KASAYSAYAN, HISTORYA
AT BAGONG KASAYSAYAN
KASAYSAYAN ay makabuluhang mga
pangyayari sa nakaraan, sa ngayon, at sa
hinaharap
TARSILA ay parang origin stories from Islam,
1280
HISTORYA ay naging kasingkahulugan ng
kasaysayan sa pagdating ng mga Kastila noong
1565, when in fact hindi naman talaga.
Ito ay posibista (chronological), chronicled;
objective
Karaniwan ay naka-anggulo lang sa
mga gawain ng opisyal na relihiyoso at sibil.
HISTORYA MULA ALEMANYA; pinaghihiwalay
ang lantay na datos at interpretasyo nito. Ang
historya ay dapat makatotohanan.
SIYENTIPIKO ANG KASAYSAYAN. Layunin na
tuklasin ang Nakikitang Katotohanan (Surface
Reality) at Panloob na Istruktura (Underlying
Structures)
KONTEKSTWALISASYON. Paglalagay ng isang
kaganapan sa loob ng isang panahon.
* HEURISTIKA, heuristics, ay isang method sa
Kasaysayang Pang-isahan : Talambuhay
Kasaysayang Pangkomunidad : Kasaysayang
Lokal
Kasaysayang Pambansa : Kasaysayang
Nasyunal
HOMONISASYON, “paglikha ng tao sa kaniyang
sarili”
HUMANISASYON, “ang kaniyang
pagpapakatao”
Mga Konsepto ng Pagbalangkas
HEOGRAPIYA, ang tanghalang ginagalawan ng
kasaysayan.
ISTRUKTURANG KAGANAPAN, pagbubuno
ng mga kaganapan, paglimi sa mga sistema
bukod sa mga loci ng kapangyarihan.
CONJUNCTURE o UGNAYANG PANGYAYARI
ay ang pag-uugnay ng dati sa bagong
kaganapan.
PANANAW ay ang anggulo o distansiya ng
tingin sa isang bagay; walang tamas a mali,
mayroon lamang pinakamaganda batay sa
tumitingin.
Bipartite, dalawang pagtingin---dilim tungo
liwanag
Tripartite, liwanag-dilim-liwanag na prnopose ni
rizal; ang dilim bilang panahon ng pananakop at
muling liwanag sa tagumpay ng himagsikan
PANGKAMING PANANAW
Sinulat ng Pilipino tungkol sa Pilipino para sa
mga Dayuhan
PANGKAYONG PANANAW
Mula sa loob, tungo sa labas
Ang target audience ay mga dayuhan, kaya
hinahambing ang Filo experience sa iba
PANTAYONG PANANAW
Mula sa loob, tungo sa loob
Umiikot sa relsayon na bumubuo sa bayan
Pagkaugnay ng iba’t ibang panahon sa
kasaysayan
BAGONG KASAYSAYAN ay cultural discourse;
mga bago at di pangkaraniwang paksa
pagsusulat ng kasaysayan.
1. Pagpili ng Paksa o Tanong
2. Pangangalap ng Batis
3. Kritika
4. Pagsusulat
PRIMARYANG BATIS, saksi mismo; nakasulat;
dokumento o kronika o gunita
SEKUNDARYANG BATIS, hindi kapanahon;
hindi nakasulat; oral na kasaysayan, artifacts
TERSYARYANG BATIS, ginagamit ang
sekundaryang batis
MGA KRITIKA NG KATUNAYAN
1. Pinanggalingan
2. Nawawasto at Restitusyon (Pagbabalik)
PAGCRITIQUE NG KASAYSAYAN:
PANLABAS
 - Panahon Limitations:
- Lugar 1. pagpasok sa butas ng kasaysayan
- Tao 2. hindi titingnan ang relasyon ng lalake at
babae
PANLOOB 3. no change in chronology
- Mahalaga ang wika ng batis
- Pagsususri sa alam ng batis
- “mahalaga ang pagkaunawa sa wika”
- Kita ang intension ng may akda PHILOSOPHERS ON HISTORY
COLLINWOOD: Pananaliksik o Pagtatanong;
mga lalaki ang mga sumusulat at sinusulat ng
kasaysayan
ON GENDER SUBORDINATION
Ni Federick Engels 2 types of learning history
A – learning it like literature
PRODUKSYON lamang ang binabayabayan, B – learning it like science
pati ang paglago ng private property at
subordination ng kababaihan HEGEL: dialectical materialism; history is
people’s notes on the struggle
1. Private Property
2. Slave ARISTOTLE: something about kamalayan;
3. Feudal history as intervention with the world
4. Capitalist
5. Socialist CONSTANTINO: hindi dapat nagtatala lamang,
dapat naglalapag rin ng input

Pantay ang lalake at babae dahil may mga ILETO: Bonifacio sa tula—ina ang espanya; ang
karapatang angkin sa kaniya dati. babae bilang bansa; ang babae bilang buhay

MOTHER RIGHT ay ang Karapatan ng babae

na nanay lang ang makakadetermine ng
magiging ama ng kaniyang anak.

Gender subordination develops as economics,

politics, social life & subordination itself
develops.

Miguel Lopez de Loarca: “women are beautiful

but unchaste”

** ang pagweaponize ng mga mito ay ang

pagweaponize sa mga babaylan

THE MARY AND MADONNA BINARY

The ideal woman noong panahon ng pananakop
ay virgin until marriage, can and SHOULD bear
children; and bear hardships
Women were educated to be the women they
needed.

Women’s suffrage: the right to vote in the

Philippines Sept 15, 1897

WOMEN AS FOOTNOTES IN HISTORY