Professional Documents
Culture Documents
V. Nhân viên CTXH có những vai trò trong giải quyết vấn đề bạo lực học
đường.
Nhân viên CTXH có vai trò quan trọng trong thực hiện giải quyết các vấn đề về bạo
lực học đường cụ thể :
- Nhân viên CTXH có nhiệm vụ giúp thân chủ nhận ra vấn đề, giải quyết các vấn đề
khó khăn thân chủ đang gặp phải, can thiệp, tham vấn hoặc làm công tác biện hộ trong
tiến trình tổ chức hoạt động. Những hoạt động chữa trị, ngăn ngừa và phát triển nhằm
thân chủ hội nhập vào cuộc sống bình thường của gia đình và cộng đồng.
- Vai trò là người kết nối nguồn lực : đây là một vai trò quan trọng của nhân viên
CTXH với tư cách là một người trung gian kết nối thân chủ gặp vấn đề với các nguồn
lực cần thiết. Nguồn lực này có thể là người thân , bạn bè , gia đình ở bên để động viên
an ủi
- Nhân viên CTXH sẽ cung cấp các dịch cụ chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần
thông qua các đối tác cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp
- Nhân viên CTXH có vai trò xây dựng mạng lưới hỗ trợ : đối với cha mẹ có con lần
đầu bị bạo lực học đường không biết phải giải quyết vấn đề thế nào , họ loay hoay rất
nhiều vấn đề họ phải đối mặt , họ không biết phải tìm nơi nào thăm khám, chẩn đoán
cho con là tốt nhất, họ không biết nên lựa chọn trường học nào cho con là hợp lý, họ
phân vân không biết nên thực hiện các hoạt động nào là tốt cho con. Chính vì những
băn khoăn đó, nhân viên CTXH có vai trò là người trung gian , đưa thân chủ tiếp cận
với các dịch vụ hỗ trợ đáng tin cậy
- Nhân viên CTXH còn có vai trò là người biện hộ : là một vai trò quan trọng của nhân
viên CTXH với tư cách là một người đại diện cho tiếng nói của thân chủ khi thân chủ
gặp phải những điều bất bình
- Thân chủ sẽ được kết nối những cơ sở y tế miễn phí để các nạn nhân bị bạo lực được
khám và điều trị bệnh, tiếp cận các trung tâm giám định y tế để giám định về tỷ lệ
thương tật, tiếp cận các văn phòng trợ giúp pháp lý, luật sư và cơ quan tư pháp, lập kế
hoạch trợ giúp cho nạn nhân và điều phối các dịch vụ hỗ trợ dựa trên nguyên tắc ưu
tiên và đáp ứng nhu cầu của nạn nhân nhằm đảm bảo quyền lợi
- Một trong những vấn đề rất khó khăn và nhiều thách thức đối với các nạn nhân đó là
vấn đề tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, nhân viên CTXH sẽ tiến hành lập kế hoạch
tái hòa nhập, hướng dẫn kỹ năng sống và tích cực phối hợp hỗ trợ các nạn nhân tham
gia các hoạt động vui chơi, giải trí để sớm tái hòa nhập với cuộc sống.
- Song song với các hoạt động hỗ trợ, nhân viên CTXH cũng sẽ góp phần trang bị các
kỹ năng tìm kiếm thông tin việc làm, tiếp cận với nhà tuyển dụng, phối hợp với các cơ
quan đơn vị giới thiệu việc làm, tổ chức nhân đạo từ thiện để tạo cơ hội cho thân chủ
của mình
VI. Thực trạng và xu hướng phát triển của tình trạng bạo lực học đường.
“Bạo lực học đường” đang là một vấn nạn xã hội trong môi trường học đường mà ở
mọi quốc gia trên thế giới đang đặt nhiều sự quan tâm và đang lên án bởi những hậu
quả nghiêm trọng và đau xót mà nó mang lại, nó tác động ảnh hưởng tiêu cực đến sức
khỏe cũng như tinh thần và nặng hơn là tính mạng của trẻ đang trong độ tuổi hoàn
thiện bản thân.
Để có cái nhìn rõ ràng hơn về “Bạo lực học đường” chúng ta sẽ đi tìm hiểu đôi chút
về vấn đề bạo lực là gì và học đường là gì?
Bạo lực là việc sử dụng sức mạnh thể chất để thực hiện hành vi như: Đánh đập thô
bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm,… tác động đến thân thể của
một người khiến họ bị tổn thương về mặt thể chất và tinh thần.
Học đường là môi trường, không gian sinh hoạt, học tập của các đối tượng là học
sinh, sinh viên. Tại đây học sinh, sinh viên sẽ được nhà trường đào tạo, giảng dạy
những kiến thức văn hóa xã hội và rèn luyện thể lực,… để trở thành một người có ích
cho xã hội.
Từ hai khái niệm trên ta có thể hiểu Bạo lực học đường là những hành vi thô
bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây
nên những tổn thương về tinh thần và thể xác diễn ra trong phạm vi trường học
mà đối tượng gánh chịu chủ yếu là các học sinh và sinh viên
Một số hành vi bạo lực học đường phổ biến bao gồm
– Hình vi đánh nhau giữa học sinh với học sinh với nhau, mang vũ khí đến trường
hoặc các hình phạt thể chất của nhà trường;
– Bạo lực tinh thần, bao gồm cả việc tấn công bằng lời nói;
– Bạo lực tình dục, bao gồm hiếp dâm và quấy rối tình dục mà đối tượng gánh chịu là
học sinh, sinh viên;
– Cách hình vi khác.
1. Thực trạng của bạo lực học đường hiện nay ở Việt Nam
Hiện nay theo thống kê của các nhà nghiên cứu thì Việt Nam đang là một trong
những nước đứng đầu về tỷ lệ bạo lực học đường và đang có dấu hiệu gia tăng và chưa
có dấu hiệu dừng lại. Những vụ bạo lực học đường không chỉ gia tăng về số lượng mà
còn gia tăng về mức độ nguy hiểm của nó.
Đáng chú ý là những hành vi bạo lực học đường chủ yếu bắt nguồn từ những xô xát
rất nhỏ nhặt nhưng lại trở thành nghiêm trọng. Tình trạng bạo lực học đường không
chỉ xuất hiện ở một cá nhân, một trường hợp mà đã lan rộng đến môi trường của nhiều
trường học và mọi nơi từ nông thôn cho đến thành thị.
Về đối tượng của bạo lực học đường cũng có sự đa dạng và phức tạp, diễn ra tại các
cấp bậc từ tiểu học cho đến đại học. Bạo lực học đường không chỉ xảy ra ở những đối
tượng là nam giới mà còn cả ở nữ giới (Đặc biệt đối với cấp bậc THCS và THPT) ;
không chỉ giữa học sinh với học sinh mà còn có bạo lực giữa học sinh với giáo viên và
giáo viên với học sinh.
Theo một số thông tin, dữ liệu của Bộ giáo dục và đào tạo, trung bình chỉ trong
khoảng thời gian một năm học xuất hiện khoảng 1600 vụ bạo lực học đường trong
phạm vi trong và ở ngoài nhà trường. Theo thống kê này thì cứ khoảng 5200 học sinh
thì lại có 1 vụ đánh nhau và khoảng 11000 học sinh lại có một em phải nghỉ học vì
đánh nhau.
Trong đó thì có hơn 75% các trường hợp bạo lực có đối tượng là ở học sinh và sinh
viên. Hiện nay thì tình trạng này đang có dấu hiệu trẻ hóa và mức độ ngày càng
nghiêm trọng.
Ở Việt Nam bạo lực học đường không chỉ diễn ra ở hình thức đánh nhau tác động đến
thể chất mà còn nhiều hành vi tấn công về mặt tinh thần như hâm dọa, chửi rủa,….
Điều này có thể làm ảnh hưởng tới quá trình phát triển hoàn chỉnh của học sinh sau
này.
2. Xu hướng của bạo lực học đường ngày càng gia tăng do có nhiều nguyên nhân:
- Từ phía học sinh :
Học sinh chủ yếu là những đối tượng từ 12 – 17 tuổi đang trong quá trình học tập và
biến đổi về thể chất, mặt tâm sinh lý; trong giai đoạn này sẽ hình thành nên tính cách
của con người. Đây cũng là giai đoạn mà đòi hỏi nhà trường và gia đình có các biện
pháp bảo vệ trẻ từ các yếu tố độc hại bên ngoài bởi khi trong giai đoạn này các em sẽ
là đối tượng mà các thế lực tiêu cực trong xã hội nhắm đến.
Trong giai đoạn này khi trẻ chịu sự tác động, kích thích từ các nhân tố độc hại và các
đối tượng xấu trong xã hội, môi trường xung quanh của trẻ sẽ khiến các em học theo,
hình thành lên tâm lý thích bắt nạt bạn bè, dẫn đến nhiều vụ bạo lực học đường tại nhà
trường. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường ở Việt Nam.
- Từ phía nhà trường :
Nhà trường có nhiệm vụ chính là giáo dục và đào tạo giúp cung cấp kiến thức, kỹ
năng, hình thành lên tính cách và thái độ của hình sinh, sinh viên; chính vì vậy khi nhà
trường có chương trình đào đạo không hợp lý không phát huy được các điều kiện cần
đáp ứng của một tổ chức giáo dục con người sẽ là một trong nguyên nhân chính dẫn
đến xảy ra các mặt tiêu cực trong nhà trường.
Ngày nay giáo dục của nhà trường còn nặng về các kiến thức văn hóa, đôi khi lãng
quên đi nhiệm vụ giáo dục con người “tiên học lễ, hậu học văn” chưa có nhiều sự kết
hợp với giáo dục pháp luật, các chương trình thực tế đưa trẻ tham gia vào các hoạt
động có ích cho xã hội. Mặt khác cuộc sống thực dụng chạy theo đồng tiền của một
phần trái của xã hội đã đẩy ngã những giá trị quan trọng của nhà trường, đạo đức của
một bộ phận thầy cô giáo.
- Từ phía gia đình :
Nếu nhà trường đặc đánh giá là một thiết chế giáo dục con người ở vị trí thứ hai thì vị
trí thứ nhất không phải thiết chế nào khác là của thiết chế gia đình. Trong môi trường
gia đình là yếu tố trực tiếp quan trọng nhất tác động vào tâm lý hình thành lên các cư
xử của trẻ giúp trẻ phân biệt được các điều có lợi và có hại khi thực hiện hành vi, biết
lễ nghĩa kính trên nhường dưới, tôn trọng người nhiều tuổi hơn mình và giúp đỡ, che
chở ngoài nhỏ tuổi, yếu thế hơn mình,…
Tuy nhiên hiện nay thay vì lựa chọn các hình thức giao dục nhẹ nhàng thì các bậc phụ
huynh loại thường nặng lời quát tháo, thậm chí dùng tác động vật lý lên trẻ để giáo dục
con cái cũng dễ dẫn đến những tình trạng bạo lực học đường.
Một yếu tố cần được quan tâm nữa đó là cùng với sự phát triển của xã hội, các bậc
phụ huynh thường chạy đua theo các lợi ích của xã hội mà quên mất việc dành tình
cảm đến con người; do ít được cha, mẹ quan tâm lên trẻ thường thiếu thốn tình cảm
dẫn đến không hình thành hoàn chỉnh tính cách tích cực cho bản thân
Ngoài ra còn nhiều trường hợp phụ huynh bị stress trong công việc và trong cuộc
sống và xả stress bằng bạo hành gia đình lên chính con cái của mình, hoặc bạo hành
ngay trước mặt con trẻ những vụ bạo hành gia đình như này cũng không phải là
chuyện hiếm gặp.
Chính những hành động như này của bố mẹ lại ảnh hưởng sâu sắc theo chiều hướng
tiêu cực đến con cái. Đáng buồn hơn nữa tình trạng này ngày càng có xu hướng gia
tăng trong một xã hội đang ngày càng phát triển hiện đại
Cấp II và cấp III là giai đoạn học sinh hình thành nhân cách chỉ cần một tác động xấu
từ gia đình và xã hội có thể gây nên tổn thương không thể chữa lành, hình thành những
nhân cách không đúng về giá trị sống dẫn đến những vụ bạo lực học đường.
- Từ phía xã hội:
Ngoài những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực học đường ở trên thì các yếu tố
của xã hội cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng tác động trực tiếp gây ra
tình trạng bạo lực học đường
Đây là những yếu tố chịu ảnh hưởng từ môi trường văn hóa bao lực như trong các bộ
phim bạo lực cấm trẻ em dưới 18 tuổi, sách báo, game điện tử chứa nhiều hành vi bạo
lực, đồ chơi mang tính bạo lực (kiếm, súng..),…
Đây đều là những yếu tố đang thu hút rất nhiều trẻ em tham gia, bởi nó đang được
phát tán công khai trên các trang mạng xã hội, cửa hàng,…mà khi trẻ tiếp cận sẽ ảnh
hưởng khá lớn đến quá trình hình thành tâm lý ở hiện tại và trong tương lai