ปฏิกิริยาเคมี

การเกิดปฏิกิริยาเคมี
ปฏิกิริยาเคมีคือ...
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน
 การเกิดปฏิกิริยาเคมี
ปฏิกิริยาเคมี (chemical reaction)
เป็นกระบวนการที่เกิดการเปลี่ยนแปลงแล้วมีสารใหม่เกิดขึ้นเสมอ

การเปลี่ยนอุ ณหภูมิ หรือการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ไม่ใช่ปฏิกิริยาเคมี

 การเกิดปฏิกิริยาเคมี
สารตั้งต้น สารผลิตภัฑ์
(reactant) (product)
https://youtu.be/ZrLNjXqtDUs?si=obxqIwkKgFnCd3ZO
 การเกิดปฏิกิริยาเคมี
สมการเคมี (chemical equation)
เขียนสูตรเคมีของสารตั้งต้นทางซ้ายมือ
เขียนลูกศร คั่นกลาง แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
เขียนสูตรเคมีของผลิตภัณฑ์ทางด้านขวามือ
ระบุสถานะของสาร
ดุลจำนวนอะตอมของธาตุแต่ละชนิดในสารตั้งต้นและ
ผลิตภัณฑ์ให้เท่ากัน
ตัวอย่างสมการเคมี
 การเกิดปฏิกิริยาเคมี
ในการเกิดปฏิกิริยาใดๆ
มวลสารก่อนเกิดปฏิกิริยา = มวลสารหลังเกิดปฏิกิริยา
เรียกหลักการนี้ว่า กฏทรงมวล

ระบบมี 2 ระบบ
1. ระบบเปิด = มวลสารเปลี่ยน , มีการถ่ายโอนพลังงาน
2. ระบบปิด = มวลสารเท่าเดิม , มีการถ่ายโอนพลังงาน
 ตัวอย่าง
ปฏิกิริยาระหว่างโลหะแมกนีเซียม (Mg) กับกรดไฮโดรคลอริก
(HCl) ได้แม็กนีเซียมคลอไรด์ (MgCl2) และแก๊สไฮโดรเจน
(H2) เป็นผลิตภัณฑ์
 ตัวอย่าง
ปฏิกิริยาระหว่างกรดซัลฟิวริก (H2SO4) กับโซเดียมไฮดรอกไซด์
(NaOH) ได้โซเดียมซัลเฟต (Na2SO4) และน้ำ (H2O)เป็น
ผลิตภัณฑ์
 ประเภทของปฏิกิริยาเคมี
การเกิดปฏิกิริยาเคมีจะมีพลังงานความร้อนเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
เสมอ
1.กระบวนการดูดพลังงาน
ดูดพลังงานเพื่ อสลายพันธะเดิมของสารตั้งต้น
2.กระบวนการคายพลังงาน
คายพลังงายเพื่ อสร้างพันธะใหม่ได้สารผลิตภัณฑ์
 ประเภทของปฏิกิริยาเคมี
กประเภทของปฏิกิริยาเคมีตามการเปลี่ยนแปลงพลังงาน
1.ปฏิกิริยาดูดความร้อน (endothemic reaction)
2.ปฏิกิริยาคายความร้อน (exothermic reaction)
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน
ปฏิกิริยาการเกิดสนิม
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน
ปฏิกิริยาการสังเคราะห์แสง
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน
ปฏิกิริยาการเผาไหม้
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวัน
ปฏิกิริยากรดเบส
ปฏิกิริยากรดเบส
ปฏิกิริยาการเกิดฝนกรด
ปฏิกิริยาการเกิดฝนกรด
 ข้อสอบ
1. ข้อใดเป็นการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ 3.ข้อใดไม่ใช่ปฏิกิริยาเคมี
(1) การเผากระดาษ (1) จุดธูปไหว้พร
(2) การต้มน้ำให้เดือด (2) เติมน้ำตาลลงในกาแฟร้อน
(3) การหมักผลไม้ (3) บ่มมะม่วงให้สุก
(4)การย่อยอาหาร (4) อาหารบูดเนื่ องจากอากาศร้อน

2. ข้อใดเกิดปฏิกิริยาเคมี
(1) การทำนาเกลือ
(2) การเติมน้ำแข็งในน้ำอัดลม
(3) การละลายกรดไฮโดรคลอริกกับน้ำ
(4) การทำไวน์
4. ข้อใดไม่เกิดปฏิกิริยาเคมี
(1) การกินยาลดกรดในกระเพาะอาหาร
(2) การเติมปูนขาวลงในดินเปรี้ยว
(3) การจุดเตาแก๊สหุงต้ม
(4) การสกัดกลิ่นจากตะไคร้
 ข้อสอบ
5. การเปลี่ยนแปลงใดมีสารใหม่เกิดขึ้น
(1) หลอมกำมะถันให้เป็นของเหลว
(2) คั้นมะพร้าวให้ได้น้ำกะทิ
(3) การย่อยอาหารของมนุษย์
(4) ตัดเหล็กเป็นรูปวงกลม
6. ข้อใดไม่ใช่การเปลี่ยนแปลงทางเคมี
(1) เผาเหล็กให้ร้อนจนหลอมเหลว
(2) ใส่โลหะโซเดียมลงในน้ำ
(3) ผสมกรดเกลือกับโซดาไฟ
(4) วิตามินซีสลายตัวเมื่อถูกความร้อน
7.ข้อใดไม่ถูกต้อง
(1) นำน้ำเกลือมาระเหยแห้งแล้วเกิด
คราบเกลือเกิดขึ้น ไม่เป็นการ
เปลี่ยนแปลงทางเคมี
(2) โลหะแมกนีเซียมทำปฏิกิริยากับกรด
เกิดฟองแก๊สขึ้น เป็นการเปลียน
แปลงทางเคมี
(3) สารสองชนิดผสมกันแล้วเกิดการตก
ตะกอน เป็นการเปลี่ยนแปลงทาง
เคมี
(4) ละลายโซดาไฟในน้ำแล้วมีอุ ณหภูมิสูง
ขึ้นเป็นการเปลี่ยนแปลงทางเคมีแบบ
คายความร้อน
 ข้อสอบ
8. ข้อใดกล่าวถึงการเกิดปฏิกิริยาเคมีผิด 10.ข้อใดดุลสมการได้ถูกต้อง
(1) ต้องมีสารใหม่เกิดขึ้น (1) Al(s) + O₂ (g) Al₂O₃(s)
(2) ต้องมีการเปลี่ยนสถานะของสารเสมอ (2) 2Al(s) + O₂(g) Al₂O₃(s)
(3) มีทั้งการดูดพลังงานและคายพลังงาน (3) 2Al(s) + 3O₂(g) Al₂O₃(s)
(4)ถ้าเป็นระบบปิดจะเป็นไปตามกฎทรงมวล (4) 4Al(s) + 3O₂(g) 2Al₂O₃(s)

9. ข้อใดไม่ใช่ตัวบ่งชี้ว่าเกิดปฏิกิริยาเคมี 11. จากสมการ A + B CO2(g) นักเรียน

(1) การตกตะกอน คิดว่าสาร A และ B คือสารใด ตามลำดับ
(2) การเกิดฟองแก๊ส (1) คาร์บอนและแก๊สออกซิเจน
(3) การเกิดความร้อน (2) คาร์บอนและน้ำ
(4) การเปลี่ยนสี (3) คาร์บอนและกรด
(4) คาร์บอนและเบส
 ข้อสอบ
12. เมื่อนำสังกะสี (Zn) มาทำปฏิกิริยากับกรดเกลือ (NaCl) จะได้ผลิตภัณฑ์เป็น
ซิงค์คลอไรด์ (ZnCl2) และแก๊สไฮโดรเจน (H2) เขียนเป็นสมการเคมีได้ตามข้อใด
(1) Zn(s) + 2HCl(l) ZnCl₂(l) + H₂(g)
(2) Zn(s) + 2HCl(l) ZnCl₂(aq) + H₂(g)
(3) Zn(s) + 2HCl(aq) ZnCl₂(aq) + H₂(g)
(4) Zn(s) + 2HCl(aq) ZnCl₂(l) + H₂(g)

13. ถ้านำน้ำตาลทรายมาเผาจะเขียนเป็นสมการได้ตามข้อใด
(1) C₆H₁₂O₆(s) + 6O₂(g) 6CO₂(g) + 6H₂O(g)
(2) C₆H₁₂O₆(s) + 12O₂(g) 12CO₂(g) + 11H₂O(g)
(3) C₁₂H₂₂O₁₁(s) + 6O₂(g) 6CO₂(g) + 6H₂O(g)
(4) C₁₂H₂₂O₁₁(s) + 12O₂(g) 12CO₂(g) + 11H₂O(g)