Đề 10: Thực trạng và kiến nghị hoàn thiện quy định của pháp luật về xử lý hành chính dối

với
hành vi giao dịch bất hợp pháp trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Nguồn: Bộ tài chính, khoa học pháp lý – tạp chí khoa học pháp lý, gg schoolar, tra văn bản luật
ởa web cơ sở dữ liệu quốc gia

I. Đặt vấn đề (Thảo)

II. Nội dung nghiên cứu
2.1 Khái quát chung về pháp luật xử lý hành chính đối với hành vi giao dịch bất hợp pháp trên
thị trường chứng khoán VN
2.1.1 Xử lý hành chính là gì? (khoản 2 điều 2 Luật xử phạt vi phạm hành chính)
2.1.2 Giao dịch bất hợp pháp là gì?
2.1.3 Thị trường chứng khoán là gì?
2.2 Thực trạng quy định của pháp luật về xử lý hành chính dối với hành vi giao dịch bất hợp
pháp trên thị trường chứng khoán Việt Nam
2.2.1 Hành vi thao túng thị trg chứng khoán.
2.2.2 hành vi làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán niêm yết chứng khoán nhằm thu lợi bất chính.
Hành vi này thường rất tinh vi, phức tạp, có sự kết hợp nhiều thao tác và có tính thông đồng
mang tính lợi ích nhóm cao. Và công ty nào có những hành vi gian lận thì có khả năng thực hiện
các hành vi vi phạm khác nữa.
Ví dụ thực tế: vụ án làm giả hồ sơ, thao túng bán khống 7 triệu cổ phiếu ASA Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa ban hành Quyết định số 50/QĐ-UBCK về việc hủy 7 triệu cổ
phiếu của Công ty Cổ phần ASA (CTCP ASA) từ đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ tăng vốn từ 30
tỉ đồng lên 100 tỉ đồng của CTCP ASA. Quyết định nêu trên được ban hành căn cứ kết quả kiểm
tra của UBCKNN đối với CTCP ASA, kết quả điều tra, xác minh của Cơ quan Cảnh sát điều tra
Bộ Công an.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã xác định, ông Nguyễn Văn Nam - nguyên Chủ tịch
Hội đồng quản trị CTCP ASA - đã thực hiện hành vi làm giả hồ sơ, tài liệu để tăng khống 7 triệu
cổ phiếu ASA, tương đương 70 tỉ đồng từ đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ tăng vốn điều lệ từ 30 tỉ
đồng lên 100 tỉ đồng của CTCP ASA và đã có Quyết định số 06/QĐ-CSKT-P9 ngày 23.1.2022
khởi tố vụ án hình sự "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại CTCP ASA và các đơn vị liên
quan".

CTCP ASA, trước đây là CTCP Liên doanh Sana WMT, niêm yết và chính thức giao dịch trên
HNX từ năm 2012.

Cổ phiếu ASA bị HNX hủy niêm yết từ ngày 13.6.2019 do vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công
bố thông tin, chuyển xuống giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom từ ngày 21.6.2019 và bị
đưa vào diện hạn chế giao dịch (chỉ được giao dịch vào thứ sáu hàng tuần) do tổ chức đăng ký
giao dịch có chứng khoán bị hủy niêm yết.
Trong quá trình giám sát, kiểm tra, UBCKNN đã phát hiện có một số dấu hiệu bất thường trong
báo cáo tài chính, trong đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ tăng vốn từ 30 tỉ đồng lên 100 tỉ đồng của
CTCP ASA và giao dịch cổ phiếu ASA nên đã phối hợp, đề nghị Cục Cảnh sát kinh tế - Bộ Công
an xác minh, làm rõ.

Kết quả điều tra xác định ông Nguyễn Văn Nam - nguyên giám đốc Công ty cổ phần ASA - đã
có hành vi làm giả hồ sơ, tài liệu để tăng khống 7 triệu cổ phiếu ASA, tương đương 70 tỉ đồng.
Ông Nam đã niêm yết bổ sung 7 triệu cổ phiếu ASA tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội để
bán và thu tiền bất chính.
Khung hình phạt đối với cá nhân phạm tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết
chứng khoán quy định tại điều 212 bộ luật hình sự sdbs 2017
Khung 1: Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến
03 năm đối với trường hợp sau: 

- Làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán thu lợi bất chính từ 1.000.000.000
đồng đến dưới 2.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.500.000.000 đồng đến
dưới 3.000.000.000 đồng

Khung 2: Phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến
07 năm đối với các trường hợp: 

- Thu lợi bất chính 2.000.000.000 đồng trở lên;

- Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên;

- Có tổ chức;

- Tái phạm nguy hiểm.

Ngoài ra, thì người phạm tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán còn có
thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành
nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Mức phạt mà pháp luật quy định phải tương ứng với hành vi vi phạm nhưng thực tế khó có thể
xác định khi hành vi vi phạm rất tinh vi và mang tính liên đới nhiều chủ thể với nhau.
2.2.3 Hành vi vi phạm quy định về chào bán phát hành chứng khoán riêng lẻ ( bất cập: nghị
định 163)
2.3 Kiến nghị hoàn thiện quy định của pháp luật về xử lý hành chính dối với hành vi giao dịch
bất hợp pháp trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Thứ nhất,
Thứ hai,
Có thể thấy rằng những quy định về xử lý hành chính đối với hành vi giao dịch bất hợp pháp trên
thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt là hành vi làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán niêm
yết chứng khoán còn chưa hợp lý. Song bên cạnh đó những quy định về pháp luật cũng chưa thật
sự chặt chẽ, do đó đã tạo ra kẻ hở cho những kẻ xấu thực hiện hành vi sai trái nhằm chuộc lợi.
Vậy nên cần có một số biện pháp trong tương lai nhằm khắc phục những lỗ hỏng pháp luật cũng
như ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật:

Các quy định về xử lý hành chính cần sửa đổi theo hướng tăng nặng mức phạt tiền. Đối với việc
truy cứu trách nhiệm hình sự, cần bổ sung hướng dẫn cụ thể về tội làm giả tài liệu trong hồ sơ
chào bán, niêm yết chứng khoán và quy định rõ ràng đối với khoản thu được từ hành vi bất hợp
pháp. Khoản thu này sẽ được sử dụng để bồi thường cho nhà đầu tư và các bên có liên quan bị
thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra.

Đồng thời, để bảo đảm việc xử lý vi phạm đạt hiệu quả, tăng tính răn đe, phòng ngừa vi
phạm,nên tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm, tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị áp dụng một hoặc
một số các biện pháp xử lý: Đình chỉ hoạt động, đình chỉ giao dịch có thời hạn; Tước quyền sử
dụng giấy phép, giấy chứng nhận liên quan đến hoạt động chứng khoán, chứng chỉ hành nghề có
thời hạn; Thu hồi giấy phép, giấy chứng nhận liên quan đến hoạt động chứng khoán, chứng chỉ
hành nghề; Cấm chào bán chứng khoán ra công chúng để huy động vốn có thời hạn; cấm đảm
nhiệm chức vụ tại công ty chứng khoán (CTCK), công ty quản lý quỹ có thời hạn hoặc vĩnh
viễn; cấm tham gia các hoạt động về chứng khoán và TTCK có thời hạn hoặc vĩnh viễn (Điều
130).
Cần có các quy định bổ sung về yêu cầu của việc công bố thông tin trong giao dịch chứng khoán,
vấn đề xử lý thông tin sai lệch,… trên cơ sở đó các tổ chức tham gia thị trường chứng khoán
nâng cao được trách nhiệm trong công khai thông tin nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Cần quy định hệ thống các công ty định mức tính nhiệm trong lĩnh vực chứng khoán. Một trong
những đặc điểm quan trọng nhất của TTCK là tính minh bạch.

Thứ ba,

III. Kết luận (Thảo)

Tài liệu tham khảo

- Tham khảo và viết theo ý của bản thân

-