‫هيواد‬

‫داسالمي امارت زعيم عاليقدر اميرالمؤمنين د امارتي ادارو مسئولينو ته ‪:‬‬

‫ورځپاڼه‬
‫د خپلوۍ او شخصي تعلق پر بنسټ چاته له دندې ورکولو‬
‫په کلکه ډډه وکړئ‬
‫امــر الندې اداراتــو کې يې خپل‬ ‫امر شوی‪،‬چې دخپلوۍ او شخيص‬ ‫دخپلو بچيانو ګامرلو دمنفکولو‬ ‫دافغانستان اسالمي امارت مرشتابه‬
‫يــو يا څو زامن مقرر کړي ‪ ،‬ددې‬ ‫تعلُق پر بنســټ چاتــه دوظيفې‬ ‫حکــم وکــړ‪ .‬د‪ ۱۴۴۳/۸/۱۳‬هـ‬ ‫امرياملؤمنني شــېخ الحديث هبة‬
‫حکم له ابالغه وروســته منفک‬ ‫ورکولو پــه کلکــه ډډه وکړي‪.‬‬ ‫ق ‪ ۳۰‬مې ګڼې دحکم پر اســاس‬ ‫اللــه اخنــدزاده حفظــه الله په‬
‫دي او دخپلــو زامنو پر ځای دې‬ ‫په دغه حکم کــې راغيل؛ دټولو‬ ‫دټولــو وزارتونو‪ ،‬رياســتونو او‬ ‫شــفاهي هدايت په اماريت ادارو‬
‫نور کسان مقرر کړي‪.‬‬ ‫اماريت ادارو مسئولني چې تر خپل‬ ‫خپلواکو اماريت ادارو مسئولينو ته‬ ‫کې دمســئولينو له لوري په دندو‬

‫‪ l‬یکشنبه دشعبان المعظم ‪ 26‬مه ‪1444‬ق کال‪ l‬دکب‪28‬مه ‪ 1401‬ل کال‪ l‬دمارچ‪ 19‬مه ‪2023‬م کال‪ l‬خصوصي ګڼه‪68‬مه ‪ l‬پرله پسې ګڼه‪89‬يمه‪ ،‬اتمه دوره‬ ‫دتاسیس کال ‪ 1328‬لمریز‬ ‫مؤسس‪ :‬عبدالرووف بېنوا‬

‫د کورنيو چارو وزارت سرپرست‪:‬‬

‫د افغانستان او ايران ترمنځ‬
‫د سوداګرۍ ګډه خونه جوړېږي‬ ‫نړۍ بايد له افغانستان سره دتعامل په برخه کې دوه مخې‬
‫تر منــځ دســوداګريزو چارو‬
‫دګــډې خونــې پــه جوړېــدو‬
‫دســوداګرۍ او پانګونې خونې‬
‫مســئولينو ويــي‪ ،‬متــه ده پــه‬
‫پاليسي ونه لوبوي‬
‫رسه بايدســوداګرو تــه الزمې‬ ‫‪ ۱۴۰۲‬هجــري ملريــز کال کې‬ ‫دکورنيو چارو رسپرســت وزير‬
‫آســانتياوې برابــرې يش‪ .‬لــه‬ ‫دافغانســتان او ايــران ترمنــځ‬ ‫داماراتو علــاوو له پالوي رسه‬
‫بــل لــوري اقتصــادوزارت‬ ‫دســوداګرۍ ګډه خونه جوړه‬ ‫دهېوادپــه ســيايس‪ ،‬اقتصادي او‬
‫دافغانســتان او نورو هېوادونو‬ ‫يش‪.‬‬ ‫امنيتي برخو خــرې وکړې‪ ،‬په‬
‫تر منځ دسوداګرۍ دګډو خونو‬ ‫ديــادې خونې دمديــره پالوي‬ ‫دغــه غونــډه کــې دواړو لورو‬
‫جوړېــدل دهېوادداقتصادپــه‬ ‫غړي خان جــان الکوزي وييل‪:‬‬ ‫ددبــۍ او افغانســتان ترمنــځ‬
‫ګټــه بــويل‪ .‬دســوداګرۍ او‬ ‫ددې ګډې خونې لــه جوړېدو‬ ‫دډيپلوماتيکو اړيکو په پراخېدو‬
‫پانګونــې خونــې دمالوماتو له‬ ‫موخــه ددواړو هېوادونــو تر‬ ‫خوښــي وښــوده او زياتــه يې‬
‫مخې‪ ،‬افغانســتان له پاکســتان‪،‬‬ ‫منــځ دپانګونــې زياتــوايل او‬ ‫کــړه چې افغانســتان دامنيت او‬
‫تاجکســتان‪ ،‬ازبيکســتان او‬ ‫دســوداګريزو ننګونــو حــل‬ ‫اقتصادپه برخه کې غوره الســته‬
‫روسيې رسه دســوداګرۍ ګډې‬ ‫دی‪ .‬له دې رسه ســم‪ ،‬يو شــمېر‬ ‫راوړنــې لري‪.‬همدارنګه خليفه‬
‫خونې لري‪.‬‬ ‫ســوداګر وايي‪ ،‬دکابل او تهران‬ ‫صيب داماراتو ‪۵ ...‬مخ‬

‫اسالمي امارت د رسنيو اقتصادي ستونزو ته حلالرې لټوي‬
‫مخنيــوی وکړي‪.‬داطالعاتــو او‬
‫کلتــور وزارت وياندهمدارنګه‬
‫خرب ورکــړی‪ ،‬چې ديــوې نوې‬
‫جوړې شوې ‪۵ ...‬مخ‬
‫د اطالعاتو او کلتور وزارت ‪:‬‬
‫امنيتي ارګانونه شــپه ورځ هڅې‬
‫کوي‪ ،‬چې درسنيو او خربياالنو‬
‫لپاره خوندي او ډاډمن چاپېريال‬
‫رامنځته او داحتاميل امنيتي پېښو‬
‫د ‪ ۱۰۰‬زره ټنو غنمو د پېرلو طرحه مو‬
‫داطالعاتــو او کلتــور وزارت‬
‫دخربيال دميل ورځــې په پار په‬
‫خپاره کــړي پيغام کې وييل‪ ،‬چې‬
‫داسالمي ارزښتونو او ميل ګټو په‬
‫نظر کې نيولــو رسه په هېوادکې‬
‫دبيان آزادۍ او درســنيو مالتړ ته‬
‫ژمن دی‪.‬ديــادوزارت وياندمفتي‬
‫عبداملتني قانع په همدې موخه په‬
‫خپاره کــړي پيغام کې وييل‪ ،‬چې‬
‫جرايــم معاف شــوي او باقياتو‬ ‫اسالمي امارت درسنيو داقتصادي‬
‫دورکړې په موخه ديوې مياشتې‬ ‫ســتونزو دحل کولو هڅې کوي‪.‬‬
‫مــوده ‪ ۳‬کلونو ته غځول شــوې‬ ‫دقانع په خربه پــه همدې موخه‬
‫ده‪.‬رسچينــې زياته کــړې‪ ،‬چې‬ ‫په هېوادکې دټولو رسنيو عمومي‬
‫د کرنې‪ ،‬اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت ‪:‬‬
‫کابينې ته وړاندې کړې‬
‫دکرنــې او مالــدارۍ‬ ‫دافغانستان دکرنې اوبو لګولو او‬
‫خونــې مرســتيال مريويس‬ ‫مالدارۍ خونه له ملګرو ملتونو‬
‫حاجــي‌ زاده وايــي‪:‬‬ ‫او مرستندويو هېوادونو غواړي‪،‬‬
‫(( په اوســنيو حاالتو کې‬ ‫چې لــه افغانســتان رسه دغنمو‬
‫بايدنړيوالــه ټولــه او نور‬ ‫دزېرمه کولو په برخه کې مرسته‬
‫هېوادونه له افغانستان رسه‬ ‫وکړي‪.‬‬
‫مرســته وکړي او اســامي‬ ‫ياده خونه دکورنيــو کرنيزو په‬
‫امــارت مســئوليت لــري‪،‬‬ ‫ځانګړې توګه دغنمو دتوليداتو‬
‫چې په سرتاتيژيکو زېرمو‬ ‫پــر زياتــوايل ټينــګار کــوي‪.‬‬
‫کې غنم ولــري‪ ،‬څو خدای‬ ‫دغه غوښــتنه په افغانســتان کې‬
‫کارپوه قطب الدين يعقويب وايي‪:‬‬ ‫مه‌کړه له لوږې او وچکالۍ رسه‬ ‫دوچکالــۍ دغځېدو داحتامل په‬
‫(( افغانستان‪۵...‬مخ‬ ‫مخ نه‌شــو‪ )).‬داقتصــادي چارو‬ ‫تړاو شوې ده‪.‬‬

‫په دبی کې د بېالبېلو توکو نندارتون‬
‫پرانيستلشو‬
‫دافغانستا ن‌لسګونوسوداګرو‬
‫مېرمنــو پــه نــړۍ کــې‬
‫دهېواددتوليداتــو‪ ،‬لــه هغــې‬
‫ډلــې دغاليــو‪ ،‬ګاڼــو او وچې‬
‫مېــوې دصادراتو لپــاره دبازار‬
‫موندنې په مقصدددوبۍ په يوه‬
‫نندارتــون کې پــه انالين ډول‬
‫ګــډون وکړ‪.‬دلســګونو افغان‬
‫ســوداګرو مېرمنــو پــه ګډون‬
‫دمتحــده عريب اماراتــو په دبی‬
‫ښار‪۵ ...‬مخ‬
‫مجاهد‪ :‬د اسالمي امارت ځواکونو په بلخ کې شپږ داعشيان وژلي‬
‫داســامي امارات وياندښــاغيل‬
‫ذبيح اللــه مجاهدپرون ســهار‬
‫وختــي پــر ټويټر ليــکيل‪ ،‬چې‬
‫داســامي امــارت ځواکونــو‬
‫بېــګاه ناوختــه دبلــخ واليت‬
‫مرکــز مزاررشيــف ښــار پــه‬
‫پنځمه‪ ،‬شــپږمه او امتــه ناحيه‬
‫کې دداعشــيانو پــر پټنځايونو‬
‫بريدونه کړي دي‪.‬‬
‫دمجاهدپر وينا‪ :‬په دغو عملياتو‬
‫کې يوشمېر داعشيان وژل شوي‬
‫او‪۵ ...‬مخ‬

‫په کابل کې د مسافر وړونکو موټرو د کرايې د تثبيت لپاره‬
‫د ټرانسپورت او هوايي چلندوزارت نوې اليحه‬
‫چلنــدوزارت وياندامــام الدين‬
‫احمــدي وايــي‪ (( :‬دکابل ښــار‬
‫تقريباً ‪ ۱۵۰‬مســرونو لپاره يا له‬
‫دې زياتو ته اليحه وټاکل شوه او‬
‫لــه وړاندې نه يې تفاوت پنځه يا‬
‫لس افغانۍ راغلی دی‪)).‬‬
‫ددغه وزارت دوياندپه وينا‪ :‬ددې‬
‫نوې اليحې له مخې‪ ،‬په کابل ښار‬
‫کې دليني موټرو کرايې له پنځو‬
‫تر لسو افغانيو ‪۵...‬مخ‬
‫د نوي کال کاري وختونه اعالن شول‬
‫چې په کې دماسپښــن لــه ‪ ۱:۰۰‬تر‬
‫‪ ۲:۰۰‬بجــو دډوډۍ او ملانځــه لپاره‬
‫شــوې ده‪.‬همدارنګه دپنجشــنبې په‬
‫ورځ؛ دســهار په ‪ ۸‬بجو دکار پيل او‬
‫دکار او ټولنيزو چارو وزارت پرون‬
‫داعالميې په خپرولــو رسه په مرکز‬
‫يو ساعت وقفه مشخصه کړل شوې‬ ‫دماسپښــن په ‪ ۱‬بجه پرتــه له وقفې‬ ‫او واليتونو کــې د‪ ۱۴۰۲‬کال مطابق‬
‫دترانســپورت او هوايــي چلند‬ ‫ده‪.‬همدرانګه به دپنجشنبې په ورځ‬ ‫پای ته رسېږي‪.‬‬ ‫د‪ ۱۴۴۴‬او ‪ ۱۴۴۵‬دمامورينو دکار دپيل‬
‫وزارت پــه کابــل کې دمســافر‬ ‫دســهار په‪ ۸:۳۰‬بجو کار پيلېږي او‬ ‫يــادوزارت همــداراز دپنجشــنبې‬ ‫او پاى موده مشــخصه کړې ده‪.‬دغه‬
‫وړونکو موټرو دکرايې په تړاو‬ ‫دماسپښني په ‪ ۱:۳۰‬بجه پرته له وقفې‬ ‫پــه ورځ پرته له ځنــډه دروژې په‬ ‫وزارت په خپره کــړې خربپاڼه کې‬
‫لــه نــوې اليحې خــر ورکوي‪.‬‬ ‫پای ته رســېږي‪.‬په دغه خربپاڼه کې‬ ‫مبارکه مياشت کې دسهار په ‪ ۸‬بجو‬ ‫وييل‪ ،‬چــې دکال په لومړيو شــپږو‬
‫ديــادوزارت په وينــا دغه اليحه‬ ‫دغــه راز دتوليــد‪ ،‬خدمتونو‪ ،‬داميي‬ ‫دکار پيل او دماسپښــن په ‪ ۱:۰۰‬بجه‬ ‫مياشتو کې‪ ،‬له شــنبې تر چهارشنبې‬
‫په کابل ښــار کې ‪ ۱۵۰‬مسريونو‬ ‫فعالو سکتورونو‪ ،‬خپرونو‪ ،‬روغتيا‪،‬‬ ‫دکار پــای اعالن کــړی دی‪.‬له بلې‬ ‫پورې‪ ،‬دســهار پــه ‪ ۸ :۰۰‬بجو کار‬
‫ته جوړه شوې او دموټرو کرايه‬ ‫پوهنــې او لوړو زده کړو موسســو‬ ‫خوا؛ دکال په دوهمو شــپږو مياشتو‬ ‫پيلوي او دمازديګر په ‪ ۴:۰۰‬بجو پای‬
‫ته هم الرښــوونه شوې‪ ،‬چې دکاري‬ ‫کې‪ ،‬له شــنبې تر چهارشنبې پورې‪،‬‬ ‫ته رسېږي‪ ،‬چې په کې دماسپښني له‬
‫دتګ راتګ دمســر داوږدوايل‬
‫ځانګړتيــاوو‪ ،‬اقليمــي رشايطو او‬ ‫کار دســهار په ‪ ۸:۰۰‬بجو پيلېږي او‬ ‫‪ ۱:۰۰‬تر ‪ ۲:۰۰‬بجو دډوډۍ او ملانځه‬
‫پر بنســټ په پام کې نيول شوې‬
‫اړوندقوانني او‪۵ ...‬مخ‬ ‫دماسپښــن په‪ ۳:۳۰‬پای ته رسېږي‪،‬‬ ‫لپاره يو ساعت وقفه مشخصه کړای‬
‫ده‪.‬دترانســپورت او هوايــي‬
 ‫یکشنبه دشعبان المعظم ‪ 26‬مه ‪1444‬ق کال ‪ l‬دکب‪28‬مه ‪ ۱۴۰۱‬لکال ‪ l‬دمارچ ‪ 19‬مه ‪2023‬مکال‪ l‬خصوصي ګڼه‪68‬مه‪ l‬پرلهپسېګڼه‪ 89‬يمه ‪،‬اتمهدوره‬
‫هيواد‬
‫کارپوهان ‪:‬‬

‫په ملګرو ملتونو کې د افغانستان څوکۍ دې اوسني نظام‬

‫ته وسپارل شي‬
‫څوکۍ بايددافغانستان اسالمي‬
‫امارت ته وسپارل يش‪)).‬‬
‫دمګړۍ پــه ملګــرو ملتونو‬
‫کې دافغانســتان پــر څوکۍ‬
‫نصرياحمدفايق ناســت دی او‬
‫ځان دافغانستان رسمي استازي‬
‫ګڼي‪.‬کارپوهان په دې باور دي‪،‬‬
‫که چريې په ملګرو ملتونو کې‬
‫دافغانستان څوکۍ اوسني نظام‬
‫ته وســپارل يش‪ ،‬نه يــوازې دا‬
‫چې په دې رسه به دافغانســتان‬
‫دحکومــت دريځ له نړۍ رسه‬
‫پــه مســتقيم ډول مطرح يش‪،‬‬
‫بلکې له رسميت پيژندنې رسه‬
‫به هم مرسته وکړي‪.‬‬
‫اقارب مهاجران غرق شده‬
‫سواحل ایتالیا‪:‬‬
‫بانډ او ډلې استازي دي‪،‬چې په‬ ‫کولی‪،‬بلکې ديــوې ځانګړې‬
‫ملګرو ملتونو کې دافغانستان‬ ‫ډلــې لپاره کار کوي‪.‬دســيايس‬
‫څوکۍ وررسه ده‪ )).‬خو ځينې‬ ‫چارو کارپوه قريب الرحامن‬
‫نور بيــا وايي‪ :‬غوښــتنه يې دا‬ ‫شــهاب وايــي‪ (( :‬دملګــرو‬
‫ده‪،‬چې نړيــوال بايددملګرو‬ ‫ملتونو درامنځ ته کېدو دفلسفې‬
‫ملتونو دمنشور او شته قوانينو‬ ‫لــه مخې‪،‬هرهېوادحــق لري‪،‬‬
‫په اســاس دافغانستان څوکۍ‬ ‫چې هلته مناينده ګي او مستقل‬
‫اوســني نظام ته وســپاري او‬ ‫اســتازي ولــري‪،‬دا پــه ځينو‬
‫دا دافغانانــو حــق دی‪،‬چې په‬ ‫مواردو کې افغانستان ته زيان‬
‫نړيواله کچه يې په مســتقيمه‬ ‫رســوي او تاوان يې دادی‪،‬چې‬
‫توګه غږ پورته يش‪.‬دســيايس‬ ‫هلتــه افغانان مســتقيم غږ نه‬
‫چــارو کارپوه هاتــف مختار‬ ‫لري‪،‬ډېر کله اتهامونه وارديږي‬
‫وايــي‪ (( :‬دنړيوالــو قوانينو ‪،‬‬ ‫او پوښتنې کېږي‪،‬هغه ځواب‬
‫مقرراتــو او دملګــرو ملتونو‬ ‫نه يي او اوســنۍ استازويل يې‬ ‫په الس کــې ده‪،‬چې نه يوازې‬
‫دمنشور تر سيوري الندې دغه‬ ‫مناينده ګي نــه يش کويل‪ ،‬ديوه‬
‫دخوست بدۍ او دښمنۍ د حکومت‬
‫او محلي جرګو په هڅو حلېږي‬
‫شــااوخوا يــو نيــم کال‬
‫کېږي‪،‬چې پــه ملګرو ملتونو‬
‫کې دافغانســتان پــر څوکۍ‬
‫د صادراتو ډېروالی‬
‫الهم دهغه حکومت اســتازي‬
‫ناســت دی‪ ،‬چــې پــر ټــول‬
‫افغانستان داسالمي‌امارت دبيا‬
‫د ښې راتلونکې پيالمه‬
‫واکمنېدو وروسته رسه وپاشل‬
‫او له منځه تللی دی ‪.‬داسالمي‬ ‫دامريــکا او لوېديځې نړۍ داشــغال پر مهال‬
‫امــارت وياندمرســتيال بالل‬
‫افغانســتان تــه په بېــا بېلو نومونو لســګونه‬
‫کرميي وايي‪ ،‬دنړيوالو اصولو‬
‫او معيارونو په اســاس بايدپه‬ ‫ميليــارده ډالــره راوړل شــول او آن ځينــو‬
‫ملګرو ملتونو کې دافغانستان‬ ‫کارپوهانــو دا نغمې غږولې‪ ،‬چــې په دغومره‬
‫څوکــۍ دافغانانو ريښــتيني‬ ‫ډالرو له دوهمې نړيوالې جګړې وروسته ټوله‬
‫استازي ته وسپارل يش‪،‬چې له‬ ‫اروپا جوړه شوې ده‪.‬‬
‫نړۍ رسه دافغانســتان غوښتنې‬
‫اســايس پوښــتنه داده‪ ،‬چې پر دومره پرېامنه‬
‫او دريــځ لــه هامغه ســتېجه‬
‫مطرح کړي‪.‬‬
‫ډالرو رسبېره ولې افغانســتان اقتصادي ثبات ته‬
‫هېله مندي داده‪،‬چې دافغانستان‬ ‫کرميــي وايي‪ :‬تراوســه دغه‬ ‫ونه رســېد؟ ولې دنــادارۍ او فقر کچه دومره‬
‫دغه حق دافغانســتان دخلکو‬ ‫څوکۍ اســامي امارت ته نه‬ ‫لوړه ده؟ ولــې اوس هم افغان ناروغان په خپل‬
‫واقعــي اســتازي ته وســپارل‬ ‫ده ســپارل شــوې‪،‬چې دا کار‬ ‫هيوادکــې لــه روغتيايي خدمتونــو بې برخې‬
‫يش‪ )).‬دسيايس چارو يو شمېر‬ ‫لــه افغانانــو رسه دنړيوالو بې‬
‫دي؟ ولــې دبې روزګارۍ کچه دومره لوړه ده؟‬
‫کارپوهــان وايي‪،‬دملګــرو‬ ‫انصايف ده‪.‬‬
‫او ولې افغانستان اوس هم واردايت هيواددی؟‬
‫ملتونو دجوړښت له مخې هر‬ ‫ده زياتــه کــړه‪ (( :‬واقعيــت‬
‫هېوادحــق لري‪،‬چــې په دغه‬ ‫دادی‪،‬چې په ملګــرو ملتونو‬ ‫ددې ټولو پوښتنو ځواب دا دی‪ ،‬چې اشغالګرو‬
‫نړيوال ســازمان کې مســتقل‬ ‫کــې دافغانســتان څوکــۍ‬ ‫دغه ډالر دافغانســتان درغولو لپاره نه راوړل‪،‬‬
‫اســتازي ولــري‪.‬دوی وايــي‪:‬‬ ‫دافغانســتان واقعي استازي ته‬ ‫بلکې دلتــه يې خپــل لنډمهالــه‪ ،‬منځمهاله او‬
‫اوس په دغه نړيوال ســازمان‬ ‫بايدوسپارل يش‪ ،‬دا چې تراوسه‬ ‫اوږدمهاله ســيايس او اقتصادي پالنونه درلودل‬
‫کې دافغانســتان غــږ خاموش‬ ‫پورې دا کار نه دی شوی‪ ،‬دا بې‬
‫او بل داچې دلته کومــه اداره واکمنه وه‪ ،‬هغه‬
‫دی او په ملګــرو ملتونو کې‬ ‫انصايف ده او له ټولو معيارونو‬
‫دافغانســتان څوکۍ دهغه چا‬ ‫او اصولــو رسه په تضادکې ده‬ ‫په ټولو برخو کې دبادار دامر او فرمايش تابع‬
‫او افغانســتان اوس په ملګرو‬ ‫وه او دهيواددګټــو او پرمختګ لپاره يې هيڅ‬
‫دافغانانــو اســتازيتوب نه يش‬ ‫ملتونو کې استازي نه لري زموږ‬ ‫مستقله سرتاتيژي او پالن نه درلود‪.‬‬
‫خو له کومې ورځې چې اســامي امارت واک‬
‫ته رســېدلی او له هيواده داشغال کرغېړن ټغر‬
‫ټــول شــوی‪ ،‬دصادراتو په ډېــروايل‪ ،‬دکورنيو‬
‫عوايدو په کچه او دراټولولو په برخه کې ښــه‬

‫کشتی هدف قرار‬ ‫صرب او حوصلې کار واخيل‪)) .‬‬

‫دقومــي مرشانو لــه لوري هم‬
‫دخوســت امنيــه قوماندانۍ‬
‫وياندمستغفر ګربز په دې اړه‬
‫خوســت يو له هغو واليتونو‬
‫دی‪ ،‬چې دشخيص تربګنيو له‬
‫خربونه اورېدل کېږي او داســې ښکاري چې‬
‫اســامي امارت داقتصــادي پرمختګ او ثبات‬

‫گرفتهاست‬ ‫دخوســت په بېالبېلو ســيمو‬

‫ایــن مهاجــران بــه ســخره‬
‫برخوردنکــرده‪ ،‬بلکه هدف‬
‫قرار گرفته است‪.‬غرق شدن‬
‫کشــی مهاجران در ســواحل‬
‫ایتالیا به تاریــخ ‪ 26‬فربوری‬
‫جــان ده‌هــا نفــر را گرفت‬
‫کــه براســاس گزارش‌هــای‬
‫تاییدشــده‪ 32 ،‬تــن آنــان از‬
‫شهروندان افغانستان بودند‪.‬‬
‫فرهــاد‪ 16‬ســاله و مینای ‪25‬‬
‫ســاله که پدر و مادرشان در‬
‫ترکیه برس می‌برند‪ ...‬ص‪5‬‬
‫کې دشــخيص دښــمنيو دحل‬
‫وييل ‪،‬چــې دتېر يــوه کال په‬
‫جريــان کې ددغــه واليت په‬
‫امله په کې يو شــمېر کورنۍ‬
‫ددښــمنۍ ښکار شــوې‪ ،‬خو‬
‫لپاره بنســټيز بدلون او ســمون ته ژمن دی او‬
‫همدا کولی يش افغانســتان يــو داميې ثبات او‬
‫هڅې کېږي‪ ،‬چې وروســتۍ‬ ‫مرکز او يو شــمېر ولســواليو‬ ‫دخوښــۍ زيــری دا دی‪ ،‬چې‬ ‫پرمختګ ته ورسوي‪.‬‬
‫يوه يې ددغه واليت داسامعيل‬ ‫کې دشخړو کمېسيون له لوري‬ ‫ددغو دښــمنو دپای ته رسولو‬
‫هيوادونه او ملتونه هغــه مهال اقتصادي ثبات‬
‫خېلــو مندوزيــو ولســوالۍ‬ ‫شاوخوا ((شپږ)) لويې شخړې‬ ‫لپــار دحکومــت او محــي‬
‫اړونددلپوريو سيمه کې ددوو‬ ‫اوارې شوې دي‪.‬‬ ‫جرګو لــه لوري هڅې پراخې‬
‫او ځان بسياينې ته رســيږي‪ ،‬چې صادرات يې‬
‫کورنيــو ترمنــځ ‪ ۱۱۰‬کلنــه‬ ‫((لســګونه کسان په کې وژل‬ ‫شوې دي‪.‬‬ ‫دوارداتــو په پرتله ډېــر يش‪ ،‬دکورنيو عوايدو‬
‫دښــمني وه چې په دوســتۍ‬ ‫شوي وو او د‪ ۳۰ ،۲۵ ،۲۰‬او ‪۸۰‬‬ ‫دخلکو ترمنــځ دغه تربګنۍ‬ ‫کچه يې لوړه يش او دراټولولو په برخه کې يې‬
‫بدله شوه‪.‬له يوې پېړۍ اوږدې‬ ‫کلونو پورې پخوانۍ وې‪.‬‬ ‫او دښــمنۍ تر ډېره دځمکو‪،‬‬ ‫شفافيت رامنځته يش‪.‬‬
‫دښمنۍ کې ددوو کورنيو شپږ‬
‫دافغانســتان اســامي امارت درياســت الوزرا‬
‫کسان وژل شوي وو او دواړو‬
‫داقتصــادي مرســتيالۍ دمعلوماتــو لــه مخې‬
‫لورو ويل‪ ،‬چــې په دې اوږده‬
‫اجســادبرخی از مهاجــران‬ ‫موده کــې يې ډېرې ســختۍ‬ ‫افغانستان دروان ‪۱۴۰۱‬ل کال دکب مياشتې تر‬
‫افغــان که در ســواحل ایتالیا‬ ‫ليديل او خپل کور او کلی ترې‬ ‫شــلمې نيتې ديو اعشاريه ‪ ۹‬ميلياردو امريکايي‬
‫غرق شده بودند‪ ،‬در روزهای‬ ‫پردي شوي وو‪.‬‬ ‫ډالرو په ارزښت توکي بهر ته صادر کړي دي‪،‬‬
‫پســین بــه بازماندگان شــان‬ ‫ګل زمان چې په ياده دښــمنۍ‬ ‫چې دا دافغانســتان په تاريخ کې دصادراتو له‬
‫در کنــدز رســیده و به‌خاک‬ ‫کــې يې دخپلــې کورنۍ درې‬
‫ټولو غټ حجم دی‪.‬‬
‫ســپرده شــدند‪ .‬دوتن از این‬ ‫غړي له الســه ورکــړي وييل‪:‬‬
‫مهاجــران باهــم بــرادر و‬ ‫((زمــوږ دنيکونــو او پلرونو‬ ‫نوي افغــان حکومــت داقتصــادي پرمختګ‬
‫خواهــر و از والیــت کندز‬ ‫دوخت خــره ده ‪۱۱۰‬کاله يې‬ ‫او ودې برخــه کې مثبــت ګامونه اخيســتي؛‬
‫می‌باشند‪ .‬بستگان آنان پس از‬ ‫وتــي دي‪ ،‬دری زموږ او دری‬ ‫خــو ال هــم ډېر کار تــه اړتيا ده‪ ،‬تــر څو مو‬
‫دریافت اجساداین دو مهاجر‬ ‫ددوی مړه شوي دي‪.‬‬ ‫موږ له ولســونو غوښتي‪ ،‬چې‬ ‫غرونو‪ ،‬دښتو او نورو مسايلو‬ ‫ګران هيوادپر ځان بســيا او دســيمې او نړۍ‬
‫نامراد‪ ،‬می‌گویندکه براساس‬ ‫دځمکې دملکيت پر رس دغه‬ ‫خپلمنځي مشــکالت دخربو‬ ‫له امله زېږيږي‪،‬چې ځينې يې‬
‫دهيوادونو سيال يش‪.‬‬
‫آخرین متاس‌های آنان‪ ،‬کشتی‬ ‫مشکل ‪۵ ...‬مخ‬ ‫له الرې حــل کړي او له زغم‪،‬‬ ‫آن کلونه دوام مومي‪.‬‬
 ‫یکشنبه د شعبان المعظم ‪ 26‬مه ‪1444‬ق کال ‪ l‬دکب‪28‬مه ‪ ۱۴۰۱‬لکال ‪ l‬دمارچ ‪ 19‬مه ‪2023‬مکال‪ l‬خصوصي ګڼه‪68‬مه‪ l‬پرلهپسېګڼه‪ 89‬يمه ‪،‬اتمهدوره‬
‫هيواد‬
‫دوديزې کرکيلــې د ارزګانـي‬ ‫د اقتصادي پرمختګ کچه د يو هيواد د انرژۍ له توليد‬
‫بزګرانوحاصلنيماييکړی‬
‫لگښت او صادراتو څخه اندازه کېږي‬
‫ع‪ ،‬عيان‬

‫دانرژۍ منابــع ‪،‬چې ځېنې يې تر‬ ‫له ازبیکســتان څخه د پېســو په‬ ‫به يې له برېښــنا څخه په صنعت‬ ‫هېوادونــه د پرمختګ لــه پلوه‬
‫ځمکې النــدې او ځينې نور مواد‬ ‫بــدل کــې د هېــواد پالزمېنې او‬ ‫او نورو اقتصــادي چارو کې کار‬ ‫په مختلفو ډولونو وېشــل شــوي‬
‫يې په غرونو کې پيدا کېږي لکه‪،‬‬ ‫ځېنو نورو ښــارونو ته د برېښنا‬ ‫واخيستل يش‪ ،‬ځکه چې د برېښنا‬ ‫دي‪ ،‬چــې ځينــې يــې پرمختليل‪،‬‬
‫د ودانيــو ډبرې‪ ،‬مالګه او د ډبرو‬ ‫د راوســتلو پر ځــای د هېواد يوه‬ ‫توليد د نننــۍ پرمختيا او پراختيا‬ ‫ځينــې پرمختيايــي او ځينې يې‬
‫سکاره‪ ،‬خو رسه له دې افغانستان‬ ‫يا دوه برېښنايي فابريکې رغولې‬ ‫غوره او بنسټيز عامل دى‪.‬‬ ‫وروســته پاتې هېوادونــه دي او‬
‫يــو ډول قيمتي کرميــه ډبرې هم‬ ‫وای‪ ،‬نــو هېواد به مــو د اقتصاد‬ ‫خو نن ســبا برش د يوې پرمختللې‬ ‫دغــه هېوادونه يو لــه بل رسه په‬
‫لري لکه‪ :‬الجورد‪ ،‬زمرد‪ ،‬فريوزه‪،‬‬ ‫له پلوه دا ســره رضبه نــه ليدله‬ ‫او په زړه پورې انرژۍ او ځواک‬ ‫سيالۍکې دي‪.‬‬
‫لعل او همدارنګــه‪ ،‬رسه زر او د‬ ‫او هغه لګښــتونه ‪،‬چې د برېښنا‬ ‫لرونکــی دی حتــی پرمختلــي‬ ‫وروســته پــايت او پرمختيايــي‬
‫داســې نورو توکو له نعمت څخه‬ ‫پر مزیــو‪ ،‬پايو او تر دې ځايه په‬ ‫هېوادونه له هســتوي او ملريزې‬ ‫هېوادونه غواړي ‪،‬چې د پرمختللو‬
‫يــو برخمــن هېــواد دی‪ .‬د ډبرو‬ ‫راوستو شــوي‪ ،‬کېدای شوای چې‬ ‫انــرژۍ څخه ګټه اخــي‪ ،‬چې دا‬ ‫هېوادونو پــه قطار کې ودريږي‪،‬‬
‫ســکاره چې په شامل کې (په آش‬ ‫د هېواد يوه خپلــه فابريکه پرې‬ ‫ځواک بې له شــکه کوالی يش د‬ ‫نــو پــه دې الره کې هــر هېواد‬
‫پشته‪ ،‬دره صوف او کرکر) کې په‬ ‫رغول شــوې وای‪ ،‬چې کله ناکله‬ ‫بــر ژوندانه ته په بشــپړه توګه‬ ‫کوښــښ کوي ‪،‬چــې د اقتصادي‬
‫زياته اندازه پیدا کیږي ور څخه د‬ ‫له ازبیکستان هېواد رسه د کومې‬ ‫بدلون ورکړي‪ .‬دمګړی که تاسې‬ ‫پرمختګ لپــاره له خپلو رسچينو‬
‫تسخني (سون) موادو په توګه په‬ ‫ســتونزې له امله به مو برېښنا هم‬ ‫وګوری له ټولو زيــات توليدات‬ ‫څخه اعظمي اســتفاده وکړي او‬
‫حاصالتو د پاشــلو لپاره عادي ماشني‬ ‫د ترينکوټ ښــار چرمګر سيمه ډېره‬ ‫کارخانــو او د کورونو په تودولو‬ ‫نه پرې کېــده او په ډېر وياړ رسه‬ ‫د فابريکو په واســطه د برېښــنا‬ ‫خپــل صنعــت تــه وده ورکړي‪.‬‬
‫کې کار اخېستل کېږي‪.‬‬ ‫به مو د برېښــنا لــه نعمت څخه‬ ‫انرژۍ په مرسته تررسه کېږي‪.‬‬ ‫که څه هــم تاريخــي تجربو په‬
‫نهلرو‬ ‫مشــهوره ده؛ چېرته چــې په زرګونه‬
‫د دولــت بودجــه د دې جوګــه‬ ‫خوند اخيسته‪.‬‬ ‫د برېښــنا لــه انــرژۍ څخــه نه‬ ‫ډاګه کــړې‪ ،‬چې برشيت د خپلې‬
‫چــې موږ فکر کوو چې دغه ځمکه‬ ‫جريبه ځمکه هر کال کرکيله کېږي‬ ‫نــه ده‪ ،‬چې پــر خپلو بنســټېزو‬ ‫افغانســتان کــه څه هــم د ډېرو‬ ‫يواځــې د يو خوځنــده ځواک‬ ‫ټولنيزې او اقتصادي ودې په ترڅ‬
‫به ‪ ۲۰‬خــرواره حاصــل وکړي‪ ،‬خو‬ ‫شواهد ښــيي ‪،‬چې د ارزګان واليت‬ ‫پــروژو کار پيل کــړي‪ ،‬دا کار د‬ ‫ارزښتونو او بدمرغيو تر څنګ‪،‬‬ ‫او د تنوير(روښــنايۍ) لپاره ګټه‬ ‫کې د وخت د تخنيکي شونتياوو‬
‫هغه‪ ۸‬خــرواره يش‪ ،‬المل دا دي چې‬ ‫کابــو ‪ ۸۰‬په ســلو کې اوســېدونکي‬ ‫خصويص پانګونې په مرســته ښه‬ ‫د طبيعــي زيرمو لــه پلوه يو موړ‬ ‫اخیســتل کېږي‪ ،‬بلکې د ټولنې د‬ ‫په پام کې نيولــو رسه له بېالبېلو‬
‫په کرنــه بوخت دي او نــږدې ټوله‬ ‫تررسه کېــدای يش‪ ،‬چې پانګوال‬ ‫هېــواد دی‪ .‬او طبيعي زيرمې د يو‬ ‫ژوندانه په ښو کولو ‪ ،‬له صنايعو‬ ‫اوومــو توکو څخه ګټه ترالســه‬
‫زموږ کرنه مســلکي نهــده بايد موږ‬
‫راجلب يش د صنعتي کمپنېو د بېا‬ ‫هېواد د جوړيدو بنسټېز ركن ګڼل‬ ‫څخــه پــه کار اخيســتنه او‪ ،‬د‬ ‫کړې او دغو اوومو توکو د وخت‬
‫ته پاملرنه ويش‪)).‬د کرنې کارپوهان‬ ‫کرکيله په دوديــزه او غريمعياري بڼه‬
‫رغاونې او د ګڼو طبېعي زېرمو پر‬ ‫کېږي‪ ،‬طبيعي زيرمــې نه يوازې‬ ‫اقتصــادي ودې او ټولنېزې کچې‬ ‫له رشايطو رسه ســم سرتاتيژيک‬
‫بيــا وايــي‪ ،‬چــې د دوديــزې کرنې‬ ‫تررسه کېږي‪.‬ډېــر ارزګاين کروندګر‬ ‫ارزښــت خپل کړی دی‪ .‬د بېلګې‬
‫حاصــل د معيــاري کرنې په نســبت‬ ‫وايي‪ ،‬چــې دوی د معيــاري کرکيلې‬ ‫په توګه د صنعتي انقالب له پيلو بيا‬
‫څو چنده کــم وي او که چېرې دغه‬ ‫لــه الرو چارو رسه نااشــنا دي او په‬ ‫د نولسمې پيړۍ تر نياميي پورې د‬
‫دې نه‌پوهېــږي چې څنګــه معياري‬ ‫انرژۍ په ډګر کې د ډبرو سکرو‬
‫ســکتور پياوړي نه‌يش افغانســتان به‬
‫ســراتيژيک ارزښــت درلــود‪،‬‬
‫يوه پيــړۍ نورهم د کرنــې په برخه‬ ‫کرنې تــه مخه وکــړي او د کرکيلې‬
‫خو د نولســمې پيړۍ لــه نيامیي‬
‫پرمهال له کومو وســايلو کار واخيل‪.‬‬ ‫وروســته‪ ،‬په صنعتــي پراختياوو‬
‫کــې خودکفايــۍ ته ونه‌رســېږي‪.‬په‬
‫ارشف‌الديــن ‪،‬چې د مرکز ترينکوټ‬ ‫رسه دغــه رول تيلو ترالســه کړ‬
‫ارزګان کــې د کرنې پوهنځي اســتاد‬
‫د تاالين ســيمې اوســېدونکی دی او‬ ‫‪،‬چې له دغــو طبيعي توکو څخه‬
‫پوهنيــار احمداللــه احمــدي وايي‬
‫کابو ‪۳۳‬کاله عمر لري‪ ،‬وايي‪ :‬دوديزه‬ ‫له ميالد څخه ‪ ۳۰۰۰‬کاله مخکي‬
‫‪،‬چې د وضعيــت د بدلولو لپاره پکار‬ ‫هم خلکو کار اخيسته‪ ،‬نو له دې‬
‫کرنه ورته له پــار او نيکه څخه په‬
‫ده‪ ،‬چې کروندګرو تــه پرمختليل او‬ ‫څخه څرګندېــږي چې د صنعت‬
‫مــراث پاتــې ده او هېڅ نوښــت په‬
‫عرصي وســايل ورکــړل يش‪((.‬زموږ‬ ‫او اقتصــاد د پرمختيا لپاره انرژۍ‬
‫کې نه‌دی شــوی‪ .‬نومــوړی همداراز‬ ‫او طبيعي توکو ته ډېره اړتيا ليدل‬
‫کروندګر اوس هم پــه پخواين ميتود‬
‫زياتــوي ‪،‬چې د کرکيلــې د دغه ډول‬ ‫کېږي‪.‬‬
‫مختــه روان دي‪ ،‬پــه يــوه جريــب‬
‫زحمت زيات‪ ،‬خــو ګټه وټه يې کمه‬ ‫انــرژي د اقتصــادي پرمختــګ‬
‫ځمکه کــې بايد د پخوا پــه پرتله ‪۵‬‬ ‫لپاره مهم او بنســټېز فکتور ګڼل‬
‫ده‪ (( .‬زموږ ځمکه چې د ‪۱۲‬خروارو‬
‫يــا ‪ ۶‬چنده زيات حاصــات په الس‬ ‫کېږي‪ .‬د هــر پراختيايي فعاليت‬
‫وي‪ ،‬هغه ‪۸‬خرواره کوي‪ .‬موږ په دې‬
‫راوړل يش‪ ،‬ځکــه اوس نفوس زيات‬ ‫راوېستلو پيل وکړي ‪ ،‬تر څو ډېرو‬ ‫دولــت ته د عــادي او پرمختيايي‬ ‫په لوړولو کې تــرې په اغېزناکه‬ ‫لپاره انرژي بنســټ دى‪ .‬د اقتصاد‬
‫نهپوهيــږو‪ ،‬چې بايد څــه ډول تخم‬ ‫هېوادوالو ته د کار موندنې زمينې‬ ‫بودجې د برابرولو مهمه رسچېنه‬ ‫توګه کار اخېستل کېږي‪ .‬تجربو‬ ‫هر سکتور په يوه بڼه نه‪ ،‬يوه بڼه‬
‫شــوی دی‪ .‬بايد زموږ کروندګرو ته‬ ‫پــه ځمکو کــې وشــېندل يش‪ ،‬موږ‬ ‫برابرې يش‪ ،‬اقتصاد پياوړی يش او‬ ‫ده‪ ،‬بلکــې يو دولــت د نړيوالو د‬ ‫ښکاره کړې ‪،‬چې په ښارونو کې‬ ‫انرژۍ ته اړتيا لري‪ .‬د يو هېواد د‬
‫عامه پوهاوي ورکول يش‪ ،‬که په دي‬ ‫نه‌پوهېږو‪ ،‬چې دغه ځمکه په څومره‬ ‫هېواد پر خپلــو کورنيو عوايدو‬ ‫پاملرنې وړ ګرځي‪ ،‬پانکه اچونه‬ ‫برېښــنا د لرې پرتو ســيمو يعني‬ ‫اقتصادي پرمختــګ کچه د هغه‬
‫طريقه روان اوســو ‪۱۰۰‬کاله نور به‬ ‫وخت کې کرنــې ته اماده کړو‪ ،‬موږ‬ ‫بســيا يش‪ .‬له نېکه مرغه تر يوې‬ ‫منځ ته راځي او هم تر ډېره برېده‬ ‫کليو او بانــډو لورينه ده‪ ،‬په هر‬ ‫هېواد د انرژۍ له توليد‪ ،‬لگښــت‬
‫هم موږ پر خپل ځان بسيا نه شو‪)).‬د‬ ‫ته بايد د کرنې رياســت له خوا څخه‬ ‫اندازې پــورې دا کار شــوی هم‬ ‫دولــت پــر خپلو پښــو درېږي‪.‬‬ ‫ځــای يا واليت کې چې برېښــنا‬ ‫او صادراتو څخه اندازه کېږي‪.‬‬
‫ارزګان د کرنې او مالدارۍ رياســت‬ ‫دی‪ ،‬خو که چېرې پدې برخه کې‬ ‫افغانســتان نه يــوازې دا چې څو‬ ‫کــوټ يا برېښــنايي اســانتياوې‬ ‫له صنعتي انقــاب څخه مخکې‬
‫پوهــاوي راکول يش‪ ،‬اصالح شــوي‬
‫پانګه واچول يش او په سمه توګه‬ ‫لســېزو جګړو ډېر ځپلی‪ ،‬بلکې‬ ‫رامنځ ته کېږي‪ ،‬څرګنده ده چې‬ ‫د انــرژۍ اړتياوې لــه څارويو‪،‬‬
‫مطبوعايت مســئول قدرت‌الله حميدي‬ ‫تخمونه راکول يش او نورې ستونزې‬ ‫راوســپړل يش زمــوږ اقتصــاد به‬ ‫اقتصــادي‪ ،‬اجتامعي‪ ،‬ســيايس او‬ ‫هغه سيمه د تخنيک او اقتصاد له‬ ‫انســانانو او يا هم لــه هوا څخه‬
‫وايي‪ ،‬چې دوی د عامــه پوهاوي په‬ ‫راته حل يش‪ ،‬بيا به موږ ښــه حاصل‬ ‫ډېره وده ومومــي‪ .‬طبيعي زېرمې‬ ‫فرهنګي سیستمونو او داسې نورو‬ ‫پلوه ګړنــدي ګامونه پورته کوي‬ ‫پــوره کېدلــې؛ خــو د ســاينيس‬
‫برخه کــې زياتې هڅې کــړې او تر‬ ‫ورڅخه ترالســه کړو‪)).‬کريم‌الله بل‬ ‫که څه هــم د اقتصادي پرمختګ‬ ‫بنســټونو يې ډېر زيان لېدلی دی‪.‬‬ ‫او د توليداتــو کچه يې لوړېږي‪،‬‬ ‫پرمختګ له کبله د ډبرو سکاره‪،‬‬
‫‪۱۵‬زره ډېــرو کروندګرو تــه يې په‬ ‫ارزګاين بزګــر دی‪ .‬نوموړي ‪۲۷‬کلن‬ ‫لپاره اهم توکــي ګڼل کېږي؛ خو‬ ‫له بده مرغه افغانســتان له خپلو‬ ‫خلکــو تــه د کار موندنې زمينې‬ ‫ګاز او داسې نور د انرژۍ د السته‬
‫چې په اغيزمنه توګه ترې ګټه تر‬ ‫اقتصــادي زېرمو څخه تر اوســه‬ ‫پيداکېــږي او همدا ډول د خلکو‬ ‫راوړلو لپــاره مهم توکي وپېژندل‬
‫بېالبېلــو برخــو کې روزنــه او عامه‬ ‫زملی دی او په ســفيدخار ســيمه کې‬
‫السه نه يش‪ ،‬يوازى شتون يې څه‬ ‫پورې لکه څنګــه چې الزمه ده‪،‬‬ ‫طبیعي اســتعداد او پوهه په کار‬ ‫شول‪.‬‬
‫پوهــاوی ورکــړی‪ ((.‬مــوږ په دې‬ ‫اوســېږي‪ .‬نوموړي بيا په دې ګيله‌من‬ ‫ګټــه نه لري‪ .‬له هغو څخه د ګټې‬ ‫ســامله ګټه نه ده پورتــه کړی‪ ،‬له‬ ‫اچول کیږي او د هېواد د اقتصادي‬ ‫د انــرژۍ توليــد هــم طبيعــي‬
‫برخه کې په مرکز او ولســواليو کې‬ ‫دي ‪،‬چــې نه په تېــر جمهوريت کې‬ ‫اخېستنې لپاره عرصي تکنالوژۍ‪،‬‬ ‫همدې امله اوس مهال افغانستان د‬ ‫ودې او پياوړتيــا لپاره تخنيک او‬ ‫رسچينــو‪ ،‬عــري ټکنالــوژۍ‬
‫‪۱۵۱۵۰‬کروندګرو ته د عامه پوهاوي‬ ‫د ارزګان کرنــې تــه پاملرنه شــوې‬ ‫پانګې او بــري رسچينو ته اړتيا‬ ‫نړۍ د وروسته پاتې هېوادونو په‬ ‫کار کولو ته پام کېږي‪ ،‬نو ويالی‬ ‫او بــري ځواک تــه اړتيا لري‪.‬‬
‫پروګرامونه چمتو کــړي او د کرنې‬ ‫او نه هــم په اوســني حکومت کې‪.‬‬ ‫ده‪ .‬څومــره چې طبيعي وســايل‬ ‫قطار کې ځاى لري‪ .‬لکه څرنګه‬ ‫شو چې برېښنا داسې ځواک دی‬ ‫هغــه هېوادونــه چې له ســيايس‬
‫و کارول يش؛ هومره ښــې پايلې‬ ‫چې ښــکاره ده نن سبا ساينس او‬ ‫‪،‬چــې ور څخه د ګټې اخيســتنې‬ ‫ثبات څخه برخمــن وي؛ کوالی‬
‫ماشــينونه مو په واک کــې ورکړي‬ ‫کريم‌اللــه زياتــوي‪ ،‬چــې د اصالح‬
‫ورکوالی يش‪.‬‬ ‫تکنالوژۍ ډيــره وده کړې‪ ،‬هغه‬ ‫په صورت کې د هېواد ميل عوايد‬ ‫يش د کانونــو د راويســتلو لپاره‬
‫او اصالح شــوي تخمونه مو په واک‬ ‫شــويو تخمونــو‪ ،‬او د کرکيلــې د‬ ‫که چېرته په هېــواد کې وزګارو‬ ‫کارونه ‪،‬چې پخوا به په څوکلونو‬ ‫په چټکــۍ ورځ تر بلې زياتوالی‬ ‫عــري ټکنالــوژي وکاروي او‬
‫کــې ورکړي دي‪ ،‬دا ټول هغه څه دي‬ ‫عرصي وسايلو نشت د دوی له اسايس‬ ‫خلکــو تــه د کار زمينــه برابره‬ ‫کې رستــه رســېدل‪ ،‬اوس په څو‬ ‫مومي‪ .‬پټه دې پاتې نه وي‪ ،‬چې د‬ ‫د ټکنالــوژۍ د کارونــې له پاره‬
‫چې د کرنې پر عــرې کېدو باندې‬ ‫ســتونزو څخه دي‪((.‬کرنه ‪،‬خو موږ‬ ‫يش‪ ،‬توليدي کمپنۍ جوړې او بيا‬ ‫ورځو کې رسته رســېږي د نړۍ‬ ‫برېښنا اهميت او ارزښت نن سبا‬ ‫مسلکي خلک وروزي‪.‬‬
‫څــو ډوله کوو‪ ،‬خو پــه ارزګان کې‬ ‫ورغــول يش او د طبيعي زېرمو د‬ ‫اقتصاد په چټکۍ رسه پر مخ روان‬ ‫څه په ميل کچه او څه په نړيواله‬ ‫بايد زياتــه کړم ‪،‬چــې د انرژۍ‬
‫مترکز کوي‪)).‬په ټوله کې کارپوهان‬ ‫راويستلو لپاره زمينې برابرې يش‪،‬‬
‫موږ ډېره وروســته پاتې کرنه کوو‪،‬‬ ‫دى‪ ،‬ټول هېوادونه په سيالۍ رسه‪،‬‬ ‫کچه د بــر په پرمختګ او د يو‬ ‫سکتور ته ځانګړې پاملرنه پکار‬
‫وايــي ‪ :‬که چېــرې د کرنې‪ ،‬صنعت‪،‬‬ ‫نو پوره بــاور دی ‪،‬چې په هېواد‬ ‫يو له بل څخه د پرمختګ ګامونه‬ ‫هېــواد د اقتصاد پــه پياوړتيا کې‬ ‫ده‪ ،‬ځکه چې هېڅ يو کار نن سبا‬
‫کانونــو او کارموندنــې په برخه کې‬ ‫پــه اوس وخت کې مــوږ د کرنې په‬ ‫کې به روان ټول اقتصادي ناورين‬ ‫اخيل‪ ،‬د ســاينس او تکنالوژۍ په‬ ‫ډېر خوځنده رول لري‪ .‬برېښنا د‬ ‫بې له بريښــنا رسته نه رســيږي‪.‬‬
‫برخه کــې يوازې له بېلچې څخه ګټه‬ ‫له منځه والړ يش‪ ،‬نا امنۍ به لرې‬ ‫برکت له خپلو اقتصادي رسچېنو‬ ‫شلمې پېړۍ له لومړي منايي څخه‬ ‫افغانستان بهاند سېندونه لري ‪،‬چې‬
‫په لويه کچه پانګونه ويش‪ ،‬نه‌يوازې‬
‫اخلو‪ ،‬هغه ډول وسايل نهلرو لکه په‬ ‫يش او هېواد به مو د پرمختګ په‬ ‫څخــه کار اخــي او د پرمختګ‬ ‫وروســته د ژوندانه او صنعت په‬ ‫نورو ګاونډيــو هېوادو ته بهېږي‬
‫په هېواد کې د بې‌روزګارۍ ســطحه‬ ‫لور ګړندي ګامونه پورته کړي‪ ،‬د‬
‫نورو سيمو کې ‪،‬چې خلک ماشينونو‬ ‫پوړۍ شــاته پرېږدي‪ .‬له دې ډلې‬ ‫ټولو کړنو او د انــرژۍ په توليد‬ ‫که چريې دغه ســېندونه مهار او‪،‬‬
‫وررسه راټيټېږي‪ ،‬بلکې افغانســتان د‬ ‫نورو له سواله به خالص يش او په‬
‫څخه کار اخيل‪ ،‬عامه پوهاوي نشته‪،‬‬ ‫څخــه افغانســتان هم يــو غرنی‬ ‫کې لــه ټولو زيــات رول لوبولی‬ ‫لوی او واړه بندونه پرې جوړ يش‪،‬‬
‫پر ځان‌بسياينې پر لور بيايي‪.‬‬ ‫پای کې به مو هېواد وال هوسا او‬
‫هېواد دی‪ ،‬ډېرې طبېعي زېرمې او‬ ‫دی‪ .‬لــه بده مرغه که افغانســتان‬ ‫هم به کرنه پر مخ الړه يش او هم‬
‫دواګانــې پــر وخت نشــته‪ ،‬موږ پر‬ ‫ارامه ژوند غوره کړي‪.‬‬
 ‫یکشنبه دشعبان المعظم‪26‬مه ‪1444‬ق کال ‪ l‬دکب‪28‬مه ‪ ۱۴۰۱‬لکال ‪ l‬دمارچ‪ 19‬مه ‪2023‬مکال‪ l‬خصوصي ګڼه‪68‬مه‪ l‬پرلهپسې ګڼه‪ 89‬يمه ‪،‬اتمهدوره‬
‫هيواد‬
‫د نوميالي اديب استاد محمد‬ ‫په افغانستان کې د کرونا درېيم کال ؛‬
‫آصف صميم ادبي هڅې وستايل شوې‬
‫د اوازو تود بازار‬
‫فرهنګي مســايلو کې روښانه‬ ‫که څه هــم په دې وروســتيو‬
‫تــه پام وکــړي‪ ،‬ترڅــو له دې‬ ‫يــې زياتــې عملې کــړې وې‪،‬‬ ‫شوي وو‪.‬‬ ‫دجوزجان اوســېدونکي غالم‬ ‫د روغتيــا د نړيوال ســازمان د‬
‫معلومات وړاندې کړي دي‪.‬‬ ‫کــې د ننګرهار پــه ګډون په‬
‫ناروغۍ وژغورل يش‪)).‬‬ ‫هغوی مړه شول‪)).‬‬ ‫خو په دې ډله کې داسې خلک‬ ‫حيدر هم چې د کرونا ويروس‬ ‫راپور له مخې‪ :‬کرونا تر اوسه‬
‫ښاغلی جنت زياتوي‪(( :‬استاد‬ ‫يو شــمېر نــورو واليتونو کې‬ ‫د بلخ يو بل اوسېدونکي نجيب‬ ‫د شايعاتو ښــکار شوي کسان‬ ‫هــم وو او شــته چــې دا ډول‬ ‫پر خطراتو باور نه لري‪ ،‬وايي‪:‬‬ ‫په نړۍ کې شاوخوا ‪ ۱۶‬ميليونه‬
‫صميم د پښــتو ژبې يو پياوړی‬ ‫د منانځغونــډو دود يــو څــه‬ ‫الله چــې ټوله کورنــۍ يې په‬ ‫وايي‪ :‬که کرونا ريښتيا وي او‬ ‫سپارښتنې يې بې ګټې او يوازې‬ ‫((کرونــا نشــته‪ ،‬دا يــوازې‬ ‫خلــک وژيل ددغــه ســازمان‬
‫ليکوال دی او استاد دغه راز په‬ ‫کمرنګه شــوی‪ ،‬خو يو شمېر‬ ‫دغې ناروغۍ اخته شوې وايي‪:‬‬ ‫لــه دې مرض څخه د خالصون‬ ‫يې د ماســکونو د رشکتونو په‬ ‫تبليغات دي‪ ،‬ځکه په ژمي کې‬ ‫د راپــور پر اســاس‪ ،‬الهم يو‬
‫ځوانــان او فرهنګــي ټولنې د‬ ‫خلک بايد پر شايعاتو باور ونه‬ ‫الره د روغتيايــي سپارښــتنو‬ ‫ګټه بللې‪.‬‬ ‫خلــک زکام کېــږي‪ ،‬دا عادي‬ ‫شــمېر هېوادونــو د کرونا له‬
‫کامې ولســوالۍ کې د ځوانانو‬
‫کړي او د ډاکټرانو سپارښــتنې‬ ‫عميل کول وي‪ ،‬نــو بيا ولې په‬ ‫د فارياب واليت اوســېدونکي‬ ‫زکام دی؛ نه کرونا‪)).‬‬ ‫کبله د وژل شويو وګړو شمېر‬
‫لپــاره د«حمزه»په نوم کتابتون‬ ‫دغو برخو د بېرته غوړېدو او‬
‫عميل کړي‪.‬‬ ‫ټولــه نــړۍ کــې د روغتيايي‬ ‫(( محمــد ايرکــن)) وايي‪ :‬په‬ ‫سپارښــتنې بــې ګټــې ګڼــل‪:‬‬ ‫کم ښــودلی‪.‬رسه له دې چې په‬
‫جوړ کړی‪ ،‬چــې هر ډول اثار‬ ‫ښه کېدو لپاره هلې ځلې کوي‪.‬‬ ‫(( زه خپلــه کرونا نيويل وم‪ ،‬دا‬ ‫سپارښــتنو له عمــي کېدو رسه‬
‫او د هرې برخې کتابونه په کې‬ ‫پــه ننګرهــار کــې د پنځون‬ ‫يوه مرګونــې ناروغۍ ده‪ ،‬که د‬ ‫رسه ميليونونه کسان مړه شول؟‬
‫شــته او د څېړنو په برخه کې‬ ‫په نــوم يو فرهنګي بنســټ د‬ ‫ډاکټرانو سپارښتنو ته مې پام نه‬ ‫د بلخ اوســېدونکي غالم حيدر‬
‫تېــرې جمعې په ورځ د پښــتو‬ ‫وی کړی‪ ،‬نو زه به هم اوس مړ‬ ‫وايــي‪ (( :‬د روغتيــا نړيــوال‬
‫له ځوانانو رسه مرســته کوالی‬
‫شوی وم‪)).‬‬ ‫سازمان او د دنيا اليقو ډاکټرانو‬
‫يش او ځونان بايد د استاد الره‬ ‫ژبــې د نوميــايل اديب اســتاد‬
‫واکســن او درملنې تــه اړتيا!‬ ‫دا اعالن وکړ ‪،‬چې د ماســک‬
‫تعقيب کــړي‪)).‬د دې غونډې‬ ‫محمد اصف صميم ادبې هڅې‬ ‫رسه لــه دې چــې د روغتيــا‬ ‫استعامل او واکســن له کرونا‬
‫په پای کې اســتاد محمد اصف‬ ‫وستايلې‪.‬‬ ‫برخې متخصصني د ډاکټرانو د‬ ‫څخه د ځان ســاتنې الر ده؛ نو‬
‫صميم ژمنه وکړه‪ ،‬چې د پښــتو‬ ‫پــه دې غونډه کې د شــعر او‬ ‫سپارښتنو په عميل کېدو ټينګار‬ ‫بيا ولې په نــړۍ کې ميليونونه‬
‫کوي‪ ،‬د يادې ناروغۍ واکسني‬ ‫کســان د دغې ناروغۍ له کبله‬
‫هم مهم ګڼي‪.‬‬ ‫مړه شول‪.‬؟))‬
‫د روغتيــا برخــې متخصــص‬ ‫له هغو کســانو يــې اورو چې‬
‫ډاکټر اسدالله په دې اړه وايي‪:‬‬ ‫پر کرونا اخته دي! که څه هم‬
‫(( خلکــو ته بايــد دا پوهاوي‬ ‫د دې ناروغۍ له پيل راهيســې‬
‫ورکــړل يش ‪،‬چــې د ماســک‬ ‫د کرونا په تــړاو ډېرې اوازې‬
‫استعامل‪ ،‬د الســونو وينځل او‬ ‫خپرې شــوې‪ ،‬خو ډېرو خلکو‬
‫نظافت مراعاتول په هر وخت‬ ‫لــه دې اوازو ډډه کــړې او د‬
‫کې اړين دي‪)).‬‬ ‫مخنيــوي او درملنې په لټه کې‬ ‫يوه ورځ کې څو ځله د السونو‬ ‫وروســته له هغې چې په چني‬ ‫افغانستان کې د کرونا د لومړۍ‬
‫پــه همــدې حال کــې د عامې‬ ‫دي‪.‬‬ ‫وينځل او د ماسک اچول اصالً‬ ‫کــې د کرونــا له کبلــه د مړو‬ ‫مثبتې پېښې له ثبتېدو درې کاله‬
‫روغتيــا وزارت ويانــد ډاکټر‬ ‫يو شمېر هېوادوال الهم کرونا‬ ‫د کرونا د مخنيوي نه؛ بلکې په‬ ‫شويو کسانو شمېر ‪ ۲۵۹‬تنو ته‬ ‫تېريږي‪ ،‬خو الهم ګڼ شــمېر‬
‫رشافت زمان له خلکو غواړي‬ ‫يوه خطرناکــه ناروغي ګڼي او‬ ‫بازار کې د ماســکونو او الس‬ ‫ورســېد او په نورو هېوادونو‬ ‫خلک د کرونا په اړه په اوازو‬
‫ژبې د ال پياوړتيا لپاره به خپلو‬ ‫ادب د مينه‌والــو ترڅنــګ د‬ ‫چې پر اوازو باور ونه کړي‪.‬‬ ‫د ماســک اچولو‪ ،‬الس وينځلو‬ ‫وينځلو د مايع لپاره د مارکېټ‬ ‫کې يې هم پېښــې زياتې شوې‪،‬‬ ‫بــاور لري‪.‬د روغتيــا په برخه‬
‫(( د کرونــا ناروغۍ يو جدي‬ ‫او روغتيايي سپارښتنو پر عميل‬ ‫پيدا کول دي‪.‬‬ ‫د روغتيــا نړيوال ســازمان په‬ ‫کــې د عامه پوهاوي نشــت د‬
‫هلو ځلو ته دوام ورکوي‪.‬دغه‬ ‫پوهنتون اســتادانو‪ ،‬ليکواالنو‬
‫خطــر دی‪ ،‬دا هســې اوازې نه‬ ‫کېدو ټينګار کوي‪.‬‬ ‫(( مــا د کرونا واکســن نه دی‬ ‫‪ ۲۰۲۱‬ميالدي کال کې له ټولې‬ ‫دې سبب شوی‪ ،‬چې خلک له‬
‫راز صميم صاحب پر ځوانانو‬ ‫او فرهنګيانــو هــم برخــه‬
‫دي‪ ،‬مــوږ پــر دې ناروغۍ د‬ ‫د بلــخ اوســېدونکي (( کاکا‬ ‫کړي‪ ،‬هغه ســبزيجات مې هم‬ ‫نړۍ وغوښــتل ‪،‬چې لــه دغه‬ ‫کرونا څخــه د مخنيوي لپاره د‬
‫هم غږ وکړ‪ ،‬چې د پښتو ژبې د‬ ‫او‬ ‫وه‪.‬ليکــوال‬ ‫اخيســتې‬ ‫زياتو کســانو د اخته کېدو او‬ ‫صديق)) چې د پوخ عمر څښنت‬ ‫نــه دي خوړيل‪ ،‬چــې د کرونا‬ ‫ويــروس رسه د مبــارزې لپاره‬ ‫ډاکټرانــو سپارښــتنو ته جدي‬
‫بډاينې لپاره ال ډېر کار وکړي‪.‬‬ ‫ژورنالېســت اورنګ صميم او‬ ‫مړه کېدو شاهدان يو‪ ،‬شاوخوا‬ ‫دي وايي‪ :‬د کرونا له راتګ رسه‬ ‫ضد دي‪ ،‬زه کرونــا ونه نيومل‪،‬‬ ‫چمتو اويس‪.‬‬ ‫پام ونه کړي‪.‬‬
‫ښــاغيل صميم ځوانانــو ته په‬ ‫شــاعر عزت الله ځواب وييل‪،‬‬ ‫اتــه زره هېــوادوال د همــدې‬ ‫سم يې د ماسک استعامل زيات‬ ‫لــه همغې ورځې تر اوســه له‬ ‫له دغه اعالن وروسته‪ ،‬په ټولو‬ ‫د فارياب اوســېدونکي فريوز‬
‫دا ډول فرهنګي او اديب غونډې‬ ‫ناروغۍ له کبله مړه شوي‪)).‬‬ ‫کړي‪ ،‬واټن يې مراعات کړي او‬ ‫ماسک پرته ګرځم‪)).‬‬ ‫هېوادونو کې د ماسک اچول‪،‬‬ ‫وايــي‪ :‬کرونا يوه پــروژه ده‪،‬‬
‫خطــاب کې ويــي‪(( :‬ځوانان‬
‫د عامــې روغتيــا وزارت‬ ‫واکســن يې هم کړي‪ ،‬نو ځکه‬ ‫پــه همــدې حــال کــې د بلخ‬ ‫د خلکو ترمنځ واټن‪ ،‬هره ورځ‬ ‫چــې د خلکــو د وېرولو لپاره‬
‫بايــد پوه يش چې پښــتو ژبه د‬ ‫به په ســيمه کې ځوانانو ته په‬
‫د معلوماتــو لــه مخــې‪ ،‬پــه‬ ‫تر اوسه پورې روغ جوړ دي‪.‬‬ ‫اوسېدونکي فريد احمد وايي‪:‬‬ ‫السونه په صابون وينځل او په‬ ‫رامنځته شوې‪.‬‬
‫نړۍ ‪،‬ســيمې او هېواد دننه کې‬ ‫علمي او فرهنګي برخوکې يو‬ ‫افغانســتان کې د کرونا لومړۍ‬ ‫دی وايــي‪ :‬ډېر همزويل يې مړه‬ ‫(( وروســته له هغې چې وويل‬ ‫ښــارونو کې قرنطني رامنځته‬ ‫(( زکام او ځــان درد تــه يــې‬
‫په کومــه کچه ده‪ ،‬نو د همدې‬ ‫ســم ليد لوری په الس ورکړي‪.‬‬ ‫پېښــه پــه ‪ ۱۳۹۸‬کال دحوت‬ ‫شــوي‪ ،‬خــو دی خــدای پاک‬ ‫شــول خپل الســونه پرمينځۍ‪،‬‬ ‫شو‪.‬‬ ‫د کرونــا نوم ورکــړی‪ ،‬اکرثه‬
‫ښــاغلی ځواب زياتوي‪(( :‬د دا‬ ‫پــه پنځمــه نېټــه پــه هرات‬ ‫سالمت ساتيل‪.‬‬ ‫د الس وينځلــو مايــع له ســل‬ ‫که څــه هم په افغانســتان کې‬ ‫خلک له وېــرې او ډار څخه‬
‫پــه درک رسه بايــد ځوانــان‬
‫واليت کــې ثبــت او له هغې‬ ‫(( موږ مســلامنان يو‪ ،‬د السونو‬ ‫افغانيو څخه پنځه سوه افغانيو‬ ‫کوم ښار په مکمل ډول قرنطني‬ ‫مړه شــوي‪ ،‬د کرونا په اړه ډېر‬
‫د پښــتو ژبې د پياوړتيــا لپاره‬ ‫ډول ستاينغونډو جوړېدل ډېر‬
‫وروســته شــاوخوا ‪ ۱۸۰‬زره‬ ‫وينځل او د نظافت خيال ساتل‬ ‫ته لوړه شــوه‪ .‬په اصل کې دې‬ ‫نه شــو‪ ،‬خو د ماسکونو اچول‬ ‫تبليغ خلــک په رواين ناروغيو‬
‫ډېــر کار وکــړي او هم خپل‬ ‫مهم دي‪ ،‬ځکه پــه دې رسه نه‬ ‫هېوادوال پر دې ناروغۍ اخته‬ ‫زموږ د اميان يوه برخه ده‪ ،‬ټول‬ ‫کار کومــه ګټه نــه لرله‪ ،‬هغو‬ ‫او پر غونډو بنديز هغه تدابري‬ ‫اختــه او دا تشــويش د دوی د‬
‫ليــد لــوری وټاکــي او د ښــه‬ ‫يوازې هغــه چا چې د پښــتو‬ ‫شوي دي‪.‬‬ ‫خلک بايد د ډاکټرانو سپارښتنو‬ ‫کســانو چې د کرونا سپارښتنې‬ ‫وو‪ ،‬چــې تــر يوه حــده عميل‬ ‫مړينې سبب شوي‪)).‬‬
‫راتلوونکي لپــاره دې ځوانان‬ ‫ژبې د بقا لپاره کار کړی ستايل‬
‫پــه علمي برخه کې ال ډېر کار‬
‫وکړي‪)).‬پــه ورته وخت کې د‬
‫کېــږي‪ ،‬بلکې نويو ځوانانو ته‬
‫هم فکر ورکوي چې د دا شان‬
‫د يوې جدي ناروغۍ نورو ته هم د لېږد خطر شته‬
‫ننګرهار د اطالعاتو او کلتور‬ ‫اســتادانو الره تعقيب کړي او‬
‫رياست اســتازی قرييش بدلون‬ ‫ته اجــازه درکوي چې د ناروغ‬ ‫او خپله غــاړه کې يې واچوي‪.‬‬ ‫دې څخه چې د ناروغ کتنه پيل‬ ‫له عاطفي او مينــه ناکو خربو‬ ‫ځاين مســئوليتونه‪ :‬د يو رنځپوه‬
‫په راتلوونکې کــې وهڅېږي‬ ‫ستونزه په چټکۍ رسه وپېژنئ‬ ‫هر کله چــې کوم نــاروغ او‬ ‫کړئ داسې جامې بايد واغوندئ‬ ‫اترو او کړنو څخه ډډه وکړئ‪.‬‬ ‫پــه توګه تل پر خپــل ځان پام‬
‫وايي‪ ،‬د هغــو خلکو قدردانی‬
‫چې پښــتو ادب ته ال ډېر کار‬ ‫او په پوره غور رسه يې رضايت‬ ‫يا لــه خپلوانــو رسه مخ کېږئ‬ ‫‪،‬چــې د لســتوڼو اوږدوايل يې‬ ‫له هغــه کس رسه چې تاســې‬ ‫وکړئ او ځان روغ وســاتئ‪.‬د‬
‫کــوي چــې د قلم لــه الرې د‬ ‫تر السه کړئ‪.‬‬ ‫خپل ځان ورته په بشــپړه توګه‬ ‫تر څنګلــو پــورې وي او که‬ ‫نږدې او دوســتانه اړيکې لری‬ ‫خپلــې ناروغــۍ د موندنې او‬
‫وکړي‪)).‬صميم زياتوي‪(( :‬هغه‬
‫ټولنې خدمت کوي‪.‬‬ ‫د خــرو اتــرو د کمــزورو‬ ‫وروپېژنئ‪ ،‬يوه دوستانه موسکا‬ ‫لســتوڼي يــې اوږده وي‪ ،‬نــو‬ ‫د روغتيايي مشورو له ورکولو‬ ‫درملنــې څخــه ډډه وکــړئ او‬
‫چا چې د پښــتو ژبې د بډاينې‬ ‫مهارتونو ځينې بېلګې په الندې‬ ‫کوالی يش ستاســې لــه ناروغ‬ ‫پورته يې کړی‪.‬دا چاره تاســې‬ ‫څخه ډډه وکړئ‪ .‬خپل شــخيص‬ ‫خپل ځان له فامييل رنځپوه رسه‬
‫بدلون زياتــوي‪(( :‬د اطالعاتو‬
‫لپاره لويه قرباين ورکړې‪ ،‬نو د‬ ‫ډول دي‪:‬‬ ‫رسه مرسته وکړي ‪،‬تر څو خپله‬ ‫رسه مرســته کوي‪ ،‬تر څو خپل‬ ‫باورونه لکه ‪ :‬عقايد‪،‬ســيايس‪،‬‬ ‫ثبت کــړی‪ .‬که په دې پوهېږئ‬
‫او کلتــور وزارت په چوکات‬
‫داشــان غونډو جوړېدل ورته‬ ‫د سرتګو د اړيکې نه نيول‬ ‫ستونزه په اسانۍ دررسه رشيکه‬ ‫السونه په غوره توګه پاک کړئ‬ ‫مذهبــي او اخالقــي باورونــه‬ ‫او يا فکر کوئ‪ ،‬چې يوه جدي‬
‫کــې يــو کمېســيون رامنځته‬ ‫د نــاروغ خــرې ته غــوږ نه‬ ‫کړي‪.‬دا چې له ناروغ رسه څه‬ ‫او د ناروغيــو له لېږد څخه هم‬ ‫ناروغانو ته په داســې ډول مه‬ ‫ناروغي لرئ او نورو ناروغانو‬
‫شــوی چې د «غــوره ليکوال‬ ‫ډېر مهم دي‪ ،‬يــو خو ځوانانو‬
‫ايښودل‬ ‫ډول خــرې ويش‪ ،‬د ناروغ په‬ ‫مخه ونيسئ‪.‬‬ ‫بيانوئ چئ د هغــوی ناچارۍ‬ ‫ته يــې د لېږد خطر شــته او يا‬
‫او غــوره کتاب» پــه نوم دی‪،‬‬ ‫ته فکر ورکوي چې د دا شــان‬ ‫د ناروغ په خــرو کې مداخله‬ ‫عمر‪،‬پخواين حالت او فرهنګي‬ ‫کــه وېښــته مــو اوږده وي‬ ‫څخــه زيامننونکې ګټــه پورته‬ ‫داسې چې ستاســې په قضاوت‬
‫چــې موخه يې په هېــواد کې د‬ ‫اســتادانو الره تعقيب کړي او‬ ‫کول‬ ‫چاپېريال پورې اړه لري‪.‬‬ ‫ويــې تــړئ او د ګاڼــو کارول‬ ‫يش او د هغوی د کړاو المل يش‪.‬‬ ‫به درملنه اغېزې پرېږدي ‪،‬نو له‬
‫غوره ليکواالنو په نښه کول او‬ ‫بل داچې دغســې ځوانان نور‬ ‫د ناهيلۍ او بدبينۍ څرګندول‪،‬‬ ‫د تېــر عمر ډېــری ناروغان نه‬ ‫محدود کړئ‪ ،‬تر څو الســونه‬ ‫جامه او چلند‪ :‬ستاسې د جامو‬ ‫خپل فامييل رنځپوه رسه مشوره‬
‫عاطفي ستونزې‪.‬‬ ‫خوښوي ‪،‬چې په خپل نامه رسه‬ ‫مو په ښــه توګــه ومينځئ‪ .‬په‬ ‫ډول ستاسې او د ناروغ تر منځ‬ ‫وکړئ او د اړتيا په صورت کې‬
‫ســتاينه ده او له دې الرې به له‬ ‫هم هڅېږي چې د پښــتو ژبې‬
‫که مو مهارتونــه کمزوري وي‬ ‫ورته غږ ويش‪ ،‬نــو دا غوره ده‬ ‫ځينــو طبــي پوهنتونونــو او‬ ‫يوه بريالــۍ اړيکــه رامنځته‬ ‫ورڅخه بيا ځيل مشوره واخلئ‪.‬‬
‫غوره ليکواالنــو رسه همکاري‬ ‫د پياوړتيا لپــاره کار وکړي‪)).‬‬ ‫چې د هغوی د خوښــې په نوم‬ ‫روغتونونو کې له زده کړياالنو‬ ‫کــوالی يش‪ .‬ستاســې جامې او‬ ‫خپل ځان‪ ،‬ناروغان او همکاران‬
‫لــه ځان څخــه پــه ثبتولو يې‬
‫کوي‪)).‬فرهنګيان وايي اســتاد‬ ‫ورته غږ وکړي‪.‬‬ ‫او روغتيايــي کارکوونکــو‬ ‫چــال چلنــد هېڅکلــه بايد د‬ ‫مو د ځينوتلونکــو ناروغيو په‬
‫د ياد فکري بنسټ مرش اجمل‬ ‫غښــتيل کړئ‪ ،‬او بيا بيــا يې له‬
‫محمد اصف صميم د پښــو ادب‬ ‫لــه نــاروغ رسه د خربواتــرو‬ ‫څخه د مســلکيتوب‪ ،‬پېژندنې‬ ‫ناروغ او ستاســې دهمکارانو‬ ‫وړاندې خونــدي کړئ او ددې‬
‫جنت وايــي‪ ،‬اســتاد صميم په‬ ‫ځان رسه تکرار کــړئ او بيا د‬
‫هغــه رسالری دی‪ ،‬چــی د دغې‬ ‫مهارتونه‪:‬‬ ‫او د ميکروبونــو پــه وړاندې‬ ‫د نارامېــدو المل ونه ګرځي‪ .‬د‬ ‫موخې لپاره واکســن وکړئ‪ ،‬د‬
‫علمــي او فرهنګــي برخو کې‬ ‫خپل ښــوونکي او يا پــه رتبه‬
‫خــرې د دوو ماهرو کســانو‬ ‫د خونديتــوب لپــاره د ســپينې‬ ‫ســينې او پونډيو ښــکاره کول‬ ‫بېلګې په ډول ‪ Hepatitis B‬چې‬
‫ژبې لپــاره يې ډېــر کار کړی؛‬ ‫کــې د پورته کس په وړاندې دا‬
‫د فعاليتونــو ترڅنګ په خپلو‬ ‫تر منځ يــوه ليدنه ده‪.‬تاســو د‬ ‫چپنې د اغوستو غوښتنه کېږي‪.‬‬ ‫نــه يــوازې دا چې تاســې ته د‬ ‫عام خلک يې تور زيړي ګڼي‪.‬‬
‫ګڼ کتابونه يې ليــکيل او اوس‬ ‫مهارتونه تررسه کړئ‪.‬‬ ‫يو متخصص پــه توګه يو ماهر‬ ‫د ســپينې چپنې تــر څنګ يو‬ ‫سپکاوي ســبب ګرځي ‪،‬بلکې‬ ‫ستاسې کتنځی د ناروغ د کتنې‬
‫کتابونو کې په ټولنه کې شــته‬ ‫د خپلو مهارتونو د ال ښو کولو‬
‫هم داســې ډېر اثار لري‪ ،‬چې ال‬ ‫کس ياســت او نــاروغ د خپل‬ ‫رنځپوه بايد له ځان رسه تل خپل‬ ‫ناروغ هم ځان ته اجازه نه يش‬ ‫لپاره يــو ځانګړی ځای دی‪ ،‬په‬
‫ناخوالــې انځور کړې او د دې‬ ‫لپاره په دوام لرونکي ډول هلې‬ ‫ځان د معلوماتو متخصص دی‪.‬‬ ‫پېژنــد کارټ ‪،‬چې په آســانۍ‬ ‫ورکــوالی‪ ،‬چې له تاســې رسه‬ ‫دې ځای کــې له ناروغ او يا له‬
‫د چــاپ په ګاڼه نه دي ســمبال‬
‫ترڅنــګ يې پــه ټولنيــزو او‬ ‫وړانګه اکبر‬ ‫ځلې و کړئ‪.‬‬ ‫د غوره خربو اترو مهارت تاسې‬ ‫رسه د لوســتلو وړ وي ولــري‬ ‫خربې اتــرې وکړي‪.‬مخکې له‬ ‫نــاروغ رسه د راغــي کس رسه‬
‫شوي‪.‬‬
 ‫یکشنبه دشعبان المعظم‪26‬مه ‪1444‬ق کال ‪ l‬دکب‪28‬مه ‪ ۱۴۰۱‬لکال ‪ l‬دمارچ‪ 19‬مه ‪2023‬مکال‪ l‬خصوصي ګڼه‪68‬مه‪ l‬پرلهپسې ګڼه‪ 89‬يمه ‪،‬اتمهدوره‬
‫دا معلومېــږي ‪،‬چــې پېــر بــه‬
‫لــه چــا کېــږي او څــه وخــت‬
‫بــه يــې کوي‪)).‬دکرنــې او‬
‫مالــدارۍ خونــې دمالوماتــو لــه‬
‫مخــې‪ ،‬افغانســتان بايدپــه خپلــو‬
‫ســراتيژيکو زېرمــو کــې درې‬
‫مېليونــه ټنــه غنــم ولــري؛ څــو‬
‫پــه بېړنيــو حاالتــو کــې لــه‬
‫ســتونزو رسه مــخ نــه يش‪.‬‬
‫شــيلډ» پــه نامه ګــډ پوځــي مترينات‬
‫هــم پيــل کــړل‪ ،‬چــې د شــايل‬
‫کوريــا لــه جــدي غربګونونــو‬
‫رسه مخ شول‪.‬‬
‫پــه داســې حــال کــې ده چــې پــر‬
‫پخــواين وزيــر اعظــم عمــران خــان‬
‫بانــدې يــوې ښــځينه قاضــۍ تــه د‬
‫ګــواښ کولــو پــه مقدمــه کــې د‬
‫نيولــو امــر شــوی‪ ،‬خــو اوس دا امر‬
‫د مــارچ تــر ‪ ۲۰‬مــې نيټــې ځنــډول‬
‫شــوی دی‪.‬‬
‫کــې بــه پــه محرومــو ســيمو کېــږي چــې د رسپرســت پورتــه د نجونــو د ښــوونځيو پــه نــږدې کېــدو رسه ال هــم‬
‫يادپــاوي دکورنيــو چــارو وزيــر تــه کــې ښــوونځي جــوړ کــړي‪ .‬دا حکومــت لــه لــوري تــر دويــم او پوهنتونونــو دروازې تړلــې روښــانه نهــده چــې دا دروازې‬
‫لــه افغانســتان رسه پــه بېالبېلــو برخــو غوښــتنې داســې مهــال مطــرح امــر پــورې لــه شــپږم ټولګــي دي او د نــوي ښــوونيز کال بــه پرانيســتل يش کــه نــه‬
‫او دهېوادپــر بانکــي سيســتم بنديزونــه‬
‫لګېــديل‪ ،‬چــې پــه نتيجــه کــې يــې‬
‫دافغانســتان اقتصادســخت زيامنــن‬
‫شــو‪.‬‬ ‫ميلياردونــه ډالــره شــتمنۍ کنــګل شــوې‬
‫وسلې او مهامت يې ددوی الس ته ورغيل دي‪.‬ښاغيل مجاهدزياته کړې ‪ ،‬چې داسالمي مارت يو غړی په دغو عملياتو کې ټپي شوی دی‪.‬‬
‫دغــه خدمــت د چــا مــور او پــار‬
‫چــا تــه نــه کــوي‪)).‬دا پــه داســې‬
‫مهــال دي چــې لــه دې وړانــدې‬
‫د رابعــه بلخــي پــه نامــه يــو بــل‬
‫بــازار هــم مزاررشيــف ښــار کــې‬
‫د ښــځو لپــاره جــوړ شــوي و چــې‬
‫دا د ښــځو لپــاره دويــم ځانګــړي‬
‫بــازار دي چــې جوړېــږي‪.‬‬
‫لوړونــې‪ ،‬دښــاري ښــکال د زيربنــاوو‬
‫د ډيزايــن‪ ،‬د ښــاري فرهنــګ د ودې‪،‬‬
‫د زرغونــو ســيمو د پراختيــا او نــورو‬
‫ښــاري برخــو کــې هراړخيــزه مرســته‬
‫وکــړي‪.‬‬
‫قطعــی منیتــوان گفــت کــه چــه‬
‫اتفــاق افتــاده اســت‪ )).‬گفتنــی‬
‫اســت کــه حــدود یــک مــاه‬
‫خــر داریــم ایــن واقعــه درآخــر‬
‫پیــش کشــتی حامــل مهاجــران‬
‫شــب رخ داده اســت‪ )).‬بــا ایــن‬
‫در ســواحل ایتالیــا غــرق شــدکه‬
‫حــال برخــی از آگاهــان بــه ایــن‬
‫نزدیــک بــه ‪ 200‬رسنشــین از‬
‫نظرانــد کــه در وضعیــت کنونــی‬
‫کشــورهای متخلــف داشــت‪.‬‬
‫هیــچ کشــوری افغانســتان را‬
‫ســفارت افغانســتان در ایتالیــا بــا‬
‫بــه رســمیت منیشناســد و ابــزار‬
‫نــر خربنامهــای گفتــه اســت‬
‫کــه بــه تعــداد ‪ 32‬تــن از جــان‬
‫باختــگان‪ ،‬شــهروندان افغانســتان‬
‫بــوده و تنهــا پنــج شــهروند‬
‫افغانســتان نجــات داد شــدهاند‪.‬‬
‫بــه گفتــه بســتگان مینــا و فرهــاد‪،‬‬
‫مینــا لیســانس انجنــری بــود و‬
‫توانایــی صحبــت کــردن بــه چهــار‬
‫زبــان را داشــت و فرهــاد نیــز‬
‫شــاگرد مکتــب بــود کــه آنــان‬
‫یکجــا باخانــواده بــه ایــران و از‬
‫آنجــا بــه ترکیــه مهاجــر شــدند‪.‬‬
‫د ‪ ۱۰۰‬زره ټنو غنمو دپېرلو طرحه‪...‬‬
‫يش‪.‬مصبــاح الديــن مســتعني‬ ‫او مالــدارۍ وزارت ويــي‪،‬‬
‫وايــي‪ (( :‬دکرنــې وزارت‬ ‫دغــه وزارت د‪ ۱۰۰‬زره ټُنــه‬
‫کابينــې تــه وړانديــز کــړی‬ ‫غنمــو دپېرلــو طرحــه کابينــې‬
‫و‪ ،‬چــې داضطــراري حاالتــو‬ ‫تــه وړانــدې کــړې ده‪.‬ددغــه‬
‫لپــاره بودجــه ځانګــړې کــړي‬ ‫وزارت دوياندپــر وينــا‪:‬‬
‫او ديــو لــک ټنــه غنمــو‬ ‫د‪ ۱۴۰۲‬مــايل کال دبودجــې‬
‫پېــر وکــړي؛ نــو هغــه چــې‬ ‫پــه تصويبېــدو رسه بــه دغــه‬
‫د‪ ۱۴۰۲‬کال بودجــه ځانګــړې‬ ‫انــدازه غنــم بېړنيــو حاالتــو‬
‫کېــږي‪ ،‬لــه دې وروســته بــه‬ ‫تــه درســېدنې لپــاره وپېــرل‬
‫په شمالي کوريا کې له امريکا سره ‪...‬‬
‫د پــه نښــه کولــو تــوان لــري يــو‬ ‫زيــات شــوی‪ ،‬او شــايل کوريــا د‬
‫بــن الرباعظمــي باليســټيک توغندي‬ ‫پنجشــنبه پــه ورځ د جنــويب کوريــا‬
‫ازموينــه وکړه‪.‬امريــکا او جنــويب‬ ‫او جاپــان د مرشانــو ترمنــځ د غونډې‬
‫کوريــا تېــره اوونــۍ د «فريــډم‬ ‫پــه ځــواب کــې د امريــکا د خــاورې‬
‫د چا ناغوښتل شوې مشورې ‪...‬‬
‫چــې پاکســتان لــه شــته ننګونــو‬ ‫کــې ليــکيل وو‪ ،‬چــې پاکســتان‬
‫رسه د مقابلــې کولــو لپــاره د چــا‬ ‫اوس مهــال د سياســت‪ ،‬اقتصــاد او‬
‫ناغوښــتل شــوې مشــورې تــه اړتيــا‬ ‫امنيــت لــه درېــوو کړکېچونــو رسه‬
‫نــه لري‪.‬بلــوچ ويــي‪ :‬پاکســتان بــه‬ ‫مــخ دی او د عمــران خــان نيونــه‬
‫د يــوه مبــارزه کوونکــي ملــت پــه‬ ‫يــوازې دا کړکېــچ ژوروالی يش‪.‬د‬
‫توګــه لــه اوســنيو ســختو رشايطــو‬ ‫يــاد هيــواد د بهرنيــو چــارو وزارت‬
‫پــه پيــاوړې توګــه راووځــي‪ .‬دا‬ ‫د ويانــدې ممتــاز بلــوچ وينــا ده‪،‬‬
‫د پکتيکا په ‪ ۱۵‬ولسواليو کې نږدې ‪...‬‬
‫په دبی کې د بېالبېلو‪...‬‬
‫وکــړي‪.‬‬ ‫وزارت ويــي ‪،‬چــې دښــځو پــه مــرۍ‬
‫پــر افغانســتان داســامي امــارت لــه بيــا‬ ‫دســوداګرۍ دکاروبــار مالتــړ کــوي او‬
‫پــه ورتــه وخــت کــې دافغــان‬
‫واکمنېــدو وروســته دافغانســتان بانــک‬ ‫لــه نړيوالــې ټولنــې يــې غوښــتي ‪ ،‬چــې‬
‫حکومــت دســوداګرۍ او صنعــت‬
‫لــه افغــان ســوداګرو ښــځو رسه مرســتې‬
‫د اسالمي امارت ځواکونو‪...‬‬
‫په بلخ کې د مېرمنو لپاره ځانګړی ‪...‬‬
‫وټــه ترالســه کــړي‪.‬ده وويــل‪ (( :‬د‬ ‫اســامي امــارت د ښــځو او نجونــو‬
‫يــوې هټــۍ کرايــه لــه څلــورو تــر‬ ‫کاروبار او ســوداګرۍ رسه ســتونزه‬
‫پنځــه ســوه ډالــرو وه‪ ،‬خــو تاســو‬ ‫نهلــري او مخالــف يــې نــه دی‪)).‬‬
‫ووينــئ‪ ،‬چــې اولــه ورځ ‪۱۲۰۰‬‬ ‫د يــاد مارکېــټ د هټيوالــو اســتازې‬
‫افغانــۍ وه او ښــاروال نــن څلــور‬ ‫او ســوداګره پښــتنه افغــان وايــي ‪:‬‬
‫ســوه افغانــۍ اعــان کــړه‪ ،‬تاســو‬ ‫دغــه مارکېــټ کــې د ښــځو لپــاره‬
‫څلــور ســوه افغانــۍ لــه څلــور‬ ‫ډېــرې آســانتياوې برابــرې شــوي او‬
‫ســوه ډالــرو رسه پرتلــه کــړئ؟‬ ‫ښــځې کــوالی يش چــې ښــه ګټــه‬
‫د کابل او ايــران ترمنـځ د اړيکــو ‪...‬‬
‫د ايــران مرســتيال ســفري ســيد حســن‬ ‫کثافاتــو د مديريــت ترڅنــګ پــه‬
‫مرتضــوي د کابــل ښــاروالۍ د پالنونــو‬ ‫ترانســپورت او نــورو برخــو کــې د‬
‫پــه پــي کولــو کــې د همــکارۍ ژمنــه‬ ‫ګاونډيــو هېوادونــو لــه تجربــو ګټــه‬
‫وکــړه او ويــې ويــل هېــواد بــه يــې‬ ‫واخــي او دغــه راز خپلــې تجربــې‬
‫د کثافاتــو د مديريــت دظرفيــت‬ ‫هــم لــه هغــوی رسه رشيکــې کــړي‪.‬‬
‫کشتی هدف قرار گرفته‪...‬‬
‫تغییــر داده شــده و ســپس ایــن‬ ‫مــا درمتــاس شــدند‪ ،‬بــه ســاحل‬
‫واقعــه رخ داده اســت؟ ماخواهــان‬ ‫رســیده بودنــد‪ .‬عکــس و اســناد‬
‫دادخواهــی اســتیم‪ .‬تاجایــی کــه‬ ‫موجــود اســت‪ .‬بــرای مــا گفتنــد‬
‫کــه‪ ،‬کشــتی در ســاحل توقــف‬
‫داده شــده و مســافران آمــاده‬
‫پیــاده شــدن اســتند‪ .‬بــه وضعیــت‬
‫اگــر دیــده شــود نیــز‪ ،‬بــه نظــر‬
‫منیرســد کــه غــرق شــده باشــد‪،‬‬
‫بلکــه کشــتی منفجــر شــده اســت‪.‬‬
‫دادخواهــی بســیار محــدود اســت‪.‬‬ ‫زیــرا کشــتی کامــا قطعــه‪ -‬قطعــه‬
‫آصفــه ســتانکزی یکــی از آگاهــان‬ ‫شــده اســت‪)).‬گل محمــد مامــای‬
‫میگویــد‪ (( :‬قاچاقــران انســان‬ ‫ایــن دو جــوان خواهــان تحقیــق‬
‫انــواع تجاوزهــا را ممکــن اســت‬ ‫همــه جانبــه در مــورد نحــوه غــرق‬
‫انجــام دهنــد؛ دزدی‪ ،‬فــروش و‬ ‫شــدن ایــن کشــتی میباشــد‪ .‬او‬
‫حتــا قتــل مهاجــران از ســوی آنــان‬ ‫میگویدکــه برخــورد کشــتی بــا‬
‫صــورت میگیــرد‪ .‬از طــرف دیگــر‬ ‫ســخره دلیلــی نیســت کــه قناعــت‬
‫پولیــس رسحــدی ایتالیــا و دیگــر‬ ‫خانوادههــای قربانیــان را حاصــل‬
‫کنــد‪ ((.‬چگونگــی حادثــه بایــد‬
‫کشــورهای ارپایــی گاهــی بــرای‬
‫روشــن شــود؛ اینکــه کشــتی بــا‬ ‫گرفتــه اســت و برخــورد آن بــا‬
‫مانــع شــدن از ورود مهاجــران‬
‫ســنگ برخــورد کــرده‪ ،‬از طریــق‬
‫غیــر قانونــی دســت بــه اقدامــات‬
‫هــوا مــورد هــدف قرارگرفتــه‪،‬‬
‫ظاملانــه میزننــد‪ .‬امــا بــه صــورت‬
‫انفجــار داده شــده ویــا مســیرش‬ ‫و مینــا میگویــد‪ (( :‬وقتــی بــا‬
‫هيواد‬
‫پاتې‬ ‫اسالمي امارت د رسنيو ‪...‬‬ ‫پاتې‬
‫پــه کلنــي ډول شــاوخوا ‪۶،۸‬‬ ‫واخيل‪.‬ديادونې وړ ده‪ ،،‬چې له څو کلونو‬ ‫کړی‪ ،‬چې نړيوالو ته دافغانستان ريښتيني‬ ‫سرتاتېژۍ له مخې به په را روان کال کې‬
‫شــپږ اعشــاريه اتــه ميليونــه‬ ‫راهيسې دکب ‪۲۷‬مه په هېوادکې دخربيال‬ ‫انځــور وړاندې کــړي او دراپورونو په‬ ‫درسنيو ستونزې تر ډېره حل يش‪.‬‬
‫مټــرک ټنــه غنمــو تــه اړتيــا‬ ‫دميل ورځې په توګه منانځل کېږي‪.‬‬ ‫چمتو کولو کې له پوره غور او دقته کار‬ ‫ښاغيل قانع يو ځل بيا په ټولو رسنيو غږ‬
‫لــري‪ ،‬چــې لــه نېکــه مرغــه‬
‫پنځــه ميليــون مټــرک ټنــه‬ ‫په کابل کې د مسافر وړونکو موټرو‪...‬‬ ‫پاتې‬
‫يــې لــه کورنيــو رسچينــو او‬
‫دکابل دميل بس رياســت وايي‪ :‬په کابل‬ ‫ټاکل شــوې ده‪)).‬رسه له دې چې په دې‬ ‫راکمه شــوې؛ خو زياته کړې يې ده که‬
‫پاتــې نــور يــې لــه بهرنيــو‬
‫کې يــې دموټرو دکرايــې دراکمولو په‬ ‫وروســتيو کې په بازارونــو کې دنفتي‬ ‫دنفتــي موادو بيو کــې بدلون رايش؛ نو‬
‫رسچينــو برابرېــږي‪ )).‬لــه بــل‬
‫موخه دښــار په بېالبېلو مســرونو کې‬ ‫موادو بيــې يو څه رالوېدلې وې؛ خو له‬ ‫بيا په دې اليحه کې هم بدلون راوســتل‬
‫لــوري دکرنــې‪ ،‬اوبــو لګولــو‬
‫‪ ۱۶۰‬مــي بس موټر فعاله کړي دي‪ .‬دميل‬ ‫دوو ورځو راهيسې بيا ځيل دنفتي موادو‬ ‫کېږي‪.‬دښــاري ترانســپورت دکرايــې‬
‫پاتې‬ ‫بس رئيــس عبدالويل عمري زياتوي‪(( :‬‬ ‫بيې يو څه لوړې شوې دي‪.‬‬ ‫دنــوې اليحې په يوه برخــه کې راغيل‪:‬‬
‫کوښــښ کوو‪ ،‬تر اوســه دنفتي موادو‬ ‫تېــل پلورونکی ســيداحمدوايي‪ (( :‬په‬ ‫(( له پامري ســي ِنام تر ګلباغ قلعه فتوح‬
‫قيمت يــو څه لوړ و‪ ،‬نو پــه راتلونکي پــه خپلــه خوښــه اقــدام کــړی‬ ‫تېــرو دوو ورځــو کې موږ تېــل په ‪۶۶‬‬ ‫پورې دکروال موټرو کرايه ‪ ۳۰‬افغانۍ‪،‬‬
‫کې موږ انشــاء الله کوښښ کوو ‪،‬چې دی‪.‬پــه همــدې حــال کــې‪ ،‬پــه دې‬ ‫افغانــۍ پلــورل‪ ،‬دګاونډيــو هېوادونو‬ ‫دفلنکوچ او ټونس کرايه ‪ ۲۰‬افغانۍ او‬
‫وروســتيو کــې د پيونګيانــګ او‬ ‫او وارداتو دســتونزو لــه مخې ډېر کم‬ ‫دکاســټر کرايه بيا ‪ ۱۵‬افغانۍ‪ .‬له پامري‬
‫په بــازار کــې نرخونه کنټــرول کړو‪،‬‬
‫واشــنګټن ترمنــځ تاوتريخوالــی‬ ‫وو‪)).‬له دې رسه ســم‪ ،‬يو شــمېر موټر‬ ‫سي ِنام تر چهلستون پورې دکروال موټرو‬
‫تاســو ته مالومه ده چې مــوږ له کوټه‬
‫چلوونکي بيا له افغان حکومته غواړي‬ ‫کرايــه ‪ ۱۵‬افغانۍ‪ ،‬دفلنکوچ‪ ،‬ټونس او‬
‫پاتې‬ ‫سنګي دکمپنۍ تر پله پورې افتتاح کړه‬
‫‪،‬چې په بازارونو کــې دنفتي موادو بيې‬ ‫کاســر موټــرو کرايــه ‪ ۱۰‬افغانۍ‪ .‬له‬
‫او کرايه يــې پنځه افغانۍ ده‪)).‬په کابل‬
‫هم په جدي توګــه کنټرول کړي‪.‬موټر‬ ‫مرادخانۍ تــر لومــړي مکروريانونو‬
‫کې دمســافر وړونکو موټــرو دکرايې زملــي خليلــزاد د پاکســتان د پخواين‬
‫څرنګوايل تــل دکابل مېشــتو له نيوکو لومــړي وزيــر د نيولــو لپــاره د‬ ‫چلوونکی جــان ويل وايي‪ (( :‬کله چې‬ ‫پورې دکروال موټــرو کرايه ‪ ۱۰‬افغانۍ‬
‫پاکســتاين پوليســو اقــدام ((پــر‬ ‫تېل ګران وي‪ ،‬يو کــس موږ ته ووايي‪،‬‬ ‫او دنورو موټــرو کرايه ‪ ۵‬افغانۍ‪ .‬او له‬
‫رسه مخ و؛‬
‫ناســم لــوري)) يــو ګام بللــی و او له‬ ‫چې تــر هغه ځايه ځــم‪ ،‬پهدې صورت‬ ‫ده افغانانو تر ‪۵۰۰‬فاميليو پورې دکروال‬
‫خو اوس به وليــدل يش‪ ،‬چې دغه نوې‬
‫اوســني کړکېــچ څخــه د وتلــو لپاره‬ ‫کې مــوږ ته ګټــه نهکوي او ســورلۍ‬ ‫موټــرو کرايــه ‪ ۲۵‬افغانــۍ او دنــورو‬
‫اليحه به څومره عميل او ګټوره وي‪.‬‬
‫يــې د ټولټاکنــو د کېــدو غوښــتنه‬ ‫کمــې پيســې ورکوي‪)).‬لــه بــل لوري‬ ‫مسافر وړونکو موټرو کرايه ‪ ۱۰‬افغانۍ‬
‫کــړې وه‪.‬ده پرلــه پســې ټوېټونــو‬
‫نړۍ بايدله افغانستان سره د تعامل ‪...‬‬ ‫پاتې‬
‫پاتې‬ ‫تــه دخپــل ســفر پــه تــرڅ کــې چــې‬ ‫او پــه دغــې برخــه کــې جــدي مبــارزه‬ ‫لــه لــوري اســامي امــارت تــه ددُبــۍ‬
‫موږکــوم مثبــت پيغامونــه وليــدل هغــه‬ ‫روانــه ده‪.‬تــر څنــګ يــې خليفــه‬ ‫قنســلګرۍ دســپارلو لــه املــه مننــه‬
‫بــه تــر نــورې نــړۍ هــم رســوو‪.‬‬ ‫صيــب وويــل‪ ،‬چــې مــوږ لــه نــړۍ‬ ‫وکــړه او زياتــه يــې کــړه‪ :‬له افغانســتان‬
‫رسه دغــوره اړيکــو غوښــتونکي يــو او‬ ‫رسه تعامــل دګاونډيــو‪ ،‬ســيمې او ټولــې‬
‫پــه دې برخــه کــې مــو مثبــت ګامونــه‬ ‫نــړۍ تــه پــه ګټــه دی‪.‬هغــوی چــې‬
‫کــې دهمــکاري ډاډ ورکــړ او دافغانانــو‬ ‫هــم اخيستي‪،‬افغانســتان دنــړۍ يــوه‬ ‫غــواړي افغانســتان مرتوکــه جزيــره‬
‫پاتې‬ ‫الســنيوی يــې خپــل اخالقــي مکلفيــت‬ ‫ســراتېژيکه کتلــه ده او نــړۍ بايدلــه‬ ‫يش‪ ،‬تېروتنــه کــوي‪ ،‬ځکــه چــې‬
‫وګاڼه‪.‬خليفــه صيــب يادپــاوي تــه‬ ‫افغانســتان رسه دتعامــل پــه برخــه کــې‬ ‫افغانســتان څښــن لــري او مــوږ يــې‬
‫کــې دری ورځنــی نندارتــون چــې‬
‫دجمعــې پــه ورځ پيــل شــو‪.‬‬ ‫ـام‬ ‫دنجونــو دتعليــم پــه اړه وويــل‪ :‬داسـ‬ ‫دوه مخــې پاليــي ونــه لوبــوي چــې دا‬ ‫هغــې ورځــې تــه نــه پرېــږدو ‪ ،‬بيــا‬
‫ـه‬‫ـ‬ ‫نارين‬ ‫مقــدس ديــن رشعــي تعليــم پــر‬ ‫دټولــې ســيمې پــه تــاوان ده‪.‬ښــاغيل عمر‬ ‫ځــي لــه پامــه وغــورل يش‪.‬دکورنيــو‬
‫او‬ ‫كــړی‬ ‫او ښــځينه مســلامن فــرض‬ ‫حبتــور الدرعــي وويــل‪ :‬اوږدمهالــه‬ ‫چــارو وزيــر زياتــه کــړه‪ :‬دافغانســتان‬
‫اســامي امــارت دملــت ټولــو رشعــي‬ ‫هــدف تــه درســېدو پــه برخــه کــې‬ ‫اوســنى اســامي نظــام لــه اقتصــادي‬
‫پاتې‬ ‫حقونــو تــه ژمــن دي‪.‬‬ ‫دنجونــو دزده کــړو تــر څنــګ ځينــې‬ ‫پلــوه پــه خپلــو کورنيــو عايــدايت‬
‫تــر شــپږم ټولګــي پورتــه دنجونــو‬ ‫نــورې ســتونزې هــم شــته چــې مــوږ‬ ‫رسچينــو چلېــږي او دا پــه داســې‬
‫پــر تعليــم لګېدلــی محدوديــت داميــي‬ ‫يــې هــواري تــه ســرګې پــه الره يــوو‪.‬‬ ‫حــال کــې ده چــې دمخــدرو توکــو‬
‫نــه دی‪.‬‬ ‫ښــاغيل عمــر زياتــه کــړه‪ :‬افغانســتان‬ ‫کښــت او قاچــاق صفــر تــه رســېدىل‬
‫پاتې‬
‫د خوست بدۍ او دښمنۍ ‪...‬‬ ‫پاتې‬
‫د امرباملعــروف او نهــې عناملنکــر‬
‫رياســت ويانــد نرشاللــه هوتــک‬ ‫په ننوايت ورته راغلل‪)) .‬‬ ‫مليس وي‪ ،‬نو ددا ډول پېښــو مخنيوی او‬ ‫جوړ شوی و‪ ،‬بيا موږ ‪ ۱۱۰‬کاله دا خپل‬
‫وايــي‪ :‬د دې مارکېــټ پرانيســتل‬ ‫پښــتو کې متل دی چې‪ ،‬غل په غره کې‬ ‫جوړ جــاړی دغه بدبختيو ته دپای ټکی‬ ‫ځــای‪ ،‬کلی او قوم پرېښــود‪ .‬هر چاته‬
‫د دې ښــکارندویي کــوي ‪،‬چــې‬ ‫نه ځايېږي کومو خلکو چې دا ستونزه‬ ‫اېښودل دي‪)).‬‬ ‫زما دا پيغام دی‪،‬‬
‫جوړ يش هغــوی ته هر ځــای دوېرې‬ ‫ديادولو وړ ده‪ ،‬چې پــه لويه پکتيا کې‬ ‫چې په ډېر جرئت رسه بايدکه چا باندې‬
‫اســامي امــارت د ښــځو د کار‬
‫ځای وي‪ ،‬نو دده ژوندډېر په تنګون کې‬ ‫دقومونــو‪ ،‬خېلونو او کورنيــو تر منځ‬ ‫مړی هــم وي بايدبدل يــې وا نخيل او‬
‫او ســوداګرۍ مخالــف نــه‬
‫وي‪ ،‬لکه يو پيټی يې چې په شــاه کړی‬ ‫ډېــر وخت دځمکو‪ ،‬غرونو‪ ،‬دښــتو او‬ ‫روغه جوړه وکړي‪)) .‬‬
‫دی‪.‬نومــوړي وويــل‪ (( :‬دا يــې‬
‫وي په غــره خېږي او ســاه به يې ختيل‬ ‫نــورو بېالبېلو ټولنيزو مســايلو له امله‬ ‫معني شاه چې ددښمنۍ مقابل لوری دی‪،‬‬
‫ټولــې نــړۍ تــه وښــوده ‪،‬چــې‬
‫وي‪ )) .‬محمدســام ‪،‬چې ديادو کورنيو‬ ‫تربګنۍ او دښــمنۍ رامنــځ ته کېږي‪.‬‬ ‫وايي ‪ :‬دغه دښمني ډېره پخوانۍ ده او ده‬
‫پاتې‬ ‫ترمنځ دروغې جوړې له کوونکو يو دی‬ ‫کــه څه هم په لويه پکتيــا او ځانګړې‬ ‫ته ددښــمنۍ دپيل وخت نه دی ‪(( :‬موږ‬
‫وايي‪ :‬ددغه کورنيــو ترمنځ يې پرېکړه‬ ‫توګه خوســت کې دشــخيص دښــمنيو‬ ‫آزادګرځېدای نه شو‪ ،‬کاروبار مو آزادنه‬
‫او پــه فنــي او علمــي برخــو کــې‬ ‫داســامي اصولو او پښــتنې عنعناتو په‬ ‫دقيقې شــمېرې معلومول ګران دي‪ ،‬خو‬ ‫شــو کولی‪ ،‬که دغه مشکل نه وي‪ ،‬موږ‬
‫چوکاټ کې کړې ده‪(( :‬دغه معامله څو دې دوه اړخيــزې همــکارۍ ډېــرې‬ ‫دهېواددنورو سيمو په پرتله يې په دغو‬ ‫به ډېر مخته تللی وای‪ ،‬موږ به ښوونځي‬
‫کاله مخکې شوې وه‪ ،‬چې‪ ،‬بيا دا قاتل په يش څــو لــه فرصتونــو ســمه ګټــه‬ ‫سيمو کې کچه فوق العاده ډېره ده‪ .‬ديو‬ ‫او پوهنتونونه وييل وای‪ ،‬ددې دښــمنۍ‬
‫خپل مرګ مړ شــوی و‪ ،‬وارثني يې ماته واخيســتل يش‪ .‬نومــوړي زياتــه کــړه‬ ‫کال پــه اوږدو کې پــه حکومتي هڅو‬ ‫له وجې موږ بې ســواده شــوي يوو‪)).‬‬
‫راغلل له ما يې مشــوره غوښته‪ ،‬قاتل نه کابــل ښــاروايل پــان لــري ‪،‬چــې د‬ ‫دشــپږو او په شخيص هڅو تر دې دکمو‬ ‫داســاعيل خېلــو مندوزيو ولســوالۍ‬
‫شته مړ دی له ده رسه به الله تعالی خپله‬ ‫دښمنيو حلالرې موندل ممکن ددښمنيو‬ ‫اوســېدونکی محمد يعقوب جان ‪،‬چې‬
‫بقیه‬ ‫حســاب کړی وي‪ ،‬ته چې بــې ګناه بل‬ ‫شمېر ته په کتو لږ وي‪ ،‬خو همدې هڅو‬ ‫دڅو نــورو خواخوږو په همکارۍ يې‬
‫څوک وژنې يــا يې وځوروې‪ ،‬دعندالله‬ ‫له خلکو رسه دا هيلــې پيدا کړې‪ ،‬چې‬ ‫ددواړو کورنيو ترمنځ روغه جوړه کړې‬
‫اجســاد شــان روز پنجشــنبه(‪25‬‬
‫او عندالرســول مســئوليت درته راجع‬ ‫دا لړۍ به وغځېږي او ددښــمنيو شمېر‬ ‫وايي‪ :‬دغه کورنۍ ددښــمنۍ له امله له‬
‫حــوت) از ســوی دیگــر‬
‫دی‪)).‬په ورته وخت کې يو شمېر قومي‬ ‫به راکم کړي‪.‬همدارنګه‪ :‬دخوســت په‬ ‫ګڼو حقونــو بې برخې وې ‪(( :‬دا جوړه‬
‫وابســتگان بــه خــاک ســپرده‬
‫شــدند‪.‬یکی از بســتگان آنــان‬ ‫مرشان له خلکو غــواړي‪ ،‬چې په ټولنه‬ ‫اســاعيل خېلو مندوزيو ولسوالۍ کې‬ ‫مــوږ په منځ کې ورته وکــړه‪ ،‬دا دواړه‬
‫میگویــد‪ ،‬شــش مــاه شــده بــود‬ ‫کې شته دښمنۍ دې دسپېڅلو مرشانو او‬ ‫ددوو کورنيو ترمنځ شــل کلنه دښــمني‬ ‫رسه رضا شــول‪ ،‬دری يو طرف او دری‬
‫کــه مینــا بــا پــری کــه دارای‬ ‫علاموو پر مټ حل کړي‪.‬‬ ‫دســيمې دقومــي مرشانو پــه هلو ځلو‬ ‫بــل لور لور وژل شــوي وو‪ ،‬دواړه رسه‬
‫تابعیــت آملــان اســت‪ ،‬در ترکیــه‬ ‫ددې ولسوالۍ اوسېدونکی ډاکټر نجيب‬ ‫په دوســتۍ بدله شــوه‪.‬دغه دښمني چې‬ ‫تېر شــول‪ .‬دا پرېکړه بيخي داسې وشوه‬
‫ازدواج کــرده بــود‪ ،‬امــا شــوهرش‬ ‫الله عزيزي وايي‪ :‬کوچنۍ شــخړې دې‬ ‫شاوخوا دوې لســيزې وړاندې ديو کس‬ ‫‪،‬چې ټول عمر به بيا جنګ او جګړه نه‬
‫نتوانســته بــود وی را از طریــق‬ ‫دعلــاوو او رښــتينو مرشانــو په هڅو‬ ‫په وژلو پيل شــوه‪ ،‬اوس ددواړو کورنيو‬ ‫وي‪)) .‬دټولنيزو چارو کارپوه رفيع الله‬
‫قانونــی بــه آملــان انتقــال دهــد‪.‬‬ ‫رسه حل يش ‪،‬څو پــه راتلونکي کې په‬ ‫ترمنځ دغه ستونزه دننواتې له الرې حل‬ ‫زيار بيا وايي‪ :‬په خوســت کې دکورنيو‬
‫مینــا بــه قصــد پیوســن بــه رشیک‬ ‫لويو ســتونزو بدلې نه يش‪(( :‬کوشــش‬ ‫شوه‪.‬ددښمنۍ دواړه لوري وايي‪ :‬تېر شل‬ ‫ترمنځ دښــمني اوږده مخينه لري‪ ،‬نو په‬
‫زندگــی خــود همــراه بــا بــرادرش‬ ‫دې وکړي‪،‬چې علاموو ته دغه مســايل‬ ‫کاله يې ژوندلــه کړاوونو خايل نه و او‬ ‫کار ده چــې دحل په موخــه يې کوټيل‬
‫فرهــاد راه قاچاقــی را در پیــش‬ ‫يوويس ترڅــو په لنډ وخــت کې دغه‬ ‫له نورو خلکو هــم غواړي‪،‬چې دا ډول‬ ‫ګامونه واخيســتل يش‪(( .‬ددغو بديدارو‬
‫میگیــرد؛ ســفری کــه بــه قیمــت‬
‫عادي مســئلې حل يش او اوږدې نه يش؛‬ ‫ســتونزې دخربو له الرې حل کړي‪(( :‬‬ ‫کورنيو ترمنځ دغه شــخړې اوارېږي او‬
‫جــان او و بــرادرش متــام میشــود‪.‬‬
‫دبدۍ پايله يې بدۍ ته وه نه رسېږي‪)) .‬‬ ‫دســيدرحمن پالر پتنــګ نومېده ‪،‬چې‬ ‫دپای ټکي ورته اېښودل کېږي‪ ،‬دا به يو‬
‫اکنــون وابســتگان آنــان مدعیانــد‬
‫ديادونې وړ ده ‪،‬چې په خوســت کې په‬ ‫ديوســف له خوا په قتل رسېدلی و‪ ،‬موږ‬ ‫ډېر ښــه کار وي‪،‬چې په دې وروســتيو‬
‫کــه کشــتی حامــل مهاجــران‬
‫منفجــر و یــا مــورد هــدف قــرار‬ ‫دې وروســتيو کې دځينو کورنيو ترمنځ‬ ‫کوشــش وکړو‪ ،‬چــې ســيدالرحمن دا‬ ‫کې دڅو کورنيو ترمنځ دغه کار شــوی‬
‫دمسئولو ادارو او قومي مرشانو په هلو‬ ‫جوړه وکړي‪ .‬له ټولو خلکو مو دا هيله‬ ‫هم دی ‪،‬ځکه په دې کې تقريباً له نيکه‬
‫ســخره ادعــای نادرســت اســت‪.‬‬ ‫ځلو رسه دروغې جــوړې دا ډول هڅې‬ ‫ده‪ ،‬چــې ديو او بل پــه منځ کې څومره‬ ‫نيولې تر مليس پورې دغو خلکو قربانۍ‬
‫زیــن العابدیــن کاکای فرهــاد‬ ‫زياتې شــوې او خلک هــم دې چارې‬ ‫بــدۍ دي په خپــل منځ کــې دې جوړه‬ ‫ورکــړي او هغــه څوک پــه کې وژل‬
‫خوشبني کړي دي‪.‬‬ ‫وکړي‪ ،‬سيدالرحمن دوی وبښل او دوی‬ ‫کېږي ‪،‬چې دقاتــل پالر‪ ،‬ورور‪ ،‬زوی يا‬
 ‫‪Hewad Daily‬‬
‫پته‪ :‬د بهرنیو چارو وزارت ته مخامخ د اطالعاتو او فرهنګ‬ ‫د ورځپاڼو رئیس ‪ :‬م محمد ابراهیم نبیل‬
‫وزارت نوې ودانۍ‬
‫د اړيکو شمېره‪020-- 2۱0۳۲۸2 :‬‬
‫‪020‬‬ ‫موبایل ‪0782080666 :‬‬
‫‪E-mail :info@hewaddaily.com‬‬ ‫آمر او مسئول مدیر ‪ :‬عطاء الله مبارز‬
‫‪E-mail : hewad1948@gmail.com‬‬ ‫موبایل‪0774318902 :‬‬
‫دهيواد ورځپاڼې انټرنېټي پاڼې دالندې وېب سايټ له الرې هم کتلی شئ‬
‫مسئول سکرتر‪ :‬شېرمحمد نظري‬
‫ویب‪ :‬سایت ‪www:dailies.gov.af/hewad‬‬
‫د شکایاتو اوتوزیع څانګه‪:‬‬ ‫موبایل‪0788503371 :‬‬
‫یکشنبه د شعبان المعظم ‪ 26‬مه ‪1444‬ق کال د ‪ ۱۴۰1‬ل کال د کب ‪28‬مه‬
‫‪28‬مه د ‪ 2023‬م کال د مارچ ‪ 19‬مه‬
‫‪۰۷۹۳۵۳۱۵۱۳-۰۲۰۲۱۰۶۹‬‬

‫د کابل او ايــران ترمنـځ د اړيکــو‬ ‫د رياست الوزراء سياسي مرستيال ‪:‬‬

‫پر پياوړتيا ټينګار وشـو‬ ‫د امن چاپېريال رامنځته کول د دولت‬

‫کابل ښــار او د ايران د لويو‬
‫ښــارونو ترمنځ بايــد معنوي‬
‫اړيکې پياوړې‪۵ ...‬مخ‬
‫د کابل ښــاروال د ايــران له‬
‫مرستيال ســفري رسه په ليدنه‬
‫او خلکو ګډ مسئوليت دى‬
‫کــې د دغــه ښــار او د ايران‬
‫امنيتي وضعيت ښــه شــوى‬ ‫درياســت الوزراء ســيايس‬
‫د لويــو ښــارونو ترمنــځ په‬
‫دى‪.‬نومــوړي دا هــم وييل‪،‬‬ ‫مرستيال مولوي عبدالکبري د‬
‫علمي‪ ،‬فنــي او معنوي برخو‬ ‫چې اداري او امنيتي مسئولني‬ ‫کابل وايل له شېخ محمدقاسم‬
‫کې د دوه‌اړخيــزو همکاريو‬ ‫چارې پــه همغــږۍ تررسه‬ ‫رسه په ليدنــه کې وييل‪ ،‬چې‬
‫او اړيکو پــر پياوړتيا ټينګار‬ ‫کــوي او خلک د اســامي‬ ‫د امــن چاپېريــال رامنځته‬
‫وکړ‪ .‬کابل ښاروالۍ پرون پر‬ ‫امــارت له مســئولينو رايض‬ ‫کول د دولــت او خلکو ګډ‬
‫خپله ټويټرپاڼه ليکيل د ايران‬ ‫دي‪.‬د رياست الوزراء سيايس‬ ‫مســئوليت دى‪.‬شــېخ محمد‬
‫مرســتيال ســفري ســيد حسن‬ ‫مرســتيال مولوي عبدالکبري‬ ‫قاســم هم د کابل پر امنيتي‪،‬‬
‫مرتضوي د کابل له ښــاروال‬ ‫د امنيت د ټينګښــت لپاره د‬ ‫ټولنيز او اقتصادي وضعيت‬
‫پــه برخه کې د ايــران هېواد‬
‫رسه د پراختيايــي پالنونــو د‬ ‫کابل وايل ته ځينې الرښوونې‬ ‫رڼــا واچوله او پــه ډاګه يې‬
‫د تجربــو رشيکولو په موخه‬ ‫او سپارښتنې وکړې‪.‬‬ ‫کــړه‪ ،‬چــې د دغــه واليت‬
‫پيل کېدو او ښــاري مديريت‬
‫وکتل‪ .‬کابل ښــاروال وويل د‬

‫د پکتيکا په ‪ ۱۵‬ولسواليو کې نږدې ‪ ۷۰۰‬درسي‬

‫پهبلخکېدمېرمنولپارهځانګړیمارکېټپرانيستلشو‬
‫ټولګي جوړ شوي‬
‫شــو‪)).‬د مزاررشيف ښاروال‬ ‫د بلــخ محيل مســئولني وايي‬
‫دغه واليت د پوهنې رياست‬ ‫د ســيمې خلک تر ډېره لېوال‬ ‫د پکتيــکا واليــت پــه ‪۱۵‬‬
‫قدرت‌الله طــارق وايي ‪،‬چې‬ ‫‪،‬چــې د دغــه واليــت مرکز‬
‫مســئولني يې هم هرکيل کوي‬ ‫دي چې خپلې لوڼې په ټولګيو‬ ‫ولســواليو کې د افغانســتان‬
‫دغه مارکېټ يوازې د ښــځو‬ ‫مزاررشيف ښار کې يې د ښځو‬
‫او وايي د امکاناتو د شتون په‬ ‫کې شاملې کړي‪ ،‬خو دوي يې‬ ‫لپــاره د ســويډن کمېټــې له‬
‫لپاره جوړ شوی وينا يې‪ ،‬څو‬ ‫لپــاره د ((خديجــه ‌الکربا))‬
‫صورت‪۵ ...‬مخ‬ ‫د ځايېدو ظرفيــت نه لري‪ .‬د‬ ‫لــوري د نــږدې ‪ ۷۰۰‬ټولګيو‬
‫دوی وکوالی يش‪ ،‬کار وکړي‬ ‫په نامــه ځانګــړي مارکېټ‬
‫په جوړېــدو رسه‪ ،‬څه باندې‬
‫او خپلــې کورنــۍ تــه نفقه‬ ‫پرانيستی دی‪.‬دغه سوداګريز‬
‫‪ ۲۲‬زره ماشــومانو تــه د زده‬
‫برابره کړي‪.‬نومــوړي وويل‪:‬‬ ‫مارکېټ چې نږدې ‪ ۲۰۰‬هټۍ‬
‫کړو زمينه برابره شــوې چې‬
‫((دلته نږدې ‪ ۲۰۰‬هټۍ دي او‬ ‫لري‪ ،‬له څه وخت راهيســې‬
‫‪ ۱۴‬زره يــې نجونــې دي‪ .‬يو‬
‫دا د ښــځو لپاره دي ‪،‬چې دلته‬ ‫غريفعــال و او د مزاررشيــف‬
‫شــمېر زده کوونکــي او د‬
‫فعاليت وکــړي‪ ،‬څو وکوالی‬ ‫ښــاروايل او د امــر باملعروف‬
‫هغوی کورنۍ د دغو ټولګيو‬
‫يش چې د خپل ژوند اړتيا دلته‬ ‫او نهې عن‌املنکر رياســت له‬
‫نارينه نه راځي ډېره خوشحاله‬ ‫پرانيســتو خوشحاله ده وايي‪:‬‬ ‫په جوړېدو خــوښ دي‪ ،‬خو‬
‫پوره کړي او خپلې کورنۍ او‬ ‫لوري بېرته پرانيســتل شــوی‬
‫يــم او مــوږ دې ورځې ته په‬ ‫(( دا چــې دې مارکېــټ تــه‬ ‫غوښــتنه کوي چــې دوی ته‬
‫اوالدو ته نفقه برابره کړي‪)).‬‬ ‫دی‪.‬مريم چې دغــه مارکېټ‬
‫مته وو چې باالخره پرانيســتل‬ ‫يوازې ښــځې راځــي او هېڅ‬ ‫دې داميي ښوونځي جوړ يش‪.‬‬
‫بله‌خوا د بلخ ‪۵ ...‬مخ‬ ‫کې هټۍ لري‪ ،‬د ياد مارکېټ له‬
‫د دې ټولګيو ښــوونکې وايي‬

‫درخواست کمک برای افغانستان از سوی‬ ‫په لوګر کې د هاوان مرمۍ چاودنې څلورو ماشومانو‬
‫برنامه غذايی جهان‬ ‫ته مرګژوبله اړولې‬
‫منترشکرد‪ ،‬نياز مندان در‬ ‫برنامه غذايي جهان برای‬
‫افغانســتان که تعداد شان‬ ‫رســيدگی به نيازمندان در‬ ‫خربه يــې‪ ،‬روغتيايــي حالت‬ ‫ســيمه کــې پر ماشــومانو د‬ ‫وړمــه ورځ‪ ،‬مازديګــر مهال‬ ‫د لوګــر د څلورمــې پلې لوا‬
‫يې هم د ډاډ وړ ښــودل شوي‬ ‫هــاوان رسګلوله چاودلې چې‬ ‫د دغــه واليــت د مرکــز‬ ‫قومانــدان مولــوي محمدګل‬
‫به ‪ 20‬ميليون تن میرســد‬ ‫افغانســتان‪ ،‬از کشورهای‬
‫دي‪.‬څه مــوده مخکې د لوګر‬ ‫له کبله يې څلورو ماشــومانو‬ ‫پل‌علــم اړوند پــه ((التمور))‬ ‫خيــر رســنيو ته ويــي‪ ،‬چې‬
‫مني‌دانند که غذای مناسب‬ ‫جهان درخواســت کمک‬ ‫په محمداغې ولسوايل کې هم‬ ‫تــه مرګ‌ژوبله اوښــتې ده‪.‬د‬
‫شان از کجا تامني خواهد‬ ‫فوری کرده اســت‪.‬برنامه‬ ‫د ناچاوده مرمــۍ د چاودنې‬ ‫نوموړي په وينا‪ ،‬دا پېښه هغه‬
‫شــد‪.‬اين نهــاد هامهنگ‬ ‫غذايــی جهــان (‪)WFP‬‬ ‫له املــه دوه ماشــومان وژل‬ ‫مهال شــوې چې ياد ماشومان‬
‫کننده کمک‌هــای برشی‬ ‫گفتــه اســت کــه بــرای‬ ‫شــوي وو‪.‬د يادونــې وړ ده‬ ‫په التمور سيمه کې د بوټو پر‬
‫سازمان ملل متحد‪ ،‬پيشرت‬ ‫رســيدگی فوری به سيزده‬ ‫‪،‬چې له دې وړاندې د لوګر تر‬ ‫راټولولو بوخت وو‪.‬محمدګل‬
‫گفته بود کــه بيش از ‪28‬‬ ‫ميليــون فــرد نيازمنــد‬ ‫خيرب وايي‪ :‬په دې پېښــه کې‬
‫څنګ‪ ،‬په يوشــمېر واليتونو‬
‫دوه ماشــومان وژل شوي او‬
‫ميليون تن در افغانســتان‬ ‫در افغانســتان‪ ،‬نيــاز بــه‬ ‫کې د ناچاودو مرميو چاودنو‬
‫اســاس خربنامــه‌ای که دفرت‬ ‫دوه نور ټپيان دي‪ .‬دی زياتوي‬
‫بــه کمک‌های برشدوســتانه‬ ‫هشــتصد ميليــون دالــر در‬ ‫کــې يوشــمېر ماشــومانو ته‬ ‫‪،‬چې ټپيــان يې د لوګر واليتي‬
‫ســازمان ملل متحد در جينوا‬
‫نياز دارند‪.‬‬ ‫شــش ماه آينــده اســت‪.‬بر‬ ‫مرګ‌ژوبله اوښتې ده‪.‬‬ ‫روغتون تــه لېــږدويل او په‬

‫په شمالــي کوريا کې له امـريکا سره د جګــړې لپاره‬ ‫پاکستانخليلزاد ته‪:‬‬

‫‪ ٨٠٠‬زروکسانوچمتووالیښودلی‬ ‫د چا ناغوښتل شوې مشورې ته اړتيا نه لرو‬

‫جګړې لپــاره د دغه هېواد په‬ ‫د واشنګټن او پيونګ‌يانګ‬ ‫د پاکســتان د بهرنيــو چــارو‬
‫پوځ کې د نوم ليکنې غوښتنه‬ ‫ترمنځ د کړکېچ پــه زياتېدو‬ ‫وزارت وياندې ((ممتاز بلوچ))‬
‫کړې او يا يې نوی کړی دی‪.‬‬ ‫رسه نړيوالــو رســنيو راپور‬ ‫د افغانســتان د سولې په چارو‬
‫هغه کســان‪ ،‬چې لــه امريکا‬ ‫ورکړی‪ ،‬چې د شــايل کوريا‬ ‫کې د امريکا د متحده ايالتونو‬
‫رسه د جګــړې لپــاره يې نوم‬ ‫شــاوخوا ‪ ۸۰۰‬زره کســانو‬ ‫د پخــواين ځانګړي اســتازي‬
‫ليکنــه کــړې ويــل کېږي‪،‬‬ ‫له امريــکا رسه جګــړې ته‬ ‫زملي خليلزاد څرګندونو ته په‬
‫چــې ډېــر يــې زده‌کوونکي‬ ‫چمتووالی ښودلی دی‪.‬رويټرز‬ ‫ځواب کې وييل‪ ،‬چې پاکستان‬
‫او کارکوونکــي دي او دا ال‬ ‫د کب ‪۲۶‬مه د شاميل کوريا د‬ ‫له هغو ننګونــو رسه د مقابلې‬
‫څرګنده نه ده‪ ،‬چې د شــايل‬ ‫دولتــي ورځپاڼې پــه حواله‬
‫کولو لپاره‪ ،‬چې وررسه مخ دی‪،‬‬
‫کوريــا حکومت د رستېرو د‬ ‫راپــور ورکړی‪ ،‬چــې يوازې‬
‫د چا ناغوښتل شوې مشورې ته‬
‫استخدام کمپاين پيل کړي که‬ ‫د جمعــې پــه ورځ ‪ ۸۰۰‬زره‬
‫اړتيا نه لري‪۵...‬مخ‬
‫دوی‪۵ ...‬مخ‬ ‫کســانو لــه امريــکا رسه د‬