‫بسم هللا الرحمن الرحیم‬

‫آزمایشگاه مبانی ژنتیک‬

Model organisms

Drosophila melanogaster (fruit fly)

Caenorhabditis elegans (nematode)

Brachydanio rerio (zebrafish)

Arabidopsis thaliana (plant)

Welcome to the
World of
Fruit Fly
Genetics
‫مزایای انتخاب مگس سرکه برای انجام آزمایشات ژنتیکی‬

‫پرورش آسان‪ ،‬اشغال جای کم‪ ،‬غذای ساده‪ ،‬مقاومت زیاد‬

‫‪.‬دوره تکاملی کوتاه می‌باشد‪ 9( .‬الی ‪ 11‬روزدر دمای ‪25‬درجه )‬

‫تولید تعداد زیاد از یک جفت حشره‬

‫آسانی مطالعه به وسیله بیهوشی‬

‫تشخیص نژادهای مختلف با بزرگنمایی کم‬

‫آسان بودن مطالعه صفات به دلیل کم بودن کروموزوم ها و محدود بودن ژن ها‬

‫طی ‪ 50‬سال اخیر مطالعات وسیعی روی ژنتیک دروزوفیل انجام شده است که منابع خوبی برای مراجعه‬
‫‪.‬و استفاده در کار های ژنتیکی می‌باشد‬

‫برای مطالعه پدیده های کروموزومی می‌توان از کروموزوم های پلی تن غدد بزاقی الرو مگس سرکه‬
‫‪.‬استفاده نمود‬
 ‫مراحل زندگی مگس سرکه‬
Fig. 19.19, Embryonic development in Drosophila.
 ‫‪ .‬تخم بیضی شکل و سفید رنگ ‪ (egg):‬مرحله تخم‬
‫)‪ (chorion‬پوشیده از الیه مقاوم به نام کوریون‬
‫‪ .‬در انتهای قدامی )‪ (water wings‬دو زائده به نام بالهای آبی‬
‫‪.‬مرحله تخم یک روز طول می‌کشد‬
‫‪ .‬مرحله الرو‪ :‬بدن الرو سفید ‪،‬بندبند و کرمی شکل‬
‫ناحیه سر و دهان باریک تر و سیاه رنگ‬
‫‪.‬وجود دارند) ‪ (jaw hooks‬در ناحیه سر قالبهای آرواره ای‬
‫تنفس الرو از طریق لوله تنفسی بوده و دارای عضو هواگیری است‬
‫‪.‬بدن الرو از کوتیکول پوشیده شده است که فاقد خاصیت ارتجاعی می‌باشد‬
‫الرو برای بزرگ شدن پوست اندازی می‌کند که بین دو پوست اندازی را اینستار‬
‫‪.‬می‌نامند‪ .‬مرحله الروی ‪ 3‬مرحله اینستار دارد‬
‫پس از پوست اندازی آخر الرو از محیط غذایی خارج شده و به سمت باال ظرف‬
‫‪.‬حرکت می‌کند‬
‫‪.‬مرحله الرو ‪ 4‬روز طول می‌کشد‬
‫‪.‬پوسته کوتیکول الرو تیره تر و کوتاهتر می‌شود ‪ (pupa ):‬مرحله شفیره‬
‫‪.‬در مرحله شفیرگی چشم ها‪ ،‬پاها و بالها به خوبی قابل تشخیص است‬
‫‪.‬دوره شفیرگی ‪ 5‬الی ‪ 6‬روز طول می‌کشد‬
‫وقتی حشره از پوسته خارج می‌شود دارای بدنی ظریف و ‪ (adult):‬مرحله بلوغ‬
‫روشن است‬
‫بعد ازچند ساعت بدن تیره و بالها کامل می‌شوند‬ ‫‪.‬بالها کامًال توسعه نیافته اند‬
Tiny fly eggs hatch into tiny
worm-like larvae.
The larvae eat and grow in
length
and girth. The maximum
size
of the larval stage is called
the third instar.
This larval stage
becomes a pupa.

Anus

This is a third instar larva

prior to pupation
Mouth
Pupal
stages
 ‫شکل ظاهری مگس سرکه‬

‫‪.‬بدن حشره دارای سه قسمت سر سینه و شکم می‌باشد‬

‫اجزایی که در سر وجود دارد عبارتند از‪ :‬یک جفت چشم مرکب و سه عدد چشم ساده‪ ،‬خرطوم دهانی‪ ،‬آنتن ‪(head):‬سر‬
‫و آریستا‬
‫اجزایی که در سینه وجود دارد عبارتند از‪ :‬یک جفت بال نازک‪ ،‬یک جفت بال کوچک(بالچه) به ‪ (thorax):‬سینه‬
‫‪.‬که نقش تعادلی دارند ‪ helter‬یا ‪balancer‬نام‬
‫‪.‬به سطح شکمی بخش سینه سه جفت پا چسبیده است که هر پا شامل پنج بخش است‬
‫بند بند و کیتینی ‪ (abdomen):‬شکم‬
‫در بندهای انتهایی شکم سوراخهای تنفسی وجود دارد‬
‫‪.‬پوشیده شده که به عنوان اندام حسی از آن استفاده می‌شود) ‪ (bristle‬تمام بدن از تارچه هایی‬
‫تفاوتهای ظاهری درمگس سرکه نر و ماده‬
‫‪.‬جنس نر کوچکتر از جنس ماده است‬
‫تعداد نوارهای تیره شکم در ماده ها بیشتر از نرها می‌باشد ولی در نرها دو حلقه‬
‫‪.‬انتهایی بدن (شکم) در سطح پشتی سیاه رنگ و به نظر چسبیده به هم می‌آیند‬
‫در نر ها نوک شکم گردتر و کوتاه تر از ماده ها‪(.‬در ماده ها نوک شکم تیز تر و‬
‫مخروطی)‬
‫در بند انتهایی (بند پنجم) بر روی جفت پاهای جلویی در جنس نر‪ ،‬شانه جنسی‬
‫است دیده می‌شود که این )‪(bristle‬که حاوی ده عدد موی زبر )‪(sex comb‬‬
‫‪.‬بریستلها برای جفت گیری استفاده می‌شود‬
‫بالها در جنس نر کشیده تر و باریکتر ‪ ،‬در جنس ماده بزرگتر و گردتر‬
‫اندامهای تناسلی‬
‫‪:‬در جنس ماده اندامهای تناسلی شامل‬
‫)‪ (anal plate‬صفحه مخرجی‬
‫‪.‬که این صفحه سفید رنگ است )‪ (vaginal plate‬صفحه واژینال‬
‫‪:‬در جنس نر اندامهای تناسلی شامل‬
‫)‪ (penis‬پنیس‬
‫)‪ (genital arch‬یک جفت کمان جنسی‬
‫)‪ (anal plate‬صفحه مخرجی‬
‫)‪(clasper‬یک جفت گیرنده‬
 ‫طول عمر مگس سرکه‬
‫حدودًا ‪ 35‬روز یا کمی‬
‫‪.‬بیشتر است‬

‫دوره تکامل ‪ c º10 ، 75‬در دمای‬ ‫ماده ها تا ‪ 8‬ساعت پس از‬

‫روز است‪ .‬در این دما مگس ها‬ ‫خروج از شفیره جفت گیری‬
‫خود را )‪ (viability‬قدرت حیاتی‬ ‫‪.‬نمی کنند‬
‫‪.‬از دست می‌دهند‬

‫طول دوره تکامل این‬

‫مگس ‪ c 30 ،‬در دمای‬
‫‪º‬‬
‫حشره به درجه حرارت‬
‫‪.‬ها عقیم می‌شوند‬ ‫‪:‬بستگی دارد‬

‫دمای ایده ال ‪c º25‬دمای‬

‫است‪ .‬دوره تکامل دراین دما‬
‫دوره ‪ c º20 ،‬در دمای‬
‫‪ 10.‬روز است‬
‫‪.‬تکامل ‪ 15‬روز است‬
Fig. 19.21, Locations of homologous imaginal discs in larva and adult.
Examples of homeotic Drosophila
mutant with the bithorax mutation
Antennapedia and
aristapedia mutants
Fig. 19.1, Second set of eyes in place of antennae:
‫انواع موتانت مگس سرکه‬