MANDİBULAR MOLAR ENDODONTİK

GİRİŞ KAVİTESİ PRENSİPLERİ

Dr. Öğr. Üyesi Bilge Özcan

Endodonti Anabilim Dalı
Bilge.ozcan@ankaramedipol.edu.tr
 Mandibular Birinci Molar
 Ağızda ilk süren daimi dişlerden olan birinci molarlar en sık endodontik prosedüre(vital
pulpa kaplamaları, pulpotomiler,kanal tedavileri) ihtiyaç duyulan dişlerdir bu yüzden de
anatomik çalışmaları en fazla yapılan diş grubudur.
 Genellikle kapsamlı bir şekilde restore edilir ve ağır oklüzal strese maruz kalır. Sonuç
olarak, pulpa odasında sıklıkla gerileme olmaktadır veya kalsifiye olmaktadır .
 Dişin genellikle iki kökü vardır, ancak bazen üç, iki veya mesial kökte üç kanal ve bir, iki
veya üç kanal distal kökte görülebilir.
 Mezial kökteki kanallar mesiobukkal ve meziolingual kanallardır. Bir orta mesial (MM)
kanal bazen diğer mesial kanallar arasındaki gelişimsel olukta bulunur ancak yalnızca
arasında geniş bir anastomozu temsil edebilir.
 MM kanalının insidansı %15'e kadar değişen insidansta gözlenmektedir.
 Distal kökteki kanallar şunları içerir: distal kanal (sadece bir kanal varsa) ve
distobukkal ve distolingual ve orta distal kanallar.
 Bu kanallara açılan gelişimsel
oluklar tüm kanallara açılan
koridorlarda genellikle kronun
mesial üçte ikisi ve pulpa odası
yamuk veya eşkenar dörtgendir.
Genellikle dört pulpa boynuzu
bulunur.
 İki ayrı distal kökün varlığı
nadirdir.Bu gibi durumlarda
distolingual kök daha küçüktür.
 Distobukkal kök genellikle daha
eğimlidir. Ayrıca, distolingual kökün
genellikle bukkal kısmına doğru
keskin bir apikal eğimi vardır ve
radyografilerde net
gözlenmemektedir.
 Mesiyal kök, iki kökten daha geniş olandır.
Kökün servikal çizgisinden orta üçlüye kadar
mesiyale doğru kurvatürlü iken ve apikale
doğru apekste distale doğru kurvatürlüdür.
 Bukkal ve lingual yüzeyler dişin uzun hattı
boyunca konveks (dışbükey) iken mesiyal
kökün distal yüzeyi ile, distal kökün mesiyal
yüzeyi içbükey(konkav) ve dentin duvarı
oldukça incedir.
 Mezial kanal girişleri genellikle iyi bir şekilde
ayrılmıştır ve pulpa odası ve gelişimsel bir
oluk ile birbirine bağlanmıştır.
 Meziyobukkal kanal girişi meziyobukkal
tüberkül altındayken, meziyolingual kanal girişi
çoğunlukla merkezi lingual olukta yer
almaktadır.
 Distal kökte tek bir distal kanal
varlığında kanal girişi bukkolingual
olarak ovaldir ve bukkal gelişim
oluğunun distalinde yer almaktadır.
 Bu kanal girişi çoğunlukla endodontik
explorerlar veya K-tipi eğe yardımıyla
rahatlıkla tespit edilir ancak eğe kanal
girişinden itibaren keskin bir şekilde
bukkale veya linguale doğru dönüş
yaparsa mutlaka ikinci bir kanal
aranmalıdır.
 Bu diş 3 adet ana kanal içeriyorsa
kanal girişleri koronalde ve orta
üçlüde oval iken apikal üçlüde
yuvarlak olarak bulunmaktadır. Eğer
distalde 2 mesiyalde 2 olacak şekilde
4 ana kanal içeriyorsa kanallar
girişinden uzunluğu boyunca ovalden
çok yuvarlak olarak yer almaktadır.
 Mesiyal kök, mesiyobukkal kanalda en yüksek kurvatüre sahiptir. Bu kanal her
ne kadar radyografide tespit edilemiyor olsa da bukkolingual planda önemli
bir kurvatüre sahiptir.
 Çok sayıda aksesuar foraminalar furkasyonda yer almaktadır. Bu foraminaları
yıkamak ve şekillendirmek direkt olarak mümkün değildir.
 Birinci molar dişin giriş kavitesi genel olarak kanal sayısına göre yamuk veya
eşkenar dörtgen olarak açılmaktadır. Dört veya daha fazla kanal mevcut
olduğunda kanalların karşılıklı konumlarına göre açılır.
 Mesiyal olarak marjinal sırtın giriş kavitesine erişimi engellemediği sürece dahil
edilmesine ihtiyaç yoktur.distal genişlik distal kanal veya kanallara doğrudan girişi
sağlayacak oranda olmalıdır.
 Bukkal duvar formu mesiyobukkal ile distobukkal kanallar arasında düz bir bağlantı
oluşturuyorken, linual duvar formu; mesiyolingual ile distolingual kanallar arasında
eğilmeden bir bağlantı oluşturur.
Radix Entomolaris: distolingual bir kök varyasyonudur. Distalde olan
ilave köktür. Görülme sıklığı %4 olarak literatürde yer almaktadır.
Genellikle Tip1 kanal formundadır.
 Mandibular İkinci Molar

 Mandibular ikinci molar diş, birinci molar dişe göre koronal olarak daha küçüktür ve daha
simetrik olma eğilimindedir.
 Bu diş köklerinin birbirine yakınlığı ile tanımlanmaktadır.
 İki kök genellikle distale doğru eğimlidir ve
apeksleri birbirine yakındır.
 Bazı durumlarda tek bir kök halinde bile bulunur.
 Kök kanal kurvatürü üzerinde yapılmış pek çok
çalışma göstermiştir ki %100 e yakın oranda
kanallar , bukkolingual ve mesiyodistal olarak
eğimlidir.
 Pulpa odası ve kanal ağızlarının konumu birinci
molar dişte olduğu gibi geniş bir dağılım
göstermez. Köklerde füzyon biribünci molar dişe
göre daha sık oranda gözlenir.
 Bu dişte sıklıkla gözlenen bir diğer varyasyon ise
C şekilli kanaldır. İki kanalın yarım daire
biçimindeki birleşimine denilmektedir.
 Üç kanal mevcut olduğunda, giriş
kavitesi belki biraz daha üçgen ve
daha az eşkenar dörtgen olmasına
rağmen, mandibular birinci molar dişe
benzerdir.
 Distal kanal ağzı daha az sıklıkla
bukkollingual olarak şerit şeklindedir;
bu nedenle, bukkal ve lingual duvarlar
bir üçgen oluşturmak için daha agresif
bir şekilde distalde birleşir.
 İkinci molar, biri mesial ve biri distal
olmak üzere sadece iki kanala sahip
olabilir, bu durumda kanallar hemen
hemen eşit boyuttadır ve dişin
bukkolingual merkezinde sıralanır.
Mandibular üçüncü Molar
 Mandibular üçüncü molar anatomik olarak tahmin edilemez ve kök
formuna göre değerlendirilmelidir.
 Kaynaşmış kökler, ciddi kurvatürlü ve malforme kökler iyi şekillendirilmiş bir
kronu desteklemektedir.
 Bu dişte 1-6 sayıda ve değişik formlarda C şeklinde kanallar
gözlenmektedir.
 C Şekilli Kanallar

 C şeklindeki köklerin ve kanalların ana nedeni, Hertwig'in bukkal

veya lingual kök yüzeyinde epitelyal kök kılıfının kaynaşmasıdır.
 Çeşitli kök kanal konfigürasyonları sınıflandırılmıştır.

C1: Kesintisiz bir kanal herhangi bir ayrılma veya bölünme yok.
C2: Kanalın noktalı virgül gibi bir görünümü vardır. Kanallar
arasındaki açı 60 dereceden fazla olmamalıdır.
C3: İki veya üç ayrılmış kanal vardır. Ve bu kanallar arasındaki açı
60 dereden daha azdır.
C4: Sadece tek bir kanal vardır oval veya yuvarlaktır.