Professional Documents
Culture Documents
“ Mảnh đất này để lại thương nhớ trong lòng tôi nhiều quá”
Hoàn cảnh sáng tác : Năm 1952, Trích trong “ Tập Truyện Ngắn Tây bắc”. Tô Hoài đã có tám tháng trời
chung sống, ăn ở với người dâ Tây Bắc, ông viết truyện ngắn Tây bắc như một món quà ân tình gửi
người và đất nơi đây.
Cái duyên của ông về mảnh đất Tây Bắc : là một người con của đất kinh kỳ, nhưng oong lại có tài trong
việc am hiểu sâu rộng phong tục tập quán của con người nơi đây. là người có công khai khẩn một vùng
đất văn học mới, mở rộng đề tài văn học cùng số phận người lao động, nông dân. Chúng ta quá quen với
đề tai ấy qua trang văn của Nam Cao hay Ngô Tất Tố. Còn Tô Hoài đã có công mở mang thêm về số phận
của những người cùng khổ ấy như người mông, người mèo, dưới sự áp bức bóc lột tàn tệ của bọn chúa
đất miền núi.
Đề 1 : Cảm nhận về nhân vật qua đoạn trích đầu tiên “ Ai có việc ở xa về.. cõng Mị đi” + Gía Trị Nhân
đạo
Vị trí đoạn trích : Đoạn trích nằm ở đầu tác phẩm , đây là đoạn trích kể về Mị khi đã làm con dâu nhà
TLPC cùng than phận nhỏ bé của kiếp trừ nợ.
Cô Mi ở hiện tại :Vị trí của nhân vật : “ Ai có việc ở xa về.. cạnh tàu ngựa “. Là cạnh tàu ngựa bên tảng đá
-> xếp lần con người với đồ vật. Tảng đá ở đây là đồ vật vô tri, im lìm còn tàu ngựa là kiếp vật nhếch
nhác, được xếp chung với những con vật dùng để lao động hầu hạ con người. -> Đồng nhất giữa người
và vạt để phản ánh thân phận thấp bé, rể rúng của vai trò người con gái ấy trong gia đình
Công việc : liên miên, không phù hợp với sức lao động của một con người, chẳng lúc nào được ngơi tay
Tư thế : cúi mặt, tâm thế buồn rười rượi. -> Tô Hoài đã dùng ngoại hiện để hé mở bên trong, khiến cho
người thêm phân f thắc mắc về thân phận của cô gái ấy “ nếu là con gái nhà TLPC thì có bao giờ nó phải
xem cái khổ mà biết buồn” vì nhà ấy lắm ngô , lắm nương lại nhiều thuốc phiện nhất vùng. Nhưng đến
khi hỏi ra mới vỡ lè à ra cô gái ấy là con dâu nhà TLPC ,à lại còn là con dâu gạt nợ. Cái câu giải thích mang
đến cho người đọc sự ái ngại, thương cảm.
Nghệ thuật : So sánh , đồng nhất nhưng chứa cả tương phản. Tương phản giứa một người con gái với
chính nét mặt không phù hợp với độ tuổi của mình, tương phả giữa khối lượng công việc với sức khỏe
của một người con gái, tương phản giữa con người với hoàn cảnh sống.
Cái đồng nhất đi liền với tương phản góp phần làm rõ nét tâm trạng Mị ngay từ những dòng
chữ đàu tiên ấy là tâm trạng sầu muộn, không vui cùng thân phận thấp bé ở nhà TLPC.
Sử dụng kỹ thuật hồi tưởng khi quay trở về thời gian trước khi Mij về làm dâu nhà pá cga để
khiến người đọc hiểu rõ thân phận và thêm xót xa cho cô
Cách kể chuyện ấy khiến nhân vật hiện lên đậm nét hơn , quá khứ mang ý nghĩa soi rọi vào hiện
thực. Nghệ thuật dử dụng chính là lời trần thuật không đi theo dòng thời gian tuyến tính.
“ mấy năm” ý niệm về thời gian trở nên mờ nhòe, mơ hồ. Với người con gái dấu mốc về nhà
chồng vốn là một kỷ niệm cả đời khó mà mờ phai nhưng đối với Mị thì cô chẳng còn nhiws nữa
Với người bình thường, vài năm là một quang ngắn chưa đủ để xóa đi bất cứ điều gì, phải chăng
chính Mị là người muốn quên đi không buồn nhớ nữa nên thời gian có trôi đi bao lâu cũng chẳng
ý nghĩa, chỉ là cái vòng luẩn quẩn mệt mỏi.
Tại sao Mị không nhớ và cũng không ai nhớ ? Cái chuyện bắt vợ là cái chuyện quá đỗi quen
thuộc với người dân nơi đây, mà cái chuyện như cơm bữa ấy thì ai rảnh mà nhớ làm gì.
Câu văn được viết bằng giọng kể xót xa, ái ngại của ng kể chuyện, đây cũng là một nỗi đau của
Mị.
Một câu chuyện, một tình cảnh chung của người vùng cao Tây Bắc :
Thứ nhất là lấy nhau mà không có tiền cưới phải đi vay nhà giàu trong vùng, hoặc nếu không
phải chọn ở đời cô đọc ( so sánh với A Phủ) -> hủ tục về tiền sính lễ vô cùng nặng đè lên vai
những con người lao động khốn khổ nơi đây. Tiền sính lễ ấy nhiều đến nỗi có thể biến thành
gánh nặng cả đời hoặc nhiều đời sau. Người vùng cao hoặc có tiền để lấy vợ nhưng nợ nần hoặc
không lấy vợ mà ở vậy.
Ví như bố mẹ Mị : đến vày nhà bố TLPC một nương ngô mỗi năm lại đem trả lãi một nương ngô
như thé -> chính là cuộc sống chật vật của người ghèo lại càng nghèo thêm. Họ sống cái kiếp con
nowjj suốt cuộc đời mình, khiến cái tình thế đã bi đát nay lại càng thêm đang thương hơn. Cho
thấy cái bộ mặt tàn đôc của chúa đất miền núi, chúng biến ng dân lao động thành những con nợ
của mình để dễ bề cai quản, hạch sách và bóc lột. => Mị không chỉ thueaf kế cái nghèo cái khổ
mà còn thừa kế món nợ gia truyền của bố mẹ mình
Mị là con gái đầu lòng, “ Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng” –con gái đầu lòng
đóng vai trò quan trọng trong quan niệm ngày xưa . Người ta muốn mong đẻ con gái đầu lòng
để nó lớn nó phụ việc cha mẹ. Nhưng ở đây, Mị vừa lớn đã bị TLPC dùng món nợ để hỏi cưới về
làm dâu. Nghe như trút đi một phần gánh nặng nhưng thực ra bố Mẹ mị là người đau lòng nhất.
Gả nó đi khác nào bán con mình làm nô lệ cho nhà giàu, vào nhà TLPC thì cả đời chỉ xống ở trong
gông cùm, xiềng xích của thân phận. Không đi sâu vào nỗi đau nhg khiến ng đọc ngậm ngùi.
Sự tàn độc của bọn chúa đất, luôn tìm mọi cách để áp bức bóc lột nhân dân ta đến tận xương
tủy, chúng giống như bọn ruồi nhặng bám trên mình trâu - ở đây là người dân lao động để hút
cạn sức lao động. “ Con vua thì lại làm vua/ Con sãi ở chùa lại quét lá đa “, cha thống lý pá cha
đời trước cho bố mẹ mị vay nặng lãi thì đến đời tlpc lại lấy đi co gái đầu lòng của bố mẹ mị, đời
sau ác hơn đời trc. Còn nhà Mị thì đời sau khổ hơ đời trc. Cha mẹ Mị lấy nhau ít ra còn có hạnh
phúc nhưng Mị thì phải thừa kế cái khổ, cái nghèo cùng món nợ truyền kiếp để lại.
Phấm chất : Khát vọng sống tự do, không bị tiền tài che mắt, thà sống một cuộc đời lam lũ giả
nợ cho bố mẹ chứ nhất quyết không gả cho nhà giàu.
Cô Mị là một bông hoa xinh đẹp của núi rừng “ tra đến đứng nhẵn vách đầu buồng Mị” . ắt hẳn
phải là cái vẻ đẹp như ban rừng tháng ba mới khiến nhiều trai làng xiêu lòng đến vậy mà đến
đứng đầu buồng Mị đợi Mị đi chơi.
Cô Mị trong quá khứ xinh đẹp, mang nhiều phẩm chất quý giá, một cô gái đáng ra phải dược
hưởng hạnh phúc , một cô gái đã biết yêu, nhưng giây phút mở tấm ván cửa ngỡ bước chân lên
thiên đường hạnh phúc thì Mị lại sa vào địa ngục tăm tối khổ đau.
Nghệ thuật : tương phản giữa quá khứ và hiện tại để thấy sự thay đổi đến xót xa của một con người
tràn đầy sức sống thành một cái xác vô hồn im lặng, sống một cuộc đười đáng thương.
- Đảo lộn trật tự thời gian tuyến tính : khiến hình ảnh con người trong hiện tại hiện lên nhiều ảm
xúc.
- Giong vă trân thuật mang tính cảm thương, đồng cảm, ái ngại xót xa. Câu văn ngắn gọn nư dồn
nén biết bao tâm tư, sự nghẹn lại của tác giả trc số phận tăm tối của ng pn miền cao trc cmt8.
- GTND :
Đoạn 2: “ Lần lần mấy năm qua, mấy năm sau.. trông ra cho đến bao giờ chết thì thôi”
Cảm nhận về bi kịch của nhân vật Mị trong đoạn trích, tình yêu thương của tác giả với con người.
Tác giả : Tô Hoài , cái duyên của ông với Tây Bắc – công khai khẩn một nền đất văn học mới
Hoàn cảnh sáng tác : là kết quả của chuyến đi thực tế của TH đến miền Tây Bắc, ông ăn ở, chung sống
với họ nên rất thấu hiểu tâm tình của con người nơi đây. Khi phải quay về với thủ đô, ông đã bùi ngùi mà
rằng “ Mảnh đất này để lại thương nhớ trong lòng tôi nhiều quá”, tập truyện ngắn Tây bắc ra đời như
một cách ông trả món nợ ân tinh, gửi niềm thương nỗi nhớ cho ng và đất nơi đây.
Đoạn trích : quãng đời làm dâu của Mị ở nhà thống lý Pá Cha cho ta thấy rõ số kiếp làm dâu nợ đầy đau
khổ từ đấy cho ta thấy rõ hơn tình yêu thương con người của nhà văn TH.
Bi kịch : chính là sự mâu thuẫn, khác biệt giữa ước mơ và hiện thực.
Cô Mị khát vọng tự do hạnh phúc , có những phẩm chất tốt đẹp và xứng đáng để hưởng một tương lai
tươi sáng hơn nhưng hiện thực tàn khốc đã giam cầm cô trong thân phận con dâu trừ nợ. Đó là sự bi
kịch của đời Mị.
Bi kịch của Mị bắt đầu từ ngày Mị về làm dâu nhà thống lý, Mị dần đánh mất cảm giác, ngày một trở nên
trơ lỳ hơn, im lặng hơn.
“ mấy năm qua, mấy năm sau’ nhịp trần thuật chậm như diễn tả bước đi của thời gian.
Mị ban đầu vì cha mà cam tâm vứt đi nắm lá ngón, như vứt đi sự giải thoát cuối cùng bản thân để sống
một cuộc đời tăm tối, khổ cực trong thân phậ con dâu gạt nợ. Người ta nói những người tìm đến cái
chết thường là những người khát sống nhất, vì muốn được sống và không chấp nhận được thực tại khổ
đâu đên mới tìm đến cái chết như sự tìm về tự do. Mị cũng vậy, từng là con hoẵng xinh đẹp nhất của
Hồng Ngài nay sa trân vào bẫy rập nhà thống lý, một tâm hồn tự do bị kìm kẹp thử hỏi làm sao có thể
chịu cho thấu. Nhưng thương cha Mị vẫn phải sống tiếp cho hết những tháng ngày địa ngục mỏi mòn ấy.
Lần lần mấy năm sau cah Mị cũng mất, Mị đâu cần vì ai mà sống tiếp nữa, theo lý thường, cha Mị mất đi
thì Mị cx có thể chết theo tuy nhiên “ mị không tưởng đẻ có thể ăn lá ngón tự tử nữa” . Vì sao Mị không
chết đi ? Vì như Tô Hoài đã diễn tả bằng một câu văn đầy ám ảnh “ Ở trong cái khổ lâu, Mị quen khổ
rồi”, con người ấy dần bị khuất phục trước hoàn cảnh sống, trước cái bóng tối của thần quyền, của
cường quyền. Nếu lúc đầu về làm dâu Mị còn biết mình khổ để mà khóc, đẻ mà buồn đén tưởng như
chết đi được và thật sự cũng tự mình tìm đến cái chết. Khóc là biểu hiện của nỗi đau, là biểu hiện của
cảm xúc. Nhưng cô Mị trở nên trơ lì với tất cả mọi thứ như này khiến chúng ta phải xót xa, sợ hãi, bị
hiện thực và hoàn cảnh sống khổ đau bào mòn đi tất thảy những cảm xúc khác.
Từ ngày làm dâu nhà thống lý, trong nhận thức của Mị cô đồng nhất thân phận của mình với trâu với
ngưa “ mị tưởng mình cũng là …”, được người nuôi trong nhà chỉ biết đi làm rồi về gặm cỏ. Vốn dĩ, mọi
sự bất bình, phản kháng đều xuất phát từ nhận thức về giá trị của bản thân, về những trai ngang của
hiện thực và về bi kịch mà mình phải gánh chịu. Và cái tiếng nói đòi quyền sống của con người chỉ vang
lên khi nhận thức của con người về bản thân trở nên sâu sắc nhưng khi nhận thức không đầy đủ thì con
người dễ dàng đánh mất chính mình và buông xuôi trc số phận. Con trâu con ngựa thì voons là hai con
vật chuyên phục vụ, lao động để hầu hạ cho con người. Cách Mị bị đối xử cũng không khác gì con vật ấy
chỉ biết đi làm quần quật mà thôi. Số phận con người bị coi nhẹ, bị so sánh ngang hàng với con vật.
Thậm chí đau đớn hơn là không bằng kiếp vật “ con trâu con ngựa làm còn có lúc, đàn bà con gái nhà vày
vùi vào làm việc cả đêm lẫn ngày “.
Số phận bi kịch của Mị cũng như bao người phụ nữ khác của vùng cao trước cách mạng tháng
tám, sống một cuộc đời lam lũ, tăm tối, khổ cực và không được coi trọng mang thân phận thấp
cổ bé họng.
Mất đi cảm giác, nhận thức, Mị chỉ hành động theo thói quen.
Hành động của Mị : theo thói quen và như một cỗ máy vô tri.
Tư thế cúi mặt quen thuộc , ở đoạn đầu là buồn rười rượi ngồi bên cạnh tàu máng ngựa thì ở đây Mị
cùng dùng tư thế ấy để làm những việc hàng ngày. Khuôn mặt buồn rười rượi ấy gắn với Mị trong một
thời gian dài, ở bất kỳ hoàn cảnh nào.
Tâm thế chính là không nghĩ ngợi gì nữa : không vui không buồn. Con người khác với con vật vì con
người có cảm xúc, có hỉ nộ ái ổ của bản thân. Nhưng khi ta sống mà cảm xúc chết đi rồi, tê liệt về tâm
hồn, tê liệt về cảm xúc như Mị thì chỉ là đang tồn tại mà thôi. Khổ đau nữa thì cũng chỉ đến thế mà thôi.
Gio đây Mị sống chỉ để làm việc. Thời gian trong ngày được đo bằng lượng công việc đã làm được. Biện
pháp liệt kê cho ta tháy khối lượng việc khổng lồ, như một chuỗi dài nối nhau tiến đến. Mị vẫn làm
những công việc hàng ngày ấy chỉ là Mị làm theo quán tính, thoe thói quen chứ không hề có tư duy cảm
xúc. Vì công việc ngày nào mà chẳng như nhau, cùng một công việc cùng một thời gian làm , cũng chỉ là “
nhớ đi nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau”, nếu ngày hôm nay và ngày mai chỉ là những vòng lặp
luẩn quẩn thì có gì để chờ mong và hi vọng. Có chăng khác nhau là có ngày làm nhiều thêm ít việc, bớt đi
ít việc nhưng đối với Mị giờ đây cũng chẳng quan trọng nữa. Công việc nhiều đến mức trồng lên nhau “
dù lúc đi hái củi, lúc bung ngô, lúc nào cũng gài một bó đya trong cánh tay áo để tước thành sơi”.
Bị đối xử tàn tệ, bị coi nhẹ như đồ vật , làm ta liên tưởng đến câu ca do “ Thân em như chổi đầu hè/ Khi
đi mưa gió khi về chùi chân”
Những chi tiết đắt được sử dụng để khác họa thêm sâu sắc về nỗi đau, bi kịch của nhân vật
Chi tiết so sánh con rùa nuôi trong xó cửa : con rùa là loại động vật hiền lành, khi gặp nguy hiểm chỉ biết
thu đầu vào mai của mình -> thân phận nhỏ bé.
Chi tiết căn buồng . “một chiếc cửa sổ bằng lỗ vuông hìn ra chỉ thấy mờ mờ trăng trắng chẳng biết là
sương hay là nắng “Căn buồng vồn là nơi để người phụ nữ Mông có thể có được chút hạnh phúc ít ỏi,
nhưng Mị ngay cả sự hạnh phúc ấy cùng không được hưởng. Mà đây như chốn ngục tù giam cầm tuổi
thanh xuan Mị, nấm mồ chôn vùi hạnh phúc của người con gái trẻ ấy. Mị có một nhạn thức vô cùng xót
xa về số phận đó là ngồi đây cho đến khi nào chết thì thôi.
=> Đây đều là những chi tiết miêu tả sự trơ lỳ về cảm xúc, Tê liệt về tinh thần. Khi đến tận cùng của nỗi
đau, con người ta đều rơi vào trạng thái vô hồn ấy, chẳng thiết tah cx chẳng đoái hoài gì đế bản thân
mình nữa, Mị trở nên vô cảm với chính mình.
Mị là nạn nhân của chế độ miền núi, nơi bị bóng tối của cường quyền, thần quyền, phụ quyền che lấp.
Đó là của người phải mang thân phận con dâu trừ nợ nhưng bản chất lấy về chỉ đẻ bóc lột.
NT: Giong tràn thuật trầm buồn mang dư vị xót xa như bước đi chẩm ãi của thời gian
Kể đan xen lời trữ tình ngoại đề cùng lựa chọn chi tiết đắt từ đấy làm nổi bật chr đề đoạn trích : bi kichjc
ủa ng phụ nữ vùng cao trc CMT8
Đoạn trích : Sức sống của Mị trong đêm tin mùa xuân
*Phong cảnh mùa xuân, bức tranh thiên nhiên mùa xuân ở vùng cao Tây Bắc: không giống với tết của
miền xuôi, ở đây người ta ăn tết khi đã thu hoạch xong và “ ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho”. Ơ
Hồng Ngài người ta có thể ăn tết đến hai ba lần trong một năm tùy vào mùa vụ. Thời gian : gió và rét dữ
dội
Phong tục tập quán : mang váy ra phơi và xòe như con bướm sặc sỡ - váy được may từ những nguyên
liệu thiên nhiên và được dệt nên từ chính bàn tay khéo léo của ng phụ nữ dân tộc Mông, chứa đựng ở
đó là bản sắc của cả một dân tộc. Đó còn là màu sắc từ những đám có gianh vàng ửng trong gió rét =>
bức tranh sinh động tràn ngập màu sắc => mang một chất tình tứ thơ mộng rất riếng của vùng cao.
Âm thanh : của tiếng đám trẻ đợi Tết, cười ầm lên trên sân chơi trc nhà và còn là tiếng sáo.
*Tiếng sáo : âm thanh mang linh hồn , bản sắc của cả một cộng đồng.
Tiếng sáo của thực tại xuất hiện, lấp ló ở ngoài đầu núi, vọng vào tai Mị khiến cô cảm thấy bồi hồi thiết
tha. Phải chăng Mị cũng đang nhớ đến mình của ngày xưa, cái thời Mị còn tự do, còn yêu sống, chắc Mị
cũng đã có lần hát bài hát đó cùng người yêu nên b ây giờ hoài niệm lại quá khứ, cô mới bất giác nhẩm
theo.
Trên là giọng buồn chậm rãi thì ở đây là giọng kể rộn ràng cùng nhịp trần thuật nhanh hơn, thể hiện rõ
sự náo nức của lòng người “ “. Đưa vào đây lời bàu hát của người thái với giai điệu du dương lời từ tha
thiets để thể hiện khá vọng yêu đương của ng trẻ vùng cao.
Miêu tả tiếng sáo với các từ láy tượng hình khiến ng đọc cảm giác n hưu được chạm vào âm thanh réo rắ
ấy.
Tác động ngoại cảnh -: không khí tết rộn ràng ở Hồng Ngài
+Bữa cơm tết cùng trình ma nhà TLPC: âm thanh sinh hoạt của con người :
Tạm quên đi giây phút ngột ngạt cái cay đăng của kiếp sống tù đày.
- Men rượu nồng nàn ngày tết : Mị cx uống rượu nhưng cách uống khác lạ “ uống ừng ực từng
bát “, uống để quên đi cái đắng cay của hiện thực, đau khổ của thân phận. Uống như thế thì
làm sao mà không say, uống nhứ uống đắng uống cay vào người, mị càng uống mà tam hồn lại
như được thanh tỉnh. Gio thể xác của Mị say nhưng tâm hồn của Mị thì đã về lại với cái nagyf
trước. Một phần do rượu gây ra khiến Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng hát hò.
Trong tiếng sáo văng vẳng gọi bạn đầu làng , tiếng sáo hiện tại gợi nhắc về tiếng sáo của quá
khứ. Mị nhớ ngày xưa khi mà Mị còn tự do, còn xinh đẹp, Mị thổi sáo hay, đặt chiếc lá trên môi
thổi lá cx hay như thổi sáo khiến bao nhiêu người mê mà ngày đêm đi theo Mị.
Qúa khứ tô đậm hiện thực, vừa thể hiệ sự xót xa người cầm bút lại vừa khơi lên ái ngại, đồng
cảm ngậm ngùi trong lòng đôc giả.
+Rượu tan, người về từ lúc nào mà Mị không biết bởi Mị còn đang mải sống trong cái quá khứ
huy hoàng kia nên cô ngồi đấy với dáng ngồi rất lạ ‘ trơ một mình giưã nhà”, tư thế bất động
nhưng trong lòng chất chứa bao tâm tự xao động.
+ Mi lúc ấy trong cơn say, trong trạng thái vô thức đã từ từ bước vào trong buồng mà chẳng
bước ra ngoài đường chơi
Thực tại hiện hữu chi phối con người Mị, chỉ đạo hành động Mị.
Vì với con người đã tập quen với số kiếp bị cầm tù về cả thể xác lẫn tinh thần như Mị thì việc đi
chơi, thay đổi không thể diễ ra trong một khắc một giây. Mị đã tự quay về với lồng giam của
chính bản thân mình, tự nhốt mình lại giống thói quen của bao năm qua.
Bút pháp tinh tế trong miêu tả tâm lý nhân vật của Tô Hoài, vô cùng hợp lý.
Khác với nh
Bước vào buồng, hình ảnh quen thuộc của cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng lại xuất hiện. Chi tiết
này trở lại một lần nữa khiến con người ta dấy lên cảm giác ám ảnh về thân phận con người bị
cầm thù, bị buộc chôn vùi tuổi xanh giữa lúc xuân thì phơi phới.
Nhưng Mị trong giờ phút ấy khác với sự ủ rũ thường ngày, bởi lần này trong lòng Mị bắt đầu
xuất hiện cảm giác, “ Mị thấy phơi phơi trở lại , trong lòng vui sướng như những đêm tết ngày
trước”. Cảm xúc trở lại cũng là sự quay lại của tự giác rất sâu về giá trị của bản thân “ Mị còn
trẻ”. Nhận thức ấy kéo dậy cả những sự bất công mà bấy năm qua Mị đâu màng để ý “ Bao
nhiêu pnu có chồng vẫn đi chơi:. Mà huống chi Mị với A sử sống với nhau mà không có lòng với
nhau. Nhận thức ấy mang theo cả nỗi đau quặn thắt về số phận đầy tủi nhục của mình. Những
tâm trạng khác nhau bủa vây lấy Mị, dồn dập đẩy Mị vào trong trạng thái tiêu cực nhất ấy là “
nếu có nắm lá ngón trong tay mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nghĩ lại nữa”.
-=> ước muốn đầy xót xa ấy chính là một sự uất ức và cũng là dấu hiệu đáng mừng vì tinh thần
phản kháng, sức sống , khát vọng hp trong Mị bắt đầu trỗi dậy.
Tiếng sáo : chuyển dịch không gian “ lửng lơ” bay ở ngoài đường. Lửng lơ giữa hiện thời và quá
khứ. Mị chắc cũng từng thổi tiếng sáo ấy cùng với người yêu, từng có một tình yêu đẹp trong
quá khư. => tiếng sáo xuất hiện đúng lúc làm rõ nỗi lòng muốn quên
Lời bài hát như một tiếng than của chàng trai trước sự vô tình của người con gái => cõi lòng tê
taí, bẽ bàng không thể che dâu.
KL:Bút pháp miêu tả tâm lý vô cùng xuất sắc vô cùng thành công, sự nắm bắt tâm lý con ng
chuẩn xác của nhà văn.
Đoạn 4: diễn biến tâm trạng Mị trong đem mùa đông cắt dây cởi trói
“ Những đêm mùa đông trên núi cao … lao chạy xuống đốc núi”
Mở bài : Gt tác giả tác phẩm cùng nêu vấn đề nghị luận
Xx:” Truyện Tây Bắc” 1953
Hoàn cảnh sáng tác: Trong một chuyến đi công tác lên vùng cao tây bắc năm 1952 nơi ông đã có
tám tháng trời chung sống và ăn ở với người dân nơi đây. Truyện như một món nợ ân tình ông
gửi về cho người và đất nơi đấy ( Mảnh đất này để lại thương nhớ trong tôi nhiều quá)
Mị tồn tại trong trạng thái thờ ơ vô cảm, chỉ biết đến ngọn lửa
Dẫn dắt :Sau đêm tình mùa xuân, sức sống vừa bừng lên của Mị lại một lần nữa bị dập tắt, Mị
lại về với kiếp sống trâu ngựa, thậm chí còn làm lũi hơn trước. Khi nhắc đến vấn đề này Tô
Hoài viết “ Cái khổ cái nhục mà Mị đang chịu như lớp tro tàn phủ che khuất, lấp đi sức sống
tiềm tàng trong Mị. Và chỉ cần một làn gió đủ mạnh, đủ sức thổi đi lớp tro buồn nguội lạnh
ấy, lửa sẽ bùng cháy và giúp Mị vượt qua cuộc sống đen tối của mình”.
Ban đầu người đọc thấy cô Mị sưởi lửa trong trạng thái thờ ơ vô cảm.
Hoàn cảnh của cô Mị : đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn vơi sA Phủ bị trói bên cạnh.
Diền biến tâm trạng :thi thoảng lửa bùng lên khiến Mị thấy được A Phủ vẫn trừng mắt nhìn –
biểu hiện cho việc anh ta còn sống. Nhưng đối với Mị thì “ nếu A Phủ có là một xác chết
đứng đấy thì cũng thế thôi” – thờ ơ vô cảm với đồng loại.
Mị lạnh lùng thờ ơ giống như mùa đông ngoài kia, thờ ơ với nỗi đau đồng loại, A Phủ là
người cùng carh ngộ, người nghèo nô lệ, giống như là sự lạnh lẽo của tình người trong gia
đình thống lý để TH muốn nói đến môt hiện thực tàn khốc, sống chung với cái ác, con người
cũng trở nên quen với cái ác. Con người bị cái ác chèn ép rồi chuyern beeis thành cái ác trở
nên rất mong mah. Rồi mai đây, nạn nhân như Mị có chăng cũng sẽ trở thành người ác, đó là
một dự cảm xót xa. Như cái hiện thực của con người tha hóa trong văn học Nam Cao, Chí
Phèo . Bếp lửa có thể sưởi ấm thể xác Mị nhưng không thể sưởi ấm được trái tim Mị.
=>Tâm trạng của Mị lúc này được bộc lộ qua hành động và đặc biệt nhấn mạnh vào thái độ
của Mị thản nhiên ngồi thổi lửa hơ tay, thậm chí bất chấp việc có thể A sử đi chơi về khuya
bắt gặp và đánh Mị, thản nhiên ngồi thổi lửa hơ tay để thấy một con người lạnh lùng thờ ơ.
Thấy được sự thờ ơ với nỗi đau thẻ xác của chính mình. Với một người đến nỗi đau thể xác
của mình còn làm ngơ thì làm sao có thể ngó ngàng đến nỗi đau của người khác.
Giot nước mắt của A Phủ đánh thức cảm xúc mãnh liệt trong Mị để cô Mị không chỉ
biết thương mình mà còn thương người.
Ngoại cảnh tác động làm nên sự thay đổi của Mị : giọt nước mắt của A Phủ. Khi mà cõi lòng
của Mị đã tê dại đến đỉnh điểm, cái chết tinh thần ấy có thể nói khó lòng hồi sinh. Tô Hoài đã
tự đặt ra cho mình một thử thách lớn. Làm thế nào để người đọc tin rằng Mị sẽ hồi sinh từ
trạng thái vô cảm kia để mà cắt dây cho A Phủ rồi tự giải thoát cho bản thân. Thì chi tiết giọt
nước mắt đã được TH cài cắm vô cùng tài tình như một cách gợi mở nút thắt câu chuyện.
Hình tượng giot nước mắt:không phải sự yếu hèn hay van xin bi lụy mà là thể hiện sự đau
khổ đến tận cùng, đó là giọt nước mắt khi con người nhận thức mình đang cách cái chết vô
cùng gần -> biểu hiện khác của giọt nước mắt là khát vọng sống dù cho là một cuộc sống nô
lệ đau khổ, thể hiện nỗi bất lực mà không thể làm điểu gì để ngăn cản cái chết, nỗi bất hạnh
của người có thừa lòng can đảm nhưng chẳng thể làm gì để ngăn cản cái chết của mình.
+ Kéo Mị từ cõi quên về lại cõi nhớ :Mị nhớ mới chỉ mấy tháng trước đấy thôi cô cx từng
khóc như thế, cũng từng bị trói đứng vào cột, giọt nước mắt rơi xuống cằm, xuống cổ không
biết lau đi đâu => đánh thức Mi về tình cảnh ngặt nghèo của mình đêm trước,
+là một biểu tượng trong văn học , nói như một nhà văn nước ngoài thì nó có sưc smnahj lớn
để gột rửa những cái xấu xí để ta nhận ra những điều tốt đẹp vẫn còn trên cuộc đời ày. Ví như
giọt nước mắt của Hộ của Chí Phèo. Nó cũng có sức mạnh tạo ra sự thay đổi lớn lao, vì thế
mà người ta nói “ nước mắt là miếng kính biến hình vũ trụ’. ( đoạn này không cần cx đc )
=> Đây chính là một hình ảnh xúc động, ví như Kim Lân ba lần miêu tả giọt nước mắt của
bà cụ 4, hai lần đón dâu và lần nghe tiếng trống. Trong tác phẩm VCAP đây cũng là một chi
tiết đắt giá bởi nó tạo ra sự thay đổi lớn trong thế giới tâm trạng của nhân vật Mị và cũng là
bước ngoặt quan trọng trong sự thay đổi của cốt truyện.
-Tâm trạng mị :đầu tiên là nhớ lại đau khổ trong quá khứ :, sự bất bình vs giai cấp thống trị
và xót thương cho A Phủ. “ người kia việc gì mà phải chết thế… phải chết” -> xót thương
người cùng cảnh ngộ với mình, thương cho ng rồi lại thương mình bởi mình với người soa
mà giống nhau thế Thấy người đồng cảnh thì thương thậm chí còn thương hơn. Sau đó là bất
bình, căm phẫn tội ác nhà thống lý PC “ Trời ơi nó bắt trói đứng người ta đến chết..” -> từ cõi
vô thức Mị dần sống lại ý thức, nhìn hóm má đã bắt đầu xám đen lại của AP, nhớ về ng đàn
bà bị trói đến chết kia r cx bắt đầu phán đoán “ cơ chừng này là chỉ đêm mai người kia chết.
Chết đau, chết đói, chết rét, phải chết” -> cuộc hội ngộ của dòng ý thức Mị nghĩ đến cái chết
oan uổng của Phủ thì thương vô cùng “ ta là thân đàn bà ..” -> ng con gái nhân hậu của ngày
xưa đã trở về . Đây là sự thay đổi lớn trong thế giới cảm xúc của nhân vật nhưng hợp lý. Từ
thương mình đế thương người đồng cảnh là cái tâm lý dễ thấy của con người.
Phân tích giá trị nhân đạo ( kn) của tác phẩm vcap qua đoạn trích đêm tình mùa xuân : Nội
dung đoạn trích
Tiếng nói cảm thương
Tố cáo
Mở bài : gt tác giả tác phẩm+ vấn đề nghị luận
HCSTxx
Nêu khái niệm, phân tích nhân định
Nêu luận điểm : ld 1 bình luận, ld2 bình luận, nghệ thuật
Đánh giá : Vấn đề nghị luận
Nghệ thuật: lời trần thuật, giọng kể, sử dụng ngoại hiện, dùng nhiều từ láy gợi hình gợi cảm,…
Kết bài : giá trị của tác phẩm trong VH Vn