กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง
มาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป ของประเทศไทย
สารมลพิษในบรรยากาศ
(Air Pollutants)
ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์1
Carbon Monoxide (CO)
ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์1, 2, 3
Sulfur Dioxide (SO2)
ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์1,5
Nitrogen Dioxide (NO2)
ก๊าซโอโซน1,4
Ozone (O3)
ตะกั่ว1
Lead (Pb)
ฝุ่นละอองรวมหรือฝุ่นละออง
ขนาดไม่เกิน 100 ไมครอน1,3
Total Suspended
Particulate Matter (TSP)
ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10
ไมครอน1,3,9
Particulate matter with an
(National Ambient Air Quality Standards)
ค่ามาตรฐาน ค่าเฉลี่ยเวลา วิธีตรวจวัด
(Standards) จะต้องไม่เกิน (Averaging time) ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ประกาศกรมควบคุมมลพิษ† 9
30 ppm (34.2 mg/m3) 1 ชั่วโมง ระบบนันดีสเปอร์ซีฟ อินฟราเรด ดีเทคชั่น 1
-
9 ppm (10.26 mg/m3) 8 ชั่วโมง (Non-dispersive Infrared Detection)
0.30 ppm (780 µg/m3) 1 ชั่วโมง ระบบ ยู วี ฟลูออเรสเซน2 ระบบพาราโรซานิลีน
0.12 ppm (0.30 mg/m3) 24 ชั่วโมง ระบบพาราโรซานิลีน1 ระบบอุลตร้าไวโอเลต ฟลูออเรสเซน
0.04 ppm (0.10 mg/m3) 1 ปี (Pararosaniline) (Ultraviolet Fluorescence)
0.17 ppm (0.32 mg/m3) 1 ชั่วโมง ระบบเคมีลมู ิเนสเซน5 ระบบคาวิตี แอทเทนนูเอเต็ด เฟส ชิพ สเปกโทรสโกปี
0.03 ppm (0.057 mg/m3) 1 ปี (Chemiluminescence) (Cavity Attenuated Phase Shift Spectroscopy; CAPS)
0.10 ppm (0.20 mg/m3) 1 ชั่วโมง ระบบอุลตร้าไวโอเลต แอ็บซอบชัน่ โฟโตเมดตรี
ระบบเคมีลเู นสเซน 4
0.07 ppm (0.14 mg/m3) 8 ชั่วโมง (Ultraviolet Absorption Photometry)
3 ระบบอะตอมมิก แอบซอพชั่น สเปคโตรมิเตอร์ 1
1.5 µg/m 1 เดือน -
(Atomic Absorption Spectrometer)
0.33 mg/m3 24 ชั่วโมง
ระบบกราวิเมตริก
3 -
0.10 mg/m 1 ปี (Gravimetric)
0.12 mg/m3 24 ชั่วโมง - วิธเี บต้า เรดิเอชั่น แอทเทนนูเอชัน
ระบบกราวิเมตริก 1
(Beta Radiation Attenuation หรือ Beta Ray Attenuation)
0.05 mg/m3 1 ปี - วิธเี ทปเปอร์ อิลิเมนต์ ออสซิเลติง ไมโครบาลานซ์
หน้าที่ 1 จัดทาโดย ส่วนคุณภาพอากาศ โทร. 02 298 2346

สารมลพิษในบรรยากาศ
(Air Pollutants) (Standards) จะต้องไม่เกิน (Averaging time)
aerodynamic diameter
less than or equal to a
nominal 10 micrometers
(PM10)
ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5
6, 9
ไมครอน
Particulate matter with an
aerodynamic diameter
less than or equal to a
nominal 2.5 micrometers
(PM2.5)
ก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์7
Carbon Disulfide (CS2)
ค่ามาตรฐานสารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds; VOCs)8
1) เบนซีน
(Benzene)
2) ไวนิลคลอไรด์
(Vinyl Chloride)
3) 1,2 - ไดคลอโรอีเทน
(1,2 - Dichloroethane)
กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง
ค่ามาตรฐาน ค่าเฉลี่ยเวลา วิธีตรวจวัด
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ประกาศกรมควบคุมมลพิษ† 9
(Tapered Element Oscillating Microbalance: TEOM)
- วิธีการกระเจิงของแสง (Light Scattering)
- วิธีเก็บตัวอย่างด้วยเครื่องเก็บตัวอย่างอากาศแบบไดโคโตมัส
(Dichotomous Air Sampler)
0.05 mg/m3 24 ชั่วโมง วิธีตรวจวัดมาตรฐาน Federal Reference - วิธเี บต้า เรดิเอชั่น แอทเทนนูเอชัน
Method (FRM) ตามที่องค์การพิทักษ์สิ่งแวดล้อม (Beta Radiation Attenuation)
แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (US EPA) กาหนด6 - วิธเี ทปเปอร์ อิลิเมนต์ ออสซิเลติง ไมโครบาลานซ์
(ระบบกราวิเมตริก) (Tapered Element Oscillating Microbalance: TEOM)
1 ปี
0.025 mg/m3 - วิธีการกระเจิงของแสง (Light Scattering)
- วิธเี ก็บตัวอย่างด้วยเครื่องเก็บตัวอย่างอากาศแบบไดโคโตมัส9
(Dichotomous Air Sampler)
100 µg/m3 24 ชั่วโมง US EPA Compendium Method TO-15 7 -
1.7 µg/m3 1 ปี
US EPA Compendium Method TO-14A หรือ -
10 µg/m3 1 ปี
US EPA Compendium Method TO-15
0.4 µg/m3 1 ปี
หน้าที่ 2 จัดทาโดย ส่วนคุณภาพอากาศ โทร. 02 298 2346
 กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง

สารมลพิษในบรรยากาศ ค่ามาตรฐาน ค่าเฉลี่ยเวลา วิธีตรวจวัด

(Air Pollutants) (Standards) จะต้องไม่เกิน (Averaging time) ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ประกาศกรมควบคุมมลพิษ† 9
4) ไตรคลอโรเอทธิลีน
23 µg/m3 1 ปี
(Trichloroethylene)
5) ไดคลอโรมีเทน
22 µg/m3 1 ปี
(Dichloromethane) US EPA Compendium Method TO-14A หรือ -
6) 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน US EPA Compendium Method TO-15
4 µg/m3 1 ปี
(1,2 - Dichloropropane)
7) เตตระคลอโรเอทธิลีน
200 µg/m3 1 ปี
(Tetrachloroethylene)
8) คลอโรฟอร์ม
0.43 µg/m3 1 ปี
(Chloroform)
9) 1,3 - บิวทาไดอีน
0.33 µg/m3 1 ปี
(1,3 - Butadiene)
หมายเหตุ: † กรมควบคุมมลพิษออกประกาศวิธีตรวจวัดอื่นเพิ่มจากวิธีตรวจวัดตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ
ppm คือ ส่วนในล้านส่วน
mg/m3 คือ มิลลิกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
µg/m3 คือ ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
- คือ ไม่ได้กาหนด

หน้าที่ 3 จัดทาโดย ส่วนคุณภาพอากาศ โทร. 02 298 2346

 กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง

ดัดแปลงจาก:
1
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2538) เรื่อง กาหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัว่ ไป ประกาศ ณ วันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2538
2
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 21 (พ.ศ. 2544) เรื่อง กาหนดมาตรฐานค่าก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป ในเวลา 1 ชั่วโมง ประกาศ ณ วันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2544
3
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 24 (พ.ศ. 2547) เรื่อง กาหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัว่ ไป ประกาศ ณ วันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2547
4
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 28 (พ.ศ. 2550) เรื่อง กาหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัว่ ไป ประกาศ ณ วันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2550
5
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 33 (พ.ศ. 2552) เรื่อง กาหนดมาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศโดยทัว่ ไป ประกาศ ณ วันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2552
6
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 36 (พ.ศ. 2553) เรื่อง กาหนดมาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในบรรยากาศโดยทัว่ ไป ประกาศ ณ วันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2553
7
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เรื่อง กาหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป ประกาศ ณ วันที่ 21 สิงหาคม 2560
8
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 30 (พ.ศ. 2550) เรื่อง กาหนดมาตรฐานค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา 1 ปี ประกาศ ณ วันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2550
9
ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรื่อง เครื่องวัดและวิธีตรวจวัดค่าเฉลี่ยของก๊าซหรือฝุ่นละอองในบรรยากาศในบรรยากาศโดยทั่วไประบบอื่นหรือวิธี อื่นทีก่ รมควบคุมมลพิษเห็นชอบ
ประกาศ ณ วันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2562

หน้าที่ 4 จัดทาโดย ส่วนคุณภาพอากาศ โทร. 02 298 2346

 กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง

ค่าเฝ้าระวังสาหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา 24 ชั่วโมงของประเทศไทย 10
สารอินทรีย์ระเหยง่าย ค่าเฝ้าระวัง จะต้องไม่เกิน ค่าเฉลี่ยเวลา วิธีการเก็บตัวอย่าง การตรวจวัดและเครื่องตรวจวิเคราะห์
(1) อะซิทัลดีไฮด์ (Acetaldehyde) 860 µg/m3 24 ชั่วโมง
(2) อะครอลีน (Acrolein) 0.55 µg/m3 24 ชั่วโมง
(3) อะคริโลไนไตร (Acrylonitrile) 10 µg/m3 24 ชั่วโมง
(4) เบนซีน (Benzene) 7.6 µg/m3 24 ชั่วโมง
(5) เบนซิลคลอไรด์ (Benzyl Chloride) 12 µg/m3 24 ชั่วโมง
(6) 1, 3 - บิวทาไดอีน (1, 3 - Butadiene) 5.3 µg/m3 24 ชั่วโมง
(7) โบรโมมีเธน (Bromomethane) 190 µg/m3 24 ชั่วโมง ให้นาหลักการและเครื่องมืออย่างใดอย่างหนึ่ง
(8) คาร์บอนเตตระคลอไรด์ (Carbon Tetrachloride) 150 µg/m3 24 ชั่วโมง ดังต่อไปนี้มาปรับใช้
(9) คลอโรฟอร์ม (Chloroform) 57 µg/m3 24 ชั่วโมง
(10) 1, 2 - ไดโบรโมอีเธน (1, 2 - Dibromoethane) 370 µg/m3 24 ชั่วโมง US EPA Compendium Method TO-14A หรือ
(11) 1, 4 - ไดคลอโรเบนซีน (1, 4 - Dichlorobenzene) 1,100 µg/m3 24 ชั่วโมง US EPA Compendium Method TO-15 หรือ
(12) 1, 2 – ไดคลอโรอีเธน (1, 2 - Dichloroethane) 48 µg/m3 24 ชั่วโมง US EPA Compendium Method TO-11A
(13) ไดคลอโรมีเธน (Dichloromethane) 210 µg/m3 24 ชั่วโมง
(14) 1, 2 - ไดคลอโรโพรเพน (1, 2 - Dichloropropane) 82 µg/m3 24 ชั่วโมง
(15) 1, 4 - ไดออกเซน (1, 4 - Dioxane) 860 µg/m3 24 ชั่วโมง
(16) เตตระคลอโรเอทธิลีน (Tetrachloroethylene) 400 µg/m3 24 ชั่วโมง
(17) 1, 1, 2, 2 - เตตระคลอโรอีเธน (1, 1, 2, 2 - Tetrachloroethane) 83 µg/m3 24 ชั่วโมง
(18) ไตรคลอโรเอทธิลีน (Trichloroethylene) 130 µg/m3 24 ชั่วโมง
(19) ไวนิลคลอไรด์ (Vinyl Chloride) 20 µg/m3 24 ชั่วโมง
10
ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรื่อง กาหนดค่าเฝ้าระวังสาหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา 24 ชั่วโมง ประกาศ ณ วันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2551
µg/m3 คือ ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
หน้าที่ 5 จัดทาโดย ส่วนคุณภาพอากาศ โทร. 02 298 2346
 อางอิง 1

ª√–°“»§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘
©∫—∫∑’Ë Ò (æ.». ÚıÛ¯)
ÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ à߇ √‘¡·≈–√—°…“§ÿ≥¿“æ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘
æ.». ÚıÛı
‡√◊ËÕß °”Àπ¥¡“µ√∞“π§ÿ≥¿“æÕ“°“»„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª

Õ“»—¬Õ”π“®µ“¡§«“¡„π¡“µ√“ ÛÚ ·Ààßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ à߇ √‘¡·≈–√—°…“§ÿ≥¿“æ

‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ æ.». ÚıÛı §≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘°”Àπ¥¡“µ√∞“π
§ÿ≥¿“æÕ“°“»„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª ‰«â¥—ßµàÕ‰ªπ’È
¢âÕ Ò „πª√–°“»π’È
燧√◊ËÕß«—¥ √–∫∫π—π¥’ ‡ªÕ√å´’ø Õ‘πø√“‡√¥ ¥’‡∑§™—Ëπ (Non- dispersive
Infrared Detection)é À¡“¬§«“¡«à“ ‡§√◊ËÕß¡◊Õ«—¥§à“°ä“´§“√å∫Õπ¡ÕπÕ°‰´¥å‚¥¬„™â√—ß ’
Õ‘πø√“‡√¥
燧√◊ËÕß«—¥√–∫∫‡§¡’≈Ÿ¡‘‡π ‡´π (Chemiluminescence)é À¡“¬§«“¡«à“
(Ò) ‡§√◊Ë Õ ß¡◊ Õ «— ¥ §à “ °ä “ ´‰π‚µ√‡®π‰¥ÕÕ°‰´¥å ‚ ¥¬„™â °ä “ ´‚Õ‚´π∑”
ªØ‘°‘√‘¬“°—∫°ä“´‰πµ√‘°ÕÕ°‰´¥å ´÷Ëß∂Ÿ°‡ª≈’Ë¬π¡“®“°°ä“´‰π‚µ√‡®π‰¥ÕÕ°‰´¥å·≈â««—¥
§«“¡‡¢â¡¢Õß· ß´÷Ë߇°‘¥®“°ªØ‘°‘√‘¬“π—Èπ ≥ ∑’˧«“¡¬“«§≈◊Ëπ∑’Ë Ÿß°«à“ ˆ π“‚π¡‘‡µÕ√å
(Nanometer) À√◊Õ
(Ú) ‡§√◊ÕË ß¡◊Õ«—¥§à“°ä“´‚Õ‚´π‚¥¬„™â°“ä ´‡Õ∏’≈π’ ∑”ªØ‘°√‘ ¬‘ “°—∫°ä“´‚Õ‚´π
·≈â««—¥§«“¡‡¢â¡¢Õß· ß´÷Ë߇°‘¥®“°ªØ‘°‘√‘¬“π—Èπ ≥ ∑’˧«“¡¬“«§≈◊Ëπ√–À«à“ß Ûı ∂÷ß ıı
π“‚π¡‘‡µÕ√å
ç√–∫∫æ“√“‚√´“π‘≈’π (Pararosaniline)é À¡“¬§«“¡«à“ °“√«—¥§à“°ä“´
´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å ‚¥¬°“√¥Ÿ¥Õ“°“»ºà“π “√≈–≈“¬‚ªµ— ‡´’¬¡ ‡µµ√“§≈Õ‚√‡¡Õ§‘«‡√µ
(Potassium Tetrachloromercurate) ‡°‘¥‡ªìπ “√‰¥§≈Õ‚√´—≈‰ø‚µ‡¡Õ§‘«‡√µ §Õ¡‡æ≈°´å
243
(Dichlorosulfito Mercurate Complex) ∑”ªØ‘°‘√‘¬“°—∫ “√æ“√“‚√´“π‘≈’π·≈–øÕ√å¡“≈¥’‰Œ¥å
(Pararosaniline and Formaldehyde) ‡°‘¥‡ªìπ ’¢Õßæ“√“‚√´“π‘≈’π‡¡∏‘≈ ´—≈øÕπ‘° ·Õ´‘¥
(Pararosaniline Methyl Sulfonic Acid) ´÷Ëß®–∂Ÿ°«—¥§«“¡ “¡“√∂„π°“√¥Ÿ¥´÷¡· ß ≥ ∑’Ë
™à«ß§≈◊πË ıÙ¯ π“‚π¡‘‡µÕ√å
燧√◊Ë Õ ß«— ¥ √–∫∫Õ–µÕ¡¡‘ ° ·Õ∫´Õæ™—Ë π ‡ª§‚µ√¡‘ ‡ µÕ√å (Atomic
Absorption Spectrometer)é À¡“¬§«“¡«à“ ‡§√◊ËÕß¡◊Õ«—¥ª√‘¡“≥¢Õßµ–°—Ë« ‚¥¬„™â‡ª≈«‰ø
Õ–‡´∑’≈’π (Acetylene Flame) ∑’˧«“¡¬“«§≈◊Ëπ Ú¯Û.Û À√◊Õ ÚÒ˜ π“‚π¡‘‡µÕ√å
ç√–∫∫°√“«‘‡¡µ√‘° (Gravimetric)é À¡“¬§«“¡«à“ °“√«—¥§à“ΩÿÉπ≈–ÕÕß
‚¥¬¥Ÿ¥Õ“°“»ºà“π·ºàπ°√Õß ´÷Ëß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√°√ÕßΩÿÉπ≈–ÕÕß¢π“¥ .Û ‰¡§√Õπ
(Micron) ‰¥â√âÕ¬≈– ˘˘ ·≈â«À“πÈ”Àπ—°ΩÿÉπ≈–ÕÕß®“°·ºàπ°√Õßπ—Èπ
¢âÕ Ú §à“°ä“´„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—«Ë ‰ª„π™à«ß‡«≈“Àπ÷ßË ‡«≈“„¥„À⇪ìπ‰ª¥—ßµàÕ‰ªπ’È
(Ò) §à“‡©≈’¬Ë ¢Õß°ä“´§“√å∫Õπ¡ÕπÕ°‰´¥å„π‡«≈“ Ò ™—«Ë ‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π
Û à«π„π≈â“π à«π (ppm) À√◊Õ‰¡à‡°‘π ÛÙ.Ú ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√·≈–„π‡«≈“ ¯
™—Ë«‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π ˘ à«π„π≈â“π à«π À√◊Õ‰¡à‡°‘π Ò.Úˆ ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
(Ú) §à“‡©≈’ˬ¢Õß°ä“´‰π‚µ√‡®π‰¥ÕÕ°‰´¥å„π‡«≈“ Ò ™—Ë«‚¡ß ®–µâÕ߉¡à
‡°‘π .Ò˜ à«π„π≈â“π à«π À√◊Õ‰¡à‡°‘π .ÛÚ ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
(Û) §à“‡©≈’ˬ¢Õß°ä“´‚Õ‚´π„π‡«≈“ Ò ™—Ë«‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .Ò à«π
„π≈â“π à«π À√◊Õ‰¡à‡°‘π .Ú ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
(Ù) §à“‡©≈’¬Ë ¢Õß°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π‡«≈“ ÚÙ ™—«Ë ‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π
.ÒÚ «à π„π≈â“π «à π À√◊Õ‰¡à‡°‘π .Û ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√ ·≈–§à“¡—™¨‘¡‡√¢“§≥‘µ
(Geometric Mean) „π‡«≈“ Ò ªï ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .Ù à«π„π≈â“π à«π À√◊Õ‰¡à‡°‘π .Ò
¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
¢âÕ Û °“√§”π«≥§à“§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß°ä“´·µà≈–™π‘¥„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª„Àâ
§”π«≥‡∑’¬∫∑’˧«“¡¥—π Ò ∫√√¬“°“» ·≈–Õÿ≥À¿Ÿ¡‘ Úı Õß»“‡´≈‡´’¬
¢âÕ Ù §à“ “√„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—«Ë ‰ª „π™à«ß‡«≈“Àπ÷ßË ‡«≈“„¥„À⇪ìπ‰ª¥—ßµàÕ‰ªπ’È
(Ò) §à“‡©≈’ˬ¢Õßµ–°—Ë«„π‡«≈“ Ò ‡¥◊Õπ ®–µâÕ߉¡à‡°‘π Ò.ı ‰¡‚§√°√—¡µàÕ
≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
(Ú) §à“‡©≈’¬Ë ¢ÕßΩÿπÉ ≈–ÕÕß¢π“¥‰¡à‡°‘π Ò ‰¡§√Õπ „π‡«≈“ ÚÙ ™—«Ë ‚¡ß
®–µâÕ߉¡à‡°‘π .ÒÚ ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√ ·≈–§à“¡—™¨‘¡‡√¢“§≥‘µ¢Õß “√¥—ß°≈à“«„π
‡«≈“ Ò ªï ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .Òı ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
244
 (Û) §à“‡©≈’ˬ¢ÕßΩÿÉπ≈–ÕÕß√«¡À√◊ÕΩÿÉπ≈–ÕÕß¢π“¥‰¡à‡°‘π Ò ‰¡§√Õπ
„π‡«≈“ ÚÙ ™—Ë«‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .ÛÛ ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√ ·≈–§à“¡—™¨‘¡
‡√¢“§≥‘µ¢Õß “√¥—ß°≈à“«„π‡«≈“ Ò ªï ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .Ò ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√
¢âÕ ı °“√«—¥À“§à“‡©≈’¬Ë ¢Õß°ä“´§“√å∫Õπ¡ÕπÕ°‰´¥å„π‡«≈“ Ò ™—«Ë ‚¡ßÀ√◊Õ„π‡«≈“
¯ ™—Ë«‚¡ß „Àℙ⇧√◊ËÕß«—¥√–∫∫π—π¥’ ‡ªÕ√å´’æ Õ‘πø√“‡√¥ ¥’‡∑§™—Ëπ À√◊Õ√–∫∫Õ◊Ëπ∑’Ë°√¡
§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…„À⧫“¡‡ÀÁπ™Õ∫
¢âÕ ˆ °“√«—¥À“§à“‡©≈’ˬ¢Õß°ä“´‰π‚µ√‡®π‰¥ÕÕ°‰´¥åÀ√◊Õ°ä“´‚Õ‚´π„π‡«≈“
Ò ™—«Ë ‚¡ß „Àℙ⇧√◊ÕË ß«—¥√–∫∫‡§¡’≈¡Ÿ ‡‘ π ‡´π À√◊Õ√–∫∫Õ◊πË ∑’°Ë √¡§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…„À⧫“¡‡ÀÁπ
™Õ∫
¢âÕ ˜ °“√«—¥À“§à“‡©≈’ˬ¢Õß°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π‡«≈“ ÚÙ ™—Ë«‚¡ß À√◊Õ„π
‡«≈“ Ò ªï „Àℙ⫑∏’°“√«—¥µ“¡√–∫∫æ“√“‚√´“π‘≈’π À√◊Õ√–∫∫Õ◊Ëπ∑’Ë°√¡§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…„Àâ
§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫
¢âÕ ¯ °“√«—¥À“§à“‡©≈’¬Ë ¢Õßµ–°—«Ë „π‡«≈“ Ò ‡¥◊Õπ „À⇰Á∫Õ“°“»ºà“π·ºàπ°√Õß„π
‡§√◊ËÕ߇°Á∫µ—«Õ¬à“ßÕ“°“»™π‘¥‰Œ‚«≈ÿ¡ (High Volume-Air Sampler) °—¥µ–°—Ë«ÕÕ°®“°
·ºàπ°√Õß‚¥¬„™â°√¥¥‘πª√– ‘«·≈–°√¥‡°≈◊Õ ·≈â«π”‰ª«—¥§à“¢Õßµ–°—Ë«‚¥¬„™â‡§√◊ËÕß«—¥
√–∫∫Õ–µÕ¡¡‘° ·Õ∫´Õæ™—Ë𠇪§‚µ√¡‘‡µÕ√å À√◊Õ√–∫∫Õ◊Ëπ∑’Ë°√¡§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…„À⧫“¡
‡ÀÁπ™Õ∫
¢âÕ ˘ °“√«—¥À“§à“‡©≈’¬Ë ¢ÕßΩÿπÉ ≈–ÕÕß√«¡À√◊ÕΩÿπÉ ≈–ÕÕß¢π“¥‰¡à‡°‘π Ò ‰¡§√Õπ
„π‡«≈“ ÚÙ ™—Ë«‚¡ß À√◊Õ„π‡«≈“ Ò ªï „Àℙ⫑∏’°“√«—¥µ“¡√–∫∫°√“«‘‡¡µ√‘° À√◊Õ√–∫∫
Õ◊Ëπ∑’Ë°√¡§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…„À⧫“¡‡ÀÁπ™Õ∫
¢âÕ Ò °“√«—¥À“§à“‡©≈’¬Ë ¢Õß°ä“´À√◊Õ “√Õ¬à“ßÀπ÷ßË Õ¬à“ß„¥µ“¡¢âÕ ı ∂÷ߢâÕ ˜ „Àâ
∑”„π∫√√¬“°“»∑—Ë«Ê ‰ª ·≈–µâÕß Ÿß®“°æ◊Èπ¥‘πÕ¬à“ßπâÕ¬ Û ‡¡µ√ ·µà‰¡à‡°‘π ˆ ‡¡µ√
°“√«—¥À“§à“‡©≈’ˬ¢Õßµ–°—Ë«·≈–ΩÿÉπ≈–ÕÕßµ“¡¢âÕ ¯ ·≈–¢âÕ ˘ „Àâ∑”„π∫√√¬“°“»
∑—Ë«Ê ‰ª ·≈–µâÕß Ÿß®“°æ◊Èπ¥‘πÕ¬à“ßπâÕ¬ Ò.ı ‡¡µ√ ·µà‰¡à‡°‘π ˆ ‡¡µ√

ª√–°“» ≥ «—π∑’Ë Ò˜ ‡¡…“¬π æ.». ÚıÛ¯

™«π À≈’°¿—¬
𓬰√—∞¡πµ√’
ª√–∏“π§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘

(ª√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ‡≈à¡ ÒÒÚ µÕπ∑’Ë ÙÚ ß «—π∑’Ë Úı 情¿“§¡ ÚıÛ¯)

245
 ·°â§”º‘¥
ª√–°“»§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘
©∫—∫∑’Ë Ò (æ.». ÚıÛ¯) ÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ à߇ √‘¡·≈–√—°…“
§ÿ≥¿“æ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ æ.». ÚıÛı

‡√◊ËÕß °”Àπ¥¡“µ√∞“π§ÿ≥¿“æÕ“°“»„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª
´÷Ëߪ√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“
©∫—∫ª√–°“»∑—Ë«‰ª ‡≈à¡ ÒÒÚ µÕπ∑’Ë ÙÚ ß ≈ß«—π∑’Ë Úı 情¿“§¡ ÚıÛ¯
Àπâ“ ˘Ò ∫√√∑—¥∑’Ë Ò˘ §”«à“
ç‰¡à‡°‘π .Òı ¡‘≈≈‘°√—¡é „Àⷰ⇪ìπ
ç‰¡à‡°‘π .ı ¡‘≈≈‘°√—¡é

(ª√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ‡≈à¡ ÒÒÚ µÕπ∑’Ë ˜Ò ß «—π∑’Ë ı °—𬓬π ÚıÛ¯)

246
 อางอิง 2

ª√–°“»§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘
©∫—∫∑’Ë ÚÒ (æ.». ÚıÙÙ)
ÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ à߇ √‘¡·≈–√—°…“§ÿ≥¿“æ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘
æ.». ÚıÛı
‡√◊ËÕß °”Àπ¥¡“µ√∞“π§à“°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª
„π‡«≈“ Ò ™—Ë«‚¡ß

Õ“»—¬Õ”π“®µ“¡§«“¡„π¡“µ√“ ÛÚ ·≈–¡“µ√“ ÛÙ ·Ààßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ ßà ‡ √‘¡·≈–

√—°…“§ÿ≥¿“æ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ æ.». ÚıÛı §≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ ®÷ß
ª√—∫ª√ÿß·°â‰¢¡“µ√∞“π§à“°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—«Ë ‰ª„π‡«≈“ Ò ™—«Ë ‚¡ß
‰«â¥—ßµàÕ‰ªπ’È
(Ò) „À⬰‡≈‘°¢âÕ Ú ·Ààߪ√–°“»§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ ©∫—∫∑’Ë ÒÚ
(æ.». ÚıÛ¯) ÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ à߇ √‘¡·≈–√—°…“§ÿ≥¿“æ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
·Ààß™“µ‘ æ.». ÚıÛı ‡√◊ËÕß °”Àπ¥¡“µ√∞“π§à“°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π∫√√¬“°“»
‚¥¬∑—Ë«‰ª„π‡«≈“ Ò ™—Ë«‚¡ß
(Ú) „À⬰‡≈‘°§«“¡„π¢âÕ Û ·≈–¢âÕ ı ·Ààߪ√–°“»§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
·Ààß™“µ‘ ©∫—∫∑’Ë ÒÚ (æ.». ÚıÛ¯) ÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘ ßà ‡ √‘¡·≈–√—°…“ §ÿ≥¿“æ
‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘ æ.». ÚıÛı ‡√◊ËÕß °”Àπ¥¡“µ√∞“π§à“°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π
∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª„π‡«≈“ Ò ™—Ë«‚¡ß ·≈–„Àℙ⧫“¡µàÕ‰ªπ’È·∑π
ç¢âÕ Û §à“‡©≈’ˬ§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π∫√√¬“°“»‚¥¬∑—Ë«‰ª
„π‡«≈“ Ò ™—«Ë ‚¡ß ®–µâÕ߉¡à‡°‘π .Û «à π„π≈â“π «à π (ppm) À√◊Õ‰¡à‡°‘π ˜¯ ‰¡‚§√°√—¡
µàÕ≈Ÿ°∫“»°å‡¡µ√é

268
 ç¢âÕ ı °“√«—¥À“§à“‡©≈’ˬ§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß°ä“´´—≈‡øÕ√剥ÕÕ°‰´¥å„π∫√√¬“°“»
‚¥¬∑—«Ë ‰ª„π‡«≈“ Ò ™—«Ë ‚¡ß µ“¡¢âÕ Û „Àℙ⇧√◊ÕË ß«—¥√–∫∫ ¬Ÿ«’ ø≈ŸÕÕ‡√ ‡´π À√◊Õ√–∫∫Õ◊πË
∑’Ë°√¡§«∫§ÿ¡¡≈æ‘…ª√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“é

ª√–°“» ≥ «—π∑’Ë ˘ ‡¡…“¬π æ.». ÚıÙÙ

(𓬇¥™ ∫ÿ≠-À≈ß)
√Õß𓬰√—∞¡πµ√’ ªØ‘∫—µ‘Àπâ“∑’Ë
ª√–∏“π§≥–°√√¡°“√ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·Ààß™“µ‘

(ª√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ‡≈à¡ ÒÒ¯ µÕπ摇»… Û˘ ß ≈ß«—π∑’Ë Û ‡¡…“¬π ÚıÙÙ)

269
 อางอิง 3

ประกาศคณะกรรมการสิง่ แวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๒๔ (พ.ศ. ๒๕๔๗)
เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๓๒ และมาตรา ๓๔ แหงพระราชบัญญัติสงเสริมและ

รักษาคุณภาพสิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ อันเปนพระราชบัญญัติที่มีบทบัญญัติบางประการ
เกี่ยวกับการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซึง่ มาตรา ๒๙ ประกอบกับมาตรา ๓๕ มาตรา ๔๘
มาตรา ๕๐ และมาตรา ๕๑ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยบัญญัติใหกระทําไดโดยอาศัย
อํานาจตามบทบัญญัติแหงกฎหมาย คณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ จึงไดมีมติในคราวการประชุม
ครั้งที่ ๒/๒๕๔๗ เมื่อวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ ๒๕๔๗ ใหปรับปรุงแกไขมาตรฐานคุณภาพอากาศใน
บรรยากาศโดยทั่วไป ดังตอไปนี้
ขอ ๑ ใหยกเลิกความใน (๔) ของขอ ๒ แหงประกาศคณะกรรมการสิง่ แวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญญัติสงเสริมและรักษาคุณภาพสิง่ แวดลอม
แหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป และใหใชความ
ตอไปนี้แทน
“(๔) คาเฉลี่ยของกาซซัลเฟอรไดออกไซด ในเวลา ๒๔ ชัว่ โมง จะตองไมเกิน ๐.๑๒
สวนในลานสวน หรือไมเกิน ๐.๓๐ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร และคามัชฌิมเลขคณิต (Arithmetic
Mean) ในเวลา ๑ ป จะตองไมเกิน ๐.๐๔ สวนในลานสวน หรือไมเกิน ๐.๑๐ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร”
ขอ ๒ ใหยกเลิกความใน (๒) และ (๓) ของขอ ๔ แหงประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอม
แหงชาติ ฉบับที่ ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญญัตสิ งเสริมและรักษาคุณภาพ
สิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัว่ ไป
และใหใชความตอไปนี้แทน
 -๒-

“(๒) คาเฉลี่ยของฝุนละอองขนาดไมเกิน ๑๐ ไมครอน ในเวลา ๒๔ ชัว่ โมง จะตอง

ไมเกิน ๐.๑๒ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร และคามัชฌิมเลขคณิต (Arithmetic Mean) ในเวลา ๑ ป
จะตองไมเกิน ๐.๐๕ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๓) คาเฉลี่ยของฝุน ละอองรวมหรือฝุน ละอองขนาดไมเกิน ๑๐๐ ไมครอน ในเวลา
๒๔ ชั่วโมง จะตองไมเกิน ๐.๓๓ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร และคามัชฌิมเลขคณิต (Arithmetic
Mean) ในเวลา ๑ ป จะตองไมเกิน ๐.๑๐ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร”

ประกาศ ณ วันที่ ๙ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๗

(ลงนาม) จาตุรนต ฉายแสง

(นายจาตุรนต ฉายแสง)
รองนายกรัฐมนตรี
ปฏิบัติหนาที่ประธานคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ

ราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทัว่ ไป เลม ๑๒๑ ตอนพิเศษ ๑๐๔ ง วันที่ ๒๒ กันยายน ๒๕๔๗

 อางอิง 4

หนา ๒๔
เลม ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๕๘ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๐

ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๒๘ (พ.ศ. ๒๕๕๐)
เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป

โดยที่เปน การสมควรปรับปรุงแกไขมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไปที่ได
กําหนดไวแลวใหเหมาะสมตามความกาวหนาในทางวิทยาศาสตร เทคโนโลยี และความเปลี่ยนแปลง
ทางเศรษฐกิจ และสังคมของประเทศ อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๓๔ แหงพระราชบัญญัติ
สงเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกับคําสั่งสํานักนายกรัฐมนตรี
ที่ ๗๑/๒๕๕๐ ลงวันที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๕๐ และมติคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติในคราวการ
ประชุมครั้งที่ ๒/๒๕๕๐ เมื่อวันที่ ๑๘ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๐ จึงปรับปรุงแกไขมาตรฐานคุณภาพ
อากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป ไวดังตอไปนี้
ขอ ๑ ใหยกเลิกความใน (๓) ของขอ ๒ ของประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญญัติสงเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอม
แหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป ลงวัน ที่
๑๗ เมษายน ๒๕๓๘ และใหใชความตอไปนี้แทน
“(๓) คาเฉลี่ยของกาซโอโซนในเวลา ๑ ชั่วโมง จะตองไมเกิน ๐.๑๐ สวนในลานสวน
หรือไมเกิน ๐.๒๐ มิลลิกรัม ตอลูกบาศกเมตร และในเวลา ๘ ชั่วโมง จะตองไมเกิน ๐.๐๗ สวน
ในลานสวน หรือไมเกิน ๐.๑๔ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร”
ขอ ๒ ใหยกเลิกความในขอ ๖ ของประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ฉบับที่ ๑๐
(พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญ ญัติสงเสริมและรักษาคุณ ภาพสิ่ง แวดลอ มแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป ลงวันที่ ๑๗ เมษายน
๒๕๓๘ และใหใชความตอไปนี้แทน
“ขอ ๖ การวัดหาคาเฉลี่ยของกาซไนโตรเจนไดออกไซดหรือกาซโอโซน ใหดําเนินการดังนี้
(๑) การวัดหาคาเฉลี่ยของกาซไนโตรเจนไดออกไซดในเวลา ๑ ชั่วโมง ใหใชเครื่องวัดระบบ
เคมีลูมิเนสเซน หรือระบบอื่นที่กรมควบคุมมลพิษใหความเห็นชอบ และ
 หนา ๒๕
เลม ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๕๘ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๕๐

(๒) การวัดหาคาเฉลี่ยของกาซโอโซนในเวลา ๑ ชั่วโมง หรือในเวลา ๘ ชั่วโมง ใหใ ช

เครื่องวัดระบบเคมีลูมิเนสเซน หรือระบบอื่นที่กรมควบคุมมลพิษใหความเห็นชอบ”

ประกาศ ณ วันที่ ๑๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๐

โฆสิต ปนเปยมรัษฎ
รองนายกรัฐมนตรี
ประธานกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
 อางอิง 5

หนา ๘๕
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๑๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๔ สิงหาคม ๒๕๕๒

ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๓๓ (พ.ศ. ๒๕๕๒)
เรื่อง กําหนดมาตรฐานคากาซไนโตรเจนไดออกไซดในบรรยากาศโดยทั่วไป

โดยที่เปนการสมควรกําหนดมาตรฐานคากาซไนโตรเจนไดออกไซดในบรรยากาศโดยทั่วไป
เพื่อเปน เกณฑทั่วไปสําหรับการสงเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอมตามพระราชบัญญัติสงเสริม
และรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕
อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๓๒ (๔) และมาตรา ๓๔ แหงพระราชบัญญัติสงเสริม
และรัก ษาคุณ ภาพสิ่ง แวดลอ มแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ อัน เปน พระราชบัญ ญัติที่ม ีบ ทบัญ ญัติ
บางประการเกี่ยวกับการจํากัดสิทธิแ ละเสรีภาพของบุคคล ซึ่งมาตรา ๒๙ ประกอบกับมาตรา ๓๓
มาตรา ๓๘ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๓ ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย บัญญัติใหกระทําได
โดยอาศั ยอํานาจตามบทบัญญัติแ หงกฎหมาย คณะกรรมการสิ่ง แวดลอ มแหงชาติจึงออกประกาศ
กําหนดมาตรฐานคากาซไนโตรเจนไดออกไซดในบรรยากาศโดยทั่วไปไว ดังตอไปนี้
ขอ ๑ ในประกาศนี้
“เครื่องวัดระบบเคมีลูมิเนสเซน” (Chemiluminescence) หมายความวา เครื่องมือวัดคากาซไนโตรเจน
ไดออกไซดโดยใชกาซโอโซนทําปฏิกิริยากับกาซไนตริกออกไซดซึ่งถูกเปลี่ยนมาจากกาซไนโตรเจน
ไดออกไซดแลววัดความเขมของแสงซึ่งเกิดจากปฏิกิริยานั้น ณ ที่ความยาวคลื่นที่สูงกวา ๖๐๐ นาโนมิเตอร
(Nanometer)
ขอ ๒ ใหยกเลิก
(๑) ความใน (๒) ของขอ ๒ แหงประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ฉบับที่ ๑๐
(พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญ ญัติสงเสริมและรักษาคุณ ภาพสิ่ง แวดลอ มแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป
(๒) ความใน (๑) ของขอ ๖ แหงประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ฉบับที่ ๑๐
(พ.ศ. ๒๕๓๘) ออกตามความในพระราชบัญ ญัติสงเสริมและรักษาคุณ ภาพสิ่ง แวดลอ มแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๓๕ เรื่อง กําหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป แกไขเพิ่มเติม โดย
ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ฉบับที่ ๒๘ (พ.ศ. ๒๕๕๐) เรื่อง กําหนดมาตรฐาน
คุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไป
 หนา ๘๖
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๑๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๔ สิงหาคม ๒๕๕๒
ขอ ๓ ให กํา หนดมาตรฐานคา กา ซไนโตรเจนไดออกไซด ใ นบรรยากาศโดยทั่ว ไปไว
ดังตอไปนี้
(๑) คาเฉลี่ยของกาซไนโตรเจนไดออกไซดในเวลา ๑ ชั่วโมง จะตองไมเกิน ๐.๑๗ สวน
ในลานสวนหรือไมเกิน ๐.๓๒ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๒) คามัชฌิมเลขคณิต (Arithmetic Mean) ของกาซไนโตรเจนไดออกไซดในเวลา ๑ ป
จะตองไมเกิน ๐.๐๓ สวนในลานสวน หรือไมเกิน ๐.๐๕๗ มิลลิกรัมตอลูกบาศกเมตร
ขอ ๔ การคํานวณคาความเขมขนของกาซไนโตรเจนไดออกไซดในบรรยากาศโดยทั่วไป
ใหคํานวณเที่ยบที่ความดัน ๑ บรรยากาศ และอุณหภูมิ ๒๕ องศาเซลเซียส
ขอ ๕ การวัดคาเฉลี่ยของกาซไนโตรเจนไดออกไซดในเวลา ๑ ชั่วโมง หรือคามัชฌิมเลขคณิต
(Arithmetic Mean) ในเวลา ๑ ป ใหใชเครื่องวัดระบบเคมีลูมิเนสเซน หรือระบบอื่นที่กรมควบคุมมลพิษ
ใหความเห็นชอบ

ประกาศ ณ วันที่ ๑๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๒

อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
นายกรัฐมนตรี
ประธานกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
 อางอิง 6

 
     กก   

!ก"!ก ก#$%&'  %

()*$  (.. )
.$ ก/' 012 !3'4 ก . 4  56ก7'6*)$&4

7'6*$  8  ก# &ก/  ' 0 12  !3'4 ก  . 4 

56ก7'6*)$&4 .$ 8ก"9:*)$&4 #/)ก## % !)ก";#$%&' 
 !)<<)## % !)ก";#$%&'  % .. 
)6/ & 5   () % !   %!)<<)##
% !) ก  " ;#$  %&'   %  ..  )   8  !) < <)  *$   *) < <) 
 !กก$6&ก)ก/ก)'#*=% !#;3 >?$  @ !กก)  
 A   % !   3)0= B<%")ก4*6 )<<)5ก!*/4'
7'6)6/ *)<<)% กC 6 "!ก ก#$%&'  %?ก !ก
ก/' 012 !3'4 ก . 4  56ก7'6*)$&4 4& ')4 D
3  ก/' 012 !3'4 ก . 4  56ก7'6*)$&4
( $65&   )$&7  !4 ก E.E  ก)  Bกก:  % ! )F  3"
(Arithmetic Mean) 5&   G !4 ก E.E   ก)  Bกก: 
3 &=&&)'( $6312 !3'4 ก . 4   3  55
& =  &&) ' 0 Federal Reference Method (FRM)  *$  : ก  *) ก : #$ %&' 
% !*#)0 ก (US EPA) ก/'.&=.$*$ก &  !ก5กก
3  ก&&)'( $6312 !3'4 ก . 4   3 5*/
56ก*)$& H 4 % !#Bก.D'66 .E   %4 ก   

!ก " &)*$ A ก .. 

;#*=I &&!
6ก)0 
!=ก ก#$%&'  %
 อางอิง 7

หน้า ๕๙
เล่ม ๑๓๔ ตอนพิเศษ ๒๓๐ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๐ กันยายน ๒๕๖๐

ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ
เรื่อง กําหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป

โดยที่เป็นการสมควรปรับปรุงการกําหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป
ให้มีความเหมาะสมยิ่งขึ้น
อาศั ย อํ า นาจตามความในมาตรา ๓๒(๔) และมาตรา ๓๔ แห่ ง พระราชบั ญ ญั ติ ส่ ง เสริ ม
และรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ และคําสั่งสํานักนายกรัฐมนตรีที่ ๓๑๐/๒๕๕๙
ลงวันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๙ เรื่อง มอบหมายและมอบอํานาจให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี
ประจําสํานักนายกรัฐมนตรี ปฏิบัติหน้าที่ประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ และกรรมการ
ในคณะกรรมการต่าง ๆ ตามกฎหมาย และระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ประกอบกับมติคณะกรรมการ
สิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ครั้งที่ ๒/๒๕๖๐ เมื่อวันที่ ๖ กรกฎาคม ๒๕๖๐ จึงออกประกาศไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ให้ ย กเลิ ก ประกาศคณะกรรมการสิ่ ง แวดล้ อ มแห่ ง ชาติ เรื่ อ ง กํ า หนดมาตรฐาน
ก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป ลงวันที่ ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕
ข้อ ๒ กําหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป ค่าเฉลี่ยในเวลา
๒๔ ชั่วโมง จะต้องไม่เกิน ๑๐๐ ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
ข้อ ๓ การคํานวณค่าก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป ตามข้อ ๒ ให้คํานวณ
ผลที่ความดัน ๑ บรรยากาศ หรือที่ ๗๖๐ มิลลิเมตรปรอท และที่อุณหภูมิ ๒๕ องศาเซลเซียส
ข้อ ๔ วิธีการเก็บตัวอย่าง การตรวจวัด และเครื่องมือตรวจวิเคราะห์หาค่าก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์
ในบรรยากาศโดยทั่ ว ไป ค่ า เฉลี่ ย ในเวลา ๒๔ ชั่ ว โมง ให้ เ ป็ น ไปตาม US EPA Compendium
Method TO-1 5 “ Determination of Volatile Organic Compounds (VOCs) in air
collected in specially prepared canisters and analyzed by Gas Chromatography/Mass
Spectrometry (GC/MS)” ที่องค์การพิทักษ์สิ่งแวดล้อมแห่งประเทศสหรัฐอเมริกากําหนด หรือวิธีอื่น
ที่กรมควบคุมมลพิษประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ข้อ ๕ ประกาศนี้ให้ใช้บังคับนับแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

ประกาศ ณ วันที่ ๒๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๐

พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ
รองนายกรัฐมนตรี ปฏิบัติหน้าที่
ประธานกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ
 อางอิง 8

หนา ๘
เลม ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๘ กันยายน ๒๕๕๐

ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
ฉบับที่ ๓๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐)
เรื่อง กําหนดมาตรฐานคาสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๓๒ (๔) แหงพระราชบัญญัติสงเสริม และรักษาคุณภาพ

สิ่งแวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ คณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ออกประกาศกําหนดมาตรฐาน
คาสารอินทรียระเหยงาย (Volatile Organic Compounds) ในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป ไว
ดังตอไปนี้
ขอ ๑ มาตรฐานคาสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป แตละชนิด
ใหเปนไปดังตอไปนี้
(๑) เบนซีน (Benzene) ตองไมเกิน ๑.๗ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๒) ไวนิลคลอไรด (Vinyl Chloride) ตองไมเกิน ๑๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๓) 1,2 - ไดคลอโรอีเทน (1,2 - Dichloroethane) ตองไมเกิน ๐.๔ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๔) ไตรคลอโรเอทธิลีน (Trichloroethylene) ตองไมเกิน ๒๓ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๕) ไดคลอโรมีเทน (Dichloromethane) ตองไมเกิน ๒๒ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๖) 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน (1,2 - Dichloropropane) ตองไมเกิน ๔ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๗) เตตระคลอโรเอทธิลีน (Tetrachloroethylene) ตองไมเกิน ๒๐๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๘) คลอโรฟอรม (Chloroform) ตองไมเกิน ๐.๔๓ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๙) 1,3 - บิวทาไดอีน (1,3 - Butadiene) ตองไมเกิน ๐.๓๓ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
การหาคาสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป แตละชนิด ใหนําผลการ
ตรวจวิเคราะหตัวอยางอากาศแบบตอเนื่องตลอด ๒๔ ชั่วโมงของทุก ๆ เดือน (อยางนอยเดือนละหนึ่งครั้ง)
มาหาคามัชฌิมเลขคณิต (Arithmetic Mean)
ในกรณีตัว อยา งอากาศที่เก็ บมาตรวจวิเคราะหตามวรรคสองไม สามารถตรวจวิเ คราะหไ ด
ใหเก็บตัวอยางมาวิเคราะหใหมภายใน ๓๐ วัน นับแตวันที่เก็บตัวอยางที่ไมสามารถตรวจวิเคราะหได
ขอ ๒ การคํ า นวณค า สารอิ น ทรี ย ร ะเหยง า ยในบรรยากาศโดยทั่ ว ไปในเวลา ๑ ป
แตละชนิดตามขอ ๑ ใหคํานวณผลที่ความดัน ๑ บรรยากาศ หรือที่ ๗๖๐ มิลลิเมตรปรอท และที่
อุณหภูมิ ๒๕ องศาเซลเซียส
 หนา ๙
เลม ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๘ กันยายน ๒๕๕๐
ขอ ๓ วิธีก ารเก็ บตั วอยา ง การตรวจวั ดและเครื่อ งมื อตรวจวิเ คราะหห าค าสารอิน ทรี ย
ระเหยง ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป ตามขอ ๑ ให นําหลักการและเครื่อ งมือ อยา งใด
อยางหนึ่งดังตอไปนี้มาปรับใช เวนแตประกาศนี้จะกําหนดไวเปนอยางอื่น
(๑) US EPA Compendium Method TO-14A “Determination of Volatile Organic
Compounds (VOCs) in ambient air using specially prepared canisters with subsequent analysis
by Gas Chromatography (GC)” ตามที่องคการพิทักษสิ่งแวดลอมแหงประเทศสหรัฐอเมริกากําหนด
หรือ
(๒) US EPA Compendium Method TO-15 “Determination of Volatile Organic
Compounds (VOCs) in air collected in specially prepared canisters and analyzed by Gas
Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS)” ตามที่องคการพิทักษสิ่งแวดลอมแหงประเทศ
สหรัฐอเมริกากําหนด หรือ
(๓) วิธีการเก็บตัวอยาง การตรวจวัดและเครื่องมือตรวจวิเคราะหอื่น ที่กรมควบคุมมลพิษ
ประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ประกาศ ณ วันที่ ๑๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๐

โฆสิต ปนเปยมรัษฎ
รองนายกรัฐมนตรี
ประธานกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ
 อางอิง 9

หนา้ ๓๗
เลม่ ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๒๕๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๘ ตุลาคม ๒๕๖๒

ประกาศกรมควบคุมมลพิษ
เรื่อง เครื่องวัดและวิธีตรวจวัดค่าเฉลี่ยของก๊าซหรือฝุ่นละอองในบรรยากาศโดยทัว่ ไป
ระบบอื่นหรือวิธอี ื่นที่กรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ

โดยที่ เ ป็ น การสมควรปรั บ ปรุ ง เครื่ อ งวั ด และวิ ธี ต รวจวั ด ค่ า เฉลี่ ย ของก๊ า ซและฝุ่ น ละออง
ในบรรยากาศโดยทั่ ว ไประบบอื่ น หรื อ วิ ธี อื่ น ที่ ก รมควบคุ ม มลพิ ษ เห็ น ชอบ เพื่ อ ให้ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ
หลากหลาย และสอดคล้องกับเทคโนโลยีในปัจจุบัน
อาศั ย อ านาจตามความในข้ อ 6 ข้ อ ๗ และข้ อ ๙ ของประกาศคณะกรรมการ
สิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๓๘) เรื่อง กาหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ
โดยทั่วไป และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ ๕ ของประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ ๓๓
(พ.ศ. ๒๕๕๒) เรื่อง กาหนดมาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศโดยทั่วไป และข้อ ๒
ของประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ ๓๖ (พ.ศ. ๒๕๕๓) เรื่อง กาหนดมาตรฐาน
ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน ๒.๕ ไมครอน ในบรรยากาศโดยทั่วไป กรมควบคุมมลพิษจึงออกประกาศไว้
ดังต่อไปนี้
ข้อ 1 ให้ยกเลิก
(1) ประกาศกรมควบคุ ม มลพิ ษ เรื่ อ ง เครื่ อ งวั ด หาค่ า เฉลี่ ย ของก๊ า ซหรื อ ฝุ่ น ละออง
ซึ่งทางานโดยระบบอื่นที่กรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ ฉบับลงวันที่ ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๐
(2) ประกาศกรมควบคุ ม มลพิ ษ เรื่ อ ง วิ ธี ต รวจวั ด ค่ า เฉลี่ ย ของฝุ่ น ละอองขนาดไม่ เ กิ น
๒.๕ ไมครอน ฉบับลงวันที่ ๑๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๓
ข้อ 2 เครื่องวัดค่าเฉลี่ยของก๊าซในบรรยากาศโดยทั่วไป ดังนี้
(1) เครื่ อ งวั ด หาค่ า เฉลี่ ย ของก๊ า ซโอโซนในเวลา ๑ ชั่ ว โมง หรื อ ในเวลา ๘ ชั่ ว โมง
ระบบอุ ล ตร้ า ไวโอเลต แอ็ บ ซอปชั น โฟโตเมตตรี (Ultraviolet Absorption Photometry)
ที่ใช้หลักการให้แสงอุลตร้าไวโอเลต (Ultraviolet) ทาปฏิกิริยากับก๊าซโอโซนและวัดการดูดซับแสง
ซึ่งเกิดขึ้นจากปฏิกิริยาที่ช่วงความยาวคลื่น ๒๕๔ นาโนเมตร (Nanometer)
(2) เครื่องวัดหาค่าเฉลี่ยของก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในเวลา ๑ ชั่วโมง ระบบพาราโรซานิลนี
(Pararosaniline) ที่ใช้หลักการดูดอากาศผ่านสารละลายโปตัสเซียมเตตราคลอโรเมอคิวเรต (Potassium
Tetrachloromercurate) เพื่ อ ให้ เ กิ ด เป็ น สารไดคลอโรซั ล โฟโต เมอคิ ว เรต คอมเพล็ ก ซ์
(Dichlorosulfoto Mercurate Complex) ซึ่ ง เมื่ อ ท าปฏิ กิ ริ ย ากั บ สารพาราโรซานิ ลี น และ
ฟอร์ ม าลดี ไ ฮด์ (Pararosaniline and Formaldehyde) จะได้ เ ป็ น สี ข องพาราโรซานิ ลี น เมธิ ล
ซัลฟอนิก แอซิด (Pararosaniline Methyl Sulfonic Acid) นาสารที่ได้มาตรวจวัดค่าความสามารถ
ในการดูดซึมแสงที่ช่วงคลื่น ๕๔๘ นาโนเมตร (Nanometer)
 หนา้ ๓๘
เลม่ ๑๓๖ ตอนพิเศษ ๒๕๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๑๘ ตุลาคม ๒๕๖๒
(3) เครื่องวัดหาค่าเฉลี่ยของก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในเวลา ๒๔ ชั่วโมง หรือในเวลา ๑ ปี
ระบบอุ ล ตร้ า ไวโอเลต ฟลู อ อเรสเซนซ์ (Ultraviolet Fluorescence) ที่ ใ ช้ ห ลั ก การให้ แ สง
อุลตร้าไวโอเลต (Ultraviolet) ทาปฏิกิริยากับก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์และวัดความเข้มข้นของแสง
ซึ่งเกิดจากปฏิกิริยาที่ช่วงความยาวคลื่นระหว่าง ๑๙๐ ถึง ๒๓๐ นาโนเมตร (Nanometer)
(4) เครื่องวัดค่าเฉลี่ยของก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ ระบบหรือวิธีคาวิตี แอทเทนนูเอเต็ด
เฟส ชิพ สเปกโทรสโกปี (Cavity Attenuated Phase Shift Spectroscopy; CAPS)
ข้อ 3 วิธีตรวจวัดค่าเฉลี่ยของฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน ๑๐ ไมครอน และฝุ่นละอองขนาด
ไม่เกิน ๒.๕ ไมครอน ดังนี้
(๑) วิธีเบต้า เรดิเอชัน แอทเทนนูเอชัน (Beta Radiation Attenuation หรือ Beta Ray
Attenuation)
(๒) วิธีเทปเปอร์ อิลิเมนต์ ออสซิเลติง ไมโครบาลานซ์ (Tapered Element Oscillating
Microbalance; TEOM)
(๓) วิธีการกระเจิงของแสง (Light Scattering)
(๔) วิ ธี เ ก็ บ ตั ว อย่ า งด้ ว ยเครื่ อ งเก็ บ ตั ว อย่ า งอากาศแบบไดโคโตมั ส (Dichotomous Air
Sampler)
ทั้งนี้ วิธีการตรวจวัดและวิธีเก็บตัวอย่างตามวรรค 1 ต้องเป็นไปตาม Federal Equivalent
Method (FEM) ที่ อ งค์ ก ารพิ ทั ก ษ์ สิ่ ง แวดล้ อ มแห่ ง ประเทศสหรั ฐ อเมริ ก า (United States
Environmental Protection Agency; US EPA) กาหนดด้วย

ประกาศ ณ วันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖2

ประลอง ดารงค์ไทย
อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ
 อางอิง 10

หนา ๑๘
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๗ มกราคม ๒๕๕๒

ประกาศกรมควบคุมมลพิษ
เรื่อง กําหนดคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมง

โดยที่เปนการสมควรกําหนดคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไป
ในเวลา ๒๔ ชั่วโมง ทั้งสารอิน ทรียระเหยงาย (Volatile Organic Compounds) ในบรรยากาศ
โดยทั่วไป ที่เปน สารกอมะเร็ง (carcinogen) และสารที่มิไดเปน สารกอมะเร็ง (non-carcinogen)
ซึ่งอาจมีความเขม ขน สูงในชวงเวลา ๒๔ ชั่วโมง จนสงผลกระทบตอคุณภาพอากาศ และอาจเปน
อัน ตรายตอ สุข ภาพอนามัย ของประชาชนที่สั ม ผั สโดยการหายใจเข าสู รา งกาย แม วา ปริ ม าณของ
สารอิ น ทรี ย ร ะเหยง า ยในบรรยากาศดั ง กล า ว จะไม เ กิ น มาตรฐานตามที่ กํ า หนดไว ใ นประกาศ
คณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติ ฉบับที่ ๓๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐) เรื่อง กําหนดมาตรฐานคาสารอินทรีย
ระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป
ดังนั้น กรมควบคุมมลพิษในฐานะหนวยงานที่มีภารกิจเกี่ยวกับการกํากับ ดูแล อํานวยการ
ประสานงาน ติดตาม และประเมิน ผลเกี่ยวกับการฟน ฟู คุม ครอง และรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอม
จึงออกประกาศไว ดังตอไปนี้
ขอ ๑ กําหนดคาเฝาระวังสําหรับสารอิน ทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา
๒๔ ชั่วโมงไว ดังตอไปนี้
(๑) อะซิทัลดีไฮด (Acetaldehyde) ตองไมเกิน ๘๖๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๒) อะครอลีน (Acrolein) ตองไมเกิน ๐.๕๕ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๓) อะคริโลไนไตร (Acrylonitrile) ตองไมเกิน ๑๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๔) เบนซีน (Benzene) ตองไมเกิน ๗.๖ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๕) เบนซิลคลอไรด (Benzyl Chloride) ตองไมเกิน ๑๒ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๖) ๑, ๓ - บิวทาไดอีน (1, 3 - Butadiene) ตองไมเกิน ๕.๓ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๗) โบรโมมีเธน (Bromomethane) ตองไมเกิน ๑๙๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๘) คารบอนเตตระคลอไรด (Carbon Tetrachloride) ตอ งไมเ กิน ๑๕๐ ไมโครกรัม
ตอลูกบาศกเมตร
(๙) คลอโรฟอรม (Chloroform) ตองไมเกิน ๕๗ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
 หนา ๑๙
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๗ มกราคม ๒๕๕๒

(๑๐) ๑, ๒ - ไดโบรโมอีเธน (1, 2 - Dibromoethane) ตองไมเกิน ๓๗๐ ไมโครกรัม

ตอลูกบาศกเมตร
(๑๑) ๑, ๔ - ไดคลอโรเบนซีน (1, 4 - Dichlorobenzene) ตองไมเกิน ๑,๑๐๐ ไมโครกรัม
ตอลูกบาศกเมตร
(๑๒) ๑, ๒ - ไดคลอโรอี เ ธน (1, 2 - Dichloroethane) ต อ งไม เ กิ น ๔๘ ไมโครกรั ม
ตอลูกบาศกเมตร
(๑๓) ไดคลอโรมีเธน (Dichloromethane) ตองไมเกิน ๒๑๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๑๔) ๑, ๒ - ไดคลอโรโพรเพน (1, 2 - Dichloropropane) ตองไมเกิน ๘๒ ไมโครกรัม
ตอลูกบาศกเมตร
(๑๕) ๑, ๔ - ไดออกเซน (1, 4 - Dioxane) ตองไมเกิน ๘๖๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๑๖) เตตระคลอโรเอทธิ ลี น (Tetrachloroethylene) ต อ งไม เ กิ น ๔๐๐ ไมโครกรั ม
ตอลูกบาศกเมตร
(๑๗) ๑, ๑, ๒, ๒ - เตตระคลอโรอีเธน (1, 1, 2, 2 - Tetrachloroethane) ตองไมเกิน
๘๓ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๑๘) ไตรคลอโรเอทธิลีน (Trichloroethylene) ตองไมเกิน ๑๓๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
(๑๙) ไวนิลคลอไรด (Vinyl Chloride) ตองไมเกิน ๒๐ ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
ขอ ๒ หลักการ ขอบเขต และการคํานวณ วิธีการเก็บตัวอยาง การตรวจวัด และเครื่องมือ
ตรวจวิเคราะหคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมง
ปรากฏตามภาคผนวกทายประกาศนี้

ประกาศ ณ วันที่ ๑๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๑

สุพัฒน หวังวงศวัฒนา
อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ
 ภาคผนวก
ทาย
ประกาศกรมควบคุมมลพิษ
เรื่อง กําหนดคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมง

๑. หลักการ
การกําหนดคาเฝาระวัง สําหรั บสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่ วไปในเวลา
๒๔ ชั่วโมง โดยประยุกตใชคา Permissible Exposure Limit (PEL) ของ Occupational Safety and
Health Administration (OSHA) มีขั้นตอนดังนี้
(๑) ปรับคา PEL ซึ่งกําหนดภายใตเงื่อนไขของคาเฉลี่ยตลอดเวลาการทํางานในสภาวะปกติ
๘ ชั่วโมงตอวัน เปนเวลาทั้งสิ้น ๕ วันตอสัปดาห (รวมทั้งสิ้น ๔๐ ชั่วโมงตอสัปดาห) ใหเปนคาเฉลี่ยที่
ประชาชนทั่วไปจะไดรับสัมผัสตลอดระยะเวลาทั้งวัน (๒๔ ชั่วโมง) เปนเวลาทั้งสิ้นตลอดสัปดาห (๗ วัน)
หรือคิดเปนเวลาทั้งสิ้น ๑๖๘ ชั่วโมง โดยการหารคา PEL ดวย ๔.๒ (ตัวเลขดังกลาวไดจาก ๑๖๘/๔๐)
ทั้งนี้ภายใตสมมติฐานวาประชาชนทั่วไป และคนงานมีอัตราการหายใจเทากัน
(๒) ปรับคา PEL ซึ่งกําหนดภายใตเงื่อนไขที่คนงานซึ่งเปนกลุมของประชากรที่มีสุขภาพ
แข็ง แรงไดรั บสั ม ผั ส ในช วงวัยที่ เป น ผู ใ หญ หากแตการกําหนดคาเฉลี่ยในสิ่ ง แวดล อมตองคํานึง ถึ ง
ประชากรทั่วไป และมี โ อกาสไดรับสัม ผั ส ตลอดชีวิต ไมใ ชเพียงแคร ะยะเวลาในชวงวัยที่เปน ผูใ หญ
ที่ทํางานในโรงงานเทานั้น ดังนั้นจึงหารคา PEL ดวย ๑๐ เพื่อเปน safety factor ในประเด็นดังกลาว
ทั้งนี้คา safety factor ดังกลาวใชภายใตสมมติฐานวากลุมประชากรทั่วไปมีความเสี่ยงตอสารมลพิษ
ทางอากาศมากกวากลุมคนงาน ๑๐ เทา
(๓) ปรับคา PEL จากข อเท็จจริ งที่วากลุมประชากรทั่วไปอาจมีระดั บความเสี่ยงต อการ
ไดรับสัมผัสสารอินทรียระเหยงายแตกตางกัน ดังนั้นจึงหารคา PEL ดวย ๑๐ เพื่อเปน safety factor
ในประเด็นดัง กลาว ทั้งนี้คา safety factor ดังกลาวใชภายใตสมมติฐานวาประชากรกลุมออนไหว
(sensitive population) เชน เด็ก คนชรา และคนปวย จะมีความออนไหว (sensitive) ตอสารมลพิษ
ทางอากาศมากกวากลุมประชากรทั่วไป ๑๐ เทา
โดยสรุปการกําหนดคาเฝาระวัง ของสารอิน ทรีย ร ะเหยง า ยในบรรยากาศโดยทั่ ว ไป
ในเวลา ๒๔ ชั่วโมง ดําเนินการโดยใชสมการดังนี้

คาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมง
= PEL ของแตละสาร / (๔.๒x๑๐x๑๐)

สํ าหรั บสารอิ น ทรี ย ร ะเหยง า ย ๙ ชนิ ด ตามที่ กํ าหนดไว ใ นประกาศคณะกรรมการ

สิ่ง แวดล อมแหง ชาติ ฉบับที่ ๓๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐) เรื่อง กําหนดมาตรฐานคา สารอิ น ทรีย ร ะเหยงา ย
ในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป ใหใชหลักการประยุกตคา PEL กําหนดคาเฝาระวัง แตยกเวนกรณี chloroform,
1,2 - dichloroethane, 1,2 - dichloropropane และ trichloroethylene ใหเพิ่มคา safety factor อีก ๑๐
 -๒-

ในการคํานวณคาเฝ า ระวัง และใหกํา หนดค า เฝา ระวั ง สํา หรับ vinyl chloride เทา กับ ๒ เทา ของ
คามาตรฐานในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๑ ป
๒. ขอบเขต
สําหรับใหหนวยงานของรัฐ และเอกชนที่เกี่ ยวกับการส งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอม
นําไปใชเปนแนวทางในการกําหนดคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไป
ในเวลา ๒๔ ชั่วโมง ที่จะไมทําใหเกิดผลกระทบตอคุณภาพสิ่งแวดลอมหรือภาวะที่เปนอันตรายตอสุขภาพ
อนามัยของประชาชนได
อย า งไรก็ ต าม ค า เฝ า ระวั ง สํา หรั บ สารอิ น ทรี ย ร ะเหยง า ยในบรรยากาศโดยทั่ ว ไป
ในเวลา ๒๔ ชั่วโมง ไมใชเปนเสนแบงระหวางความเขมขนที่ปลอดภัย และความเขมขนที่เกิดอันตราย
ไมใ ชขอบง ชี้ถึ ง ความเป น พิษ และให ใ ชไ ดเฉพาะผูที่มีความเข าใจเกี่ยวกับข อจํากัด และผลกระทบ
มลพิษอากาศตอสุขภาพ โดยควรมีการศึกษาถึงผลกระทบตอสุขภาพจากการสัมผัสสารอินทรียร ะเหยงาย
ชนิดนั้น ๆ ในรายละเอียดตอไป
๓. การคํานวณ วิธีการเก็บตัวอยาง การตรวจวัด และเครื่องมือตรวจวิเคราะห
๓.๑ การหาคาเฝาระวังสําหรับสารอินทรียระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมง
แตละชนิด ใหนําผลการตรวจวิเคราะหตัวอยางอากาศแบบตอเนื่องตลอด ๒๔ ชั่วโมง มาคํานวณคาสารอินทรีย
ระเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปแตละชนิด ตามขอ ๑ โดยใหคํานวณผลที่ความดัน ๑ บรรยากาศ หรือ
ที่ ๗๖๐ มิลลิเมตรปรอท และที่อุณหภูมิ ๒๕ องศาเซลเซียส
๓.๒ วิธีการเก็บตัวอยาง การตรวจวัด และเครื่องมือตรวจวิเคราะหหาคาเฝาระวังสําหรับ
สารอินทรียร ะเหยงายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา ๒๔ ชั่วโมงแตละชนิด ตามขอ ๑ ใหนําหลักการ และ
เครื่องมืออยางใดอยางหนึง่ ดังตอไปนี้มาปรับใช เวนแตประกาศนี้จะกําหนดไวเปนอยางอื่น
(๑) US EPA Compendium Method TO-14A “Determination of Volatile
Organic Compounds (VOCs) in ambient air using specially prepared canisters with subsequent
analysis by Gas Chromatography (GC)” ตามที่องคการพิทักษสิ่งแวดลอมแหงประเทศสหรัฐอเมริกา
กําหนด หรือ
(๒) US EPA Compendium Method TO-15 “Determination of Volatile
Organic Compounds (VOCs) in air collected in specially prepared canisters and analyzed by
Gas Chromatography/Mass/Spectrometry (GC/MS)” ตามที่ องคการพิ ทักษสิ่ งแวดล อมแห งประเทศ
สหรัฐอเมริกากําหนด หรือ
(๓) US EPA Compendium Method TO-11A “Determination of Formaldehyde
in ambient air using adsorbent cartridge followed by High Performance Liquid Chromatography
(HPLC) (Active sampling method)” ตามที่องคการพิทักษสิ่งแวดลอมแหงประเทศสหรัฐอเมริกากําหนด
หรือ
(๔) วิธีการเก็บตัวอยาง การตรวจวัด และเครื่องมือตรวจวิเคราะหอื่นที่กรมควบคุมมลพิษ
ประกาศในราชกิจจานุเบกษา