Professional Documents
Culture Documents
แบตเตอรี่ชนิดใช้ครั้งเดียว แบตเตอรี่ชนิดใช้ได้หลายครั้ง
โครงสร้างของแบตเตอรี่
1. แผ่นธาตุบวก (+) และแผ่นธาตุ (-) ของแบตเตอรี่ มีความสาคัญมาก แผ่นธาตุประกอบด้วย
โครงตะกั่ว ซึ่งเป็นโลหะผสมระหว่างตะกั่วกับพลวง สารที่ทาปฏิกิริยาในแผ่นธาตุบวก (+) เป็นสีน้าตาล มีชื่อว่า
เลดเปอร์ออกไซด์ (Lead Peroxide) ส่วนแผ่นธาตุลบเป็นตะกั่ว ซึ่งทั้งสองชนิดนี้มีลักษณะพรุน ทาให้น้ากรด
สามารถซึมผ่านได้ เลดเปอร์ออกไซด์ของแผ่นธาตุบวก (+) ตะกั่ว ของแผ่นธาตุลบ (-) และกรดกามะถัน จะทา
ปฏิกิริยากันทางเคมี ในขณะที่มีการประจุไฟฟ้าเข้า หรือจ่ายประจุไฟฟ้าออก แต่ละเซลล์ของแผ่นธาตุบวก (+)
และแผ่นธาตุลบ (-) จะถูกกั้นไม่ให้ถึงกัน
2. แผ่นกั้นและใยแก้ว ใช้กั้นระหว่างแผ่นธาตุบวก (+) และแผ่นธาตุลบ (-) เพื่อป้องกันไม่ให้
เชื่ อ มถึ ง กัน แผ่ น กั้ น นี้ ท าจากสารที่ ไม่ เป็ น ตั ว น าและมี ลั ก ษณะพรุน ส่ ว นมากท าด้ ว ยวัส ดุ ป ระเภทไม้ ยาง
พลาสติกหรือกระดาษ เนื่องจากแผ่นธาตุบวก (+) มีความเปราะง่าย ใยแก้วจะช่วยให้อายุของแผ่นธาตุบวก (+)
ยาวมากขึ้น
3. น้ายาอิเลคโตรไลต์ หรือน้ากรด เป็นสารละลายกรดกามะถันอย่างเจือจาง มีความเข้มข้น
ประมาณ 1.260 -1.280 ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับรุ่นและมาตรฐานของแบตเตอรี่แต่ละยี่ห้อ
4. เปลือกกับฝา ส่วนใหญ่ทาจากพลาสติก เปลือกสาหรับแบตเตอรี่ 6 โวลท์แบ่งเป็น 3 ช่อง
หรือ 3 เซลล์ ส่วนเปลือกแบตเตอรี่ 12 โวลท์ แบ่งเป็น 6 ช่องหรือ 6 เซลล์
5. สะพานไฟและขั้ว ในแบตเตอรี่ 12 โวลท์ มี 6 ช่อง หรือ 6 เซลล์ ส่วนแบตเตอรี่ 6 โวลท์มี
3 ช่องหรือ 3 เซลล์ แต่ละเซลล์มีค่า 2 โวลท์ สะพานไฟจะเป็นตัวเชื่อมระหว่างเซลล์แต่ละเซลล์แบบอนุกรม
(Series) และทาด้วยโลหะที่เป็นตัวนาไฟฟ้า ส่วนมากจะเป็นโลหะผสมระหว่างตะกั่วกับพลวง
ขั้ว คือ ส่วนที่ทาให้กระแสไฟผ่าน อยู่ที่ปลายของแต่ละเซลล์ ข้างหนึ่งเป็นบวก (+) และอีก
ข้างเป็นลบ (-)
2
โครงสร้างของแบตเตอรี่ชนิดตะกั่วกรด
2. อัตรา 20 ชั่วโมงโดยการให้แบตเตอรี่จ่ายกระแสไฟฟ้าออกมาในจานวนแอมแปร์ที่แน่นอนเป็น
เวลา 20 ชั่วโมง จนกระทั่งแรงเคลื่อนที่วัดได้ตกลงถึง 10.5 โวลท์ อัตราความจุเป็นแอมแปร์ - ชั่วโมง
3. อัตราความจุสารองของแบตเตอรี่ โดยการดูว่าแบตเตอรี่จะจ่ายกระแสไฟฟ้าได้ตามปกติ
ติดต่อกันยาวนานเพียงไร ซึ่งขึ้นอยู่กับความต้องการของรถยนต์ เมื่อระบบประจุไม่ทางานก็จะไม่สามารถประจุ
ไฟฟ้าเข้าแบตเตอรี่ได้
การประจุไฟฟ้าแบตเตอรี่ชนิดตะกั่วกรด
การประจุไฟฟ้าให้กับแบตเตอรี่ นั้นต้องใช้ไฟฟ้ากระแสตรงป้อนให้ถูกทิศทาง โดยขั้วบวกของ
แหล่งจ่ายต่อเข้ากับขั้วบวกของแบตเตอรี และขั้วลบของแหล่งจ่ายต่อเข้ากับขั้วลบของแบตเตอรี ทั้งนี้การประจุ
ไฟฟ้าให้กับแบตเตอรี่มีอยู่ 3 แบบ คือ
1. การประจุ ไฟฟ้ า แบบช้ า หรื อ แบบปกติ จ ะใช้ ก ระแสไฟจ านวนน้ อ ยประมาณ 3 ถึ ง 5
แอมแปร์ เข้าไปในแบตเตอรี่เป็นระยะเวลายาวนาน 14 ถึง 16 ชั่วโมง ในการประจุไฟฟ้าแบตเตอรี่แบบช้า จะ
สามารถยืดอายุการใช้งานกับแบตเตอรี่ได้ โดยตั้งกระแสไฟฟ้าประจุไว้ที่ 7-10 % ของค่าความจุไฟฟ้าแบตเตอรี่
วิธีการคือ เอาค่าความจุไฟฟ้าของแบตเตอรี่ หารด้ วย 10 จะได้ค่าที่จะประจุไฟเข้าแบตเตอรี่ เช่น แบตเตอรี่
รุ่น NS40Z มีความจุไฟฟ้า 35 แอมแปร์/ชั่วโมง จะสามารถหาค่ากระแสที่ต้องจ่ายให้กับแบตเตอรี่ ได้เท่ากับ
35/10 = 3.5 แอมป์ เพราะฉะนั้นจะต้องอัดประจุไฟฟ้าที่กระแสคงที่ 3.5 แอมแปร์
แบตเตอรี่ที่จะทาการประจุไฟฟ้าใช้เช็คระดับน้ากรด และเปิดฝาปิดเซลล์ออกขณะทาการอัด
ประจุไฟฟ้า และถ้าแบตเตอรี่มากกว่า 1 ลูก ให้นาแบตเตอรี่มาอนุกรมกัน และปรับแรงดันรวมของแบตเตอรี่ให้
ตรงกับแรงดันรวมของแบตเตอรี่ ปรับอัตราการประจุไฟฟ้าของแบตเตอรี่ที่มีความจุน้อยที่สุด
การต่อแบตเตอรี่แบบอนุกรมสาหรับการอัดประจุไฟฟ้าแบบช้า
2. การประจุไฟฟ้าแบบเร็ว จะใช้กระแสจานวนมาก (50 ถึง 60 แอมแปร์สาหรับแบตเตอรี่ 12
โวลต์) ผ่านเข้าไปในแบตเตอรี่ในระยะเวลาอันสั้น (1 ถึง 3 ชั่วโมง) การประจุไฟฟ้าแบบเร็ว จะไม่ประจุแบตเตอรี่
จนมีไฟเต็ม แต่จะประจุประมาณ 3 ใน 4 ของความจุไฟฟ้าของแบตเตอรี่ ต่อจากนั้นจึงทาการประจุไฟฟ้าแบบช้า
จนแบตเตอรี่เต็ม ถ้าประจุไฟฟ้าแล้วความถ่วงจาเพาะไม่เพิ่มขึ้นใน 1 ชั่วโมงก็ให้ใช้วิธีการประจุไฟฟ้าแบบเร็ว ถ้ามี
แบตเตอรี่มากกว่า 1 ลูก ในการประจุไฟฟ้าแบบเร็วจะต้องต่อแบตเตอรี่ขนานกัน และไม่ประจุไฟฟ้าแบตเตอรี่ 6
โวลท์ และ 12 โวลท์รวมกัน ในการประจุไฟฟ้านั้นจะต้องประจุกระแสไฟฟ้าสู งสุดไม่เกิน 50 % ของค่าความจุ
ไฟฟ้า เช่นค่าความจุ 50 Ah กระแสไฟฟ้าต้องไม่เกิน 25 A
6
- +
+ +
- -
+ +
- -
การต่อแบตเตอรี่แบบขนานสาหรับการอัดประจุไฟฟ้าแบบเร็ว
(เมื่อแบตเตอรี่มากกว่า 1 ลูก )
3. การประจุไฟฟ้าแบบใช้กระแสน้อย เหมาะสาหรับแบตเตอรี่ที่มีน้ากรดและไม่ได้ใช้งาน เก็บไว้
ระยะเวลานานให้ ทาการประจุไฟฟ้าโดยใช้กระแสไฟจานวนน้อย ๆ คือประมาณ 1 แอมป์ หรือน้อยกว่าทาการ
ประจุไฟฟ้าเป็นระยะเวลานาน ๆ ซึ่งการประจุไฟฟ้าแบบนี้จะต้องใช้เครื่องประจุไฟฟ้าที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ จะ
ใช้เครื่องประจุไฟฟ้าแบบช้าไม่ได้ กระแสประจุเท่ากับความจุไฟฟ้า (Ah)/20 เช่น แบตเตอรี่รุ่น NS40Z มีความจุ
ไฟฟ้า 35 แอมแปร์/ชั่วโมง จะต้องจ่ายกระแสให้กับแบตเตอรี่ เท่ากับ 35/20 = 1.75 แอมป์ เพราะฉะนั้น
จะต้องประจุไฟที่กระแสคงที่ 1.75 แอมแปร์
ในการประจุไฟฟ้าทั้ง 3 แบบควรจะประจุไฟจนกระทั่งน้ากรดเดือดทุกช่องแสดงว่าแบตเตอรี่ไฟ
เต็ม หรือวัดค่าความถ่วงจาเพาะของกรดโดยใช้ไฮโดรมิเตอร์ แต่สามารถบ่งบอกได้เพียงค่าประมาณเท่านั้น ทั้งนี้
หากต้องการทราบว่าแบตเตอรี่ที่อัดประจุเต็มจริงหรือไม่สามารถคานวณได้จากสมการ
Q
I ; Q I t
t
Q = ประจุไฟฟ้า มีหน่วยเป็น คูลอมบ์
I = กระแสไฟฟ้าที่ใช้ในการประจุ มีหน่วยเป็น แอมแปร์
t = เวลาที่ใช้ในการประจุหรือเวลาที่ต้องประจุ มีหน่วยเป็นชั่วโมง
การประจุไฟฟ้าแบตเตอรี่ตะกั่วกรด คือ การนาแหล่ งจ่ายไฟ DC จากแหล่ งภายนอก เช่น
เครื่องชาร์จ ดีซีเจนเนอเรเตอร์ มาจ่ายพลังงานให้กับแบตเตอรี่ การประจุไฟฟ้าแบตเตอรี่มีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี คือ
1. การประจุไฟฟ้าแบบกระแสคงที่
2. การประจุไฟฟ้าแบบแรงดันคงที่
7
Battery
DC Supply
% energy = ค่าประสิทธิภาพของแบตเตอรี่
Eout = ผลรวมพลังงานจ่ายไฟออก
Ein = ผลรวมพลังงานที่จ่ายให้แบตเตอรี่
9
สัญญา ลักษณะ/เรียบเรียง
เอกสารอ้างอิง
1. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www. teenet.chiangmai.ac.th
2. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www.skn.ac.th
3. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www.waterindex.com
4. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www.techtron.co.th
5. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www.ee.mut.ac.th
6. ปริญญานิพนธ์ การทดสอบสมรรถนะของแบตเตอรี่ ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้ากาลัง คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลนีมหานคร ปี 2548
7. ข้อมูลจากเว็ปไซต์ www. asiadirect.co.th