SANHI AT BUNGA

Ang mga pahayag na nagbibigay ng sanhi at bunga ay halimbawa ng diskursong

naglalahad. Ipinaliliwanag dito kung ano-ano ang mga dahilan ng isang pangyayari

(sanhi), at kung ano-ano rin ang nagiging resulta nito (bunga). Mas magiging madali

ang pag-unawa at pagbuo ng mga pangungusap na nagbibigay ng sanhi at bunga

kung angkop ang mga pang-ugnay na ginagamit dito.

Gumamit ng mga pag-ugnay sa pagbuo ng isang teksto o mga pangungusap na

sanhi at bunga dahil ito ang mga tagapag-ugnay ng mga bawat pahayag.

Narito ang mga ilang pang-ugnay na ginagamit para sa Sanhi at Bunga;

1. Sapagkat

2. Dahil sa/kay

3. Kasi

4. Palibhasa

5. Kaya

6. Bunga ng

7. Epekto ng

8. Bunsod ng/nito

Upang mas maliwanagan suriin natin ang ilang halimbawa.

Mga Halimbawa:

1. Malapit na maging COVID-free ang Pilipinas dahil sa kooperasyon na

isinasagawa ng gobyerno at ng mga mamayang Pilipino.

Sanhi: Kooperasyon ng isinasagawa ng gobyerno at ng mga mamamayang Pilipino.

(gaya ng sinasabi ang sanhi ay tumutukoy sa dahilan, ugat, simulain n isang pangyayari sa

pahayag)

Bunga: Malapit ng maging COVID-free ang Pilipinas.

(mula sa sanhi, ang bunga ay sumasagot sa kung ano ang kianalabasan, resulta o

kinahinatnan ng nasabing sanhi)

Pang-ugnay: dahil sa

2. Nagdudulot ng sakit sa balat o skin rashes ang sobrang init ng panahon.

Sanhi: Ang sobrang init ng panahon

Bunga: sakit sa balat o skin rashes

Pang-ugnay: Nagdudulot ng

3. Magaling siyang magluto kasi namana niya ang talento at hilig ng ina niya

gawaing pangkusina.

Sanhi: Namana niya ang talento at hilig ng ina niya gawaing pangkusina.

Bunga: Magaling siyang magluto

Pang-ungay: kasi

B. Panuto: Basahin at unawain ang mga pangungusap. Isulat ang SANHI

kung ang nakasalungguhit ay nagpapahayag ng sanhi, at BUNGA

naman kung ito ay tumutukoy sa bunga.

1. Hindi makatulog ng maayos si Ana bunsod ng sobrang init ng panahon.

2. Pumutok ang gulong ng kaniyang bisikleta kaya napatigil siya sa daan.

3. Dahil sa teknolohiya mas napabilis ang paraan ng pagtuturo at pag-aaral.

4. Bawal lumabas ng classroom kasi nandiyan pa ang guro natin.

5. Saludo ang lahat sa mga frontliners dahil sa dedikasyon sa kanilang

trabaho.

Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.

1. Ano ang tamang kahulugan ng salitang "alamat"?

a. Isang kuwento ng pinagmulan ng lugar o bagay.

b. Isang uri ng pampanitikan na nagsasaad ng pang-araw-araw na

gawain ng isang tao.

c. Isang uri ng akda na nagpapakita ng pagiging matapang ng isang tao

at kung paano niya ito nalagpasan na may positibong pananaw sa

buhay

d. Isang uri ng panitikan na naglalahad ng mga magagandang

pangyayari sa isang tao kung paano niya nailigtas ang kanyang mga

kapwa mula sa isang traydor na tao.

2. Ang Alamat ay naglalaman ng mga elemento. Ano ang mga ito?

a. Tauhan at Banghay

b. Tagpuan at Tauhan

c. Tauhan, Tagpuan at Banghay

d. Wala sa nabanggit

3. Nagbibigay-buhay sa mga pangyayari sa kuwento, maaaring mabuti o

masama.

c. banghay

d. katapusan

4. Ito ay tumutukoy sa panahon at lugar kung saan naganap ang Alamat.

a. tauhan

b. tagpuan

c. banghay

d. Tunggalian

a. tauhan

b. tagpuan

5. Ito ay tumutukoy sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa

Alamat.

a. tauhan

b. tagpuan

c. banghay

d.kasukdulan

6. Ito ay bahagi ng banghay kung saan ang kawiliha ng mga mambabasa ay

nakasalalay

a. simula

b. tunggalian

7. Dito makikita ang pakikipagtunggali

suliraning kanyang kahaharapin.

a. simula

b. tunggalian

a. simula

b. tunggalian

8. Ito ang pinakamataas na pangyayari sa kuwento kaya't ito ang

pinakamaksiyon. Sa bahaging ito unti-unting nabibigyang-solusyon ang

suliranin at dito malalaman kung magtatagumpay ba ang pangunahing

tauhan o hindi

c. kasukdulan

d. saglit na kasiglahan

ng pangunahing tauhan sa mga

a. kakalasan
b. wakas

c. kasukdulan

d. Lahat ng nabanggit

9. Ito ang pababang aksiyon ng kuwento kung saan unti-unting nang

nasosolusyunan ang mga suliranin sa kuwento?

c. kasukdulan

d.kakalasan

c. kasukdulan

d. tauhan

10. Ang kinahinatnan ng kuwento na maaaring masaya o malungkot.

c. kasukdulan

a. kakalasan

b. wakas

d. tunggalian

11. Saan nagmula ang pangalang Mindanao?

a. mula sa malawak na lupain ng Mindanao

a. dalawa

b. tatlo

b. mula sa pagmamahalan ng mga mamayan sa Lanao

c. mula sa pagmamalahan ng mga mamayan sa Lanao

d. mula sa pagmamahalan nina Prinsipe Lanao at Prinsesa Minda kaya't

nagkaroon ng malaking pulo na pinangalang Mindanao

12. Sino ang unang Prinsipe na nakipagsapalaran at natalo sa unang pagsubok?

a. Prinsipe Kinang

c. Prinsipe Kumpit
d. Lahat ay sagot

b. Prinsipe Kanao

13. Ilang pagsubok ang inihanda ni Sultan Kumpit para sa mga manliligaw ni

Prinsesa Minda?

c. apat

d. lima

14. Ano ang katangian ng Alamat?

a. ito ay isang tiyak na SETTING: isang oras at isang lugar

b. b.ito ay nagbabago sa paglipas ng mga taon at pinananatiling

makulay at kapana-panabik

c. ito ay mayroong mga alintuntunin na may kakayahang umangkop

kung saan ay maaring magsimula sa mga himala na pinaniniwalaan

na talagang pangyayari.

d. Lahat ng nabanggit

15. Mahalaga ba ang Alamat bilang isang akdang pampanitikan?

a. Hindi, dahil ito ay nagdadagdag lamang sa mga panitikan na mahirap

unawain

b. Siguro, dahil ito ay nagsisilbing libangan ng mga sinaunang tao

bilang paraan ng pagpapahayag ng ating kasaysayan.

c. Oo, dahil ito ang nagsisilbing salamin ng ating kultura,paniniwala sa

ating pang araw-araw na pamumuhay at pinagmulan ng bagay o

lugar.

d. Wala sa nabanggit