Chương 3: CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ

 Các quy luật về lĩnh vực xã hội

Điểm xuất phát của Mác trong nghiên cứu XH: Để thoả mãn nhu cầu của con người  lao
động sx vật chất  LĐSXVC là yếu tố quyết định để thoả mãn nhu cầu tồn tại và phát triển
của con người
Người ≠ Con người hiện thực: con người tồn tại, lao động sxvc thoả mãn nhu cầu

I. Học thuyết hình thái kinh tế xã hội

1. Sản xuất vật chất là cơ sở của sự tồn tại và phát triển xã hội  Vai trò lớn nhất của sản
xuất. Sản xuất là hoạt động không ngừng sáng tạo ra giá trị vật chất và tinh thần nhằm mục
đích thoả mãn nhu cầu tồn tại và phát triển của con người. Quá trình sản xuất diễn ra trong
xã hội loài người chính là sự sản xuất xã hội - sản xuất và tái sản xuất ra đời sống hiện thực.

2 loại sx: sx xã hội và sx vật chất  Sx vc là sx quan trọng nhất

- Sản xuất vật chất là quá trình mà trong đó con người sử dụng công cụ
lao động tác động trực tiếp hoặc gián tiếp vào tự nhiên, cải biến các dạng
vật chất của giới tự nhiên để tạo ra của cải xã hội, nhằm thoả mãn nhu cầu
tồn tại và phát triển của con người
- Sxvc + hđ có tính quyết định vơi sự tồn tại và pt xh
+ Tiền đề của mọi hđ lịch sử: từ quan hệ kinh tế  qh giữa người với
người trong lĩnh vực đời sống xã hội.
+ Điều kiện chủ yếu sáng tạo ra bản thân con người; hình thành pt các
phẩm chất xh của con người
+ Là nền tảng và cơ sở cuối cùng để giải thích mọi sự vận động và biến đổi củ
lịch sử - sự thay thế các ptsx từ thấp đến cao

- suy cho cùng, sự thay đổi hình thái bắt nguồn từ sự thay đổi về llsx
2. Biện chứng giữa llsx và quan hệ sx
a. PTSX
Phương thức sản xuất là cách thức con người tiến hành quá trình sản xuất vật chất ở
những giai đoạn lịch sử nhất định của xã hội loài người. Phương thức sản xuất là sự
thống nhất giữa lực lượng sản xuất với một trình độ nhất định và quan hệ sản xuất
tương ứng

Mỗi PTSX đều có 2 phương diện = Hai quan hệ song trùng của sx xh
+ LLSX = phương diện kỹ thuật của PTSX
+ QHSX = Phương diện kinh tế cuar PTSX

 Trình độ KT-CN nào thì cách tổ chức ấy.