Ảnh hưởng của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp đến

hành vi mua hàng thời trang may mặc của GenZ tại Việt Nam
Trần Hải Ly, Phạm Ngọc Hân, Dương Anh Thái
Tòng Đặng An, Phạm Thảo Quyên, Lại Minh Sang
Trường Đại học Ngoại thương

Thế hệ Z quan tâm nhiều đến sự thay đổi xã hội, tính bền vững của môi trường và vai trò thúc đẩy sự
thay đổi của xã hội thông qua hoạt động hằng ngày. Với việc thực hiện trách nhiệm xã hội, các doanh nghiệp
thời trang may mặc Việt Nam sẽ có cơ hội để nâng cao danh tiếng công ty trước khách hàng nhóm này.
Nghiên cứu của chúng tôi trình bày về ảnh hưởng của trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp thời trang
may mặc tại Việt Nam đến hành vi mua hàng của GenZ trong thực tế. Qua đó, đề ra những giải pháp đề xuất
để có thể nâng cao thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong ngành.

1. Mở đầu Đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh

Tại Hội nghị về Biến đổi Khí hậu của Liên Hợp
Quốc (COP26) diễn ra vào tháng 11 năm 2021, tiến
sĩ Alan Hudd phát biểu rằng: "Ngành công nghiệp
thời trang là một trong những ngành gây ô nhiễm
nhất trên thế giới. Nó sử dụng một lượng lớn năng
lượng, nước và tạo ra tới 10% lượng khí thải CO2
toàn cầu" (Phương An và cộng sự, 2022). Một dẫn
chứng này đã cho thấy được tầm ảnh hưởng của
ngành thời trang tới môi trường là rất lớn.
Tại Việt Nam, thời trang may mặc là ngành có
kim ngạch xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng cao và là
một trong những ngành hàng xuất khẩu chủ lực, giữ
vai trò quan trọng đối với sự tăng trưởng của nền
kinh tế, chiếm 12 ‐ 16% tổng kim ngạch xuất khẩu
của cả nước. Vậy nên nếu doanh nghiệp không đặt
ra cho mình những mục tiêu để phát triển bền vững,
tác động tốt với môi trường nói riêng và xã hội nói
chung thì những những hệ lụy từ ngành thời trang
lâu dần sẽ rất khó để khắc phục.
Song song những hoạt động để phát triển bền
vững, việc thực hiện trách nhiệm xã hội để khắc
phục và bù đắp lại những tổn thất mà quá trình sản
xuất, phân phối gây ra là rất cần thiết. Nhận thấy vấn
đề này ở Việt Nam chưa khai thác sâu, nhóm nghiên
cứu đã lựa chọn đề tài: “Thực trạng thực hiện các
hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp thời
trang Việt Nam và các giải pháp”.
2. Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
2.1. Cơ sở lý thuyết
TNXHDN là trách nhiệm của một công ty để giải
quyết các vấn đề xã hội và môi trường thông qua
chiến lược kinh doanh và hoạt động cốt lõi của nó,
tính đến lợi ích của các bên liên quan và bối cảnh xã
hội rộng hơn (Crane, Matten và Spence, 2019).
nghiệp trong ngành hàng thời trang nói riêng thì
TNXHDN bao gồm nhiều khía cạnh liên quan đến
việc ứng xử của doanh nghiệp đối với các bên liên
quan từ nhà sản xuất, tiếp thị, tiêu thụ, tiêu dùng
đến các nhà cung ứng nguyên vật liệu đến đội ngũ
cán bộ, nhân viên hay thậm chí là cổ đông của doanh
nghiệp. Bên cạnh đó có cả trách nhiệm về bảo vệ tài
nguyên, môi trường, xã hội hay cụ thể hơn là những
hoạt động nhân đạo, đóng góp bảo vệ môi trường
như tái chế quần áo,...
Danh tiếng doanh nghiệp là một nhận thức về
thương hiệu của doanh nghiệp được giữ bởi các bên
liên quan của nó. Nó dựa trên những hành động của
thương hiệu trong quá khứ và bị ảnh hưởng bởi các
yếu tố như hiệu suất, hình ảnh và truyền thông của
thương hiệu (Dawar & Pillutla, 2000).
Philip Kotler (2001), cho rằng Hành vi mua hàng
của người tiêu dùng là một tổng thể các chuỗi hành
động diễn biến trong suốt quá trình kể từ khi nhận
biết nhu cầu cho tới khi mua và sau khi mua sản
phẩm. Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ (1992),
hành vi mua của người tiêu dùng là sự tác động qua
lại giữa các yếu tố kích thích của môi trường với
nhận thức và hành vi của con người mà qua đó, con
người thay đổi cuộc sống của họ.
Hành vi mua của Gen Z là một quá trình từ khi
người mua hàng GenZ xuất hiện nhu cầu và tìm hiểu
về sản phẩm, sau đó thực hiện chuỗi hành động mua
và sau khi mua sản phẩm.
2.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất
Dựa trên các nghiên cứu trước đây đã trình bày,
nhóm tác giả tổng hợp và đề xuất mô hình nghiên
cứu như trong Hình 1:

Kinh tïë Chêu AÁ - Thaái Bònh Dûúng (Thaáng 6 / 2023) 137