Professional Documents
Culture Documents
MU-Makedonski Jazik Drugite Zaednici-VI Odd
MU-Makedonski Jazik Drugite Zaednici-VI Odd
МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК
за учениците од
другите заедници
шесто одделение
МАТЕРИЈАЛИ ЗА УЧЕЊЕ ПО ПРЕДМЕТОТ
МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД ДРУГИТЕ ЗАЕДНИЦИ ЗА ШЕСТО
ОДДЕЛЕНИЕ
ПОЗДРАВУВАЊЕ
Здраво / Добро утро / Добар ден / Добро вечер / Добра ноќ / Пријатно / До гледање/ Чао
Како си / Како сте?/ Добро, благодарам/ Така-така
А: ......................................................................
Б: ......................................................................
А: .......................................................................
Б: .......................................................................
А: ......................................................................
Б: ......................................................................
ПРЕТСТАВУВАЊЕ
Вокабулар:
улица
Обележете со Т (точно) или Ʇ (неточно)
булевар
1.л. јас сум 1.л. ние сме 1.л. јас имам 1.л. ние имаме
2.л. ти си 2.л. вие сте 2.л. ти имаш 2.л. вие имате
3.л. тој е 3.л. тие се 3.л. тој има 3.л. тие имаат
таа е таа има
тоа е тоа има
Пополни ги празните места со форми од глаголот СУМ
Слушаме и изговараме
А: ..........................................................................., Маја.
Б: Здраво, .......................................................................... Дритон.
ЕДНИНА МНОЖИНА
Еднина Множина
ОПИШУВАЊЕ
ПРИДАВКА ИМЕНКА
ДОЛГА КОСА
КРАТКА
ДОБРА ДРУГАРКА
ПРЕКРАСНА
ДОБАР ДРУГАР
ПРЕКРАСЕН
МОЕТО СЕМЕЈСТВО
Ова е моето семејство. Се презиваме Алиовски. На фотографијата јас сум второ одделение.
Ги претставувам по ред: баба ми, дедо ми, тетка ми, тетин ми, татко ми, мајка ми, пак, дедо ми и
баба ми, братучетка ми, братучед ми, брат ми и јас, Амина.
Имињата на луѓето се сопствени именки. Имињата на местата на живеење, градови, населби, села
се, исто така, сопствени именки.
Зборовите како: ученик, братучед, тетка, фотографија, семејство се викаат општи именки. Тие
означуваат имиња на суштества, предмети, појави.
Вежби и задачи
Вокабулар:
Општи именки Сопствени именки
брат
сестра
мајка
татко
баба
дедо
тетин
тетка
братучед
братучетка
Играјте „На буквата, на буквата...“ и смислете имиња кои почнуваат со одредена буква.
1.л. јас правам 1.л. ние правиме 1.л. јас работам 1.л. ние работиме
2.л. ти правиш 2.л. вие правите 2.л. ти работиш 2.л. вие работите
3.л. тој/таа/тоа прави 3.л. тие прават 3.л. тој/таа/тоа работи 3.л. тие работат
ИМЕНКИ
слаткар, наставничка, медицинска сестра, информатичар
ПРОФЕСИИ
Погледнете ја оваа илустрација. Со кои професии се занимаваат луѓето на оваа илустрација?
Моите соседи
Кој/Кои овој/оваа/ова/овие/
ПОКАЗНИ ЗАМЕНКИ
Овој
Оваа
Ова
Овие
Овие деца се моите пријатели од соседството.
Вежби и задачи
ПРАЗНИЦИТЕ се дел од
животот.
Празнуваме празници на
заедницата, национални
празници, верски празници.
Кога некој празнува, честитаме.
Кога честитаме, велиме:
Честитки! Со среќа!
Честит Рамазан Бајрам!
Честит Велигден!
Среќни Божиќни празници,
Честит Ден на наставата на турски
јазик!
Честит Рамазан Бајрам!
Честит Меѓународен ден на
Празнувајте во мир, Бошњаците!
здравје, радост, љубов,
Честит Свети Сава!
среќа и благодат!
Честит именден!
Среќна слава!
Среќен роденден!
За многу години Велигден!
Христос воскресе! Навистина
воскресе!
Истражете кој празник
на кој датум е оваа
календарска година.
Направете потсетник
на еден лист и
креирајте честитки за
секој празник!
ЧЕСТИ : ЧЕСТИТА
Се честиме со благо, сокче, традиционално јадење : честитаме празник/празници
А: Здраво!
Б: Честит празник!
А: Благодарам многу!
А: Благодарам!
А: Драго ми е.
А: Честитки!
Б: Ти благодарам!
Б: Здраво, во ред е.
село град
Учиме граматика
Активност:
Вежба: Кажи што има во твојата соба, а што има на работната маса.
Учиме граматика
___________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
Учиме граматика
ГЛАГОЛИ
глаголот ГЛЕДА глаголот ИГРА глаголот СЕ ДРУЖИ
(сегашно време) (сегашно време) (сегашно време)
јас гледам ние гледаме јас играм ние играме јас се дружам ние се
ти гледаш вие гледате ти играш вие играте дружиме
тој гледа тие гледаат тој игра тие играат ти се дружиш вие се дружите
таа гледа таа игра тој се дружи тие се дружат
тоа гледа тоа игра таа се дружи
тоа се дружи
ИМЕНКИ
машки род женски род среден род
стол – столови комода – комоди биро - бироа
кревет – кревети маса – маси куче – кучиња
телевизор – телевизори фиока – фиоки
другар – другари фотелја – фотелји
килим – килими книга – книги
тросед – троседи слика – слики
брат – браќа * вазна – вазни
сестра – сестри
ИЛИ И... И НИ... НИ (НИТУ... НИТУ)
Дали имаш брат или сестра? – Имам и брат и сестра.
Немам ниту брат ниту сестра (Немам ни брат ни сестра). Во дневната соба нема ни килим ни завеси.
Ние ______________ во куќа. Јас и ________ имаме заедничка детска ______. Во ____________ дневна
соба има _____________, две ______________, слики, ТВ-______________, ______________, но нема
___________ килим, ______________ завеси.
јас раскревам ние раскреваме јас готвам ние готвиме јас мијам ние миеме
ти раскреваш вие раскревате ти готвиш вие готвите ти миеш вие миете
тој раскрева тие раскреваат тој готви тие готват тој мие тие мијат
таа раскрева таа готви таа мие
тоа раскрева тоа готви тоа мие
ИМЕНКИ
машки род женски род среден род
салата
фрижидер машина кафе – кафиња
шпорет пица шише
тостер лажица ѓезве
Леб виљушка
Сок чинија
Нож чаша
филџан тава
:
Правописно правило: помеѓу буквите И и А секогаш се пишува Ј.
тоалетна хартија огледало када крпа тоалетна шолја чешел паста и четка за заби лавабо
ВО ДВОРОТ И ГРАДИНАТА
ЧИСТИ
јас чистам ние _______
ти _______ вие чистите
тој чисти тие _______
таа чисти
Ние сите чистиме дома.
тоа чисти
БРИШЕ
јас __________ ние бришеме
ти бришеш вие __________
тој __________ тие __________
таа брише
Дали бришеш прашина? тоа брише
ФРЛА
јас _________ ние _________
ти _________ вие фрлате
тој фрла тие _________
Кој го фрла ѓубрето? таа фрла
тоа фрла
НАВОДНУВА
јас наводнувам ние _____________
ти _____________ вие наводнувате
тој _____________ тие _____________
таа _____________
Арбен ја наводнува градината. тоа _____________
КУПУВА
Предлог-активности:
1. Разговарај со другарчето до себе. Прашај го дали помага дома, кој мие садови/прави ручек/пече
леб/го фрла ѓубрето/чисти кај нив дома. Потоа другарчето нека те праша тебе, а ти одговори му.
2. Поделете се во шест групи. Секоја група нека одбере по една просторија и нека ја опише. Потоа
презентирајте усно што сте напишале и дополнувајте ги останатите групи.
МОЕТО СОСЕДСТВО И МОИТЕ ПРИЈАТЕЛИ
1
Обележете со Т (точно) или Ʇ (неточно)
показни заменки ОВОЈ, ОВАА, ОВА, ОВИЕ показни заменки ОНОЈ, ОНАА, ОНА, ОНИЕ
(блиску) (далеку)
1. Јас живеам со ______________ родители, со баба ____ и со брат ___. ________ брат се
вика __________.
2. Јана __________ со родителите и брат ѝ во зграда. ____________ стан е на вториот
________. __________ брат е бебе. ____ има осум ____________.
3. Милош има две сестри. ____________ сестри се близначки. ____________мајка е
продавачка, а неговиот татко е ________.
4. Ердал има куче. ____________ куче ____________ Џан.
5. Емина има ____ сестри. ______________ сестри ________ 14 и 8 години.
6. Креветот е на Гранит. Тој е __________. (негов/нејзин/твој)
7. Книгите се на Арбен. Тие се __________.
8. Очилата се на Јана. Тие се __________ (негови/нејзини/нивни)
9. Собата е на Арбен и Гранит. Таа е __________. (нејзина/негова/нивна)
10. Автомобилот не е на Емина. Автомобилот не е __________ . (негов/нејзин/нивни)
11. Автомобилот е на татко ѝ на Емина. Тој е _______________.
Што си по професија?
- Здраво. Јас се викам Елвира. По професија сум лекарка. Што сте Вие по професија?
- Здраво. Јас се викам Ненад. Јас сум лекар, исто така.
Дополни ја табелата
Предлог-активности:
МОЈАТА ОКОЛИНА
Тие рециклираат.
Берна ______________.
Дали и вие рециклирате?
1
Teмa: Училиште, место на живеење, интереси и слободно време
МОЕТО УЧИЛИШТЕ
2
Обележете со Т (точно) или Ʇ (неточно)
Б)
1. Колку ученици учат во твоето одделение?
- Во _______________ одделение учат _______________ ученици.
2. Колку ката има вашето училиште?
- _______________ училиште има ________ ката.
3. Колку години имаш?
- ____________________________________________________________.
4. Колку предмети имате во шесто одделение?
- ____________________________________________________________ .
3
БРОЕВИТЕ ВО МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК
Предлог-активност
Работа во парови. Едниот ученик нека постави една задача, а другиот нека одговори.
Потоа другиот ученик прашува, а првиот одговара.
ВРЕМЕ Е ЗА МАТЕМАТИКА
3+2=5 (плус) Три плус два е пет. (Три плус два е еднакво на пет)
8-2= (минус) _________________________________________________________ .
7+8= _________________________________________________________________ .
20 + 16 = _________________________________________________________________ .
80 - 10 = _________________________________________________________________ .
190 - 20 = _________________________________________________________________ .
140 + 160 = _________________________________________________________________ .
4
Броевите еден и два
Вежби
Пополни со соодветните форми еден/една/едно или два/две:
Во училницата нема ______ табли, ______ часовници, ______ стола, _____
бироа, _______ ормар, туку има _____ табла, ____ часовник, _____ биро,
_____ стол и _______ ормари.
5
6
Предлог-активност
Учиме граматика
ГЛАГОЛИ
СЕ БАЊА ПОЈАДУВА глаголот СЕ БУДИ
(сегашно време) (сегашно време) (сегашно време)
јас се бањам ние се бањаме јас појадувам ние појадуваме јас се будам ние се будиме
ти се бањаш вие се бањате ти појадуваш вие појадувате ти се будиш вие се будите
тој се бања тие се бањаат тој појадува тие појадуваат тој се буди тие се будат
таа се бања таа појадува таа се буди
тоа се бања тоа појадува тоа се буди
7
Разговараме
прв, втор, трет, четврти, петти, шести, седми, осми, деветти, десетти
единаесетти, дванесетти, тринесетти,...
21. - дваесет и први, 22. - дваесет и втори, 48. - четириесет и осми, 96. - деведесет и шести
јас мене
ти тебе
тој него
таа неа
тоа него
8
Пополни ги празните места
1. Јас ______________ во третата клупа. Пред ________ седи Ајше, а _______ мене
седи Ерхан. Кој седи пред _________, Арбен?
2. Елена седи во третата ____________. До _________ седи Џан. Пред ________ е
Миа, а _________ неа е Марко.
3. Милош седи со мене. Пред _________ седи Бесима, а _______ него е Ебру.
9
Што прави Ненад?
Ненад ____________ во тетратката.
Во ____ пишува Ненад? Во тетратката.
Ненад пишува ____________ работа.
Што пишува Ненад? ______________________________.
ВО СО НА
(КАДЕ?) (СО ШТО?) (НА ШТО?/КАДЕ?/КОГА)
Тео пишува во тетратка. Тој пишува со молив. Ваљбона пишува на табла.
Книгите се во ранецот. Таа брише табла со сунѓер. Тој седи на своето место.
Ние седиме во првата клупа. Вие боите со темперни бои. На клупата има многу
Учениците се во кабинетот. Амина седи со Ердал. книги.
Во нашето училиште има 28 Јана се дружи со Арбен. Појадуваме на големиот
училници. одмор.
Јана е на час.
10
Активност
Пр. Каде пишува Тео? Со што пишува тој? Каде седи тој?
автобус мопед
брод воз
камион авион
велосипед автомобил
11
Напиши го соодветниот збор под секоја слика
12
5. Ајше ________на тренинг со _____________________ .
Ѓулшен има црвена книга. Петар има жолт молив. Ружди има зелено пенкало.
13
Учиме граматика
ПРИДАВКИ
машки род женски род среден род множина
Каков? Каква? - А Какво? - О Какви? – И
син, бел, црн, розов, сина, бела, црна, сино, бело, црно, сини, бели, црни,
црвен, голем, мал, розова, голема, розово, големо, розови, црвени,
висок, низок мала, висока, ниска мало, високо, ниско големи, мали,
високи, ниски
Активности
14
Извинете, каде е...?
15
Пополни ги празните места
1. Каде е базенот?
- Базенот е ________________ библиотеката и трговскиот центар, десно од
________________________.
2. Каде е ________________?
- ________________ е ________________ банката и пазарот.
3. Каде се наоѓа џамијата?
- Џамијата е ________ банката.
Активности
1. Работа во парови. Направете дијалог со другарчето – прво едниот нека праша каде
се наоѓа некој објект на мапата, а другиот нека му одговори. Потоа сменете ги
улогите.
2. Изработете мапа на вашето соседство. Потоа нацртајте стрелки ( ) од
училиштето до дома. На часот ќе презентирате каде се наоѓа вашиот дом, а каде
училиштето и што има во вашето место.
16
Интереси, хоби и слободно време
Моите соседи сакаат да готват. Џан, Амина и Јана сакаат да се дружат во природа.
Сара и Агрон сакаат да играат онлајн игри. Ајше и Блерим сакаат да читаат.
17
Јасмина сака да пее сама, а Милош, Фатима и Бурџу сакаат да пеат во група.
18
Спортски активности
СПОРТОВИ:
фудбал, кошарка, тенис, одбојка, ракомет, атлетика, велосипедизам, планинарење,
голф, пливање...
19
Напиши го соодветниот збор под секоја слика
Ердал: Јас сакам кошарка. Одам на игралиште да играм секој викенд. А кој спорт го сакаш
ти?
Амина: Јас сакам одбојка. Тренирам во клубот во моето место. Дали и твојот брат сака
кошарка?
Ердал: Не, тој не сака кошарка. Тој сака фудбал. Игра многу добро.
Амина: Јас, исто така, сакам тенис. Ги гледам сите тениски натпревари.
Ердал сака ________________. Тој игра кошарка на ________________ секој викенд. Амина
сака ________________ Таа, исто така, сака________________.
20
Нацртај и опиши кој е твојот омилен спорт и омилен спортист.
Сакам да цртам.
Сакам да пишувам песни.
Сакам да слушам музика.
Не сакам да пишувам
математика.
Сакам да играм кошарка.
21
Пополни ги празните места со именки и глаголи од предложените.
Сакам да...
ГЛАГОЛИ
Сакам да зборувам на телефон.
црта, пее, пишува,
Сакам да ________________ зборува, слуша, игра,
гледа
Сакам да ________________
Сакам да________________
Сакам да ________________
Не сакам да...
ИМЕНКИ
Не сакам да играм карти.
филм, песна, музика,
Не сакам да ________________
книга, цртежи, состав,
Не сакам да ________________ фудбал, тенис, карти,
монопол
Не сакам да ________________
22
Кога не сум во училиште и
немам тренинг, се дружам
со моето семејство. Играме
монопол и гледаме
филмови.
РАЗГОВАРАМЕ
Што сакаш да правиш во слободното време?
Пр. Јас сакам да готвам. Сакам да шетам во природа.
Дали се занимаваш со некој спорт?
Дали сакаш фудбал, кошарка, ракомет или некој друг спорт?
Предлог-активност
- Ова е Амина. Нејзин омилен спорт е одбојката. Ова е Ердал. Негов омилен спорт е
кошарката. Мојот омилен спорт е тенисот.
23
НОВА ГОДИНА
МЕСЕЦИ ВО СРЕЌНА
ГОДИНАТА
НОВА ГОДИНА
24
Какво е времето во различни месеци од годината?
јануари февруари
март април
мај јуни
25
јули август
септември октомври
ноември декември
Во јануари и февруари е студено. Вее снег и има мраз.
Во март е променливо и уште студи.
Во април и мај времето е топло и пријатно.
Во јуни, јули и август времето е топло. Ретко врне или грми.
Во есен времето е постидено и врне.
26
Распуст – зимски и летен
Кога почнува зимскиот распуст?
Кога започнува летниот распуст?
На распуст играме,
се дружиме,
разговараме,
читаме, гледаме
филмови, играме
игри на компјутер.
Планови за распуст
27
Патување
А: Здраво, како си?
Б: Добро сум, а ти?
А: Добро сум, правам планови.
Б: Какви планови правиш?
А: Ќе одам на Пелистер на зимување. Дали ти ќе одиш некаде за овој распуст?
Б: Овој распуст ќе бидам дома. Ќе чекам да завее снег и ќе играм со другарките и
другарите во снегот.
28
Јас патувам за летниот распуст во Турција/Грција/Италија/...
Патувам со автомобил/автобус/воз/авион.
Еднина и множина на именките:
авион – авиони, автомобил – автомобили,
автобус – автобуси, воз – возови
еднина еднина
множина множина
29
Пополни ги празните места
Сега → утре
Сега сакам велосипед, а утре фудбалска топка.
Денови во седмицата:
ПОНЕДЕЛНИК,
ВТОРНИК,
СРЕДА,
ЧЕТВРТОК,
ПЕТОК,
САБОТА И
НЕДЕЛА
30
Покана
Почитувани пријатели,
Повелете на ________________ во ________ часот, на свечената приредба
по повод патрониот празник на нашето училиште.
31