VẬN DỤNG CAO OXYZ..

VẬN DỤNG CAO OXYZ
Câu 1. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình đường thẳng d đi qua điểm
A 1;1; 1 cho trước, nằm trong mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  2  0 và cách điểm M  0; 2;1
một khoảng lớn nhất.
x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1
A.   B.   C.   D.  
1 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 1
Câu 2. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình đường thẳng d đi qua gốc tọa độ O ,
x 1 y z
đồng thời vuông góc với đường thẳng d1 :   và cách điểm M  2;1;1 một khoảng
2 1 2
lớn nhất.
x y z x y z x y z x y z
A.   B.   C.   D.  
2 6 1 1 6 4 1 6 4 2 6 1
đồng thời nằm trong mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  0 và cách điểm M 1; 2;1 một khoảng nhỏ
nhất.
A.   B.   C.   D.  
4 13 5 4 13 5 4 13 5 4 13 5
Câu 4. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình đường thẳng d đi qua O và song
song với mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  1  0 và cách điểm M 1; 1; 2  một khoảng nhỏ nhất.
A.   B.   C.   D.  
4 5 13 4 5 13 4 5 13 4 5 13
Câu 5. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình mặt phẳng chứa đường thẳng
x 1 y z  2
d:   và cách M  2;1;1 một khoảng lớn nhất.
2 1 1
A. x  2 y  3 z  5  0 B. x  y  3 z  5  0 C. x  3 y  3 z  5  0 D. x  y  3 z  5  0
Câu 6. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình mặt phẳng đi qua hai điểm
A 1; 2; 1 , B  2;1;3 và tạo với trục Ox một góc lớn nhất.
A. 17x  y  4z  23  0 B. 17x  y  z  38  0 C. 17x  y  4z  1  0 D. 17x  y  4z  5  0
Câu 7. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình mặt phẳng đi qua O và vuông góc với
mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  1  0 và tạo với trục Oy một góc lớn nhất.
A. 2x  5 y  z  0 B. 2x  5 y  z  0 C. 2x  5 y  z  0 D. 2x  5 y  z  0
Câu 9. (Câu hỏi dành cho học sinh lấy điểm 10) Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz cho mặt
m4
phẳng  P  : x    y  2mz  1  0 . Biết rằng tồn tại hai mặt cầu cố định tiếp xúc với
 3 
 P  và đi qua điểm A  4,1, 0  . Tính tổng hai tung độ của hai tâm mặt cầu đã cho.
180 20 190
A. B. C. D. Đáp án khác
89 9 91
phẳng  P  : 2m 2 x   m 2  2  y   m 2  2  z  4  0 . Biết rằng tồn tại hai mặt cầu cố định tiếp
xúc với  P  và đi qua điểm A 1, 2,3 . Tính tổng hai bán kính của hai mặt cầu đó.
A. R1  R2  6 2 B. R1  R2  7 2 C. R1  R2  9 2 D. R1  R2  8 2
Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

BÀI TOÁN 1: BÀI TOÁN CỰC TRỊ LIÊN QUAN ĐẾN MẶT PHẲNG.
A. Phương pháp
Bài toán: Cực trị liên quan đến mặt phẳng.
 Các dạng bài toán thường gặp:
Dạng 1: Mặt phẳng  P  đi qua điểm A sao cho khoảng cách từ điểm B đến mặt phẳng là
lớn nhất.
Bước 1: Gọi H là hình chiếu của B lên  P  .
B
Khi đó tam giác ABH vuông tại H nên BH  AB .
Khoảng cách từ B đến mặt phẳng  P  lớn nhất khi
H  A hay A là hình chiếu của B lên mặt phẳng  P  .

Bước 2: Mặt phẳng  P  đi qua A và nhận vectơ AB A H
P
làm vectơ pháp tuyến.
Dạng 2: Mặt phẳng  P  đi qua A và cắt  S  theo thiết diện là đường tròn  C  có bán kính
nhỏ nhất.
Bước 1: Bán kính đường tròn r  R 2  d 2  I ;  P  
Bán kính đường tròn  C  nhỏ nhất  IH lớn nhất
Ta có: IH  IA  IH lớn nhất khi và chỉ khi H  A
I
hay hình chiếu của I lên mặt phẳng  P  là điểm A.
 R
Bước 2: Mặt phẳng  P  đi qua I và nhận vectơ IA A
r
làm vectơ pháp tuyến. P H
Dạng 3: Mặt phẳng chứa một đường thẳng sao cho khoảng cách từ điểm M đến mặt phẳng
là lớn nhất.
Bước 1: Gọi I là hình chiếu vuông góc của M lên  .
Gọi H là hình chiếu vuông góc của M lên  P  . M
Ta có: d  M ;  P    MH  MI .
 MH đạt giá trị lớn nhất khi H  I hay MI   P 
 d
Bước 2: Mặt phẳng  P  đi qua I và nhận vectơ IM H
P I
làm vectơ pháp tuyến.
Dạng 4: Mặt phẳng  Q  chứa một đường thẳng sao cho góc giữa mặt phẳng  Q  với mặt
phẳng  P  là nhỏ nhất.
Bước 1: Gọi I  d   P  và    P    Q 
Gọi H là hình chiếu của A  d lên mặt phẳng  P  .
Kẻ HK  
Góc giữa    
P ; Q   
AK ; HK    Q
d
A
AH
Ta có: sin   .
AK
Góc  nhỏ nhất khi và chỉ khi sin  nhỏ nhất
 AK đạt giá trị lớn nhất α
Tam giác AKI vuông tại K nên AK  AI . H K
Vậy AK đạt giá trị lớn nhất bằng AI  K  I hay P I
d 
d    
Bước 2: Vì   u  ud , n P  
   P  
   Q     
Vì   n Q   u , ud 
d   Q  
Bước 3: Mặt phẳng  Q  đi qua A và nhận
  
n Q    u , ud  làm vectơ pháp tuyến.
B. BÀI TẬP
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho hai điểm A  1; 2; 4  và B  0;1;5 . Gọi mặt
01 phẳng  P  là mặt phẳng đi qua A sao cho khoảng cách từ B đến mặt phẳng  P  là lớn nhất.
Khi đó khoảng cách từ gốc tọa độ O đến mặt phẳng  P  bằng bao nhiêu?
3 1 3
A. d  . B. d  3 . C. d  . D. d  .
3 3 2
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, mặt phẳng  P  đi qua điểm M 1; 2;3 và cắt các
02 1 1 1
tia Ox , Oy , Oz lần lượt tại điểm A, B, C sao cho T    đạt giá trị nhỏ nhất.
OA OB OC 2
2 2
A.  P  : x  2 y  3z  14  0 . B.  P  : 6 x  3 y  2 z  6  0 .
C.  P  : 6 x  3 y  2 z  18  0 . D.  P  : 3x  2 y  z  10  0 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho điểm A  2;1; 2  và mặt cầu có phương trình
03  S  : x2  y 2  z 2  2 y  2 z  7  0 . Mặt phẳng  P  đi qua A và cắt  S  theo thiết diện là
đường tròn  C  có diện tích nhỏ nhất. Bán kính đường tròn  C  là
A. r  1 . B. r  5 . C. r  3 . D. r  2 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt cầu  S  : x  y  z 2  2 x  4 y  2 z  0 và
2 2
04 điểm M  0;1;0  . Mặt phẳng  P  đi qua M và cắt mặt cầu  S  theo đường tròn  C  có chu vi
nhỏ nhất. Gọi N  x0 ; y0 ; z0  là điểm thuộc đường tròn  C  sao cho ON  6 . Giá trị y0 là
A. y0  2 . B. y0  2 . C. y0  1 .D. y0  3 .
x 1 y z  2
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho đường thẳng d :   và điểm
2 1 2
05 M  2;5;3 . Mặt phẳng  P  chứa d sao cho khoảng cách từ M đến mặt phẳng  P  lớn nhất là
A.  P  : x  4 y  z  1  0 . B.  P  : x  4 y  z  3  0 .
C.  P  : x  4 y  z  3  0 . D.  P  : x  4 y  z  1  0 .
x4 y 5 z
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho đường thẳng d :   . Mặt phẳng
1 2 3
06  P  chứa đường thẳng d sao cho khoảng cách từ gốc tọa độ O đến mặt phẳng  P  đạt giá trị
lớn nhất. Khi đó góc giữa mặt phẳng  P  và trục Ox là  thỏa mãn
3 3 2 3 3
A. sin   . B. sin   . C. sin   . D. sin   .
6 3 9 9
07 Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, mặt phẳng  P  : ax  by  cz  3  0 đi qua hai điểm
B 1;0; 2  , C  1; 1;0  và cách A  2;5;3 một khoảng lớn nhất. Tính giá trị T  a  b  c
A. T  2 . B. T  2 . C. T  3 . D. T  3 .

Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho hai điêm A  3; 2;6  , B  0;1;0  và mặt cầu
08  S  :  x  1   y  2    z  3  25 . Mặt phẳng  P  : ax  by  cz  2  0 đi qua A, B và cắt
2 2 2
mặt cầu  S  theo giao tuyến là đường tròn có bán kính nhỏ nhất. Tính a  b  c
A. T  2 . B. T  3 . C. T  4 . D. T  5 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : x  y  z  1  0 và hai điểm
09 A 1; 2; 2  , B  2;0; 1 . Viết phương trình mặt phẳng  Q  đi qua hai điểm A, B sao cho góc
giữa mặt phẳng  P  và mặt phẳng  Q  nhỏ nhất.
A. 4 x  y  2 z  10  0 . B. x  2 y  3 z  1  0 .
C. x  y  3  0 . D. 2 x  y  z  6  0 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho hai điểm A 1; 2; 1 , B  0; 4;0  và mặt phẳng
10  P có phương trình 2 x  y  2 z  1  0 . Gọi  Q  là mặt phẳng đi qua hai điểm A, B và tạo với
mặt phẳng  P  góc nhỏ nhất bằng  . Tính cos  .
1 2 1 3
A. cos   . B. cos   . C. cos   . D. cos   .
9 9 6 3
BÀI TOÁN 2: BÀI TOÁN CỰC TRỊ LIÊN QUAN ĐẾN ĐƯỜNG THẲNG.
A. Phương pháp
Bài toán: Cực trị liên quan đến đường thẳng.
Dạng 1: Đường thẳng  đi qua điểm A song song hoặc nằm trong mặt phẳng  P  sao cho
khoảng cách từ điểm B đến đường thẳng là lớn nhất.
Bước 1: Gọi H là hình chiếu của B lên mặt phẳng  . B
Khoảng cách từ B đến đường thẳng  là BH
Tam giác BHA vuông tại H nên BH  BA .
BH đạt giá trị lớn nhất khi H  A hay BA  
H
Bước 2: Vì A
  P
 //  P 
 u  n P    
     u   n P  , AB 
  AB u  AB
Bước 3: Đường thẳng d đi qua A có vectơ chỉ phương
  
u   n P  , AB 
 
Dạng 2: Đường thẳng  song song hoặc nằm trong mặt phẳng  P  đi qua điểm M (nằm
trong mặt cầu tâm I) cắt mặt cầu theo một dây cung AB nhỏ nhất
Bước 1: Gọi H là hình chiếu của I lên đường thẳng d
Ta có: AB  2 AH  2 R 2  IH 2
Để AB nhỏ nhất khi IH lớn nhất. Mà IH  IM .
Vậy IH lớn nhất khi H  M hay IM  d I
  R
d //  P  ud  n P    
Bước 2: Vì      ud   n P  , IM  d
d  IM ud  IM
A H M B
P
  
Bước 3: Đường thẳng đi qua M có ud   n P  , IM  là d
 
vectơ chỉ phương.

B. BÀI TẬP
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : x  2 y  2 z  5  0 và hai điểm
A  3;0;1 , B 1; 1;3 . Trong tất cả các đường thẳng đi qua A và song song với mặt phẳng
11  P  , gọi  là đường thẳng sao cho khoảng cách từ B đến  là lớn nhất. Phương trình đường
thẳng  là
x 5 y z x  1 y  12 z  13
A.  :   . B.  :   .
2 6 7 2 6 7
x3 y z 1 x 1 y  1 z  3
C.  :   . D.  :   .
2 6  7 2 6 7
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : x  y  z  1  0 và hai đường
thẳng A 1;1;1 , B 1; 2;3 . Gọi d là đường thẳng đi qua A và song song mặt phẳng  P  sao cho
12 khoảng cách từ B đến đường thẳng là lớn nhất. Phương trình đường thẳng d là
x 1 y 1 z 1 x 1 y 1 z 1
A. d :   . B. d :   .
1 2 1 1 2 1
x 1 y 1 z 1 x 1 y 1 z 1
C. d :   . D. d :   .
1 3 2 1 2 1
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho bốn điểm A  3;0;0  , B  0; 2;0  , C  0;0;6  và
13 D 1;1;1 . Gọi d là đường thẳng đi qua D sao cho tổng khoảng cách từ các điểm A, B, C đến
đường thẳng d là lớn nhất. Đường thẳng d đi qua điểm nào trong các điểm dưới đây?
A. M  7;13;5 . B. M  3; 4;3 . C. M  1; 2;1 . D. M  3; 5; 1 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho điểm M  2;1;1 và mặt phẳng
  : x  y  z  4  0 và mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  6 x  6 y  8 z  18  0 . Phương trình đường
14 thẳng d đi qua M và nằm trong mặt phẳng   cắt mặt cầu  S  theo một đoạn thẳng có độ
dài nhỏ nhất là
x  2 y 1 z 1 x  2 y 1 z 1
A.  :   . B.  :  .
1 2 1 1 2 1
x  2 y 1 z 1 x  2 y 1 z 1
C.  :   . D.  :   .
1 2 3 1 2 1
1 3 
Trong không gian Oxyz , cho điểm M  ; và mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  8. Đường
 2 2 ; 0 
15  
thẳng d thay đổi, đi qua điểm M , cắt mặt cầu  S  tại hai điểm phân biệt A, B. Diện tích lớn
nhất S của tam giác OAB là
A. S  7 . B. S  4 . C. S  2 7 . D. S  2 2 .

BÀI TOÁN 3: CỰC TRỊ LIÊN QUAN ĐẾN MẶT CẦU.
A. Phương pháp
Bài toán: Cực trị liên quan đến mặt cầu.
Dạng 1: Tìm điểm M thuộc mặt cầu  S  sao cho khoảng cách từ điểm M đến mặt phẳng
P là lớn nhất, nhỏ nhất.
Trường hợp 1: Mặt phẳng  P  tiếp xúc mặt cầu  S  .
Bước 1: Đường thẳng d đi qua tâm I và vuông góc M1
mặt phẳng  P 
Bước 2: Tọa độ điểm M  d   S  R
 d  M ;  P    HM 1  2 R
I
max
Bước 3: Xét  R
 d  M ;  P  min  HM 2  0
H M2
Trường hợp 2: Mặt phẳng  P  cắt mặt cầu  S  theo một đường tròn.
Bước 2: Tọa độ điểm M  d   S 
Bước 3:
 d  M ;  P    HM 2  R  d  O;  P  
O
max R
Xét 
 d  M ;  P  min  HM 1  R  d  O;  P  
P A H B
M1
Trường hợp 3: Mặt phẳng  P  không có điểm chung mặt cầu  S  .

Bước 2: Tọa độ điểm M  d   S 
R
Bước 3:
 d  M ;  P    HM 1  R  d  I ;  P   I
max
Xét 
 d  M ;  P  min  HM 2  d  I ;  P    R
R
M2
Dạng 2: Tìm điểm M thuộc mặt cầu  S  sao cho khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng
d là lớn nhất, nhỏ nhất.

Trường hợp hay gặp: Đường thẳng d không có điểm chung với mặt cầu  S 
Bước 1: Tìm hình chiếu H của I lên đường thẳng d M1
Bước 2: Tính khoảng cách IH
Bước 3: Khoảng cách lớn nhất, nhỏ nhất
d  M ; d max  HM 1  R  d  I ; d  R

d  M ; d min  HM 2  d  I ; d   R I
Bước 4: Các xác định điểm M
Sử dụng vectơ:
IM 1 R  R 
  IM 1  HI
IH d  I ; d  d  I;d 
IM 2 R  R 
  IM 2  IH M2
IH d  I; d  d I;d 
d
Hoặc có thể viết phương trình đường thẳng IH
Sau tìm giao điểm giữa đường thẳng với mặt cầu H
B. BÀI TẬP
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : 2 x  2 y  2 z  15  0 và mặt
16 cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2 y  2 z  1  0 . Khoảng cách nhỏ nhất từ một điểm thuộc mặt phẳng
 P đến một điểm thuộc mặt cầu  S  là
3 3 3 3
A. . B. 3 . C. . D. .
2 2 3
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt cầu  S  : x 2  y 2  z 2  2 x  4 y  4 z  7  0 .
17
Tọa độ điểm M trên mặt cầu  S  sao cho khoảng cách từ M đến trục Ox lớn nhất.
A. M  0; 3; 2  . B. M  2; 2;3 . C. M 1; 1;1 . D. M 1; 3;3 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt phẳng  P  : x  2 y  2 z  3  0 và mặt cầu

18  S  : x 2  y 2  z 2  2 x  4 y  2 z  5  0 . Giả sử điểm M   P  và N   S  sao cho MN cùng

phương với u  1; 0;1 và khoảng cách giữa M và N lớn nhất. Tính MN.
A. MN  3 . B. MN  1  2 2 . C. MN  3 2 . D. MN  14 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt cầu  S  :  x  1   y  1   z  1  4 và
2 2 2
19 mặt phẳng  P  : x  y  2 z  2  0 . Giả sử điểm M thuộc  P  và điểm N thuộc  S  sao cho

 
MN cùng phương với vectơ a   2; 1;1 . Độ dài lớn nhất của đoạn MN là
A. 2 6  4 . B. 2 6  2 . C. 2 6  4 . D. 6  2 .
Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz, cho mặt cầu  S  : x  y  z 2  2 x  2 y  2 z  1  0
2 2
20 và mặt phẳng  P  : x  y  2 z  2  0 . Giả sử điểm M thuộc  P  và điểm N thuộc  S  sao

 
cho MN cùng phương với vectơ a   2; 1;1 . Độ dài nhỏ nhất của đoạn MN là
A. 2 6  4 . B. 2 6  2 . C. 2 6  4 . D. 6 2.

Bài toán 1: Cực trị liên quan đến mặt phẳng.
Lời giải: B
Gọi H là hình chiếu của B lên mặt phẳng  P  .

Khi đó tam giác ABH vuông tại H nên BH  AB .
Khoảng cách từ B đến mặt phẳng  P  lớn nhất khi H  A
H
hay A là hình chiếu của B lên mặt phẳng  P  .
A
01 
P
Mặt phẳng  P  đi qua A  1; 2; 4  và nhận vectơ AB  1; 1;1 làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình mặt phẳng  P  :  x  1   y  2    z  4   0  x  y  z  1  0 .
1 3
Khoảng cách từ O đến mặt phẳng  P  là: d  O;  P    
1   1  1
2 2 2 3
 Chọn đáp án A.
Lời giải:
Gọi H là hình chiếu của O lên AB và K là hình chiếu của
C
O lên HC.  OK   P 
1 1 1 1 1 1
Khi đó: T  2
 2
 2
 2
 2

OA OB OC OH OC OK 2
1 1 1
T   đạt giá trị nhỏ nhất khi OK đạt
OA OB OC 2
2 2
K
02 giá trị lớn nhất
Mặt khác OK  OM . Vậy OK đạt giá trị lớn nhất khi
K  M hay OM   P  M
B
O
Mặt phẳng  P  đi qua điểm M 1; 2;3 và nhận vectơ

OM  1; 2;3 làm vectơ pháp tuyến.
H
Phương trình mặt phẳng  P  là:
 x  1  2  y  2   3  z  3  0  x  2 y  3z  14  0 A
Lời giải:
Mặt cầu có tâm I  0;1;1 , bán kính R  3 . Gọi H là hình
chiếu của I lên mặt phẳng  P 
Bán kính đường tròn
C  : r  R 2  d 2  I ;  P    9  IH 2 I
03
Diện tích đường tròn  C  nhỏ nhất khi và chỉ khi r nhỏ
R
A
nhất  IH lớn nhất r
H
Ta có: IH  IA  IH lớn nhất khi và chỉ khi H  A hay P
hình chiếu của I lên mặt phẳng  P  là điểm A.
Khi đó: d  I ;  P    IA  5  r  R 2  d 2  I ;  P    32   5
2
2
 Chọn đáp án D.
Lời giải:
04
Mặt cầu có tâm I  1; 2;1 , bán kính R  6 .
Gọi H là hình chiếu của I lên mặt phẳng  P 
Bán kính đường tròn
 C  : r  R 2  d 2  I ;  P    6  IH 2
Chu vi  C  nhỏ nhất khi và chỉ khi r nhỏ nhất
 IH lớn nhất I
Ta có: IH  IM  IH lớn nhất khi và chỉ khi
R
H  M hay hình chiếu của I lên mặt phẳng  P  là
M
điểm M . r
Mặt phẳng  P  đi qua M  0;1;0  và nhận P H
N

IM  1; 1; 1 làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình mặt phẳng  P  là: x   y  1  z  0  x  y  z  1  0 .
N   P x  y  z 1  0 x  y  z 1  0
  2 
Ta có:  N   S    x  y  z  2 x  4 y  2 z  0   2 x  4 y  2 z  6  0
2 2
  2  x2  y 2  z 2  6
x  y  z  6
2 2
ON  6 
2 y  4  0

 x  y  z 1  0  y  2
 x2  y 2  z 2  6

 Chọn đáp án B.
Lời giải:
Gọi I là hình chiếu vuông góc của M  2;5;3 lên đường thẳng d .
Gọi H là hình chiếu vuông góc của M  2;5;3 lên mặt phẳng  P  . M
Ta có: d  M ;  P    MH  MI .
Do đó MH đạt giá trị lớn nhất khi H  I hay MI   P 
Đường thẳng d đi qua A 1;0; 2  và có một d
05 
vectơ chỉ phương ud   2;1; 2  . H
 P I
Ta có: I  d  I 1  2t; t; 2  2t   MI   1  2t; t  5; 1  2t 
   
MI  d  MI  ud  MI .ud  0   1  2t  .2   5  t    1  2t  .2  0  t  1

 MI  1; 4;1 .

Mặt phẳng  P  đi qua A 1; 0; 2  và nhận vectơ MI  1; 4;1 làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình mặt phẳng  P  là:  x  1  4  y  0    z  2   0  x  4 y  z  3  0
 Chọn đáp án C.
Lời giải:
Gọi I là hình chiếu vuông góc của O lên đường thẳng  .
Gọi H là hình chiếu vuông góc của O lên mặt phẳng  P  . O
Ta có: d  O;  P    OH  OI .
06 Do đó MO đạt giá trị lớn nhất khi O  I hay OI   P 
Đường thẳng d đi qua A  4;5;0  và có một d

vectơ chỉ phương ud  1; 2;3 . H
 P I
Ta có: I  d  I  4  t;5  2t ;3t   OI   4  t ;5  2t ;3t 
   
OI  d  OI  ud  OI .ud  0   4  t    5  2t  .2  3t.3  0  t  1
 
 OI   3;3; 3 . Trục Ox có vectơ đơn vị là i  1;0;0 
 
Mặt phẳng  P  nhận vectơ n P   OI   3;3; 3 làm vectơ pháp tuyến.
 
n P  .i 3 3
Góc giữa mặt phẳng  P  và trục Ox là sin      
32  32   3 3
2
n P  i
Lời giải:
Gọi I là hình chiếu vuông góc của A  2;5;3 lên đường thẳng BC .
Gọi H là hình chiếu vuông góc của A  2;5;3 lên mặt phẳng  P  .
Ta có: d  A;  P    AH  AI . Do đó AH đạt giá trị lớn
A
nhất khi H  I hay AI   P 
Đường thẳng BC đi qua B 1;0; 2  và nhận

BC   2; 1; 2  làm vectơ chỉ phương.
C
07  x  1  2t I
H
 P B
Phương trình đường thẳng BC là:  y  t
 z  2  2t


Ta có: I  BC  I 1  2t ; t ; 2  2t   AI  1  2t ;5  t ;1  2t 
   
AI  BC  AI  BC  AI .BC  0  1  2t  2    5  t  1  1  2t  2   0  t  1

 AI   1; 4; 1 .

Mặt phẳng  P  đi qua B 1; 0; 2  và nhận vectơ AI   1; 4; 1 làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình mặt phẳng  P  là:   x  1  4  y  0    z  2   0  x  4 y  z  3  0
a  b  c  1  4  1  2
Lời giải:
Gọi R, r lần lượt là bán kính mặt cầu và bán kính đường tròn giao tuyến.
Mặt cầu có tâm I 1; 2;3 .
Gọi H là hình chiếu của I lên đường thẳng AB.
Gọi K là hình chiếu của I lên mặt phẳng  P  .
Bán kính đường tròn giao tuyến là: r  R 2  d 2  I ;  P    25  IK 2
 r nhỏ nhất khi IK lớn nhất. Mặt khác IK  IH .
Vậy IK đạt giá trị lớn nhất bằng IH khi H  K hay IH   P  .
08 1 
Đường thẳng AB đi qua B  0;1; 0  và nhận AB   1;1; 2 
3 I
 x   t
 R
làm vectơ chỉ phương là:  y  1  t B
 z  2t r

 P H
H  AB  H  t ;1  t ; 2t   IH   1  t ; 1  t ; 3  2t  A
   

Ta có IH vuông góc với đường thẳng AB nên IH  AB  IH . AB  0
  1  t  1   1  t    3  2t  2   0  6t  6  0  t  1  H 1; 0; 2 

Khi đó mặt phẳng  P  đi qua H và nhận vectơ HI   0; 2;1 làm vectơ pháp tuyến.

Phương trình mặt phẳng  P  là: 0  x  1  2  y  0    z  2   0  2 y  z  2  0
 a  b  c  0  2 1  3
Lời giải:
Gọi I  AB   P  và d   P    Q 
Gọi H là hình chiếu của A lên mặt phẳng  P  . Kẻ HK  d
Góc giữa   
P  ; Q   
AK ; HK   
AH
Ta có: sin   .
AK
Góc  nhỏ nhất khi và chỉ khi sin  nhỏ nhất
 AK đạt giá trị lớn nhất
Tam giác AKI vuông tại K nên AK  AI . Vậy AK
đạt giá trị lớn nhất bằng AI
 K  I hay AB  d

09 AB  1; 2;1    Q A
Ta có:     AB, n P    1; 2;3
n P   1;1; 1 
d  AB    
  ud   AB, n P    1; 2;3 
B
Vì
d   P   α

d
ud  1; 2;3   
H K
Ta có:    ud , AB    8; 2; 4  P I
AB  1; 2;1 
A, B   Q     
Vì   nQ   ud , AB    8; 2; 4 
d   Q  

Mặt phẳng  Q  đi qua điểm A 1; 2; 2  và nhận n Q    8; 2; 4  làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình mặt phẳng  Q  là: 8  x  1  2  y  2   4  z  2   0  4 x  y  2 z  10  0
Lời giải:
Gọi I  AB   P  và d   P    Q 
Gọi H là hình chiếu của A lên mặt phẳng  P  . Kẻ Q A
HK  d
Góc giữa   
P  ; Q   
AK ; HK    B
AH
Ta có: sin   . α
10 AK H K
d
Góc  nhỏ nhất khi và chỉ khi sin  nhỏ nhất P I

 AK đạt giá trị lớn nhất
Tam giác AKI vuông tại K nên AK  AI . Vậy AK đạt giá trị lớn nhất bằng AI
 K  I hay AB  d

AB   1; 2;1   
Ta có:     AB, n P     3;0; 3
n P    2; 1; 2  
d  AB    
Vì   ud   AB, n P     3;0; 3 
d   P  


ud   3;0; 3    A, B   Q    1  
Ta có:    ud , AB    6;6; 6  Vì   n Q   ud , AB   1;1; 1
AB   1; 2;1  d   Q   6
Khi đó góc giữa hai mặt phẳng  P  ,  Q  là:
 
nQ  .n P  1.2  1.  1   1 .  2  3
cos      
12  12   1 . 22   1   2  3
2 2 2
nQ  n P 
Bài toán 2: Cực trị liên quan đến đường thẳng.

Lời giải:
Gọi H là hình chiếu của B lên mặt phẳng  . B
Khoảng cách từ B đến đường thẳng  là d  B;    BH

Tam giác BHA vuông tại H nên BH  BA .
BH đạt giá trị lớn nhất khi H  A hay BA  
  H A

 //  P  
u   n   1;  2; 2    

11 Ta có:   
P

P
 u   n  , AB    2; 6;7 
 
   AB u  AB   4; 1; 2 

Đường thẳng  đi qua A  3; 0;1 và có một vectơ chỉ phương u   2; 6;7 
x  3 y z 1
Phương trình đường thẳng  là:  
2 6 7
1  3 12 13  1
Với đáp án B đi qua M 1; 12; 13   vì    2
2 6 7
Lời giải: B
d
Gọi H là hình chiếu của B lên mặt phẳng .
d
Khoảng cách từ B đến đường thẳng d là d  B; d   BH
Tam giác BHA vuông tại H nên BH  BA . d
BH đạt giá trị lớn nhất khi H  A hay BA  d H A
12  
 d //  P  ud  n P   1;1;1    P
Ta có:      ud   n  , AB   1; 2;1
 d  AB ud  AB   0;1; 2   

Đường thẳng d đi qua A 1;1;1 và có một vectơ chỉ phương ud  1; 2;1
x 1 y 1 z 1 d
Phương trình đường thẳng  là:  
1 2 1
Lời giải: K
Gọi K là hình chiếu của A lên đường thẳng d.
Khoảng cách từ A đến đường thẳng d là d  A; d   AK
13 A O
Tam giác AKD vuông tại K  AK  AD .
d  A; d   AK lớn nhất khi K  D hay AD  d . D
Tương tự:
d  B; d  lớn nhất khi BD  d
B

d  C; d  lớn nhất khi CD  d  d   ABC 
x y z
Phương trình mặt phẳng đoạn chắn  ABC  :    1  2 x  3 y  z  6  0
3 2 6
 
D 1;1;1   ABC  . Vì  d   ABC   ud  n ABC    2;3;1

Phương trình đường thẳng d đi qua D 1;1;1 và có một vectơ chỉ phương ud   2;3;1 là
x 1 y 1 z 1
Phương trình đường thẳng d:  
2 3 1
3  1  5  1  1  1
Với đáp án D điểm M  3; 5; 1  d vì    2
2 3 1
Lời giải:
Mặt cầu  S  có tâm I  3;3; 4  , bán kính R  4

IM   1; 2; 3  IM   1   2    3  14  R
2 2 2
 M nằm trong mặt cầu  S  nên đường thẳng d luôn cắt

mặt cầu tại hai điểm A, B phân biệt. I
Gọi H là hình chiếu của I lên đường thẳng d R
14 Ta có: AB  2 AH  2 R 2  IH 2  2 16  IH 2
d
Để AB nhỏ nhất khi IH lớn nhất. A H M B
P
Mà IH  IM . Vậy IH lớn nhất khi H  M
Hay IM  d
  d
 d    ud  n   1;1;1    

Ta có:      ud  n  , MI  1; 2;1
 
 d  MI ud  MI  1; 2;3

Đường thẳng d đi qua M  2;1;1 và có một vectơ chỉ phương ud  1; 2;1
x  2 y 1 z 1
Phương trình đường thẳng d là:    Chọn đáp án A.
1 2 1
Lời giải:
Mặt cầu  S  có tâm O  0;0;0  và bán kính R  2 2 .
Vì OM  1  R nên M thuộc miền trong của mặt cầu  S  . Gọi A , B là giao điểm của đường
thẳng với mặt cầu. Gọi H là chân đường cao hạ từ O của tam giác OAB .
Đặt x  OH , ta có 0  x  OM  1 , đồng thời HA  R 2  OH 2  8  x 2 .
1
15 Vậy diện tích tam giác OAB là: SOAB  OH . AB  OH .HA  x 8  x 2 .
2
Xét hàm số f ( x)  x 8  x 2 trên  0;1
x2 8  2 x2
 0; x   0;1
O
f ( x)  8  x 2   R
8  x2 8  x2
Hàm số f ( x ) đồng biến  max f  x   f 1  7 . d M
 0;1 A H B
Vậy giá trị lớn nhất của SOAB  7 , đạt được khi x  1 hay H  M hay d  OM .
Bài toán 23: Cực trị liên quan đến mặt cầu.
Lời giải:
16 Mặt cầu tâm I  0;1;1 , bán kính R  3

Khoảng cách từ tâm I đến mặt phẳng  P  là: M
2  2  15 5 3
d  I ;  P    R
2 2  2 2   2 
2 2 R
Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu

I
R
Khoảng cách nhỏ nhất từ 1 điểm thuộc mặt phẳng
và 1 điểm thuộc mặt cầu là M
5 3 3 3
d   M ;  P   min  d  I ;  P    R   3 H
2 2
 Chọn đáp án A. P
Lời giải:
Mặt cầu  S  có tâm I 1; 2; 2  và bán kính R  2 M
Gọi H là hình chiếu của I 1; 2;2  lên trục Ox nên H 1;0;0 
Khi đó d  I ; Ox   IH  2 2  R R
 Trục Ox không có điểm chung với mặt cầu  S 
17 Từ hình vẽ ta có: I
IM R 2 1
    IH  2 IM
IH IH 2 2 2
Ta có IH và IM ngược hướng nên
0  2  xM  1  xM  1
   
IH  2 IM  2  2  yM  2    yM  3  M 1; 3;3
 
 2  2  z M  2   zM  3 Ox
 Chọn đáp án D. H
Lời giải:
Mặt cầu  S  có tâm I  1; 2;1 bán kính R  1
T
Khoảng cách từ tâm I đến mặt phẳng  P  là:

1  4  2  3
d  I ;  P  
I
2 R
12   2   2 2
2
 Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu  S  .

Ta có góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng  P  là M M' H' H
18   P
MN .n P 
sin  d ;  P     
MN . n P 

1.1  2.0  1.2
12   2   22 12  02  12
2

2
2
 d  
;  P   450
NH
Gọi H là hình chiếu của N lên mặt phẳng  P  . Ta có: MN   NH 2
sin 450
MN lớn nhất khi NH lớn nhất.
NH lớn nhất khi NH đi qua tâm I của mặt cầu khi đó N  T ; H  H '
Ta có: TH '  TI  IH '  R  d  I ;  P    1  2  3
Khi đó MN  TH ' 2  3 2
Lời giải:
19 Mặt cầu  S  có tâm I 1;1;1 bán kính R  2

T
11 2  2
d  I ;  P    6R
12  12  22 I
 Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu  S  .

Ta có góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng  P  là

a.n P  2.1  1.1  1.2
 
M
P  d
H
1 M' H'
sin  d ;  P       ;  P   300
22   1  12 12  12  22 2
a . n P  2
NH
Gọi H là hình chiếu của N lên mặt phẳng  P  . Ta có: MN   2 NH
sin 300
MN lớn nhất khi NH lớn nhất.
NH lớn nhất khi NH đi qua tâm I của mặt cầu khi đó N  T ; H  H '
Ta có: TH '  TI  IH '  R  d  I ;  P    2  6
Khi đó MN  2.TH '  2  
62 2 64
Lời giải:
Mặt cầu  S  có tâm I 1;1;1 bán kính R  2 N

11 2  2 I
d  I ;  P    6R
12  12  22
 Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu  S  . T
Ta có góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng  P  là M M' H' H
20 
a.n P  P
sin  d ;  P     
a . n P 

2.1  1.1  1.2
22   1  12 12  12  22 2
2

  d
1

;  P   300
NH
Gọi H là hình chiếu của N lên mặt phẳng  P  . Ta có: MN   2 NH
sin 300
MN nhỏ nhất khi NH nhỏ nhất.
NH nhỏ nhất khi NH đi qua tâm I của mặt cầu khi đó N  T ; H  H '
Ta có: TH '  IH ' IT  d  I ;  P    R  6  2
Khi đó MN  2.TH '  2  
62  2 64

Câu 11. (THPT Chuyên Thái Nguyên – lần 2 – năm 2017) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho
hai điểm A 1; 2; 1 , B  0; 4;0  và mặt phẳng  P  có phương trình 2 x  y  2 z  2017  0. Gọi
Q là mặt phẳng đi qua hai điểm A, B và tạo với  P  góc nhỏ nhất bằng  . Tính cos  .
1 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
9 3 6 3
Câu 12. (Sở GD&ĐT Bạc Liêu 2017) Trong không gian hệ trục tọa độ Oxyz cho phương trình mặt cầu
x  7 y 1 z  2
 S  : x2  y 2  z 2  2 x  4 y  4  0 và đường thẳng  d  :   . Gọi  P  ,  Q  là
1 1 1
các mặt phẳng chứa  d  và tiếp xúc với  S  tại các điểm M , N . Tính độ dài đoạn MN ?
3 31302 141 3 31302 2 141
A. B. C. D.
111 3 222 3
Câu 13. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz cho các phương trình mặt cầu:  S  : x 2  y 2  z 2  14
và  S ' :  x  2    y  3    z  2   3 . Viết phương trình đường thẳng  d  đi qua điểm
2 2 2
A 1, 2,3 và cắt hai mặt cầu  S  và  S '  lần lượt tại các điểm M , N không trùng với A sao
cho độ dài MN đạt giá trị lớn nhất?
x 1 y  2 z  3 x 1 y  2 z  3
A.   B.  
1 1 1 1 2 1
x 1 y  2 z  3 x 1 y  2 z  3
C.   D.  
2 3 2 1 2 3
VẬN DỤNG CAO OXYZ
Câu 1. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình đường thẳng d đi qua điểm
A 1;1; 1 cho trước, nằm trong mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  2  0 và cách điểm M  0; 2;1
một khoảng lớn nhất.
x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1 x 1 y 1 z  1
A.   B.   C.   D.  
1 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 1
Lời giải
Ta gọi B là hình chiếu của M trên đường thẳng d khi đó M

MB  MA  MBMax  MA nên đường thẳng d đi qua điểm
A và vuông góc với MA
Đồng thời đường thẳng d nằm trong mặt phẳng P nên có:
  
ud   MA, n  P    1;3; 1 A
d
Vậy chọn đáp án C B P
Câu 2. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương
trình đường thẳng d đi qua gốc tọa độ O , đồng thời vuông góc với đường thẳng
x 1 y z
d1 :   và cách điểm M  2;1;1 một khoảng lớn nhất.
2 1 2
A.   B.   C.   D.  
2 6 1 1 6 4 1 6  4 2 6 1
Lời giải

Đường thẳng d cách M một khoảng lớn nhất thì đường thẳng d vuông góc với OM và vuông
  
góc với d nên ud  OM , u d1   1; 6; 4 
đồng thời nằm trong mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  0 và cách điểm M 1; 2;1 một khoảng nhỏ
nhất.
A.   B.   C.   D.  
4 13 5 4 13 5 4 13 5 4 13 5
Lời giải
Gọi H là hình chiếu của M trên mặt P, B là hình
chiếu của M trên đường thẳng d M
Khi đó MB  MH  MB Min  MH khi đó H trùng
với B
Vậy d là giao tuyến của 2 mặt phẳng (P) và mặt
(MOH)
A H
      
nMOA   n  P  , OM   ud   n  P  ,  n  P  , OM     4;13;5  B
d
  P
Câu 4. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình đường thẳng d đi qua O và song
song với mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  1  0 và cách điểm M 1; 1; 2  một khoảng nhỏ nhất.
A.    B.  C.   D.  
4 5 13 4 5 13 4 5 13 4 5 13
Lời giải
   
Tương tự câu số 3 ta có ud  n  P  ,  n  P  , OM     4; 5;13

  
Câu 5. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+)Viết phương trình mặt phẳng chứa đường thẳng
x 1 y z  2
d:   và cách M  2;1;1 một khoảng lớn nhất.
2 1 1
A. x  2 y  3 z  5  0 B. x  y  3 z  5  0 C. x  3 y  3 z  5  0 D. x  y  3z  5  0
Lời giải
Gọi H và B là hình chiếu của M trên mặt phẳng P và đường thẳng d
Ta có MB là cố định và MH  MB  MH Max  MB nên H M
trùng với B
Cách 1: Gọi B 1; 0; 2  là hình chiếu của M trên d khi đó mặt
phẳng P đi qua B và nhận vector pháp tuyến là MB nên có
phương trình là:  P  : x  y  3z  5  0 H
Cách 2: Gọi A là điểm bất kỳ thuộc d khi đó ta có mặt phẳng
   d
Q chứa d và MA n Q    MA; ud  là mặt phẳng vuông góc với B P
mặt phẳng P
   
Do đó n P   ud ;  MA; ud    1;1;3
 
Câu 8. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình mặt phẳng đi qua hai điểm
A 1; 2; 1 , B  2;1;3 và tạo với trục Ox một góc lớn nhất.
A. 17x  y  4z  23  0 B. 17x  y  z  38  0 C. 17x  y  4z  1  0 D. 17x  y  4z  5  0
Lời giải

Qua A kẻ đường thẳng song song với trục ox trên
đường thẳng đó lấy điểm M bất kỳ. Gọi H và K là M
hình chiếu của M trên mặt phẳng P và đường thẳng d'
AB khi đó góc giữa trục ox và mặt phẳng P là góc
MAH
Mà MAH   MAK  (do
d H
  MH  Sin MAK
sin MAH   MK )
MA MA A
Nên góc MAH max khi H trùng với K khi đó mặt B P
phẳng P vuông góc với mặt phẳng MAB có:
  
n MAB   uox ; AB  nên mặt phẳng P có:
   
n P    AB uox ; AB    17;1; 4  .
 
Câu 9. (Câu hỏi dành cho học sinh level 9+) Viết phương trình mặt phẳng đi qua O và vuông góc với
mặt phẳng  P  : 2 x  y  z  1  0 và tạo với trục Oy một góc lớn nhất.
A. 2x  5 y  z  0 B. 2x  5 y  z  0 C. 2x  5 y  z  0 D. 2x  5 y  z  0
Lời giải
Bài toán này về cơ bản giống bài toán trên nhưng quan trọng y
phải tìm được yếu tố cố định trong bài, như bài trước mặt (P)
phẳng có đường AB cố định M
Ta thấy mặt phẳng Q cần viết vuông góc với mặt phẳng P và
đi qua điểm O do đó đường thẳng qua O và vuông góc với mặt
phẳng P là 1 đường thẳng cố định
Nên trên trục Oy lấy điểm M (Q)
Gọi H và K là hình chiếu của M trên mặt phẳng Q và đường K
O
thẳng OI I
Đến đấy giống bài trước ta tìm được vector pháp tuyến của a H
mặt phẳng Q là:
   
nQ    n P  uox ; n P      2; 5; 1
 
m4
phẳng  P  : x    y  2mz  1  0 . Biết rằng tồn tại hai mặt cầu cố định tiếp xúc với
 3 
 P  và đi qua điểm A  4,1, 0  . Tính tổng hai tung độ của hai tâm mặt cầu đã cho.
180 20 190
A. B. C. D. Đáp án khác
89 9 91
Lời giải
Gọi tâm mặt cầu cố định là : I  a; b; c  khi đó ta có phương trình:
m4
a  b  2mc  1
 3 
 a  4    b  1
2 2
  c2
m  8m  16
2
1  2m
9
 m4
a  b  2mc  1
 3 
 a  4    b  1
2 2
   c2
m5
3

3a   m  4  b  2mc  3
 a  4    b  1
2 2
   c2
m5
Do cố định với mọi m nên chọn c  0 , và khi đó
3a   m  4  b  3  mb  3a  4b  3  3a  4b  3  5b  a  3b  1 nên thay vào ta có
20
 3b  3   b  1
2 2
b  9b 2  20b  10  0 do đó tổng 2 tung độ là
9
phẳng  P  : 2m 2 x   m 2  2  y   m 2  2  z  4  0 . Biết rằng tồn tại hai mặt cầu cố định tiếp
xúc với  P  và đi qua điểm A 1, 2,3 . Tính tổng hai bán kính của hai mặt cầu đó.
A. R1  R2  6 2 B. R1  R2  7 2C. R1  R2  9 2 D. R1  R2  8 2
Lời giải
Gọi tâm mặt cầu cố định là : I  a; b; c  khi đó ta có phương trình:
2m 2a   m 2  2  b   m 2  2  c  4
 a  1   b  2    c  3
2 2 2

8m 2   m 2  2    m 2  2 
2 2
2m 2 a   m 2  2  b   m 2  2  c  4
 a  1   b  2    c  3
2 2 2
 
2  m  2
2
Chọn a  0 ta có tử vế trái là
 m2  2  b   m 2  2  c  4  m2  b  c   2b  2c  4  2b  2c  4  2  b  c   b  1
c 1
 1  1   c  3  c 2  14c  21  0  c  8  2 7
2
Nên thay a và b vào biểu thức ta có:
2
1 7  2 7 16
R  R1  R2  8 2
2 2
Câu 14. (THPT Chuyên Thái Nguyên – lần 2 – năm 2017) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho
hai điểm A 1; 2; 1 , B  0; 4;0  và mặt phẳng  P  có phương trình 2 x  y  2 z  2017  0. Gọi
Q là mặt phẳng đi qua hai điểm A, B và tạo với  P  góc nhỏ nhất bằng  . Tính cos  .
1 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
9 3 6 3
Lời giải:
Gọi K là giao điểm của AB với mp (P)
H là hình chiếu của A trên mp (P) A
Từ H kẻ HD  a ( trong đó  P    Q   a )
Vậy góc giữa 2 mặt phẳng P và Q là góc HDA
(Q)
  AH ; Tan 
Ta có: Tan HDA AKH 
AH B
HD HK
 
Mà HK  HD nên góc HDA  AKH  Conts
Do đó giá trị nhỏ nhất góc tạo bởi 2 mặt phẳng là H K

AKH . Đến đây công việc trở nên rất đơn giản D
3 (P) a
Tìm K, tìm H là tính toán ta được Cos  .
3

Câu 15. (Sở GD&ĐT Bạc Liêu 2017) Trong không gian hệ trục tọa độ Oxyz cho phương trình mặt cầu
x  7 y 1 z  2
 S  : x2  y 2  z 2  2 x  4 y  4  0 và đường thẳng  d  :   . Gọi  P  ,  Q  là
1 1 1
các mặt phẳng chứa  d  và tiếp xúc với  S  tại các điểm M , N . Tính độ dài đoạn MN ?
3 31302 141 3 31302 2 141
A. B. C. D.
111 3 222 3
Lời giải
d
Xét mặt phẳng thiết diện đi qua tâm I, điểm M, N và cắt d tại M
H
Khi đó IH chính bằng khoảng cách từ điểm I 1; 2;0  đến
 
 IM , ud 
  222 I H
đường thẳng d nên ta có: IH  d  I ;d     K
ud 3
141 MI .MH 3 31302

MH  nên MN  2. 
3 IH 111 N
Vậy chọn đáp án A
Câu 16. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz cho các phương trình mặt cầu:  S  : x 2  y 2  z 2  14
và  S ' :  x  2    y  3   z  2   3 . Viết phương trình đường thẳng  d  đi qua điểm
2 2 2
A 1, 2,3 và cắt hai mặt cầu  S  và  S '  lần lượt tại các điểm M , N không trùng với A sao
cho độ dài MN đạt giá trị lớn nhất?
x 1 y  2 z  3 x 1 y  2 z  3
A.   B.  
1 1 1 1 2 1
x 1 y  2 z  3 x 1 y  2 z  3
C.   D.  
2 3 2 1 2 3
Lời giải
MN đạt giá trị lớn nhất khi MN  2 II ' là trường hợp MN  II '
Vậy đường thẳng qua A và song song với II”
x 1 y  2 z  3
Có phương trình là:  
2 3 2
Vậy chọn đáp án C

VẬN DỤNG CAO OXYZ..

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

VẬN DỤNG CAO OXYZ..

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VẬN DỤNG CAO OXYZ

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Vậy AK đạt giá trị lớn nhất bằng AI  K  I hay P I

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Trường hợp 3: Mặt phẳng  P  không có điểm chung mặt cầu  S  .

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

19 mặt phẳng  P  : x  y  2 z  2  0 . Giả sử điểm M thuộc  P  và điểm N thuộc  S  sao cho

20 và mặt phẳng  P  : x  y  2 z  2  0 . Giả sử điểm M thuộc  P  và điểm N thuộc  S  sao

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Gọi H là hình chiếu của B lên mặt phẳng  P  .

   

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Góc  nhỏ nhất khi và chỉ khi sin  nhỏ nhất P I

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Bài toán 2: Cực trị liên quan đến đường thẳng.

Khoảng cách từ B đến đường thẳng  là d  B;    BH

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

 M nằm trong mặt cầu  S  nên đường thẳng d luôn cắt

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu

Khoảng cách từ tâm I đến mặt phẳng  P  là:

 Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu  S  .

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ

 Nên mặt phẳng  P  không cắt mặt cầu  S  .

Khoảng cách từ tâm I đến mặt phẳng  P  là:

Ta có góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng  P  là M M' H' H

Nguyễn Chiến 0973.514.674 VDC OXYZ