Bajron Shtegtimet e ajld Haroldit

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

a.
b.
c.
d.

Poema Shtegtimet e ajld Haroldit e vendosi Bajronin n radhn e par t

poetve romantik t shekullit XIX.
Shtegtimet e ajld Haroldit sht nj poem liriko epike, e cila ruan n trsi
trajtn e nj rrfimi t lir poetik pa ndonj kufizim n shtjellimin e subjektit.
Krahas heroit bajronian karakteristik: individualist t vetmuar, t zhgnjyer dhe
t paknaqur nga realiteti, n t cilin gjejm dhe elemente autobiografik t vet
Bajronit, poeti krijoi dhe nj hero kolektiv, i cili shpreh aspiratat demokratike t tij.Fati
i heroit t vetmuar nuk njehsohet me at t heroit kolektiv. Haroldi mbetet deri n fund
vzhgues pasiv, si turist apo shtegtar i huaj. Ai vrtet magjepset nga pamjet e bukura
t natyrs, entuziazmohet nga veprat heroike e virtytet e larta t nj kombi apo t nj
tjetri, dnon nnshtrimin dhe shtypjen, por hiqet mnjan, nuk ngatrrohet dhe
vazhdon shtegtimin e tij. Ktu qndron dhe dallimi thelbsor mes poetit dhe heroit t
poems. Bajroni, ndryshe nga heroi ajld Harold, merr pjes aktive n ngjarjet
historike t kohs.
Disa tiparet romantike n poem:
Ekzotizmi: efekti i s jashtzakonshmes q prjeton nj evropian kur ndeshet me
vende, natyr, bimsi, zakone e tradita t panjohura e t largta pr t.
Vlersimi i shpirtit liridashs dhe aktiv.
Kulti i ndjenjs.
Evokimi i s kaluars s ndritur historike.
Ikja nga realiteti
Heroi lirik ndihet i zhgnjyer, i vetmuar, i trishtuar
Heroi lirik sht rebel, plot kurajo dhe guxim.
Heroi lirik niset n krkim t liris s vet individuale.
Gjuha e pasur me figura letrare dhe kontraste t shumta, ku bien n sy:
Figura t intonacionit poetik: apostrofa - pr t dhn shprthimet lirike t poetit
dhe pyetja retorike - pr t shprehur qndrimin emocional momental t poetit ndaj
ideve q do t theksoj. Nuk mungojn onomatopet dhe aliteracionet, t cilat i japin
vargut muzikalitet, gjallri dhe ritm.
Figura t sintakss poetike: inversioni dhe enumeracioni.
Figura t kuptimit: antiteza, krahasimi, epiteti, metafora.
Bajroni shfaqet si njohs dhe vzhgues shum i mpreht i realitetit shqiptar q
duket n katr drejtime:
Himnizoi historin shqiptare
Himnizoi natyrn shqiptare
Himnizoi virtytet shqiptare
Vlersoi veshjet dhe kngt polifonike shqiptare.
Poema prbhet nga 4 kng me rreth 4455 vargje t organizuara n mbi 500 strofa
spenseriane. Her her poeti prdor edhe strofa 4 vargshe n interludet lirike ( O
lamtumir Atdheu im...). 360 vargje t kngs s dyt i kushtohen shtegtimit t ajld
Haroldit n Shqipri.Strofat spenseriane jan strofa 9 vargshe t ndrtuara sipas
stilit letrar t poetit rilinds Edmund Spenser. Kto strofa kan rima t ndryshme dhe

vargje me gjatsi t ndryshme, por n to mbizotron vargu peskmbsh (jambik 10 11

rroksh).
Bajronizmi Bajroni krijoi nj tip heroi karakteristik, vetmitar dhe melankolik,
kryelart dhe rebel, i zvjerdhur nga shoqria dhe mjedisi i tij, disi i mistershm, por
gjithmon pasionant dhe i prirur ta shfaq lartsin shpirtrore n vepra sublime.
Inteligjenca e lart dhe vetit shpirtrore e veojn nga t tjert, duke e br t mbyllet
n nj vetmi krenare. Nga ndikimi i dyfisht i Bajronit dhe i heronjve t tij krijohet
kshtu nj frym romantike e veant, q u quajt bajronizm.