UBND TỈNH BẮC NINH ĐÁP ÁN CHỌN ĐỘI TUYỂN DỰ THI

SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HỌC SINH GIỎI QUỐC GIA LỚP 12 THPT
Năm học 2013-2014
ĐỀ CHÍNH THỨC Môn: Toán
Ngày thi: 10 – 10 – 2013
---------------------------------
Câu Nội dung Điểm
x y 0 x y 0
Đ/k: (* )
2 x 0 x 2

Đặt u x y;v 2 x (u 0; v 0) . Phương trình (1) trở thành: 1 điểm

2 2
u (3 2v ) (6 u )v (u 2 v )(u v 3) 0

u 2v x y 2 2 x y 8 5 x (3)

Thế (3) vào (2) ta được:

3 2 3 2 3 2 3
2. 6 x 3x x x 3 (6 x 3x ) 2. 6 x 3x (x 1) 2(x 1) (4)

Dễ thấy hàm số f (t ) t
3
2t đồng biến trên  . Do đó 1 điểm
3 2
(4) f (x 1) f ( 6x 3x )
3 2 3
x 1 6x 3x x 3x 1 0 (5 )
Câu 1
Trước hết ta tìm nghiệm thuộc đoạn 2; 2 của (5). Đặt x 2 cos t, t 0; .
(4
điểm) Phương trình (5) trở thành:
3 1 k2
8 cos t 6 cos t 1 0 co s 3t t (k  )
2 9 3

x 2 cos
9
5 7 5
Mặt khác t 0; nên t ; ; x 2 cos 2 điểm
9 9 9 9
7
x 2 cos
9

Vì (5) là phương trình bậc ba nên có tối đa 3 nghiệm phương trình (5) có
đúng 3 nghiệm trên. Từ đó suy ra hệ đã cho có 3 nghiệm:
5 5 7 7
2 cos ;8 10 cos , 2 cos ;8 10 cos , 2 cos ;8 10 cos
9 9 9 9 9 9

*/ Nhận xét: xn 0, n 1

*/ Nếu dãy xn có giới hạn hữu hạn là a thì a là nghiệm dương của phương
1 điểm
2 3
trình: x . Từ đó tìm được a 3 .
Câu 2 x x
2

(4
2 3
điểm) */ Ta có x1 1; x 2 2 3 x3 2
1 x1 x3
2 3 2 3
2 điểm
Ta chứng minh bằng quy nạp rằng x2n 1
x2n 1
, n 1

Thật vậy, giả sử x2k 3

x2k 1
 2 3 2 3
. Ta có: x2k 2 2 2
x2k
x2k 3
x2k 3
x2k 1
x2k 1

2 3 2 3
. Suy ra: x2k 1 2 2
x2k 1
x2k 2
x2k 2
x2k x2k

*/ Do vậy: 1 x1 x3 x5 ... 0 . Điều này mâu thuẫn với giả sử

1 điểm
lim x n a 3

M B
E

I
O

D C
A

1. Xét trường hợp như hình vẽ (AC>BC) , trường hợp khác chứng minh
tương tự.
Dễ thấy B và D đối xứng nhau qua CI nên

IDC = IBC = IBA nên ABID là tứ giác nội tiếp.

Câu 3 Suy ra DIB + BAD = . (1)
(5 2 điểm
điểm) +) Ta chỉ ra BICE là tứ giác nội tiếp.

Ta có BIC= ( ABC+ ACB)/2, mà BCE= BAC nên

BEC=( BCE)/2=( BAC)/2, do đó BIC+ BEC= .

Mặt khác do A và E nằm khác phía BC nên I và E nằm khác phía BC nên
tứ giác BICE nội tiếp, suy ra BIE = BCE = BAC (2)

Từ (1), (2) ta có DIB + BIE = , hay I, D, E thẳng hàng. (ĐPCM)

Cách khác: Dễ thấy D và B đối xứng nhau qua đường thẳng CI ; BA và BC
đối xứng nhau qua BI nên ta có:
(DA, DI)=(DC, DI)= (BC,BI)= (BA,BI) ( mod )
Do đó ABID là tứ giác nội tiếp, suy ra (IB,ID)=(AB,AD)=(AB,AC) (
mod ).
Phần tứ giác BICE nội tiếp chứng minh tương tự (không phụ thuộc hình vẽ )
nên (IB,IE)=(CB,CE)=(AB,AC) ( mod ).
Do đó (IB,ID)=(IB,IE) ( mod ) hay là I, D, E thẳng hàng đpcm.
 2. Dễ thấy B, I, K thẳng hàng.
Do ABC=2 BAC nên KBC= ABC/2 = BAC= BKC, suy ra 1 điểm
CK=CB, do đó tứ giác DKEB nội tiếp đường tròn (C,CB).
Mặt khác theo chứng minh trên thì IDC= IBC= BKC= IKC nên tứ
giác DKCI là tứ giác nội tiếp, chú ý BICE là tứ giác nội tiếp.
Do đó ba đường thẳng DK, CI, BE là ba trục đẳng phương của ba đường tròn 1 điểm
ngoại tiếp các tứ giác DKCI, DKCB, BICE nên chúng đồng quy tại điểm M
là tâm đẳng phương của ba đường tròn nói trên.
+ Ta chỉ ra M nằm trên đường tròn (O).
Thật vậy ta có: (MK,MB)=(DK,BE)=(DK,DE)+(DE,BE) ( mod ).
Mà (DK,DE)=(DK,DI)=(CK,CI) ( mod ),
và (DE,BE)=(EI,EB)=(CI,CB) ( mod ). 1 điểm
Do đó (MK,MB)=(CK,CI)+(CI,CB)=(CK,CB) ( mod ) hay M nằm trên
đường tròn đi qua ba điểm B, C, K M nằm trên đường tròn (O)
đpcm.
Số nguyên dương n có thể biểu diễn thành n
k
2 m (k , m  ) , m lẻ.
Khi đó :
n 2 m
k
2
k k
2 ( m 1) 2 (m
k
2) 2
k
2
k 1 điểm
3 1 3 1 3 1 3 3 ... 3 1 A. 3 1
k k k

trong đó A 3
2 ( m 1)
3
2 (m 2)
... 3
2
1
k

Do m lẻ nên m 1 chẵn A lẻ. Do đó 3

n
1 2
2013
3
2
1 2
2013

k k 1 k 2 1 1
2 2 2 2 2
Câu 4 Mặt khác 3 1 3 1 3 1 ... 3 1 3 1

(3
i i

điểm) NX: 3
2s
9
s
1( m o d 4 ) 3
2
1 2 và 3
2
1 không chia hết cho 4. 1 điểm
1 k

Mà 3
2
1 2
3
3
2
1 chứa đúng (k 1) 3 k 2 thừa số 2

k
2 k 2
Vì vậy 3 1 2 .
Do đó n nguyên dương nhỏ nhất tương ứng với k thỏa mãn :
k 2 2013 k 2011 1 điểm
Khi đó chọn m 1 ta được số nguyên dương nhỏ nhất cần tìm là n 2
2011
.
k 1 k 1 n
n 1 n
k
1 k k 1
1 1
Câu 5 1. */ Xét Sn 1
C n 1. Cn Cn .
k 1 k k 1 k n 1 0.5
(4
n
k 1 n
điểm
điểm) Sn Cn
k 1
1 1

k 1 k n 1
 1 1
*/ Chứng minh được: Cn
k 1
Cn
k
1
. Từ đó suy ra:
k n 1

n
n
1 k k 1 1
Sn 1
Sn Cn 1
1
n 1 k 1 n 1

n
n 1
1 1
Sn Cn
k
1
1
k
1
n 1
1 điểm
n 1 k 1 n 1

n 1
1 k k
Sn Cn 1
1 1
n 1 k 0

1 n 1 1
Sn 1 1 Sn
n 1 n 1

n
1 1 1 1 0.5
Sn S1 ... , mà S1 1 Sn
n n 1 2 k 1 k điểm
2. Giả sử N viên bi được đánh số từ 1 tới N
*/ Đặt a i , b i tương ứng là số viên bi ở cột và hàng chứa viên bi thứ i. Ta cần
chứng minh bi ai với ít nhất hai chỉ số i nào đó. 1 điểm
*/ Nhận xét: Nếu ai k thì mọi viên bi cùng cột với viên bi thứ i có a j

tương ứng là k .
1 1 1
Từ đó suy ra n m n
ai bi ai 0.5
1 1 điểm
1
ai bi

1 1
Suy ra tồn tại hai chỉ số i để 0 hay bi ai với ít nhất hai chỉ số i 0.5
ai bi
điểm
nào đó đpcm.
Hết
Chú ý: Mọi cách giải khác mà đúng thì vẫn cho điểm tối đa.