Professional Documents
Culture Documents
دستورالعمل تامین و نگهداری ابزار
دستورالعمل تامین و نگهداری ابزار
-8شركت توانير
-معاونت هماهنگي توزيع
امضاء
امضاء امضاء
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
فهرست
.5تعاریف 2 ...............................................................................................................................
7 ................. .7فرایند" تامین ،تایید ،استفاده ،نگهداری و امحاء لوازم حفاظتی و ابزار کار "
.1مقدمه
ابزار کار و لوازم حفاظتی 1در سیستم مديريت ايمنی ،بهداشت و محیط زيست ،به عنوان يك عامل پشتتیاان در
مقابل خطرات ،روشهاي حذف و کاهش ريسك ،پیشگیري از حوادث احتمالی ناشی از کار و نیز انجام صحیح
کار مورد استفاده قرار میگیرد .اين تجهیزات از طرف کارفرما در اختیار کارکنان و کارگران قترار گرفتته تتا در
موارد تعیین شده توسط عوامل اجرايی مورد استفاده قرار گیرد و ناايد جناه مالكیت شخصتی ختارا از محتیط
کار داشته باشد.
.2هدف
اين دستورالعمل به منظور يكسانسازي و ساماندهی فرآيند تامین ،استفاده ،نگهداري و امحاء ابزار و تجهیتزات
ايمنی و بهداشتی در شرکتهاي توزيع نیروي برق و پیمانكاران طرف قرارداد مطابق با مواد 58و 11قانون کار
جمهوري اسالمی ايران به منظور ارتقاء سطح بهرهوري و اصول HSEدر محیطهاي کتار جهتت پیشتگیري از
حوادث ،صیانت از نیروي انسانی ،حفاظت از تجهیزات و تاسیسات توزيع برق و محتیط زيستت تتدوين شتده
است.
.3دامنه کاربرد
محدوده اجراي اين سند معاونت هماهنگی توزيتع شترکت تتوانیر ،کلیته شترکتهتاي توزيتع نیتروي بترق و
پیمانكاران طرف قرارداد میباشد.
.4مسئولیتها و اختیارات
-مسئولیت اجراي دستورالعمل بر عهده مديران عامل شرکتهاي توزيع نیروي برق میباشد.
-مسئولیت نظارت بر حسن اجراي دستورالعمل بر عهده معاونت هماهنگی توزيع شرکت توانیر میباشد.
-مسئولیت بازنگري دستورالعمل بر عهده معاونت همتاهنگی توزيتع شترکت تتوانیر از طريتق اختذ
پیشنهادات از شرکتهاي توزيع نیروي برق میباشد.
1
Protective equipment
1از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
.5تعاریف
.1.5لوازم حفاظت فردي :2اين لوازم به منظور حفاظت افراد در مقابل مخاطرات بالقوه و کاهش شدت
حوادث در محیطهاي کار ،متناسب با نوع فعالیت در اختیار هر فرد قرار میگیرند.
.2.5لوازم حفاظت گروهی :3لوازمی که از سوي کارفرما ،به منظور تامین ايمنی گروه اجرايی متناستب
با نوع فعالیت ،در اختیار سرپرست گروه قرار میگیرد.
تبصره :1دراين دستورالعمل منظور از لوازم حفاظتی ،مجموع لوازم حفاظت فردي و گروهی میباشد.
.3.5مقررات ایمنی :مجموعه ضوابطی که به منظور پیشگیري از وقوع و کتاهش شتدت آرتار حتوادث
انسانی و تأسیسات تدوين شده و الزماالجراء است.
.4.5کار در ارتفاع :هرکار يا فعالیتی که موقعیت انجام آن در ارتفتاع بتیش از 121ستانتیمتر نستات بته
سطح مانا انجام گیرد.
.5.5سطح مبنا :اولین سطح زيرين جايگاه کار يا سكوي کار در ارتفاع ،که بته صتورت ايمتن گستترش
يافته است.
.5.5ابزار کار :4وسیلهاي است که متناسب با نوع فعالیت و براي انجام صحیح کتار ،توستط کارفرمتا در
اختیار افراد يا گروههاي اجرائی قرار میگیرد.
.5.5اثرگذاري :به میزان تاریر ابزار و تجهیزات بر شدت حوادث گفته میشود که از سطح 1تا 4طاتق
جدول شماره 1طاقهبندي شده است
.5.5درجه استمرار :به میزان استفاده از ابزار کار و لوازم حفاظتی در طول مدت انجام کار گفته میشتود
که از سطح 1تا 4طاق جدول شماره 2طاقهبندي شده است
تبصره :2بر اساس ماده 11قانون کار جمهوري اسالمی ايران طاقهبنديهتاي منتدرا در بنتدهاي 7-8و 5-8
اين دستورالعمل ،رافع مسئولیت کار فرما در تامین ،آموزش و نظارت بر نحوه استفاده و نیز مسئولیت کارگران
در بكارگیري لوازم نمیباشد.
تعیتین مشخصتات فنتی .5.5مدل ماتریسی :در اين دستتورالعمل منظتور از متدل ماتريستی ،متاتري
تجهیزات ايمنی و ابزار کار میباشد.
2
Personal Protective Supplies
3
Personal Protective Supplies
4
worktools
2از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
.1..5آسیب جزئی :آسیای است که مدت بستري و طول درمان آن کمتر از 7روز میباشد و فرد دچتار
غیات ناشی از حادره نمیگردد.
.11.5مراجع ذیصالح قانونی :در اين دستورالعمل مراجع ذيصالح قانونی عاارتند از:
-وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكی
-اداره استاندارد ملی ايران
-پژوهشگاه نیرو
-مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار
.12.5موقعیت خاص کاري :وضعیتی که بدن انسان بمتدت طوالنیخختارا از ظرفیتت میتانگین قابتل
تحمل) در آن موقعیت قرار گیرد.
.13.5دوره مصرف :5مدت زمانی که می توان از تجهیزات ايمنی و ابتزار کتار بتدون هرگونته تیییتر در
کیفیت اولیه تجهیز استفاده نمود را دوره مصرف گويند .معموالً اين دوره توسط سازنده توصیه میشتود.
الاته میزان استفاده و شرايط اقلیمی هر منطقه بر دوره مصرف تجهیزات تاریر مستقیم داشته و در هر اقلیم
هوايی متفاوت میباشد.
.14.5شرایط نگهداري :5به نحوه نگهداري صحیح تجهیزات ايمنی و ابزار کار گفتته متیشتود .کته در
اقلیمهاي مختلفخآب -خاک– هوا و )....و بر اساس نظر سازنده ممكن است متفاوت باشد.
.15.5دوره تست و بازرسی ادواري :بازه زمانیاي است که صحت عملكرد و کیفیت ابزار کار و لتوازم
حفاظتی بر اساس توصیه سازنده يا طاق نظريه کارشناس ايمنی مورد آزمايش يا بازرسی قرار میگیرد.
از معیوب و يا منقضتی .15.5دوره پس از مصرف : 5به دوره زمانی که تجهیزات ايمنی و ابزار کار پ
شدن دوره مصرف ،جهت جلوگیري از رهاسازي و آسیب به محیط زيست ،تعیین شده است ،گفته متی-
شود.
.15.5کاربرد :هر يك از تجهیزات ايمنی و ابزار کار داراي کارکرد خاص میباشند و استفاده از آنهتا در
فعالیتهاي غیرمرتاط مجاز نمیباشد.
5
Consumption period
6
Maintenance
7
Period after consumption
3از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
.5فرآیند اجرا
به منظور ارائه راهكارهاي منسجم براي گردآوري قوانین ،الزامات و استانداردهاي عمومی و تخصصتی موجتود
مرتاط با ابزار کار و لوازم حفاظتی ،مدل ماتريسی تعريف شده است که در آن فرآيند تامین ،تايید فنی ،استتفاده
و خروا از چرخه فعالیت تشريح شده است.
در تدوين مدل ماتري ،مشاغل و گروههاي کاري شرکتهاي توزيع نیروي بترق متورد توجته قترار گرفتته و
بتا لیست لوازم حفاظتی فردي و گروهی و ابزار کار مورد نیاز هر شیل و گروه کاري مشخص شده و متاتري
درجه اررگذاري و استمرار تعريف گرديده است.
.1.5طبقهبندي لوازم حفاظتی بر اساس درجه اثرگذاري
لوازم حفاظتی بر اساس درجه اررگذاري به 4دسته و به شرح جدول زير تقسیم میگردد:
جدول شماره -1طبقهبندی لوازم حفاظتی بر اساس درجه اثرگذاری
توصيف طبقه
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که عدم استفاده از آنها باعث بروز حادثه منجر به فوت میگردد. اثر گذاری 1
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که عدم استفاده از آنها باعث بروز حادثه منجر به آسیب
اثر گذاری 2
شدید(نقص /قطع عضو) به فرد میگردد
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که عدم استفاده از آنها باعث بروز بیماری یا حادثه منجر به آسیب
اثر گذاری 3
جزئی به فرد میگردد.
آن دسته از لوازم حفاظتی وابزار کار که عدم استفاده از آنها در کوتاه مدت باعث بروز بیماری یا حادثه
اثر گذاری 4
به فرد نشده ،ولی در دراز مدت ممکن است باعث بروز برخی بیماریها برای افراد گردد.
4از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که از ابتدا تا انتهای فعالیت بطور پیوسته میباید استفاده گردد. درجه استمرار 1
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که از ابتدا تا انتهای فعالیت بطور ناپیوسته میباید استفاده گردد.
درجه استمرار 2
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که متناسب با نوع فعالیت و شرایط محیطی بصورت موردی
درجه استمرار 3
میباید استفاده گردد.
آن دسته از لوازم حفاظتی و ابزار کار که متناسب با نوع فعالیت و شرایط محیطی بندرت استفاده می-
درجه استمرار 4
گردد.
.3.5مدل ماتریسی
شامل C ،B ،Aو D لوازم حفاظتی و ابزار کار بر اساس درجه اررگذاري و درجه استمرار در 4ناحیه ماتري
به شرح شكل شماره 1تقسیمبندي شدهاند.
-ناحیه Aماتري :لوازم داراي اررگذاري 1و 2و درجه استمرار 1و2
-ناحیه Bماتري :لوازم داراي اررگذاري 1و 2و درجه استمرار 3و4
-ناحیه Cماتري :لوازم داراي اررگذاري 3و 4و درجه استمرار 1و2
-ناحیه Dماتري :لوازم داراي ارر گذاري 3و 4ودرجه استمرار 3و4
5از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
اثرگذار
ی
استمرار
شکل شماره -1ماتریس لوازم حفاظتی و ابزار کار بر اساس درجه اثرگذاری و درجه استمرار
لیست لوازم حفاظتی و ابزار کار به تفكیك نواحی ماتري ،لوازم فردي– لوازم گروهی و ابزار کار با توجته بته
موارد زير از پیوست شماره 1تا 7آورده شده است:
-عنوان لوازم
-درجه اررگذاري
-درجه استمرار
لوازم -کد ماتري
-استانداردها
-گروه کاري/مشاغل مورد استفاده
-دوره مصرفخبراساس توصیه سازنده)
-دوره مصرفخبراساس شرايط اقلیمی هر منطقه)
از مصرف -دوره پ
-شرايط نگهداري
-دوره تستخبراساس نظر سازنده)
-کاربرد
6از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
-مشخصات فنی
.5فرایند" تامین ،تایید ،استفاده ،نگهداري و امحاء لوازم حفاظتی و ابزار کار "
وسايل حفاظتی وابزار کار الزم است فرايند" تامین ،تايید ،استفاده ،نگهداري و امحاء لوازم حفاظتی و ابزار کتار
" را مطابق فلوچارتهاي شماره 1و 2طی نمايد.
7از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
شروع
ایمنی ستاد
جمع بندی نیازها و تطابق با لیست مورد تایید
ایمنی ستاد
ارزیابی مشخصات فنی نمونه محصول
واحد ایمنی
اعالم نمونه های مورد تایید به امور تدارکات
واحد تدارکات
خرید تجهیزات موردنیاز
واحد تدارکات
ارزیابی تجهیزات خریداری شده و تطابق با نمونه ارائه شده
A
1از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
A
اداره انبارها
موجودی انبار
انبار
توزیع و خروج تجهیز از انبار با تایید دفتر ایمنی
ایمنی
بازرسی و تست از تجهیز در حین استفاده
خیر
ایمنی
خروج تجهیز از فرآیند استفاده
خیر
انبار
یادداشت :4نحوه امحاء بر اساس دستورالعملهای
امحاء /اسقاط با تایید ایمنی
زیست محیطی
پایان
9از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
شروع
وارد کننده /ابداع کننده یادداشت :1سازمان ذیصالح عبارت است از
معرفی محصول به سازمان ذیصالح مرکز تحقیقات ،سازمان استاندارد ،وزارت
بهداشت و درمان
واردکننده/ابداع کننده
بله آیا محصول تایید خیر
اقدام برای اخذ تاییدیه مجدد
می شود؟
شرکت توانیر
ورود محصول به لیست مورد تایید و معرفی محصول به شرکت
های توزی
11از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
8)Ergonomics
11از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
-بر اساس استاندارد لوازم حفاظت فردي در صنعت برق به شماره ،53-811کتالههتاي ايمنتی بته رنت
قرمتز يتا ستفید بتراي کارشناستان و رنت زرد براي برقكاران ،رنت يشمی براي بازرسان ايمنی ،رن
نارنجی براي واحدهاي خط گرم استفاده میگردد.
-مطابق استاندارد EN 20345و ....کفشهاي ايمنی افرادي که با برق سروکار دارند يا در محل کارشتان
ايجاد جرقه وجود دارد ،بايد فاقد هر نوع قطعات فلزي باشد و مقاومت الكتريكی در کفتشهتاي ايمنتی
مقاوم به جريان الكتريسیته ،بايستی حداقل 111کیلواهم باشد.
-کلیه اماکن اعم از اداري ،اناارها ،کارگاهها و ....و همچنین تمامی خودروها بايد داراي جعاته کمتكهتاي
اولی ه مطابق استاندارد ملی ايران بوده و همچنین مجهز بته اقتالم و تجهیتزات تايیتد شتده توستط مرکتز
مديريت حوادث وفوريتهاي پزشكی باشند.
-اقالم جعاه کمكهاي اولیه مطابق پیوست شماره 13بايد کامل ،داراي تاريخ اعتاار و عتاري از داروهتاي
شخصی و آرامبخش باشد.
آن دسته از وسايل حفاظت فردي که در تماس مستقیم با پوست بدن هستند بايد به گونهاي باشد -جن
که موجب تحريك و حساسیت پوست نگردد.
12از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
-کافرما مكلف به جمع آوري و معدوم نمودن وسايل حفاظت فردي نتتاقص ،معیوب ،مستهلك و يا تاريخ
مصرف گذشته میباشد.
-کارفرما مكلف استت کلیه اطالعات مربو به وسايل حفاظت فردي را اعم از نوع وسايل ،زمان تحويل،
مكان مورد استفاده و عیوب احتمالی ناشی از مصرف را به صورت مكانیزه رات و نگهداري نمايد.
-کارگر موظف است در صورت مشاهده هرگونه نقص و يا ايراد در وسیله حفاظت فردي مراتب را به
سرپرست مربوطه گزارش دهد.
-وسايل حفاظت فردي بايد عاري از هرگونه لاه تیز ،زائده ،شكستگی و يا ديگر عیوب باشد.
-کلیه وسايل حفاظت فردي بايد به گونهاي نگهتتداري شتتود که شرايط محیطی تیییري در خصوصیات و
کارايی آنها ايجاد نكند.
-در زمان خريد دقت شود که حتمتاً اطالعات مشروحه زيتر بر روي تمامی وسايل حفاظتتی نشانهگذاري
گردد و به وضوح قابل رؤيت باشد:
الف) نام يا عالمت مشخصه کارخانه سازنده
ب) نام کشور سازنده
ا) سال و ماه ساخت و در صورت نیاز تاريخ انقضاء
د) نوع کاربرد
هت) استانداردي که براساس آن ساخته شده است.
-روش استفاده و يا هر نوع اطالعات مورد نیاز مصرف کننده وسايل حفاظت فردي میبايست به همراه
محصول ارائه گردد.
-براي رعايت اصول بهداشتی ،استفاده از وسايل حفاظت فردي به صورت مشترک ممنوع است.
تبصره :3موارد ياد شده براي تجهیزات گروهی نیز میبايست رعايت گردد.
تبصره :4هرگونه تیییر در مفاد آئیننامه حفاظت کار مستقیماً در اين دستورالعمل جايگزين و الزماالجرا خواهتد
بود.
13از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
مشاغلی که عالوه بر انجام فعالیت فکری ،در سیستم اداری شرکت /سازمان دارای فعالیت
اجرایی/فنی نیز می باشند و عالوه بر تجهیزات اداری نظیر میز ،صندلی ،کامپیوتر و ...با
تجهیزات ایمنی شامل لباس کار ،کفش کار ،کاله ایمنی ،عینک ضد آفتاب ،بادگیر و ...نیز اداری اجرایی
سر و کار دارد و از نظر ایمنی و سالمت در معرض عوامل زیان آور فیزیکی ،شمیایی،
ارگونومی و روان شناختی می باشند.
مشاغلی که در شرکت/سازمان صرفاً جنبه فنی و اجرایی (نوسازی -بهره برداری ونت-خدمات
مشترکین – کارگاه های خدماتی)دارند.
تجهیزات ایمنی و ابزار کار اینگونه مشاغل بسته به نوع کار محوله متفاوت می باشد و از نظر اجرایی
ایمنی و سالمت در معرض عوامل زیان آور :فیزیکی ،شیمیایی ،ارگونومی ،روان شناختی و
سایکولوژیکی می باشند.
به فردی اطالق میشود که مهارت راندن وسیله نقلیه موتوری را داشته باشد و از نظر ایمنی و
سالمت در معرض عوامل زیان آور :فیزیکی ،شمیایی ،ارگونومی ،روان شناختی می باشد. راننده
تبصره :5جزئیات جدول گروههاي کاري بخش توزيع صنعت برق در پیوست شماره 11قابل مشاهده است.
درخصوص کلیه گروههاي کاري که در موقعیت خاص اداريخبا تجهیزات اداري و رايانه) ،اناار ،خدمات و ..در
را دارا باشتند و لزومتاً حال فعالیت هستند تجهیزات و لوازم کار بايد استانداردهاي ذکر شده در متدل متاتري
استفاده از تجهیزات استاندارد دلیل بر عدم آسیب اسكلتی -عضتالنی 1نمتیباشتد بلكته ارزيتابی پوستچرهاي
کاري11خموقعیت قرارگیري وضعیت بدن) و بهینهسازي شرايط کار براي کاربر جهت ايجتاد کمتترين تتنش نیتز
داراي اهمیت است.
14از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
.12الزامات
-الزامات عمومی برگرفته از قانون کارجمهوري اسالمی ايران وآئیننامههاي حفاظت فنی و بهداشت کتار-
وزارت کار ،رفاه و امور اجتماعی -وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكیخکتاب حتدود مجازتمتاس
شیلی ،)11OELاستانداردهاي ملی و بینالمللی میباشد.
-الزامات تخصصی برگرفته از استاندارها ،دستورالعملها و آيتیننامتههتاي وزارت نیترو /شترکت تتوانیر،
تتدوين شتده در ايتن دستتورالعمل مطتابق جتدول پژوهشگاه نیرو و يا الزامات تخصصی مدل ماتري
پیوست شماره 1میباشدخشامل استاندارد لوازم و ابزار کار با قابلیت عايقی باالتر از .)1KV
.13منابع و مراجع
-مجموعه دستورالعملهاي ابالغی شرکت توانیر
-مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار
-وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكی
-مجموعه آئیننامههاي حفاظت و بهداشت کار /وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی
-استاندارد لوازم حفاظت فردي در صنعت برق /شماره استاندارد 53-411
-استاندارد لوازم حفاظت فردي در صنعت برق /شماره نشريه 53-3
-استاندارد لوازم حفاظت فردي در صنعت برق /شماره نشريه 53-1
-استانداردهاي انجمن ملی حفاظت در برابر آتشخ)NFPE10,12
-استانداردهاى مؤسسه ملى استاندارد آمريكا)(ANSI
-استانداردهاى انجمن بینالمللى تجهیزات ايمنى)(ISEA
-استانداردهاىANSI/ISEA
-استاندارد IECخکمیسیون بینالمللی الكتروتكنیك)
-استانداردهاي کمیته استانداردسازي اروپا)CEN(EN
15از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
16از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
.14پیوستها
17از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
شرکت توزیع نیروي برق استان هرمزگان رسول اله عوض زاده 5
شرکت توزیع نیروي برق استان هرمزگان مسعود مکاري زاده 5
شرکت توزیع نیروي برق جنوب استان کرمان علیرضا خواجوئی راوري 5
شرکت توزیع نیروي برق جنوب استان کرمان مهري نیک پور 1.
11از 11
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوستها
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()3
ليست تجهيزات حفاظت فردی
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()8
ليست تجهيزات حفاظت گروهي
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()1
ليست ابزار كار
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()4
جدول ماتريس لوازم و تجهيزات ايمني
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()5
جدول اثرگذاری و استمرار
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()3
جدول استاندارد تجهيزات ايمني(ايران)
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()9
جدول استاندارد تجهيزات ايمني(خارجي)
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()2
تجهيزات حفاظت از سيستم تنفسي
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()7
جدول الزامات عمومي و تخصصي تجهيزات ايمني
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()31
جدول گروههای كاری بخش توزيع صنعت برق
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()33
روشهای ارزيابي پوسچر(وضعيت بدن)
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()38
جدول فهرست مطالب آئيننامههای حفاظت و بهداشت
كار با آخرين اصالحات
تاريخ تجديد نظر:
شماره سند 1313/822 :
پيوست()31
ملزومات جعبه كمکهای اوليه