KENNETH (Pagbubukas)
Muli ang Balagtasan ay sumasahimpapawid
Kababayang minamahal, ilakas ang radyo't
makinig
Dalawang magaling na makata, Balagtasa'y
ihahatid
Magandang gabi po muna sa lahat ang bati
naming matamis.
Si Kenneth po ito, ang inatasang maging
Lakandiwa
Na siyang papagitna at hahatol sa dalawang
maghihidwa
Para naman inspirado, ang kaba ko ay mawala
Maaari bang makahiling ng palakpakang
masagana!
Sa matunog nyong palakpak, ang sukli ko ay
salamat
Dalawang angkan ni Balagtas ang siya ngayong
maghaharap
Ang tagisan ng talino ngayong gabi'y magaganap
Pakinggan nating mabuti nang maunawaan
nyong tiyak.
Akin na pong ihahayag ang paksa ng balagtasan
Na ang tema'y sino nga ba ang mas sikat at higit
na hahangaan?
Ang may angking likas na talino o ang isang
mayaman?
Ating sasagutin ngayon nang malutas ang
katanungan.
Matapos na maihayag ang katanungang
tutugunin
Ang dalawang maghihidwaan ay atin nang
palitawin
Si Erica Cadago ang siyang unang tatawagin
Sa matunog na palakpak siya'y ating suubin!
ERICA (Pagpupugay)
Ang likas na kakayahang taglay ay walang
katumbas
Kaya sa matalino ang mariin kong sagot na
ihahayag
Pero bago muna, hayaan nyo bati ko'y maigawad
Maligayang pakikinig, magandang gabi po sa
lahat.
KENNETH
Taga-Maddela, Quirino po ang black byuting
paraluman
Likas sa dugo't lahi niya ang walang takot kung
lumaban
Pakinggan naman natin ang makatang
makakapingkian
Iniwan niya ang mag-iina upang tayo'y
matugunan.
Taga (Lugar ni Carla) po ang haharap na makata
Nakilalang magaling din sa larangan ng pagtula
Si Carla Paraiso po, mabait na may itsura pa
Salubungin natin siya ng palakpakang masagana!
CARLA (Pagpupugay)
Salamat po, Lakandiwa at sa bayang nakikinig
Ako po ay bumabating buong galak, kinikilig!
Sa kalaban ko po namang madilim din yaong
kutis
Kung sya po'y sa matalino, sa mayaman ako'y
bilib.
KENNETH
Sa pagpapakilala pa lang sa dalawang
magpipingkian
Ay tila ba mainit na ang kanilang labanan
Para naman ang pananabik nyo ay hindi mabitin
Sila pong dalawa ay atin nang pagitnain.
ERICA (Unang tindig)
Musmos pa man tayong bata'y pangaral na ng
magulang
Ang talino'y kabahagi sa magandang pamumuhay
Ito'y isang katangiang tataglayin habang buhay
Karunungan ay hagdanan sa pag-abot ng
tagumpay.
Ang bansa ay umuunlad kung dito'y
nanunungkulan
Malawak ang nababatid, di kapos ang kaalaman
Ngunit kung ang namumuno'y masalapi ngunit
mangmang
Magagapi ang pag-asa ng kanyang sinasakupan.
Sariwain naman natin sa gunita ang lumipas
Sa dayuhang mananakop lumaya ang Pilipinas
Ito'y dahil sa utak ng isang henyo at pantas
Kay Gatpuno Jose Rizal na dunong ang
itinumbas.
Maliwanag ang sagot ko sa tanong na tinutugon
Ang marapat na hangaan ay yung mga
marurunong
Kahit ikaw ay mayaman, kung ulo mo ay mapurol
Kasikatan ay mailap, salapi man ay igugol.
KENNETH
Ang panig po ni Erica ay narinig ninyo
Higit na sisikat at hahangaan ay itong matalino
Pakinggan naman po natin ang makatang si Carla
Paraiso
Ihatid po natin siya ng palakpakang masigabo!
CARLA (Unang tindig)
Kalaban kong paraluman ay masyado pong
seryoso
Baka labis pong magdamdam kapag dito ay
natalo
Yamang paksa nami'y tungkol sa mayama't
matalino
Hayaan nyong sa inyo po ako muna ay
magkwento.
Sa byahe ng Continental Airlines, minsan,
nagkatabi
Matalinong contract worker at mayamang
negosyante
Ang bitbit ng matalino'y diploma at pasaporte,
Ang mayaman, pasalubong na pinakyaw sa Duty
Free.
Matalino'y nag-aabroad, tinitiis yaong hirap
Mayaman din, nag-aabroad, para naman
magpasarap
Sino nga ba sa dalawa ang mas lamang at mas
sikat?
Kahit sa tulad kong mangmang, ang sagot po'y
maliwanag.
May oras pa, katalo ko, upang ikaw'y makaatras
Balutin na ang dila mo habang di pa nagkakalat
Balagtasa'y hindi laging labanan ng mauutak
Kung minsan din, nagwawagi'y ang makatang
may pambayad!
KENNETH
Iyan po ang katuwiran ng makatang taga-_____
Lalo daw sikat at dapat hangaan ay yung mga
mayayaman
At para naman lalo nating ito'y maunawaan
Magpapatuloy po sila at atin namang palakpakan!
ERICA (Ikalawang tindig)
Malabo po ang pananaw sa tunay na nagaganap
Nitong aking katunggaling panalo ang siyang
hangad
Magagawa bang gutumin ang may utak at ng
lakas?
O baka po nagbibiro dahil siya ang babagsak!
Marunong ang naglilingkod sa negosyo ng
mayaman
Upang lalo pang lumago sa panahon mang
daratal
Ano kayang mangyayari kung wala yaong may
aral?
Baka itong masalapi'y hahantong sa basurahan.
Ang dalawa'y naisipang mag-aplay patungong
langit
Ang marunong ay pumasa sa ginawang
pagsusulit
Nang mayaman ay lumagpak, kay San Pedro
iginiit
Limpak-limpak niyang salapi, sa impyerno siya'y
napiit.
Yaman ba ang magdadala sa tugagog ng
pangarap?
Ang kinang ba ng salapi sa paghanga ay
pambihag?
Dahil yata puro pera sa katalo'y nasa utak
Pati yaong baluktot na'y tuwid pa ring sinusulyap.
CARLA (Ikalawang tindig)
Katalo ko'y kay-aga pong kasalana'y 'kinumpisal
Inamin pong ang may aral, lingkod lamang ng
may yaman
Pag nagsara ng negosyo ang mapera't may
puhunan
Ang kawawa'y ang marunong na kawaning
swelduhan lang!
Bilib ka sa matalino, ganyan din si Eba't Adan
Paraiso'y nakamtan na, wala pa ring kasiyahan
Sa hangad na magmarunong, nilabag ang
kautusan
Pati dunong ng Maylikha ay nais na mapantayan!
Kahit ubod ka ng galing at nuno ng karunungan
Yagit ka ring ituturing hangga't di ka yumayaman
Ang taginting ng salapi ay musika sa lipunan
Pag tama mo sa swipistik, daig mo pa ang
superstar!
Kayamanan, pag labis na, marami ang natutuwa,
Matatag ang ekonomiya, masagana itong bansa
Ang dunong ng isang tao, pag sumobra ay
masama,
Sa mental po humahantong, nagbibilang na ng
tala!
KENNETH
Sandali muna akong sa labanan ay papagitna
Ang sagutan ng dalawa'y nagiging pabigla-bigla
Para bang mga teksas, sa kulunga'y nagwawala
Sa pagnanais na makasipa at makatuka!
Ang nais ko't hiling sa dalawang naghihidwa
Sana ang hinahon sa inyo'y hindi mawala
Muli ay tumindig at sa labanan ay pumagitna
Ihatid naman natin sila ng palakpakang
pampasigla!
ERICA
Katunggali ang nagsabing ang tanga ay naloloko
Matuwid ang kahulugang dapat magpakatalino
Si Abraham at Isaac maging si Job ay may ulo
Kaya sila nagsiyaman, dahil hindi mga bobo.
Hindi ka ba nagtataka? Sikat ka't hinahangaan,
Kahit ikaw ay mahirap, talino mo'y sa bigkasan
Talo mo pa si Ayala, Sarmiento at Lardizabal,
Marami sa 'yong nakikinig dahil sa iyong
kaalaman!
CARLA
Bakit ko ba hahangaring ako'y maging marunong
pa
Gayong halos lahat naman, nabibili na ng pera
Talino ng abugado, duktor, hilot, kumadrona
Ay may presyong kagaya rin ng kakaning
tinitinda!
Sa labanang pasikatan, sino'ng unang
papansinin?
Sino nga ba'ng hahangaan kung dalawa'y
pagtabihin?
Matalinong mukhang engot dahil pobre at
gusgusin?
O mayamang mukhang "genius", pagkat porma'y
mamahalin?
ERICA
Di katumbas ng halaga ang magandang kalooban
Iyan namang salapi mo'y palamuti lang ng
katawan
Di sa panlabas na anyo nakikita ang katinuan
Kundi sa gawa ng taong may inaangking
kaalaman.
CARLA
Ako yata ay naligaw sa labanang napasukan
Akala ko, paksa dito'y sino'ng sikat, hahangaan?
Kayamana'y panlabas nga, sapagkat ang
kalooban
Ay di tayo ang hahatol, yan ay D'yos lang ang
may alam!
ERICA
Sa landas mang pagkalinis, ang mangmang ay
naliligaw
Ang paghanga sa marunong, maingat sa
daraanan!
 Ako namang Lakandiwa ang papasok sa eksena
Ang hiling ko sa dalawang makata ay magkamay
CARLA na
At sa inyo, mga kababayan, palakpakan muli sila!
Ngayo'y di na mayaman ang binubugbog ng
kalaban Mahirap man ang humatol ay akin nang gagawin
Sa marunong versus mangmang napalihis ang Sa katwiran ng dalawa na mahirap arukin
usapan! At sapagkat ang dalawang ito'y kapuwa
magagaling
Marahil ay mahihirapan akong matuwid nila'y
ERICA limiin.

Kamangmangan ng mayaman ang siya kong Sa panig ng matalino na si Erica

tinutukoy Dahil daw sa talino, nakilala ang ating bansa
Mahirap makaintindi, kalaban ko'y nagmamaktol! Talino raw ang puhunan sa buhay ay pakikibaka
Matalino raw ang siyang sikat at hahangaang
talaga.
CARLA
At si Carla po sa panig ng mayaman
Ako pa raw ngayon itong pang-unawa'y Dahil daw sa yaman, sisikat ka at hahangaan
kinukulang At kung mayaman ka, magpakahirap ay di na
Magkano ka? Sabihin mo, matahimik ka na kaylangan
lamang! Tila may katwiran din ang makata ng ______.

Kung ang talino'y ginamit sa mabuting paraan

ERICA Walang pagsalang ito'y dapat nating hangaan
Ngunit kung ginamit ito sa kapwa ay
Katalo ko'y di lang bobo, abusado pa rin pala! panlalamang
Bagkus ay dapat pang ito ay pintasan.

CARLA Hahangaan mo rin ba ang isang mayaman

Kung wala namang malasakit sa kapwang
Sagot ko na ang ticket mo, may pam-pocket nahihirapan?
money ka pa! Datapwa't kung ang yaman ay ginamit sa
katuwiran
Walang pag-aatubili, sisikat siya at hahangaan.
ERICA
Kung sa tugatog ng tagumpay ay marunong ang
Marunong ang hahangaan, di mayamang walang kailangan
alam! Datapuwat kakailanganin din ang puhunan ng
mayaman
Yaman ang magpapakilos sa matalinong tauhan
CARLA Ngunit matalinong tauhan din, magpapatakbo ng
negosyo ng mayaman.
Sa gobyerno ay kaydaming matalinong
magnanakaw! Ang paksa ay sino nga ba ang higit na hahangaan
Ang may angking talino ba o ang isang
mayaman?
KENNETH Narito ang hatol ko sa dalawang naghidwaan:
Patas po ang naging laban, sila'y ating
Akin na pong pipigilin ang talaktakan ng dalawa palakpakan!