Διδασκαλία Γεωμετρίας Α΄ και Β΄ Γυμνασίου με τη

χρήση εκπαιδευτικής ρομποτικής

Βαδαρλής Δημήτριος
jimv88@hotmail.com

Περίληψη
Το θέμα της παρούσας εργασίας αφορά την διδασκαλία βασικών εννοιών
της Γεωμετρίας Α΄ και Β΄ Γυμνασίου όπως είδη τριγώνων, γωνίες που
σχηματίζονται μεταξύ παραλλήλων ευθειών, Πυθαγόρειο Θεώρημα κ.ά. με
την βοήθεια ενός ρομποτικού οχήματος το οποίο θα φέρει ένα στυλό και θα
σχεδιάζει τα αντίστοιχα σχήματα. Οι μαθητές θα κληθούν αρχικά να
προγραμματίσουν το όχημα και στην συνέχεια θα το δουν στην πράξη να
σχεδιάζει τα ανάλογα σχήματα.

Abstract
The topic of this thesis concerns the teaching of basic concepts of
Geometry 1st and 2nd High School such as types of triangles, angles formed
between parallel lines, Pythagorean Theorem etc. with the help of a robotic
vehicle that will carry a pen and draw the corresponding shapes. The
students will first be asked to program the vehicle and then they will see it
in practice drawing the corresponding shapes.

Λέξεις – Κλειδιά: Εκπαιδευτική ρομποτική, Lego spike prime, Πυθαγόρειο

Θεώρημα, Παράλληλες ευθείες, εντός εναλλάξ γωνίες, ισοσκελές τρίγωνο,
άθροισμα γωνιών τριγώνου

Αντικείμενο εργασίας
Η παρούσα εργασία ουσιαστικά αποτελεί ένα εναλλακτικό σχέδιο
μαθήματος μέσω του οποίου οι μαθητές με την βοήθεια της εκπαιδευτικής
ρομποτικής θα κατανοήσουν με έναν διαφορετικό και διασκεδαστικό τρόπο
κάποιες βασικές έννοιες της Γεωμετρίας. Η εκπαιδευτική ρομποτική
αποτελεί ένα μέσο εισαγωγής των μαθητών στην εκπαίδευση STEAM

38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας © Ε.Μ.Ε. - 2023

88 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

(Science, Technology, Engineering, Art and Mathematics ). Με την βοήθειά

της οι μαθητές μαθαίνουν να δουλεύουν ομαδικά, ενισχύουν την
δημιουργικότητά και την εφευρετικότητά τους, αναπτύσσουν κριτική
σκέψη, μαθαίνουν να επιλύουν δύσκολα προβλήματα, ικανότητες οι οποίες
είναι απαραίτητες στην κατανόηση των Μαθηματικών και όχι μόνο. Με
αυτό τον τρόπο της βιωματικής μάθησης ξεφεύγουμε από το
καθηγητοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας και οδηγούμαστε σε ένα πιο
σύγχρονο είδος μάθησης μέσω της ανακάλυψης, της έρευνας και της
εμπειρίας. Βασικός σκοπός της εκπαιδευτικής ρομποτικής είναι να συνδέσει
την θεωρητική γνώση με την πρακτική εφαρμογή.
Για την υλοποίηση της ρομποτικής κατασκευής θα χρησιμοποιηθεί το kit
Spike Prime [1] της Lego.

.
Εικόνα 1 : Τα βασικά μέρη του εκπαιδευτικού κιτ Spike Prime

Έννοιες οι οποίες θα διδαχθούν :

 Παραπληρωματικές γωνίες [2]
 Συμπληρωματικές γωνίες [2]
 Κατακορυφήν γωνίες [2]
 Άθροισμα γωνιών τριγώνου [3]
 Ισοσκελές τρίγωνο [3]
 Ισόπλευρο τρίγωνο [3]
 Ορθογώνιο τρίγωνο [4]
 Πυθαγόρειο Θεώρημα [5]
 Πυθαγόρειες τριάδες [6]
 Γωνίες που σχηματίζονται μεταξύ παραλλήλων ευθειών [7]
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 89

Σχέδιο μαθήματος
Το ρομποτικό όχημα που θα χρησιμοποιηθεί είναι το driving base 1 του
Lego Spike Prime.

Εικόνα 2 : Driving base 1

Επισημαίνουμε ότι: Δυο ευθείες ε1 και ε2 που βρίσκονται στο ίδιο

επίπεδο και δεν έχουν κοινό σημείο λέγονται παράλληλες ευθείες.
Αρχικά σχεδιάζουμε δύο παράλληλες ευθείες ε1 και ε2 με μεταξύ τους
απόσταση 8cm πάνω στην επιφάνεια που θα εργαστούμε όπως φαίνεται στο
παρακάτω σχήμα.

Έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν :

Το άθροισμα των γωνιών ενός τριγώνου είναι 180ο.
Συμπληρωματικές γωνίες ονομάζονται δύο γωνίες που έχουν άθροισμα
90ο ( οι γωνίες 37ο και 53ο του παραδείγματός μας είναι συμπληρωματικές).
Πυθαγόρειο Θεώρημα : Σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο το άθροισμα των
τετραγώνων των δύο κάθετων πλευρών είναι ίσο με το τετράγωνο της
υποτείνουσας.
90 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

Μια πυθαγόρεια τριάδα αποτελείται από τρεις θετικούς ακέραιους

αριθμούς α, β, και γ, τέτοιοι ώστε να ισχύει το Πυθαγόρειο Θεώρημα.
Συνημίτονο οξείας γωνίας : Ο λόγος που σχηματίζεται, αν διαιρέσουμε
την προσκείμενη κάθετη πλευρά μίας οξείας γωνίας ω ενός ορθογωνίου
τριγώνου με την υποτείνουσα, είναι πάντοτε σταθερός και λέγεται
συνημίτονο της γωνίας ω. [8]
Εφαρμογή 1: Κατασκευή ορθογωνίου τριγώνου με πλευρές 6, 8,
10cm
Τοποθετούμε το όχημά μας στην επάνω παράλληλη ευθεία με φορά προς
τα κάτω το προγραμματίζουμε να κάνει μία δεξιόστροφη στροφή 53ο και να
κινηθεί ευθεία για 10 cm σχεδιάζοντας ένα ευθύγραμμο τμήμα. Θα πρέπει
να επισημάνουμε πως η γωνία δεν είναι ακριβώς 53ο αλλά βάζουμε εμείς
προσεγγιστικά 53ο για λόγους ευκολίας και κατανόησης από πλευράς των
μαθητών.
Επίσης συν53ο = ΑΒ/ΒΓ => 0,6 = ΑΒ/10 => ΑΒ ≈ 6 cm
Αναλυτικά

Σημείο εκκίνησης

53° Το ορθογώνιο τρίγωνο έχει υποτείνουσα 10 cm ( η

μεγαλύτερη πλευρά ), μεγάλη κάθετη 8 cm και
μικρή κάθετη 6 cm οι οποίες αποτελούν
8cm

37° πυθαγόρεια τριάδα

Σημείο τερματισμού
53°

6cm

Σε αυτό το σημείο οι μαθητές θα κληθούν να υπολογίσουν την πλευρά

ΑΒ εφαρμόζοντας το Πυθαγόρειο Θεώρημα ( ΑΒ2 + ΑΓ2 = ΒΓ2 ). Επίσης
γίνεται αναφορά και στους αριθμούς 6,8,10 οι οποίοι αποτελούν πυθαγόρεια
τριάδα.

Έννοιες που θα χρησιμοποιήσουμε :

Οι γωνίες που βρίσκονται ανάμεσα στις ευθείες ε1 και ε2 ονομάζονται
"εντός".
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας 91

Δύο γωνίες που βρίσκονται η μία στο ένα κι η άλλη στο άλλο ημιεπίπεδο
της ευθείας δ, λέγονται μεταξύ τους "εναλλάξ"
Οι γωνίες που βρίσκονται ανάμεσα στις ευθείες ε1 και ε2 ονομάζονται
"εντός".
Δύο γωνίες που βρίσκονται η μία στο ένα κι η άλλη στο άλλο ημιεπίπεδο
της ευθείας δ, λέγονται μεταξύ τους "εναλλάξ".
Οι εντός εναλλάξ γωνίες που σχηματίζονται μεταξύ δύο παραλλήλων
είναι ίσες.

Εφαρμογή 2: Εντός εναλλάξ γωνίες

Αν βρισκόμαστε στην Α΄ Γυμνασίου και στο ανάλογο κεφάλαιο
μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ίδιο σχήμα για την διδασκαλία των
εντός εναλλάξ γωνιών ( οι δύο γωνίες των 53ο είναι εντός εναλλάξ ).

53°
8cm

37°

53°

6cm

Έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν :

Ισοσκελές τρίγωνο είναι το τρίγωνο το οποίο έχει δύο πλευρές ίσες.
Οι προσκείμενες γωνίες στη βάση ισοσκελούς τριγώνου είναι ίσες.

Εφαρμογή 3: Ισοσκελές τρίγωνο

Εάν τώρα εκεί που σταμάτησε το όχημά μας το προγραμματίσουμε να
κάνει μία στροφή 74ο και μετά να προχωρήσει ευθεία για 10 cm
σχεδιάζοντας ευθύγραμμο τμήμα ίσης απόστασης τότε προκύπτει ένα
ισοσκελές τρίγωνο.
Αναλυτικά
92 38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαθηματικής Παιδείας

53° 53°
8cm

37° 74°

53° 53°

6cm

Βιβλιογραφία
[1] https://community.legoeducation.com/blogs/31/220
[2] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2748/Mathimatika_A-
Gymnasiou_html-empl/indexB1_8.html
[3] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2748/Mathimatika_A-
Gymnasiou_html-empl/indexB3_2.html
[4] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2748/Mathimatika_A-
Gymnasiou_html-empl/indexB3_1.html
[5] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2196/Mathimatika_B-
Gymnasiou_html-empl/indexB1_4.html
[6] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%85%CE%B8%CE%
B1%CE%B3%CF%8C%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1%
CF%84% CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B1
[7] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2748/Mathimatika_A-
Gymnasiou_html-empl/indexB2_6.html
[8] http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2196/Mathimatika_B-
Gymnasiou_html-empl/indexB2_2.html