Kinh tế vi mô, Bài 1

Giảng viên: Nguyễn Hồ Phương Chi

MỤC TIÊU: Giúp người học

Làm quen với các ý tưởng

cơ bản của kinh tế

Biết con người ra quyết định kinh tế

như thế nào

Biết lợi ích của thương mại, thị trường và vai

trò của Chính phủ

Biết tổng thể nền kinh tế vận hành như thế nào

5/5/2022 Phương Chi 2

CÁC NỘI DUNG CHÍNH
Cách thức con người
ra quyết định

Cách thức con người

tương tác

Sự vận hành của tổng

thể nền kinh tế
5/5/2022 Phương Chi 3
ĐỊNH NGHĨA KINH TẾ HỌC
(ECONOMICS)
• Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu con
người trong cuộc sống thường ngày của họ

• Kinh tế học là một môn khoa học nghiên

cứu hành vi của các “con người” trong nền
kinh tế trong việc phân bổ nguồn lực có giới
hạn cho các mục đích khác nhau có tính
cạnh tranh với nhau để đáp ứng nhu cầu vô
hạn của mình

• Kinh tế học là một môn khoa học của

sự lựa chọn
5/5/2022 Phương Chi 4
CÁCH THỨC CON NGƯỜI
RA QUYẾT ĐỊNH
2. CHI PHÍ
1. SỰ ĐÁNH ĐỔI
CƠ HỘI
RA
QUYẾT
ĐỊNH
3. SO SÁNH LỢI 4. PHẢN ỨNG
ÍCH VÀ CHI PHÍ TRƯỚC NHỮNG
BIÊN THAY ĐỔI
5/5/2022 Phương Chi 5
CÁCH THỨC CON NGƯỜI
TƯƠNG TÁC
• Hoạt động thương mại mang lại lợi
5 ích cho tất cả mọi người

• Cơ chế phân bổ nguồn lực tốt nhất là

6 cơ chế thị trường

• Chính phủ có thể sửa chữa những

7 thất bại của thị trường (đôi khi)

5/5/2022 Phương Chi 6

SỰ VẬN HÀNH CỦA
TỔNG THỂ NỀN KINH TẾ
• Năng lực sản xuất quyết định
8 mức sống

• Giá cả tăng khi quá nhiều

9 tiền được phát hành

• Sự đánh đổi giữa lạm phát và

10 thất nghiệp trong ngắn hạn

5/5/2022 Phương Chi 7

 Kinh tế vi mô, Bài 1 (tt)

Giảng viên: Nguyễn Hồ Phương Chi

MỤC TIÊU

Làm quen với cách tư duy

của các nhà kinh tế

Hiểu phương pháp nghiên

cứu của các nhà kinh tế

Hiểu vai trò tư vấn chính sách của các nhà kinh tế

Hiểu lý do tồn tại các bất đồng

giữa các nhà kinh tế

5/5/2022 Phương Chi 9

CÁC NỘI DUNG CHÍNH

• Nhà kinh tế là một nhà khoa

1 học

• Nhà kinh tế với tư cách

2 nhà tư vấn chính sách

• Tồn tại sự bất đồng ý kiến

3 giữa các nhà kinh tế
5/5/2022 Phương Chi 10
NHÀ KINH TẾ LÀ NHÀ KHOA HỌC

Phương pháp nghiên cứu:

sử dụng lý thuyết & mô hình

So sánh Kinh tế vi mô & Kinh tế vĩ mô

5/5/2022 Phương Chi 11

NHÀ KINH TẾ LÀ NHÀ KHOA HỌC

Quan
sát
Xây dựng
mô hình Xây dựng
để dự lý thuyết
báo

Công Kiểm
nhận/ chứng lý
Bác bỏ LT thuyết

5/5/2022 Phương Chi 12

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

• Lý thuyết (Theory) được dùng để lý giải các hiện

tượng quan sát được dựa trên các qui luật cơ bản
và các giả định

• Mô hình (Model) là các cách diễn đạt lý thuyết như:

bằng ngôn ngữ toán, biểu đồ … được dùng để trình
bày, dự báo

• Giả định (Assumption) là các giả thiết để đơn giản hóa

mô hình

5/5/2022 Phương Chi 13

MÔ HÌNH 1:
BIỂU ĐỒ VÒNG CHU CHUYỂN
CIRCULAR-FLOW DIAGRAM

Các giả định của mô hình:

 Các thành viên trong xã hội được chia thành 2 nhóm:
hộ gia đình (HGĐ) và hãng sản xuất (HSX)
 HGĐ là người duy nhất sở hữu các yếu tố sản xuất,
các HSX là người duy nhất sản xuất ra hàng hóa dịch
vụ
 Không có hàng hóa trung gian
 Không có Chính Phủ
 Không có khu vực tài chính – ngân hàng
 Nền kinh tế đóng

5/5/2022 Phương Chi 14

MÔ HÌNH 1: CIRCULAR-FLOW DIAGRAM
Biểu đồ vòng chu chuyển
Hàng hóa Hàng hóa
THỊ TRƯỜNG
HÀNG HÓA
$ Chi tiêu TIÊU DÙNG $ Doanh thu

HỘ HÃNG
GIA SẢN
ĐÌNH XUẤT

$ Thu nhập $ Chi phí

THỊ TRƯỜNG
YẾU TỐ SẢN XUẤT
Yếu tố sản xuất Yếu tố sản xuất
5/5/2022 Phương Chi 15
MÔ HÌNH 2:
PRODUCTION POSSIBILITIES FRONTIER
ĐƯỜNG GIỚI HẠN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT

 Các ý tưởng mô hình diễn đạt

 Sự khan hiếm (Scarcity)
 Sự đánh đổi (Trade-off)
 Chi phí cơ hội có qui luật tăng dần (Icreasing
Opportunity Cost)
 Nội dung đường PPF: là tập hợp các kết hợp hàng hóa
dịch vụ nền kinh tế có thể sản xuất ra khi sử dụng hết
và hiệu quả nguồn tài nguyên
 Giả định của mô hình: nền kinh tế chỉ sản xuất 2 loại
hàng hóa dịch vụ
5/5/2022 Phương Chi 16
MÔ HÌNH 2:
PRODUCTION POSSIBILITY FROTIER
ĐƯỜNG GIỚI HẠN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT

Lượng A
Quần áo 16
B
C
sản xuất 15
D H
13

10 E
G

Lượng
Thực phẩm
F sản xuất

0 1 2 3 4 5

5/5/2022 Phương Chi 17

SO SÁNH KINH TẾ VI MÔ
& KINH TẾ VĨ MÔ

Kinh tế vi mô (Microeconomics) nghiên cứu hành

vi của các thực thể như: một người tiêu dùng, một
hãng, một chính quyền địa phương … và sự tương
tác giữa các thực thể nhỏ để hình thành thực thể
lớn hơn

Kinh tế vĩ mô (Macroeconomics) nghiên cứu các

vấn đề tổng thể của nền kinh tế như: tăng trưởng,
lạm phát, thất nghiệp …

5/5/2022 Phương Chi 18

NHÀ KINH TẾ LÀ NHÀ TƯ VẤN
CHÍNH SÁCH

Một số nhà Họ khuyến Mục đích:

kinh tế trở nghị Chính Cải thiện
thành nhà phủ cần hoạt động
tư vấn cho làm gì của nền
Chính phủ kinh tế

5/5/2022 Phương Chi 19

NHÀ KINH TẾ LÀ NHÀ TƯ VẤN
CHÍNH SÁCH
 Nhà khoa học: giải thích  Nhà tư vấn chính sách:
các hiện tượng kinh tế đưa ra các khuyến nghị
 Sử dụng lý thuyết và mô  Dựa trên các triết lý về
hình để giải thích, dự đạo đức, tôn giáo, xã hội
đoán tác động của một ... và các phân tích thực
sự lựa chọn hay một chứng nhìn nhận vấn đề
chính sách theo quan niệm “Điều gì
 Đưa ra các nhận định nên là/nên làm”
thực chứng (Positive  Đưa ra các nhận định
statement) chuẩn tắc (Normative
statement)

5/5/2022 Phương Chi 20

TỒN TẠI SỰ BẤT ĐỒNG GiỮA
CÁC NHÀ KINH TẾ
Triết lý khác
nhau

Bất đồng
ý kiến
Quan điểm thực
chứng khác nhau

5/5/2022 Phương Chi 21

TÓM TẮT: 10 NGUYÊN LÝ KTH
• 1. Đối mặt với sự đánh đổi
Con người ra • 2.Chi phí cơ hội
quyết định • 3.So sánh các chỉ tiêu biên
• 4.Phản ứng trước các thay đổi
• 5. Thương mại và lợi ích do trao đổi
Con
• 6.Cơ chế phân bổ nguồn lực tốt nhất: thị trường
người
tương tác • 7.Chính phủ có thể sửa chữa các khuyết tật thị
trường
• 8.Năng lực sản xuất quyết định mức sống
Sự vận hành
• 9.Giá cả tăng khi tiền được in quá nhiều
tổng thể nền
KT • 10.Sự đánh đổi giữa lạm phát và thất nghiệp
(trong ngắn hạn)
5/5/2022 Phương Chi 22
TÓM TẮT:
TƯ DUY NHƯ NHÀ KINH TẾ
• Dựa trên giả định, xây dựng lý thuyết
Là nhà khoa và mô hình để giải thích các hiện
học tượng kinh tế
• Kinh tế vi mô nghiên cứu việc ra quyết
định của các chủ thể kinh tế, trong
khi kinh tế vĩ mô nghiên cứu các vấn
đề kinh tế của tổng thể nền kinh tế
Là nhà tư vấn • Dựa trên triết lý của mình và các
phân tích thực chứng đưa ra các
chính sách
khuyến nghị chuẩn tắc
• Do triết lý khác nhau và quan điểm phân
tích thực chứng khác nhau mà các
Sự bất đồng
khuyến nghị chính sách có thể khác
ý kiến nhau, dù có nhiều trường hợp họ đồng
thuận
5/5/2022 Phương Chi 23