CZAS I MIEJSCE AKCJI – akcja powieści rozgrywa się w algierskim mieście Oran w latach czterdziestych

XX wieku. Czas akcji obejmuje historie rozwoju dżumy (od momentu pojawienia się pierwszego szczura
do radości z powodu opanowania choroby)

NARRACJA – obecne dwa typy narracji: pierwszym narratorem jest Bernard Rieux, a drugim Jean
Tarrou. Każdy z bohaterów prowadzi narrację w inny sposób, które pełnią inne funkcje w powieści

a) NARRACJA BERNARDA RIEUX

- 1 os. l.mn., utożsamianie się narratora z mieszkańcami Oranu
- używanie bezosobowych form
- powoływanie na opinię społeczną
- narracja nieobiektywna
-krytyka notatek Jeana Tarrou
- świadek epidemii
- wskazuje źródła wiedzy o epidemii
b) NARRACJA TARROU
-1 os. l.poj.
- dążenie do obiektywizmu poprzez unikanie ocen
- przyjęcie perspektywy obserwatora i analityka
- koncentrowanie się narracji na detalach
- poszukiwanie wzorców świętości

BOHATEROWIE

- BERNARD RIEUX – główny bohater, lekarz, narrator, autor kroniki Oranu, stanowi porte parole
Camusa. Jest związany z matką, jego chora żona na krótko przed zamknięciem miasta wyjeżdża do
uzdrowiska w górach. Jako pierwszy dostrzega objawy zbliżającej się epidemii, poświęca swój czas na
leczenie chorych, pracuje ponad własne siły, jest silny i bezkompromisowy, stawia czoło zarazie

- JEAN TARROU – główny bohater, razem z Rieux staje do walki ze złem, jest synem zastępcy
prokuratora generalnego, kiedy wybucha zaraza bohater pomaga Rieux organizując pomocnicze
oddziały sanitarne, konsekwentnie walcząc z zarazą Tarrou sam staje się jej ofiarą, gdy dżuma zaczyna
wygasać bohater zaraża się i umiera

- COTTARD – bohater drugoplanowy, sąsiad Granda, w przeszłości musiał popełnić jakieś wykroczenie
bo boi się aresztowania, usiłuje popełnić samobójstwo ale ratuje go Grand. Dżuma jest dla niego
wybawieniem bo władze są zajęte epidemią i nie ścigają przestępców. W dniu świętowania końca
epidemii Cottard przerażony tym co może go spotkać zaczyna strzelać do tłumu, za co zostaje
aresztowany i umieszczony w szpitalu dla chorych umysłowo

- JOSEPH GRAND – bohater drugoplanowy, cichy, spokojny i niepozorny urzędnik merostwa. Od

początku pomaga w pracach sanitarnych, porzuciła go żona ale on dalej ją kocha, wini siebie za rozpad
związku, bo uważa że zbyt mało czasu poświęcił żonie i dlatego odeszła z innym mężczyzną. Grand
pasjonuje się literaturą, zmierza napisać książkę, marzy o napisaniu dzieła doskonałego, które zachwyci
wydawców i czytelników
- OTHON – służbista, surowy dla oskarżonych i własnej rodziny, nie budzi sympatii, jednak jego
zachowanie się zmienia po utracie syna

- PANELOUS – kaznodzieja, uczony jezuita, zajmuje się kościołem afrykańskim, przeżywa wewnętrzną
przemianę będąc świadkiem śmierci małego syna sędziego Othona, w tym czasie przestaje postrzegać
dżumę jako karę za grzechy, stara się pomagać zarażonym, włącza się w prace formacji sanitarnych

- RAJMOND RAMBERT – dziennikarz z Paryża, znalazł się w Oranie po to aby przeprowadzić ankietę o
warunkach życia Arabów

PLAN WYDARZEŃ
1. Wyjazd żony Rieux do uzdrowiska
2. Pojawienie się martwych szczurów w mieście
3. Tajemnicza choroba Michaela
4. Podejrzewanie dżumy przez Rieux
5. Próba samobójcza Cottarda
6. Ogłoszenie stanu zagrożenia epidemią w mieście
7. Zamknięcie bramy Oranu
8. Próba ucieczki Ramberta
9. Pojawienie się nowej gazety („Kurier epidemii”)
10. Utworzenie ochotniczych służb sanitarnych przez Tarrou
11. Test serum przygotowanego przez doktora Castela – śmierć syna sędziego
12. Śmierć kaznodziei, doktora Richarda oraz choroba Granda
13. Śmierć sędziego Othona
14. Łagodnienie dżumy
15. Otwarcie bram miasta
16. Niespodziewana śmierć Tarrou

MOTYWY

- CHOROBY – ból zadawany przez chorobę jej ofiarom jest opisywany bardzo szczegółowo, wręcz
naturalistycznie. „Miał trzydzieści dziewięć i pięć, gruczoły szyi i kończyn nabrzmiały, dwie czarniawe
plamy wystąpiły na boku. Dozorca skarżył się teraz na bóle wewnątrz”

- CIERPIENIA – cierpienie fizyczne jest w powieści wszechobecne. Najdosadniej jednak zostało ukazane
w ostatnich chwilach życia małego Filipa, syna sędziego Othona. Śmierci chłopca przypatrywali się
niemal wszyscy główni bohaterowie dzieła. Widok umierającego w ogromnym cierpieniu dziecka
wywiera wpływ na zmianę postaw niektórych bohaterów. Poza bólem fizycznym, epidemia dostarcza
także cierpienia psychicznego. Odizolowanie miasta powoduje odczuwanie przez jego mieszkańców
wszelkich możliwych negatywnych odczuć emocjonalnych. Poczucie straty i samotności odczuwają ci,
którzy zostali odseparowani od swoich bliskich
- ŚMIERCI – śmierć towarzyszy bohaterom niemal przez cały czas trwania powieści. Najpierw umierają
zwierzęta, a potem ludzie. Śmierć staje się nieodłącznym elementem krajobrazu i życia, a grzebanie
ogromnej ilości zwłok jest codzienną czynnością. Śmierć która uderza losowo i nieoczekiwanie, nie
oszczędza ani wielkich, ani bogatych

- WIARY – mieszkańcy miasta w obliczu epidemii stają się początkowo religijni: odwiedzają kościół,
modlą się. Paradoksalnie, niewierzący lekarz swoją pracą daje przykład wierzącym. Ojciec Paneloux
również zmienia swoje poglądy, staje się mniej konserwatywny, bardziej ludzki, nie traktuje dżumy jako
kary za grzechy mieszkańców Oranu, ale próbę dla ludzi

- WOLNOŚĆ – o tym jak ważna jest wolność dla człowieka dowiadujemy się kiedy bramy miasta zostają
zamknięte. Ludzie rozpaczliwie potrzebują wolności, próbują uciekać legalnie i nielegalnie. Nie znoszą
zamknięcia, z rozpaczy oddają się rozpuście, zanikają wszelkie hamulce moralne. Zamknięcie dzielnic
buduje podziały, ci którzy zamieszkują wolne od dżumy czują się lepsi od reszty