VEPRIMTARI PRAKTIKE

TEMA: EMANCIPIMI I GRUAS NE

SHOQERINE SOCIALISTE

Emancipimi i gruas dhe roli i saj në shoqërinë socialiste në Shqipëri ishte një
aspekt thelbësor i transformimit social dhe politik që ndodhi gjatë periudhës së
regjimit socialist në vend. Në këtë periudhë, regjimi socialist nën drejtimin e
Partisë së Punës të Shqipërisë vuri theksin në barazinë gjinore dhe promovimin
e lirisë dhe pjesëmarrjes aktive të grave në të gjitha sferat e jetës shoqërore.

Në vendimin historik të vitit 1946, që siguroi barazinë gjinore në ligje, u

shpallen të drejtat dhe detyrat e barabarta të grave me burrat në të gjitha fushat e
jetës shoqërore, duke i hapur rrugë emancipimit të plotë të grave në shoqëri. Kjo
do të thotë se gratë kishin të drejta të barabarta në arsim, pune, politikë, kulturë,
dhe familje.

Në arsim, regjimi socialist investoi në shkollimin dhe edukimin e grave, duke u

mundësuar atyre të merrnin arsim të lartë dhe të angazhoheshin në profesione të
ndryshme. Shkolla dhe universitetet u hapën për gratë dhe u bëri përpjekje për
të luftuar analfabetizmin dhe për të inkurajuar pjesëmarrjen e tyre në fusha të
ndryshme të shkencës dhe kulturës.

Në fushën e punës, politikat socialeiste promovuan pjesëmarrjen e grave në

sektorë të ndryshëm ekonomikë, duke ndarë detyrat dhe të ardhurat me të njëjtat
kushte me burrat. Rritja e përfaqësimit të grave në punë, përfshirë profesione
teknike dhe industriale, u bë një objektiv i rëndësishëm. Kjo përcaktoi një
ndryshim të madh në perceptimin dhe kontributin e grave në shoqërinë
socialiste.
Në politikë, regjimi socialist ndërmeri hapa të rëndësishëm drejt përfshirjes së
grave në vendimmarrjen politike. Organizata e Grave të Shqipërisë u krijua për
të përfaqësuar interesat dhe të drejtat e grave në sferën politike dhe socialiste.
Në Kuvendin Popullor, një përqindje e caktuar e zëvendësministrave dhe
deputeteve ishin gra. Kjo inkurajoi pjesëmarrjen e grave në politikë dhe u bë një
simbol i emancipimit të tyre.

Në sferën e kulturës, u inkurajua krijimtaria e grave dhe u promovuan vlerat e

tyre artistike dhe intelektuale. Shkrimtarët, artistët, dhe kërkueset e shkencës u
vlerësuan dhe u përkrahën në krijimtarinë e tyre, duke sjellë një pasuri të madhe
në kulturën shqiptare.

Megjithatë, është e rëndësishme të theksohet se edhe në shoqërinë socialiste,

nuk u arrit një emancipim plotësues i grave në të gjitha sferat e jetës. Ka pasur
ende sfida dhe vështirësi që ndikuan në barazinë gjinore të arritur. Në disa raste,
kulturat patriarkale dhe qëndrime të përhapura kundrejt grave vazhduan të
ndikojnë në rolin dhe lirinë e tyre.

Përkundër këtyre sfidave, emancipimi i gruas dhe roli i saj në shoqërinë

socialiste në Shqipëri mbetet një ndryshim historik në drejtim të barazisë
gjinore dhe promovimit të lirisë së grave. Ky periudhë tregoi se, me përkushtim
dhe angazhim, është e mundur të krijojmë një shoqëri më të drejtë dhe më të
barabartë për të gjithë.

PUNOI: NOEL KASEMI