LABY FIZYKA TEMAT 13 PYT.

KONTROLNE
1. Zdefiniuj współczynnik lepkości, podaj odpowiednie wzory i jednostki.
2. Co oznaczają pojęcia „przepływ laminarny” i „przepływ turbulentny”?
3. Co to jest liczba Reynoldsa?
4. Opisz metodę wyznaczania współczynnika lepkości.
5. Podaj prawo wyporu Archimedesa. Wyjaśnij, dlaczego niektóre ciałapływają, a inne toną.
6. Jakie siły działają na kulkę podczas opadania w cieczy lepkiej? Zapiszrównanie ruchu
kulki.
7. Objaśnij, jakim ruchem porusza się kulka w początkowej fazie ruchu, ajakim po upływie
kilku chwil.
8. Jak mozna wyznaczyć gęstość cieczy, ciała stałego lub gazu?
9. Jak zmienia się współczynnik lepkości wraz ze zmianą temperatury?

1. Współczynnik lepkości: Współczynnik lepkości (η) jest miarą oporu płynu na deformację i
przemieszczanie się warstw płynu względem siebie. Jest to istotna właściwość płynów,
zależna od temperatury i rodzaju substancji. Wzór na współczynnik lepkości można zapisać
jako: η=dyduτ gdzie: η - współczynnik lepkości, τ - naprężenie ścinające, dydu - gradient
prędkości płynu w kierunku prostopadłym do płaszczyzny ścinania. Jednostką współczynnika
lepkości w układzie SI jest pascal-sekunda (Pa·s) lub N·s/m².
2. Przepływ laminarny i turbulentny:
 Przepływ laminarny to rodzaj przepływu charakteryzujący się regularnymi,
uporządkowanymi warstwami płynu, bez chaotycznych wirów. Jest to typowy dla
niskich prędkości przepływu.
 Przepływ turbulentny charakteryzuje się chaotycznymi, nieregularnymi ruchami
cząstek płynu, tworząc wiry i wirniki. Występuje przy wysokich prędkościach
przepływu.
3. Liczba Reynoldsa: Liczba Reynoldsa (Re) to bezwymiarowa liczba używana do
przewidywania, czy przepływ będzie laminarny czy turbulentny. Wzór na liczbę Reynoldsa to:
Re=ηρ⋅V⋅L gdzie: ρ - gęstość płynu, V - prędkość przepływu, L - charakterystyczny wymiar
(np. średnica rurki), η - współczynnik lepkości.
4. Metoda wyznaczania współczynnika lepkości: Wyznaczanie współczynnika lepkości można
przeprowadzić na przykład za pomocą pomiarów naprężenia ścinającego i gradientu prędkości
lub przez analizę ruchu ciał w płynie.
5. Prawo wyporu Archimedesa: Prawo to mówi, że ciało zanurzone w płynie jest podnoszone
siłą wyporu równą ciężarowi wypartego płynu. Ciała pływają, gdy ich gęstość jest mniejsza
od gęstości płynu, a toną, gdy jest większa.
6. Ruch kulki w cieczy lepkiej: Siły działające na kulkę obejmują siłę grawitacyjną i opór
lepkości. Równanie ruchu kulki w cieczy lepkiej można zapisać jako: m⋅dtdv=mg−6πηrv
gdzie: m - masa kulki, g - przyspieszenie ziemskie, η - współczynnik lepkości, r - promień
kulki, v - prędkość kulki.
7. Ruch kulki: Początkowo kulka porusza się z przyspieszeniem, a po pewnym czasie osiąga
stałą prędkość, gdy siła oporu lepkości równoważy siłę grawitacyjną.
8. Wyznaczanie gęstości:
 Gęstość cieczy można obliczyć dzieląc masę przez objętośćρ=Vm.
 Gęstość ciała stałego można wyznaczyć stosując to samo równanie do ciała o znanej
objętości, a następnie porównując masę.
9. Zmiana współczynnika lepkości z temperaturą: W ogólności, współczynnik lepkości
płynów zmniejsza się wraz ze wzrostem temperatury. To zjawisko jest związane z
zwiększonym ruchem cząsteczek w wyniku wzrostu temperatury. Jednostką zmiany
współczynnika lepkości w zależności od temperatury jest stopień na skali Celsiusa lub Kelvin.