‫استخراج گیاهان‬

‫معرفی ‪1.‬‬
‫متابولیت های ثانویه گیاهی به دلیل اثرات درمانی خود مورد توجه بسیاری از مطالعات قرار گرفته اند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬پروتکل‌ه ای‬
‫استخراج که امکان استخراج متابولیت‌های ثانویه را فراهم می‌کنند اهمیت پیدا کرده‌اند‪ .‬یکی از مهم ترین گروه ه ای مت ابولیت ه ای‬
‫ثانویه آلکالوئیدها هستند‪ .‬اینها ترکیبات آلی حاوی نیتروژن و حلقه های هتروسیکلیک هستند و دارای فع الیت فارماکودینامی ک قاب ل‬
‫حدود ‪ 20‬درصد از گونه های گیاهی حاوی آلکالوئیدها هستند که در ‪ (Hesse, 2002).‬توجهی حتی در دوزهای بسیار کم هستند‬
‫دفاع در برابر گیاهخواران و پاتوژن ها نقش دارند‪ .‬سوابق باستان شناسی و ت اریخی نش ان می ده د ک ه گیاه ان ح اوی آلکالوئی د از‬
‫آلکالوئیدها دارای طیف ‪ (Amirkia & Heinrich, 2014).‬زمان های قدیم به عنوان منابع دارویی تجربی استفاده می شده اند‬
‫گسترده ای از اثرات بیولوژیکی هستند‪ ،‬از جمله ضد میکروبی‪ ،‬ضد دیابت‪ ،‬ضد زخم‪ ،‬ض د ویروس ی‪ ،‬ض د الته ابی‪ ،‬ض د آریتمی‪،‬‬
‫;‪ (Cushnie et al ., 2014‬آنتی اکسیدانی‪ ،‬ضد اسهال‪ ، .‬ضد جهش زا‪ ،‬هیپولیپیدمیک‪ ،‬ضد تومور و محافظت کنن ده عص بی‬
‫استخراج آلکالوئیدهای با عملکرد و تنوع باال به دلیل خواص دارویی فوق از ‪Chaves et al ., 2016; Yu et al ., 2005).‬‬
‫است ‪ G. corniculatum‬اهمیت استراتژیک برخوردار است‪ .‬گیاه انتخاب شده برای این مطالعه‬

‫*‬
‫‪: Fatma Gonca ‬تماس‬ ‫دانشگاه عالءالدین کیکوبات‪ ،‬دبیرستان حرفه ای خدمات بهداشتی‪goncaok@gmail.com  ،‬‬
‫گروه تکنیک های آزمایشگاهی پزشکی‪ ،‬آالنیا‪ ،‬آنتالیا‪ ،‬ترکیه‬

‫‪ISSN: 2148-6905 / © IJSM 2022‬‬

‫‪ Shafiee‬؛‪ Phillipson et al ., 1981‬؛‪ Kintsurashvili & Vachnadze، 2000‬و همکاران‪2014 ،‬؛ ‪(Doncheva‬‬
‫‪.‬بنابراین منبع خوبی از آلکالوئیدها است ‪et al ., 1985).‬‬
‫پیشرفت های اخیر در استخراج سوکسله و مافوق صوت عالقه به ارزیابی و بهینه سازی اس تخراج آلکالوئی دها را اف زایش داده‬
‫است‪ .‬این تکنیک‌ها معموالً دقیق و عملی هستند و بن ابراین می‌توانن د ج ایگزین پروتکل‌ه ای اس تاندارد ق دیمی م ورد اس تفاده ب رای‬
‫استخراج آلکالوئیدها شوند‪ .‬روش سوکسله یکی از پرکاربردترین روش ها برای استخراج آلکالوئیدهای کل اس ت‪ .‬این عم دتا ب ه این‬
‫دلیل است که انجام آن بسیار آسان است و یک روش رسمی شناخته شده برای تعیین طیف گس ترده ای از محت وای آلکالوئی د اس تفاده‬
‫می شود‪ .‬در روش استخراج سوکسله‪ ،‬حالل مس تقیما ً ب ا نمون ه محل ول تم اس می گ یرد و ترکیب ات زیس ت فع ال موج ود در نمون ه‬
‫خمطچه عبدالرحیم و همکاران (‪ )2016‬یک پروتکل سوکسله را برای ‪ (Webster, 2006).‬مستقیما ً در حالل استخراج می شوند‬
‫‪.‬استخراج آلکالوئیدها از گیاهان توصیه کرد (خمتاچه‪-‬ابدرحیم و همکاران ‪)2016 ،‬‬
‫استخراج اولتراسونیک شامل انتقال اجزای زیست فعال از یک ماتریس جامد قابل نفوذ به حالل از طری ق ان رژی ص وتی است‬
‫اخیراً‪ ،‬استخراج‌های نوآورانه مانند استخراج اولتراسوند‪ ،‬جایگزینی برای روش‌های مرسوم برای استخراج ‪(Webster, 2006).‬‬
‫آلکالوئیدهای فعال زیستی از گیاهان هستند‪ ،‬زی را کارآم دتر و س ریع‌تر از روش‌ه ای معم ولی هس تند‪ .‬عالوه ب ر این‪ ،‬آنه ا از نظ ر‬
‫مطالعات ‪ (Desgrouas et al ., 2014).‬محیط زیست دوستانه تر هستند و حالل های استفاده شده در آنها سمی کمتری دارند‬
‫موجود به این نتیجه رسیده اند که انرژی مافوق صوت برای استخراج آلکالوئی دها از گیاه ان ک امالً مفی د اس ت‪ ،‬مش روط ب ر اینک ه‬
‫س اریکایا و همک اران (‪ (Demaggio & Lott, 1964). )2014‬اولتراسوند به ان دازه ک افی ش دید و ب ه درس تی اعم ال ش ود‬
‫پروتکلی بر اساس روش اولتراسونیک برای استخراج آلکالوئیدها از گیاهان با استخراج متانولی پیشنهاد کرد‪ .‬زمان ک اربرد‪ ،‬دم ا و‬
‫مواد شیمیایی ب ر عملک رد اس تخراج و تن وع در پروتک ل سوکس له و پروتک ل فراص وت ت أثیر می‌گذارن د (س اریکایا و همک اران ‪،‬‬
‫‪)2014.‬‬
‫این مقاله دو پروتکل را که توسط خمتاچه‪-‬ابدررحیم و همکاران توص یه ش ده ب ود مقایس ه ک رد ‪ .‬و س اریکایا و همک اران ب رای‬
‫استخراج آلکالوئیدها‪ ،‬به یک پروتکل اصالح شده سوکسله‪ .‬پس از اس تخراج‪ ،‬مق دار ک ل آلکالوئی دها در س ه پروتک ل ب ا اس تفاده از‬
‫روش طیف سنجی تعیین شد‪ .‬بازده آلکالوئید این پروتکل ها نیز تعیین شد‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬تنوع آلکالوئیدی عصاره ها‪ ،‬به دست آم ده‬
‫‪.‬مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت ‪ GC-MS‬با پروتکل های مختلف‪ ،‬توسط‬

‫‪43‬‬
 ‫متابولیت‪ ،‬جلد‪ ،9 .‬شماره ‪ )2022( ،1‬صص ‪ J. Sec. 51-43‬بین المللی‬

‫‪2.‬‬ ‫مواد و روشها‬

‫‪2.1.‬‬ ‫ماده ی گیاهی‬
‫در تاریخ ‪ 2015/07/27‬توسط پروفسور دکتر ‪ (NAB.) CULLEN‬رفرکتوم ‪G. corniculatum (L) RUD. subsp.‬‬
‫از منطقه بیپازاری در شمال غربی آنکارا جمع آوری شد‪ .‬اندام های ه وایی گی اه خش ک و پ ودر ش د‪ .‬ش ماره م اده ‪Zeki Aytaç‬‬
‫‪.‬می باشد ‪ ZA10700‬هرباریوم دانشگاه گازی این گیاه‬
‫استخراج آلکالوئید کل ‪2.2.‬‬
‫‪ C، G. corniculatum‬و ‪ A، B‬سه پروتکل کل استخراج آلکالوئید در این مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت‪ .‬برای پروتکل‬
‫تحت پروتکل های استخراج مختلف قرار گرفت‪ .‬پروتکل الف‪ :‬استخراج به روش سوکسله‬
‫گرم از نمونه های گیاهی پودر شده به طور جداگانه با ‪ 150‬میلی لیتر حالل متانول به مدت ‪ 4‬س اعت در دس تگاه سوکس له ‪15‬‬
‫در دمای کنترل شده (‪ 100-60‬درجه سانتی )‪ (Heidolph Laborator 4000‬استخراج شد‪ .‬حالل در اواپراتور )‪(LabHeat‬‬
‫و ‪ 150‬میلی لیتر دی اتیل اتر )‪ (HCl) (5/2%‬گراد) و فشار کم حذف شد‪ .‬عصاره های گیاهی در ‪ 10‬میلی لیتر اسید کلریدریک‬
‫به ‪ (NH 4 OH) 8‬محلول اسید آبی با هیدروکسید آمونیوم ‪. pH‬برای حل روغن ها در عصاره ها اضافه شد ) ‪((C2H5 ) 2O‬‬
‫خشک شدند ‪ (MgSO4) .‬اضافه شد‪ .‬عصاره ها روی سولفات منیزیم ) ‪ (CH 2 Cl 2‬تنظیم شد‪ .‬سپس ‪ 150‬میلی لیتر دی کلرومتان‬
‫)‪ (Heidolph Laborat 4000‬حالل در دمای کنترل شده (‪ 100-60‬درجه سانتیگراد) و با استفاده از یک اواپراتور فشار پایین‬
‫برای به دست آوردن جامدات خام ک ل آلکالوئی دها تبخ یر ش د‪ .‬باقیمان ده در دم ای ‪ 4+‬درج ه س انتیگراد ب رای اس تفاده در مطالع ات‬
‫استخراج به روش فراصوت ‪ B:‬تجربی نگهداری شد (خمتاچه‪-‬ابدراحیم و همکاران ‪ .)2016 ،‬پروتکل‬
‫گرم از نمونه های گیاه پودر شده به طور جداگانه به مدت ‪ 30‬دقیقه با ‪ 10‬میلی لیتر ح ل کنن ده مت انول س ونیک ش دند‪ .‬بخش ‪1‬‬
‫مایع فیلتر شد‪ ،‬و حالل در دمای کنترل شده (‪ 40‬درجه سانتیگراد) و با استفاده از ی ک اواپرات ور فش ار کم ح ذف ش د‪ .‬عص اره‌های‬
‫عبور داده شد و در قیف ‪ (C 2 H 5 ) 2 O‬گیاهی در ‪ 10‬میلی‌لیتر اسید سولفوریک (‪ 2‬درصد) گرفته شد و از ‪ 50 × 3‬میلی‌لیتر‬
‫به ‪ 9‬تنظیم ش د‪ .‬س پس ‪ 50×3‬میلی لی تر کلروف رم اض افه ش د‪ NH 4 OH .‬محلول اسید آبی با ‪. pH‬جداسازی از روغن جدا شد‬
‫عصاره در سولفات سدیم خشک شد و در اواپراتور چرخشی تحت دمای کنترل ش ده (‪ 40‬درج ه س انتیگراد) و فش ار کم تبخ یر ش د‪.‬‬
‫‪ (Sarikaya et al ., 2014).‬باقیمانده در دمای ‪ 4+‬درجه سانتیگراد برای استفاده در مطالعات تجربی نگهداری شد‬
‫روش سوکسله اصالح شده توصیه شده ‪ C:‬پروتکل‬
‫به مدت ‪ 8‬ساعت استخراج شد‪ (LabHeat) .‬گرم نمونه گیاه پودر شده با ‪ 150‬میلی لیتر حالل متانول در دستگاه سوکسله ‪10‬‬
‫حالل در دمای کنترل شده (‪ 40‬درجه سانتیگراد) و با استفاده از اواپراتور فشار پایین حذف شد‪ .‬عصاره‌های گیاهی در ‪ 10‬میلی‌لیتر‬
‫عبور داده شد و در قیف جداسازی از روغن جدا ‪ (C 2 H 5 ) 2 O‬اسید سولفوریک (‪ 2‬درصد) گرفته شد و از ‪ 50 × 3‬میلی‌لیتر‬
‫به ‪ 9‬تنظیم شد‪ .‬سپس ‪ 50×3‬میلی لیتر کلروفرم اضافه شد‪ .‬عصاره کلروفرمی در سولفات ‪ NH 4 OH‬محلول اسید آبی با ‪. pH‬شد‬
‫سدیم خشک و در اواپراتور چرخشی تحت دمای کنترل ش ده (‪ 40‬درج ه س انتیگراد) و فش ار کم تبخ یر ش د‪ .‬باقیمان ده در دم ای ‪4+‬‬
‫‪.‬درجه سانتیگراد برای استفاده در مطالعات تجربی نگهداری شد‬
‫استفاده ‪ GC-MS‬برای مقایسه مقدار‪ ،‬نسبت و تنوع آلکالوئید به دست آمده توسط پروتکل های مختلف از روش طیف سنجی و‬
‫‪.‬شد‬
‫تعیین آلکالوئیدهای کل با استفاده از روش های طیف سنجی ‪2.3.‬‬
‫با ‪) 3‬ایتالیا ‪ BCG (SigmaAldrich،‬با حرارت دادن ‪ 69.8‬میلی گرم )‪ (BCG‬به طور خالصه‪ ،‬محلول سبز بروموکرزول‬
‫نیتروژن و ‪ 5‬میلی لیتر آب مقطر تا حل شدن کامل تهیه شد و محلول با آب مقطر ت ا ‪ 1000‬میلی لی تر رقی ق ‪ NaOH 2‬میلی لیتر‬
‫حل شد‪ .‬سپس ‪ 5‬میلی لی تر محل ول س بز بروم وکرزول (‪ HCl (pH 2.5) 04/0‬شد‪ 1 .‬میلی گرم عصاره گیاهی در ‪ 1‬میلی لیتر‬
‫به محلول عصاره اضافه شد که به قیف جداسازی منتقل شد‪ .‬مخلوط با ‪ 5‬میلی لی تر )‪ (pH 7/4‬درصد) و ‪ 5‬میلی لیتر بافر فسفات‬
‫کلروفرم تکان داده شد‪ .‬مجموعه ای از محلول های استاندارد مرجع بولدین ( ‪ 25‬تا ‪ 250‬میکروگرم بر میلی لیتر) تهیه شد‪ .‬کمپلکس‬
‫‪ (Novelli et al ., 2014).‬زرد در کلروفرم در نهایت بازیابی شد و جذب در ‪ 470‬نانومتر در برابر بالن ک ان دازه‌گیری شد‬
‫‪.‬آزمایش در سه تکرار و ‪ 10‬موازی انجام شد (نوولی و همکاران ‪)2014 ،‬‬
‫‪ (GC-MS).‬آنالیز کروماتوگراف گازی‪ -‬طیف سنج جرمی ‪2.4.‬‬
‫‪ Thermo GC -Trace Ultra Ver 2.0 Thermo MS‬با استفاده از ابزار ‪ GC-MS‬تجزیه و تحلیل ترکیبات با استفاده از‬
‫در مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشکده داروسازی )‪DSQ II (Thermo Fisher Scientific, San Jose, CA, USA‬‬
‫انجام شد‪ .‬شرایط دما از برنامه پیروی می کرد‪ :‬دمای اولیه ‪ 100‬درجه سانتی گراد بود‪ .‬از ‪ 100‬درجه سانتیگراد ب ه ‪ Ege‬دانشگاه‬
‫‪ 180‬درجه سانتیگراد با سرعت ‪ 15‬درجه سانتیگراد در دقیقه افزایش یافت‪ .‬از ‪ 180‬درجه سانتیگراد ب ه ‪ 300‬درج ه س انتیگراد ب ا‬
‫سرعت ‪ 5‬درجه سانتیگراد در دقیقه افزایش ی افت‪ .‬س پس دم ا ب ه م دت ‪ 10‬دقیق ه در ‪ 300‬درج ه س انتیگراد نگ ه داش ته ش د‪ .‬دم ای‬
‫‪ HP5‬انژکتور ‪ 250‬درجه سانتی گراد بود‪ .‬هلیوم به عنوان گاز حامل با سرعت جریان ‪ 0.8‬میلی لیتر در دقیقه اس تفاده ش د‪ .‬س تون‬
‫نسخه( ‪ Xcalibur‬استفاده شد‪ .‬طیف پیک های کروماتوگرافی با استفاده از )متر × ‪ 0.25‬میلی متر × ‪ 0.25‬میکرومتر ‪MS (30‬‬
‫‪44‬‬
 ‫کوچانچی‪ ،‬نیگدلی اوغلو دوالنبای و اسلیم‬
‫مورد بررسی قرار گرفت‪ .‬ترکیبات با مقایسه تکه تکه )‪2.07، Thermo Fisher Scientific، San Jose، CA، USA‬‬
‫‪.‬تعریف شدند (کایا و همکاران ‪ Wiley 7N )2017 ،‬شدن طیف جرمی با طیف مرجع استاندارد پایگاه داده کتابخانه‬

‫تحلیل آماری ‪2.5.‬‬

‫)نسخه ‪ SPSS (21.0‬جذب گیاه برای هر نمونه سه بار تکرار شد و میانگین سه تکرار محاسبه شد‪ .‬داده ها با استفاده از نرم افزار‬
‫نشان داده )‪ (SD‬یک طرفه تجزیه و تحلیل شد‪ .‬مقادیر به صورت میانگین ‪ ±‬انحراف استاندارد ‪ ANOVA‬و با استفاده از آزمون‬
‫‪ .‬در نظر گرفته شد ‪ p <0.01‬شده است‪ .‬اهمیت آماری در مقدار‬

‫نتایج ‪3.‬‬
‫عصاره و مقدار آلکالوئید و بازده آلکالوئید ‪3.1.‬‬
‫مقدار عصاره از ‪ 1‬گرم گیاه‪ ،‬مقدار آلکالوئید در ‪ 1‬گرم عصاره و عملکرد آلکالوئید گیاه خشک در ج دول ‪ 1‬نش ان داده ش ده اس ت ‪.‬‬
‫بر اساس نتایج‪ ،‬بیشترین مقدار آلکالوئید (‪ 153 ± 6‬میلی گرم آلکالوئید در گرم عصاره) و بیشترین عملکرد آلکالوئید (‪ 0.765‬میلی‬
‫یک مقدار بیشتری ‪ B،‬و ‪ A‬به دست آمد‪ .‬در پروتکل های ‪ C‬گرم آلکالوئید در گرم گیاه خشک) در گیاه خشک از طریق پروتکل‬
‫بود‪ .‬میزان عصاره ‪ C‬به دست آمد‪ ،‬اگرچه مقدار آلکالوئید موجود در عصاره کمتر از مقدار پروتکل ‪ C‬عصاره نسبت به پروتکل‬
‫در سطح ‪ 01/0‬در مقایسه با مقدار عصاره به دست آمده از نظر آماری معنی دار بود‪ .‬در پروتکل های ‪ B‬به دست آمده در پروتکل‬
‫تفاوت بین پروتکل های عصاره آلکالوئید کل نیز به ص ورت آم اری توض یح داده ش د‪ .‬تف اوت آم اری ‪ C ( * p <0.01).‬و ‪A‬‬
‫‪ ).‬جدول ‪ ( 01/0 p <) ( 1‬و سایر پروتکل‌ها در سطح ‪ 01/0‬یافت شد ‪ C‬معنی‌داری بین پروتکل‬

‫‪ G. corniculatum.‬میز ‪ .1‬مقدار عصاره و آلکالوئید و عملکرد آلکالوئید‬

‫پروتکل ها‬ ‫مقدار را استخراج کنید‬ ‫مقدار آلکالوئید‬ ‫بازده آلکالوئید‬
‫)میلی گرم عصاره ‪ /‬گرم گیاه(‬ ‫میلی گرم آلکالوئید‪/‬گرم (‬ ‫میلی گرم آلکالوئید‪( /‬‬
‫)عصاره‬ ‫)گرم گیاه‬
‫آ‬ ‫‪7±1‬‬ ‫‪2±71‬‬ ‫‪0.355‬‬
‫*ب‬ ‫‪2±41‬‬ ‫‪4±40‬‬ ‫‪0.200‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪#‬‬
‫‪0±5‬‬ ‫‪6±153‬‬ ‫‪0.765‬‬
‫*‬
‫تفاوت بین پروتکل ها از نظر مقدار استخراج ‪p < 0.01‬‬
‫‪#‬‬
‫تفاوت بین پروتکل ها از نظر مقدار آلکالوئید ‪p < 0.01‬‬

‫تنوع آلکالوئیدی ‪3.2.‬‬

‫‪ GC-‬با پروتکل های مختلف استخراج‪ ،‬با روش ‪ G. corniculatum‬تنوع آلکالوئیدی عصاره های آلکالوئیدی به دست آمده از‬
‫عصاره ها در شکل ‪ 1‬نشان داده شده است ‪ .‬شش پیک مختلف در کروماتوگرام عص اره ‪ GC-MS‬تعیین شد‪ .‬کروماتوگرام ‪MS‬‬
‫شناسایی شد که تنها یکی از آنها آلکالوئید بود‪ .‬نسبت آلکالوئیدها‪ ،‬به دست آمده از طریق ‪ A‬در پروتکل‬
‫‪ (RT: 22.34: 6H-‬بود‪ .‬و ترکیبات غیر آلکالوئیدی ‪ ٪92.4‬بودند ‪ A، 7.6٪‬پروتکل‬
‫‪[a،g]quinolizine، 5،8،13،13a-tetrahydro-2،3،9،10-tetramethoxy-، (ñ)- (Tetrahydropalm‬دی ب نزو‬
‫‪)، RT: 34.65‬اسید چرب( )‪، (Z‬و ‪- 9 :31.18‬هگزادسنوئیک اسید‪ ،‬ایکوزیل استر ‪)، RT: 24.72، 30.26‬آلکالوئید( )‪atine‬‬
‫شناسایی ش د‪ B ،‬عصاره ‪ GC-MS‬و ‪ :35.93‬کوئرستین ‪-'4،'7،3‬تری متوکسی (فالون))‪ .‬دوازده پیک مختلف در کروماتوگرام‬
‫و ‪) RT: 8.07‬فنل( )‪-4- (CAS‬متیل‪)-‬دی متیل اتیل‪-bis(1،1-‬فنل‪ (RT: 6.09: 2،6 ،‬اما تنها دو مورد از آنها آلکالوئید بودند‬
‫و ‪)، RT: 11.18‬فنل( ‪11.10 Trans-2-phenyl-1،3-dioxolan-4-methyl octadec-9،12،15-trienoate‬‬
‫]‪)، RT: 14.19: [1،3‬ترپنوئید( ‪ B‬ایزوچی اپین ‪، RT: 13.52:‬ت ری متوکس ی (فالون) ‪18.26: Quercetin 7،3'،4'-‬‬
‫تی ل‪-me -‬تتراهی درو‪-3،4-‬دی متوکس ی‪Benzodioxolo[5،6-e][2]benzazecin-14(6H)-one، 5،7،8، 15-6-‬‬
‫‪،‬اکتادکاترینوئیک اسید‪-2،3 ،‬بیس [(تری متیل سیلیل) اکسی] پروپی ل اس تر‪(، RT: 24.41: 9،12،15-‬آلوکریپتوپین) (آلکالوئید)‬
‫اسید( )‪، (Z‬هگزادسنوئیک اسید‪ ،‬ایکوزیل استر‪، RT:31.56: 9‬کانادین (آلکالوئید)‪) RT:26:54: (+)-‬اسید چرب( ‪(Z,Z,Z)-‬‬
‫)و ‪-1،1،3،3،5،5،7،7،9،9،11،11 : 33.83‬دودکامتی ل‪-‬هگزازیلوکس ان (مش تق سیلوکس ان) ‪)، RT: 32.39‬چ رب‬
‫نسبت ترکیب ات آلکالوئی دی ‪ ٪77.0‬ب ود‪ .‬و ترکیب ات غ یر آلکالوئی دی ‪). 23‬و همکاران ‪(Nigdelioglu Dolanbay 2021 ،‬‬
‫درصد بود‪ .‬سه پیک آلکالوئیدی در کروماتوگرام عصاره بدست آمده با پروتکل اصالح شده سوکسله شناسایی شد‪ .‬نسبت آلکالوئیدها‬
‫‪ (RT:24.45: 6H-Dibenzo[a,g]quinolizine, 5,8,13,13a-tetrahydro-2,3,9,10-‬بود ‪ C 100%‬در پروتکل‬
‫‪ d)،‬آلکالوی( اکسید (کانادین)‪ N-‬تتراهیدروبربرین ‪)، RT: 26.58:‬آلکالوئید( )تتراهیدروپالماتین( ‪tetramethoxy-, (ñ)-‬‬
‫ی ک‪-5،7،8،15 ،‬تتراهی درو‪-3،4-‬دی ‪RT: 26.88: [1،3] Benzodioxolo[5،6-e][2]benzazecin-14(6H)-‬‬
‫‪)).‬آلکالوئید( )‪- (Allocryptopine‬متوکسی‪-6-‬متیل‬
‫‪45‬‬
 ‫متابولیت‪ ،‬جلد‪ ،9 .‬شماره ‪ )2022( ،1‬صص ‪ J. Sec. 51-43‬بین المللی‬
‫‪ (A)،‬توس ط سوکس له ‪ G. corniculatum‬عص اره ه ای آلکالوئی د ک ل ب ه دس ت آم ده از ‪ GC-MS‬شکل ‪ .1‬کروماتوگرام های‬
‫‪ (C) (Nigdelioglu Dolanbay et al ., 2021).‬و پروتکل های اصالح شده سوکسله )‪ (B‬فراصوت‬

‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫‪C‬‬

‫بحث و نتیجه گیری ‪4.‬‬

‫جداسازی و خالص سازی آلکالوئیدها به دلیل زیست فعال بودن آنها برای مطالعات پزشکی و شیمیایی بسیار مهم است‪ .‬این ام ر ب ر‬
‫( اهمیت پروتکل‌ها برای استخراج آلکالوئید از گیاهان تأکید می‌کند‪ .‬در این مطالع ه‪ ،‬عص اره ک ل آلکالوئی د از س ه پروتک ل مختلف‬
‫یکی از ‪ G. corniculatum ،‬از ))‪ (C‬و پروتک ل اص الح ش ده سوکس له )‪ (B‬و پروتکل اولتراس وند )‪ (A‬پیش از سوکسله‬
‫‪.‬به دست آمد ‪ .‬مقدار آلکالوئید‪ ،‬خلوص و تنوع در عصاره های به دست آمده مقایسه شد ‪ Papaveraceae‬اعضای خانواده‬
‫در ‪ (Almousawi & Alwan, 2017).‬به دلیل غنای محتوای آلکالوئیدشان متمایز می شوند ‪ Papaveraceae‬خانواده‬
‫‪ (Preininger, 1985; Yu et al .,‬حاوی آلکالوئید هستند ‪ Papaveraceae‬ادبیات نشان داده شده است که حدود ‪ 165‬گونه‬
‫تهیه شده ‪ G. corniculatum‬یکی از این گونه ها است‪ .‬بیش از ‪ 20‬آلکالوئید از عصاره های ‪ G. corniculatum‬و )‪2014‬‬

‫‪46‬‬
 ‫کوچانچی‪ ،‬نیگدلی اوغلو دوالنبای و اسلیم‬
‫‪، G.‬بر این اس اس ‪ (Shafiee et al ., 1985; Slavík & Šantavý, 1972).‬با حالل های مختلف شناسایی شده است‬
‫‪.‬منبع خوبی برای استخراج آلکالوئید کل است ‪corniculatum‬‬
‫عوامل اصلی مؤثر بر راندمان استخراج و میزان و تنوع ترکیبات زیست فعال در عصاره پروتکل استخراج‪ ،‬م دت زم ان‪ ،‬دم ا‬
‫و مواد شیمیایی مورد استفاده بود‪ .‬در پروتکل اصالح ش ده سوکس له‪ ،‬گی اه ب ه م دت ‪ 8‬س اعت در دس تگاه سوکس له اس تخراج ش د و‬
‫انج ام ش د‪ .‬عالوه ب ر این‪ ،‬م یزان اس ید در ‪ A‬تجویز دی اتیل اتر در سه مرحله برای جداسازی بیشتر روغن ه ا ب رخالف پروتکل‬
‫فرآیند استخراج افزایش یافت‪ .‬به آلکالوئید کمک کرد تا به شدت از سایر ترکیبات تجزیه شود‪ .‬در پروتکل‪ ،‬کلروفرم به عنوان حالل‬
‫آلی به جای دی کلرومتان ترجیح داده شد (کوچان‪ .)1995 ،‬بنابراین‪ ،‬آلکالوئیدها به شکل پایه به شکل خالص ت ری ب ه دس ت آمدن د‪.‬‬
‫‪ (Schmeck & Wenclawiak,‬در روش سوکسله‪ ،‬گزارش شد که اج زاء به تر از روش فراص وت ب ه حالل منتق ل می‌ش وند‬
‫بارزترین مزیت استفاده از روش سوکسله این است که فاز نمونه به طور مکرر ب ا بخش جدی دی از حالل تم اس پی دا می ‪2005).‬‬
‫مطالعه ‪ (Luque de Castro & Garcı́a-Ayuso، 1998).‬کند و در نتیجه به اجزای آن اجازه می دهد تا از گیاه جدا شوند‬
‫‪.‬ما نیز از این داده ها پشتیبانی کرد‬
‫به دست آمد‪ .‬با این حال‪ ،‬مقدار آلکالوئید در عصاره ‪ C‬مقادیر بیشتری عصاره در مقایسه با پروتکل ‪ B،‬و ‪ A‬در پروتکل های‬
‫‪ C‬بود‪ .‬این ممکن است به این دلیل باشد که مقدار عصاره ها بیشتر از مقدار در پروتکل ‪ C‬کمتر از مقدار به دست آمده در پروتکل‬
‫این ممکن است با وجود آلکالوئیدهای خالص تر با تنوع بیشتر ‪ B.‬و ‪. A‬به دلیل وجود غیر آلکالوئیدهای دیگر در پروتکل ها باشد‬
‫‪.‬مرتبط باشد ‪ C‬در پروتکل‬
‫روش های مختلفی با حساسیت های مختلف مانند وزن سنجی‪ ،‬تیتریمتری و اسپکتروفتومتری ب رای تع یین آلکالوئی دها در م واد‬
‫گی اهی ایج اد ش ده اس ت‪ .‬ب ا این ح ال‪ ،‬روش ه ای وزن س نجی و تیتروم تری فاق د حساس یت ک افی هس تند‪ .‬از س وی دیگ ر‪ ،‬تع یین‬
‫اس پکتروفتومتری ک ل آلکالوئی دها توس ط بروم وکرزول س بز روش ی س اده و حس اس اس ت و نی ازی ب ه تجه یزات خاص ی ن دارد‬
‫ب ا توج ه ب ه داده‌ه ای ‪ C‬بیشترین مقدار آلکالوئیدها در ‪ 1‬گرم عصاره و ‪ 1‬گرم گیاه در پروتکل ‪(Novelli et al ., 2014).‬‬
‫و مقدار کل )عصاره و ‪ 0.765‬میلی‌گرم در گرم گیاه خشک ‪ mg/g 6 ± 153‬به ترتیب( به‌دست‌آمده از آنالیز اسپکتروفتومتری‬
‫‪ (Dittbrenner,‬میلی گ رم ی افت شد ‪ Papaveraceae ، 0.02-25‬آلکالوئی دها در ‪ 1‬گ رم گی اه خش ک‪ ،‬متعل ق ب ه خ انواده‬
‫مشابه مقدار کل ‪ C،‬با توجه به این داده ها‪ ،‬مقدار کل آلکالوئیدها‪ ،‬به دست آمده در پروتکل ‪2009; Jimoh et al ., 2010).‬‬
‫‪.‬آلکالوئیدهای به دست آمده از گونه های مختلف در یک خانواده بود‬
‫روش دیگر برای تعیین آلکالوئیدها آنالیز کروماتوگرافی اس ت‪ .‬از آنج ایی ک ه آلکالوئی دها در محل ول ه ا ب ه ص ورت یون یزه و‬
‫‪ (Petruczynik،‬ترکیبی ظاهر می شوند‪ ،‬تعیین پیک ه ای کروم اتوگرافی آلکالوئی دها دش وار اس ت و ب ازده سیس تم پ ایینی دارند‬
‫یک تکنیک مفید و قابل تکرار در رفع این مشکل است‪ .‬از این تکنیک می توان برای شناسایی و تعیین کمیت ‪2012). GC-MS‬‬
‫شناسایی س ریع و ‪، GC-MS‬ترکیبات یونیزه شده که وزن مولکولی پایینی در مخلوط های پیچیده دارند استفاده کرد‪ .‬عالوه بر این‬
‫و همک اران ‪ (Järnberg ،‬مطمئن ترکیبات را فراهم می کند زیرا طیف ترکیبات را می توان با داده های کتابخانه ای مقایس ه ک رد‬
‫‪.‬به دلیل فوق تعیین شد ‪ GC-MS‬محتوای آلکالوئید و تنوع عصاره ها به روش ‪).‬و همکاران ‪1994 Villas-Bôas 2005 ،‬؛‬
‫یک پروتکل استخراج آلکالوئید خوب نه تنها باید محتوای آلکالوئیدی باالیی داشته باشد‪ ،‬بلک ه بای د تن وع آلکالوئی دی ب االیی ن یز‬
‫‪ GC-MS‬داشته باشد‪ .‬تعداد آلکالوئیدهای شناسایی ش ده در این س ه پروتک ل مختل ف و نس بت آنه ا در عص اره در آنالیزه ای کیفی‬
‫شناسایی شد‪ ،‬در حالی ک ه دو آلکالوئی د (‪ A )%92.4‬متفاوت بود‪ .‬تنها یک آلکالوئید (‪ )%7.6‬در عصاره به دست آمده در پروتکل‬
‫شناسایی شد‪ .‬ترکیبات غیر آلکالوئیدی در هر دو عصاره شناسایی شدند‪ .‬عصاره ای ک ه ب ا ‪ B‬در عصاره به دست آمده در پروتکل‬
‫به دست می آید‪ ،‬جز سه پیک آلکالوئید پیک دیگری نداشت‪ .‬این نتایج ثابت کرد که خلوص باال و )‪ (C‬پروتکل اصالح شده سوکسله‬
‫به دلیل ‪ C‬روش استخراج توصیه شده به دست آورد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬پروتکل ‪ C،‬تنوع آلکالوئیدها را می توان با استفاده از پروتکل‬
‫‪.‬میزان استخراج باال و مزایای طیف وسیعی از آلکالوئیدها‪ ،‬روشی برای استخراج آلکالوئید از گیاهان است‬
‫این مطالعه تایید می‌کند که پروتکل سوکسله اصالح‌شده پیشنهادی کارآمدتر از سوکسله قبلی و پروتکل‌های فراصوت برای استخراج‬
‫آلکالوئیدها است‪ .‬این پروتکل از این جهت سودمند است که در مقایسه با روش های دیگر امکان دستیابی به مقادیر بیش تر عص اره‪،‬‬
‫‪.‬آلکالوئیدهای متنوع تر و خالص تر را فراهم می کند‬
‫قدردانی ها‬
‫تشکر می کنیم‪S299) .‬پروژه شماره ‪ (116‬برای حمایت مالی آنها )‪ (TUBITAK‬ما از شورای تحقیقات علمی و فناوری ترکیه‬
‫این مطالعه قبالً در ششمین کنگره بین المللی علوم کاربردی اجالس دریای سیاه‪ ،‬سینوپ‪ ،‬ترکیه‪ 06-05 ،‬ژوئن ‪ 2021‬ارائه شده‬
‫‪.‬است‬
‫اعالمیه منافع متضاد و اخالق‬
‫نویسندگان هیچ تضاد منافع را اعالم نمی کنند‪ .‬این پژوهش با اخالق تحقیق و انتشار مطابقت دارد‪ .‬مس ئولیت علمی و حق وقی نس خه‬
‫‪.‬به نویسنده یا نویسنده تعلق دارد ‪ IJSM‬های خطی منتشر شده در‬

‫‪47‬‬
 ‫متابولیت‪ ،‬جلد‪ ،9 .‬شماره ‪ )2022( ،1‬صص ‪ J. Sec. 51-43‬بین المللی‬
‫بیانیه مشارکت نویسنده‬
‫‪. Serap‬تحقیق‪ ،‬منابع‪ ،‬تجسم‪ ،‬نرم افزار‪ ،‬تجزیه و تحلیل رسمی‪ ،‬و نوشتن ‪ -‬پیش نویس اصلی ‪Fatma Gonca Kocanci :‬‬
‫تحقیق‪ ،‬منابع‪ ،‬تجسم‪ ،‬نرم افزار‪ ،‬تجزیه و تحلیل رس می‪ .‬بلم ا اس لیم ‪ :‬روش‌شناس ی‪ ،‬نظ ارت و ‪Nigdelioglu Dolanbay :‬‬
‫‪.‬اعتبارسنجی‬
‫ارسید‬
‫‪Fatma Gonca Kocanci https://orcid.org/ 0000 - 0002 - 7248 - 7933‬‬
‫سراپ نیگدلی اوغلو دوالنبای‬ ‫‪https://orcid.org/ 0000 - 0002 - 1238 - 0894‬‬
‫‪ https://orcid.org/ 0000 - 0002 - 0595 - 7237‬بلما اسلیم‬

‫منابع‬
‫در عراق‪ Papaveraceae .‬اهمیت آلکالوئیدهای تریاک در طبقه بندی ‪Almousawi، UMN، & Alwan، AA (2017).‬‬
‫‪.‬مجله فارماکوگنوزی و فیتوشیمی‪437-430 ،)1( 6 ،‬‬
‫امیرکیا‪ ،‬وی‪ ،‬و هاینریش‪ ،‬ام (‪ .)2014‬آلکالوئیدها به عنوان سرنخ های دارویی ‪ -‬تجزیه و تحلیل ساختاری و مبتنی بر تنوع زیس تی‬
‫‪ . https://cyberleninka.org/article/n/1 019139‬پیش بینی کننده‪ .‬نامه فیتوشیمی ‪10 ,‬‬
‫فعالیت های دارویی آلکالوئیدها ‪ -‬چشم انداز توسعه ‪Chaves، KMS، M. Feitosa، C.، & da S. Araújo، L. (2016).‬‬
‫‪.‬فیتوداروها برای بیماری های عصبی‪ .‬بیوتکنولوژی دارویی کنونی ‪635-629 ،)7( 17 ،‬‬
‫آلکالوئیدها‪ :‬مروری بر فعالیت های ضد باکتریایی‪ ،‬تقویت ‪Cushnie، TPT، Cushnie، B.، & Lamb، AJ (2014).‬‬
‫‪.‬کنن ده آن تی بیوتی ک و ض د ویروس ی آنه ا‪ .‬مجل ه بین المللی عوام ل ض د میک روبی ‪386-377 ،)5( 44 ،‬‬
‫‪https://doi.org/10.1016/j.ijantimicag.2014.06.001‬‬
‫‪ Datura Stramonium.‬کاربرد اولتراسوند برای افزایش بازده آلکالوئید از ‪ Lott، JA (1964).‬و ‪Demaggio، AE،‬‬
‫‪. https://doi.org/10.1002/jps.2600530822‬مجله علوم دارویی ‪949-945 ,)8( 53 ,‬‬
‫دسگرواس‪ ،‬سی‪ ،.‬باغدیکیان‪ ،‬ب‪ ،.‬مبروکی‪ ،‬ف‪ ،.‬بوری‪ ،‬س‪ ،.‬تاودون‪ ،‬ن‪ ،.‬پرزی‪ ،‬دی‪ ،.‬و اولیویر‪ ،‬ای‪ .)2014( .‬اس تخراج س ریع‬
‫فناوری جداسازی و تصفیه ‪ Stephania rotunda Lour. ، 123 ،‬و سبز با کمک مایکروویو و سونوگرافی سفارانتین از‬
‫‪14-9. https://doi.org/10.1016/j.seppur.2013.12.016‬‬
‫مطالع ات مورفول وژیکی‪ ،‬فیتوش یمیایی و مولک ولی ب ر روی تن وع درون گون ه ای خش خاش ‪Dittbrenner A (2009).‬‬
‫هال ه‪-‬ویتن برگ‪ ،‬آلم ان ‪].‬پای ان نام ه دک تری‪ ،‬دانش گاه م ارتین ل وتر [ ‪(Papaver somniferum L.).‬‬
‫‪http://dx.doi.org/10.25673/502‬‬
‫‪Doncheva T، Kostova N، Yordanova G، Saadi H، Akrib F، Dimitrov D، & Philipov S (2014).‬‬
‫ب ا منش اء الجزای ری و بلغ اری‪ Glaucium corniculatum (Papaveraceae) .‬مقایس ه مشخص ات آلکالوئی دی از‬
‫‪.‬سیستماتیک بیوشیمیایی و اکولوژی ‪280-278 ، 56 ،‬‬
‫‪https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20143390676‬‬
‫آلکالوئیدها‪ :‬نفرین یا برکت طبیعت؟ جان وایلی و پسران ‪Hesse, M. (2002).‬‬
‫رفتار حفظ کروماتوگرافی گازی نفتالین های پلی کلره بر ‪ Jakobsson، E. (1994).‬و ‪Jarnberg، U.، Asplund، L.،‬‬
‫‪ A , 683 (2), 385-396.‬روی س تون ه ای م ویرگی غیرقط بی‪ ،‬قط بی‪ ،‬قط بی و اس مکتیک‪ .‬مجل ه کروم اتوگرافی‬
‫‪https://doi.org/10.1016/0021 9673(94)00515 - X‬‬
‫فعالیت های پلی فنلی و بیولوژیکی عصاره برگ ‪Jimoh, F., Adedapo, A., Aliero, A., & Afolayan, A. (2010).‬‬
‫مجل ه زیس ت شناس ی ‪ Urtica urens (Urticaceae).‬و )‪ Argemone subfusiformis (Papaveraceae‬های‬
‫‪.‬گرمسیری ‪1531-1517 ،)4( 58 ،‬‬
‫‪ Fürst، R. (2017).‬و ‪Kaya، GI، Uzun، K.، Bozkurt، B.، Onur، MA، Somer، NU، Glatzel، DK،‬‬
‫‪ Amaryllidaceae:‬خصوصیات شیمیایی و فعالیت بیولوژیکی یک گونه بومی‬
‫‪. https://doi.org/10.101‬مجله گیاه شناسی آفریقای جنوبی ‪Galanthus cilicicus. 260-256 ، 108 ،‬‬
‫‪6/j.sajb.2016.11.008‬‬
‫خمتاچه‪-‬ابدرحیم‪ ،‬اس‪ ،.‬لکوارت‪-‬پیلون‪ ،‬ام‪ ،.‬گونتی ه‪ ،‬ای‪ ،.‬گیالرد‪ ،‬آی‪ ،.‬پیالرد‪ ،‬اس‪ ،.‬م اتیرون‪ ،‬دی‪ ،.‬ج وداد‪-‬ک اجی‪ ،‬اچ‪ ،.‬و م ایزا‪-‬‬
‫خصوصیات و ارزیابی فعالیت های ‪ Fumaria officinalis:‬بنابدسالم‪ ،‬ف‪ .) 2016( .‬فراکسیون های آلکالوئید ایزوکینولین‬
‫‪.‬آن تی اکس یدانی و ض د باکتری ایی آنه ا محص والت و محص والت ص نعتی ‪1008-1001 ، 94 ،‬‬
‫‪https://doi.org/10.1016/j.indcrop. 2016.09.016‬‬
‫‪ G.‬و ‪ Glaucium corniculatum‬آلکالوئیدهای ‪Kintsurashvili , LG , & Vachnadze , V. Yu . (2000).‬‬
‫‪. https://doi.‬فالووم در گرجستان رشد می کند‪ .‬شیمی ترکیبات طبیعی ‪226-225 ،)2( 36 ،‬‬
‫‪org/10.1007/BF02236441‬‬
‫مبنای مهندسی متابولیک گیاهان دارویی‪ .‬سلول گیاهی ‪[mdash] 1059 ،)7( 7 ،‬بیوسنتز آلکالوئید ‪Kutchan، TM (1995).‬‬

‫‪48‬‬
 ‫کوچانچی‪ ،‬نیگدلی اوغلو دوالنبای و اسلیم‬
‫استخراج مواد جامد سوکسله‪ :‬تکنیکی منسوخ ب ا آین ده ‪Luque de Castro، MD، & Garcia-Ayuso، LE (1998).‬‬
‫‪. Analytical Chemical Acta , 369 (1), 1-‬نوآورانه امیدوارکننده‬
‫‪10. https://doi.org/10.1016/S0003 - 2670(98)00233 - 5‬‬
‫اث رات مح افظت عص بی عص اره ه ای ‪Nigdelioglu Dolanbay, S., Kocanci, FG, & Aslim, B. (2021).‬‬
‫آلکالوئیدی غنی از آلوکریپتوپین در برابر آسیب عصبی ناش ی از اس ترس اکس یداتیو زیس ت پزش کی و دارو درم انی ‪، 140 ،‬‬
‫‪111690. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2021.111 690‬‬
‫شناسایی مشخصات آلکالوئید در عصاره های فیکوس بنجامین ‪Novelli, S., Lorena, C., & Antonella, C. (2014).‬‬
‫‪. American Journal of Plant Sciences , 05 (26), 4029.‬ال‪ .‬ب ا ق درت آن تی اکس یدانی ب االتر‬
‫‪https://doi.org/10.4236/ajps.2014.526421‬‬
‫تجزیه و تحلیل آلکالوئیدها از گروه های شیمیایی مختل ف ب ا روش ه ای مختل ف کروم اتوگرافی ‪Petruczynik، A. (2012).‬‬
‫‪. https://doi.org/10.2478/s11532 012 - 0037 - y‬مایع‪ .‬شیمی باز ‪835-802 ،)3( 10 ،‬‬
‫آلکالوئی دها از گون ه ه ای ع راقی ‪، AA (1981).‬و خلیل ‪، AAR،‬فیلیپس ون‪ ،‬جی دی‪ ،‬گ ری‪ ،‬ه وش مص نوعی‪ ،‬عس کری‬
‫‪. https://doi.org/10.1 021/np50015a011‬مجله محصوالت طبیعی ‪Papaveraceae. 307-296 ,)3( 44 ,‬‬
‫& ‪ Papaveraceae. Içinde JD Phillipson، MF Roberts،‬پرینینگر‪ ،‬وی (‪ .)1985‬کموتاکس ونومی آلکالوئی دهای‬
‫‪.‬اسپرینگر برلین هایدلبرگ ‪ (ss. 23-37).‬شیمی و زیست شناسی آلکالوئیدهای ایزوکینولین ‪)،‬ویرایش( ‪MH Zenk‬‬
‫‪ GC-‬بررسی ‪ Berkov، S. (2014).‬و ‪Sarikaya، BB، Somer، NU، Kaya، GI، Onur، MA، Bastida، J.،‬‬
‫‪ Galanthus rizehensis.‬و فعالیت مهاری استیل کولین استراز ‪MS‬‬
‫‪Zeitschrift für Naturforschung C , 68 (3-4), 118-124. https://doi.org/10.1515/znc - 2013 - 3 -‬‬
‫‪407‬‬
‫افزایش پاسخ ناشی از ماتریس رسوب در تعیین کمیت کروماتوگرافی ‪Schmeck, T., & Wenclawiak, BW (2005).‬‬
‫گازی‪ -‬طیف سنجی جرمی حشره کش ها در چهار عصاره حالل مختلف از استخراج اولتراسونیک و سوکس له‪ .‬کروم اتوگرافی‬
‫‪165-159 ،)3( 62 ،. https://doi.org/10.1365/s10337 - 005 - 0589 - 5‬‬
‫‪ Glaucium‬آلکالوئی دهای زیرگونه ‪ Papaveraceae، XII.‬شفیعی‪ ،‬ع‪ ،.‬قنبرپور‪ ،‬ع‪ ،.‬و اخالقی‪ ،‬س‪ .)1364( .‬آلکالوئی دهای‬
‫‪.‬جمعیت پل دختر‪ .‬مجل ه محص والت ط بیعی ‪corniculatum Refractum 856-855 ,)5( 48 ,‬‬
‫‪https://doi.org/10.1021/np50041a037‬‬
‫شناسایی بوک ونین ب ا چلی روبین‪ Papaveraceae . XLVII. .‬آلکالوئیدهای ‪Slavík, J., & Šantavý, F. (1972).‬‬
‫‪. https://doi.org/10.1135/cccc19722804‬مجموعه ارتباطات شیمیایی چکسلواکی ‪2806-2804 ،)8( 37 ،‬‬
‫طیف سنجی جرمی در ‪Villas-Bôas, SG, Mas, S., Åkesson, M., Smedsgaard, J., & Nielsen, J. (2005).‬‬
‫‪646-613‬‬ ‫(‪،)5‬‬ ‫‪.‬تجزی ه و تحلی ل مت ابولوم بررس ی ه ای طی ف س نجی ج رمی ‪24 ،‬‬
‫‪https://doi.org/10.1002/mas.20032‬‬
‫دایره المعارف ش یمی تجزی ه ‪ .‬انجمن ‪. Içinde‬سوکسله و استخراج آلتراسونیک مواد آلی در جامدات ‪، GRB (2006).‬وبستر‬
‫‪ https://doi.org/ 10.1002/9 780470027318.a0864‬سرطان آمریکا‬
‫‪ ، Y.-O. (2005).‬یو‪ ،‬اچ‪-.‬ا‪ ،.‬کیم‪ ،‬کی‪-.‬جی‪ ،.‬چا‪ ،‬جی‪-.‬دی‪ ،.‬کیم‪ ،‬اچ‪-.‬ک‪ ،.‬لی‪ ،‬ی‪-.‬ای‪ ،.‬چوی‪ ،‬ان‪-.‬ای‪ ،.‬و شما‬
‫فعالیت ضد میکروبی بربرین به تنهایی و در ترکیب با آمپی سیلین یا اگزاسیلین‬
‫‪454461‬‬ ‫(‪,)4‬‬ ‫‪.‬در براب ر اس تافیلوکوکوس اورئ وس مق اوم ب ه م تی س یلین‪ .‬مجل ه غ ذای دارویی ‪8 ,‬‬
‫‪https://doi.org/10.1089/jmf.2005.8.454‬‬
‫آلکالوئی دها از قبیله ‪Yu, X., Gao, X., Zhu, Z., Cao, Y., Zhang, Q., Tu, P., & Chai, X. (2014).‬‬
‫‪) ، -13042 ،)9( 19‬بازل‪ ،‬سوئیس( ‪. Molecules‬بررسی شیمیایی و بیولوژیکی ‪Bocconieae (papaveraceae):‬‬
‫‪13060. https://doi.org/10.3390/molecules190913042‬‬

‫‪49‬‬