უნივერსიტეტი:იაკობ გოგებაშვილის სახელობის თელავის სახელმწიფო

უნივერსიტეტი
ფაკულტეტი:აგრარულ საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა და
ტექნოლოგიების ფაკულტეტი
ლექტორი:თამილა ნადირაძე
სტუდენტი:მარიამ ხმიადაშვილი
საგანი:მცენარეთა ანატომია და მორფოლოგია
თემა:ფოთოლი.ფოთლის მორფოლოგიური და ანატომიური აგებულება
თარიღი:26.01.2024

მ ა რ ი ამ ხ მ ი ად აშ ვილი
ფოთოლი

მარიამ ხმიადაშვილი
 ზოგადი ინფორმაცია
ფოთოლი ფოტოსინთეზისთვის
საჭირო მცენარის ერთ-ერთი
ძირითადი ორგანოა, რომელიც
ხელს უწყობს მცენარეებისთვის
საკვები ნივთიერებების
წარმოებას. ფოთოლი არის
სხვადასხვა ზომის, ფორმის და
სტრუქტურის. იგი თამაშობს
გადამწყვეტ როლს მცენარეების
სასიცოცხლო ციკლში
 ფოთლის მორფოლოგიური სტრუქტურა
❑ დაძარღვა(ნერვაცია)-
❑ ფ ო თლ ი ს ფ ი რ ფ ი ტა -
ფოთლის ფართო, ბრტყ ელი უზრუნველყოფს დამხმარე
ნივთიერებებისა და მასალების
ნაწილი, სადაც
ტრანსპორტს ფოთლამდე და
ფოტოსინთეზის პროცესი ფოთლიდან.
მუდმივად მიმდინარეობს.

❑ ყუნწი- ამაგრებს
ფოთოლს ღეროზე,
ემსახურება საკვები
ნივთიერებებისა და
წყლის მიწოდებას.
 ფოთლების ტიპები
რთული ფოთლები
მარტივი ფოთლები
შედგებიან რამდენიმე ფოთლის
აქვთ ერთი ფოთლის ფირფიტა, ფირფიტისგან, რომელიც ერთ
როგორც ყვავილებს უმეტესობას. ყუნწზეა განლაგებული.მათ
ფოთოლაკები ეწოდებათ
 ფოთლების სახეები ფორმის მიხედვით
I. ოვალური-კვერცხის ფორმის
მომრგვალებული ფუძით.
II. ელიფსური-ოვალური ფორმს
ოდნავ წვეტიანი ბოლოებით.
III.ლანცოლატი-ვიწრო, წვეტიანი
წვერით.
IV.წაგრძელებული-მართკუთხა
ფორმის მომრგვალებული
ბოლოებით.
ფოთლის დაძარღვის (ნერვაციის)
ტიპები
• პარალელური- • ქსელური, ბადისებრი-
დაძარღვა ხდება დაძარღვა ქმნის რთულ
პარალელურად რო ქსელს ფოთლის
მელიც ეშვება პირზე ობობის ქსელის
ძირიდან ფოთლის მსგავსად
წვერამდე
 ფოთლის ანატომიური სტრუქტურა
მეზოფილი
ზ ედა ქვედა ეპიდერმისი
შეიცავს ქლოროპლასტებს, ანუ აქ
ე პ ი დ ე რ მ ის ი
ხდება ფოტოსინთეზი.შედგება
ი ც ა ვს ფ ო თოლს მესრისებური და
მისი უჯრედები მცირე ღრუბლისებური პარენქიმისაგან.
და
ზომისაა, უმეტესად აქვს
ა მ ც ირებს წ ყ ლის
კლაკნილი ფორმა,
დ აკარგვას . მ ი ს ი
წარმოქმნის
უ ჯ რ ე დე ბი ქ ვ ე დ ა
ჰიპოდერმას, რომელიც .
ე პ იდერმისის
მცენარეს მექანიკური
უ ჯ რ ე დე ბ ზე
სიმტკიცეს აძლევს,
დ ი დი ზ ო მ ისაა ,
შეიცავენ ბაგეებს.
ა რ შ ე ი ც ა ვენ
ქ ლ ორ ოპლა სტებს
 ეპიდერმისი და კუტიკულა
ეპიდერმული უჯრედები კუტიკულა
აყალიბებს დამცავ ფენას და ცვილისებრი ფენა, რომელიც არის
თავიდან იცილებს წყლის გარე ზედაპირზე, ის კიდევ უფრო
ზედმეტად კარგვას ამცირებს წყლის დაკარგვას და
იცავს ფოთოლს პათოგენებისგან.
მეზოფილი და ქლოროპლასტი
მესრისებრი პარენქიმის მეზოფილი
მდებარეობს ზედა ეპიდერმისის ქვეშ აქვს
ცილინდრული ფორმა, უჯრედშორისი
მცირეა და შეიცავენ მთელი ფოთლის
ქლოროპლასტების 75%-ს.მისი ძირითადი
ფუნქციაა ფოტოსინთეზი
ღრუბლისებრი პარენქიმის მეზოფილი
Შედგება მომრგვალო უჯრედებისგან,
უჯრედშორისი დიდია, ნაკლები რაოდენობით
შეიცავენ ქლოროპლასტებს.უზრუნველყოფს
ფოტოსინთეზური პროდუქტების შენახვას და
უჯრედშორისი სივრცეების სიმრავლის გამო
გაზთა ცვლას
 ბაგეები და
გაზთა ცვლა
➢ ბაგეების ფორები-
არეგულირებს გაზთა
ცვლას, საშუალებას
აძლევს ნახშირორჟანგს
შევიდეს და ჟანგბადს
გამოვიდეს
➢ დამცავი ქსოვილები-
აკონტროლებს ბაგეების
ფორების გახსნა-
დახურვას გარემო
პირობების საპასუხოდ
და მის შესაბამისად
 ფოთლის სატრანსპორტო,
გამტარი სისტემის ქსოვილები
ქსილემა ფლოემა
გადააქვს წყალი გადააქვს ფოტოსინთეზი
და მინერალები ს პროდუქტები,
ფესვებიდან მაგალითად გლუკოზა
ფოთლამდე, ფოთლიდან მცენარის
მიმართულია სხვა
ფოთლის ზედა ნაწილებში მიმართული
მხრისაკენ ა ფოთლის ქვედა
მხრისაკენ.
ფოთლების მორფოლოგიური და ანატომიური
მრავალფეროვნება საშუალებას აძლევს
მცენარეებს განვითარდნენ სხვადასხვა
გარემოში და მოერგონ სხვადასხვა ეკოლოგიურ
პირობებს.
 გმადლობთ
ყურადღებისთვის!

მარიამ ხმიადაშვილი