Professional Documents
Culture Documents
–– mnożenie ułamka przez liczbę naturalną: • Zad. 1 i 2 s. 128–129 z podręcznika – zadania z klu-
– 3 · 56 (4 · 78 ); czem – każdy uczeń rozwiązuje przykłady a) – c)
4 7 5 42 z każdego poziomu.
–– mnożenie ułamka przez ułamek: – 21 · (– 8 ) ( 7 · 55); • Zad. 8 s. 131 z podręcznika – każdy uczeń rozwiązuje
1 2 3 2
–– mnożenie liczb mieszanych: 3 4 · (–213) (4 8 · 435); jeden przykład.
–– mnożenie ułamka zwykłego przez ułamek dzie- • Po upływie określonego czasu uczniowie sprawdzają
1 2 wyniki i przyznają sobie punkty za poprawne rozwią-
siętny: – 3 · 2,75 ( 5 · 2,35); zania: za przykłady z poziomu A – po 1 p., z poziomu
B – po 2 p., z poziomu C – po 3 p., z poziomu D – po 4
–– potęgowanie ułamków zwykłych: (– 2 2 )
1 3
((1 23 )2); p., z poziomu Mistrz – po 5 p., a za poprawnie roz-
–– potęgowanie ułamków dziesiętnych: (0,03)2 ((0,4)3). wiązany przykład z zad. 8 – 6 p.
• Uczniowie sumują punkty wszystkich osób w grupie.
6. Rozwiązywanie zadań tekstowych – praca z całą • Uczniowie z grupy, która uzyskała najwięcej pun-
klasą (8 min) ków, dostają plakietki „Mistrz mnożenia” i oceny
• Zad. 11–12 s. 131 z podręcznika – uczniowie rozwią- bardzo dobre.
zują zadania, opierając się na informacjach podanych
w tabeli. 2. Mnożenie ułamków zwykłych i dziesiętnych
(10 min)
Faza podsumowująca (3 min)
• Ćwiczenia interaktywne s. 130 z multibooka.
• Uczniowie odpowiadają na pytania:
–– Czym zajmowaliśmy się na dzisiejszej lekcji? Faza podsumowująca (10 min)
–– Co sprawiło największą trudność? • Nauczyciel prezentuje Wiedzę w pigułce ze s. 130
–– W jaki sposób można szybko pomnożyć liczbę dwu- z multibooka. Chętni uczniowie podają zasady obo-
cyfrową przez jednocyfrową? wiązujące przy:
• Zadanie pracy domowej. –– mnożeniu liczb ze znakami,
Zad. 4–6 i 8 s. 48–49 w zeszycie ćwiczeń (zad. 3–6 i 8–10 –– mnożeniu pisemnym liczb naturalnych,
w karcie pracy Radzę sobie coraz lepiej III.1*). –– mnożeniu pisemnym liczb z zerami na końcu,
–– mnożeniu pisemnym liczb z zerami w środku,
Lekcja 2 –– mnożeniu pisemnym ułamków dziesiętnych,
Faza wprowadzająca (5 min) –– mnożeniu ułamków zwykłych,
Temat lekcji: Doskonalimy mnożenie liczb –– mnożeniu ułamka przez liczbę naturalną,
• Czynności organizacyjno-porządkowe. –– mnożeniu liczb mieszanych,
• Sprawdzenie pracy domowej. –– mnożeniu ułamków zwykłych przez ułamki dzie-
• Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu. siętne.
• Zadanie pracy domowej.
Faza realizacyjna Zad. I–IV Czy już umiem? s. 132 z podręcznika.
1. Zawody w mnożeniu – praca w grupach 4-osobo- Zad. 10 s. 50 w zeszycie ćwiczeń (zad. 11–13 w karcie
wych (20 min) pracy Radzę sobie coraz lepiej III.1).
Dla chętnych: Dla dociekliwych s. 132 z podręcznika.
Załącznik 1
400 1
1 12 | 1 8
5 3 START 7 0,48 : 6
4 189 : 7
1
3 r 21 0,07 : 0,01 40 4,82 : 2 47 111 : 30
6 2 2 2
0,08 7 |9 3 20 000 : 500 21 3 | 0, 6
1 5 10 3
19 14 | 21 2,41 12 7 | 3 27 2800 : 7
3. Ćwiczenia w doskonaleniu sprawności rachunkowej Zad. 3, 5, 6 i 8 s. 55–56 w zeszycie ćwiczeń (zad. 1–4
(15 min) w karcie pracy Radzę sobie coraz lepiej III.3).
• Nauczyciel zapisuje na tablicy przykłady z poziomów
C i D ze s. 141 z podręcznika: 30,1 : 7; 27,6 : 8. Lekcja 2
Chętny uczeń wykonuje na tablicy pierwsze dziele-
nie, a wybrani uczniowie odpowiadają na pytania
Faza wprowadzająca (5 min)
zadawane przez nauczyciela: Temat lekcji: Dzielenie pisemne ułamków dzie-
–– Jak wykonujemy dzielenie pisemne ułamka dzie- siętnych
siętnego przez liczbę naturalną? • Czynności organizacyjno-porządkowe.
–– W którym miejscu należy postawić przecinek • Sprawdzenie pracy domowej.
w wyniku? • Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu:
Kolejny uczeń wykonuje drugie dzielenie na tablicy, Na tej lekcji będziemy doskonalić umiejętność dzielenia
a pozostali uczniowie w zeszytach. pisemnego ułamków dziesiętnych.
Uczniowie odpowiadają na pytanie:
Faza realizacyjna
–– Dlaczego po spisaniu ostatniej cyfry dzielnej moż-
na do powstałej reszty dopisać zero i dzielić dalej? 1. Dzielenie ułamków dziesiętnych – powtórzenie
(15 min)
• Zad. 1 s. 143 z podręcznika – zadanie z kluczem –
• Nauczyciel zapisuje na tablicy przykłady 6 : 3,
uczniowie pracują samodzielnie.
60 : 30, 600 : 300, 6000 : 3000.
• Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela przypomina-
Uczniowie podają wyniki i formułują wniosek – dziel-
ją, co oznacza średnia arytmetyczna, podają przykła-
ną i dzielnik można pomnożyć przez taką samą liczbę,
dy i sposób obliczania.
a wynik dzielenia się nie zmieni.
• Zad. 3, 6 i 7 s. 143–144 z podręcznika – uczniowie
• Nauczyciel omawia z uczniami przykład ze s. 142
rozwiązują zadania w parach. Wybrani uczniowie
z podręcznika: 2,76 : 0,8. Chętny uczeń w podobny
zapisują rozwiązania na tablicy.
sposób zamienia dzielenie 38,43 : 0,9 na dzielenie
przez liczbę naturalną.
4. Zapisywanie wyniku dzielenia w różnych posta-
• Nauczyciel wybiera pięciu uczniów, którzy losują
ciach (10 min)
jedno spośród zapisanych na osobnych kartkach
• Wybrany uczeń wykonuje na tablicy dzielenie pisem-
działań: 45,6 : 0,5; 10,08 : 0,02; 0,00575 : 0,25;
ne 273 : 5. Nauczyciel przedstawia różne sposoby
3
23 : 0,08; 2,1 : 0,005. Uczniowie zapisują działania
zapisu wyniku tego dzielenia (54 r 3, 54 5 , 54,6). na tablicy, odpowiednio przesuwają przecinki i wy-
Zwraca uwagę, że pierwsze dwa zapisy otrzymujemy, konują dzielenie. Pozostali uczniowie wykonują dzia-
gdy kończymy dzielenie na rzędzie jedności. Ułamek łania w zeszytach i sprawdzają poprawność swoich
dziesiętny otrzymujemy, gdy do reszty dopisujemy obliczeń.
zero i dzielimy dalej. • Zad. 2 s. 143 z podręcznika – uczniowie rozwiązują za-
• Zad. 4 s. 144 z podręcznika – uczniowie wykonują danie samodzielnie i wspólnie omawiają rozwiązanie.
zadanie samodzielnie, a wyniki sprawdzają w pa-
rach. Nauczyciel sprawdza, czy wyniki są zapisywane 2. Rozwiązywanie zadań tekstowych z zastosowaniem
w postaci ilorazu z resztą, liczby mieszanej i ułamka dzielenia ułamków dziesiętnych (20 min)
dziesiętnego. • Zad. 12, 17–19 i 22 s. 58–59 ze zbioru zadań – ucznio-
• Zad. 5 s. 144 z podręcznika – uczniowie zapozna- wie wspólnie rozwiązują zadania na tablicy.
ją się z treścią zadania, a następnie chętny uczeń
zapisuje na tablicy działanie i jego wynik w trzech Faza podsumowująca (5 min)
postaciach. Uczniowie wspólnie wybierają postać • Ćwiczenie interaktywne s. 143 z multibooka (zad. 2).
wyniku do każdego podpunktu. • Ocena pracy uczniów na lekcji.
• Zadanie pracy domowej.
Faza podsumowująca (5 min) Zad. 2, 4 i 7 s. 54–56 w zeszycie ćwiczeń (zad. 5–8
• Gimnastyka dla matematyka s. 145 z multibooka. w karcie pracy Radzę sobie coraz lepiej III.3).
• Ocena pracy uczniów na lekcji. Dla chętnych: Dla dociekliwych s. 56 w zeszycie ćwiczeń.
• Zadanie pracy domowej.
Ułamki okresowe
• zaokrągla ułamki dziesiętne do danego rzędu ćwiczenie, zapisują liczby na kartce i porównują
• wskazuje okres ułamka dziesiętnego nieskończonego swoje zaokrąglenia z zaokrągleniami kolegi lub ko-
okresowego leżanki z ławki.
• zaokrągla dane liczbowe do postaci, w której warto • Nauczyciel prosi kilku chętnych uczniów o prze-
je znać lub są używane na co dzień czytanie utworzonych liczb i sprawdza poprawność
• rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem za- zaokrągleń.
okrąglania ułamków
• wykonuje obliczenia za pomocą kalkulatora 3. Po co zaokrąglamy liczby? (5 min)
• dostrzega praktyczne zastosowanie matematyki • Nauczyciel prosi uczniów, żeby kilkakrotnie zmie-
w życiu codziennym rzyli linijką szerokość zeszytu z dokładnością do
0,001 m, czyli 1 mm.
• doskonali współpracę i porozumiewanie się w grupie
Uczniowie powinni zauważyć, że za każdym razem
otrzymują inny wynik. To prowadzi do wniosku,
Metody że nie zawsze musimy znać wynik z największą
• praca z podręcznikiem możliwą dokładnością – wystarczy posłużyć się za-
• gra dydaktyczna okrągleniem liczby.
• pogadanka
• burza mózgów 4. Praca z podręcznikiem (20 min)
• Uczniowie czytają fragment tematu dotyczący za-
okrąglania ułamków dziesiętnych ze s. 146–147
Formy pracy z podręcznika. Nauczyciel podsumowuje zdobyte
• praca indywidualna przez uczniów informacje.
• praca w parach • Zad. 1 s. 149 – uczniowie rozwiązują zadanie na ta-
• praca z całą klasą blicy pod kontrolą nauczyciela.
• Zad. 2 s. 149 – uczniowie rozwiązują zadanie sa-
Środki dydaktyczne modzielnie w zeszytach. Po kilku minutach chętni
uczniowie podają zaokrąglenia.
• plansza z danymi dotyczącymi Ziemi • Zad. 3 s. 149 z podręcznika – chętny uczeń czyta
• kartoniki z cyframi od 0 do 9 głośno tekst, wybrani uczniowie zapisują na tablicy
• kalkulatory zamieszczone w nim ułamki. Uczniowie dyskutują,
• linijki z jaką dokładnością zaokrąglić kolejne ułamki, aby
zaokrąglenie było jak najbardziej przydatne. Na-
Przebieg zajęć uczyciel zachęca uczniów do uzasadniania swoich
wyborów.
Lekcja 1
Faza wprowadzająca (5 min)
Faza podsumowująca (3 min)
• Przypomnienie zasad zaokrąglania ułamków dzie-
Temat lekcji: Zaokrąglanie ułamków dziesiętnych
siętnych na przykładzie liczby 15,2648.
• Czynności organizacyjno-porządkowe.
• Zadanie pracy domowej.
• Sprawdzenie pracy domowej.
Zad. 3 i 4 s. 57–58 w zeszycie ćwiczeń (zad. 3–7 w karcie
• Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu:
pracy Radzę sobie coraz lepiej III.4).
Na tej lekcji przypomnimy sobie, jak się zaokrągla liczby
naturalne, i nauczymy się zaokrąglać ułamki dziesiętne.
Lekcja 2
Faza realizacyjna Faza wprowadzająca (5 min)
1. Wprowadzenie – zaokrąglanie liczb naturalnych
Temat lekcji: Co to są ułamki okresowe?
(6 min)
• Czynności organizacyjno-porządkowe.
• Nauczyciel prezentuje planszę z danymi dotyczącymi
Ziemi lub zapisuje dane na tablicy. • Sprawdzenie pracy domowej.
Średnia odległość Ziemi od Księżyca – 384 400 km • Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu:
Długość równika Ziemi – 40 075 km Na tej lekcji dowiemy się, co to są ułamki okresowe. Bę-
Promień Ziemi – 6371 km dziemy zamieniali ułamki zwykłe na dziesiętne, wska-
Powierzchnia Ziemi – 510 066 000 km² żemy okres ułamka.
Powierzchnia Europy – 10 529 000 km² Faza realizacyjna
Powierzchnia Polski – 311 888 km²
Uczniowie podają wymienione wielkości w takim 1. Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji.
zaokrągleniu, które umożliwia zapamiętanie tych (5 min)
danych. • Nauczyciel prosi uczniów o zaokrąglenie wielkości
znalezionych w internecie:
2. Na dobry początek (6 min) –– prędkość światła – 299 792,458 km/s (do części
• Nauczyciel omawia przebieg gry Na oko ze s. 146 setnych);
z podręcznika. Uczniowie samodzielnie wykonują
III. Działania na liczbach – część 2 7
–– wysokość najwyższego szczytu górskiego w Eu- • Zad. 9 s. 150 – uczniowie rozwiązują zadanie samo-
ropie – Mont Blanc – 4810,45 m n.p.m. (do części dzielnie.
dziesiątych);
–– głębokość najgłębszego jeziora w Polsce – Hańcza 3. Z
amiana ułamków zwykłych na ułamki okresowe
– 108,5 m (do całości); z wykorzystaniem kalkulatora (14 min)
–– powierzchnia największego jeziora w Polsce – • Zad. 5 s. 149 z podręcznika – uczniowie rozwiązują
Śniardwy – 11 487,5 ha (do całości); zadanie w parach.
–– największa prędkość osiągnięta przez pociąg TGV • Zad. 11 i 12 s. 150 z podręcznika – uczniowie wspól-
– 574,8 km/h (do całości). nie rozwiązują zadania.
Cele ogólne • o blicza ułamek danej liczby
• oblicza liczbę na podstawie jej ułamka
• doskonalenie sprawności rachunkowej
• w yznacza liczbę, która powstaje po powiększeniu lub
• ykorzystywanie i tworzenie informacji
w
pomniejszeniu o pewną część innej liczby
• w ykorzystywanie i interpretowanie reprezentacji
• rozwiązuje zadania dotyczące obliczania ułamka
• rozumowanie i argumentacja danej liczby
• posługuje się jednostkami długości, masy i czasu
Cele szczegółowe
Uczeń:
Metody
• stosuje pojęcie ułamka danej liczby w sytuacjach
• pogadanka
praktycznych
III. Działania na liczbach – część 2 9
Formy pracy Faza podsumowująca (6 min)
• raca indywidualna
p • W
ybrany uczeń przypomina, w jaki sposób oblicza się
ułamek liczby. Nauczyciel podaje przykłady do roz-
• praca w parach
wiązania w pamięci – zad. 7 s. 163 z podręcznika.
• praca w grupach
• Ocena pracy uczniów na lekcji.
• praca z całą klasą
• Zadanie pracy domowej.
Zad. 5 s. 66 w zeszycie ćwiczeń (zad. 5–9 i 11 w karcie
Środki dydaktyczne pracy Radzę sobie coraz lepiej III.6).
• kalkulatory Dla chętnych: Zad. 6 Dla dociekliwych s. 66 w zeszycie
ćwiczeń.
Przebieg zajęć
Lekcja 2
Lekcja 1
Faza wprowadzająca (5 min)
Faza wprowadzająca (6 min)
Temat lekcji: Rozwiązywanie zadań z zastosowa-
Temat lekcji: Ułamek liczby – zadania niem obliczania ułamka liczby
• Czynności organizacyjno-porządkowe. • Czynności organizacyjno-porządkowe.
• Sprawdzenie pracy domowej. • Sprawdzenie pracy domowej.
• Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu. • Podanie tematu lekcji i omówienie jej przebiegu.
Faza realizacyjna Faza realizacyjna
1. Na dobry początek (3 min) 1. Z
adania na rozgrzewkę (9 min)
• Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie Ma- • Zad. 1–4 s. 67 ze zbioru zadań. Chętny uczeń przed-
trioszki ze s. 159 z podręcznika. Podają swoje od- stawia rozwiązanie na tablicy.
powiedzi. W przypadku rozbieżności wspólnie z na-
uczycielem ustalają poprawną odpowiedź. 2. Ekspres zadaniowy (28 min)
• K rótka pogadanka na temat zasad dobrej współpracy
2. Obliczanie w pamięci ułamka liczby (5 min) w grupie. Uczniowie zostają podzieleni na czterooso-
• Uczniowie obliczają w pamięci i ustnie udzielają od- bowe grupy. Każda grupa wybiera swojego kapitana.
powiedzi: • Nauczyciel podaje losowo wybrany numer zadania
–– Ile wynosi połowa z 42 zł? (spośród zadań 8–10 s. 163 z podręcznika i zadań
3 11–17 s. 68 ze zbioru zadań).
–– Ile to godzin 4 doby?
1 • Uczniowie w grupach rozwiązują wskazane zadanie,
–– Jaka liczba jest o 3 większa od liczby 60?
kapitan grupy zgłasza gotowość grupy do przedsta-
2
–– Ile to kilogramów, jeśli jest to o 5 mniej niż tona? wienia rozwiązania.
3 • Jeden z uczniów zgłaszającej się grupy przedstawia
–– Podaj liczbę, której 8 wynosi 24.
rozwiązanie na tablicy.
3. Rozwiązywanie zadań (25 min) • Za poprawne rozwiązanie grupa otrzymuje 2 punkty.
• Zad. 6 s. 163 z podręcznika – uczniowie wspólnie Jeśli rozwiązanie jest błędne – grupa otrzymuje (–1)
rozwiązują zadanie z użyciem kalkulatorów. punkt, a rozwiązanie prezentuje następna grupa,
• Zad. 3 s. 65 w zeszycie ćwiczeń (zad. 1 i 3 w kar- która zgłosiła rozwiązanie zadania.
cie pracy Radzę sobie coraz lepiej III.6) – uczniowie • Nauczyciel zapisuje na tablicy punktację.
pracują samodzielnie, nauczyciel sprawdza pracę • Numer następnego zadania podaje nauczyciel lub
uczniów korzystających z kart pracy Radzę sobie grupa, która otrzymała 2 punkty (można też wcze-
coraz lepiej. śniej przygotować karteczki z numerami zadań, aby
• Przypomnienie etapów rozwiązywania zadań teksto- wyboru dokonać przez losowanie).
wych. Chętny uczeń wymienia kolejne etapy:
Faza podsumowująca (3 min)
–– Przeczytaj uważnie zadanie.
• O
cena pracy uczniów na lekcji:
–– Uporządkuj informacje.
–– uczniowie, którzy przedstawili poprawne rozwią-
–– Zaplanuj rozwiązanie.
zania zadań z punktu 1. lekcji, otrzymują po plusie.
–– Zapisz i wykonaj działania.
–– uczniowie grupy, która zdobyła najwięcej punk-
–– Sprawdź odpowiedź. tów za ekspres zadaniowy, otrzymują ocenę bardzo
–– Zapisz odpowiedź. dobrą,
• Zad. 1, 3 i 4 s. 162–163 z podręcznika – uczniowie –– uczniowie grupy drugiej pod względem liczby zdo-
pracują w parach. Dwie pary, które jako pierwsze bytych punktów otrzymują ocenę dobrą,
rozwiążą zadania, dają do oceny swoje rozwiązania. –– uczniowie trzeciej grupy otrzymują po plusie.
Następnie wybrani uczniowie podają poprawne roz-
wiązania tych zadań.
10 Scenariusze lekcji