სისხლის სამართლის მე-5 კონსპექტი (მე-6-ს ელემენტებით).

კონსპექტი მოიცავს
მუხლებს: 208; 210; 212; 214; 218; 219; 220; 2201. მიახლოებით 30 გვერდია.

დაე დაიწყოს

კითხვები:
1.ასეთი მაგალითი იყო, ვთქვათ, პეტრე უმუშევარია, არ მისცემენ კრედიტს. გააყალბა
ცნობა და აიღო კრედიტი – იქნება 208. მაგრამ თუ ის უმუშევარია, მაშასადამე, იცის,
რომ ვერ გადაიხდის კრედიტს, თუნდაც კი უნდოდეს გადახდა და აპირებდეს, აყალბებს
ცნობას და იღებს კრედიტს არ იქნება ტაღლითობა?
2.210-ე მუხლის ფარგლებში. ვთქვათ, პეტრე ამზადებს არნიშნულ ყალბ დოკუმენტებს.
მათ დებს ჩარჩოში და კიდებს კედელზე ან ათავსებს თაროზე როგორც საკოლექციო
ნივთებს. ერთ დღეს მასთან მივიდა მეგობარი პავლე, რომელსაც ძალიან მოეწონა ასეთი
საკოლექციო ნივთები და ერთ-ერთი ასეთი ჩარჩოში ჩადებული დოკუმენტი მას პეტრემ
უთხრა რომ ყალბი იყო და მხოლოდ საკოლექციო და აჩუქა. გვექნება სახეზე 210
გასაღება?
3.ვთქვათ 212 ვირაცამ დაამზადა 300 ლარიანი ქაღალდის ფული, რომელიც ცოტა
ლაბილური ფსიქიკის ადამიანს რომ ენახა იფიქრებდა რომ ნამდვილიაო და მართლაც
გამოიყურება რეალისტურად (ამერიკაში დააკავეს მილიონ დოლარიანისთვის).
4.სახელმძღვანელოში 212 – 4 მოცემულია როგორც ფორმალური, მაგრამ კანონში წერია
სხვბადასხვა ქმედება გასარების მიზნით ან გასაღება.

თავი მე-10
დანაშაული ფულად-საკრედიყო სისტემაში

კრედიტის უკანონოდ მიღება (მუხლი 208-ე)

ნაწილობრივ ფორმალური ნაილობრივ მატერიალური და ნაწილობრივ გამიზვნითი

დელიქტია.
ეკ. ბრუნვის ცალკეულ მონაწილეთა კანონიერი ინტერესების დაცვა.
უშუალო ობიექტი – სხვადასხვა ორგანიზაციების საკრედიტო საქმიანობა
კრედიტი – სესხი, რომლესაც გასცემს საკრედიტო დაწესებულება სკ 867-ე მ. მიხედვით.
ამსრულებელი – კერძო/ იურ. უნდა მიიღოს/ უკვე მიიღო.

ობ. შემადგენლობა 2 სახისაა:

1.(ფორმალური, გამიზნული, აბსტ. საფრთხე) არასწორი ეკ. ან სამეურნ. ინფოს
მიწოდება კრედიტის მისარებად, რდ-ბის გასაზრდელად ან ხელსაყრელი
პირობებისთვის (აღნიშნული ცნობა ნორმატიულებშია და პრაქტიკაში. ის მოიცავს
გადახდისუნარიანობას დაფარვის შესაძლებლობებს ეკ. მდგომარეობას და ა.შ.).
მიუთითა ტყუილი ან არასრული, და დაამახინჯა. თუ სახეზე არის მითვისების მიზაი,
მაშინ ამ ეტაპზე იქნება თაღლითობის მომზადება.
2.(შედეგიანი) გამიზნული კრედიტის არამზინობრივი გამოყენება რამაც მნ-ბიანი
ზიანი გამოიწვია. მნ-ბიანი ზიანი შეფასებიტია დ ააფასებს სასამასრთლო (კრედიტორს
უნდა მიადგეს).
თაღითობა (180) და 208
მსგავსება: 1.მოტყუება 2.მატერილაური ინტერესი
განსხვავება:
(1) სს-ვი დაცვის ობ. 180 – საკუთრების უფლება
(2) 208 მე-2 ალტ. შეიძლება არც მოიტყუოს
(3) 180 ყველანაირი ტყულია, ხოლო 208 მხოლოდ დოკუმენტი 4
(4) 180 მიზანია მართლს. მისაკ. ხოლო 208 მიზნებია მიღება/ გაზრდილი/
ხელსაყრელი
(5) 208 შეიძლება სულაც დაბრუნება უნდოდეს და დააბრუნოს. ამ დროს მ 70
უნდა იქნეს გამოყენებული და არ დაიწყოს დევნა
(6) 180 დამტავრებულია დაუფლების შემდეგ, 208 ფორმალურია.

მე-2 ნაწილი – სახ. მიზნობრივი კრედიტი – გასცემს ფინანსთა სამინისტრო.

შეიძლება იყოს ფული, გვარეობითი ნივთი, უპირატესობა და ა.შ.
ზარალი აქაც იგივე წესით გამოითვლება

ყალბი საკრედიტო ან საანგარიშსწორებო ბარათის

დამზადება, გასაღება ან გამოყენება (მუხლი 210-ე)

სს-ვი – უნაღდო ანაგარიშსწორება. ფინანსური უფლებები.

პლასტიკური ბარათი საანგარიშსწორებო ნივთი, რომელიც გამოიყენება ნაღდი ფულის
და კიდევ კანონით სხვა საქმიანობისთვის (ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის N 7
ბრძანება).
(1)საანგარიშსწორებო და საკრედიტო ბარათებს გასცემენ ბანკები პირებზე, რომლებსაც
აქვთ მათში ანგარიში.
(2)სხვა საგადასახადო დოკუმენტი – ვადიანი ვალდ, ჩეკი, გადახდის დავალება და ა.შ.
(3)ქონებრივი უფლებამოსილების დამადასტურებელი, რომელიც არ არის ფასიანი
ქაღალდი – ზედდებული, ინვოისი, საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტი,
ტექპასპორტი.

ობ. მხარე:
1.(გამიზნული ფორმალური) დამზადება/ შეძენა რაც განხორციელდა გამოყენების
(სააგნარიშსწორებო მიზნებით) ან გასაღების (სასყიდლიანი/ უსასყიდლო) მიზნით
2.გასაღება/ გამოყენება.

ყალბი დოკუმენტი – მტალიანად ან ნაწილობრივ ყალბი (შეიძლება მარტო ბეჭედი იყოს

ყალბი).

ყალბი ფულის ან ფასიანი ქაღალდის დამზადება ან

გასაღება (მუხლი 212-ე)
უშუალო ობიექტი – საქართველოს ფულად-საკრედიო სისტემა
ამსრულებელი – ზოგადი
საგანი: 1.სახ. საბანკო ბილეთი 2.ლითონის მონეტა 3.ფასიანი ქაღალდი 4.ვალუტა –
ყველა უნდ აიყოს დღეისთვის ბრუნვაში.
ფასიანი ქაღალდი – ადასტურებს საკუთრების უფლებას. თამასუქი ობლიგაცია
უცხოური ვალუტა – ფულადი ნიშანიდ ა ლითონის ონეტა

ობ. შემადგენლობა:
1.დამზადება – ხელით ან მანქანით, მთალიანად ან ნაწილობრივ. უნდა ჰგავდეს
ნიშნებით არსებითად ნამდვილს და მიმოქცევაში ჩასვლის არსებით საშიშროებას
ქმნიდეს. თუ ძალიანა რ ჰგავს, ცალკეულ შემხტვევებში შეიძ₾ება ტაღლითობა იყოს.
2.შეძენა – მოპოვება, ნაპოვარის მითვისებაც კი
3.შენახვა – ადგილსამყოფელის მიჩენა
ზემო სამი დამთავრებულია მხოლოდ გასაღების მიზნით მათი განხორციელების მერე
(გამიზნული – ქმედების ნიშანი).
4.გასაღება – რამის ყიდვა, გადაცემა სასყიდლით ან უსასყიდლოდ, ვალის გადახდა,
გსაჩუქრება. თუ მე3 პირს ჰქონდა გაცნობიერებული მაშინ მისი ქმედება
დაკვალიფიცირდება შეძენით.

212 მოიცავს 180.

ეს დანასაული მრავალაქტიანია და მცდელობა შესაძლებელია.
წინასწარ შეუტანხმებელი ჯგუფი არის პირველი ნაწილი.

თავი მე-11
დანაშაული საფინანსო საქმიანობის სფეროში

საქართველოს საბაჟო საზღვარზე საქონლის

გადაადგილებასთან დაკავშირებული წესის დარღვევა
(მუხლი 214-ე)

სს-ვი არის სახელმწიფოს ფულადი ინტერესები + თუ არიის შესაბამისი ნივთები,

საზოგადოების უშიშროებაც.
დანაშაულის საგანი ორი სახისაა 1.თავისუფალ მიმოქცევაშია, გადატანა-გადმოტანა
დასჯადია თუ დიდი ოდენობა აქვს და არალეგალური ხერხია 2.არ არის ტავისუფალ
მიმოქცევაში და სპეც. კონტროლს ექვემდებარება.
ობ შემადგენლობა – დიდი ოდენობით გადატანა-გადმნოტანა 1.სახელმწიფოს გვერდის
ავლით/ ფარულად 2.დოკუმენტის/ იდენტიფიკაციის საშუალების მოტყუებიტ
გაოყენებით 3.სასაქონლო დეკლარაციაში ყალბი მონქცემების შეტანა.
ადგილი – საბაჟო საზღვარი. ძირიტადად ემთხვევა სახელმწიფო საზვარს, მაგრამ
აეროპორტში – არა.

სახელმწიფო კონტროლი – ღონისძიებები, რომლიტაც რეგულირდება საქონლის მიერ

ტერიტორიის გადმოკვეთა
 გვერდის ავლა – იქ გადმოტანა, სადაც არ არის საბაჟო კონტროლი ან ისეთ დროს,
რომელიც განსხვავდება დოკუმენტებში მითითებული დროისგან
მალულად – დაფარვის ან სხვა მეთოდის გამოყენება.
დოკუმენტი/ იდენტიფიკაციის საშუალება – ეს არის მთლიანად, ნაწილობრივ
გაყალბებული დოკუემნტის წარდგენა, ასევე უკანონო დოკუმენტის წარდგენა.
დეკლარაციაში ყალბი მონაცემის შეტანა – გადასატანი ნივთების შესახებ
არასწორი ინფორმაციის მითიტება, მაგ. არასწორი საიდენტიფიკაციო კოდის ჩაწერა.

დიდი ოდენობის ცნება: 1.საბაჟო ღირებულება> 15 ათ. განს. დიდი > 25 ათ.
2.სამალევი/ გვერდის ავლა დიდი ოდ > 5 ათ; განს. დიდი > 15 ათ.

არაერთგზისობა მე-15 მუხლი.

მოხელის მიერ სამს. მდგ. გამოყენება – 1.პირი უნდა იყოს მოხელე

(შესაძლებლობა აქვს გადაიტანოს შემოწმების გარეშე ან თავად ამოწმებს) 2.გამოიყენოს
სამს. მდგ. გადმოსატანად.

ძალადობა – ფიზიური და ფსიქიკური (ცემა მუქარა და ა.შ.)

გადასახადისთვის თავის არიდება (მუხლი 218-ე)

უშუალო ობ. საფინანსო ინტერესები.

არ ხდება ფიზ. იურ. დიფერენციაცია, მაგრამ ფიზ. მხოლოდ შემოსავალზე ტავის
არიდებაზე აგებს პასუხს, ხოლო იურ. სხვებზეც (მაგ. სამუშაო, მომსახურება,
დამატებითი ირებულება და ა.შ.).

ამსრულებელი – გადასახადის გადამხდელი პირი. იურ. პირში ის პირი, ვისაც გადახდა

ევალება.
გადასახადის გადამხდელი ფიზ. პირები არიან: მოქალაქეები, აპატრიდები. ფიზიკური
პირები ვალდებული არან აღრიცხონ შემოსავალ წარადგინონ დეკლარაციები და
დროულად ჩარიცხონ ფული ბიუჯეტში. იურ. პირებს აქვთ 6 გადასახადი და 12
მოსაკრებელი, დღგ, საბაჟო, ქონების, სათამაშო ბიზნესის და სხვბ. გადასახადი შეიძ₾ება
გამომდინარეობდეს პროდუქციის ღირებულებიდან, საქმიანობიდან მომსახურებიდან
და ა.შ.

ობ. შემადგენლობა: დიდი ოდენობით გადასაადისთვის თავის არიდება. წმინდა

უმოქმედობით – არ გადაიხადო მოქმედების უმოქედობით – გააყალბო შესაბამისი
დოკუმენტი (საბურალტრო ანგარიშები). დიდი ოდენობა > 100 ათ. განს დიდი > 150 ათ.
ლარი. აღნიშნული ტანხა სახეზე უნდა იყოს 1 კალენდარული წლის განმავლობაში.

ის სახელმწიფო მოხელე, რომელიც ხელს უწყობს ამ დანაშაულსი ცადენას არის

218 თანამონაწილე + დამნაშავე შესაბამის დანაშაულში.
 თანამონაწილე შეიძლება იყოს კერძო პირიც. ამსრულებელი ვერ იქნება, რადგან
გადასახადის გადამხდელი არ არის. მაგალითად, უნდა გაეყიდა 3 მილიონად,
შეტანხმდა, რომ გაეფორმებინათ მილონზე, და გადასცა 3 მილიონი მეორე იქნება
დამხმარე.

მე-4 ნაწილია ის შემტხვევა, როდესაც გადამხდელისგან უნდა მოხდეს ამოღება და ის

განზრახ ცრუმაგიერ პიროვნებას გადასცემს რათა გადახდისუუნარო გახდეს და ვერ
მოხდეს მისგან ამოღება.

წამახალისებელი: 1.გადახდის ვალდ. შეჩერებულია კანონით 2.შემოწმების შედეგებზე

მოთხოვნის მიღებიდან 45 სამუშაო დღის ვადაში გადახდილი, გადავადებული,
კორექტირებული იქნება გადასახდელი ძირითადი თანხა.

მომხმარებლის მოტყუება (მუხლი 219-ე)

უშუალო ობიექტია სამომხმარებლო ბაზარზე არსბული ურთიერთობები.

ამსრულებელი – ორგანიზაციის მოსამსახურეები, რომლებიც მომსახურებას ან
რეალიზაციას ახორციელებენ მოსახელობისთვის. ასევე ინდმეწარმე და მისი
დასაქმებული გამყიდველი და სხბ.
საგანი – საქონელი ან მომსახურება.
ობ. შემადგენლობა, მოტყუება: 1.ზომაში 2.წონაში 3.ანგარიშში 4.თვიშებების შესახებ
5.ხარისხის შესახებ 6.სხვა სახის (მაგალითად სხვა საქონლის გადაცემა) – რამაც მნ-
ბიანად დააზიანა მომხმარებელი. მოტყუება უნდა მოხდეს მომსახურების გჰაწევის ან
რეალიზაციის დროს
დანაშაულის ადგიი – ორგანიზაციის ადგილი.

1.ზომა/ წონა – უშუალოდ რეალიზაციისას ან დაფასოებისას, იღებს ნაკლებს,

ვიდრე იხდის.
2.ანგარიშში – ეს არის ფასთან დაკშირებით მოტყუება მისი გამოთვლის დროს,
ხურდაში, ასევე კანონით დადგენილი ფასის დროს, სადაც არ შეიძლება შეტანხმება,
განზრახ არასწორი ფასის მითითება.
3.თვისებები/ ხარისხი – ეს არის განზრახ სინამდვილის დამახინჯება რატა
მიაღებინოს გადაწყვეტილება. შეუძლება უკავშირდებოდეს ფინქციონალს გარანტიას,
საექსპულატაციო ვადას და ა.შ. ხარისხი უნდა აკმაყოფილებდეს კანონით დადგენილ
მოთხოვნებს ხოლო წინააღმდეგ შემტვევაში მომხმარებელი თვისებების შესახებ უნდა
იყოს ზუსტად ინფორმირებული.
4.სხვაგვარი მოტყუება – მიმართულია დისორიენტაციაზე. მნიშმენლოვანი ზიანი
არის მხოლოდ სხვაგვარ მოტყუებაზე. მნ-ბიანი ზიანი შეფასებითიქა, თუმცა არ
არემატება ფასის 20%-ს ვინაიდან 20%-ზე მეტი არის დიდი ოდ.

ვრცედლება მხოლოდ საცალო ვაჭრობისა და მომსახურების ინფრასტრუქტურაზე.

219 არის 180 (თაღლითობა) სპეც. შემთხვევა.
 თავი მე-12
დანაშაული სამეწარმოე ან სხვა ორგანიზაციაში
სამსახურის ინტერესისი წინააღმდეგ

უფლებაომოსილების ბოროტად გამოყენება (მუხლი 220-ე)

უფლებამოსილევბის განხორიცელებისას სახელმწიფოს საზოგჰადოების და ადამიანის

ინტერესების დაცვა.
უუ-ვი უშუალო – სამეწარმეო და სხვა ორგანიზაციის ქონებრივი და მართლზომიერი
ინტერესები. დამატებითი ობ. არის რაც ზემოთ წერია.
ამსრულებელი – კერძო ხელმძღვანელი/ წარმომადგენელი/ სხვა სპეც.
უფლებამოსილებით
მეწარმეთა კანონი ხელმძღვანელობით უფლებამოსილებებზე: 1-ლი ჯგუფი:
სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაში – ყველა პარტნიორს;
კომანდიტური პასუხისმგებლობიოს საზოგადოებაში მხოლოდ პერსონალური
პასუხუისმგებლობის პარტნიორს. მე-2 ჯგუფი: შპს, კოოპერატივი, სააქციო საზ. სადაც
ეს არის დირექტორი.
წარმომადგენლობითი – აღჭურვილია რომ მე-3 პირტან წარმოადგეინოს დადოს
გარიგება და ა.შ.
სპეც. უფლებამოსილების განმახორცილებელი სხვა პირი – მაგალითად რწმუნებული.

ობ. მხარე:მატერიალური 1.სპეც სუბიექტის მიერ ინტერესების საწინააღმდეგო

2.მნ-ბიანი შედეგი 3.მიზეზობრივი კავშირი. მოქმედება-უმოქედობა.
220 მაგ: თავისი მეგობრის კომპანიისგან შეიძინა 5 მილიონად ის რაც ღირს 4.
მნ-ბიანი ზიანი შეფასებითია. შეფასებისას უნდა გაითვალისწინოს კომპანიის
მდგომარეობა. შეიძლება იყოს მორალური ზიანი სახელის შელახვა; ფულადი; ზიანი,
რისი გამოსწორებაც ძვირია; რამაც დიდი ოდენობით პირთა დათხოვნა გამოიწვია და
ა.შ.
მიზანი სეიძ₾ება იყოს სხვადასხვა მაგალითად – თავისთვის კომფორტის შექმნა
ტექნიკის მაგივრად ახალი მანქანა იყიდა; ასევე გამორცენა – მანქანას ფაქტობრივად
თავისთვის იენებდა
ეს მაგალითი მითვისება (182) არ არის რადგან: საკუთარ ჯიბეში არ გდაქაჩულა,
ხოლო გაფლქანგვა არა რადგან კომპანიამ საკუთრებაში მიიღო და უსასყიდო არ
ყოფილა და იმ ორგანიზაციამ რომლისგანაც იყიდა თანხა დამსახურებისამებრ მიიღო.
მანქანის

გულგრილობა (მუხლი 2201)

ეს არის საჯარო სექტორში.

განსხვავება 342-გან (სამსახურებრივი გულგრილობა)

1.სს-ვი დაცვა 342 – სახ. ფიზ. იუ. პირი 220 პრიმა ამრტო სახელმწიფო.
2.ამსრულებელ;ი 342 არის მოხელე/ გათანაბრებული სახელმწიფო პოლიტიკური.

220პრიმა ამსრულებელი = 220 ამსრულებელი.

ობ. მხარე: შედეგიანი: 1.მოვალეობის შეუსრულებლობა/ არაჯეროვანი შესრულება

2.შედეგი – სახ. კანონიერი ინტერესების არსებითი შელახვა 3.მიზეზობრივი კავშირი.

მაგალითი. სახ. მიზნობრივი კრედიტით გამოიყო მილიონი. ერთმა პირმა გააყალბა რომ
მიეთვისებინა. ვისაც უნდა შეემოწმებინა არ შეამოწმა. პირველი არის 182 მეორე ვინც არ
შეამოწმა 220 პრიმა.
თუ არა სახ. არმედ კერძ სექტორი დაზიანდა – დისციპლინური
პასუხისმგებლობა. ამის მაგალითი იქნება იგივე მაგალითი, სადაც მიზნობრივი
კრედიტი არ არის.