاعد حسابی که هفت جمله دارد که حد اول آن 5و حد آخیر آن 17باشد فرق مشترک آن عبارت است از
د d=2 ج d=6 ب d=5 الف d=3
:20اگرحد دوازدهم تصاعد حسابی 26و حد اول آن 4باشد فرق مشترک آن عبارت است از
د d=2 ج d=3 ب d=6 الف d=5
:21هرگاه حد چهارم یک تصاعد حسابی 17و حد نهم آن 32باشد حد اول آن عبارت است از
د 𝑎1 = 5 ج 𝑎1 = 8 ب 𝑎1 = 2 الف 𝑎1 = 4
:22درتصاعد حسابی که حد اول آن 7و حد آخیر آن -9است اگر سه جمله دیگررا در این تصاعد شامل سازیم فرق
مشترک آن عبارت است از
د d=-4 ج d=4 ب d=-5 الف d=5
:23بین تصاعد 140..... -40اگر سه جمله دیگر را شامل سازیم فرق مشترک آن عبارت است از
د d=-40 ج d=40 ب d=-45 الف d=45
78 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:24بین تصاعد 40......-40اگرپانزده جمله دیگررا شامل سازیم فرق مشترک آن عبارت است از
د d=-8 ج d=-5 ب d=8 الف d=5
:25حد اول یک تصاعد حسابی a=2و تفاضل مشترک آن d=3است مجموع ده حد اول آن عبارت است از
د 5=155 ج 5=154 ب 5=152 الف 5=150
:26اگرحد اول تصاعد حسابی a=2و حد هشتم آن a8=16باشدحاصل جمع هشت جمله آن عبارت است از
د 𝑆8 = 60 ج 𝑆8 = 62 ب 𝑆8 = 72 الف 𝑆8 = 70
1 1
:27هرگاه حد اول تصاعد حسابی 𝑎1 = 2و تفاضل مشترک آن 𝑑 = − 2باشد حاصل جمع سه حد اول آن عبارت
د صفر=5 ج 5=9 ب 5=8 الف 5=10 است از.
:28مجموعه 9حد تصاعد حسابی )n+1(,2)n+1(,3)n+1( .....عبارت است از
الف ( 5=40(n+1ب ( 5=42)n+1ج ( 5=45)n+1د (5=44)n+1
:29مجموعه 10حد تصاعد حسابی 4........40عبارت است از
د 5=5620 ج 5=320 ب 5=420 الف 5=220
:30حاصل جمع 40حد تصاعد حسابی 2.....80عبارت است از
د 5=1620 ج 5=1640 ب 5=1520 الف 5=1620
:31مجموعه اعداد جفت از 2.....200عبارت است از .الف 5=10100ب 5=1010ج 5=1000د 5=10010
د 5=720 ج 5=620 ب 5=420 :32حاصل جمع اعداد جفت 2.....40عبارت است از .الف 5=520
د 5=630 ج 5=930 ب 5=830 الف 5=730 :33مجموعه 30حد اول جفت عبارت است از.
:34حاصل جمع اعداد مسلسل طبیعی جفت یک الی 41عبارت است از
د 5=420 ج 5=620 ب 5=320 الف 5=520
:35حاصل جمع 30عدد اول مسلسل طاق عبارت است از .الف 5=700ب 5=800ج 5=900د 5=1000
:36حاصل جمع اعداد طاق طبیعی 1,3,5.....53عبارت است از
د 5=729 ج 5=829 ب 5=800 الف 5=700
:37حاصل جمع اعداد مسلسل طبیعی طاق 1,2,3.....187عبارت است از
د 5=6886 ب 5=786ج 5=7736 الف 5=8836
:38مجموعه اعداد طبیعی ازیک الی صد یغی 1+2+3.....+100عبارت است از
5=3030 ج 5=5050 الف 5=4040ب 5=3020
79 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:39مجموعه تصاعد ( )2,7,12,17,22,27,32که هفت جمله را دارد عبارت است از
د 𝑆 = 119 ج 𝑆 = 110 ب 𝑆 = 120 الف 𝑆 = 220
:40مجموعه اعداد طاق مسلسل را از یک الی 123عبارت است از
د 5=3544 ج 5=3644 ب 5=3844 الف 5=3744
:41ترادف که بر اصل ضرب و تقسیم استوار باشد بنام ذیل یاد می شود
الف ترادف حسابی ب ترادف ثابت ج ترادف هندسی د همه جوابات
:42هرگاه حد مابعدی یک ترادف به حد ما قبلی تقسیم گردد و در هرجوره از حدود متعاقب آن یک عدد ثابت بوجود آید
الف ترادف حسابی ب ترادف هندسی ج ترادف ثابت د هیچکدام عبارت است از.
:43کدام یک از ترادف های ذیل یک ترادف هندسی بوده می تواند
الف 48,24,12....ب 16,32,64....ج 27,3,1....د همه جوابات
:44درترادف هندسی 3,-6,12,-24....نسبت مشترک عبارت است از
د r=5 ج r=-2 ب r=3 الف r=2
111
:45درترادف هندسی 1,2,4,8....نسبت مشترک عبارت است از
1 1
د r=2 ج r=6 ب r=6 الف r=5
:46درترادف هندسی 128 , 256 , × , 1024....قیمت × عبارت است از
د ×=312 ج ×=512 الف ×=2048ب ×=1048
1 1 1
د ×= 25 الف ×=25ب ×= 5ج ×=5 :47درترادف هندسی 25,5,×,25قیمت × عبارت است از.
1
:48اگردریک تصاعد هندسی حد اول آن a=8و نسبت مشترک آن r = 2باشد حد پنجم آن عبارت است از
1 1 1 1
د ج ب الف
2 6 4 8
1
:49اگردریک تصاعد هندسی حد اول آن a=2700و نسبت مشترک آن r = 3باشد حد چهارم آن عبارت است از
د 2700 ج 300 ب 100 الف 900
:50حد ششم تصاعد هندسی 7,21,63.....عبارت است از.
د L=1801 ج L=1701 الف L=1700ب L=1800
:51حد ششم تصاعد هندسی 2,8,32.....عبارت است از
د L=1820 ج L=1220 ب L =13048 الف L=12048
80 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 1
4 ,عبارت است از :52حد ده هم تصاعد هندسی ,1,2 .....
2
د L=128 ج L=428 ب L=328 الف L=228
:53دراتصاعد هندسی 3 , 927.....2187چند جمله وجود دارد
د n=12 جn=7 ب n=8 الف n=9
:54اگردریک تصاعد هندسی an=2048و a=r=2باشد تصاعد دارای چند جمله است
د n=11 ج n=10 ب n=8 الف n=9
:55حد اول تصاعد هندسی a 1=1و نسبت مشترک آن r=3است حد چهارم آن عبارت است از
د L=26 ج L=27 ب L=28 الف L=29
1
د L=10 ج L=8 ب L=4 الف L=5 :56حد چهارم تصاعد هندسی 2,1,2.....عبارت است از.
:57اگردربین تصاعد هندسی 3.......-9375به تعداد چهار جمله را شامل سازیم نسبت مشترك آن عبارت است از
1 1
د r=-5 ج r=2 ب r=5 الف r=5
:58اگردربین تصاعد هندسی 2.....16به تعداد پنج جمله را شامل شازیم مشترك آن عبارت است از
3
د r=2 ج r= √2 ب r= √2 الف r= √3
1
:59اگردربین تصاعد هندسی 3200...... 50به تعداد سه جمله را شامل سازیم نسبت مشترك آن عبارت است از
1 1
د r=30 ج r=20 ب r=20 الف r=50
:60حاصل جمع پنج جمله تصاعد هندسی 2,8,32عبارت است از
د s=682 ج s=786 ب s=780 الف s=680
:61حد اول تصاعد هندسی a 1=2و نسبت مشترک آن r=3است حاصل جمع سه حد تصاعد مذكور عبارت است از
د s=17 ج s=21 ب s=26 الف s=18
1
:62حاصل جمع چهار حد تصاعد هندسی ,1,4 ....عبارت است از
4
4 85
د s=4 ج s=85 ب s =85 =s الف
4
:63حاصل جمع 10جمله سلسله هندسی 1+3+9.....عبارت است از
د s=29180 ج s=1832 ب s=29524 الف s=28524
:64حاصل جمع 12جمله سلسله هندسی 3+6+12+.....عبارت است از
81 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ب s=12385ج s=12485د s=12585 الف s=12285
:65مجموعه بینهات تصاعد هندسی 32+64+128 .....عبارت است از
1
د ∞ = ∞𝑠 ج صفر= ∞𝑠 𝑠∞ = 10 ب الف 𝑠∞ =10
1
:66مجموعه بینهایت تصاعد هندسی 5 + 5 +5−3 .....عبارت است از
125
د صفر= ∞𝑠 ج 𝑠∞ =24 = ∞𝑠 ب الف 𝑠∞ =125
24
:67مجموعه بینهات تصاعد 0,24+0,0024+0,000024.....عبارت است از
33 8
= ∞𝑠 د = ∞𝑠 ج ب 𝑠∞ =33 الف 𝑠∞ =8
8 33
:68مجموعه بینهات تصاعد 2+0,24+0,0024 .....عبارت است از
33 74
د 𝑠∞ = 33 ج 𝑠∞ = 74 ب 𝑠∞ = 74 الف 𝑠∞ = 33
د ∞ ج صفر ب 155 الف 551 :69حاصل جمع سلسله 5+15+45+.....عبارت است از.
د ∞ ج صفر ب 32,5 الف 31,2 :70حد آخیرسلسله 25+5+1+......عبارت است از.
د 45 ج5 ب 35 عبارت است از .الف 4 :71حاصل جمع سلسله 2+1+0,5+0,25+......
د تصاعد ج مشتق ب لیست الف لوگارتم :72طرز ارایه نوع دیگری از طاقت بنام ذیل یاد می گردد.
:73اگرمعادله نمائ 𝑎× =bباشد بصورت معادله لوگارتمی عبارت است از
ج 𝑏 = 𝑎×𝑔𝑜𝑙 د 𝑏 = 𝑎×𝑔𝑜𝑙 ب × = 𝑏𝑎𝑔𝑜𝑙 الف 𝑙𝑜𝑔𝑎× =b
:74معادله نمائ 23 =8به شکل لوگارتم عبارت است از
ج 𝑙𝑜𝑔38 = 2د 𝑙𝑜𝑔23 = 2 ب 𝑙𝑜𝑔23 = 8 الف 𝑙𝑜𝑔28 = 3
𝑦
:75معادله لوگارتمی ×= 𝑎𝑔𝑜𝑙 بصورت معادله نمائ عبارت است از
× y 𝑎 ×
=a د 𝑦 ×=a ج ×=y ب =g الف 𝑎
:76معادله لوگارتمی 𝑙𝑜𝑔381 =4بصورت معادله نمائ عبارت است از
0 4 81 81
=4 د 81 =3 ج 81 =4 ب3 =3 الف 4
49
د m=7 ج m=-2 الف m=3ب m=2 𝑚𝑔𝑜𝑙 عبارت است از. :77قیمت mدرمعادله لوگارتمی = 2
د x=-3 ج x=3 ب x=-2 عبارت است از .الف x=2 :78قیمت × درمعادله لوگارتمی ×=𝑙𝑜𝑔 0,001
د 𝑙𝑜𝑔98 5
𝑙𝑜𝑔10 ج ب 𝑙𝑜𝑔76 الف 𝑙𝑜𝑔78 :79کدام یک ازلوگارتم های ذیل یک لوگارتم اشاری است.
:80کدام یک از لوگارتم های ذیل یک لوگارتم طبیعی 1nمی باشد
82 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د همه جوابات 𝑒𝑐𝑔𝑜𝑙 ج 𝑏𝑒𝑔𝑜𝑙 ب الف 𝑒𝑏𝑔𝑜𝑙
د3 ج2 ب1 الف °صفر :81کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔786مساویست به.
د3 ج4 ب5 الف 6 :82کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔383510مساویست به.
د4 ج3 ب2 الف 1 :83کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔1000مساویست به.
د صفر ج3 ب -1 الف 1 :84کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔0 ,383510مساویست به.
د -4 ج -3 ب4 الف 3 :85کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔0 ,00786مساویست به.
د2 ج5 ب4 الف 3 :86کرکترستیک 𝑙𝑜𝑔789 , 383510مساویست به.
3 2 3 4 3
د ج ب الف :87افاده 𝑙𝑜𝑔50 + 𝑙𝑜𝑔2 − 𝑙𝑜𝑔 √100مساویست به.
2 3 4 3
د3 ج4 ب5 الف 6 :88افاده 𝑙𝑜𝑔600 − 𝑙𝑜𝑔6 + 1مساویست به.
1
د ج -9 ب9 الف 8 :89افاده 𝑙𝑜𝑔216 + 𝑙𝑜𝑔44 + 𝑙𝑜𝑔381مساویست به.
2
7 3 5 1 6
د ج ب الف :90افاده 𝑙𝑜𝑔2 √32مساویست به.
6 2 6 6
1
د5 ج7 ب8 الف 9 :91افاده 𝑙𝑜𝑔7 +7مساویست به.
49
د5 ج3 ب2 الف -3 :92افاده 𝑙𝑜𝑔27 − 3𝑙𝑜𝑔0,3مساویست به.
15 13 9 3
د ج ب الف :93افاده 2𝑙𝑜𝑔33√3 + 6𝑙𝑜𝑔42√2مساویست به.
2 2 2 2
3 5a 𝑐𝑏2
د ج -2 ب1 الف 2 𝑔𝑜𝑙 𝑙𝑜𝑔 𝑏𝑐 +مساویست به. :94افاده
2 𝑎
1
9 7 1 9 5
√9 4 3
د ج ب الف مساویست به. 10𝑙𝑜𝑔81 :95افاده − 𝑙𝑜𝑔4 . √4
4 4 2 2
) 𝑎 ×
𝑎𝑔𝑜𝑙(
د -2 ج1 ب2 الف 3 ×𝑔𝑜𝑙 مساویست به. :96افاده
)×
×𝑔𝑜𝑙(
د صفر ج2 ب1 الف 3 ×𝑔𝑜𝑙 مساویست به. :97افاده
𝑦× × ×y ×
( ) ) ( ( ) ) ( 𝑦
𝑙𝑜𝑔2 𝑏
𝑏𝑔𝑜𝑙 ج 𝑏𝑔𝑜𝑙 د 2 2
ب 𝑙𝑜𝑔2 𝑦
الف :98افاده 𝑙𝑜𝑔𝑏× + 𝑙𝑜𝑔𝑏 − 𝑙𝑜𝑔𝑏2مساویست به.
√2√2 √2
−2 [𝑙𝑜𝑔2 ]
د -1 ج −6 ب الف -7 𝑙𝑜𝑔8مساویست به. :99افاده
3
7
2 3 20 3
د 𝑙𝑜𝑔 3 ج 𝑙𝑜𝑔 2 𝑔𝑜𝑙 ب الف 𝑙𝑜𝑔 20 :100افاده 𝑙𝑜𝑔5 + 𝑙𝑜𝑔8 − 𝑙𝑜𝑔6مساویست به.
3
83 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 3 2 5 𝑙𝑜𝑔927 −𝑙𝑜𝑔5−𝑙𝑜𝑔2
د ج ب الف مساویست به. :101افاده
2 5 3 3 𝑙𝑜𝑔8√32
9 5 1 7
د ج ب الف 𝑙𝑜𝑔5625 + 𝑙𝑜𝑔12مساویست به.
144
:102افاده − 𝑙𝑜𝑔927
2 2 2 2
2 3
د7 ج5 ب6 الف 2 :103افاده 𝑝𝑝𝑔𝑜𝑙 𝑙𝑜𝑔×× +مساویست به.
𝑙𝑜𝑔28 +𝑙𝑜𝑔327
د 2,5 ج 3,2 ب 5,5 الف 1,5 مساویست به. :104افاده
𝑙𝑜𝑔216
1
𝑝
د4 ج5 ب6 الف 7 :105افاده 𝑝𝑔𝑜𝑙 5 +مساویست به.
د4 ج5 ب6 الف 7 :106افاده 𝑙𝑜𝑔23 + 𝑐𝑜 𝑙𝑜𝑔23 + 𝑙𝑜𝑔3243مساویست به.
د -2 ج2 ب -3 الف 3 𝑙𝑜𝑔0,001مساویست به.
1 :107افاده
10
د8 ج 10 ب 12 الف 18 :108افاده 𝑙𝑜𝑔216 + 𝑙𝑜𝑔381 + 𝑙𝑜𝑔525مساویست به.
:109هرگاه 𝑙𝑜𝑔5=0 ,6990و 𝑙𝑜𝑔2=0 ,3010باشد پس 𝑙𝑜𝑔25مساویست به
د 2,3222 ج 2,786 ب 2,678 الف 5,123
د 0,2 ج 0,7 ب 0,8 الف 0,9 :110اگر 𝑙𝑜𝑔3𝑝 = 0,4باشد قیمت افاده 𝑝 𝑙𝑜𝑔93مساویست به.
1 2 5 3
د ج ب الف :111درمعادله لوگارتمی ×= 𝑙𝑜𝑔832قیمت × عبارت است از.
2 3 3 5
د3 ج4 ب5 الف 6 :112درمعادله لوگارتمی 𝑙𝑜𝑔×8 = 3قیمت × عبارت است از.
)(11×−1
د6 ج2 ب3 الف 5 𝑙𝑜𝑔2قیمت × عبارت است از. :113درمعادله لوگارتمی = 5
)(2× −7
د4 ج6 ب3 الف 9 𝑙𝑜𝑔3قیمت × عبارت است از. :114درمعادله لوگارتمی = 2
)×(5+
𝑙𝑜𝑔3صدق می كند :115بکدام قیمت × معادله لوگارتمی − 𝑙𝑜𝑔525 = 0
)(×−3 )(×2 −2×−3
𝑙𝑜𝑔2صدق می كند − 𝑙𝑜𝑔2 :116بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 𝑙𝑜𝑔28
−7 −8 7 8
د ج ب الف
8 7 8 7
)(4×+3
𝑙𝑜𝑔3صدق می کند :117بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 𝑙𝑜𝑔28
3 2 −1
×√ 𝑙𝑜𝑔3صدق می کند.
2
د √10 ج √10 الف √2ب √10 :118بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 1
× 3 5 4
𝑙𝑜𝑔√5صدق می كند − 𝑙𝑜𝑔√5 − 𝑙𝑜𝑔√5 + 𝑙𝑜𝑔√5 :119بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 0
15 3 1 4
د ج ب الف
4 4 4 15
84 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑝
𝑔𝑜𝑙
د7 ج2 ب3 الف 5 صدق می کند. √2
:120بکدام قیمت × معادله لوگارتمی 𝑝×𝑔𝑜𝑙 =
𝑙𝑜𝑔5
√2
7
د 106 ج 103 ب 105 الف 104 صدق می کند. :121بکدام قیمت × معادله لوگارتمی
𝑙𝑜𝑔×+4
)(×4 −4 )(×2 +2
𝑙𝑜𝑔3صدق می كند − 𝑙𝑜𝑔3 :122بکدام قیمت × معادله لوگارتمی − 3 = 0
د √29 ج √30 ب √17 الف √28
×
د3 ج9 ب8 الف 12 :123بکدام قیمت × معادله لوگارتمی 𝑙𝑜𝑔33 − 2 = 1صدق می کند.
𝑙𝑜𝑔25صدق می کند.
3 3 3 3
د 3√5 ج 5√5 ب 2√5 الف √5 3
×√
:124بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 18
)(×2 −7×+1
:125بکدام قیمت × معادله لوگارتمی 𝑙𝑜𝑔(×2 +6×+2) = 𝑙𝑜𝑔10صدق می کند
−1 1
د -13 ج ب الف 13
13 13
×8
د 1250 ج 50 ب 150 الف 250 𝑙𝑜𝑔10صدق می کند. :126بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 4
× 3 6 2
𝑙𝑜𝑔√2صدق می كند = 𝑙𝑜𝑔√2 + 𝑙𝑜𝑔√2 − 𝑙𝑜𝑔√2 :127بکدام قیمت × معادله لوگارتمی
د8 ج9 ب 10 الف 12
2 −1
د ±4 ج ±5 ب ±3 الف ±2 ×𝑙𝑜𝑔2صدق می کند. :128بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 3
د2 ج3 ب5 :129بکدام قیمت × معادله لوگارتمی × 𝑔𝑜𝑙 = 𝑙𝑜𝑔2 + 𝑙𝑜𝑔3صدق می کند .الف 6
)(×−1
𝑙𝑜𝑔2. 𝑙𝑜𝑔3. 𝑙𝑜𝑔4صدق می کند :130بکدام قیمت × معادله لوگارتمی = 1
9 9 8 8
3+1 د 4+1 ج 4+1 ب 3+1 الف
د 14 ج 15 ب 13 الف 12 :131اگر 𝑙𝑜𝑔2 =0,3010باشد پس عدد 245چند رقمی است.
:132درصورتیکه 𝑙𝑜𝑔5 =0,6990باشد پس عدد ) 𝑙𝑜𝑔(50050عدد چند رقمی است
د 134 ج 137 ب 136 الف 135
:133کدام یک از مساوات های ذیل یک تابع است .الف ×= 𝑦 2ب 𝑦 =×2 − 5ج 𝑦 2 =× +1د ×2 + 𝑦 2 = 1
ج ×√ = 𝑦 د هیچكدام ب 𝑦 2 =× +1 الف 𝑦 =×2 :134کدام یک از مساوات های ذیل یک تابع است.
:135کدام یک از مساوات های ذیل یک تابع نیست
ب 𝑝𝑔𝑜𝑙 = 𝑦 ج 𝑦 = 32×−1د ×√𝑦 = ± الف × 𝑔𝑦 = +
:136کدام یک از مساوات های ذیل یک تابع نیست
85 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ب 𝑦 =×2 + 2ج 𝑦 = 2 ×2د 𝑦 2 =× −2 الف 𝑦 =×3 + 1
2×+1 ×+1
= 𝑦 ج 2×+1د همه جوابات =𝑦 ب :137کدام یک از توابع ذیل یک تابع ناطق یا کسری می باشد .الف
×−1 ×
:138کدام یک از توابع ذیل یک تابع ناطق یا کسری می باشد
2×+3
د انووج درست است ج صفر = 𝑦 ب 𝑦 = √×3 + 5 𝑦 = 4×−1 الف
×√
الف تابع ناطق ب تابع غیرناطق ج تابع نمائ د تابع خطی :139نوعیت تابع 𝐹(×) = 5×−2عبارت است از.
:140نوعیت تابع 𝐹(×) = √5 × +2عبارت است از .الف تابع ناطق ب تابع غیرناطق ج تابع لوگارتمی د تابع خطی
× 𝑦 = 8عبارت است از .الف تابع غیرناطق ب تابع مثلثاتی ج تابع ناطق د تابع نمائ
6
:141نوعیت تابع − 2
الف تابع غیرناطق ب تابع مثلثاتی ج تابع لوگارتمی د تابع خطی :142نوعیت تابع × 𝑦 = 𝑙𝑜𝑔28عبارت است از.
د تابع مثلثاتی ب تابع غیرناطق ج تابع ثابت الف تابع خطی :143نوعیت تابع × 𝑠𝑜𝑐 = 𝑦 عبارت است از.
:144نوعیت تابع 𝑐 𝑦 = 𝑏 × +عبارت است از .الف تابع خطی ب تابع غیرناطق ج تابع لوگارتمی د تابع مثلثاتی
الف تابع غیرناطق ب تابع خطی ج تابع منحنی د هیچكدام :145نوعیت تابع × 𝑦 =×2 +عبارت است از.
:146کدام یک از توابع های ذیل یک توابع منحنی است
د همه جوابات ج 𝑦 =×2 + 2 × +1 ب 𝑦 =×4 − 4 ×2 + 10 الف 𝑦 ×3 − 4 × +1
:147نوعیت تابع 𝑦 =×2 − 3 × +2عبارت است از.
الف و ب درست است د تابع غیرناطق ج ب تابع پارابولیک الف تابع منخی
:148تابع 𝑐 = 𝑦 درصورتیکه 𝑅𝐼𝜖𝐶 باشد بنام ذیل یاد می شود.
د همه جوابات الف تابع غیرناطق ب تابع صفری ج تابع ثابت
:149اگرتابع )×(𝐹یک تابع متزاید باش پس از غیرمساوات ) 𝐹(×1 ) < 𝐹(×2نتیجه می شود كه
د هیچکدام ج ×1 >×2 ب ×1 <×2 الف ×1 ≠×2
:150اگرتابع )×(𝐹 یک تابع متناقص باشد پس از غیرمساوات ) 𝐹(×1 ) < 𝐹(×2نتیجه می شود كه
د ×1 >×2 ج ×1 <×2 ب ×1 ≠×2 الف ×1 ≠×2
:151اگرتابع )×(𝐹 یک تابع جفت باشد پس در اینصورت
1 1
ج )×(𝐹 𝐹(− ×) = −د )×(𝐹 𝐹(− ×) = − ب )×(𝐹 = )×(𝐹 الف )×(𝐹 = )× 𝐹(−
:152اگرتابع )×(𝐹یک تابع طاق باشد پس در اینصورت
1 1
د )×(𝐹 𝐹(− ×) = − ج )×(𝐹 = )× 𝐹(− ب )×(𝐹𝐹(− ×) = − الف )×(𝐹 = )× 𝐹(−
86 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ج هردو درست د هردو غلط ست الف تابع جفت ب تابع طاق :153تابع 𝐹(×) =×3عبارت است.
ج هردو درست د هردو غلط ست ب تابع طاق الف تابع جفت :154تابع 𝐹(×) =×2 + 1عبارت است از.
:155کدام یک از توابع ذیل تابع طاق است
ب × 𝐹(×) =×3 −ج 𝐹(×) = √×2 − 3د هیچكدام الف 𝐹(×) = 4 ×4 − 3 ×2
:156کدام یک از توابع ذیل تابع جفت است
1×1 1
د همه جوابات ج 𝐹(×) = 2 ×2 + 2 = )×(𝐹 ب الف ×𝐹(×) = × −
×
:157تابع 𝑛×= 𝑛𝐹 را در نظر گرفته بگوید که تابع 𝐹2عبارت است از
ج تابع نیست د همه جوابات ب تابع طاق الف تابع جفت
:158اگر 𝑐 𝐹(2) = 0 𝐹(×) =×2 + 𝑏 × −2و 𝐹(−2)=4باشد پس قیمت های 𝑐 و 𝑏 عبارت است از
b = −1 b=2 b=1 b=1
{ د { ج { ب { الف
𝑐=1 𝑐=3 𝑐 = −1 𝑐=1
:159اگرتابع 𝐹(×) = 2 × +1و تابع 𝑔(×) =×2باشد توابع مركب )×()𝑔𝑜𝐹( عبارت است از
الف × (𝐹𝑜𝑔)(×) = 2ب (𝐹𝑜𝑔)(×) = 2 ×2 + 1ج (𝐹𝑜𝑔)(×) = 2 ×2د هیچكدام
:160اگرتابع ×√ = )×(𝐹 و تابع 𝑔(×) = 2 ×2 − 3باشد پس توابع مركب )×()𝑔𝑜𝐹( و )×()𝐹𝑜𝑔( عبارت
(𝐹𝑜𝑔)(×)=2×−3 (𝐹𝑜𝑔)(×)=√2×−3 (𝐹𝑜𝑔)(×)=√2×2 −3
د هیچكدام (𝑔𝑜𝐹)(×)=√2×−3
ج ×(𝑔𝑜𝐹)(×)=2
ب (𝑔𝑜𝐹)(×)=2×−3
الف است از.
1 ×1−
:161اگرتابع × 𝐹(×) = 1+و تابع × = )×(𝑔 باشد پس تابع مرکب عبارت است از
د (𝐹𝑜𝐹)(×) =×2 ج ×= )×()𝐹𝑜𝐹( ب (𝐹𝑜𝐹)(×) = 2 ×2 الف × (𝐹𝑜𝐹)(×) = 2
:162اگرتابع 𝐹(×) =×2 + 1و × 𝑔(×) = sinباشد پس تابع مركب )×()𝐹𝑜𝑔( عبارت است از
الف (𝑔𝑜𝐹)(×) =×2 + 1ب × 𝑛𝑖𝑠 = )×()𝐹𝑜𝑔( ج ) (𝑔𝑜𝐹)(×) = sin(×2 + 1د همه جوابات
:163اگرتابع 𝐹(×) =×2 +× +1و تابع × 𝑠𝑜𝑐 = )×(𝑔 باشد پس تابع مركب )×()𝑔 (𝐹 +عبارت است از
ب × 𝑠𝑜𝑐 (𝐹 + 𝑔)(×) =×2 +× +1 + (𝐹 + 𝑔)(×) =×2 +× +1 الف
هیچکدام د ج × 𝑠𝑜𝑐(𝐹 + 𝑔)(×) =× +
:164اگرتابع 𝐹(×) = 2 × −1و تابع × 𝑔𝑡 = )×(𝑔 باشد پس تابع مركب )×()𝑔 (𝐹 −عبارت است از
× 𝑔𝑡 = )×()𝑔 (𝐹 − ب × 𝑔𝑡 (𝐹 − 𝑔)(×) = 2 × −1 − الف
(𝐹 − 𝑔)(×) = 𝑡𝑔 × −2 د ج (𝐹 − 𝑔)(×) =×2 − 1
:165اگرتابع )×(𝐹 یک تابع یک به یک باشد پس دراینصورت ?
87 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
) 𝐹(×1 ) ≠ 𝐹(×2و ×1 ≠×2 ب الف ) 𝐹(×1 ) = 𝐹(×2و ×1 =×2
هردوغلط د ج هردو درست
:166کدام یکی از توابع ذیل یک به یک است
د همه جوابات ج 𝐹(×) = √× −1 ب 𝐹(×) =×3 الف 𝐹(×) = 4 × +7
باشد پس دراینصورت :167اگر )×( 𝐹 −1تابع معکوس تابع )×(𝐹
د هیچكدام ج الف و ب ب ×= ))×(𝐹( 𝐹 −1 الف ×= ))×( 𝐹(𝐹 −1
:168معکوس تابع 𝑏 𝐹(×) = 𝑎 × +عبارت است از
𝑏×− 𝑎
= )×( 𝐹 −1 × 𝐹 −1 (×) = 𝑏 −ج 𝑏 𝐹 −1 (×) = ×−د ب 𝑏𝐹 −1 (×) =× − الف
𝑎
د6 ج5 ب3 الف 2 :169گراف تابع خطی ×-y+2=0محور yراچند واحد قطع می کند.
:170گراف تابع خطی y=×+2محورyراکدام یک از نقاط ذیل قطع می کند
د ((2,2 ج ((0,01 الف ( ) -2,0ب ((0,2
:171گراف تابع خطی y=2×-6محور×را دریکی از نقاط ذیل قطع می کند
د ((0,2 ج ((0,3 ب ((3,0 الف ((2,0
:172نقط ( (1,1روی کدام یک از توابع خطی ذیل واقع است
د y=3x-2 ج y=3×+2 ب y=×-3 الف y=2×-2
2×+2
:173گراف تابع ناطق ( هموگرافیک ) × 𝑦 = 4−3محور yرا در كدام یك از نقاط ذیل قطع می كند
د ((3,1,5 ج ((2,1,5 ب ((0,5,0 الف ((0,0,5
:174گراف تابع ناطق ( هموگرافیگ ) 2y+2-2×=0محور × را در كدام یك از نقاط ذیل قطع می كند
د ((0,1 ج ((1,0 ب ((2,1 الف ((1,2
× 𝑦 =2محور yرا در کدام یک از نقاط ذیل قطع می كند
:175گراف تابع نمائ 3
د ((1,0 ج ((0,2 ب ((2,0 الف ((0,1
:176گراف تابع لوگارتمی × 𝑦 = 𝑙𝑜𝑔3محور × در کدام یک از نقاط ذیل قطع می كند
د ((0,2 ج ((0,1 ب ((1,0 الف ()2,0
:177اگردرتابع پارا بولیک 𝑐 𝑦 = 𝑎 ×3 + 𝑏 × +افاده 𝑏 2 − 4𝑎𝑐 > °باشد در ینصورت گراف تابع مذكور با
د هیچ نقط مشترك ندارد ج سه نقط ب دو نقط الف یك نقط محور × دارای چند نقط مشترك می باشد.
:178گراف تابع پارا بولیک y=×2-6×+9با محور × در کدام یک از نقاط ذیل مماس می باشد
88 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ((0,3 ج ((3,0 ب ((0,2 الف ((2,0
:179کدام یک از نقاط ذیل باالی گراف تابع y=×2 -2واقع است
د ((-1,-1 ج ((-2,-2 ب ((2,2 الف ((1,1
د تصاعد ج مشتق ب لیمت الف لوگارتم :180سیرتحول قیمت نهایئ یا مبهم یک تابع بنام ذیل یاد می شود.
𝑚𝑖𝑙
د 10 ج9 ب8 الف 6 مساویست به. ×→2(3 :181مقدار )× +2
𝑚𝑖𝑙 6
د 20 ج 15 ب 18 الف 10 مساویست به. ×→5(× − :182مقدار )5 ×5 +×2 − 10
2
𝑙𝑖𝑚 × +8
د 12 ج 10 ب7 الف 8 مساویست به. ×→2 ×−1 :183مقدار
𝑚𝑖𝑙 3
د ∞− ج ∞ ب1 الف صفر مساویست به. ×→∞(× + :184مقدار )2 ×2 − 3 × −2
𝑚𝑖𝑙 3
د 69 ج 29 ب 49 الف 39 مساویست به. ×→2(× + :185مقدار )5 ×2 − 3 × +7
7 3 25 7 2
𝑙𝑖𝑚 3× −2
د ج ب الف مساویست به. ×→3 2×+1 :186مقدار
3 7 7 25
𝑙𝑖𝑚 √2
د یك ج صفر ب ∞− الف ∞ مساویست به. ×→∞ ×2 −1 :187مقدار
2
3 1 3 3 𝑙𝑖𝑚 3 × −5×+2
د هیچكدام ج √
2
ب √−2 الف √2 مساویست به. ×→0 √ ×3 −1 :188مقدار
5
𝑙𝑖𝑚 × −32
د 90 ج 80 ب 70 الف 60 مساویست به. ×→2 ×−2 :189مقدار
2 2
𝑙𝑖𝑚 × −5
د 10 ج9 ب8 الف 6 مساویست به. ×→5 ×−5 :190
3
𝑙𝑖𝑚 × −8
د 18 ج 16 ب 14 الف 12 مساویست به. ×→2 ×−2 :191مقدار
3
𝑙𝑖𝑚 × −27
د 27 ج 23 ب 17 الف 7 مساویست به. ×→3 ×−3 :192مقدار
3
𝑙𝑖𝑚 × +8
د -5 ج5 ب -3 الف 3 مساویست به. مقدار×→−2 ×2 −4 :193
7 7
𝑙𝑖𝑚 × −2
د 648 ج 448 ب 548 الف 786 مساویست به. ×→−2 ×−2 :194مقدار
3
𝑙𝑖𝑚 × +125
د 35 ج 65 ب 75 الف 85 مساویست به. ×→−5 ×+5 :195مقدار
2 1 3 2
𝑙𝑖𝑚 × −4×+3
د2 ج ب الف مساویست به. ××→3 ×2 −3 :196مقدار
3 2 2
5 6 1 3 2
𝑙𝑖𝑚 × +3×−4
د ج ب الف مساویست به. ×→1 2×2 −×−1 :197مقدار
3 5 5 5
89 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4 3 2
×𝑙𝑖𝑚 × +× −9
د یك ج صفر ب ∞− الف ∞ مساویست به. ××→0 2×3 +×2 −7 :198مقدار
4 3 2
×𝑙𝑖𝑚 × +× −9× +2
د یك ج صفر ب ∞− الف ∞ مساویست به. ×→0 2×4 +×3 −7×2 :199مقدار
−3 3 −5 5 2
𝑙𝑖𝑚 × +3×−4
د ج ب الف مساویست به. ×→1 ×2 −5×+4 :200مقدار
5 5 3 3
2
𝑙𝑖𝑚 × −3×+2
د یك ج5 ب3 الف 2 مساویست به. ×→2 :201مقدار
×−2
2
𝑙𝑖𝑚 × −16
د6 ج2 ب5 الف 3 مساویست به. ××→4 ×2 −4 :202مقدار
𝑚𝑖𝑙 1
د 12 ج ∞− ب∞ الف صفر مساویست به. ×→∞12 + :203مقدار
×2
2
×𝑙𝑖𝑚 × −2
د1 ج ∞− ب ∞ الف صفر مساویست به. ×→2 ×2 −4×+4 :204مقدار
𝑚𝑖𝑙 1
د4 ج 10 ب6 الف 8 مساویست به. ×→2 :205مقدار )(×2 − 4). (×−2
3
1 1 𝑙𝑖𝑚 √×−2
د 15 ج ب الف 12 مساویست به. ×→8 ×−8 :206مقدار
13 12
7 5 3 1 𝑙𝑖𝑚 √×−1
د ج ب الف مساویست به. ×→1 ×−1 :207مقدار
2 2 2 2
7 5 3 5 𝑙𝑖𝑚 ×+√×+6
د ج ب الف مساویست به. ×→−2 ×+2 :208مقدار
4 4 4 2
3
𝑙𝑖𝑚 √× +8
د 5√3 ج 4√3 ب 2√3 الف 3√3 مساویست به. ×→−2 √×+2 :209مقدار
1 1 1 1 ×√𝑙𝑖𝑚 1−
د ج ب الف مساویست به. ×→1 1−×2 :210مقدار
4 3 6 5
1 1 1 1 𝑙𝑖𝑚 √×+1−2
د ج ب الف مساویست به. ×→3 2×−6 :211مقدار
12 4 6 8
3
𝑙𝑖𝑚 × −1
د9 ج6 ب7 الف 8 مساویست به. ×→1 √×−1 :212مقدار
5 1 2 3 𝑚𝑖𝑙 ×+2
د ج ب الف مساویست به. ×→−2 √3×+7−1 :213مقدار
2 2 3 2
500 1 2 𝑙𝑖𝑚 √×−5
د ج ب الف 500 مساویست به. ×→25 ×2 −625 :214مقدار
2 500 500
7 12 6 5 𝑙𝑖𝑚 √×−1−2
د ج ب الف مساویست به. ×→5 ×−√4×+5 :215مقدار
12 5 5 12
1 𝑙𝑖𝑚 √×+9−3
د3 ج ب ∞ الف صفر مساویست به. ×→0 √×+1−1 :216مقدار
3
5 1 3 2 𝑙𝑖𝑚 √3×+1−2
د ج ب الف مساویست به. ×→1 √×−1 :217مقدار
2 2 2 3
90 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 2
𝑙𝑖𝑚 4× −3×+2
د ج ∞ ب -2 الف صفر مساویست به. ××→∞ 1−2×2 − :218مقدار
2
3 2
𝑙𝑖𝑚 3× +5×+1
د∞ ج2 ب الف صفر مساویست به. ×→∞ 4×3 −5 :219مقدار
4
3 3
𝑙𝑖𝑚 5× +5×−1
د∞ ج2 ب الف صفر مساویست به. ∞→× :220مقدار
4 ×2 +1
2
𝑙𝑖𝑚 × +2×−1
د ∞− ج ∞ ب صفر الف 1 مساویست به. ×→∞ ×2 +1 :221مقدار
3 2
×𝑙𝑖𝑚 3× −
د∞ ج صفر ب الف 2 مساویست به. ×→∞ 4×2 −2×3 :222مقدار
4
2
𝑙𝑖𝑚 × +2×−1
د1 ج صفر ب -1 الف 2 مساویست به. ×→∞ ×2 −1 :223مقدار
3
𝑙𝑖𝑚 5× +×−1
د5 ج ∞− ب ∞ الف صفر مساویست به. ×→∞ ×2 +1 :224مقدار
3 𝑚𝑖𝑙 ×3×2 −
د ∞- ج صفر ب الف ∞ مساویست به. ××→∞ 4×4 −2×2 + :225مقدار
4
−1 1 ×2− 3
𝑚𝑖𝑙
د ج∞ ب صفر الف مساویست به. ×→∞ 3×3 +4×+1 :226مقدار
3 3
3 3 2
𝑙𝑖𝑚 5× −6× +5×−2
د∞ ج3 ب صفر الف مساویست به. ×→∞ 3×4 +2×2 +3×+5 :227مقدار
5
3 4 2
𝑙𝑖𝑚 3× −5× +6×−1
د صفر ج∞ ب5 الف مساویست به. ×→∞ 5×3 −2×2 −8×+5 :228مقدار
5
5 6 5 7 3 2
𝑙𝑖𝑚 5× −6× +7×−1
د ج ب الف مساویست به. ×→∞ 7×3 +5×2 −2×+8 :229مقدار
6 5 7 5
2
1 𝑙𝑖𝑚 √4× −2×−1
د2 ج صفر ب الف 4 مساویست به. ∞→× :230مقدار
2 ×+2
1 4 3
𝑙𝑖𝑚 2× −× +10
د صفر ج √2 ب 2√2 الف مساویست به. ×→∞ ×+√2 ×4 +5 :231مقدار
2
4 2
𝑙𝑖𝑚 √4× +2× −1
د4 ج9 ب ∞ الف صفر مساویست به. ×→∞ 3 :232مقدار
√9× +3×2 −1
9
×√√×+√×+
1 𝑚𝑖𝑙
د ج1 ب∞ الف صفر مساویست به. ∞→× :233مقدار
2 ×√
1 𝑙𝑖𝑚 √×+1
د ج3 ب∞ الف صفر مساویست به. ×→∞ 3×−1 :234مقدار
3
2
𝑙𝑖𝑚 √× +1
د1 ج4 ب∞ الف صفر مساویست به. ×→∞ ×+4 :235مقدار
2
1 1 𝑙𝑖𝑚 √× +8×−1
3
د 2
ج ب2 الف 3 مساویست به. ∞→× 2×+3
:236مقدار
91 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
2
𝑙𝑖𝑚 5× +×−1
د1 ج صفر ب 25 الف 5 مساویست به. ×→∞ √25×4 +×2 +1 :237مقدار
−1 1 𝑚𝑖𝑙 1 2
2
د ج صفر ب2 2
مساویست به .الف ))×→1 ((×−1) − (×2 −1 :238مقدار
𝑚𝑖𝑙 2 3
د2 ج1 ب ∞ الف صفر مساویست به. ×→2 (×−2 :239مقدار )− ×2 −4
𝑚𝑖𝑙 1 ×
د 49 ج7 ب صفر مساویست به .الف ∞ )×→7 (×2 −49 − 2×−14 :240مقدار
1 𝑚𝑖𝑙 5 10
د صفر ج∞ ب الف 2 مساویست به. ×→5 (×−5 :241مقدار )− ×2 −25
2
1 1 𝑚𝑖𝑙 1 8
2
د ج2
4
ب الف 4 مساویست به. ×→2 (×−2 −
2×2 −8
:242مقدار )
𝑚𝑖𝑙
د∞ ج صفر ب3 الف 2 مساویست به. ∞→× :243مقدار )×√(× −
𝑚𝑖𝑙
د صفر ج ∞ ب1 الف 3 مساویست به. ∞→× :244مقدار )×(√× −1 −
𝑚𝑖𝑙
د -2 ج2 ب ∞ مساویست به .الف صفر ∞→× :245مقدار )× (√3 ×2 +×− 2
𝑚𝑖𝑙
د -2 ج2 ب ∞ الف صفر مساویست به. ∞→× :246مقدار ) (√×−×2
1 𝑚𝑖𝑙
د ج ∞ ب1 مساویست به .الف صفر ∞→× :247مقدار )×√ (√× +1 −
2
1 𝑚𝑖𝑙
د صفر ج2 ب الف 9 مساویست به. ∞→× :248مقدار )×(√×2 + 9 −
9
𝑛 𝑛
𝑛 𝑛 1 1 𝑎√ 𝑙𝑖𝑚 √×−
𝑛𝑛 د 𝑛𝑛 ج 𝑛𝑛 ب 𝑛𝑛 الف مساویست به. 𝑎×→a ×− :249مقدار
√𝑎𝑛+1 √𝑎𝑛+1 √𝑎𝑛−1 √𝑎𝑛+1
3 3
3 3 1 1 𝑙𝑖𝑚 √×− √3
33
د 33
ج 33
ب 33
الف مساویست به. ×→3 ×−3 :250مقدار
√23 √32 √23 √32
5 5
5 1 5 1 𝑙𝑖𝑚 √×− √2
5 د 55
ج 55
ب 5 الف مساویست به. ×→2 ×−2 :251مقدار
√16 √16 √16 √16
𝑛 𝑛
𝑛.1 𝑛.1 p.1 p.1 𝑎√ 𝑙𝑖𝑚 √×−
د ج ب الف مساویست به. 𝑝 ×→a 𝑝 :252مقدار
𝑝√ 𝑝𝑛 𝑎𝑛− 𝑝√ 𝑝𝑛 𝑎𝑛+ 𝑝𝑛𝑝𝑛 √𝑎𝑛+ 𝑝𝑛𝑝𝑛 √𝑎𝑛− 𝑎√ √×−
3 3
3 2 1 1 𝑎√ 𝑙𝑖𝑚 √×−
6 د 6 ج 6 ب 6 الف مساویست به. 𝑎×→a √×−√2 :253مقدار
𝑎√ 2 𝑎√ 3 𝑎√ 𝑎√ 3
3 3
2 3 1 1 𝑙𝑖𝑚 √×− √2
6 د 6 ج 6 ب 6 الف مساویست به. ×→2 √×−√2 :254مقدار
3 √2 2 √2 2 √2 3 √2
5 5
1 3 1 3 𝑙𝑖𝑚 √×− √3
15 د 15 ج 15 ب 15 الف مساویست به. ×→3 3 ×− 3 :255مقدار
√9 √9 5 √9 5 √9 √ √3
5 5
2 1 2 1 𝑙𝑖𝑚 √×− √2
10 د 10 ج 10 ب 10 الف مساویست به. ×→2 √×−√2 :256مقدار
√8 √8 5 √8 5 √8
92 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin
د1 ج صفر ب الف 2 مساویست به. × ×→0 :257مقدار
2
×𝑙𝑖𝑚 sin8
د5 ج4 ب2 الف 1 مساویست به. ××→0 sin2 :258مقدار
1 1 ×𝑔𝑙𝑖𝑚 t
د2 ج ب الف 3 مساویست به. ××→0 3 :259مقدار
2 3
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin2
د3 ج ب3 الف 2 مساویست به. ××→0 3 :260مقدار
2
1 ×𝑙𝑖𝑚 𝑡𝑔6
د3 ج ب2 الف 6 مساویست به. ××→0 2 :261مقدار
2
1 1 ×𝑙𝑖𝑚 3
د ج ب2 الف 3 مساویست به. ××→0 2sin3 :262مقدار
3 2
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin3∝+sin
د1 ج ب3 الف 4 مساویست به. ×→0 :263مقدار
4 ×4
3 3 2 ×𝑙𝑖𝑚 sin2×+tg
د ج7 ب الف مساویست به. ××→0 2𝑡𝑔3×+sin :264مقدار
7 2 3
9 4 1 4 ×𝑙𝑖𝑚 4×+sin5
د ج ب الف مساویست به. ×𝑔𝑡×→0 3×− :265مقدار
2 3 2 5
3 ×𝑙𝑖𝑚 2sin6×−sin3
د ج9 ب4 مساویست به .الف 5 ××→0 sin5×−4sin :266مقدار
2
×𝑙𝑖𝑚 3×+sin2
د4 ج3 ب2 الف 5 مساویست به. ×𝑔𝑡×→0 2×− :267مقدار
×𝑙𝑖𝑚 2sin7×−sin2
د5 ج4 ب3 الف 12 مساویست به. ××→0 sin5×−2sin :268مقدار
1 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 1−
د∞ ج ب1 الف صفر مساویست به. ×→0 :269مقدار
2 ×
1 𝑚𝑖𝑙
د∞ ج ب1 الف صفر مساویست به. ×→0 :270مقدار × 𝑔𝑡𝑜𝑐 ×.
2
2 √2 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 sin×−
د √ ج ب 2√2 الف √2 مساویست به. π
×𝑔𝑡𝑜𝑐×→ 𝑡𝑔×−
:271مقدار
2 4 4
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin5
د -5 ج صفر ب5 5
الف مساویست به. × ( ×→0 :272مقدار )×−
1 ×𝑙𝑖𝑚 2 ×sin
د1 ج8 2
ب الف 2 مساویست به. × ( ×→0 − ×
) :273
3 1 ×𝑙𝑖𝑚 cos×−√𝑐𝑜𝑠2
د7 7
ج 2
ب مساویست به .الف 2 ( ×→0 × sin2
) :274مقدار
3 1 ×𝑙𝑖𝑚 𝑡𝑔×−sin
د7 7
ج 2
ب الف 2 مساویست به. ( ×→0 ×3
) :275مقدار
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin2
د2 2
ج ب ∞ الف صفر مساویست به. ××→0 cos2 :276مقدار
93 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 ×𝑙𝑖𝑚 sin
د1 ج ب3 الف 2 مساویست به. ××→0 ×.cos :277مقدار
2
1 −1 1 ×𝑙𝑖𝑚 ×.sin
د ج3 ب الف مساویست به. ×→0 2𝑐𝑜𝑠2 ×−2 :278مقدار
3 2 2
×𝑙𝑖𝑚 √1+sin×−√1−sin
د5 ج1 ب7 مساویست به .الف 2 ×→0 :279مقدار
×
√2 1 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑛×−
2
د 2
ج ب √2 الف 2 مساویست به. →×
π
tg×−1
:280مقدار
4
√2 1 𝑚𝑖𝑙 ×
د صفر 2
ج 2
ب الف √2 مساویست به. ×𝑠𝑜𝑐×→0 √1− :281مقدار
1 2
× 𝑛𝑖𝑠 𝑚𝑖𝑙
د7 ج2 ب الف 3 مساویست به. ×𝑠𝑜𝑐×→0 1− :282مقدار
3
1 𝑚𝑖𝑙 × 𝑠𝑖𝑛3
د ج6 ب 12 مساویست به .الف 5 )×𝑠𝑜𝑐×→0 ×3 .𝑐𝑜𝑠×(1+ :283مقدار
2
1 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 1−
د1 ج ب6 الف 2 مساویست به. ×→0 ×2 :284مقدار
2
1 √2 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑛×−
5
د 2
ج ب صفر الف √2 مساویست به. →×
π
×−
π :285مقدار
4 4
π π ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 2
د ج ب -2 الف 2 مساویست به. π
×→ ×−π
:286مقدار
4 2 2 2
×𝑙𝑖𝑚 𝑐𝑜𝑠2
د2 ج −√2 ب √2 الف -2 مساویست به. π
×𝑛𝑖𝑠×→ 1−√2
:287مقدار
4
1 1 1 ×𝑙𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑛π
د هیچكدام ج ب الف مساویست به. ××→1 𝑠𝑖𝑛3π :288مقدار
3 3π π
−√2 √2 ×𝑠𝑜𝑐𝑙𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑛×−
د ج ب −√2 الف √2 مساویست به. →×
π :289مقدار
2 2 4 ×𝑔𝑡1−
:290لیمت تغیرات تابع بر تغیرات متحول ,درصورتیكه تغیرات محتول به صفر تقرب نماید عبارت است از
د انتیگرال ج لوگارتم ب تصاعد الف مشتق
د×4 ج 2 ×2 ب×3 ×2 الف :291مشتق تابع 𝑦 = 2 ×2 + 3عبارت است از.
:292مشتق تابع 𝑦 = 3 ×3 − 2 ×2 − 6عبارت است از.
د 3 ×2 − 6 ج × 3 ×2 − 4 ب × 9 ×2 − 4 الف × 27 ×2 − 4
:293مشتق تابع 𝑦 = 2 ×2 − 5𝑝 + 3نظربه متحول × عبارت است از
د 2 ×2 ج×4 ب ×2 الف × 2
د𝑝 ج 𝑝−6 الف 𝑝 6ب −6 :294مشتق تابع 𝑦 = 3 ×3 − 6𝑝 − 2نظربه متحول 𝑝 عبارت است از.
94 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1
د 2 ×5 ج 2 ×4 ب 2 ×3 الف × 2 :295مشتق تابع 𝑦 = 3 ×6عبارت است از.
1
2 1 1
×√
د ×√2
ج
√ ×
ب الف ×√ :296مشتق تابع 𝑦 =×2عبارت است از.
:297مشتق تابع 𝑦 = 5 ×2 +× −8مساویست به
ج 10 ×2 5 + 1د 5 ×2 + 1 الف 5 × +1ب 10 × +1
4×3 2 ×7
= 𝑦 مساویست به − 5 ×2 + :298مشتق تابع
3 7
7 5
د ×3 − 2 ×2 +×7 ج 3 ×2 − 2 ×2 +×6 ب 4 ×2 − 2 ×4 +×6 الف × ×3 + 2 × +3
2
:299مشتق تابع ) 𝑦 = (2 × − ×2 )(× −2مساویت به
د 8 ×2 − 3 × −4 ج 8 × −3 ×2 − 4 ب 8 × −3 الف × 8 × −3
:300مشتق تابع ) 𝑦 = 3 ×2 (6 ×6 + 2مساویست به
د × 114 ×7 + 12 ج 114 ×7 + 12 14 ×6 − 12 ب الف 14 ×6 + 12
1
:301مشتق تابع ) 𝑦 = 2 ×2 (5 ×2 + 6مساویست به
د 10 ×3 + 6 ج × 10 ×3 + 6 ب × 10 ×2 + 6 الف 10 ×2 + 6
:302مشتق تابع ) 𝑦 = (2 × +1)(×2 + 1مساویست به
د 6 × +2 ج × 6 ×2 + 2 6 ×2 + 2 ب الف 6 ×6 + 2 × +2
2 −2 −2 2 ×2
د ج ب الف :303مشتق تابع 𝑦 = ×−1مساویست به.
(×−1)2 )(×−1 (×−1)2 )(×−1
−1 −1 1 3×+1
د ج ب ×2 الف = 𝑦 مساویست به. :304مشتق تابع
× ×2 ×2 ×
2×2 +1 2×2 +1 2×2 ×2 2×2 +1
د ج ب الف = 𝑦 مساویست به. :305مشتق تابع
3×2 ×3 ×3 ×3 ×3
1 −24 −1 12 2×+4
د ج ب الف :306مشتق تابع 𝑦 = 5×−2مساویست به.
(5×−1)2 (5×−1)2 (5×−2)2 (5×−2)2
1 ×√2
د هیچكدام ×2
ج ×2
ب الف × √2 :307مشتق تابع × 𝑦 = √2مساویست به.
×2 2 1 ×
√2×2 +1
د √2×2 +1
ج √2×2 +1
ب √2×2 +1
الف :308مشتق تابع 𝑦 = √2 ×2 + 1مساویست به.
1 ×8 × 8
√8×2
د √8×2
ج √8×2
ب √8×2
الف :309مشتق تابع 𝑦 = √8 ×2مساویست به.
5 1 10 10
د ج ب :310مشتق تابع 𝑦 = √10 × +1مساویست به .الف
√10×+1 √10×+1 √10×+1 √10×+1
95 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 4 × ×4
√4×2 +2
د √4×2 +2
ج √4×2 +2
ب √4×2 +2
الف :311مشتق تابع 𝑦 = √4 ×2 + 2مساویست به.
1 × ×6 6
√6×2 +1
د √6×2 +1
ج √6×2 +1
ب √6×2 +1
:312مشتق تابع 𝑦 = √6 ×2 + 1مساویست به .الف
:313مشتق تابع 𝑦 = 2(3 × +4)3مساویست به
ب (3 × +4)2ج 18(3 × +2)2د 18(3 × +4)2 الف (3 × +2)2
:314مشتق تابع 𝑦 = (2 ×2 + 1)5مساویست به
ج 20(2 ×2 + 1)4د همه جوابات ب 20 × (2 ×2 + 1)4 الف 5(2 ×2 + 1)4
:315مشتق تابع 𝑦 = (4 ×2 − 2)3مساویست به
الف 24 × (4 ×2 − 2)2ب 24(4 ×2 − 2)2ج ) 24(4 ×2 − 2د )24 × (4 ×2 − 2
:316مشتق تابع 𝑦 = 5(2 ×2 + 9)4مساویست به
الف ) × (2 ×2 + 9ب ) 80(2 ×2 + 9ج 80 × (4 ×2 + 9)4د 80 × (4 ×2 + 9)3
:317مشتق تابع 𝑦 = (1 − 4 ×)12مساویست به
الف 48(1 − 4 ×)12ب −48(1 − 4 ×)12ج −48(1 − 4 ×)11د 48(1 − 4 ×)11
−1 1 −3 3 3
د ج ب الف :318مشتق تابع ) 𝑦 = (×+4مساویست به.
(×+4)2 (×+4)2 (×+4)2 (×+4)2
−5 ×5−10 ×5 ×−10 5
د الف (×2 −×+1)2ب (×2 −×+1)2ج :319مشتق تابع 𝑦 = ×2 −×+1مساویست به.
(×2 −×+1)2 (×2 −×+1)2
−3×2 −3 1 3×2 −1
د ج ب الف :320مشتق تابع 𝑦 = ×3 +1مساویست به.
(×3 +1)2 (×3 +1)2 (×3 +1)2 (×3 +1)2
6×2 −1 ×6×2 − 6×3 −1 2×3 −1 ×2×3 −
د ج ب الف = 𝑦 مساویست به. :321مشتق تابع
5 5 5 5 5
×2 ×4 4×2 −2 4×2 2×2 −2
د ج ب الف = 𝑦 مساویست به. :322مشتق تابع
7 7 7 7 7
×2 5 2 × 2×−5
د ج ب الف = 𝑦 مساویست به. :323مشتق تابع
3 3 3 3 3
1 3 × 3×−6
د ج ب1 الف = 𝑦 مساویست به. :324مشتق تابع
2 × 6 6
:325مشتق دوم تابع 𝑦 = 3 ×3 + 2 ×2 − 2مساویست به
د 18 ×2 + 4 الف 18 × +4ب × +4ج × 18
:326مشتق سوم تابع × 𝑦 =×4 − 2 ×3 + 2مساویست به
د × −24 ج 24 × −12 ب × −12 الف × 24
:327هرگاه مشتق سوم یك تابع صفر باشد در اینصورت تابع درجه چند است
96 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ج درجه چهارم د درجه اول ب درجه دوم الف درجه سوم
:328هرگاه مشتق چهارم یك تابع عدد ثابت باشد در اینصورت تابع درجه چند است
د درجه چهارم ج درجه سوم ب درجه ششم الف درجه پنجم
:329میل مماس منحنى 𝑦 =×3 − 1در ×= 5مساویست به
د 𝑚 = 20 ج 𝑚 = 75 ب 𝑚 = 15 الف 𝑚 = 5
:330میل مماس منحنى 𝑦 =×2 − 2 × +1در نقط ×= 2مساویست به
د𝑚=8 ج𝑚=7 ب𝑚=2 الف 𝑚 = 3
د ∞. ج2 ب3 :331میل مماس منحنى ×√ = 𝑦 در نقط ) 𝑝(0,1مساویست به .الف صفر
:332میل مماس منحنى 𝑦 =×2 − 5 × +4در نقط ) 𝑝(2, −1مساویست به
د 𝑚 = −2 ج𝑚=4 ب𝑚=1 الف 𝑚 = −1
د1 ج صفر ب × 18 الف 18 ×5 :333مشتق هفتم تابع × 𝑦 = 3 ×6 − 2 ×2 +مساویست به.
د |𝑛. 2 ج 2. |𝑛. 2 ب 2× . |𝑛2 الف×. |𝑛. 2 مساویست به. :334مشتق تابع ×𝑦 = 2
2|𝑛2 22×+5
د الف 22×+5 . |𝑛2ب 2|𝑛. 2. 22×+5ج مساویست به. :335مشتق تابع 𝑦 = 22×+5
22×+5 |𝑛2
الف |𝑛. 5. 5×+3ب × |𝑛5. 5ج 5. |𝑛. 5. 5×+3د ×5|𝑛. 5. 5 مساویست به. :336مشتق تابع 𝑦 = 5×+3
1
د ج×2 ب×2 الف × مساویست به. :337مشتق تابع × 𝑛| = 𝑦
×
2 ×−2 ×2 ×
د ج ب مساویست به .الف :338مشتق تابع )𝑦 = |𝑛(×2 − 2
×2 −2 ×2 −2 ×2 −2 ×−2
1 ×2 ×2 ×
د ج ب :339مشتق تابع ) 𝑦 = |𝑛(×2 − 4مساویست به .الف
×2 −4 ×2 −4 ×2 −4 ×2 −4
1
د ج× ب ×𝑒 الف 𝑒 :340مشتق تابع × 𝑒 = 𝑦 مساویست به.
×
2 +2 2 +2 2 +2
× 𝑒 ×.د 2 ×. 𝑒 ×+2 × 𝑒 2 ×.ب ×. 𝑒 ×+2ج الف مساویست به. ×𝑒 = 𝑦 :341مشتق تابع
:342مشتق تابع × 𝑒 𝑦 = 𝑒 2× −مساویست به .الف × 𝑒 2𝑒 2× −ب × 𝑒 𝑒 2× −ج 𝑒 2𝑒 2× −د × 𝑒 2𝑒 2× +
د ×3𝑒 3 ج )(3 × +4 ب 3𝑒 3×+4 :343مشتق تابع 𝑦 = 𝑒 3×+4مساویست به .الف 𝑒 3×+4
:344مشتق تابع )× 𝑦 = 𝑙𝑜𝑔(×2 +مساویست به.
2×+1 ××2 +
د هیچكدام (×2 +×).|𝑛.10
ج (×+1).|𝑛10
الف (×2 + 1). |𝑛10ب
:345مشتق تابع )× 𝑦 = 𝑙𝑜𝑔(×3 +مساویست به
97 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3×2 +1 3×2 .|𝑛.10
د الف (×3 +×). |𝑛10ب (3 ×2 + 1). |𝑛. 10ج
(×3 +×).|𝑛10 ××3 +
:346مشتق تابع × 𝑦 = 𝑙𝑜𝑔3مساویست به
3 × ×3
د همه جوابات ج ب الف
(3×)|𝑛.10 (3×)|𝑛.10 (3×).|𝑛.10
الف × 𝑐𝑜𝑠2ب × 2𝑐𝑜𝑠2ج × 𝑠𝑖𝑛2د × 2𝑠𝑖𝑛2 :347مشتق تابع × 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛2مساویست به.
:348مشتق تابع 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠2 ×2مساویست به
د 4. 𝑠𝑖𝑛2 ×2 ج −4 ×. 𝑠𝑖𝑛2 ×2 ب ×. 𝑠𝑖𝑛2 ×2 الف 4 ×. 𝑠𝑖𝑛2 ×2
:349مشتق تابع × 𝑛𝑖𝑠 𝑦 =×2مساویست به
ب × 𝑠𝑜𝑐 2 ×. 𝑠𝑖𝑛 × + ×2 .ج −4 ×. 𝑠𝑖𝑛2 ×2د 4. 𝑠𝑖𝑛2 ×2 الف × 𝑠𝑜𝑐 ×. 𝑠𝑖𝑛 × + ×2 .
1
:350مشتق تابع 𝑦 = 4 (𝑠𝑖𝑛2 ×)4مساویست به
د همه جوابات ج × 2 ×. 𝑐𝑜𝑠2 ب × 2. 𝑠𝑖𝑛3 2 ×. 𝑐𝑜𝑠2 الف × 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛3 2 ×.
:351مشتق تابع × 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠 2 2مساویست به
ج × 4𝑠𝑖𝑛2 ×. 𝑐𝑜𝑠 2 2د × −4. 𝑠𝑖𝑛2 ×. 𝑐𝑜𝑠2 × 𝑠𝑖𝑛2 ×. 𝑐𝑜𝑠2 الف × 4𝑠𝑖𝑛2 ×. 𝑐𝑜𝑠2ب
:352مشتق تابع ) 𝑦 = sin(3 × −1مساویست به
د )× cos(3 ج )3cos(3 × −1 ب )× 𝑠𝑜𝑐(3 الف )cos(3 × −1
:353مشتق تابع × 𝑠𝑜𝑐 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛2 × −مساویست به
د )𝑠𝑖𝑛 × (𝑐𝑜𝑠 × +1 الف ) 𝑠𝑖𝑛 × (2𝑐𝑜𝑠 × +1ب 2𝑐𝑜𝑠 × +1ج 𝑐𝑜𝑠 × +1
1
د هیچكدام ب × 𝑛𝑖𝑠√ ج :354مشتق تابع × 𝑛𝑖𝑠√ = 𝑦 مساویست به .الف × 𝑛𝑖𝑠√2
×𝑛𝑖𝑠√2
:355مشتق تابع ) 𝑦 = cos(5 × −3مساویست به
1
د ب ) −5𝑠𝑖𝑛(5 × −3ج )3(5 × −3 الف )𝑠𝑖𝑛(5 × −3
)𝑠𝑖𝑛(5×−3
:356مشتق تابع × 𝑦 = 𝑡𝑔4مساویست به
× 4𝑡𝑔 ×. 𝑠𝑒𝑐 2ج × 4𝑡𝑔3 ×. 𝑠𝑒𝑐 2د × 𝑐𝑒𝑠 𝑡𝑔 ×. ب الف × 𝑡𝑔3 ×. 𝑠𝑒𝑐 2
:357مشتق تابع × 𝑠𝑜𝑐 𝑦 = 2𝑠𝑖𝑛 × −3مساویست به
الف × 𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 × +ب × 𝑛𝑖𝑠 2𝑐𝑜𝑠 × +3ج × 𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 × +3د × 𝑛𝑖𝑠2𝑐𝑜𝑠 × +
:358مشتق تابع × 𝑔𝑡𝑜𝑐 𝑦 = 𝑡𝑔 × +مساویست به
الف × 𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑒𝑐 × −ب × 𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑒𝑐 × +ج × 𝑠𝑒𝑐 2 × +𝑐𝑜𝑠𝑒 2د × 𝑠𝑒𝑐 2 × −𝑐𝑜𝑠𝑒 2
98 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×𝑠𝑜𝑐𝑠𝑖𝑛×+
:359مشتق تابع ×𝑠𝑜𝑐 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛×−مساویست به
−2 −2 2 2
د ج ب الف
)×𝑠𝑜𝑐(𝑠𝑖𝑛×+ (𝑠𝑖𝑛×−𝑐𝑜𝑠×)2 )×𝑠𝑜𝑐(𝑠𝑖𝑛×+ )×𝑠𝑜𝑐(𝑠𝑖𝑛×−
1 ×𝑠𝑜𝑐 1 ×𝑛𝑖𝑠
د ج ب الف :360مشتق تابع × 𝑛𝑖𝑠√ = 𝑦 عبارت است از.
×𝑠𝑜𝑐√2 ×𝑛𝑖𝑠√2 ×𝑛𝑖𝑠√2 ×𝑠𝑜𝑐√2
:361مشتق تابع × 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛√2عبارت است از
2 ×𝑐𝑜𝑠√2
ج × √2 × 𝑠𝑖𝑛√2د الف × √2 × 𝑐𝑜𝑠√2ب
×cos√2 ×√2
:362مشتق تابع × 𝑠𝑜𝑐√𝑛𝑖𝑠 = 𝑦 عبارت است از
×𝑠𝑜𝑐√𝑠𝑜𝑐−𝑠𝑖𝑛.
الف × 𝑠𝑜𝑐√𝑠𝑜𝑐 ب × 𝑛𝑖𝑠√𝑛𝑖𝑠 ج × 𝑛𝑖𝑠√𝑠𝑜𝑐 −د
×𝑠𝑜𝑐√2
3
:363مشتق تابع × 𝑦 = √𝑠𝑖𝑛2عبارت است از
×𝑠𝑖𝑛2 ×𝑠𝑜𝑐2 3 2
3 د 3 ب × 𝑠𝑜𝑐√ 𝑛𝑖𝑠 2ج 3 الف
×𝑛𝑖𝑠√ ×𝑛𝑖𝑠√ 3 ×𝑛𝑖𝑠√ 3
:364مشتق تابع ×𝑛𝑖𝑠 𝑒 = 𝑦 عبارت است از
الف ×𝑠𝑜𝑐 𝑒 𝑠𝑖𝑛 ×.ب ×𝑠𝑜𝑐 𝑒 𝑐𝑜𝑠 ×.ج ×𝑛𝑖𝑠 𝑒 𝑐𝑜𝑠 ×.د ×𝑛𝑖𝑠 𝑒 𝑠𝑖𝑛 ×.
:365مشتق تابع)× 𝑦 = |𝑛(𝑐𝑜𝑠 2عبارت است از .الف × 𝑔𝑡 −2ب × −2𝑡𝑔2ج × 𝑔𝑡𝑜𝑐 −2د × −2𝑐𝑜𝑡𝑔2
د × 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 الف × 𝑔𝑡 ب × 𝑔𝑡𝑜𝑐 ج × 𝑐𝑒𝑠 :366مشتق تابع )× 𝑛𝑖𝑠(𝑛| = 𝑦 عبارت است از.
:367مشتق تابع ×𝑛𝑖𝑠 𝑦 = 5عبارت است از.
د 5𝑐𝑜𝑠× . |𝑛5 ج 5𝑠𝑖𝑛× . |𝑛5 الف × 𝑠𝑜𝑐 5𝑠𝑖𝑛× .ب 5𝑠𝑖𝑛× . 𝑐𝑜𝑠 ×. |𝑛5
:857تابع 𝑦 =×2 + 2 × −1به كدام قیمت هاى × متمادى است
الف به تمام قیمت هاى × ب به هیچ قیمت × ج [∞ [0, +د ]] − ∞, 0
:368تابع 𝑦 =×2 − 5 × +1به كدام قیمت هاى × غیر متمادى است
د ×< 0 ب به هیچ قیمت × ج 0 <×< 5 الف به تمام قیمت هاى ×
1
= 𝑦 به كدام قیمت × تعریف گردیده است :369تابع ××3 − 2 ×2 +
2
ب به هیچ قیمت × ج −2 <×< 2د هیچكدام الف به تمام قیمت هاى ×
:370ناحیه تعریف تابع 𝑦 = 3 ×2 −× +6عبارت است از
به تمام قیمت هاى × ب 0 <×< 3ج به هیچ قیمت × د الف 3 <×< 6
99 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×2 −1
= )×(𝐹 براى كدام قیمت هاى × غیرمتمادى است :371تابع
×+2
د هیچكدام ج ×≠ 2 ب ×= 2 الف ×= −2
2×+2
= )×(𝐹 متمادى است :372تابع
×2 −4
به جزاز ×= ±2به تمام قیمت هاى x به هیچ قیمت × ب به تمام قیمت هاى × ج ∞ −∞ <×< +د الف
3×+2
= 𝑦 عبارت است از :373ناحیه تعریف
×2 +9
1
به هیچ قیمت × ب ×≠ ±3ج ×≠ 3د الف به تمام قیمت هاى ×
5×+2
= 𝑦 بكدام قیمت هاى × متمادى است :374تابع
××2 −
5
د الف و ب درست است ج ×≠ 2 ب ×≠ 1 الف ×≠ 0
1
:375تابع 𝑦 = ×2 −7×+12به كدام قیمت × غیر متمادى است
د الف و ج درست است ج ×= 3 ب ×= 6 الف ×= 4
:376تابع ) 𝑦 = log(×2 − 1به كدام قیمت هاى × متمادى است
د همه جوابات ج ×≠ −1 ب ×≠ 1 الف ×= ±1
3
:377تابع 𝑦 = √2 × −1بكدام قیمت هاى × متمادى است
−1 1
=× =× د الف به هیچ قیمت × ب به تمام قیمت هاى × ج
2 2
5
:378تابع 𝑦 = √2 ×2 −× +1بكدام قیمت هاى × متمادى است
1 1
>=× <=× د الف به هیچ قیمت × ب به تمام قیمت هاى × ج
2 2
:379تابع 𝑦 = √2 × −4بكدام قیمت × متمادى است
د ×< 3 ×> 4 ج ×> 2 ب الف ×< 2
:380تابع 𝑦 = √3 × −2بكدام قیمت هاى × غیر متمادى است
2 2
×< 3 د ×< 3 ج ب ×> 3 الف ×> 3
:381تابع 𝑦 = √× +1بكدام قیمت هاى × تعریف نگردیده است
×> −1 د ج ×< −1 ب ×≠ 2 الف ×> 2
π
=× عبارت است از 2
:382تابع × 𝑛𝑖𝑠 = )×(𝐹 در برابر
100 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د هیچكدام ج الف و ب ب غیرمتمادى الف متمادى
π
=× عبارت است از :383تابع × 𝑔𝑡 = )×(𝐹 در نقط
2
د همه جوابات ج الف وب ب غیرمتمادى الف متمادى
:384تابع 𝑦 =×2 + 1در فاصله [∞ [0, +چه خصوصیت دارد
ج متزاید است د هیچكدام ب متناقص است الف ثابت است
:385تابع 𝑦 = − ×2 + 6 × −1در كدام فاصله متزاید است
∞ <× < 3ج −∞ < ×< 3د هیچكدام ب ∞ <× < ∞− الف
:386تابع 𝑦 =×2 + 2در كدام فاصله متناقص است
ب ∞ <× < ∞ −ج −∞ < ×< 0د به هیچ قیمت × ×= 2 الف
د هیچكدام ب اعظمى ج انعطاف الف اصغرى :387تابع 𝑦 = 2 ×2 −× +5داراى یك نقط ذیل است.
ب اعظمى ج انعطاف د همه جوابات الف اصغرى :388تابع 𝑦 =×2 − 2 × +2داراى یك نقط ذیل است.
د هیچكدام ج انعطاف ب اعظمى الف اصغرى :389تابع 𝑦 = 2 × − ×2 + 3داراى یك نقط ذیل است.
د هیچكدام ج انعطاف ب اعظمى الف اصغرى :390تابع 𝑦 = 3 × − ×2 + 3داراى یك نقط ذیل است.
1 9 1 9 1
)(2 , 2 د ج )(2 , 4 ب ()2,9 :391نقط اعظمى تابع 𝑦 = 2 +× − ×2عبارت است از .الف ((2, 9
:392نقط اعظمى تابع 𝑦 = − ×2 − 2 × +1عبارت است از .الف) (1, −2ب )(−1, −2ج ) (2, −1د )(−1,2
ج ) (0, −2د )(−2,0 ب )(0,2 الف )(2,0 :393نقط اصغرى تابع 𝑦 =×3 +×2 + 2عبارت است از.
:394نقط اصغرى تابع 𝑦 = −6 × +2 ×2عبارت است از
3 −9 1 5
(2 , د) ج )(2 , 2 الف ) (3, −9ب )(2, −2
2
1 3
:395نقط انعطاف تابع 𝑦 = 3 ×3 − 2 ×2 − 4 × +7عبارت است از
5 2 3 5
د )(2 , 3 ج )(5,3 ب )(2 , 2 الف )(2,5
:396اگرمشتق دوم تابع )×(𝐹 = 𝑦 در انتروال )𝑏 (𝑎,مثبت باشد درینصورت گراف تابع مذكور در این انتروال
د همه جوابات ج مستوى ب مقعر الف محدب عبارت است از.
:397اگرمشتق دوم تابع )×(𝐹 = 𝑦 در انتروال )𝑏 (𝑎,منفى باشد درینصورت گراف تابع مذكور در این انتروال
د هیچكدام ج مستوى ب مقعر الف محدب عبارت است از.
:398اگرتابع مشتق پزیر )×(𝐹 در یك انتروال محدب باشد پس درینصورت
101 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د هیچكدام ب 𝐹̿ (×) > 0ج 𝐹̿ (×) < 0 الف 𝐹̿ (×) = 0
:399اگرتابع مشتق پزیر )×(𝐹 دریك انتروال مقعر باشد پس در اینصورت ؟
ب 𝐹̿ (×) > 0ج 𝐹̿ (×) < 0د همه جوابات الف 𝐹̿ (×) = 0
:400اگرتابع )×(𝐹 = 𝑦 درقیمت × 0نقط اعظمى داشته باشد در اینصورت ؟
الف )×(𝐹 = ) 𝐹(× 0ب )×(𝐹 ≥ ) 𝐹(× 0ج )×(𝐹 ≤ ) 𝐹(× 0د )×(𝐹 ≠ )𝐹(× 0
:401اگرتابع )×(𝐹 = 𝑦 درقیمت × 0نقط اصغرى داشته باشد در اینصورت ؟
الف )×(𝐹 = ) 𝐹(× 0ب )×(𝐹 ≥ ) 𝐹(× 0ج )×(𝐹 ≤ ) 𝐹(× 0د )×(𝐹 ≠ )𝐹(× 0
1
:402نقط انعطاف تابع 𝑦 = 3 ×3 − 3 ×2 −× +1عبارت است از
ب ) (3, −20ج ) (1, −5د )(−2,10 الف )(2, −10
ج ) (2,1د ندارد الف) (2,3ب )(1,2 :403نقط انعطاف تابع 𝑦 = 2 ×2 + 2 × −1عبارت است از.
:404تابع 𝑦 =×2 + 2 × −1در نقط )(−1, −2داراى خصوصیت ذیل است
ب اصغرى دار ج انعطاف دار د متناقص است الف اعظمى دار
π 3π
داراى خصوصیت ذیل ≤×≤ :405تابع × 𝑛𝑖𝑠 = 𝑦 درفاصله
2 2
د هم متزاید هم متناقص است ب متزاید است ج ثابت است الف متناقص است
:406تابع × 𝑠𝑜𝑐 = 𝑦 درفاصله 0 ≤×≤ 2πچند نقط اعظمى دارد
د چهار ج سه ب دو الف یك
:407تابع × 𝑛𝑖𝑠 = 𝑦 درفاصله 0 ≤×≤ 2πچند نقط انعطاف دارد
د چهار ج سه ب دو الف یك
:408تابع × 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠2درفاصله ] [0, πچند نقط اعظمى واصغرىدارد
الف 4اعظمى 2اصغرى ب یك اعظمى,یك اصغرى ج اعظمى یك اصغرى د دو اصغرى ویك اعظمى
:409نقط اعظمى تابع × 𝑛𝑖𝑠 = 𝑦 درفاصله ] [0, πعبارت است از
π π
د )( 2 , 1 ج )(π, 0 ب )(π, −1 الف )( 2 , 1
:410نقط انعطاف تابع × 𝑠𝑜𝑐 = 𝑦 درفاصله ] [π, 2πعبارت است از
3π
د )(π, +1 ج )( 2 , 0 ب )(2π, 0 الف )(π, −1
:411تابع × 𝑠𝑜𝑐 = 𝑦 درساحه ] [π, 2πداراى خصوصیت ذیل است
102 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ج ثابت است د هیچكدام ب متناقص است الف متزاید است
:412تابع × 𝑠𝑜𝑐 = 𝑦 درفاصله 0 < ×< 2πچند نقط اعظمى دارد
د ندارد ج چهارنقط ب یك نقط الف دونقط
:413تابع × 𝑔𝑡 = 𝑦 درفاصله ∞ −∞ <×< +داراى خصوصیت ذیل است
د هیچكدام ب همیشه متزاید است ج همیشه ثابت است الف همیشه متناقص است
:414تابع × 𝑔𝑡𝑜𝑐 = 𝑦 درفاصله ∞ −∞ <×< +داراى خصوصیت ذیل است
الف همیشه متناقص است ب همیشه متزاید است ج همیشه ثابت است د هیچكدام
:415تابع × 𝑦 = 𝑡𝑔2چند نقط اعظمى واصغرى دارد.الف سه اعظمى ب چهاراصغرى ج بى نهایت د ندارد
:416تابع × 𝑔𝑡𝑜𝑐 = 𝑦 درفاصله ∞ −∞ <×< +چند نقط انعطاف دارد
د بى نهایت نقاط ج چهارنقط ب دونقط الف یك نقط
×2 +1
= )×(𝐹 عبارت است از .الف ×= 3ب ×= 2ج ×= 1د ×= −1 :417مجانب عمودى تابع
×−1
×2 −1
د ×= 0 ج ×= 3 ب ×= 2 الف×= 1 = 𝑦 عبارت است از. :418مجانب عمودى تابع
×
×2
:419مجانب عمودى تابع هوموگرافیك 𝑦 = ×−2عبارت است از
د هیچكدام ج ×= −2 ب ×= 2 الف×= 1
د𝑦=4 ج𝑦=1 الف 𝑦 = 2ب 𝑦 = 3
4×2
د𝑦=4 ج𝑦=1 الف 𝑦 = 2ب 𝑦 = 3 :420مجانب افقى تابع 𝑦 = ×2 +1عبارت است از.
2×+1
د𝑦=5 ج𝑦=3 ب𝑦=1 = )×(𝐹 عبارت است از .الف 𝑦 = 2 :421مجانب افقى تابع
×−1
×2 +3×+2
د𝑦=4 ج𝑦=3 ب𝑦=1 عبارت است از .الف 𝑦 = 2 =𝑦 :422مجانب افقى تابع
×2 +3
×2 +5
= 𝑦 عبارت است از :423مجانب مایل تابع
×+1
𝑦 =× +1ب 𝑦 = 2 × −1ج 𝑦 =× −1د 𝑦 = 2 × +1 الف
×3 −1
:424مجانب مایل تابع 𝑦 = ×2 −×−6عبارت است از.
𝑦 =× +1 الف ×= 𝑦 ب 𝑦 =× −1ج 𝑦 = 2 × +1د
×2 +1
= 𝑦 عبارت است از :425مجانب مایل
×
ج 𝑦 =× −1د 𝑦 =× +2 الف ×= 𝑦 ب 𝑦 =× +1
103 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
×2 +3×+1
= 𝑦 داراى چند مجانب است :426تابع
××2 +
الف دوعمودى یك افقى ب دوعمودى ,یك مایل ج دوعمودى سه افقى د هیچكدام
×2 +5
= 𝑦 داراى چند مجانب است :427تابع
×+1
الف یك افقى ,یك عمودى ب یك افقى ,دوعمودى ج یك عمودى ،یك مایل د همه جوابات
×−5
:428تابع 𝑦 = 2×−4داراى چند مجانب است
)4یک مایل یک عمودی (1یک افقی یک عمودی )2یک افقی دوعمودی )3یک مایل
سـواالت تـخـنیـکی ریـاضـیات عــالــی
در يک تصاعد حسابی حاصل جمع حد چهارم و دوازدهم آن 212می باشد اگر حد پانزدهم آن 188باشد حد اول .1
آن کدام است؟
7 )4 11 )3 14)2 2 )1
2 4 2 𝑛
در تساوی 𝑎 (1 + 𝑎)(1 + 𝑎 )(1 + 𝑎 ) = 1 + 𝑎 + 𝑎 + ⋯ … … … … . . +قیمت nعبارت است .2
از:
8 )4 4 )3 7 )2 2 )1
چند عدد دورقمی طبیعی داريم که مضرب از چهار باشد؟ .3
24 )4 22 )3 21 )2 11 )1
در يک تصاعد حسابی جمله پنجم 12و جمله هشتم 31می باشد فرق مشترک اين تصاعد را دريابید؟ .4
3 )4 9 )3 8 )2 7 )1
5
.2جمله سوم يک تصاعد حسابی برابر 3وجمله هفتم برابر 3است مطلوب است جمله دهم تصاعد:
7 )4 3 )3 4 )2 2 )1
.3در يک تصاعد حسابی مجموعه جمالت پنجم ويازدهم برابر با 42میباشد اگر جمله هشتم اين تصاعد برابر 14
باشد جمله دوازدهم را بدست آوريد:
31 )4 32 )3 38 )2 31 )1
.7در يک تصاعد حسابی جمله سوم 8وجمله نهم 18می باشد جمله پانزدهم اين تصاعد را حساب کنید؟
13 )4 18 )3 21 )2 28 )1
.8در يک تصاعد حسابی جمله هفتم 24ونسبت مشترک آن 2میباشد جمله نوزدهم را حساب کنید؟
83 )4 82 )3 81 )2 84 )1
.9حاصل ضرب جمالت ) (2,6,18,54را بدست آوريد:
1134 )4 1111 )3 1133 )2 11334 )1
X .11را چنان تعین نمايد که جمالت ) (𝑥 − 1), (𝑥 + 3), (𝑋 + 1تشکیل تصاعد هندسی بدهد؟
2 2 5 5
𝑥 = − 3 )4 𝑥 = 3 )3 𝑥 = − 3 )2 𝑥 = 3 )1
1 1 1 1 1
.11مجموعه 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6توسط عالمت سیکما قرار ذيل است؟
1 1 1
)4همه ∑6𝑘=2 )3 ∑7𝑘=2 )2 ∑6𝑘=1 )1
k 𝑘 k
.12مجموعه 22 + 32 + 42 + 52توسط عالمه سیگما قرار ذيل است:
104 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
5 5 5 5
2k k2 k k 2
)1
k 1 )4 k 2 )3 k 1 )2 k 1
6
k 1
k 1 k
.13مجموعه
73 12
)4 )3 18 )2 12 )1
12 73
x r x 0 x1 x 2 x 3 xr xn
r 0 r !
........... ..........
!0! 1! 2! 3 !r !n
.14صورت فشرده
عبارت است از:
xr xn
r 0 n! )2
!r 0 r
)1
)4هیچکدام 3 )3
.12حاصل عبارت ?= 103 . 10log 4−𝑙𝑜𝑔5
911 )4 811 )3 311 )2 711 )1
1
.13حاصل عبارت 𝑥 = √102+2 log 16کدام است؟
21 )4 18 )3 21 )112 )2
𝑥
.17قیمت xدر عبارت }])𝑝 𝑔𝑜𝑙 log 𝑎 {𝑎 + log [1 + 𝑙𝑜𝑔𝑐 (1 +کدام است؟
3 )4 2 )3 1 )2 )1صفر
2 18 3
.18اگر 𝑥√ 𝑥 (𝑥 > 0, 𝑥 ≠ 1), 𝐴 = log + log + 𝑐𝑜 logباشد قیمت Aکدام است؟
6 6
3 1 5
2 )4 )3 )2 )1
5 2 3
3 7 2 5 3
.19حاصل عبارت 𝑥 = log . log . log . log . logکدام است؟
5 3 3 7 2
8 )4 1 )3 3 )2 2 )1
2
.21اگر 𝑓(𝑥 + 2) = 𝑥 + 4𝑥 + 5باشد ) f(xکدام است؟
1
)4هیچکدام 𝑥 2 + 1 )3 + 1 )2 𝑥 2 − 1 )1
x2
.21اگر 𝑥 𝑓(𝑥) = 𝑥 2 − 2و ) 𝑓(2𝑥 + 1کدام است؟
−4𝑥 2 + 1 )4 X-1 )3 2𝑥 2 + 1 )2 4𝑥 2 − 1 )1
𝑥
.22اگر 𝑓(𝑥), 𝑓 (𝑥+1) = 𝑥 2کدام است؟
1 𝑥+1 2 𝑥 2
)4 ( ) )3 ( ) )2 𝑥 2 )1
𝑥 2 −1 3 𝑥1−
1 𝑥−1 𝑦𝑥+
.23اگر 𝑓 (𝑦+1) = 𝑦+1باشد ?= )𝑥( 𝑓
1 𝑥−1 𝑥1+
)4 )3 )2 X+1 )1
x 𝑥 𝑥
2
.24حاصل عبارت 𝑥𝑛𝑙 𝑒 −کدام است؟
x )4 𝑥 −2 )3 x )2 𝑥 2 )1
.22حاصل عبارت 𝑏𝑛𝑙 𝑒 𝑙𝑛𝑎−کدام است؟
1 𝑎
1 )4 )3صفر )2 )1
2 𝑏
105 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
.23حاصل عبارت 𝑒 𝑙𝑛𝜋𝑥−𝑙𝑛2کدام است؟
𝑥𝜋 𝑥 𝜋
x )4 )3 )2 )1
2 2 2
.27حاصل عبارت 𝑒√𝑛𝑙 2کدام است؟
4 )4 3 )3 1 )2 2 )3
)𝑒
.28حاصل عبارت 𝑒𝑛𝑙( lnکدام است؟
4 )4 3 )3 1 )2 2 )1
𝑥𝑛𝑖𝑠
𝑒( lnکدام است؟ .29حاصل عبارت )
2 )4 sinx )3 𝑐𝑜𝑠𝑥 )2 1 )1
) 𝑥 𝑒(
𝑒[ lnکدام است؟ .31حاصل عبارت ]
𝑒
-e )4 e )3 𝑥 )2 𝑒 𝑥 )1
.31حاصل عبارت ) 𝑥𝑛𝑙 ln(𝑒 3کدام است؟
x )4 ln 𝑥 3 )3 𝑙𝑛𝑥 )2 𝑥 2 )1
.32حاصل عبارت ] )𝑥𝑛𝑖𝑠( ) log 2 [𝑒 (ln 2کدام است؟
3 )4 secx )3 𝑠𝑖𝑛𝑥 )2 𝑐𝑜𝑠𝑥 )1
2
.33اگر! 𝑆 = 1! + 2! + 3! + ⋯ … . .19باشد رقم يکهای 𝑠 کدام است؟
22 )4 9 )3 13 )2 4 )1
.34حاصل عبارت ]!) [𝑛! (𝑛 + 2)!] ÷ [(𝑛 + 1)! (𝑛 + 1کدام است؟
𝑛+1 1 𝑛+2 1
)4 )3 )2 )1
𝑛 𝑛+1 𝑛+1 𝑛
3
.32ناحیه تعريف تابع ) 𝑓(𝑥) = √log 2 (𝑥 − 2کدام است؟
)4هیچکدام (1,2] )3 (2, +∞) )2 (-1,+1) )1
)𝑓(𝑥+1
.33اگر 𝑥 𝑏 𝑓(𝑥) = 𝑎 𝑥 +و ) 𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥−1باشد ) g(0کدام است؟
1
b )4 )3 ab )2 A-b )1
ab
.37اگر 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 1و 𝑔(𝑥) = 3𝑥 + 1باشد ) (2𝑓 − 3𝑔)(−2کدام است؟
13 )4 -13 )3 12 )2 11 )1
.38اگر 𝑘 𝑔(𝑥) = −𝑥 + 2, 𝑓(𝑥) = 3𝑥 +و (𝑓𝑜𝑔(𝑥)) − (𝑔𝑜𝑓)(𝑥) = 6باشد kکدام است؟
-2 )4 2 )3 -1 )2 1 )1
2 2
.39اگر 𝑥 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 2و𝑥 (𝑔𝑜𝑓(𝑥)) = 3𝑥 − 6باشد ) g(Xکدام است؟
x+1 )4 x )3 x-1 )2 3x )1
|𝑥|𝑥 2 +
{ = )𝑥(𝑓 متمادی است: .41به کدام قیمت از Aتابع , 𝑥 ≠ 0
|𝑥|𝑥 2 −2
𝐴, 𝑥 = 0
1 1
2 )4 )3 − 2 )2 1 )1
3
𝑥 + 3, 𝑥 ≤ 1
{ = )𝑥(𝑓 در نقطه 1متمادی است؟ .41به کدام قیمت از aتابع
𝑎𝑥 2 , 𝑥 > 1
4 )4 -4 )3 3 )2 -1 )1
.42اگر 𝑓(𝑥) = 3𝑥 − 2و 𝑔(𝑥) = 5𝑥 2قیمت عبارت ) lim (f + g)(xکدام است؟
𝑥→−1
106 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 )4 2 )3 2 )2 ) صفر1
x x x
lim حاصل عبارت.43
کدام است؟ x x
2 )4 ∞ )3 −∞ )2 1 )1
e sin 3 x
1
lim ln( x 1) ? .44
x0
)1
2 )4 4 )3 3 )2 2
sin x. sin 2 x. sin 3x.......... sin(nx)
lim .42
کدام است؟x0 nx n1. sin x حاصل عبارت
)1
(n-1)! )4 n! )3 2 )2 1
2x 2 x 3
lim ? .43
x 3 x x 2
)1
1/2 )4 ) صفر3 2 )2 1
x(1 x) sin kx
lim ? .47
x0 1 cos 2 x
1 𝑘 𝑘
)4 1 )3 )2 )1
2 2 3
(k 1)( x 1)
lim (4 k )( x 2) 1 2 .48
k=? باشد قیمت x
)1
-1 )4 1/2 )3 1 )2 2
sin(a 2 x) 2 sin(a x) sin a
lim ? .49
x0 x2
)1
a+x )4 sin2a )3 –sina )2 Sina
2 x 2 3
9 x 3x
5 3 4 x2 x
lim ? .21
x 3x 5 4
√5 )4 √2 )3 √3 )2 1 )1
2x x 1
2
lim قیمت مطلق تفاضل لیمت چپ وراست تابع.21
کدام است؟ x1 x 1
)1
4 )4 3 )3 2 )2 3
107 استاد نقیب هللا درویش:مولـف
کتاب ویژه ریاضیات 2020
( x 1)
log 2
lim ? .22
x0 10 x 1
e
(log 10) 2 )1
) صفر4 )3 log 15 )2 Log e
cot x
lim (1 sin x)
x0
? .23
1
–e )4 𝑒 2 )3 e )2 )1
𝑒
ln( x 2 4 x 2)
lim ? .24
x ln( x10 3x 1)
1 1 1
-1 )4 )3 )2 )1
5 3 2
1 3 5 ............. (2n 1) 2n 1
lim ? .22
x (n 1) 2
3 2
-1 )4 1 )3 − 2 )2 − 3 )1
(2) n 3n
lim ? .23
n (2) n1 3n1
1 1 1
1 )4 − 2 )3 )2 )1
3 2
3
n 2 . sin(n!)
lim ? .27
n n 1
)1
1/2 )4 -1 )3 1 )2 صفر
(1 2 3 4 5 6........(2n))
lim ? .28
n n2 1
1 1
-1 )4 1 )3 − 2 )2 )1
2
(n 3)!(n 2)!
lim (n 4)!(n 3)! ? .29
n
)1
3 )4 ) صفر3 2 )2 -1
n!(n 1)!
lim (2n 1)n! ? .31
n
(n IN)
1 1
∞ )4 − 2 )3 ) صفر2 )1
2
(n IN ) lim (n 1)!n! ? .31
n (n 2)!
1
2
)4 ∞ )3 ) صفر2 1 )1
108 استاد نقیب هللا درویش:مولـف
کتاب ویژه ریاضیات 2020
(n 3)!(n 2)!
lim (n 3)!(n 2)! ? .62
n
)1
)4صفر 1 )3 3 )2 2
lim
د
2.4 2.8 2 ................ 2 2 ? .63
n
)1
4 )4 3 )3 2 )2 1
1 2 3 n 1
lim 2 2 ............. 2 ? .64
n n n
2
n n
)1
½ )4 -1 )3 2 )2 1
1 1 1
lim 1.3 3.5 ............ (2n 1)(2n 1) ? .65
n
3 2 1
-1 )4 )3 )2 )1
4 3 2
𝜋
.66اگر 𝑥 𝑓(𝑥) = 3𝑠𝑖𝑛2𝑥 + 4𝑐𝑜𝑠2باشد ) 𝑆𝑓` ( 4کدام است؟
8 )4 -30 )3 -40 )2 20 )1
3 1 1
𝑓`(𝑥) = √𝑥 2و )𝑥( 𝑓 = )𝑥(𝑔 باشد قیمت عبارت ) 𝑔` (4کدام است؟ .67اگر
+1
2 1 16 10
)4 )3 − 15 )2 )1
15 8 13
𝑥 𝑦
𝑥 = 𝑦 باشد ` yکدام است؟ .68اگر
𝑦 2 ln2 𝑥𝑛𝑙𝑥 )𝑦 𝑛𝑙𝑥𝑦(𝑦−
)4همه )3 )2 )1
ln xy 𝑦 ln )𝑥𝑛𝑙𝑦𝑥(𝑥−
ax bx
lim .69حاصل عبارت ?
x0 x کدام است؟
𝑎 𝑎 𝑏
𝑏
)4 ln a )3 ln (𝑏) )2 ln (𝑎) )1
کلیددرست جوابات بخش ریاضیات عالی
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
3 345 1 259 1 173 4 87 4 1
4 346 3 260 3 174 3 88 4 2
2 347 1 261 4 175 2 89 4 3
3 348 3 262 3 176 3 90 3 4
2 349 4 263 4 177 2 91 4 5
1 350 1 264 1 178 3 92 3 6
1 351 2 265 2 179 2 93 2 7
109 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
2 352 4 266 2 180 3 94 1 8
3 353 3 267 4 181 4 95 4 9
4 354 2 268 1 182 1 96 2 10
3 355 3 269 3 183 4 97 4 11
2 356 4 270 1 184 2 98 3 12
3 357 3 271 2 185 2 99 4 13
2 358 4 272 2 186 4 100 2 14
2 359 4 273 3 187 3 101 2 15
4 360 4 274 4 188 4 102 2 16
3 361 3 275 2 189 2 103 4 17
1 362 1 276 2 190 3 104 3 18
3 363 3 277 3 191 3 105 4 19
2 364 1 278 4 192 4 106 4 20
3 365 2 279 3 193 2 107 3 21
1 366 3 280 3 194 4 108 4 22
4 367 2 281 2 195 2 109 2 23
3 368 4 282 3 196 3 110 3 24
3 369 2 283 2 197 4 111 4 25
2 370 2 284 3 198 3 112 2 26
4 371 1 285 4 199 1 113 4 27
3 372 4 286 1 200 4 114 3 28
3 373 2 287 4 201 3 115 1 29
1 374 3 288 2 202 1 116 3 30
2 375 4 289 3 203 3 117 1 31
2 376 1 290 2 204 4 118 2 32
1 377 3 291 3 205 3 119 3 33
2 378 4 292 4 206 2 120 4 34
1 379 3 293 3 207 4 121 3 35
4 380 1 294 1 208 2 122 4 36
1 381 2 295 2 209 4 123 1 37
4 382 4 296 4 210 3 124 3 38
1 383 3 297 3 211 4 125 4 39
4 384 4 298 4 212 2 126 2 40
4 385 1 299 2 213 2 127 3 41
1 386 4 300 4 214 4 128 2 42
2 387 2 301 2 215 1 129 4 43
2 388 3 302 1 216 3 130 3 44
2 389 2 303 3 217 4 131 4 45
3 390 4 304 2 218 4 132 3 46
4 391 3 305 4 219 1 133 2 47
1 392 2 306 1 220 3 134 4 48
2 393 2 307 3 221 4 135 2 49
110 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 394 3 308 2 222 3 136 3 50
3 395 4 309 3 223 2 137 1 51
3 396 3 310 1 224 1 138 4 52
1 397 1 311 3 225 3 139 3 53
1 398 2 312 2 226 4 140 4 54
2 399 3 313 2 227 1 141 3 55
2 400 4 314 1 228 2 142 2 56
3 401 3 315 2 229 1 143 4 57
4 402 2 316 1 230 4 144 3 58
2 403 4 317 3 231 4 145 2 59
4 404 3 318 4 232 4 146 4 60
2 405 4 319 2 233 4 147 2 61
2 406 1 320 3 234 2 148 1 62
1 407 2 321 4 235 2 149 2 63
3 408 4 322 2 236 4 150 1 64
2 409 2 323 3 237 3 151 4 65
2 410 1 324 2 238 4 152 2 66
3 411 4 325 4 239 1 153 3 67
2 412 3 326 3 240 3 154 1 68
4 413 2 327 1 241 4 155 4 69
2 414 3 328 3 242 4 156 3 70
1 415 4 329 1 243 3 157 1 71
2 416 4 330 4 244 2 158 3 72
3 417 3 331 3 245 4 159 2 73
3 418 2 332 4 246 1 160 1 74
4 419 4 333 1 247 2 161 2 75
3 420 1 334 2 248 2 162 4 76
1 421 3 335 1 249 1 163 3 77
4 422 2 336 3 250 2 164 2 78
2 423 4 337 2 251 3 165 1 79
1 424 3 338 4 252 1 166 1 80
4 425 2 339 3 253 4 167 1 81
4 426 4 340 2 254 2 168 2 82
3 427 1 341 2 255 1 169 1 83
4 428 3 342 1 256 3 170 4 84
2 429 2 343 4 257 3 171 3 85
4 430 2 344 2 258 2 172 2 86
کلید درست جوابات بخش سواالت تخنیکی ریاضیات عالی
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
2 61 1 46 3 31 1 16 2 1
3 62 2 47 2 32 2 17 2 2
2 63 1 48 3 33 1 18 3 3
111 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
4 64 2 49 2 34 3 19 4 4
1 65 2 50 2 35 3 20 2 5
2 66 3 51 2 36 1 21 4 6
2 67 3 52 4 37 2 22 1 7
1 68 2 53 1 38 2 23 1 8
2 69 3 54 1 39 3 24 1 9
70 2 55 2 40 1 25 10
71 2 56 4 41 3 26 1 11
72 1 57 1 42 2 27 1 12
73 2 58 1 43 2 28 4 13
74 3 59 2 44 3 29 4 14
75 3 60 4 45 1 30 3 15
بــخــش پــنجــم مثــلـــثات
تــــعـــــریـــــف :علم ارتباط بین تمام اضالع وزوایای یک مثلث را گویند.
زاویه :قطعه خط که بر حول یک نقطه دوران کند شکل را که بوجود می آورد زاویه نامیده میشود.
اگر دوران آن هم جهت عقربه ساعت بود زاویه ( )-واگر مخالف الجهت عقربه ساعت بود زاویه آن ( )+می
باشد مانند....
واحـــدات انـــدازه گــــیــری زاویــــه:
-:1ســیــستم شصتی یا درجه :اگر یک دایره را به 360حصه مساوی تقسیم کنیم هر حصه آن یک درجه است.
1
𝑑 ) = 360° 1𝑑 = 90° => 1° = (90یک دایره ``1` = 60
1 1
= 4𝑑 1° = 60` => (60) °یک دایره ` )1`` = (60
-:2سـیســتم صدی یا گراد :اگر یک دایره را به 400حصه مساوی تقسیم نمائیم به هر حصه آن یک گراد گفته
می شود.
1
𝑔 = 400یک دایره 𝑔1𝑑 = 100 𝑔 )1𝑔 = 100`𝑔 => 1`𝑔 = (100
1 1
𝑑= 4یک دایره 𝑑 )1𝑔 = (100 𝑔``1`𝑔 = 100 𝑔` )=> 1``𝑔 (100
-:3سیستم دایروی یا رادیان :اگر یک دایره به 2πحصه مساوی تقسیم گردد به هر حصه آن یک رادیان می گویند
یا به عباره دیگر زاویه مرکزی که حلول قوس مقابل آن مساوی به شعاع دایره باشد یک رادیان گفته میشود.
رابطه بین گراد ،درجه ورادیان عبارت اند از:
𝐺 𝐷 𝑅
= =
𝜋 200 180
نـــــــوت :بخاطر داشته باشید که بصورت عموم در هر دایره حلول قوس مقابل مساوی به شعاع دایره ضرب در زاویه
مرکزی آن می باشد یعنی 𝜃 𝑆 = 𝑅.وهمیشه زاویه مرکزی از جنس رادیان محاسبه می گردد.
مثال 4 :درجه را به دقیقه وثانیه تبدیل کنید؟
`θ = 60° 24 ``38
`β = 24° 10 ``20
``𝜃 + 𝛽 = 84° 34` 58
`𝜃 = 4° => 4.60` = 240
112 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
``𝜃 = 4° => 4.3600 => 14400
مثال 3600 :دقیقه را به درجه تبدیل کنید؟
3600
= `θ = 3600 = 60°
60
مثال 14400 :ثانیه به دقیقه ودرجه تبدیل کنید؟
14400
= ``𝛼 = 14400 `= 240
60
240
= `𝛼 = 240 = 4° 𝛽 = 24,36° => 24°. 0.96`. 60
60
``=> 24°, 21,6` => 24°, 21`, 0,6 .60 = 36
``24°, 21`, 36
مثال :زاویه βو θقرار ذیل داده شده است حاصل جمع بیتا جمع تیتا را بدست آورید.
` 𝑔θ = 40𝑔 80 `` 𝑔38
` β = 20g 60g `` 90g
`` 𝑔𝜃 + 𝛽 = 60 140 ` 160
𝑔 𝑔
`` 𝑔𝜃 + 𝛽 = 61𝑔 41𝑔 ` 60
مثال 8 :گراد را به دقیقه وثانیه گراد تبدیل کنید؟
𝑔 𝑔
`𝑔β = 8 => 8.100 => 800
``𝑔β = 800g` => 800.100𝑔`` => 80000
مثال 240000 :گراد ثانیه را به دقیقه وگراد تبدیل کنید؟
240000
>= ``β = 240000g `= 2400g
100
2400
>= `β = 2400 g = 24g
100
مثال 𝜃 = 24,123 :می باشد اعشار آن را از بین ببرید؟
`𝑔𝜃 = 24,123 => 24 0,12.100𝑔` => 24𝑔 , 12
𝑔
مثال :زاویه ذیل را از اعشار بکید.
β = 23,3245g
`𝑔 β = 23 0,3245.100g` => 23𝑔 32,45
g
``𝑔=> 23𝑔 ,32 𝑔` 0,45.100𝑔`` => 233,323` 45
تـــعـــریـــف نـــسـبـت هـــای مثــــلــــثاتــــی
𝑦
= 𝛼𝑛𝑖𝑠 𝑟
𝑥
= 𝑥𝑠𝑜𝑐 𝑟
𝑦
𝑥 = 𝑥𝑔𝑡
𝑥
𝑦 = 𝑧𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
𝑟
= 𝑥𝑐𝑒𝑠
𝑥
𝑟
𝑦 = 𝑥𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
113 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1
= 𝑥𝑛𝑖𝑠
{ 𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 = 1 𝑥𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
1
= 𝑥 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
𝑥𝑛𝑖𝑠
1
= 𝑥𝑠𝑜𝑐
{ 𝑐𝑜𝑠𝑥. 𝑠𝑒𝑐𝑥 = 1 𝑥𝑐𝑒𝑠
1
= 𝑥𝑐𝑒𝑠
𝑥 cos
1
= 𝑥𝑔𝑎𝑡
𝑥𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
𝑡𝑎𝑔𝑥. 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝑥 = 1
1
= 𝑥𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
{ 𝑥𝑔𝑎𝑡
نــســبـت هـــای مثــلــثاتــــی زوایــــا مــقــابـــل یـــا مـــتــضــــاد
𝑎𝑛𝑖𝑠sin(−𝑎) = − 𝑎𝑠𝑜𝑐 = )𝑎cos(−
𝑎𝑔𝑎𝑡𝑡𝑎𝑔(−𝑎) = − 𝑎𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔(−𝑎) = −
𝑎𝑐𝑒𝑠 = )𝑎𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐(−𝑎) = −𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑎 sec(−
اشــــاره نــسـبـــت هـــــای مثـــلـــثاتــــی در چــــهار نــــاحـــــــیه
ASTC
𝑠𝑖𝑛𝑎 + cos 𝑎 + +sin +tag cos +
𝑡𝑎𝑔𝑎 + 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔 𝑎 + +cosec +cotag sec +
Seca+ cosec a +
نسبت ها 1 2 3 4
Sin a + + - -
Cos a + - - +
Tag a + - + -
Cotag a + - + -
Sec a + - - +
Cosec a + + - -
مـــحــــاســـــبــــه نـــــــمـــودن زاویـــــــه بــــــیــن دوعـــــقربـــه هـــــای ســـاعــــــت
برای محاسبه نمودن زاویه بین دوعقربه ساعت ازفورمول ذیل استفاده میکنیم.
𝑀11
|=𝑎 |𝐻− 30
2
درفورمول فوق ) ( Hمخفف ساعت و Mمخفف دقیقه می باشد.
114 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
ســـــــاحـــــــه تـــــحـــــول نــــسبـــــــت هـــــای مثــــلــــــثاتـــــــی
𝒂𝒏𝒊𝒔 𝒂𝒄𝒆𝒔 𝒂𝒈𝒂𝒕
≤ 𝟏− ≤ 𝟏 ≤ +𝟏 + 𝟏≤ − ∞− ∞< +
𝒂𝒔𝒐𝒄 𝒂𝒄𝒆𝒔𝒐𝒄 𝒂𝒈𝒂𝒕𝒐𝒄
دریـــــــافــــــــــت نـــــســبـــــــت هــــــــای مثــــــلـــــثاتــــــــــی
𝟎° 𝟑𝟎° 𝟒𝟓° 𝟔𝟎° 𝟗𝟎°
𝟎 𝟏 𝟐 𝟑 𝟒
√
𝟒 𝟒 𝟒 𝟒 𝟒
زاویه ∘ 𝟎 زاویه ∘ 𝟎𝟑 زاویه ∘ 𝟓𝟒 زاویه ∘ 𝟎𝟔 زاویه ∘ 𝟎𝟗
𝛼 𝑛𝑖𝑠 1 √2 √3
0 1
2 2 2
𝛼𝑠𝑜𝑐 √3 √2 1
1 0
2 2 2
𝛼𝑔𝑎𝑡 √3
0 1 √3 ∞
3
𝛼 𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 √3
∞ √3 1 0
3
𝛼 sec √3
1 2 √2 2 ∞
3
𝛼 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 √3
∞ √3 √2 1
2
3
)𝟏(𝟐𝒏+
نســبـــت هــــای مثــــلــــثاتــــــی زوایـــــای )𝜶 ( 𝟐 𝝅 ±اگر 𝟎 < 𝑥 < 90بـــــاشــــد.
𝝅)(2𝑛 + 1 𝝅)(2𝑛 + 1
[ 𝑛𝑖𝑠 𝛼𝑠𝑜𝑐 = ]𝛼 ± [ 𝑔𝑎𝑡 𝛼𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 = ]𝛼 ±
2 2
𝝅)(2𝑛 + 1 𝝅)(2𝑛 + 1
[ 𝑠𝑜𝑐 𝛼𝑛𝑖𝑠 = ]𝛼 ± [ 𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 𝛼𝑔𝑎𝑡 = ]𝛼 ±
2 2
𝝅)(2𝑛 + 1 𝝅)(2𝑛 + 1
[ 𝑐𝑒𝑠 𝛼𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 = ]𝛼 ± [ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝛼𝑐𝑒𝑠 = ]𝛼 ±
2 2
اشاره نتایج نسبت های مذکور مربوط به ناحیه آن می باشد.
نــسبـــت هــــای مثـــــلـــــثاتـــــــی زوایـــــــای )𝜶 (𝟐𝒏 𝝅 ±اگر 𝟎 < 𝑥 < 90بــــــاشـــــد.
115 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑎 sin(𝟐𝒏 𝝅 ± 𝜶) = sin 𝒂𝒔𝒐𝒄 = )𝜶 𝑐𝑜𝑠(𝟐𝒏 𝝅 ±
𝒂 𝒈𝒂𝒕 = )𝜶 𝒕𝒂𝒈(𝟐𝒏 𝝅 ± 𝒂𝒈𝒂𝒕𝒐𝒄 = )𝜶 𝒄𝒐𝒕𝒂𝒈(𝟐𝒏 𝝅 ±
𝒂𝒄𝒆𝒔 = )𝜶 𝒔𝒆𝒄(𝟐𝒏 𝝅 ± 𝒂𝒄𝒆𝒔𝒐𝒄 = )𝜶 𝒄𝒐𝒔𝒆𝒄(𝟐𝒏 𝝅 ±
اشاره نتایج نسبت های مذکور مربوط به ناحیه آن می باشد.
روابــــــــــط اســــــاســــــــی وفـــــــرعـــــــــی
𝟏 = 𝟐𝒔𝒐𝒄 𝒔𝒊𝒏𝟐 𝒂 +
𝒂 𝟐𝒔𝒐𝒄 𝒔𝒊𝒏𝟐 𝒂 = 𝟏 −
𝒂 𝟐𝒏𝒊𝒔 𝒄𝒐𝒔𝟐 𝒂 = 𝟏 −
𝒂 𝟐𝒄𝒆𝒔 = 𝟏 𝒕𝒂𝒈𝟐 𝒂 +
𝟏 𝒕𝒂𝒈𝟐 𝒂 = 𝒔𝒆𝒄𝟐 −
𝒂 𝟐𝒄𝒆𝒔𝒐𝒄 = 𝟏 𝒄𝒐𝒂𝒕𝒂𝒈𝟐 𝒂 +
𝟏 𝒄𝒐𝒕𝒂𝒈𝟐 𝒂 = 𝒄𝒐𝒔𝒆𝒄𝟐 𝒂 −
نـــسبــــــت هــــــــای حــــاصــــل جـــــمع وحــــاصــــل تـــفــریـــــق زوایـــــــا:
𝛽 sin(𝛼 + 𝛽) = sin 𝛼 . cos 𝛽 + 𝑐𝑜𝑠𝛼. sin
{
𝛽 sin(𝛼 − 𝛽) = sin 𝛼 . cos 𝛽 − 𝑐𝑜𝑠𝛼. sin
𝛽 cos(𝛼 + 𝛽) = cos 𝛼 . cos 𝛽 − 𝑠𝑖𝑛𝛼. sin
{
𝛽 cos(𝛼 − 𝛽) = cos 𝛼 . cos 𝛽 + 𝑠𝑖𝑛𝛼. sin
𝛽𝑔𝑎𝑡 tag 𝛼 +
= )𝛽 tag(𝛼 +
𝛽𝑔𝑎𝑡 1 − tag 𝛼.
𝛽𝑔𝑎𝑡 tag 𝛼 −
= )𝛽 tag(𝛼 −
{ 𝛽𝑔𝑎𝑡 1 + tag 𝛼.
نـــســبــــت هــــــای مثـــلــــثاتـــــــی دوچـــــند زوایـــــــا:
𝑎𝑠𝑜𝑐 sin 2𝑎 = 2𝑠𝑖𝑛𝑎. cos 2𝑎 = 2 cos 2 𝑥 − 1
𝑎𝑔𝑡2
𝑎 cos 2𝑎 = cos2 𝑥 − sin2 = 𝑥𝑔𝑎𝑡
𝑎 1 − 𝑡𝑎𝑔2
𝒂 𝟐𝒏𝒊𝒔𝟐 𝒄𝒐𝒔𝟐𝒂 = 𝟏 −
نـــســبــــت هـــــــای مثـــلـــثاتـــــــی ســـه چــــند زوایـــــــا:
𝑎 𝑠𝑖𝑛3𝑎 = 𝑠𝑖𝑛𝑎 − 4𝑠𝑖𝑛3
𝑎 𝑠𝑜𝑐𝑐𝑜𝑠3𝑎 = 4𝑐𝑜𝑠 3 𝑎 − 3
𝑎 3𝑡𝑎𝑔𝑎 − 𝑡𝑎𝑔3
= 𝑎𝑡𝑎𝑔3
𝑎 1 − 3𝑡𝑎𝑔2
فــــــــورمــــــــول هــــــای تـــحـــــول یــــا حـــاصــــــل ضــــــــرب:
116 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
Sin x +sin y 𝑦𝑥+ 𝑦𝑥−
2 sin 𝑠𝑜𝑐 ∙
2 2
Sin x – sin y 𝑦𝑥+ 𝑦𝑥−
2 cos 𝑛𝑖𝑠 ∙
2 2
Cos x + cos y 𝑦𝑥+ 𝑦𝑥−
2 cos 𝑠𝑜𝑐 ∙
2 2
𝑦𝑥+ 𝑦𝑥−
Cos x – cos y -2 sin 2 ∙ 𝑠𝑖𝑛 2
Tag x + tag y )𝑦 sin(𝑥 +
𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑥.
Tag x – tag y )𝑦 sin(𝑥 −
𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑥.
Cotag x + cotag y )𝑦 sin(𝑥 +
𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛𝑥.
Cotag x – cotag y )𝑦 sin(𝑥 −
𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛𝑥.
حـاصـل ضـرب نسبـت هـای مثـلـثاتــی دو زاویه از جنس نسبت های مثـلــثاتی مجموع وتفاضل دو زاویه مذکور
1
})𝛽 1. 𝑠𝑖𝑛𝑎. 𝑐𝑜𝑠𝛽 = 2 {𝑠𝑖𝑛 (𝑎 + 𝛽) + 𝑠𝑖𝑛(𝑎 −
1
})𝛽 2. 𝑐𝑜𝑠𝑎. 𝑠𝑖𝑛𝛽 = 2 {𝑠𝑖𝑛 (𝑎 + 𝛽) − 𝑠𝑖𝑛(𝑎 −
1
})𝛽 3. 𝑐𝑜𝑠𝑎. 𝑐𝑜𝑠𝛽 = 2 {𝑐𝑜𝑠 (𝑎 + 𝛽) + 𝑐𝑜𝑠(𝑎 −
1
})𝛽 4. 𝑠𝑖𝑛𝑎. 𝑠𝑖𝑛𝛽 = − 2 {𝑐𝑜𝑠 (𝑎 + 𝛽) − 𝑐𝑜𝑠(𝑎 −
1
})𝛽 5. 𝑠𝑖𝑛𝑎. 𝑠𝑖𝑛𝛽 = 2 {𝑐𝑜𝑠 (𝑎 − 𝛽) − 𝑐𝑜𝑠(𝑎 +
نوت:
بخاطر داشته باشید که:
1. )𝑦 2𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑐𝑜𝑠𝑦 = sin(𝑥 + 𝑦) + sin(𝑥 −
2. )𝑦 2𝑐𝑜𝑠𝑥. 𝑠𝑖𝑛𝑦 = sin(𝑥 + 𝑦) − sin(𝑥 −
3. )𝑦 2𝑐𝑜𝑠𝑥. 𝑐𝑜𝑠𝑦 = cos(𝑥 + 𝑦) + cos(𝑥 −
4. )𝑦 2𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑠𝑖𝑛𝑦 = cos(𝑥 − 𝑦) − cos(𝑥 +
نـسـبـت هـای مثـلـثاتـی یـک زاویــه از جــنس 𝒈𝒂𝒕 نـصـــف هــمــان زاویـــه:
𝛼 𝛼 𝛼
2𝑇𝑎𝑔 2 1 − 𝑇𝑎𝑔2 2 2𝑇𝑎𝑔 2
= 𝑎𝑛𝑖𝑠 𝛼 = 𝑎𝑠𝑜𝑐 𝛼 = 𝑎𝑔𝑎𝑡 𝛼
1 + 𝑡𝑎𝑔2 2 1 + 𝑡𝑎𝑔2 2 1 − 𝑡𝑎𝑔2 2
نـسـبــت هـای مثـلــثاتی نـصــف یـک زاویـه از جــنس Sinهــمــان زاویــه:
𝛼 𝑛𝑖𝑠 𝑎 √1 + 𝑠𝑖𝑛 𝛼 + √1 − 𝛼 𝑛𝑖𝑠 𝑎 √1 + 𝑠𝑖𝑛 𝛼 + √1 −
= sin = 𝑔𝑎𝑡
2 2 𝛼 𝑛𝑖𝑠 2 √1 + 𝑠𝑖𝑛 𝛼 − √1 −
𝛼 𝑛𝑖𝑠 𝑎 √1 + 𝑠𝑖𝑛 𝛼 − √1 −
= cos
2 2
نــسـبـت هــای مثـلـثاتـی نـصــف یــک زاویــه از جــنس کــوسـایـن هـمـان زاویــه:
117 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝛼𝑠𝑜𝑐 𝑎 √1 − 𝛼√1 − 𝑐𝑜𝑠2
sin = = 𝑎𝑛𝑖𝑠
2 2 2
𝛼𝑠𝑜𝑐 𝑎 √1 + 𝛼√1 + 𝑐𝑜𝑠2
= cos = 𝑎𝑠𝑜𝑐
2 2 2
𝛼𝑠𝑜𝑐 𝑎 √1 − 𝛼√1 − 𝑐𝑜𝑠2
= 𝑔𝑎𝑡 = 𝑎𝑔𝑎𝑡
𝛼𝑠𝑜𝑐 2 √1 + 𝛼√1 + 𝑐𝑜𝑠2
دریــافـــت نــسبـــت هـــای مثــلــثاتـــی از جــنس هــمـد یـگـــر
-:1دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒏𝒊𝒔 -:
1
𝜃𝑛𝑖𝑠 = 𝜃𝑛𝑖𝑠 = 𝜃𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
𝜃 sin
1
𝜃 𝑐𝑜𝑠𝜃 = ±√1 − 𝑠𝑖𝑛2 = 𝛼𝑐𝑒𝑠
𝜃 √1 − 𝑠𝑖𝑛2
𝜃 sin 𝜃 √1 − 𝑠𝑖𝑛2
𝑡𝑎𝑔𝜃 = ± = 𝜃𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
𝜃 √1 − 𝑠𝑖𝑛2 𝜃 sin
-:2دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒔𝒐𝒄-:
𝜃 cos
𝜃 𝑐𝑜𝑠𝜃 = cos 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝜃 = − ±
𝜃 √1 − 𝑐𝑜𝑠 2
1
𝜃 𝑠𝑖𝑛𝜃 = ±√1 − 𝑐𝑜𝑠 2 = 𝜃𝑐𝑒𝑠
𝜃 cos
𝜃 √1 − 𝑐𝑜𝑠 2 1
𝑡𝑎𝑔𝜃 = ± 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±
𝜃 cos 𝜃 √1 − 𝑐𝑜𝑠 2
-:3دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒈𝒂𝒕-:
1
𝜃 𝑔𝑎𝑡 = 𝜃𝑔𝑎𝑡 = 𝜃𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
𝜃 𝑔𝑎𝑡
𝜃 𝑔𝑎𝑡
𝑠𝑖𝑛𝜃 = ± 𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±√𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1
2
√𝑡𝑎𝑔 𝜃 + 1
1 √𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1
𝑐𝑜𝑠𝜃 = ± 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±
√𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1 𝜃 𝑔𝑎𝑡
-:4دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒈𝒂𝒕𝒐𝒄-:
1
𝜃𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 = 𝜃𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 = 𝜃𝑔𝑎𝑡
𝜃𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐
1 √𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1
𝑠𝑖𝑛𝜃 = ± 𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±
√𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1 𝜃 cot
𝜃𝑡𝑜𝑐
𝑐𝑜𝑠𝜃 = ± 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±√𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2 𝜃 + 1
𝜃 √𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2 +1
-:5دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒄𝒆𝒔-:
118 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝜃𝑐𝑒𝑠 = 𝜃𝑐𝑒𝑠 𝑡𝑎𝑔𝜃 = ±√𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
√𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1 1
𝑠𝑖𝑛𝜃 = ± 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝜃 = ±
𝜃 sec √𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
1 𝜃 sec
= 𝜃𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±
𝜃 sec √𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
-:6دریافت نسبت های مثلثاتی زاویه 𝜽 ازجنس 𝜽𝒄𝒆𝒔𝒐𝒄-:
1
𝜃𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 = 𝜃𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑡𝑎𝑔𝜃 = ±
√𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
1
= 𝜃𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝜃 = ±√𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
𝛼 cosec
√𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1 𝜃𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
𝑐𝑜𝑠𝜃 = ± 𝑠𝑒𝑐𝜃 = ±
𝜃 𝑐𝑜 sec √𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 𝜃 − 1
قـــضــــیه Sin
عبارت از رابطه بین طول ،اضالع وزوایای آن از نگاه sinعبارت است از:
𝑎 𝑏 𝑐
= = یک عدد ثابت =
𝐴 𝑛𝑖𝑠 𝐵𝑛𝑖𝑠 𝐶 𝑛𝑖𝑠
𝐶 𝑛𝑖𝑠 𝐵 𝑛𝑖𝑠 𝐴 𝑛𝑖𝑠
= =
𝑎 𝑏 𝑐
𝐴𝑛𝑖𝑠 𝑎. 𝑠𝑖𝑛𝐵 = 𝑏.
𝐴𝑛𝑖𝑠 𝑎. 𝑠𝑖𝑛𝐶 = 𝐶.
𝐵𝑛𝑖𝑠 𝑏. 𝑠𝑖𝑛𝐶 = 𝐶.
قــــــضــــیه Cos
در هر مثلث رابطه بین طول اضالع وزوایای آن از نگاه کوساین عبارت است از:
𝑏 2 + 𝑐 2 − 𝑎2
= 𝐴 𝑠𝑜𝑐 𝐴𝑠𝑜𝑐 => 𝑎2 = 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑏𝑐.
𝑐𝑏2
𝑏 2 +𝑐 2 −𝑎2
= 𝐵 𝑠𝑜𝑐 => b2 = a2 + c 2 − 2ac. cosB
𝑐𝑏2
𝑏 2 + 𝑐 2 − 𝑎2
= 𝐶 𝑠𝑜𝑐 => c 2 = a2 + b2 − 2ab. cosC
𝑐𝑏2
قـــــضـــیه Tag
119 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
در مثلث اختیاری 𝐶 ̂𝐵𝐴که صعل اضالع آن به A,b,cنمایش داده شود بین اضالع وزوایا مثلث روابط ذیل
وجود دارد.
𝐵𝐴+ 𝐴𝐶+ 𝐶𝐵+
𝑎 + 𝑏 𝑡𝑎𝑔 2 𝑐 + 𝑎 𝑡𝑎𝑔 2 𝑏 + 𝑐 𝑡𝑎𝑔 2
)1 = )2 = )3 =
𝐵 𝑎 − 𝑏 𝑡𝑎𝑔 𝐴 − 𝐴 𝑐 − 𝑎 𝑡𝑎𝑔 𝐶 − 𝐶 𝑏 − 𝑐 𝑡𝑎𝑔 𝐵 −
2 2 2
ســیـــــســتـم مـــعـــادالت مثـــلـــــثاتــــی
مــعـادالت مثــلــثاتــی شـــش نــــوع مــــی بــاشــد کـــه قــــرار ذیـــــل است
𝑎 = 𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛𝑥 ± 𝑎 = 𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑥 ±
{ 1. {
𝑎= 𝑦𝑥± 𝛼= 𝑦𝑥∓
𝑎= 𝑦𝑥± 𝑎= 𝑦𝑥± 𝑎= 𝑦𝑥±
{ 2. { )2 { )3
𝑎 = 𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑎 = 𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑥. 𝑎 = 𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛𝑥.
𝑎= 𝑦𝑥± 𝑎= 𝑦𝑥±
{ 3. 𝑥𝑛𝑖𝑠 { )2 𝑥𝑠𝑜𝑐
𝑎=
𝑎= 𝑦𝑠𝑜𝑐
𝑦𝑛𝑖𝑠
𝑥= 𝑦𝑥± 𝑎= 𝑦𝑥±
{ 4. { )2
𝑎 = 𝑦𝑔𝑎𝑡 𝑡𝑎𝑔𝑥 ± 𝑎 = 𝑦𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔 𝑥 ±
𝑎= 𝑦𝑥± 𝑎= 𝑦𝑥±
{ 5. 𝑎 = 𝑥𝑔𝑎𝑡 { 6.
𝑎 = 𝑦𝑔𝑎𝑡 𝑡𝑎𝑔𝑥. 𝑦𝑔𝑎𝑡
تـــــــــوابــــــــع مــــعــکــــــوس مثـــلــــثاتــــــی:
بادرنظرداشت تعریف توابع معکوس برای توابع معکوس مثلثاتی میتوان چنین ارایه نمود.
)𝑦( 𝑦 = 𝑓(𝑥) ≫ 𝑥 = 𝑓 −1
𝑦𝑛𝑖𝑠𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑠𝑖𝑛𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑠𝑖𝑛−1
𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑐𝑜𝑠 −1
𝑦𝑛𝑎𝑡 𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑡𝑎𝑛𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑡𝑎𝑛−1
𝑦𝑛𝑎𝑡𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑡𝑎𝑛−1
𝑦𝑐𝑒𝑠 𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑠𝑒𝑐𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑠𝑒𝑐 −1
𝑦𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 ≫ )𝑦( 𝑦 = 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 ≫ 𝑥 = 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 −1
1 1 √2 √2
= 1) 𝑠𝑖𝑛30° = ≫ 𝑎𝑟𝑐 sin ( ) = 30 2) 𝑐𝑜𝑠45° ≫ arccos( ) = 45
2 2 2 2
𝜋3 𝜋3
𝑛𝑎𝑡 )3 = )= −1 ≫ 𝑎𝑟𝑐 tan(−1
4 4
هــمــچنان جـهـت ساده سازی تـوابع مـعکوس مثــلـثاتــی حاالت ذیل رادرنــظرداشته باشید.
𝑥 = )𝑥𝑛𝑎𝑡(1) 𝑎𝑟𝑐 sin(𝑠𝑖𝑛𝑥) = 𝑥 2) 𝑎𝑟𝑐 cos(𝑐𝑜𝑠𝑥) = 𝑥 3) 𝑎𝑟𝑐 tan
𝑥 = )𝑥𝑛𝑎𝑡 𝑐𝑟𝑎(1) sin(𝑎𝑟𝑐 𝑠𝑖𝑛𝑥) = 𝑥 2) cos(𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑥) = 𝑥 3) tan
𝜋
= 𝑥𝑛𝑖𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 1) 𝑎𝑟𝑐 𝑠𝑖𝑛𝑥 +
2
120 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑥
𝑛𝑎𝑡 𝑐𝑟𝑎 = 2) 𝑎𝑟𝑐 𝑠𝑖𝑛𝑥 = 𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑠√1 − 𝑥 2
√1 − 𝑥 2
1 𝑥 1
𝑛𝑎𝑡𝑜𝑐𝑐𝑟𝑎 = 𝑥 𝑛𝑎𝑡 𝑐𝑟𝑎 )3 𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑟𝑎 = 𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 =
𝑥 √1 + 𝑥 2 √1 + 𝑥 2
𝑥
4) 𝑎𝑟𝑐 𝑡𝑎𝑛𝑥 + 𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛𝑥 = 2
𝑥
𝑛𝑎𝑡𝑜𝑐 𝑐𝑟𝑎 = 5) 𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 = 𝑎𝑟𝑐 𝑠𝑖𝑛√1 − 𝑥 2
√1 − 𝑥 2
)𝑥6) 𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛𝑥 = −𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑛(−
𝑦𝑥−
𝑦𝑥7) 𝑎𝑟𝑐 𝑡𝑎𝑛𝑥 − 𝑎𝑟𝑐 𝑡𝑎𝑛𝑦 = 𝑎𝑟𝑐 𝑡𝑎𝑛 1+
بـــخـــش پـــنجــــم مثـــــلـــــثات
:1آن بخش از علم ریاضیات كه از روابط میان زوایا واضالع یك مثلث بحث مى كند عبارت است از
د مثلثات ج الجبر ب حساب الف هندسه
:2شكل بسته كه از تقاطع سه قطعه خط بوجود مى یآید عبارت است از
د لوزى ج دایره ب مثلث الف زاویه
:3شكل كه از تمایل و یا اتحاد دو نیم خط به وجود مى آید عبارت است از
د استوانه ج لوزى ب مثلث الف زاویه
:4وسعت زاویه كه جهت دوران آن موافق عقربه ساعت باشد عبارت است از
د یك ج صفر ب منفى الف مثبت
:5وسعت زاویه كه جهت دوران آن مخالف عقربه ساعت باشد عبارت است از
د یك ج صفر ب منفى الف مثبت
:6هرگاه یك دور كامل یعنى وسعت یك دایره رابه 360حیصه مساوى تقسیم گردد یك حیصه آن عبارت است از
د 1درجه ج 90درجه ب 40درجه الف 20درجه
:7هرگاه یك دور كامل یعنى وسعت یك دایره رابه 400حیصه مساوى تقسیم گردد یك حیصه آن عبارت است از
د 180درجه ج 1گراد ب 1رادیان الف 45درجه
:8زاویه مركزى كه طول قوس مقابل آن مساوى به شعاع دایره گرددعبارت است از
د هیچكدام ج 1رادیان ب 1گراد الف 1درجه
د 120 ج 100 ب 60 الف 20 :9وسعت زاویه 54°از جنس گراد مساوى است به.
د 200 ج 500 ب 300 الف 100 :10وسعت زاویه 180°از جنس گراد مساوى است به.
د 222 ج 225 ب 250 :11وسعت زاویه 250گراد از جنس درجه مساوى است به .الف 220
121 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د 360 ج 350 ب 320 :12وسعت زاویه 400گراد از جنس درجه مساوى است به .الف 300
π π π π
د ج ب الف :13وسعت زاویه 90°از جنس رادیان مساوى است به.
6 4 3 2
π
د 4π ج 2π بπ الف :14وسعت زاویه 360°از جنس رادیان مساوى است به.
2
3π
الف 120ب 220ج 135د 130 رادیان از جنس درجه مساوى است به. :15وسعت زاویه
2
3π 3π
د ج ب 2π الف 3π :16وسعت زاویه 120گراد از جنس رادیان مساویست به.
5 2
3π 5π π
د 2π ج ب الف :17وسعت زاویه 500گراد از جنس رادیان مساویست به.
2 2 2
5π
د 135 ب 120ج 125 الف 225 رادیان از جنس گراد مساویست به. :18وسعت زاویه
8
:19اگر شعاع یك دایره 𝑚𝑐 18باشد طول آن قوس را دریا بید كه بواسط 140از محیط دایره جدا مى شود
د 𝑚𝑐44 ج 𝑚𝑐30 ب 𝑚𝑐20 الف 𝑚𝑐40
:20اگر زاویه مركزى 20°از محیط دایره 𝑚𝑐 2πقوس را جدا كند شعاع دایره عبارت است از
د 𝑚𝑐20 ج 𝑚𝑐18 ب 𝑚𝑐15 الف 𝑚𝑐10
:21هرگاه طول شعاع یك دایره 𝑚𝑐 5و طول قوس مقابل آن 𝑚𝑐 0,05باشد زاویه مركزى آن عبارت است از
د 1گراد ج 5درجه الف 2رادیان ب 1رادیان
:22كدام یك از نسبت هاى مثلثاتى زاویه )∞( معكوسي همدیگر آند
د همه جوابات ب × 𝑠𝑜𝑐 و × 𝑐𝑒𝑠 ج × 𝑔𝑡 و × 𝑔𝑡𝑜𝑐 الف × 𝑛𝑖𝑠 و × 𝑒𝑠𝑐
1 1 1 1
د ج ب الف :23افاده × 𝑛𝑖𝑠 مساویست به.
×𝑔𝑡 ×𝑛𝑖𝑠 ×𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 ×𝑛𝑖𝑠
1
د × 𝑐𝑜𝑡𝑔2 ج × 𝑡𝑔2 ب × 𝑐𝑜𝑠 2 الف × 𝑠𝑖𝑛2 مساویست به. :24افاده
× 𝑡𝑔2
π
:25كدام یك از نسبت هاى مثلثاتى زاویه )∝(در ناحیه 0 ≤∝≤ 2مثبت مى باشد
د همه جوابات ب ∝ 𝑐𝑒𝑠 و ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 ج ∝ 𝑔𝑡 و ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ∝ 𝑛𝑖𝑠 و ∝ 𝑠𝑜𝑐 الف
π
مثبت مى باشد :26كدام یك از نسبت هاى مثلثاتى زاویه )∝( درناحیه ≤∝≤ π
2
∝ 𝑔𝑡 و ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 د همه جوابات ∝ 𝑠𝑜𝑐 و ∝ 𝑐𝑒𝑠 ج ب الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 و ∝ 𝑒𝑠𝑜𝑐
3π
≤∝≤ πمثبت مى باشد :27كدام یك از نسبت هاى مثلثاتى زاویه )∝( درناحیه
2
∝ 𝑔𝑡 و ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 د هیچكدام ∝ 𝑠𝑜𝑐 و ∝ 𝑐𝑒𝑠 ج ب الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 و ∝ 𝑒𝑠𝑜𝑐
122 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3π
مثبت مى باشد :28كدام یك از نسبت هاى مثلثاتى زاویه )∝( درناحیه ≤∝≤ 2π
2
∝ 𝑔𝑡 و ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 د هیچكدام ∝ 𝑠𝑜𝑐 و ∝ 𝑐𝑒𝑠 ج ب الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 و ∝ 𝑒𝑠𝑜𝑐
𝑠𝑖𝑛 ∝> 0
{ گردد پس باید زاویه )∝(شامل كدام یك از نواحى ذیل باشد :29براى اینكه
𝑐𝑜𝑠 ∝> 0
د چهارم ج سوم ب دوم الف اول
𝑠𝑖𝑛 ∝> 0
{ گردد پس باید زاویه )∝( شامل كدام یك از نواحى ذیل باشد :30براى اینكه
𝑐𝑜𝑠 ∝< 0
د چهارم ج سوم ب دوم الف اول
𝑠𝑖𝑛 ∝< 0
{ گردد پس باید زاویه )∝( شامل كدام یك از نواحى ذیل باشد :31براى اینكه
𝑐𝑜𝑡𝑔 ∝> 0
د چهارم ج سوم ب دوم الف اول
𝑠𝑖𝑛 ∝< 0
{گردد پس باید زاویه )∝( شامل كدام یك از نواحى ذیل باشد :32براى اینكه
𝑐𝑜𝑠 ∝> 0
د چهارم ج سوم ب دوم الف اول
𝑐𝑜𝑠 ∝< 0
{ گردد پس باید زاویه )∝( شامل كدام یك از نواحى ذیل باشد :33براى اینكه
𝑡𝑔 ∝< 0
د چهارم ج سوم ب دوم الف اول
:34قیمت هاى نسبت هاى مثلثاتى ∝ 𝑛𝑖𝑠 و ∝ 𝑠𝑜𝑐 در كدام انتروال محدود مى شود
د )∞ (−∞, ج ](−∞, −1 ب )∞[1, − الف ][−1,1
:35قیمت هاى نسبت هاى مثلثاتى ∝ 𝑐𝑒𝑠 و ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 در كدام انتروال محدود مى شود
د الف و ب ج )∞ (−∞, ب ](−∞, −1 الف )∞ [1,
:36قیمت هاى نسبت هاى مثلثاتى ∝ 𝑔𝑡 و ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 در كدام انتروال محدود مى شود
د )∞ (−∞, ج ](−∞, −1 ب )∞[1, − الف ][−1,1
:37كدام یك از افاده هاى ذیل درست است .الف 𝑐𝑜𝑠 ∝< 2ب 𝑐𝑜𝑠 ∝< −1ج 𝑐𝑜𝑠 ∝> 1د 𝑐𝑜𝑠 ∝< 1
:38كدام یك از افاده هاى ذیل درست است .الف 𝑠𝑒𝑐 ∝> 1ب 𝑠𝑒𝑐 ∝< 1ج 𝑠𝑒𝑐 ∝> −1د 𝑠𝑒𝑐 ∝> 2
د ∝ 𝑠𝑜𝑐− ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 ب ∝ 𝑛𝑖𝑠− الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 :39افاده )∝ 𝑠𝑖𝑛(−مساویست به.
د ∝ 𝑐𝑒𝑠− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐− الف ∝ 𝑠𝑜𝑐 :40افاده )∝ 𝑐𝑜𝑠(−مساویست به.
د ∝ 𝑐𝑒𝑠− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐− الف ∝ 𝑠𝑜𝑐 :41افاده)∝ sec(−مساویست به.
123 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ∝ 𝑔𝑡− ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐− ب ∝ 𝑔𝑡 الف ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 :42افاده )∝ 𝑡𝑔(−مساویست به.
د ∝ −𝑠𝑒𝑐3 ج ∝ 𝑠𝑒𝑐3 ب ∝ −𝑐𝑜𝑠3 الف ∝ 𝑐𝑜𝑠3 :43افاده )∝ 𝑐𝑜𝑠(−3مساویست به.
π
د ∝ 𝑒𝑠𝑜𝑐 ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐 الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 :44افاده )∝ 𝑠𝑖𝑛 ( 2 +مساویست به.
3π
د ∝ 𝑒𝑠𝑜𝑐− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑛𝑖𝑠− :45افاده )∝ 𝑐𝑜𝑠 ( 2 −مساویست به .الف ∝ 𝑛𝑖𝑠
π
د ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐− ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ب ∝ 𝑔𝑡− الف ∝ 𝑔𝑡 :46افاده )∝ 𝑡𝑔 ( 2 −مساویست به.
د ∝ 𝑐𝑒𝑠− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐− :47افاده )∝ 𝑠𝑖𝑛(270+مساویست به .الف ∝ 𝑠𝑜𝑐
3π
د ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠− ب ∝ 𝑐𝑒𝑠 :48افاده )∝ 𝑠𝑒𝑐 ( 2 −مساویست به .الف ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
د ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐− ج ∝ 𝑔𝑡− ب ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 الف ∝ 𝑔𝑡 :49افاده )∝ 𝑡𝑔(270−مساویست به.
د ∝ 𝑛𝑖𝑠− ج ∝ 𝑛𝑖𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐− :50افاده )∝ 𝑠𝑖𝑛(180−مساویست به .الف ∝ 𝑠𝑜𝑐
د ∝ 𝑠𝑜𝑐 ب ∝ 𝑛𝑖𝑠−𝑐𝑜𝑠 ∝ − الف × 𝑛𝑖𝑠 :51افاده )∝ 𝑐𝑜𝑠(2π−مساویست به.
د ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐− ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ب ∝ 𝑔𝑡− الف ∝ 𝑔𝑡 :52افاده )∝ 𝑡𝑔(360+مساویست به.
د ∝ 𝑐𝑒𝑠 ج ∝ 𝑛𝑖𝑠 ب ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐− الف ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 :53افاده )∝ 𝑠𝑒𝑐(2π−مساویست به.
د ∝ 𝑐𝑒𝑠− ج ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐− الف ∝ 𝑠𝑜𝑐 :54افاده )∝ 𝑐𝑜𝑠(π+مساویست به.
1 √2 √2
د ج1 − ب الف :55افاده 𝑠𝑖𝑛225°مساویست به.
2 2 2
1 1
د −2 ج √2 ب1 الف :56افاده 𝑐𝑜𝑠120°مساویست به.
2
د −√3 ج √3 ب −√2 الف √2 :57افاده 𝑡𝑔300°مساویست به.
1
د −1 ج ب1 الف 2 :58افاده 𝑠𝑖𝑛390°مساویست به
2
√3 √3
د − ج ب −√2 الف √2 :59افاده 𝑐𝑜𝑠330°مساویست به.
2 2
1 √3 √3 7π
د1 ج − ب :60افاده) 𝑠𝑖𝑛 ( 2 + 30°مساویست به .الف
2 2 2
1 √3 √3 7π
د ج − ب الف √2 :61افاده ) 𝑠𝑖𝑛 ( 3مساویست به.
2 2 2
1 1 13π
د ج −2 ب1 الف 2 ( 𝑛𝑖𝑠 مساویست به. :62افاده )
2 6
4π
د صفر ج +1 ب −√3 الف √3 :63افاده ) 𝑡𝑔 ( 3مساویست به.
124 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 √3 √2 π 1
د ج ب -1 الف ≤∝≤ 0باشد ∝ 𝑛𝑖𝑠 مساویست به. :64اگر 𝑐𝑜𝑠 ∝= 2و
2 2 2 2
1 4 2 3 π 3
د ج ب الف ≤∝≤ 0باشد ∝ 𝑔𝑡 مساویست به. :65اگر 𝑐𝑜𝑠 ∝= 5و
2 3 3 4 2
1 1 π 1
د -2 ج2 ب −2 الف باشد ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 مساویست به. :66اگر 𝑠𝑖𝑛 ∝= 2و ≤∝≤ π
2 2
3 3π 1
ج −√10د ب √10 الف 3 ≤∝≤ πباشد ∝ 𝑛𝑖𝑠 مساویست به. :67اگر 𝑐𝑜𝑡𝑔 ∝= 3و
√10 2
1 1
د -6 ج ب الف 6 :68اگر𝑔𝑡 یك زاویه 6باشد 𝑔𝑡𝑜𝑐 همان زاویه عبارت است از.
6 3
2√5 √5 π 2
د الف √5ب 2√5ج ≤∝≤ 0باشد ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 مساویست به. :69اگر 𝑐𝑜𝑠 ∝= 3و
5 2 2
∆
𝑚𝑐 𝑏 = 24و 𝑚𝑐 𝑐 = 25داده شده 𝑛𝑖𝑠 نسبت مثلثاتى مذكور عبارت است از :70درمثلث قایم الزاویه ت
ABC
7 25
د ج ب -25 الف 25
25 7
∆
را بدست آوریه در صورتیكه 𝑚𝑐 𝑎 = 2و 𝑐 = 2√5باشد 𝑡𝑔 :71نسبت مثلثاتى زاویه حاده
ABC
1 1
د ج2 ب الف 3
2 3
3 ∆
باشد و 𝑠𝑖𝑛 A = 7باشد پس 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 نسبت مثلثاتى مذكور :72در صورتیكه Aیك زاویه حاده مثلث
ABC
3 7
د3 ج ب الف 7 عبارت است از.
7 3
3
𝑠𝑒𝑐 :73نسبت مثلثاتى زاویه حاده Bرا دریافت كنید در صورتیكه 𝑡𝑔B = 7باشد
1 √13
2
د ج √13 2
ب الف 2
د ∞ ج صفر ب1 الف 2 :74افاده∝ 𝑠𝑖𝑛2 ∝ +𝑐𝑜𝑠 2مساویست به.
π π
د ∞ ج صفر ب1 الف 2 :75افاده 𝑠𝑖𝑛2 4 + 𝑐𝑜𝑠 2 4مساویست به.
:76افاده × 𝑐𝑜𝑠 2مساویست به.
ج ∝ 1 − 𝑠𝑖𝑛2د ∝ 1 − 𝑐𝑜𝑠 2 ب 𝑠𝑖𝑛2 ∝ −1 الف 𝑐𝑜𝑠 2 ∝ −1
الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 ب 1ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 د صفر :77افاده ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ∝.مساویست به.
د1 ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ب صفر الف ∝ 𝑔𝑡 :78افاده ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 𝑡𝑔 ∝.مساویست به.
د صفر ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 الف ∝ 𝑐𝑒𝑠 ب 1 :79افاده ∝ 𝑐𝑒𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝.مساویست به.
:80افاده × 𝑠𝑖𝑛2مساویست به.
125 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ∝ 1 − 𝑠𝑖𝑛2 ج 𝑐𝑜𝑠 2 ∝ −1 الف ∝ 1 − 𝑐𝑜𝑠 2ب 𝑠𝑖𝑛2 ∝ −1
:81افاده ∝ 𝑡𝑔2مساویست به
د ∝ 𝑔𝑡 1 − ب ∝ 1 − 𝑠𝑒𝑐 2ج 𝑡𝑔 ∝ −1 𝑠𝑒𝑐 2 ∝ −1 الف
:82افاده 𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 × +مساویست به
𝑦×+ 𝑦×+ 𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×−
𝑠𝑜𝑐 2د هیچكدام 𝑠𝑜𝑐 . 𝑠𝑜𝑐 2ج 𝑛𝑖𝑠 . ب 𝑛𝑖𝑠2 𝑠𝑜𝑐 . الف
2 2 2 2 2 2
:83افاده 𝑦𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 × −مساویست به
𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×−
𝑛𝑖𝑠−2 𝑛𝑖𝑠 . 𝑠𝑜𝑐 2د 𝑠𝑜𝑐 . 𝑠𝑜𝑐 2ج 𝑛𝑖𝑠 . 𝑛𝑖𝑠 2ب 𝑠𝑜𝑐 . الف
2 2 2 2 2 2 2 2
:84افاده 𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠 × +مساویست به
𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×−
𝑠𝑜𝑐 2د هیچكدام 𝑠𝑜𝑐 . 𝑠𝑜𝑐 2ج 𝑛𝑖𝑠 . 𝑛𝑖𝑠 2ب 𝑠𝑜𝑐 . الف
2 2 2 2 2 2
:85افاده 𝑦𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠 × −مساویست به
𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×− 𝑦×+ 𝑦×−
𝑛𝑖𝑠 2د همه جوابات 𝑠𝑜𝑐 . 𝑠𝑜𝑐 2ج 𝑛𝑖𝑠 . 𝑛𝑖𝑠 −2ب 𝑠𝑜𝑐 . الف
2 2 2 2 2 2
)𝑦𝑠𝑖𝑛(×− )𝑦𝑠𝑖𝑛(×+ )𝑦𝑠𝑖𝑛(×− )𝑦𝑠𝑖𝑛(×+
د ج ب الف :86افاده 𝑦𝑔𝑡 𝑡𝑔 × +مساویست به.
𝑦𝑛𝑖𝑠𝑠𝑖𝑛×. 𝑦𝑛𝑖𝑠𝑠𝑖𝑛×. 𝑦𝑠𝑜𝑐𝑐𝑜𝑠×. 𝑦𝑠𝑜𝑐𝑐𝑜𝑠×.
)𝑦𝑠𝑖𝑛(×+ )𝑦𝑠𝑖𝑛(×− )𝑦𝑠𝑖𝑛(×− )𝑦𝑠𝑖𝑛(×+
د ج ب الف :87افاده 𝑦𝑔𝑡 𝑡𝑔 × +مساویست به.
𝑦𝑛𝑖𝑠𝑠𝑖𝑛×. 𝑦𝑛𝑖𝑠𝑠𝑖𝑛×. 𝑦𝑠𝑜𝑐𝑐𝑜𝑠×. 𝑦𝑠𝑜𝑐𝑐𝑜𝑠×.
:88افاده )𝛽 𝑠𝑖𝑛(∝ +مساویست به
ب 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 − 𝑐𝑜𝑠 ∝. الف 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 + 𝑐𝑜𝑠 ∝.
د 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 − 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 + 𝑠𝑖𝑛 ∝. ج
:89افاده )𝛽 𝑐𝑜𝑠(∝ −مساویست به
الف 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 + 𝑐𝑜𝑠 ∝.ب 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 − 𝑐𝑜𝑠 ∝.
𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 + 𝑠𝑖𝑛 ∝.د 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝛽 − 𝑠𝑖𝑛 ∝. ج
√2 √6−√2 √6+√3 √6−√3
(√3 د )− 1 ج ب الف :90افاده 𝑠𝑖𝑛15°مساویست به.
4 2 4 4
√6+√2 √6−√2 √6+√3 √6−√3
د ج ب الف :91افاده 𝑐𝑜𝑠75°مساویست به.
4 2 4 4
√3 1 √2
د ج ب الف 1 :92افاده 𝑠𝑖𝑛10°. 𝑐𝑜𝑠50° + 𝑠𝑖𝑛50°. 𝑐𝑜𝑠10°مساویست به.
2 2 2
:93افاده 𝑐𝑜𝑠70°. 𝑐𝑜𝑠10° + 𝑠𝑖𝑛70°. 𝑠𝑖𝑛10°مساویست به
د 𝑠𝑖𝑛80° ج 𝑐𝑜𝑠80° ب 𝑐𝑜𝑠60° الف 𝑠𝑖𝑛60°
126 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 𝜋2 𝜋 𝜋2 𝜋
د ج -1 الف صفر ب 1 𝑠𝑜𝑐 مساویست به. 𝑛𝑖𝑠 . 𝑐𝑜𝑠 6 + :94افاده . 𝑠𝑖𝑛 6
2 3 3
:95افاده 𝑠𝑖𝑛60°. 𝑐𝑜𝑠15° − 𝑐𝑜𝑠60°. 𝑠𝑖𝑛15°مساویست به
√3 √2
2
د ج √3 ب √2 2
الف
:96افاده 𝑠𝑖𝑛25°. 𝑐𝑜𝑠35° + 𝑐𝑜𝑠25°. 𝑠𝑖𝑛35°مساویست به
1 √3
د √2 2
ج 2
ب الف √3
:97افاده 𝑐𝑜𝑠23°. 𝑐𝑜𝑠22° − 𝑠𝑖𝑛22°. 𝑠𝑖𝑛23°مساویست به
√2 1
2
د ج √3 2
ب الف 2
1+𝑡𝑔10° 1−𝑡𝑔10° 1−𝑡𝑔10° 1+𝑡𝑔10°
د ج ب الف :98افاده 𝑡𝑔55°مساویست به.
1−𝑐𝑜𝑡𝑔10° 1−𝑐𝑜𝑡𝑔10° 1+𝑡𝑔10° 1−𝑡𝑔10°
√3 √2 𝑡𝑔15°+𝑡𝑔30°
د1 2
ج ب √3 2
الف مساویست به. 1−𝑡𝑔15°.𝑡𝑔30°
:99افاده
√2−√3 √3−√2 √2+√3
د -1 ج ب :100افاده 𝑠𝑖𝑛135° − 𝑠𝑖𝑛60°مساویست به .الف
2 2 2
1
د ج∞ ب1 الف صفر :101افاده ) 𝑡𝑔(45° + 45°مساویست به.
2
√6 1
د ج √6 ب :102افاده 𝑠𝑖𝑛105° + 𝑠𝑖𝑛15°مساویست به .الف 2
2 2
:103افاده ) 𝑠𝑖𝑛(∝ +45) . 𝑐𝑜𝑠(∝ −45) + 𝑐𝑜 𝑠(∝ +45) . 𝑠𝑖𝑛(∝ −45مساویست به
د 𝑐𝑜𝑠90° ج ∝ 𝑐𝑜𝑠2 ب ∝ 𝑠𝑖𝑛2 الف 𝑠𝑖𝑛90°
ب ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ∝.ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 2𝑠𝑖𝑛 ∝.د هیچكدام الف ∝ 𝑛𝑖𝑠 :104افاده∝ 𝑠𝑖𝑛2مساویست به.
:105افاده ∝ 𝑐𝑜𝑠2مساویست به
د ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ∝. ج ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ∝ −𝑐𝑜𝑠 2 ب ∝ 𝑐𝑜𝑠 2 ∝ 𝑠𝑖𝑛2 الف ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛2 ∝.
:106افاده ∝ 𝑠𝑖𝑛3مساویست به.
∝ 𝑠𝑜𝑐 4𝑐𝑜𝑠 3 ∝ −3ب ∝ 3𝑠𝑖𝑛 ∝ −4𝑠𝑖𝑛3ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 3𝑠𝑖𝑛 ∝ −د هیچكدام الف
:107افاده ∝ 𝑐𝑜𝑠3مساویست به
الف ∝ 𝑠𝑜𝑐 4𝑐𝑜𝑠 3 ∝ −3ب ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑐𝑜𝑠 3 ∝ 3ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 4𝑐𝑜𝑠 3 ∝ −د هیچكدام
𝜋 1
≤∝≤ 0نسبت مثلثاتى ∝ 𝑠𝑖𝑛2مساویست به :108اگر 𝑠𝑖𝑛 ∝= 2باشد در صورتیكه
2
√3 1
2
د 2
ج ب √3 الف 2
127 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
∝ 𝜋 1
≤∝≤ 0باشد قیمت 𝑐𝑜𝑠 2مساویست به :109اگر 𝑐𝑜𝑠 ∝= 2باشد در صورتیكه زاویه
2
1 √3 √2 √5
د ج ب الف
2 2 2 2
1
مساویست به :110افاده
∝ 1+𝑡𝑔2
د ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ج ∝ 𝑐𝑜𝑠 2 ∝ 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 ب الف ∝ 𝑠𝑒𝑐 2
:111افاده ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑡𝑔 ∝. 𝑠𝑖𝑛 ∝ +مساویست به
د ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 ب ∝ 𝑐𝑒𝑠 الف ∝ 𝑔𝑡
:112افاده ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ∝.مساویست به
1
د ∝ 2𝑠𝑖𝑛2 2
ج ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ب ∝ 𝑠𝑖𝑛2 الف ∝ 𝑛𝑖𝑠2
:113افاده مثلثاتى ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 𝑡𝑔 ∝ +مساویست به
الف ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑒𝑐 ∝.ب 1ج ∝ 𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ∝ +د ∝ 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑒𝑐 ∝.
:114افاده ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ∝. 𝑡𝑔 ∝. 𝑐𝑜𝑡𝑔2مساویست به
د ∝ 2𝑐𝑜𝑠 2 ج ∝ 𝑠𝑜𝑐2 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐 الف ∝ 𝑐𝑜𝑠 2
∝𝑛𝑖𝑠1−𝑐𝑜𝑠2 ∝+
𝑠𝑖𝑛 ∝ −مساویست به :115افاده
∝𝑛𝑖𝑠1+
د∞ ج صفر ب1 الف ∝ 𝑛𝑖𝑠
:116افاده ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 𝑡𝑔 ∝.مساویست به
د صفر ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ب1 الف ∝ 𝑔𝑡
𝑐𝑜𝑠2𝐴+𝑐𝑜𝑠𝐴+1
مساویست به :117افاده
𝐴𝑛𝑖𝑠𝑠𝑖𝑛2𝐴+
د 𝐴𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐 ج 𝐴𝑐𝑒𝑠 ب 𝐴𝑔𝑡𝑜𝑐 الف 𝐴𝑔𝑡
∝𝑐𝑒𝑠
مساویست به :118افاده
∝𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐
د ∝ 𝑔𝑡 ج ∝ 𝑔𝑡𝑜𝑐 ب ∝ 𝑔𝑡2 الف ∝ 𝑡𝑔2
𝑡𝑔2 ×+1
مساویست به :119افاده
× 1+𝑐𝑜𝑡𝑔2
د ∝ 2𝑡𝑔2 ج ∝ 𝑡𝑔2 ب ∝ 𝑔𝑡2 الف ∝ 𝑔𝑡
:120افاده ∝ 𝑐𝑜𝑠 4 ∝ −𝑠𝑖𝑛4مساویست به
د ∝ 𝑐𝑜𝑠2 ج ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ب ∝ 𝑛𝑖𝑠 الف ∝ 𝑠𝑜𝑐
128 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
:121افاده ∝ 𝑐𝑒𝑠 𝑠𝑖𝑛 ∝. 𝑐𝑜𝑠 ∝. 𝑐𝑜𝑠𝑒 ∝.مساویست به
د1 ج ∝ 𝑛𝑖𝑠 ب ∝ 𝑠𝑜𝑐 الف 2
∝ ∝ 2
:122افاده ) 𝑐𝑜𝑠 4 ( 2 ) − 𝑠𝑖𝑛4 ( 2مساویست به
د ∝ 𝑠𝑖𝑛2 ج ∝ 𝑐𝑜𝑠 2 ب صفر الف 1
∝𝑠𝑖𝑛4∝+𝑠𝑖𝑛2
مساویست به :123افاده
∝𝑠𝑖𝑛10∝−𝑠𝑖𝑛4
∝𝑐𝑜𝑠7 ∝𝑠𝑜𝑐 ∝𝑠𝑜𝑐
د هیچكدام ج ب الف
∝𝑠𝑜𝑐 ∝𝑐𝑜𝑠7 ∝𝑐𝑜𝑠4
∝𝑠𝑖𝑛7∝+𝑠𝑖𝑛3
مساویست به :124افاده
∝𝑐𝑜𝑠7∝+𝑐𝑜𝑠3
د ∝ 𝑐𝑜𝑡𝑔5 ج ∝ 𝑡𝑔5 ب ∝ 𝑐𝑜𝑠5 الف ∝ 𝑠𝑖𝑛5
:125افاده 𝑐𝑜𝑠50° + 𝑠𝑖𝑛20°مساویست به
د 𝑐𝑜𝑡𝑔10° ج 𝑡𝑔10° ب 𝑠𝑖𝑛10° الف 𝑐𝑜𝑠10°
𝐴𝑐𝑜𝑠2𝐵−𝑐𝑜𝑠2
مساویست به :126افاده
𝐴𝑠𝑖𝑛2𝐵+𝑠𝑖𝑛2
)𝐵 𝑐𝑜𝑡𝑔(𝐴 − ب )𝐵 𝑐𝑜𝑡𝑔(𝐴 + الف
)𝐵 𝑡𝑔(𝐴 + د )𝐵 𝑡𝑔(𝐴 − ج
:127افاده 𝛽𝑠𝑜𝑐 𝑠𝑖𝑛 ×.مساویست به
1 1
ب })𝛽{𝑠𝑖𝑛(∝ +𝛽) + 𝑠𝑖𝑛(∝ − })𝛽{𝑠𝑖𝑛(∝ +𝛽) − 𝑠𝑖𝑛(∝ − الف
2 2
1 1
د })𝛽− 2 {𝑐𝑜𝑠(∝ +𝛽) − 𝑐𝑜𝑠(∝ − })𝛽{𝑐𝑜𝑠(∝ +𝛽) + 𝑐𝑜𝑠(∝ − ج
2
:128افاده 𝛽𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑜𝑠 ∝.مساویست به
1 1
ب })𝛽{𝑠𝑖𝑛(∝ +𝛽) + 𝑠𝑖𝑛(∝ − })𝛽{𝑠𝑖𝑛(∝ +𝛽) − 𝑠𝑖𝑛(∝ − الف
2 2
1 1
د })𝛽− 2 {𝑐𝑜𝑠(∝ +𝛽) − 𝑐𝑜𝑠(∝ − })𝛽{𝑐𝑜𝑠(∝ +𝛽) + 𝑐𝑜𝑠(∝ − ج
2
:129افاده ∝ 4𝑠𝑖𝑛8 ∝. 𝑐𝑜𝑠4مساویست به
الف )∝ 2 𝑠𝑖𝑛(12 ∝) + 𝑠𝑖𝑛(4ب )∝ 𝑠𝑖𝑛(12 ∝) + 𝑠𝑖𝑛(4ج )∝ 4𝑠𝑖𝑛(12 ∝) + 𝑠𝑖𝑛(4د هیچكدام
:130افاده ∝ 12𝑐𝑜𝑠2 ∝. 𝑐𝑜𝑠5مساویست به
1
ج }∝ 3{𝑐𝑜𝑠7 ∝ +𝑐𝑜𝑠3د }∝ 6{𝑐𝑜𝑠7 ∝ −𝑐𝑜𝑠3 الف}∝ 6{𝑐𝑜𝑠7 ∝ +𝑐𝑜𝑠3ب }∝ {𝑐𝑜𝑠7 ∝ +𝑐𝑜𝑠3
2
129 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
∆
باالترتیب aو 𝑏 باشد درینصورت كدام یك از مساوات ذیل :131اگر اضالع مقابل زوایاى 𝐴 و 𝐵 مثلث
ABC
𝐴𝑛𝑖𝑠 𝐵𝑛𝑖𝑠
ج 𝐵𝑛𝑖𝑠𝑏 = 𝐴𝑛𝑖𝑠𝑎 د الف و ب = الف 𝐵𝑛𝑖𝑠𝑎 = 𝐴𝑛𝑖𝑠𝑏 ب درست است.
𝑎 𝑏
:132اگر 𝐴 𝐵 ,و 𝐶 زوایاى یك مثلث و 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 باالترتیب اضالع مقابل آنها باشند درینصورت 𝐴𝑠𝑜𝑐
𝑎2 +𝑐 2 −𝑏2 𝑏 2 +𝑐 2 −𝑎2 𝑎2 +𝑏2 −𝑐 2
د همه جوابات ج ب الف مساویست به.
𝑐𝑎2 𝑐𝑏2 𝑏𝑎2
:133اگر 𝐴 𝐵 ,و 𝐶 زوایاى یك مثلث و 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 باالترتیب اضالع مقابل آنها باشند درینصورت 𝐵𝑠𝑜𝑐
𝑎2 +𝑐 2 −𝑏2 𝑏 2 +𝑐 2 −𝑎2 𝑎2 +𝑏2 −𝑐 2
د همه جوابات ج ب الف مساویست به.
𝑐𝑎2 𝑐𝑏2 𝑏𝑎2
:134اگر 𝐴 𝐵 ,و 𝐶 زوایاى یك مثلث و 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 باالترتیب اضالع مقابل آنها باشند درینصورت 𝐶𝑠𝑜𝑐
𝑎2 +𝑐 2 −𝑏2 𝑏 2 +𝑐 2 −𝑎2 𝑎2 +𝑏2 −𝑐 2
د همه جوابات ج ب الف مساویست به.
𝑐𝑎2 𝑐𝑏2 𝑏𝑎2
𝑎2 +𝑐 2 −𝑏2 ∆
مساویست به باشند در اینصورت افاده :135اگر 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 اضالع مثلث
𝑐𝑎2 ABC
د هیچكدام ج 𝑐𝑜𝑠C ب 𝑐𝑜𝑠B الف 𝑐𝑜𝑠A
𝑏 2 +𝑐 2 −𝑎2 ∆
مساویست به باشند در اینصورت افاده :136اگر 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 اضالع مثلث
𝑐𝑏2 ABC
د هیچكدام ج 𝑐𝑜𝑠C ب 𝑐𝑜𝑠B الف 𝑐𝑜𝑠A
∆
باشند در اینصورت كدام یك از مساوات ذیل درست است :137اگر 𝑎 𝑏 ,و 𝑐 اخالص مثلث
ABC
الف 𝑎2 = 𝑏 2 + 𝑐 2 − 2𝑏𝑐. 𝑐𝑜𝑠Cب 𝑏 2 = 𝑎2 + 𝑐 2 − 2𝑎𝑐. 𝑐𝑜𝑠C
هیچكدام د 𝑐 2 = 𝑎2 + 𝑏 2 − 2𝑎𝑏. 𝑐𝑜𝑠C ج
:138در معادله 𝑡𝑔 × −1 = 0كوچكترین قیمت مثبت × عبارت است از
π π π π
=× د =× ج =× ب =× الف
2 3 4 8
:139در معادله 4𝑐𝑜𝑠 2 × −1 = 0كوچكترین قیمت مثبت × عبارت است از
π π π π
=× د =× ج =× ب الف ×= 2
6 4 3
:140در معادله 2𝑠𝑖𝑛2 × −1 = 0كوچكترین قیمت × عبارت است از
π π π π
د ×= 12 =× ج =× ب الف ×= 2
6 3
2
=× 𝑠𝑖𝑛2قیمت × عبارت است از :141در معادله × 𝑠𝑜𝑐 .
√2
130 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
د ×= 90° ج ×= 45° الف ×= 60°ب ×= 30°
:142در معادله 2𝑠𝑖𝑛 × +1 = 2كوچكترین قیمت مثبت × عبارت است از
π π π π
=× د =× ج ب ×= 12 الف ×= 18
6 4
:143در معادله 2𝑐𝑜𝑠 × +5 = 6كوچكترین قیمت × مساویست به
π π π π
د ×= 12 =× ج =× ب الف ×= 8
4 3
:144در معادله 3√3 + 3𝑡𝑔 ×= 4√3كوچكترین قیمت × عبارت است از
π π π π
=× د =× ج =× ب الف ×= 2
3 4 6
:145در معادله 2𝑐𝑜𝑠 2 × +9𝑐𝑜𝑠 × +4 = 0كوچكترین قیمت × عبارت است از
د 150° ج 50° ب 120° الف 42°
:146اگر ×= 0باشد كدام رابطه ذیل صدق مى كند
الف 𝑠𝑖𝑛 × −𝑐𝑜𝑠2 ×= 0ب 𝑐𝑜𝑠2 × −𝑠𝑖𝑛 ×= 0ج 𝑠𝑖𝑛 × −𝑠𝑖𝑛2 ×= 0د 𝑠𝑖𝑛 × −𝑐𝑜𝑠 ×= 0
:147در معادله 𝑐𝑜𝑠 4 × 𝑠𝑖𝑛4 ×= 1قیمت × عبارت است از
د ×= −1 ج ∞ =× ب ×= 1 الف ×= 0
π π π π 1
=× د =× ج =× ب =× الف قیمت × عبارت است از. :148در معادله
6 4 3 2 ×𝑐𝑜𝑠2
:149در معادله × 𝑠𝑜𝑐 =× 𝑛𝑖𝑠 قیمت × عبارت است از
π π π π
=× د =× ج =× ب الف ×= 2
6 4 3
سواالت تخنیکی مثلثات
.1وستعت زاویه را به اساس درجه دریافت کنید که عدد 5رابه آن عالوه کنیم به معادل گراد خود تبدیل گردد:
75 )4درجه 60 )3درجه 45 )2درجه 30 )1درجه
.2اندازه زاویه را به گراد دریافت کنید که عدد 10را از آن کم کنیم به معادله درجه تبدیل شود:
100 )4گراد 70 )3گراد 80 )2گراد 90 )1گراد
.3اندازه زاویه را به اساس رادیان دریافت کنید که عدد 44.215به آن عالوه کنیم به معادل درجه خود
تبدیل گردد:
131 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
0.786 )4رادیان 0.673 )2رادیان 0.523 )3رادیان 0.785 )1رادیان
.4دو چرخ باهم وصل اند در صورتی که شعاع چرخ بزرگ 12سانتی متر وشعاع چرخ کوچک 8cm
3π
دوران کند دوران چرخ کوچک را دریافت کنید؟ باشد اگر چرخ بزرگ به اندازه
2
7π 9π π π
)4 )3 5 4 )2 )1
4 4 4
3π
.5دو چرخ باهم متصل اند زمانیکه چرخ بزرگ به اندازه πدوران کند چرخ کوچک را به اندازه
2
دوران می دهد اگر شعاع چرخ بزرگ 45cmباشد شعاع چرخ کوچک را دریافت کنید؟
22cm )4 20cm )3 30cm )2 18cm )1
km
80در حرکت است در صورتی که شعاع تایر موتر 20cmباشد تعداد .6یک موتر با سرعت
h
دوران تایر را در فی دقیقه در یافت کنید:
106.6 )4 1501.6 )3 126.6 )2 1061.6 )1
.7اگر شعاع تایر یک موتر 5cmوتعداد دوران تایر در هر دقیقه مساوی 5000دور باشد فاصله طی شده
در یک ساعت را دریافت کنید؟
93,2km )4 94,2km )3 91,2km )2 90,2km )1
.8ساعت 2220است زاویه بین این دو عقربه ساعت را بدست آورید:
80 )4درجه 75 )3درجه 50 )2درجه 60 )1درجه
.9ساعت 2240است زاویه بین این دو عقربه ساعت را بدست آورید:
160 )3درجه 170 )4درجه 150 )2درجه 140 )1درجه
.10در باالی دیواری به ارتفاع 50mآسمانخراشی به ارتفاع hقرار دارد از نقطه Bسه دیوار را توسط
زاویه 30درجه سر برج را توسط زاویه 60درجه مشاهده می کنیم ارتفاع برج را بدست آورید:
60 )4متر 70 )3متر 80 )2متر 100 )1متر
.11شعاع آفتاب از سر یک برج به زمین تابیده زاویه 45درجه را تشکیل میدهد اگر فاصله بین نقطه تابش
شعاع تا برج 12متر باشد ارتفاع برج را محاسبه کنید وهم چنین فاصله که شعاع از سر برج تا به
زمین طی میکند را بدست آورید:
x=6m x=12m x=8m x=12m
y=2√2m
)4 y=√2m
)3 y=12m
)2 y=12√2m
)1
.12یک خانم باقد 1.8متر در فاصله 2متر از یک پایه برق که به ارتفاع 3متر آن المپی نصب گردیده
ایستاده است سایه این خانم را بدست آورید:
6 )4متر 3 )3متر 4 )2متر 5 )1متر
.13یک نفر به فاصله 3متر از یک پایه برق که به ارتفاع 4متر آن المپی نصب گردیده ایستاده است اگر
سایه این نفر 2.5متر باشد قد این نفر را بدست آورید:
1.5 )4متر 1.6 )3متر 1.8 )2متر 1.81 )1متر
.14یک نفر قد √3mسایه به طول 1mتشکیل داده است بگوید ساعت چند است در صورتی که طلوع
آفتاب در همان روز 6220بوده باشد:
12220 )4 11220 )3 10220 )2 9220 )1
.15زاویه بین دو عقربه ساعت برج لندن را دریافت کیند در صورتیکه ارتفاع برج 6√3mو سایه آن 18
متر فرضی شود وطلوع آفتاب درهمان روز 7220بوده باشد:
180 )3درجه 160 )4درجه 170 )2درجه 200 19درجه
132 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3
: مساوی است بهsin4 x + cos 4 x باشد قیمت افادهsin2 x . cos2 x = 16 در صورتیکه.16
3 8 8 5
)4 )3 )2 )1
8 3 5 8
: مساوی است بهtag 4 x + cotag x باشد قیمت افادهtag 2 x + cotag 2 = 2 در صورتیکه.17
4
2 )4 3 )3 4 )2 5 )1
3
: مساوی است بهsin3 x + cosec 3 x باشد قیمتsinx + cosecx = 2 در صورتیکه.18
8 27 9 9
)4 )3 − 8 )2 )1
27 8 8
√2
: کدام استB اندازه زاویهa = c = b داریمa,b,c به اضالعABC در مثلث.19
2
درجه90 )4 درجه80 )3 درجه60 )2 درجه70 )1
2
: کدام استc اندازه زاویهb = 2ac وB = 90° ABC در مثلث.20
درجه55 )4 درجه50 )3 درجه45 )2 درجه50 )1
: مساوی است به4 sin θ + 8 cos 2 θ افاده.21
4
4 sin4 θ )4 4 )3 4 cos 4 θ )2 4 + 4 cos4 θ )1
: مساوی است به3 sec 6 θ − 9tag 2 θ. sec 2 θ افاده.22
tag 6 θ )4 3tag 6 θ )3 3 + 3tag 6 θ )2 3 − 3tag 6 θ )1
: مساوی است به5tag 4 θ + 10tag 2 θ + 10 افاده.23
5 − 5 sec 4 θ )4 5 + 5 sec 4 θ )3 5 sec 4 θ )2 sec 4 θ )1
5tag4 θ+10tag2 θ
: مساوی است بهsecθ.tag2θ+2secθ+tag2 θ+2 افاده.24
secθ + 5 )4 5secθ − 5 )3 5secθ )2 secθ )1
: مساوی است بهsec 4 θ − tag 4 θ افاده.25
1+sin2 θ
1 − sin2 θ )4 cos2 θ )3 )2 1 + sin2 θ )1
cos2 θ
: مساوی است بهcosec 4 θ − 𝐜𝐨𝐭𝐚𝐠 𝟒 θ افاده.26
2+sin2 θ 2−sin2 θ
)4 sin2 θ )3 2 − sin2 θ )2 )1
sin2 θ sin2 θ
sinθ+cotagθ
:مساوی است به افاده.27
cosθ
tagθ − coscθ )4 tagθ + cosecθ )3tagθ )2 cosecθ )1
cosθ+tagθ
:عبارت است از افاده.28
sinθ
tagθ + cosecθ )4 secθ )3 cotagθ + secθ )2 tagθ + 𝐬𝐞𝐜θ )1
sinθ 1+cosθ
: مساوی است به1+cosθ + افاده.29
sinθ
sinθ )4 2cosecθ )3 secθ )2 cosecθ )1
sinx 1+cosx
: مساوی است به1−cosx + افاده.30
sinx
2sinx
)4 1+cosx )3 1-cosx )2 2sinx )1
1−cosx
2
:( مساوی است بهcotgx − 1) + (cotagx + 1) افاده.31
2 2
2 sec x )4 cosec x )3 2cosec 2 x )2 secx )1
cotagx
: مساوی است بهcosecx−1 افاده.32
133 استاد نقیب هللا درویش:مولـف
کتاب ویژه ریاضیات 2020
secx+tagx )4 secx-tagx)3 secx )2 Tag x )1
1−sinx
:√ مساوی است به1+sinx افاده.33
tagx )4 secx )3 secx − tagx )2 secx + tagx )1
1
:مساوی است به افاده.34
secx−tagx
secx-tagx )4 Secx+tagx )3 secx )2 Tagx )1
cotagθ+cosecβ
: مساوی است بهtagβ+tagθ.secβ افاده.35
cotag − tagβ )4 cotagθ. cotagβ )3 cotagθ )2 cotagβ )1
tagθ+secβ
: مساوی است بهcotagβ+cotagθ.cosecβ افاده.36
tagθ + tagβ )4tagβ )3 cotagθ )2 tagθ. tagβ )1
tagA−tagB
:مساوی است به افاده.37
cotagB−cotagA
tagA − tagB )4 tagA. tagB )3 tagA )2 tagB )1
4sinx−4 sin2 x−1
:( مساوی است بهsinx − a)(cosecx − b) ≡ در عینیتb وa قیمت.38
2sinx
1 3
a= 𝑎=2 a=3 𝑎=
2 2
b=2
(4 𝑏=2
(3 𝑏=−2
(2 1 (1
b=2
کلید درست جوابات بخش مثلثات
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
4 121 3 91 3 61 3 31 4 1
4 122 4 92 4 62 4 32 2 2
3 123 2 93 1 63 2 33 1 3
2 124 2 94 3 64 1 34 2 4
3 125 1 95 1 65 4 35 1 5
1 126 2 96 3 66 4 36 4 6
3 127 4 97 4 67 4 37 3 7
2 128 1 98 3 68 1 38 3 8
1 129 4 99 4 69 2 39 2 9
1 130 3 100 4 70 1 40 4 10
1 131 3 101 3 71 3 41 3 11
4 132 4 102 2 72 4 42 4 12
2 133 2 103 2 73 1 43 1 13
3 134 3 104 2 74 2 44 3 14
1 135 2 105 2 75 2 45 3 15
2 136 2 106 3 76 3 46 4 16
1 137 1 107 2 77 2 47 2 17
3 138 4 108 4 78 4 48 3 18
2 139 3 109 2 79 2 49 4 19
2 140 3 110 1 80 3 50 3 20
4 141 2 111 1 81 4 51 2 21
134 استاد نقیب هللا درویش:مولـف
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 142 3 112 1 82 1 52 4 22
4 143 4 113 2 83 4 53 2 23
2 144 4 114 3 84 2 54 4 24
2 145 3 115 1 85 2 55 4 25
2 146 1 116 1 86 4 56 1 26
3 147 2 117 2 87 4 57 3 27
1 148 2 118 1 88 3 58 2 28
4 149 4 119 3 89 4 59 1 29
3 150 3 120 4 90 2 60 2 30
کلید درست جوابات سواالت تخنیکی مثلثات
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
2 33 2 25 4 17 3 9 2 1
3 34 1 26 2 18 1 10 4 2
3 35 3 27 4 19 1 11 1 3
1 36 2 28 2 20 3 12 3 4
3 37 3 29 1 21 1 13 2 5
1 38 4 30 2 22 2 14 1 6
39 2 31 3 23 1 15 3 7
40 4 32 3 24 1 16 2 8
بــــخــش شــــشم انـــتیـــگــرال
انتیــــــــــــــــــــــگرال
بعد از مطالعه دور نمائی تاریخی انتیگرالها اینطور استنباط می گردد که تیوری انتیگرال ها بصورت مفصل تر توسط
اسحاق نیوتن دانشمند مشهور انگلیسی والیب نیتس دانشمند آلمانی درعین زمان وبطور مستقل از یکدیگر کشف وتهداب
گذاری گردیده است وبه صورت عموم انتیگرالها به دو بخش مهم وعمده تقسیم گردیده اند که عبارت از انتیگرالهای معین
وانتیگرالهای نامعین می باشند هرگاه ما توابع را از مشتقات شان بدست آوریم این عمل ار انتیگرال نامعین گویند وزمانیکه
بخواهیم فورمول های دقیق را برای محاسبات دریافت حجم ،اجسام ،مساحت ،طول قوس ،منحنی ها وغیره را با استفاده از
تقرب های متوالی بدست آوریم در حقیقت با انتیگرال های معین سروکار داریم.
ناگفته نباید گذاشت که انتیگرال ها بصورت عموم دارای ارتباط خیلی نزدیک است با مشتقات ودیفرانسیل ها میباشد
ومشتقات ،دیفرانسیل ها وانتیگرالها از جمله مهم ترین نظریات در قلمروعلم ریاضیات می باشد.
تــــــابـــــع اولیـــــــه
تابع اولیه برای تابع ) F(xعبارت از تابع F(x)+cمی باشد در صورتیکه مشتق تاب 𝑐 𝐹(𝑥) +مساوی به )𝑥(𝑓 گردد
یعنی :
𝑑
)𝑥(𝑓 = [𝐹(𝑥) + 𝑐] = 𝐹(𝑥) + 0
𝑥𝑑
𝑥4
= 𝑦 می باشد برای اثبات این ادعا کافیست تا از معادله مثال :تابع اولیه برای 𝑦` = 𝑥 3 + 3عبارت از 𝑐 = 𝑥+ 3
4
𝑥4
= 𝑦 مشتق بگیرم و داریم: 𝑐 + 3𝑥 +
4
135 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑥4 4𝑥 3
=𝑦 = `𝑦 >= 𝑐 = 𝑥+ 3 + 3 = 𝑥3 + 3
4 4
عدد ثابت cعبارت از ثابت کیفی میباشد واین مفهوم را ارائه می کند که هر تابع دارای بی نهایت تابع اولیه میباشد که به
اندازه یک عدد ثابت از همدیگر متفاوت میباشند.
انتـــیگـــــــــــــــــــــــــرال نامعــــین
هرگاه تابع ) F(xتابع اولیه برای تابع )𝑥(𝑓 باشد درین صورت تباع F(x) +cدر انیتگرال نامعین تابع )𝑥(𝑓میگویند
وطور ذیل نمایش داده میشود:
𝑐 ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 = 𝐹(𝑥) +
در افاده فوق عالمه ∫ کشیده اولین حرف 𝑚𝑢𝑠 را بنام عالمه انیتگرال تابع )𝑥(𝑓 را تابع تحت انتیگرال و 𝑥𝑑)𝑥(𝑓
را افاده تحت انتیگرال می گویند .ناگفته نباید گذاشت که xعبارت از متحول انتیگرال گیری میباشد.
خــــواص اســاســـی انتـــیــــــگــــرال هـــای نامـعــــین
انتیگرال عدد صفر مساوی به عدد ثابت ) (cمی گردد یعنی∫ 0 𝑑𝑥 = 𝑐 : .1
𝑐 ∫ 𝑑𝑥 = 𝑥 + .2
انتیگرال عدد 𝑘 ≠ 0عبارت است از∫ 𝑘𝑑𝑥 = 𝑘𝑥 + 𝑐 : .3
𝑝
∫ 𝑥𝑑𝑥 = 𝑥 𝑝+1 + 𝑐 , 𝑝 ≠ −1 .4
𝑝+1
.5هرگاه دو تابع در تحت انتیگرال در حالت جمع وتفریق باشند درین صورت انیتگرال آنها مساوی به انتیگرال
های جداگانه هریک از آنها می باشند یعنی:
𝑥𝑑)𝑥(𝑔 ∫ ∫[𝑓(𝑥) ± 𝑔(𝑥)]𝑑𝑥 = ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 ±
.6هرگاه تابع تحت انتیگرال دارای یک عدد ثابت باشد درین صورت عدد ثابت را خارج از عالمه انتیگرال می
نویسم.
𝑥𝑑)𝑥(𝑓 ∫ 𝐴 = 𝑥𝑑)𝑥(𝑓 𝐴 ∫
یا
𝑥𝑑)𝑥(𝑔 ∫ 𝑏 ∫[𝑎𝑓(𝑥) + 𝑏𝑔(𝑥)]𝑑𝑥 = 𝑎 ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 +
.7هرگاه دو تابع در تحت انتیگرال در حالت تقسیم باشند در این صورت انتیگرال آنها خالف انتیگرال های جداگانه
هریک از توابع میباشند یعنی.
)𝑥(𝑓 𝑥𝑑)𝑥(𝑓 ∫
∫ ≠ 𝑥𝑑
)𝑥(𝑔 𝑥𝑑)𝑥(𝑔 ∫
فـــــــــورمــــــول هـــــــای انــتیـــــــــــــگــــرال گــــــیری
طوریکه در فوق نیز تذکر به عمل آمد محاسبه انتیگرال نامعین ومشتق گیری دو عملیه عکس یکدیگر می باشند بنابرین
ضرفی می کنیم که:
𝑐 ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 = 𝐹(𝑥) +
136 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
درینصورت می توان نوشت که :
𝑐 𝐹(𝑥) + )𝑥(𝑓
مشتق گیری
انیگرال گیری
یعنی اگر تابع F(x)+cمعلوم باشد طبق قوانین مشتق با مشتق گیری به )𝑥(𝑓 خواهیم رسید اما اگر )𝑥(𝑓 معلوم باشد
وبخواهیم 𝑐 𝑓(𝑥) +یا تابع اولیه )𝑥(𝑓 را تعین کنیم باید در جستجوی تابع باشیم که مشتق آن یعنی )𝑥(𝑓 معلوم است
بوسیله این خاصیت برخی از فورمول های انتیگرال گیری بدست می آیند که مهم ترین آنها در جدول ذیل موجود میباشد.
جــــدول اسـاســی انتیـــــــــــــگــرال هـــای نامـعیــــن
𝑛
𝑐 = 𝑥𝑑 1. ∫ 0 𝑐 2. ∫ 𝑎 𝑑𝑥 = 𝑎𝑥 + ∫ 3. 𝑥 𝑛+1
= 𝑥𝑑𝑥 𝑐+ )(𝑛 ≠ −1
𝑛+1
𝑛
𝑥𝑑
𝑛 ∫ 4. 𝑢𝑛+1 ∫ 5. )= 𝑙𝑛|𝑥 + 𝑐| . (𝑥 ≠ 0
= 𝑢𝑑 𝑎 )+ 0 (𝑛 ≠ −1 𝑥
𝑛+1
𝑢
𝑢𝑑 𝑢𝑑
∫ 6. 𝑐 = 𝑙𝑛|𝑢| + ∫ 7. 𝑐 = 2√𝑢 + ∫ 8. 𝑎4
𝑢 𝑎√ 𝑎 𝑢𝑑 = 𝑐+
𝑎 ln
𝑥
𝑥𝑎 𝑥
∫ 9. ∫ 10. 𝑐 11. ∫ 𝑠𝑖𝑛𝑥 𝑑𝑥 = −𝑐𝑜𝑠𝑥 +
= 𝑥𝑑𝑎 𝑐+ 𝑐 𝑒 𝑑𝑥 = 𝑒 𝑥 +
𝑎𝑛𝑙
𝑥𝑑
𝑐 12. ∫ 𝑐𝑜𝑠𝑥 𝑑𝑥 = 𝑠𝑖𝑛𝑥 + ∫ = 𝑥𝑑 𝑥 13. ∫ sec 2 𝑐 = 𝑡𝑎𝑔𝑥 +
𝑥 cos 2
𝑥𝑑
𝑐 14. ∫ 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 2 𝑥𝑑𝑥 = ∫ 2 = −𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔 𝑥 + 𝑐 15. ∫ 𝑡𝑎𝑔𝑥 𝑑𝑥 = −𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠𝑥| +
𝑥 sin
𝑐 16. ∫ 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔𝑥 𝑑𝑥 = 𝑙𝑛|𝑠𝑖𝑛𝑥| + 𝑐 17. ∫ 𝑠𝑒𝑐𝑥 𝑑𝑥 = 𝑙𝑛|𝑡𝑎𝑔𝑥 + 𝑠𝑒𝑐𝑥| +
𝑥𝑑
𝐶 18. ∫ 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 𝑑𝑥 = 𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐𝑥 − 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔 𝑥| + ∫ 19. 𝑐 = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔𝑥 +
1 + 𝑥2
𝑥𝑑 1 𝑎 𝑥𝑑 1 𝑥
∫ 20. 2
= 𝑐 . 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔√ . 𝑥 + 21. ∫ 2 2
𝑐 = . 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔 +
𝑥𝑏 𝑎 + 𝑏 √𝑎. 𝑏 𝑥𝑎 + 𝑎 𝑎
𝑥𝑑 1 𝑥𝑎+ 𝑥𝑑 𝑥
22. ∫ 2 = . 𝑛𝑙 | 𝑐|+ ∫ 23. 𝑐 = arcsin +
𝑎𝑎 − 𝑥 2 2 𝑥 𝑎− √𝑎2 − 𝑥 2 𝑎
𝑥𝑑− 𝑥 𝑥𝑑
∫ 24. 𝑐 = 𝑎𝑟𝑐 𝑐𝑜𝑠 + ∫ 25. 𝑐 = 𝑙𝑛 |𝑥 + √𝑎2 ± 𝑥 2 | +
√𝑎2 − 𝑥 2 𝑎 √𝑎2 ± 𝑥 2
𝑛 1 (𝑎𝑥 + 𝑏)𝑛+1
𝑐 26. ∫ 𝑠𝑖𝑛 ℎ 𝑥𝑑𝑥 = 𝑐𝑜𝑠ℎ𝑥 + 𝑎 = 𝑥𝑑 )𝑏 27. ∫(𝑎𝑥 + ⁄ 𝑐+
𝑛+1
𝑥𝑎𝑔𝑎𝑡
𝑥𝑑 = 𝑥𝑑)𝑥𝑎 (1 + 𝑡𝑎𝑔2 𝐶+
∫ 28. 𝑐 = 1⁄𝑎 𝑙𝑛|𝑎𝑥 + 𝑏| + ∫ 29. 𝑎
𝑏 𝑎𝑥 +
𝑥𝑎𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 𝑥𝑑
30. ∫(1 + 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2 𝑎𝑥)𝑑𝑥 = − 𝑐= + ∫ 31. 𝑐 = sec −1 𝑥 +
𝑎 |𝑥|√𝑥 2 − 1
137 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
انتیــــــــــــــــــــــگــــرال قــــسمـــــی
با استفاده از مشتق حاصل ضرب دو تابع )𝑥(𝑓 = 𝑢 و )𝑥(𝑔 = 𝑉 می توان نوشت:
𝑥𝑑𝑢 𝑑[𝑢. 𝑣] = [𝑢`. 𝑣 + 𝑣`. 𝑢]𝑑𝑥 => 𝑢`. 𝑣𝑑𝑥 + 𝑣`.
𝑣𝑑𝑢 ∫ ⇒ 𝑣. 𝑢`𝑑𝑥 + 𝑢. 𝑣`𝑑𝑥 = 𝑣𝑑𝑢 + 𝑢𝑑𝑉 ⇒ ∫ 𝑑[𝑢. 𝑣] = ∫ 𝑉𝑑𝑢 +
𝑢𝑑𝑣 ∫ 𝑣 ⇒ 𝑢. 𝑣 = ∫ 𝑣𝑑𝑢 = ∫ 𝑢𝑑𝑣 = 𝑢.
که رابطه اخیر را بنام فورمول انتیگرال غیر معین به روش قسمی یاد می نمایند.
مـــحـــاسبـــه انتـــیــــــــگـــرال بـــوســـیله کســــور قســـمــــی
با استفاده از تجزیه کسر به کسور قسمی آن که قبل از مطالعه نمودیم می توان انیتگرال بعضی از توابع را به چند
انتیگرال تبدیل نموده وبه حل آن اقدام نمایم.
∫ 𝑏𝑑𝑥 =? .1
𝑥 + 𝑐 )4 𝑐 )3 𝑏𝑥 + 𝑐 )2 𝑏 + 𝑐 )1
∫ −5𝑑𝑥 =? .2
-5+c )4 -5x+c )3 x+c )2 -5 )1
6
∫ 𝑥 𝑑𝑥 =? .3
𝑥7
77 + 𝑐)4 7 + 𝑐 )3 )2 𝑥 7 )1
7
∫ 4𝑥 2 𝑑𝑥 =? .4
4 4 4
)4 + 𝑐 )3 𝑥 3 + 𝑐 )2 𝑥 3 + 𝑐 )1
3 3 3
∫ √𝑥 𝑑𝑥 .5مساوی است به:
2√𝑥 3 √𝑥 3 √𝑥 3
+ 𝑐 )4 + 𝑐 )3 )2 √𝑥 3 + 𝑐 )1
3 2 2
∫(𝑎𝑥 2 + 1)3 𝑑𝑥 =? .6
4
)(𝑥 2 +1 𝑥 2 +1
(𝑥 2 + 1)4 + 𝑐 )4 + 𝑐 )3 𝑥 2 + 1 + 𝑐 )2 )1
8 8
∫(2𝑥 + 1)4 𝑑𝑥 =? .7
2𝑥+1 1
+ 𝑐 )4 (2𝑥 + 1) + 𝑐 )3 (2𝑥 + 1)5 + 𝑐 )2 (2𝑥 + 1)5 )1
5 10
∫(3𝑥 + 5)6 𝑑𝑥 =? .8
3𝑥+5 (3𝑥+5)7
(3𝑥 + 5)7 + 𝑐 )4 (3𝑥 + 5) + 𝑐 )3 + 𝑐 )2 + 𝑐 )1
21 21
∫(𝑥 3 + 2). 𝑥 2 𝑑𝑥 =? .9
2
𝑥 3 +2 )(𝑥 3 +2
(𝑥 2 + 𝑐) )4 (𝑥 3 + 2)2 + 𝑐 )3 + 𝑐 )2 + 𝑐 )1
6 6
)𝑑(3𝑥+1
∫ )(3𝑥+1
=? .10
𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 )4 |3𝑥 + 1| + 𝑐 )3 𝑙𝑛|3𝑥 + 1| + 𝑐 )2 𝑙𝑛|𝑥 + 1| + 𝑐 )1
)𝑥𝑛𝑖𝑠(𝑑
∫ )𝑥𝑛𝑖𝑠(
=? .11
𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 )4 ln|sin 𝑥| + 𝑐 )3 ln|𝑐𝑜𝑠𝑥| + 𝐶 )2 |𝑠𝑖𝑛𝑥| + 𝑐 )1
138 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
𝑥𝑑
∫ =? .12
)( 5𝑥 + 6
(5𝑥 + 6) + 𝑐 )2 𝑙𝑛|5𝑥 + 6| + 𝑐 )1
5𝑙𝑛|5𝑥 + 6| + 𝑐 )4 1⁄ 𝑙𝑛|5𝑥 + 6| + 𝑐 )3
5
𝑥𝑑𝑥
∫ =? .13
)(3𝑥 2 + 4
1
6𝑙𝑛|3𝑥 2 + 4| + 𝑐 )4 |3𝑥 2 + 4| + 𝑐 )3 𝑙𝑛|3𝑥 2 + 4| + 𝑐 )2 𝑙𝑛|3𝑥 2 + 4| + 𝑐 )1
6
)𝑑(3𝑥 + 5
∫ =? .14
√3𝑥 + 5
3
2√3𝑥 + 5 + 𝑐 )4 √3𝑥 + 5 + 𝑐 )3 (3x + 5) + c )2 √3𝑥 + 5 + 𝐶 )1
)𝑑(3𝑥 + 5
∫ =? .15
√3𝑥 + 5
3
2√𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑥 )4 √𝑠𝑖𝑛2𝑥 + 𝑐 )3 (𝑠𝑖𝑛2𝑥) + 𝑐 )2 √𝑠𝑖𝑛2𝑥 + 𝑥 )1
𝑥𝑑 𝑥𝑠𝑜𝑐
∫ =? .16
𝑥𝑛𝑖𝑠√
2√𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 )4 𝑐𝑜𝑠𝑥 + 𝑐 )3 √𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 )2 𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 )1
2
𝑥𝑑 𝑥 sin
∫ =? .17
𝑥𝑔𝑎𝑡√
2√𝑠𝑒𝑐𝑥 + 𝑐 )4 2√𝑡𝑎𝑔𝑥 + 𝑐 )3 𝑠𝑒𝑐𝑥 + 𝑐 )2 𝑡𝑎𝑔𝑥 + 𝑐 )1
𝑥𝑑 𝑥cosec 2 2
∫ =? .18
𝑥√𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2
𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐2𝑥 + 𝑐 )4 𝑡𝑎𝑔2𝑥 + 𝑐 )3 2√𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐2𝑥 + 𝑐 )2 2√𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔2𝑥 + 𝑐 )1
3𝑥 + 5
∫ .19
3 ?= 𝑥𝑑
33𝑥+5 33𝑥+5
+ 𝑐 )4 3𝑙𝑛3 + 𝑐 )3 33𝑥+5 + 𝑐 )2 )1
𝑙𝑛3 3𝑙𝑛3
∫ 5𝑥 𝑑𝑥 =? .20
𝑥5
5𝑙𝑛5𝑥 + 𝑐 )4 𝑙𝑛5 + 𝑐 )3 + 𝑐 )2 5𝑥 + 𝑐 )1
𝑙𝑛5
∫ 𝑒 𝑠𝑖𝑛𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑑𝑥 =? .21
𝑐𝑜𝑠𝑥 + 𝑐 )4 𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 )3 𝑒 𝑐𝑜𝑠𝑥 + 𝑐 )2 𝑒 𝑠𝑖𝑛𝑥 + c (1
∫ 𝑒 𝑠𝑖𝑛𝑢𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑢 𝑥𝑑𝑥 =? .22
𝑥𝑢𝑠𝑜𝑐 𝑒 𝑥𝑢𝑛𝑖𝑠 𝑒
𝑒 𝑐𝑜𝑠𝑢𝑥 + 𝑐 )4 + 𝑐 )3 + 𝑐 )2 𝑒 𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 (1
𝑢 𝑢
∫ 𝑒 ln 𝑥 . 1⁄𝑥 𝑑𝑥 =? .23
139 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1⁄ 1⁄ + 𝑐 )3
𝑒 𝑥 + 𝑐 )4 𝑥 𝑒 𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 )2 𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 (1
∫ 𝑡𝑎𝑔2𝑥𝑑𝑥 =? .24
1
2𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠2𝑥| + 𝑐 )4 −𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠2𝑥| + 𝑐 )3 − 2 ln|𝑐𝑜𝑠2𝑥| + 𝑐 )2 𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠2𝑥| + 𝑐 (1
∫ 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔(𝑥⁄3)𝑑𝑥 =? .25
|𝑠𝑖𝑛 𝑥⁄3| + 𝑐 )4 |𝑠𝑖𝑛 𝑥⁄3| + 𝑐 )3 𝑙𝑛|𝑠𝑖𝑛 𝑥⁄3| + 𝑐 )2 3𝑙𝑛|𝑠𝑖𝑛 𝑥⁄3| + 𝑐 (1
𝑛𝑙
3
𝑥𝑑
)𝑥𝑛𝑙(∫ sec
=? .26
𝑑
𝑙𝑛|𝑡𝑎𝑔(𝑙𝑛𝑥) + 𝑠𝑒𝑥(𝑙𝑛𝑥)| + 𝑐 )2 𝑙𝑛|𝑡𝑎𝑔(𝑙𝑛𝑥)| + 𝑐 (1
|sec(𝑙𝑛𝑥)| + 𝑐 )4 𝑙𝑛|sec(𝑙𝑛𝑥)| + 𝑐 )3
𝑥2
∫ 𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 ( ) . 32𝑥 . 𝑑𝑥 =? .27
3
2
1 𝑥2 𝑥2 𝑥2
. 𝑛𝑙 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐| ( ) − 𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 ( |) + 𝑐 )2 𝑛𝑙 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐| ( ) − 𝑔𝑎𝑡𝑜𝑐 ( )| + 𝑐 (1
2𝑙𝑛3 3 3 3
3
𝑥2
1 𝑥2 𝑥2
𝑛𝑙 𝑐𝑒𝑠𝑜𝑐| ( ) − 𝑐𝑜𝑡𝑎𝑔 ( )| + 𝑐 )4 𝑙𝑛 |𝑐𝑜𝑠𝑒𝑐 ( )| + 𝑐 )3
𝑙𝑛3 3 3
3
𝑥𝑑
∫ =? .28
1 + 4𝑥 2
2𝑎𝑟𝑥𝑡𝑎𝑔(2𝑥) + 𝑐 )4 1⁄2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔(2𝑥) + 𝑐 )3 𝑡𝑎𝑔(2𝑥) + )2 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔(2𝑥) + 𝑐 (1
𝑥𝑑
∫ =? .29
3 + 2𝑥 2
2 1 2
𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔√3 + 𝑐 )2 . 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔√3 . 𝑥 + 𝑐 (1
√3.2
1
𝑎𝑟𝑐 𝑡𝑎𝑔𝑥 + 𝑐 )4 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑔𝑥 + 𝑐 )3
√3.2
2
𝑥 ∫ .30
?= 𝑥𝑑𝑥. 7
2 2 2
1⁄ 7𝑥 2 + 𝑐 )4 𝑥1 7 𝑥7 𝑥7
2 + 𝑐 )3 2. + 𝑐 )2 + 𝑐 (1
2 ln 7 𝑥 ln 𝑥 ln
𝑥𝑛𝑖𝑠 𝑐𝑟𝑎√
∫ 𝑑𝑥 =? .31
√1 − 𝑥 2
3
(𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛𝑥) ⁄2 3⁄
3⁄ + 𝑐 )4 √1 − 𝑥 2 + 𝑐 )3 )𝑥𝑛𝑖𝑠𝑐𝑟𝑎( 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛𝑥 + 𝑐 )2 2 + 𝑐 (1
2
𝑥𝑑𝑥
∫ =? .32
cos2 𝑥 2
2𝑡𝑎𝑔(𝑥) + 𝑐 )4 2𝑡𝑎𝑔(𝑥 2 ) + 𝑐 )3 1⁄2 𝑡𝑎𝑔(𝑋 2 ) + 𝑐 )2 𝑡𝑎𝑔(𝑥 2 ) + 𝑐 (1
140 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
∫ 𝑎. 𝑒 −𝑚𝑥 𝑑𝑥 =? .33
𝑎 𝑎
− 𝑚 . 𝑒 −𝑚𝑥 + 𝑐 )4 . 𝑒 −𝑚𝑥 + 𝑐 )3 𝑒 𝑚𝑥 + 𝑐 )2 𝑒 −𝑚𝑥 + 𝑐 (1
𝑚
𝑥𝑠𝑖𝑛3
∫ 𝑑𝑥 =? .34
𝑥3 + 𝑐𝑜𝑠3
1 1
− 3 𝑙𝑛 |3 + 𝑐𝑜𝑠3𝑥| + 𝑐 )2 𝑙𝑛|3 + 𝑐𝑜𝑠3𝑥| + 𝑐 (1
3
−𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠3𝑥| + 𝑐 )4 𝑙𝑛|𝑐𝑜𝑠3𝑥| + 𝑐 )3
𝑥𝑑
∫ sin(𝑙𝑜𝑔𝑥). .35
𝑥
𝑙𝑛10(𝑐𝑜𝑠𝑙𝑜𝑔𝑥) + 𝑐 )4 𝑐𝑜𝑠𝑥 + 𝑐 )3 cos(𝑙𝑜𝑔𝑥) + 𝑐 )2 − ln 10 (cos log 𝑥) + 𝑐 (1
∫ 𝑥 2 . 𝑙𝑛𝑑𝑥 =? .36
𝑥3 𝑥3 𝑥3 𝑥3 𝑥3
ln ( 9 ) + 𝑐 )4 ln ( 3 ) + 𝑐 )3 ln [ 3 ) − + 𝑐 )2 𝑙𝑛𝑥(𝑥 2 ) − + 𝑐 (1
9 3
∫ ln2 𝑥 𝑑𝑥 =? .37
ln2 𝑥 − 2𝑥. 𝑙𝑛𝑥 + 𝑥 + 𝑐 )2 𝑥. ln2 𝑥 − 2𝑥𝑙𝑛𝑥 + 𝑥 + 𝑐 (1
𝑙𝑛𝑥 − 2𝑥. 𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 )4 ln2 𝑥 − 2𝑥𝑙𝑛𝑥 + 𝑐 )3
∫ 3𝑥 . (𝑥 + 1)𝑑𝑥 =? .38
𝑥3 𝑥3 𝑥3 𝑥3
− ln2 𝑥 + 𝑐 )2 (𝑥 + 1). − ln2 𝑥 + 𝑐 (1
𝑙𝑛3 𝑙𝑛3
𝑥3 𝑥3
(𝑥 + 1). + 𝑐 )4 (𝑋 + 1). + 𝑐 )3
𝑥 lnx 𝑙𝑛3
𝑥𝑑
∫ =? .39
𝑥2
𝑥+ 2
1 1
𝑙𝑛|𝑥| + 𝑙𝑛|𝑥 + 2| + 𝑐 )2 ln(𝑥) − 𝑙𝑛|𝑥 + 2| + 𝑐 (1
2 2
1 1 1 1
𝑙𝑛|𝑥| + 2 𝑙𝑛|𝑥 + 2| + 𝑐 )4 . 𝑙𝑛|𝑥| − 2 𝑙𝑛|𝑥 + 2| + 𝑐 )3
2 2
𝑥
∫ 2 𝑑𝑥 =? .40
𝑥 − 7𝑥 + 12
3𝑙𝑛|𝑥 − 3| − 𝑙𝑛|𝑥 − 4| + 𝑐 )2 3 ln|𝑥 − 3| + 𝑙𝑛|𝑥 − 4| + 𝑐 (1
3𝑙𝑛|𝑥 − 3| + 4𝑙𝑛|𝑥 − 4| + 𝑐 )4 −3𝑙𝑛|𝑥 − 3| + 4𝑙𝑛|𝑥 − 4| + 𝑐 3
کلید درست جوابات انتیگرال
جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره جوابات شماره
4 33 1 25 3 17 1 9 2 1
2 34 2 26 1 18 2 10 3 2
1 35 2 27 1 19 3 11 2 3
2 36 3 28 2 20 3 12 1 4
1 37 1 29 1 21 2 13 4 5
1 38 3 30 2 22 4 14 3 6
141 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3 39 4 31 2 23 4 15 2 7
3 40 2 32 2 24 4 16 1 8
انتـــیــــــــــــــــــگــرال معــــــین
انتیگرال معین عبارت از مساحت ذوذنقه منحنی الخطه می باشد که از باال توسط منحنی )𝑥(𝐹 = 𝑦 از کناره ها
توسط مستقیم های x=aو X=bواز پائین توسط محور )𝑥 (0محدود شده است.
𝑏
𝑥𝑑)𝑥(𝑓 𝑎∫ = 𝑘𝑥𝑆 = lim 𝑆𝑛 = lim ∑𝑛𝑘=1 𝑓(𝜉𝑘). Δ
∞→𝑛 𝛾→0
مطلب فوق مفهوم هندسی انتیگرال معین را بیان میکند.
خــــــــواص انــتیـــــــــــــــــــگــرال معیـــــن
𝑏 b a
1. ∫ ℱ(x)dx = 0 2. ∫ ℱ(x)dx = − ∫ ℱ(x)dx )(a ≤ b
a a b
𝑏 𝑎
𝑡𝑛𝑎𝑡𝑠𝑛𝑎𝑐 = 𝑘 3. ∫ 𝑘. 𝑓(𝑥). 𝑑𝑥 = ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 ,
𝑎 𝑏
𝑏 𝑏 𝑏
𝑥𝑑)𝑥(𝑔 ∫ 4. ∫ [𝑓(𝑥) ± 𝑔(𝑥)]𝑑𝑥 = ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 = −
𝑎 𝑎 𝑎
𝑏 𝑐 𝑏
𝑥𝑑)𝑥(𝑓 ∫ 5. ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 = ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 +
𝑎 𝑎 𝑐
𝑏 𝑏
6. ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 ≤ ∫ 𝑔(𝑥)𝑑𝑥 , 𝑏≤𝑥≤𝑎 )𝑥(𝑔 ≤ )𝑥(𝑓
𝑎 𝑎
𝑏
7. 𝑓(𝑥) ≥ 0 , ∀𝑥 ∈ [𝑎, 𝑏] => ∫ 𝑓(𝑥)𝑑𝑥 ≥ 0
𝑎
3
∫1 5𝑥 2 𝑑𝑥 =? .1
43.3 )4 43. 3 )3 40 )2 43 )1
2
.2مساحت محدود شده توسط منحنی 𝑥 𝑓(𝑥) +وخطوط مستقیم x=1و x=3ومحور xرا محاسبه نمائید؟
142 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
1 2 8 2
)4 8 3 )3 )2 )1
3 3 3
.3مساحت شکل هندسی را دریابید که از باال توسط منحنی y=sinxاز پائین توسط محور xوازکناره ها توسط
خطوط مستقیم 𝑥 = 0و 𝜋 = 𝑥 محدود شده باشد .
6 )4 5 )3 2 )2 3 )1
.4مساحت مستطیل ذیل را دریابید:
40 )4 30 )3 32 )2 5 )1
.5مساحت ساحه محصور شده توسط خط 𝑦 = 𝑥 − 2و محور xرا در انتروال ] [0,5در یابید:
143 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
کتاب ویژه ریاضیات 2020
3.5 )4 2.5 )3 5.2 )2 2 )1
.6مساحت سطح محصور بین منحنی تابع 𝑦 = 𝑥 2 + 1ومحور xوخطوط قایم x=0و 𝑥 = 2را محاسبه نماید:
14 15
)4 )3 3 )2 14 )1
3 2
به امید موفقیت و سربلندی تمام شما کانکوری ها!
144 مولـف :استاد نقیب هللا درویش
You might also like
- 1Document100 pages1SuhrabNo ratings yet
- ترادف هاDocument20 pagesترادف هاmahdizhongguo123No ratings yet
- الجبر عددی و حروفی PDFDocument83 pagesالجبر عددی و حروفی PDFrahmanullah sharqizada83% (6)
- انتگرال های یگانه جدید 2019Document79 pagesانتگرال های یگانه جدید 2019Nayel KhanNo ratings yet
- الجبرDocument9 pagesالجبرMujeeb Rahman DostNo ratings yet
- آزمون تحلیل داده 1Document6 pagesآزمون تحلیل داده 1Omidreza NazariNo ratings yet
- IT 82314c8aDocument29 pagesIT 82314c8aZia ZaidiNo ratings yet
- فزیک PhysicDocument3 pagesفزیک PhysicMubarez Sharefi100% (1)
- نصاب دیپارتمنت ریاضیDocument259 pagesنصاب دیپارتمنت ریاضیAhmad Shah HimmatNo ratings yet
- WindowsDocument22 pagesWindowsAli AhmadiNo ratings yet
- حل تمرینات انتیگرال کتاب (calculus 2) 2Document42 pagesحل تمرینات انتیگرال کتاب (calculus 2) 2Zabih keraam100% (1)
- حل تمرینات ریاضی صنف 8Document88 pagesحل تمرینات ریاضی صنف 8wajiha.radmanish100% (1)
- Jozve 7 Riazi f5 RoodbarDocument19 pagesJozve 7 Riazi f5 RoodbarMas OudNo ratings yet
- ریاضیات 1Document116 pagesریاضیات 1mahmoodhotak007No ratings yet
- ریاضیDocument66 pagesریاضیMuhammad Mustafa AkbariNo ratings yet
- Arithmetic WadanDocument102 pagesArithmetic Wadanahmadsair38No ratings yet
- 001-016 C111214Document16 pages001-016 C111214elahet2012No ratings yet
- Jozve 7 Riazi 2 PDFDocument12 pagesJozve 7 Riazi 2 PDFtmc StorageNo ratings yet
- Jozve 7 Riazi 2Document12 pagesJozve 7 Riazi 2tmc StorageNo ratings yet
- JozvnomrebartarDocument28 pagesJozvnomrebartarPardisNo ratings yet
- جزوه فصل 2 کسر ریاضی (سری6) ششم دبستانDocument11 pagesجزوه فصل 2 کسر ریاضی (سری6) ششم دبستانmomohebbi63No ratings yet
- r7 f2 Zirkari PDFDocument4 pagesr7 f2 Zirkari PDFNaserNo ratings yet
- r7 f2 Zirkari PDFDocument4 pagesr7 f2 Zirkari PDFNaserNo ratings yet
- سیستم اعداد - مبناDocument16 pagesسیستم اعداد - مبناalirezaNo ratings yet
- حسابDocument47 pagesحسابSultan mohammad AziziNo ratings yet
- Week 4Document89 pagesWeek 4Shamsullah NooriNo ratings yet
- دنباله ومعادله-230625-105125Document50 pagesدنباله ومعادله-230625-105125Aram HeydariNo ratings yet
- فرمول نویسی در اکسل PDFDocument42 pagesفرمول نویسی در اکسل PDFSeyed Milad Sarvghad MoghaddamNo ratings yet
- Fasl 1Document81 pagesFasl 1callpubjff369No ratings yet
- بعد از میلیارد چیستDocument9 pagesبعد از میلیارد چیستmmdNo ratings yet
- Algorithm FlochartDocument39 pagesAlgorithm Flochartrahimipaniz361No ratings yet
- 4 5816704209319364030Document3 pages4 5816704209319364030Taghi KhajeNo ratings yet
- آزمون نوبت اول ریاضی پایه هشتم دبیرستان پسرانه سرای دانش دیماه 97 سوالاا و پاسخ نامهDocument7 pagesآزمون نوبت اول ریاضی پایه هشتم دبیرستان پسرانه سرای دانش دیماه 97 سوالاا و پاسخ نامهMahmud MostafaeeNo ratings yet
- Jozve 8 Riazi (Nomrebartar)Document30 pagesJozve 8 Riazi (Nomrebartar)Mas OudNo ratings yet
- Jozve 3 Riazi (Nomreplus - Ir)Document71 pagesJozve 3 Riazi (Nomreplus - Ir)maccain1.mNo ratings yet
- S02 - Numbers SystemDocument12 pagesS02 - Numbers SystemArya VafaeeshoarNo ratings yet
- دانلود فایل قسمتی از کتاب آمار و احتمالات برق و كامپيوترDocument27 pagesدانلود فایل قسمتی از کتاب آمار و احتمالات برق و كامپيوترalireza.kgmNo ratings yet
- Jozve 4 Riazi Nomreplus PDFDocument56 pagesJozve 4 Riazi Nomreplus PDFAli RezaiNo ratings yet
- کتا ب کار محاسبات عددیDocument84 pagesکتا ب کار محاسبات عددیmahdi313mathNo ratings yet
- 22 1590424018Document187 pages22 1590424018mursalghafoori27No ratings yet
- Ta 04Document3 pagesTa 04علی توکلیNo ratings yet
- آزمون نوبت اول ریاضی پایه هشتم دبیرستان سرای دانش دیماه 97 سوالات و پاسخنامه آزمون پرسش ها و پاسخ نامهDocument9 pagesآزمون نوبت اول ریاضی پایه هشتم دبیرستان سرای دانش دیماه 97 سوالات و پاسخنامه آزمون پرسش ها و پاسخ نامهMahmud MostafaeeNo ratings yet
- 638348815043535693Document44 pages638348815043535693arvin.90.hosseinkiaNo ratings yet
- Soal p7 Fsl3 (1) P Hamyar - inDocument4 pagesSoal p7 Fsl3 (1) P Hamyar - inBehzad JafariNo ratings yet
- ارزشیابی توصیفی ریاضی چهارم دیماه 1400Document2 pagesارزشیابی توصیفی ریاضی چهارم دیماه 1400amir torabiNo ratings yet
- نمونه سوال 2 ریاضی نهم دی 95Document8 pagesنمونه سوال 2 ریاضی نهم دی 95mani saghiNo ratings yet
- Soal p7 Fsl5 (2) PDocument4 pagesSoal p7 Fsl5 (2) PzahediniasinaNo ratings yet
- MidExam (Answers)Document5 pagesMidExam (Answers)paya ghaffarianNo ratings yet
- امتحان ترم یک هشتم طیبهDocument3 pagesامتحان ترم یک هشتم طیبهroyazareii83No ratings yet
- 1- بدون جواب نمونه سوال 1 ریاضی نهم دی 95Document4 pages1- بدون جواب نمونه سوال 1 ریاضی نهم دی 95mani saghiNo ratings yet
- Soal p7 Fsl1 2 PDocument5 pagesSoal p7 Fsl1 2 Peliyaalipoor.mjirNo ratings yet
- Numerical Methods1Document1 pageNumerical Methods1adel.ismailyNo ratings yet
- 4b341dfa-4dab-4b6b-8fdf-6c38b74347f7_Document38 pages4b341dfa-4dab-4b6b-8fdf-6c38b74347f7_kermanxeNo ratings yet
- N R8 F8Document4 pagesN R8 F8hoseinzahedixaviNo ratings yet
- N R8 F7Document4 pagesN R8 F7hoseinzahedixaviNo ratings yet
- Riazi7 Booklet7 2Document4 pagesRiazi7 Booklet7 2abolfazlsalehi1114No ratings yet
- 1 6628510370Document14 pages1 6628510370taha masterNo ratings yet
- Integral - Part 2Document32 pagesIntegral - Part 2Mehran SharifiNo ratings yet
- 152102183885783118-نمونه سوالات امتحانی ریاضی هفتم نوبت دوم به همراه پاسخ تشDocument6 pages152102183885783118-نمونه سوالات امتحانی ریاضی هفتم نوبت دوم به همراه پاسخ تشzamirsourenaNo ratings yet
- 4 6039485322604052512Document3 pages4 6039485322604052512SbomNo ratings yet
