BANGHAY ARALIN SA FILIPINO VI

SECOND QUARTER

I. LAYUNIN
o Nakatutukoy ng sanhi at bunga ng mga pangyayari;
o Nakapagbibigay ng angkop na bunga/sanhi ng mga pangyayari; at
o Napag-uugnay ang sanhi at bunga ng mga pangyayari. (F6PB-lllb-6.2)

II. Panimulang Gawain

Pagbibigay ng meeting ID sa Klase isang araw bago magconduct ng klase
A. Tsek Attendance
Handa na ba ang lahat? Mag thumbs up kung ready na.
B. Subukin
- Tukuyin ang posibleng bunga mula sa HANAY B ng sitwasyon o sanhi na nasa
HANAY A. Isulat ang letra ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.
- Pagwawasto
C. Balik- Aralan
- Sumulat ng limang pangungusap tungkol sa karaniwang naoobserbahan
mong kilos na
ginagawa ng mga tao sa iyong paligid. Gumamit ng pang-abay
panlunan, pamanahon, at
pamaraan sa pangungusap. Bilugan ang pang-abay na ginagamit at
tukuyin kung anong uri
ito ng pang-abay.

Halimbawa:
Umalis siya nang umiiyak. Pang – abay na Pamaraan

III. Panlinang na Gawain

A. Tuklasin
_ Basahin ang sumusunod na usapan at sagutin sa iyong sagutang papel
ang kasunod na mga
tanong.

Mga Tanong:
1. Saan pupunta sina Remia at Gina?
 2. Ano ang napansin ni Gina sa may kanto?
3. Bakit may mga pulis sa kanto?
4. Sa iyong pananaw, anu-ano ang masamang epekto ng pagbebenta ng
mga pekeng produkto?
5. Paano dapat mag-iingat ang mga tao upang hindi mabiktiam sa pagbili
ng pekeng produkto?

B. Talakayan
1. Suriin
Pag-usapan at suriin natin ang sumusunod na pangungusap tungkol sa
binasang usapan.

Nagbebenta sila ng pekeng produkto kaya dinakip sila ng mga pulis.

Sa pangungusap na ito, tukuyin ang dahilan ng pangyayari at resulta o

kinalabasan nito?

Mahusay! Ang Nagbebenta sila ng pekeng produkto ang dahilan ng

pangyayari at ang resulta o kinalabasan nito ay kaya dinakip sila ng mga
pulis.
Ano ang tawag natin sa ating ginawang pagtukoy?
Ang tawag sa ginawa nating pagtukoy ng dahilan ng pangyayari at
resulta o kinalabasan nito ay pag-uugnay sa sanhi at bunga ng pangyayari.
Ano ba angSanhi?
Ang sanhi ang dahilan o paliwanag kung bakit naganap ang isang
pangyayari.
Halimbawa:
Huminto siya saglit sa pagmamaneho dahil nakita nila ang maraming tao at
mga pulis sa kanto.
Ano ang sanhi o dahilan ng saglit niyang paghinto?
Ang sanhi ay dahil nakita nila ang maraming tao at pulis sa kanto kaya
naganap ang saglit na paghinto sa pagmamaneho.

Ano naman ang bunga?

Ang bunga naman ang naglalahad ng resulta o kinalabasan ng tinukoy na
sanhi.

Halimbawa:
Nakita nila ang maraming tao at mga pulis sa kanto kaya huminto siya
saglit sa pagmamaneho.
Ano ang bunga sa pangungusap?
Ang bunga ay kaya huminto siya saglit sa pagmamaneho dahil sa
nakita nilang maraming tao at pulis sa kanto.

Sa pag-uugnay ng sanhi at bunga gumagamit ng hudyat o pang-ugnay na

nag-uugnay sa dahilan at kinalabasan ng pangyayari.

Sa pagpapahayag ng sanhi, ginagamit ang mga panghudyat na sapagkat,

 dahil, dahil sa, dahilan sa, palibhasa at iba pa.
Halimbawa:
-Nakamit niya ang unang karangalan dahil nag-aral siya nang mabuti.

Sa pagpapahayag ng bunga, ginagamit ang mga panghudyat na kaya, kaya

naman, bunga nito, tuloy at iba pa.
Halimbawa:
Nag-aral siya nang mabuti kaya nakamit niya ang unang karangalan.

C. Paglalapat
Handa ka na ba sa sumusunod na mga gawain? Kung handa ka na,
gawin mo ang nasa
Gawain 1 hanggang 3. Basahin mo ang mga panuto bago sagutin.
Isulat ang sagot sa
iyong sagutang papel.

Gawain 1
Panuto: Basahing mabuti ang pangungusap. Isulat ang S kung ito at sanhi at B
kung
bunga. Isulat ang mga sagot sa iyong sagutang papel.

Gawain 2
Panuto: Tukuyin ang posibleng bunga mula sa HANAY B ng sitwasyon o sanhi na
nasa
HANAY A. Isulat ang letra ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.
 Gawain 3
Panuto: Sumulat ng limang (5) pangungusap na naglalahad ng sanhi at
bunga. Gumamit ng
wastong hudyat o mga pang-ugnay na naguugnay sa dahilan at kinalabasan
ng pangyayari.
Sa panngungusap bilugan ang sanhi at guhitan ang bunga. Gawin ang
lahat ng ito sa iyong
sagutang papel.

D. Paglalahat
Isaisip
Panuto: Sagutin sa iyong sagutang papel ang sumusunod na tanong sa tsart.
 Ang sanhi ay ang dahilan ng
isang pangyayari.

Ang bunga ay ang resulta o

kinalabasan.

Mahalagang matutuhan ang pag-

uugnay ng sanhi at bunga ng
pangyayari dahil
makapaglalayo ito sa iyo sa
kapahamakan. Maaaring maging

IV. Pagpapayamang Gawain

Isagawa
Panuto: Magbigay ng tatlong (3) pangyayari na iyong naobserbahan sa iyong paligid na
nagpapakita ng sanhi at bunga. Gumamit ng wastong mga hudyat o pang-ugnay na
nag-uugnay sa dahilan at kinalabasan ng pangyayari. Isulat ang sagot sa iyong
sagutang papel.
Halimbawa:
Nakaluto agad si nanay ng aming almusal dahil maaga siyang nakapamalengke.

1. ______________________________________________________________________

2. _______________________________________________________________________

3. _______________________________________________________________________
V. Pagtataya
A. Panuto: Bashin ang bawat sitwasyon. Piliin ang maaring maging bunga o sanhi ng
bawat pangyayari. Isulat ang letra ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.

1. Nakasakay ka sa dyip na napakalakas ang tugtog ng stereo. Ano ang maaaring

ibubunga nito?
A. Lalakas ang boses ng mga pasahero.
B. Mapasasayaw ang mga pasahero.
C. Hindi makababa ang mga pasahero.
D. Hindi maririnig ng drayber ang pagpara ng pasahero.
2. Mahirap lamang ang mag-anak ni Mang Doming. Isa siyang magsasaka at ang
kaniyang maybahay ay nasa bahay lamang at nag-aalaga ng kanilang mga
anak. Sa kabila rito, masaya ang kanilang pamilya. Sa lahat ng oras ay
nagtutulungan sila sa anumang gawain kaya hindi nag-aaway ang mga anak
nila. Alin ang sanhi ng talata?
A. Masaya ang kanilang pamilya.
B. Kaya hindi nag-aaway ang mga anak nila.
C. Mahirap lamang ang mag-anak ni Mang Doming.
D. Sa lahat ng oras ay nagtutulungan sila sa anumang gawain.
3. Nakatira ka sa may tambakan ng basura. Nakikita mong paroo’t parito ang
mga tao sa pagtatapon ng kanilang mga basura maliban pa sa mga itinatapon
ng mga sasakyan. Ano ang pinakamalapit na epekto sa pamayanan ng patuloy
na pagtatapon at pagdami ng basura sa inyong lugar?
A. Yayaman ang mga nagbabasura.
 B. Lilipat ng tirahan ang mga tao.
C. Mangangamoy basura ang paligid at maaaring maraming magkasakit.
4. Pumunta sina Daisy at mga kaibigan nito sa palaruan. Biglang may lumapit na
gusgusing batang kalye na mukhang gutom na gutom. Nakatitig lamang ito sa
mga pagkaing kinakain nila. Nakaramdam ng awa si Daisy sa bata kaya
binigyan niya ito ng pagkain. Ano ang dahilan sa pagbibigay niya ng pagkain sa
bata?
A. Pumunta sina Daisy sa palaruan.
B. Nakatitig ito sa mga pagkain nila.
C. Nakaramdam ng awa si Daisy sa batang kalye.
D. Lumapit ang gusgusing batang kalye na mukhang gutom na gutom.
5. Tumatakbo nang mabilis ang isang bus at bumubuga ng pagkaitim-itim na
usok. Ano ang ibubunga nito sa kalusugan ng mga tao?
A. Magkakaroon ng sakit sa balat ang mga tao.
B. Magkakasakit sa baga ang mga tao.
C. Magsusuka ang mga tao.
D. Maluluha ang mga tao.

B. Panuto: Tukuyin ang sanhi at bunga sa bawat pangungusap. Isulat ang sagot sa
iyong sagutang papel.

6. Ang buong Pilipinas ay isinailalim sa Enhanced Community Quarantine dahil sa

COVID-19.
Sanhi:______________________________________________________________
Bunga:______________________________________________________________
7. Malaking problema ang kakulangan sa pagkain kaya nagbigay ng tulong
pinansyal ang pamahalaan sa mga taong nawalan ng trabaho.
Sanhi:______________________________________________________________
Bunga:______________________________________________________________

8. Nanahi si ALing Vicky ng mga face mask sapagkat kulang ang suplay nito sa
mga ospital.
Sanhi: _____________________________________________________________
Bunga:_____________________________________________________________

9. Maiiwasa ang pagkalat ng virus dahil tinatakpan natin an gating bibig kapag
umuubo at bumabahinh tayo.
Sanhi:_________________________________________________________________
Bunga:________________________________________________________________

10.Pinahahalagahan natin ang sakripisyo ng mga bayaning frontliners kaya

sumusunod tayo sa mga tagubilin para proteksiyonan an gating sarili at
komunidad.
Sanhi: ______________________________________________________________________
Bunga:______________________________________________________________________

VI. Karagdagang Gawain

Panuto: Sumulat ng isang talata na binubuo ng limang pangungusap sa isasa mga
paksa sa ibaba.
Tiyakin na sa mga pangungusap may ugnayang sanhi at bunga. Gawin ito sa iyong
sagutang papel.
Paksa:
1. Pag-abot sa pangarap.
2. Pagkasira ng kalikasan.
3. Pangangalaga sa sarili laban sa COVID-19.

Prepared by:

Darwin Jay C. Gabadan

Teacher III