FILIPINO 12

PRELIMINARY

IBA’T IBANG KATUTURAN NG PAGBASA MGA KAHALAGAHAN NG PAGBASA

DR.BERNALES- ang nagpaliwanag na ang pagbasa * Pagpapalawak ng kaalaman - “Learning is a

ay makatulong na Gawain sa apat na makrong
kasanayan, ibig sabihin hindi ka lang mambabasa
kundi is aka ring tagapakinig, tagapagsalita at
tagasulat kapag ikaw ay nagbasa.
AUSTERO- ang pagbasa ay pagkilala at pagkuha
sa kahulugan ng mga nakalimbag na mga salita o
simbolo.
Ang pagbasa ay isang “PSYCHO LINGUISTIC
GUESSING GAME” kung saan ang nagbabasa ay
nagbubuong muli ng isang mensahe o kaisipang
hango sa tekstong binasa, ito ang
pagpapakahulugan ni GOODMAN (sa
badayos,1999)
COADY- ay nagbigay ng elobrasyon sa kaisipan ni
Goodman sa pagbasa. Ayon sa kanya, para sa
lubusang pag-unawa ng isang teksto kailangan
ang dating kaalaman ng tagabasa ay maiugnay
niya sa kanyang kakayahang bumuo ng mga
konsepto o kaisipan at kasanayan sa pagproseso
ng mga impormasyong masasalamin sa teksto.
VILLAMIN- ang pagbasa ay isang susi na
nagbubukas ng pintuan tungo sa pagtamo ng
kaalaman sa iba’t ibang larangan bukod sa ito’y
nagbibigay ng kasiyahan. (Villamin, 1999)
continuous process” wika ng mga paham.
* Mabuting libangan- Minsan may mga
pagkakataon na tayo ay nababagot sanhi marahil
ng klima, problema o kaya nais nais magpalipas
ng oras.
* Nakakapaglakbay-diwa- Sa mga iba’t ibang
bansa o pook natutunghayan ang kagandahan,
kultura at sestema ng pamumuhay ng mga tao
dito sa pamamagitan ng pagbabasa sa kanilang
kasaysayan ng lahi at bansa.
* Nakakabigay ng araling pang-moral- Sa mga
artikulo, maging ito ay panitikang tuluyan o
patula, at banal na aklat maraming ginintuang
aral na ating mapupulot na maari nating
isakutuparan para sa ating sarili, sa ating pamilya
at mga kaibigan.
* Nakakapagpayaman ng talasalitaan-
Napakahalagang katangian para sa isang
tagapagsalita ang may malawak ng kaalaman sa
bokabularyo o talasalitaan, nakakapagdulot ito
ng isang kawili-wili na pamamaraan ng
pagpapahayag upang ang tagapagsalita ay hindi
kakapusin ng mga salitang tugma sa kanyang
ipinapaliwanag.

WILLIAM GRAY- Ama ng pagbasa, at siya ay * Gintong susi - na nagbubukas ng pinto sa

nagwika na ang pagbasa ay isang prosesong daigdig ng karunungan at kasiyahan
bumubuo ng apat na hakbang:
* Nagiging lunas ng mga suliranin at kahinaan
*Pagdama sa kahulugan ng salita
ng isang tao.
*Pag-unawa sa kahulugan nito
*Reaksyon sa kahulugan nito
*Pag-ugnay sa ideya sa karanasan

“ Ang pagbabasa ay isang proseso ng pagtanggap

at pag-interpeta ng mga informasyong nakakoda
sa anyo ng wika sa pamamagitan ng limbag na
midyum.” - ayon sa aklat nina
Arrogante,et.al(2006) p.5.
 FILIPINO 12
DALAWANG URI NG PAGBABASA

*Malakas na Pagbabasa- Isinasagawa ang

pagbabasang ito sa harap ng mga tagapakinig.
3. TEORYANG INTERAKTIB- Ayon sa mga
Ang kawilihan ng mga tagapakinig ay
proponent nito, ang top-down ay maaring akma
makakamtam ng tagapagbasa kung usaalang-
lamang ng mga bihasa nang bumasa at hindi sa
alang ang mga patnubay sa pagbasa gaya ng:
mga baguhan pa lamang. Samakatuwid ang
WASTONG TINIG teoryang ito ay may dalawang direksyon o bi-
LAKAS NG TINIG direksyonal. Ang teoryang ito ay bunga ng
PARAAN NG PAGBIGKAS pagbatikos ng mgga dalubhasa sa mga unang
PAGHAWAL SA AKLAT O ANUMANG dalawa.
BABASAHIN
4. TEORYANG ISKIMA- Ang dating kaalaman ng
*Pagbasa ng Tahimik- Mata ang ginagamit sa mambabasa ay mai-uugnay niya sa tekstong
uri ng pagbabasang ito at hindi bibig. Mabilis na kanyang binabasa, kung kaya’t napakahalaga ang
pagbabasa ito ngunit may pang-unawa, kung tungkulin nito sa pagbasa dahil anumang
kaya’t sundin ang mga sumusunod na patnubay. nauunawaan o impormasyon sa tekstong nabasa
ay magiging karagdagan na sa dating kaalaman ng
Pumili ng akma at tahimik na lugar (library,
mambabasa (Iskima).
sariling kwarto) na nakakapagbigay ng
komportableng pakiramdam at konsentrasyon. 5. Pagbasang Pang-impormasyon- Ito’y
pagbasang may layuning matuklasan ang isang
Ang paggamit ng daliri bilang pantulong sa
bagay na hindi pa natin batid.
pagbabasa ay iwasan sapagkat ito ay ginagawa
lamang ng mga bago-bago pa lang natututong 6. Matiim Na Pagbasa- Ang matiim na pagbasa
magbasa iwasang isunod ang iyong ulo sa ay kinakailangan ng masusing pagbabasa upang
dereksyon ng iyong binabasa. magkaroon ng higit o sapat na kaalaman
patungkol sa isang paksa.
MGA TEORYA NG PAGBASA
7. Re-Reading O Muling Pagbasa- Isinasagawa
1. TEORYANG BOTTOM-UP- Ang pagbabasang ito
ang muling pagbasa upang makabuo ng pag-
ay tradisyunal o pangkaraniwan sa dahilang
unawa o makuha ang kabuuang diwa ng materyal
kinikilala muna ang titik o simbolo upang
na binasa.
mabigyan ng kahulugan. (TEXT TO READER)
8. Pagtatala- May pagkakataon na hhindi lahat
2. TEORYANG TOP-DOWN- Ang teoryang ito ay
ng sinasabi ng tagapagsalita ay nauunawaan natin
kasalungat ng naunang teorya (bottom-up)
o natatandaan kung kaya’t ginagawa ang gawaing
maraming dalubhasa ang napatunay na ang pag-
pagtatala.
unawa ay hindi naggsisimula sa teksto kundi sa
mga mambabasa tungo sa teksto. Tinatawag din
ang teoryang ito na “INSIDE OUT” o
“CONCEPTUALLY DRIVEN” sapagkat ang
kahulugan o impormasyon ay nagsisimula sa
mambabasa patungo sa teksto. (READER TO
TEXT)
 FILIPINO 12
MGA KASANAYAN SA PAGBASA
* Persepsyon- Ito’y proseso ng pagkilala sa mga
nakalimbag na sagisag o mga titik, nang mabigkas
ng wasto.
* Komprehensyon- Pangkaisipan na bahagi ng
pagbasa na Inuunawa ang mga pangungusap at
mensahe na inihahatid ng mga nakalimbag na
siimbolo.
* Reaksyon- Pagbibigay-pasya, paglalapat at
pagpapahalaga sa kaisipang ibinabahagi ng
teksto.
* Integrasyon- Pag-ugnay-ugnay ng mga bago at
nagdaang karanasan sa pagbibigay.
MGA KASANAYAN SA AKADEMIKONG PAGBASA
I. Pagkuha ng Pangunahing Detalye
 Paksang pangungusap.
 Sentro o pangungunahing tema/pokus sa
pagpapalawak ng ideya.
 Ito ang batayan ng mga detalyeng inilalakad
ng isang teksto.
 Kadalasa’y makikita sa unang talata
(konklusyon) ng tekstong ekspositori.
II. Supporting Ideya
 Mga mahahalagang kaisipan o mga susing
salita na may kaugnayan sa paksang
pangungusap.
 Tumutulong nagpapalawak, nagbibigay linaw
sa paksang pangungusap.
 Ito ang batayan ng paksang pangungusap
batay sa kung ano ang layunin.
 Pagtukoy sa layunin ng teksto.
 Tumutukoy ang layunin ng teksto sa kung
ano ang nais mangyari ng isang awtor sa
kanyang mambabasa.
 Makikita ito sa mga salitang ginagamit sa
teksto at sa paraan ng pagkaka-organisa nito.
III. Pagtiyak sa Damdamin, Tono at Pananaw ng Teksto
 DAMDAMIN NG TEKSTO- Tumutukoy kung ano ang
naging saloobin ng mambabasa sa binasang teksto,
maaring saya, tuwa, lungkot, takot, galit, pagkabahala
at ibapa.
 TONO NG TEKSTO- Tumutukoy sa saloobin ng awtor sa
paksang kanyang tinatalakay, maaring masaya,
malungkot, seryoso, mapagbiro, mapangutya at iba pa.
 PANANAW NG TEKSTO- Tumutukoy sa punto de
bistang ginagamit ng awtor sa teksto.
 UNANG PANAUHAN- Tumutukoy sa tagapagsalita,
Ako, Ko, Tayo, Natin, Atin, Kami, Namin, at Amin.
 PANGALAWANG PANAUHAN- Tumutukoy sa kausap
ng tagapagsalita, Ikaw, Ka, Mo, Iyo, Kayo, Ninyo, Inyo.
 PANGATLONG PANAUHAN- Tumutukoy sa pinag-
uusapan ng tagapagsalita, Siya, Niya, Kanya, Sila, Nila,
Kanila.
IV. Pagkilala sa Pagkakaiba ng Opinyon at Katotohanan
 Katotohanan ay FACTUAL- Ito ay base sa
katotohanan at tunay na pangyayari.
 Opinyon- ay maaring sang-ayon o hindi- ito
ay pawang sariling paniniwala o kuro-kuro
lamang.
V. Pagbuo ng Lagom o Konklusyon
 LAGOM- Ang pinakapayak at pinakamaikling
anyo ng diskuro batay sa binasang teksto
taglay ang pinakadiwa nito.
 KONKLUSYON- ay tumutukoy sa mga
iimplikasyong hinango sa binasa o kaya ay
mga bagay na napatunayan.
 FILIPINO 12
5. HINDI PAGGAMIT NG MGA PANANDA
(MARGINAL NOTATION)- madaling maunawaan
ang diwa ng binabasa kung gagamit ng mga
pananda.

MGA SALIK SA PAGBASA

1. PANDAMDAMIN- sa pamamagitan ng salik na 6.KULANG SA KATATAGAN NG DAMDAMIN- Ang

ito, naipapahayag ng mambasasa ang kawilihan pagkakaroon ng kaba o nerbiyos at iba pang mga
at saloobin niya sa akdang kanyang binasa. “psychiatric disorders” ay sagabal sa mabisang
pagbasa.
2. PANGKATAWAN- mabilis ang pagkauna sa
isang mambabasa sa kanyang paksang binabasa
kung maayos ang kanyang paningin, paninig,
pagsasalita at may kalusugan at maturasyon.

3. PANGKA-ISIPAN- ang isang mambabasa, kung

masaya ang kaisipan ay may kakayahang mag-
isip, magbulay-bulay, magbigay ng sariling
opinyon at madaling malulutas ang suliraning
nakasaad sa tekstong kanyang binabasa.

4. PANLIPUNAN AT PANGKABUHAYAN- may

kaugnayan ito sa malawak na kaalaman ng isang
tao sa kalagayan ng lipunan.

5. PANGKAPALIGIRAN- ang kapaligirang

ginaggalawan ng tao ay malaki ang nagagawa
upang mapadali ang pagkatuuto sa pagbasa.

SAGABAL SA PAGBASA

1. KALAGAYAN NG PAG-IISIP- Ang mababang

kaisipan ay sagabal sa mabisang pagbasa.

2. PAGBASA NG WALANG DIREKSYON-

Kailangang maunawaan ng isang tao kung bakit
siya bumabasa.

3. PAGBASA SA MGA BABASAHIN AT MGA

AKLAT NA PARA BANG MAGKAKATULAD ANG
KANILANG PAGKAKASULAT- Mahalagang-
mahalaga sa isang bumabasa ang lubos na
kaalaman sa iba’t ibang bahagi ng pananalita.

4. KAWALAN NG WASTONG PAMAMARAAN SA

PAGBASA BATAY SA LAYUNIN- unahin muna ang
madadali bago tunguhin ang mahihirap.