Professional Documents
Culture Documents
Ang Noli Me Tangere at El filibusterismo ay ilan lamang sa mga taniyag na mga librong isinulat
ni Dr. Jose Rizal. Ngunit itong nagdaang panahon, unti-unti na itong pinagsasawalang bahala at hindi
nabibigyang diin kung gaano ito nagbigay pag-asa sa bawat mamayang pilipino laban sa mga dayuhang
nanakop sa ating bansa. Marami sa mga mag-aaral ang hindi sang-ayon sa pagkakaroon ng Rizal bilang
asignatura lalo na sa mga kursong hindi naman nauugnay dito. Isa ako sa mga estudyanteng minsan
nang sumakit ang ulo dahil sa kurikolum na Rizal. Ang pagkahaba-habang akda at malalalim na salitang
nakapaloob dito ay siyang nakakapanlumo. Ngunit kung titignan natin ito sa ibang anggulo, hindi natin
lubusang mauunawaan ang mga nangyayare sa kasalukuyang panahon kung hindi natin babalikan at
pag-aaralan. Ang mga akda ni Rizal ang siyang nagbigay daan upang mamulat tayo sa reyalidad ng
mundo at hindi malayong kung ano ang mga naranasan ni Rizal at ating mga ninuno noong unang
panahon ay magkasingtulad pa rin ng nararanasan natin ngayon kahit na tayo’y malaya na sa kamay ng
mga dayuhan. Gaya nga ng isa sa kataga sa kanyang librong El Filibusterismo, “Pasasaan pa ang
kalayaan kung ang mga alipin ngayon ay siya din namang mang-aalipin bukas”. Hindi maikakailang
ang Pilipinas ay nakakaranas pa rin hanggang ngayon ng pang-aalipin ngunit hindi na sa mga dayuhan
bagkus ito’y ating nararanasan sa kamay na bakal ng sarili nating mga kababayan.
Bakit nga ba mahalagang pag-aralan ang mga akdang isinulat at ipinamana sa atin ng magiting
na bayani na si Dr. Jose Rizal? Sa reyalidad, ang pag-aaral sa asignaturang Rizal ay nakasaad sa
Republic Act 1425, na tinatawag ding Rizal Law, ito ay nag-aatas na ang mga gawa, mga sinulat, at
buhay ni Dr. Jose Rizal ay ituturo sa mga paaralan, bilang pagkilala sa kaniyang kagitingan at dahil na
rin sa kaniyang mga akda na may malaking kontribusyon sa kasalukuyang kalagayan ng ating bansa.
Layunin ng batas na ito na maipasa sa mga kabataan ngayon ang kahalagahan ng nakaraan. Ang
kabuuang mensahe ng nobela ay nagbibigay payo kung paano haharapin ang mga isyung kinakaharap ng
lipunan ngayon at kung ano ang ating tungkulin sa ating bayan na siyang dapat malaman ng mga
estudyante lalo na ngayon at tumitindi ang pagkakaroon ng problema sa ating lipunan. Ang edukasyon
ay isang mahalagang bahagi sa kalayaan at tagumpay para sa isang indibidwal at sa kabuuang bansa.
Ang batas Rizal ay ang daang ginamit upang mamulat ang mga kabataan sa reyalidad na tinatamasa ng
ating lipunan. Ito ay syang instrumento upang mabuksan ang natutulog na pusong maka-pilipino.
Ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo ay naglalaman ng mga pananaw ni Dr. Jose Rizal sa
iba’t ibang isyung kinakaharap ng Pilipinas, ang mga ito’y isyu sa pamahalaan, pamilya, edukasyon,
ekonomiya, kasarian at iba pang nakaka apekto sa pag-unlad ng ating bansa. “Ang pamahalaan ay
itinayo para tumugon sa kapakanan ng mga tao…. dapat muna silang sumunod sa manipestasyon ng
mga mamamayan na mas nakakalam ng kanilang mga pangangailangan…. Sila’y may mga
Ang pagsasawalang bahala ng gobyerno sa kanilang mga mamayan ay siyang nagpapatunay na kahabag-
habag ang sinasapit ng mga pilipino sa kanilang kamay. Kabilang si Rizal sa kilusang reporma at
hanggang ngayon ang kilusang reporma ay umiiral pa rin, ngunit ang pagbubukas ng iyong saloobin
tahasang pagpaslang. Kaliwa’t kanang panlilinlang at pambubulag gamit ang kanilang matatamis na
salita sa mga taong bayan, at ang mas masahol pa ay ginagawang mangmang ang kanilang nasasakupan.
May mga pilipino pa ring hanggang ngayon ay umaasa sa kanilang pangakong pagbabago, ngunit sa
panahon ngayon hindi natin mararanasan ang pagbabago kung ang mga nasa pinakataas na posisyon ang
ng bulok na sistema sa hustisya. Gaya nalamang ng sinapit ni Simoun, ang kaapihan at labag sa
katarungan ang siyang nagdudulot ng paghihiganti. Marami sa ating mga kababayan ang hirap makamit
ang hustisya lalo na kung ikaw ay mahirap. Nagmimistulang negosyo nalamang ito para sa mga
makapangyarihan at lunod sa salapi. Kaya nama’y mas gugustuhin nalamang ng mga salat sa pera ang
maghiganti o kaya nama’y maging sunud-sunuran at ibasura ang kanilang prinsipyo at karapatan para
mabuhay. Noon pa man laganap na ang korupsyon, at ito’y atin pa ring pinagdudusuahan. Ang
mayaman ay lalong yumayaman at ang mahirap ay lalong naghihirap. Ang buwis na binabayaran na
pinagpapaguran ng taong bayan ay siyang ikinalulugod ng mga nasa posisyon kaya naman pababa nang
sa mga kababaihan at mga myembro ng LGBTQI. Kalunos-lunos ang sinapit ni Maria Clara at iba pang
mga kababaihan, nagmistula silang mga pipi at mga alila na walang ginawa kundi ang mag rosaryo at
magsilbi sa mga prayle. Ito’y ipinaglaban ni Rizal dahil naniniwala siya na hindi lamang ang mga lalaki
ang may kakayahang ipaglaban ang kalayaan ng ating bayan, na siyang ipinaglalaban at iginigiit
hanggang ngayon. Marami pa rin ngayon ang walang bilib sa kakayahan ng mga kababaihan lalong-lalo
kaalaman pagdating sa kanilang papel sa bayan. Nag mistulang kadagdagan pa ang mga kabataan
ngayon sa problema sa ating lipunan. Nagsusumiklab sa kanilang mga puso ang takot, takot na
agos ng bulok sa sistema. Kaya naman hindi lamang ito dahil sa batas na naisa-patupad, mayroon pang
mas malalim na dahilan kung bakit kinakailangan pa ring pag-aralan ito. Ito ay isa sa mga nagsisilbing
hanggang ngayon ay ating ipinaglalaban. Kilala si Dr. Jose Rizal bilang tagapaglaban ng kalayaan at
karapatang pantao ng mga pilipino at batid niya kung kagano kalakas ang kakayahan ng bawat kabataan
na magsimula ng pagbabago sa ating lipunan. Ang mga kabataan ang siyang susi upang maipag-patuloy
ang nasimulan ng ating pambansang bayani. Ang sakripisyo niya sa ating bayan ay hindi
nangangahulugang pagtatapos ng kaniyang pahina bagkus ito ay simula pa lamang ng bagong kabanata