ผีเสื้อกระพือปีก

ไฟฟ้าสถิต การเสียดสี

เนื้อหาเชื่อมโยงกับภาพยนตร์ ในเทศกาลภาพยนตร์วิทยาศาสตร์ดังต่อไปนี้
ความน่าทึ่งของผีเสื้อ
วัตถุประสงค์การเรียนรู้
- เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจเรื่องไฟฟ้าสถิตว่าเกิดขึ้นผ่านการเสียดสีได้อย่างไร
- เพื่อสังเกตปรากฏการณ์ของไฟฟ้าสถิตที่อยู่บนปีกผีเสื้อ

คำ�อธิบายทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์
วัตถุส่วนใหญ่มักจะมีสภาพเป็นกลางทางไฟฟ้า กล่าวคือ มีจำ�นวนอิเล็กตรอนกับโปร
ตอนเท่าๆ กัน แต่เมื่อใดที่วัตถุได้รับประจุอิเล็กตรอนเพิ่มขึ้นและมันไปอยู่ที่เปลือกนอก
ของอะตอม จะทำ�ให้เกิดเป็นประจุลบ และหากวัตถุสูญเสียประจุอิเล็กตรอนไป มันก็จะมี
ประจุบวกเพิ่มขึ้น ค่าประจุที่เพิ่มขึ้นมานี้เองที่จะก่อให้เกิดกระแสไฟฟ้าสถิต และเนื่องจาก
ขั้วประจุที่ตรงข้ามกันจะดึงดูดเข้าหากัน เมื่อเรานำ�วัตถุมาขัดถูกันไปมาจนทำ�ให้วัตถุหนึ่ง
เกิดประจุลบและอีกวัตถุหนึ่งเกิดประจุบวกแล้วละก็ ผมที่ตามมาก็คือไฟฟ้าสถิต
เมื่อเรานำ�ลูกโป่งมาถูที่ผมของเรา จะทำ�ให้ผมเราเสียอิเล็กตรอนไปให้ลูกโป่งจนก่อให้
เกิดไฟฟ้าสถิต และเมื่อนำ�ลูกโป่งที่มีประจุลบอยู่มากไปเข้าใกล้กระดาษทิชชูที่มีประจุบวก
อยู่ ทำ�ให้มันดูดเข้าหากัน และแรงดึงดูดที่มีก็มากพอที่จะทำ�ให้กระดาษทิชชูเบาบางนั้น
เคลื่อนตัวขึ้นไปหาลูกโป่งด้านบน

คำ�อธิบายเกี่ยวกับความเชื่อมโยงกับภาพยนตร์
ผีเสื้อชอบไปเกาะอยู่ด้านบนของดอกไม้ขนาดใหญ่โดยใช้ขาและลำ�ตัวของมัน เวลาที่มัน
ออกหาน้ำ�หวานจากเกสรดอกไม้มาเป็นอาหาร ขาและจะงอยปากของผีเสื้อนั้นจะยาวและ
ยื่นออกไปจากเกสรดอกไม้เพื่อไม่ให้เกสรดอกไม้ติดอยู่บนตัวของมันมากเหมือนที่ติด
อยู่บนตัวของผึ้ง แต่กระนั้นมันก็ยังช่วยในการผสมเกสรดอกไม้ได้อยู่มาก ลำ�ตัวของ
ผีเสื้อนั้นมีขนบางๆ ปกคลุมอยู่ เพื่อใช้ในการตรวจสอบสนามไฟฟ้าที่ออกมาจากดอกไม้
และใช้มันเพื่อหาเกสรดอกไม้ กลีบของดอกไม้นั้นมีประจุลบอยู่ซึ่งทำ�ให้ผึ้งหึ่งหรือบัม
เบิ้ลบีและผีเสื้อนั้นหาเจอ ประจุไฟฟ้าในดอกไม้เป็นรูปแบบเฉพาะของสปีชีส์ ราวกับว่า
มันเอาไว้เรียกแมลงที่มีประจุบวกให้เข้ามากินของหวานของมัน

อุปกรณ์
- รูปภาพผีเสื้อ (ภาพตัดปะ)
- กรรไกร การเตรียมการ
- กาวแท่ง
- ลูกโป่ง
- กระดาษทิชชู ผ้าสักหลาด หรือผ้าวูล 1 ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้เตรียม
- กระดาษลัง อุปกรณ์ทั้งหมดครบถ้วนแล้วก่อน
- ลูกตาตุ๊กตา เริ่มการทดลอง

www.youtube.com/watch?v=J0GjrGr82Uw&t=224s

iheartcraftythings.com/static-electricity-butterfly-experiment.html

tellusmuseum.org/wp-content/uploads/2012/08/butterflyfluttering.pdf
 ผีเสื้อกระพือปีก
1 2 3
เริ่มด้วยการตัด ตัดปีกผีเสื้อให้มีขนาด ใช้ดินสอวาดรูปลำ�ตัว
กระดาษลังเป็น เล็กกว่ากระดาษลังที่ ของผีเสื้อเป็นแบบ
สี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด ตัดไว้ ตัดให้พอดีและ
18x18 ซม.18x18 ซม. วางไว้บนบนกระดาษลัง
โดยห้ามติดกาวยึดกับ
กระดาษลัง

4 5 6 7
ตัดลำ�ตัวออกมาจาก ติดตาตุ๊กตาลงไปบน แล้วก็มาถึงขั้นตอน ถูลูกโป่งกับผมของเรา
กระดาษทิชชูและติด ผีเสื้อ หรือวาดรูป สนุกๆ แล้ว นั่นก็คือ เพื่อให้เกิดประจุไฟฟ้า
กาวประกบกับตรง หนวดตกแต่งเพิ่มเติม การเป่าลูกโป่ง นำ�ลูกโป่งไปอยู่เหนือ
กลางของปีกผีเสื้อ ได้ตามต้องการ ผีเสื้อ ให้ใกล้มากๆ แต่
จากนั้นวางทับลงบน ไม่สัมผัสกัน และสังเกต
กระดาษลัง โดยห้าม ว่าปีกของผีเสื้อขยับขึ้น
ติดกาวยึดปีกผีเสื้อกับ และลงหรือไม่เมื่อเรา
กระดาษลัง ให้ปีกยัง ขยับลูกโป่งขึ้นลง
สามารถขยับออกได้
ดังรูปประกอบ