Professional Documents
Culture Documents
INTRODUKSYON
INTRODUKSYON
P I L I P I N
G N E D 04- M G A B A Y AN NG
B A S A HIN HIN G GIL S A K A S A Y S A
S T HE D IF FE RE NC E
WHAT I
A M A RI TE S AN D A
BE TWEEN
HISTO RIA N ?
HISTORY
History is derived from the Greek word Historia which means
Learning by inquiry
HISTORY- ito ay ang pag-aaral ng nakaraan partikular kung
paano ito nakaapekto sa mga tao sa nakasalukuyan. Lupon ng
mga impormasyon.
INQUIRY- ikuwiri- kaalamang makukuha mula sa imbestigasyon.
ANO AN G
KASAYSA YA N ?
KASAYSAYAN
Ayon kay Xiao Chua, isang public historian—ang salitang
“kasaysayan” ay galing sa salitang-ugat na “saysay” na may
dalawang pakahulugan: (1) ang “saysay” ay isang salaysay at (2)
ang “saysay” rin ay nangangahulugang katuturan, kabuluhan,
o kahalagahan.
LOKAL O PAMBANSA
OBHETIBO O OBJECTIVITY
Nakabase
Maaaring
lamang sa
isang
tama o
opinyon mali
Pagkiling laban sa
obhetibo at subhetibo.
OBHETIBO SUBHETIBO
DIFFICULT TO INFERIOR
OBTAIN BIASED
UNTRUE
Multiperspectivity
Dalawang uri:
1.Nakasulat
2.Di nakasulat
Nakasulat na
Primaryang Batis
Ang mga dokumento na naglalaman
ng mga ulat ng kaganapan, tala,
opinion, pananaw, at damdamin ng
may-akda.
-tinatawag din itong “diaryo journal”
-naratibo ng mga kaganapan ng mismong
nakaranas at nakasaksi sa mga pangyayari.
Halimbawa:
Philippine Revolution na inakda ni Apolinaryo Mabini.
Tinalakay niya rito ang pagtatagumpay ng Himagsikang
Pilipino laban sa mga Espanyol gayundin ang pagtatatag ng
isang Republika na kinikilala ng mga bansa sa Asya at sa
Europa noong 1899
kadalasang mga opisyal na dokumento ang mga
ulat na nanggaling sa isang grupo ng tao na
naglalayong maghatid ng impormasyon ukol sa
isang partikular na kaganapan
-Mga Halimbawa:
-mga alamat, epiko,
sawikain, bugtong at
kwentong bayan (Biag
ni Lam-ang)
bunga ng mga likha ng tao sa pamamagitan ng
dunong at teknolohiya. Ebidensiya ang mga
larawan sa pagpapatibay na ang mga tao ay naroon
nga sa binabanggit na lugar o pagtitiyak na
naganap sa isang pangyayari.
Halimbawa
Spolarium ni Juan Luna
SEKON DA RYANG
BA TIS
Sa kabilang banda, ang mga sekondaryang batis naman ay mga
lathalain na nakaangkla sa mga tala at impormasyon halaw sa
primaryang batis. Binibigyang-diin dito ang pagsangguni ng mga
sekondaryang batis sa mga primaryang batis bilang pinagmulan ng mga
ito. Karaniwan na ang batayang aklat, brochure at magazine ay
halimbawa nito. Dagdag pa rito ang mga nalathalang artikulo sa
internet. Nakakatulong ito upang makilala ng mga mananaliksik ang
mga primaryang batis. Nakakaambag sa paunang kaalaman ng mga
mananaliksik ang pagkakilala nila sa mga sekonaryang batis upang mas
maunawaan ang nilalaman, konteksto at naratibo ng mga primaryang
batis.
HALIMBAWA
•editoryal
•kuro-kuro
•encyclopedia
•teksbuk
•manwal
•diksyunaryo
•kritisismo
•komentaryo
•sanaysay
•ppt
•mga sabi sabi
REPOSITORYO NG MGA
SANGGUNIANG BATIS
•tinipon at kinalap ng mga
mananaliksik, historyador at mga
arkeologo.
•maaaring primary o sekondaryang batis
(Pilipinas)
•lungsod ng Maynila
•dati ring nagbahay ang Kongreso ng
Pilipinas