Physical Properties of Soil_Part 5

Decho Phueakphum
Geological Engineering
Trimester 1/2565
 ระบบการจาแนกชนิดของดิน
(Soil Classification Systems)

2
 การวิเคราะห์ขนาดคละของเม็ดดิน
(GRAIN SIZE DISTRIBUTION)
Coarse Grained Soil #200 (0.075 mm) Fine Grained Soil
Gravel (75 – 4.75 mm) Silt (0.075 – 0.005 mm) 0.002 mm
(AASHTO)
#4 (4.75 mm) + + 0.005 mm
Sand (4.75 – 0.075 mm) Clay (0.005 – 0.002 mm) (USCS)

Sieve Analysis Hydrometer test

Cu, Cc LL, PL
Soil Classification
(USCS, AASHTO, USDA)
 จุดประสงค์การจาแนกดิน
▪ จัดแบ่งและจำแนกดินทีม่ ี “คุณสมบัตทิ ำงกำยภำพ (ขนำดคละและควำมเหนียวของดิน) เหมือนกัน” หรือคุณลักษณะ
คล้ำยกันเข้ำไว้กลุ่มเดียวกัน โดยอำศัยข้อมูบกำรกระจำยตัวองเม็ดดินและสถำนภำพของดินเม็ดละเอียด เป็ นหลัก
▪ ประโยชน์ของกำรจำแนกคือ “อธิบำยและคำดคะเนพฤติกรรมทำงด้ ำนกลศำสตร์ ของดิน ” โดยเปรียบเทียบจำก
“ฐำนข้อมูลทีม่ กี ำรศึกษำไว้แล้วในอดีต” หรือ “อ้ำงอิงใช้ประกำรณ์ของตนเองและผู เ้ ชีย่ วชำญในอดีต” ทีท่ ำในพืน้ ทีอ่ นื่
ว่ำดินแต่กลุ่มมีพฤติกรรมอย่ำงไรบ้ำง และยังใช้สอื่ สำรระหว่ำงวิศวกรได้เข้ำใจตรงกันด้วย
Communicate
between
engineers

Simple indices Classification Estimate Achieve

- Grain size distribution System engineering engineering
- Consistency (LL, PL, PI) (Language) properties purposes
Use the
accumulated
experience 4
 1) ระบบการจาแนกประเภทของดิน
ระบบกำรจำแนกดินทีเ่ ป็ นสำกลและใช้อ้ำงอิงโดยทัว่ ไปได้แก่
▪ ระบบกำรจำแนกดินของ AASHTO (American Association of
State Highway and Transportation Official) กำรจำแนกดิน
ทำงด้ำนวิศวกรรม
▪ ระบบกำรจำแนกดินของ USCS (Unified Soil Classification
System: ASTM D 2488)
▪ ระบบกำรจำแนกดินของ USDA (เพือ่ งำนทำงด้ำนกำรเกษตร)
6
 1) ระบบการจาแนกประเภทของดิน
Sand = 12.5%
Silt = 37.5%
Clay = 50.0%
Total = 100%

12.5%

37.5%
ตัวอย่ำงที่ 1
Sand = 12.5%
Silt = 37.5%
Clay = 50.0%
Total = 100%

37.5%

50.0%

12.5%
9
ตัวอย่ำงที่ 2
Gravel = 10%
Sand = 20%
Silt = 30%
Clay = 40%
Total = 100%
33%

Sand = 20%
Silt = 30%
Clay = 40% 45%
Total = 90%

Sand = 20/90 = 22%

Silt = 30/90 = 33%
Clay = 40/90 = 45%
Total = 100%

22%
Unified Soil Classification System
 Unified Soil Classification System
▪ ระบบ (USCS) นี้ ถูกนำเสนอโดย Casagrande และ ได้รบั กำรปรับปรุงโดย U.S. Bureau of
Reclamation และได้ใช้มำจนถึงปัจจุบนั ซึง่ จะใช้กบั งำนทำงด้ำนวิศวกรรมทัว่ ไป เช่ นงำนเจำะสำรวจ
ดิน ออกแบบฐำนรำก
▪ เหมำะกับงำนวิศวกรรมทัว่ ไป เช่น งำนดินถมและฐำนรำก
▪ จัดแบ่งตำมลักษณะขนำดของเม็ดดิน และกำรกระจำยตัวของเม็ดดิน และแบ่งตำมคุณสมบัตคิ วำม
เหนียวของดิน (ค่ำ LL และ PI)
▪ แบ่งดินออกเป็ น 3 กลุ่มใหญ่ คือ ดินเม็ดหยำบ (กรวดหรือทรำย) ดินเม็ดละเอียด (clay และ
silt) และดินทีม่ สี ำรอินทรีย์มำก
12
▪ ดินเม็ดหยาบ (Coarse grained soil)
→ ค้าง #200 มากกว่า 50% (มีสัดส่วนของกรวดและทรายรวมกัน
มากกว่า 50%
▪ ดินเม็ดละเอี ยด (Fine grained soil)
→ ผ่าน #200 มากกว่า 50% (มีสัดส่วนของตะกอนทรายและดินเหนียว
รวมกันมากกว่า 50%
▪ ดินพีท (Peat)
→ LLR < 0.75
*** LLR = Liquid limit ratio อัตราส่วนของ LL ทีใ่ ช้ตวั อย่างอบแห้งต่อตัวอย่างเปี ยก***
13
 ขนาดของเม็ดดินในระบบ USCS
ค้ำงตะแกรงเบอร์ 200
ชนิดของดิน ขนำด (mm)
มำกกว่ำ 50%
กรวด (Gravel) 75 – 4.75 ▪ Grain Size
ค้ำงตะแกรง No.4 Distribution(Cu, Cc)
1) ดินเม็ดหยำบ ▪ Consistency(LL, PL)
4.75 – 0.075
(Coarse Grained)
ทรำย (Sand) ผ่ำนตะแกรง No.4
ผ่ำนตะแกรงเบอร์ 200
แต่ค้ำงตะแกรง #200
มำกกว่ำ 50%
2) ดินเม็ดละเอียด ตะกอน (Silt) และดิน < 0.075 ▪ Consistency (LL, PL)
(Fine Grained) เหนียว (Clay) ผ่ำนตะแกรง #200

14
▪ ใช้อักษรภาษาอั งกฤษ 2 ตัว คู่กัน “ตัวแรกเป็ นกลุ่มหลัก” และ “ตัวที่สองจะเป็ นกลุ่ม
ย่อยแสดงความคละและความเหนียวของดิน”
สัญลักษณ์ตัวแรก สัญลักษณ์ตัวที่สอง
G = กรวด (Gravel) O = ดินอิ นทรียสาร (Organic soil)
S = ทราย (Sand) L = มีสภาพพลาสติกต่า (Low plasticity)
M = ดินตะกอน (Silt) H = มีสภาพพลาสติกสูง (High plasticity)
C = ดินเหนียว (Clay) W = มีขนาดคละดี (Well graded)
P = มีขนาดคละไม่ดี (Poorly graded)
15
GW : กรวดทีม่ ขี นำดคละดี (Well graded gravel)
SM : ดินตะกอนปนทรำย (Silty sand)
MH : ดินตะกอนทีม่ คี วำมเป็ นพลำสติกสูง (High plastic silt) (Elastic silt)
CL : ดินเหนียวทีม่ คี วำมเป็ นพลำสติกต่ำ (Low plastic clay) (Lean clay)
CH : ดินเหนียวทีม่ คี วำมเป็ นพลำสติกสูง High plastic clay (Fat clay)
16
▪ คุณสมบัตคิ วำมเหนียวของดิน
Liquid limit symbols
H: High liquid limit (LL>50)
L: Low liquid limit (LL<50)
▪ กำรกระจำยตัวของเม็ดดิน
Gradation symbols
W: Well-graded
1 < Cc < 3 และ Cu  4 สาหรับกรวดคละดี
1 < Cc < 3 และ Cu  6 สาหรับทรายคละดี
P: Poorly-graded 17
 S G
Major divisions: Group Group name
> 50% retained on No.200 sieve symbol
Gravel GW well graded gravel, fine to coarse gravel
clean gravel
> 50% of coarse fraction GP poorly graded gravel
retained on No.4 gravel with GM silty gravel
(4.75 mm) sieve >12% fines GC clayey gravel
SW well graded sand, fine to coarse sand
Sand clean sand
SP poorly-graded sand
≥ 50% of coarse fraction
passes No.8 sieve sand with SM silty sand
>12% fines SC clayey sand 18
 แผนภูมกิ ำรจำแนกดินเม็ดหยำบทีเ่ ป็ น “ทรำย” ตำมระบบ USCS (ASTM D2487
Silt + Clay = 0% < 5%

0%) > Gravel (10%)

Fine – ดินเม็ดละเอียด (Silt + Clay)

แผนภูมกิ ำรจำแนกดินเม็ดหยำบทีเ่ ป็ น “กรวด” ตำมระบบ USCS (ASTM D2487)
ตัวอย่ำงที่ 2
#200 #4
Silt&Clay Sand Gravel
100 ▪ ระบุก่อนว่ำเป็ นดินเม็ดหยำบหรือ
90
ดินเม็ดละเอียดโดยดูสดั ส่วนว่ำมี
80
70
ดินเม็ดหยำบหรือเม็ดละเอียด
60 มำกกว่ำกัน (พิจำรณำ
%Finer

50 ตะแกรง#200 หรือ 0.075

40 48%
Silt&Clay = 48% mm)
30
20 ▪ ตัวอย่ำงดินนีม้ ดี นิ เม็ดละเอียด
10 48% ดังนัน้ มีดนิ เม็ดหยำบอยู่
0
0.0001 0.001 0.01 0.1 1 10 100
52% ดังนัน้ จึงจำแนกได้ว่ำเป็ น
Particle Size or Sieve Opening (mm) “ดินเม็ดหยำบ”
 ตัวอย่ำงที่ 2

Silt&Clay
#200
Sand
#4
Gravel
▪ เมือ่ รู้ว่ำเป็ นดินเม็ดหยำบก็ต้องระบุว่ำเป็ น
100
96%
กรวด (Gravel) หรือ ทรำย (Sand)
90
80
โดยดูสดั ส่วนใน 52% ของดินเม็ดหยำบนี้
70
Sand = 96-48 = 48% เป็ น กรวด หรือ ทรำยฃ
60 ▪ %Finer ของ siveve#4 (ซึง่ ใช้แยกระหว่ำง
%Finer

50 กรวดกับทรำย) เท่ำกับ 96%เพรำะฉะนัน้ เป็น

48%
40
Silt&Clay = 48% กรวดเท่ำกับ 100-96 = 4%
30
▪ เป็ นทรำยเท่ำกับ 52-4 = 48% คิดเป็ น
20
10
(4852)x100 = 92.3% ของดิน
0 เม็ดหยำบ ดังนัน้ จำแนกได้เป็ น “ทรำย
0.0001 0.001 0.01 0.1 1 10 100
(Sand)”
Particle Size or Sieve Opening (mm)
22
 ตัวอย่ำงที่ 2

#200 #4
100
Silt&Clay Sand Gravel
▪ เมอื่ รู้ว่ำเป็นดินเมด็ หยำบแบบทรำย (Sand)
90
ให้ไประบุควำมคละขนำดของเมด็ ดินว่ำคละดี
80
70
(Well Graded) หรือคละไม่ด ี (Poorly
60 graded) จำกค่ำ Cu และ Cc
%Finer

50
D10 = 0.004 mm ▪ จำกรูป Cu = 45 (ซึง่ มำกกว่ำ 6) และ
40 D30 = 0.024 mm

30
D60 = 0.180 mm Cc = 0.8 (อยู่ในช่วง 1 ถึง 3)
Cu = (D60/D10) = 0.180/0.004 = 45
20 Cc = (D30)2/(D10xD60)
= 0.0242/(0.004x0.180) = 0.8
▪ แสดงว่ำมีควำมคละดี (Well Graded)
10 เรียกดินนีว้ ่ำ Well-Graded Sand
0
0.0001 0.001 0.004 0.010.024 0.10.180 1 10 100 (SW)
Particle Size or Sieve Opening (mm)

23
 ตัวอย่ำงที่ 2

#200 #4
100
Silt&Clay Sand Gravel ▪ เนือ่ งจำกมี Silt และ Clay ผสมอยู่
90 มำกกว่ำ 12% (นัน้ คือ 54%) ซึง่
80
อำจจะเป็ นซึง่ คิดเป็ น Well-graded
70
60 sand with silt (SW-SM) หรือ
%Finer

50 Well-graded sand with clay

40
(SW-SC)
30
20 ▪ จำกกรำฟ Silt = 12% ดัง้ นัน้ เป็ น
10 Clay = 42% จึงถูกเรียกชือ่ ว่ำ
0
0.0001 0.001 0.004 0.01 0.1 1 10 100 “Well-graded sand with clay
Particle Size or Sieve Opening (mm) (SW-SC)”
24
สรุปดินต ัวอย่างนี้ ตัวอย่ำงที่ 2
48% (52% plus#200) Coarse-Grained Soil
48% silt + clay (Gravel or Sand???)
52% gravel + sand
Sand (S)
4% Gravel (96 – 4)
48% Sand (100 – 48 – 4)

48%

ต ้องหาค่า PL และ LL ก่อน

 S C
Major divisions: Group Group name
 50% passes on No.200 sieve symbol
ML silt
Silt and Clay Inorganic
Liquid limit < 50 CL clay
organic OL organic silt, organic clay

Silt and Clay MH silt of high plasticity, elastic silt

inorganic
Liquid limit ≥ 50 CH clay of high plasticity, fat clay
High organic soil Pt peat
26
 เป็ นดิน CL
30%

LL = 40%
PL = 10%
40% PI = 40-10 = 30%
แผนภูมกิ ำรจำแนกดินเม็ดละเอียดตำมระบบ USCS (ASTM D2487)
แผนภูมกิ ำรจำแนกดินอินทรียวัตถุตำมระบบ USCS (ASTM D2487)
 คุณสมบัติของดินทางด้าน
กลศาสตร์และชลศาสตร์
Soil Friction Angle Cohesion
Types (degrees)
Sand 30o to 45o 0
(36o)
Gravel 35o to 50o 0
(40o)
Clay 10o to 20o 0 to large,
(14o) "Typically"
15 to 1000 kPa
กำรต้ำนแรงเฉือน (Shear Strength) ค่ำควำมซึมผ่ำน (Permeability)
30
3) AASHTO Soil Classification System
 3) AASHTO Soil Classification System
▪ AASHTO ย่อมำจำก American Association of State Highway and Transportation Official
▪ จัดตำม “ควำมสำมำรถในกำรรับน้ำหนักแบกทำน (Bearing Capacity) ได้ใกล้เคียง” กันรวมเป็ นกลุ่มเดียว
เพือ่ จะพิจำรณำคุณสมบัตขิ องดินทีน่ ำมำใช้เป็ น“ “ดินคันทำงในงำนถนน”
▪ กำรจำแนกใช้ผลกำร “กระจำยตัวของเม็ดดิน” และ “พิกดั Atterberg (ค่ำ LL และ PI)” เหมือนกับระบบ
USCS
▪ ดินประกอบด้วย 7 กลุ่มหลัก คือ A-1, A-2, …., A-7
▪ ดินที่ “ดีทสี่ ุด” ในกำรใช้เป็ นดินถมคันทำง คือ ดินกลุ่ม A-1
ส่วนดินทีม่ คี ุณสมบัติ “แย่ทสี่ ุด” คือกลุ่ม A-7
▪ ค่ำดัชนีกลุ่ม (Group Index, GI) จะเขียนกำกับไว้ในวงเล็บท้ำยชือ่ กลุ่ม เช่น A-2-6 (3) ค่ำ GI ต่ำหมำยถึง
ดินดีเหมำะนำมำใช้งำน
32
33
34
35
36
 ดัชนีกลุ่ม (Group Index)
▪ นอกจำกนี้ ในกำรจำแนกดิน ยังต้องมี Group index วงเล็บไว้ขำ้ งหลังกลุม่ ด้วย โดยทีค่ ่ำ GI
สำมำรถคำนวณได้จำกสมกำรต่อไปนี้
GI = 0.2A + 0.005A.C + 0.01B.D
GI = (F – 35)[0.2 + 0.005(LL – 40)] + 0.01(F – 15)(PI – 10)
A = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 35% = (F -35)
B = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 15% = (F -15)
C = ค่ำ LL. ทีม่ ำกกว่ำ 40% = (LL-40)
D = ค่ำ PI. ทีม่ ำกกว่ำ 10% = (PI-40)
F = Percent finer sieve#200
***ค่ำ GI ต่ำหมำยถึงดินดีเหมำะนำมำใช้งำน*** 37
 ดัชนีกลุ่ม (Group Index)…
▪ สาหรับดินกลุ ม่ A-1-a, A-1-b, A-2-4, A-2-5 และ A-3 ค่ำ GI จะเท่ำกับ ศู นย์
เสมอ
▪ ค่ำ GI จะเป็ นเลขจำนวนเต็มบวก มีค่ำตัง้ แต่ศูนย์เป็ นต้นไป
▪ ค่ำ GI จะเป็ นตัวช่วยจำแนกดินให้ละเอียดมำกขึน้ ซึง่ ถ้ำดินในกลุม่ เดียวกัน มีค่ำ GI ต่ำงกัน
▪ ดินทีม่ คี ่ำ GI น้อย จะเหมำะสมในกำรทำชัน้ Subgrade มำกกว่ำ
▪ ค่ำ GI ของดินกลุม่ A-1, A-3, A-2-4 และ A-2-5 มีค่ำเท่ำกับ 0

38
 ดัชนีกลุ่ม (Group Index)…
▪ ถ้ำเป็ นดินกลุม่ เป็ น A-2-6 และ A-2-7 GI สำมำรถคำนวณได้จำกสมกำร
GI = 0.01B.D = 0.01 (F-15)(PI-10)

A = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 35% = (F -35)

B = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 15% = (F-15)
C = ค่ำ Liquid Limit ทีม่ ำกกว่ำ 40% = (LL-40)
D = ค่ำ Plastic Index ทีม่ ำกกว่ำ 10% = (PI -10)
F = Percent finer sieve#200
***ค่ำ GI ต่ำหมำยถึงดินดีเหมำะนำมำใช้งำน***
39
 ดัชนีกลุ่ม (Group Index)…
❑ ถ้ำเป็ นดินกลุม่ เป็ น A-4 และ A-7 GI สำมำรถคำนวณได้จำกสมกำร
GI = 0.2A + 0.005A.C + 0.01B.D

GI = (F – 35)[0.2 + 0.005(LL – 40)] + 0.01(F – 15)(PI – 10)

A = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 35% = (F-35)

B = % ผ่ำนตะแกรง #200 ทีม่ ำกกว่ำ 15% = (F-15)
C = ค่ำ Liquid Limit ทีม่ ำกกว่ำ 40% = (LL-40)
D = ค่ำ Plastic Index ทีม่ ำกกว่ำ 10% = (PI-10)
F = Percent finer sieve#200
***ค่ำ GI ต่ำหมำยถึงดินดีเหมำะนำมำใช้งำน***
40
▪ ดินเม็ดหยำบ (Granular material) A-1a, A-1b
→ ผ่ำน #200 น้อยกว่ำ 35 % A-2-4, A-2-5, A-2-6, A-2-7
→ A-1 ถึง A-3 A-3
▪ ดินเม็ดละเอียด (Silt – Clay material) A-4
→ ผ่ำน #200 มำกกว่ำ 35 % A-5
→ A-4 ถึง A-7] A-6
A-7-5, A-7-6
▪ ดินอินทรีย์สำร A-8
→ A-8 41
 AASHTO
ชนิดของดิน ขนำด, mm
ดินเม็ดหยำบ กรวด (Gravel) 75.0 – 2.00
(Granular material)
ผ่ำนตะแกรง#200 ทรำย (Sand)
2.00 – 0.05
น้อยกว่ำ 35%
ดินตะกอน (Silt)
ดินเม็ดละเอียด 0.05 – 0.002
(Silt-Clay material)
ผ่ำนตะแกรง#200 มำกกว่ำ 35% ดินเหนียว (Clay)
< 0.002
42
#10
#40
#200
A soil is considered non-plastic when
liquid limit or plastic limit cannot be
determined and denoted by NP.

43
44
 การจาแนกประเภททั่วไป ดินเม็ดหยาบ (granular material)
ตามขนาดของเม็ดดิน (ผ่านตะแกรงเบอร์ 200  35%)
การจาแนกประเภท A-1 A-3 A-2
แบบกลุ่ม A-1-a A-1-b A-2-4 A-2-5 A-2-6 A-2-7
การวิเคราะห์โดยใช้ตะแกรงร่อน
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 10, F10  50
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 40, F40  30  50  51
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 100, F200  15  25  10  35  35  35  35
สถานภาพของดินเหนียว
▪ พิกัดเหลว (LL)  40  41  40  41
▪ ดัชนีสภาพพลาสติก (PI) 6 6 NP  10  10  11  11
ดัชนีกลุ่ม (GI) 0 0 0 0 0 4 4
ชนิดของวัสดุ เศษหิน กรวด และ ทราย กรวดและทราย
ทราย ละเอี ยด ปนตะกอนทรายหรือดินเหนียว
ความเหมาะสมต่อการใช้ ่ พอใช้ - ไม่
ดี - ดีเยี ยม
เป็ นดินคันทาง ดี
46
 การจาแนกประเภททั่วไป ดินเม็ดละเอี ยด (silt-clay material)
ตามขนาดของเม็ดดิน (ผ่านตะแกรงเบอร์ 200 > 35%)
การจาแนกประเภท A-7
A-4 A-5 A-6
แบบกลุ่ม A-7-5 A-7-6
การวิเคราะห์โดยใช้ตะแกรงร่อน
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 10, F10
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 40, F40
▪ เปอร์เซ็นต์ผา่ นเบอร์ 100, F200  36  36  36  36  36
สถานภาพของดินเหนียว
▪ พิกัดเหลว (LL)  40  41  40  41  41
▪ ดัชนีสภาพพลาสติก (PI)  10  10  11  11  11
▪ LL – 30  PI < PI
ชนิดของวัสดุ ตะกอนทราย ดินเหนียว
ความเหมาะสมต่อการใช้
พอใช้ - ไม่ดี
เป็ นดินคันทาง
เกณฑ์ในกำรจำแนกดินตำมระบบ AASHTO มีดงั นี้
 เกณฑ์ขนำดของเม็ดดิน
• กรวด: ขนำดเม็ดดินใหญ่กว่ำ 2 mm (ค้ำงตะแกรงเบอร์ 10)
• ทรำย: ขนำดระหว่ำง 0.075 – 2 mm (ผ่ำนตะแกรงเบอร์ 10 แต่ค้ำงตะแกรงเบอร์ 200)
• ตะกอนทรำยและดินเหนียว: ขนำดเม็ดดินเล็กกว่ำ 0.075 mm (ผ่ำนตะแกรงเบอร์ 200)
 เกณฑ์ดชั นีสภำพพลำสติก
• ถ้ำ PI  10 จัดเป็ นกลุม่ “silty”
• ถ้ำ PI  11 จัดเป็ นกลุม่ “clayey”
 ถ้ำมีส่วนผสมของหินมนใหญ่และหินมนเล็ก (ขนำดใหญ่กว่ำ 75 mm) ซึง่ เป็ นดินทีค่ ้ำงตะแกรง
ขนำด 3 นิว้ จะไม่รวมส่วนผสมนีใ้ นกำรจำแนกแต่ยงั ต้องบันทึกค่ำเก็บไว้
 กำรจำแนกดินวิธี AASHTO จะต้องทรำบค่ำเปอร์ เซ็นต์ผำ่ นของตะแกรงเบอร์ 10, 40 และ 200
(F10, F40 และ F200 ตำมลำดับ) และค่ำสถำนภำพของดินเหนียว (LL และ PI) ในกำรระบุกลุ่มดินให้
ดำเนินกำรตำมลำดับทีเ่ สนอในรูปที่ 2.36 หรือทำตำมขัน้ ตอนดังนี้
 พิจำรณำค่ำเปอร์ เซ็นต์ผำ่ นตะแกรงเบอร์ 200 ถ้ำน้อยกว่ำ 35% ให้กำหนดเป็ นดินเม็ดหยำบ
(granular material) ซึง่ เป็ นดินในกลุ่ม A-1, A-2 และ A-3 แต่ถ้ำเปอร์ เซ็นต์ผำ่ น
มำกกว่ำ 30% ให้กำหนดเป็ นดินเม็ดละเอียด (silt-clay material) ซึง่ เป็ นดินในกลุ่ม A-4,
A-5, A-6 และ A-7 อำจใช้กรำฟควำมสัมพันธ์ ระหว่ำง PI และ LL ประกอบด้วยก็ได้ (รูปที่
2.37) สำหรับดินในกลุม่ A-2, A-4, A-5, A-6 และ A-7
 ให้ตรวจสอบค่ำเปอร์ เซ็นต์ผำ่ นตะแกรงเบอร์ 10, 40 และ 200 ว่ำเป็ นไปตำมข้อกำหนดของ
ดินแต่ละประเภทหรือไม่ เช่น ดินเม็ดหยำบให้เริม่ ตรวจสอบข้อกำหนดจำก A-1-a, A-1-b,
A-3, A-2-4, A-2-5, A-2-6, A-2-7 ตำมลำดับ และถ้ำเป็ นดินเม็ดละเอียดให้เริ่ม
จำก A-4, A-5, A-6 และ A-7 ตำมลำดับ ถ้ำข้อกำหนดของดินครบถ้วนตำมทีร่ ะบุ ไว้ใน
กลุม่ ใดแสดงว่ำเป็ นดินในกลุม่ นัน้
 สำหรับดินในกลุ่ม A-7 ถ้ำ PI  (LL–30) จัดเป็ นดินกลุ่ม A-7-5 แต่ถ้ำ PI > (LL–30)
จัดเป็ นดินกลุม่ A-7-6
 นอกจำกนีย้ งั ต้องคำนวณค่ำดัชนีกลุ่ม (group index, GI) ของดินทีจ่ ำแนกได้จำกขัน้ ตอน
ข้ำงต้นด้วย ซึง่ ค่ำ GI มีค่ำน้อยจึงเป็ นดินทีเ่ หมำะในกำรใช้เป็ นดินคันทำงและสำมำรถบดอัดได้ด ี
ทีส่ ุด
▪ ค่ำดัชนีกลุ่มเป็ นตัวเลขทีร่ ะบุต่อท้ำยในวงเล็บจำกกลุ่มดินทีจ่ ำแนกได้แ ละจำเป็ นต้องเป็ นจำนวนเต็ม
(ไม่มเี ลขทศนิยม) ถ้ำค่ำทีค่ ำนวณได้เป็ นเลขทศนิยมให้ปดั เป็ นจำนวนเต็ม เช่น ค่ำทีค่ ำนวณได้เท่ำกับ
3.4 ให้ปดั ทศนิยมเป็ น 3 และหำกคำนวณได้ 3.5 ให้ปดั ทศนิยมเป็ น 4
▪ หำกค่ำ GI มีค่ำน้อยกว่ำ 0 ให้กำหนดเป็ น 0 ค่ำดัชนีกลุ่มของดินกลุ่ม A-1-a, A-1-b,
A-2-4, A-2-5 และ A-3 มีค่ำเท่ำกับ 0 เสมอ
▪ ส่วนดินในกลุม่ A-4, A-5, A-6 และ A-7 คำนวณค่ำ GI จำกสมกำร
GI = ( F200 − 35 )[0.2 + 0.005( LL − 40 )] + 0.01( F200 − 15 )( PI − 10 )

▪ ดินในกลุม่ A-2-6 และ A-2-7 คำนวณค่ำ GI ได้จำกสมกำร

GI = 0.01( F200 − 15 )( PI − 10 )
52
แผนภูมชิ ่วงพิกดั เหลวและดัชนีสภำพพลำสติกของดินกลุ่ม A-2, A-4, A-5, A-6 และ A-7
 4.75 2.00 0.425 0.075 D60 D30 D10 Cu Cz LL PL PI
#4 #10 #40 #200
92% 90% 85% 64% 23 17 6
Solution: >35% Passing no#200: Silt and clay material (A4 - A7)
Class. Criterion Test Limit Actual Values Answer
A-1-a 2.00 mm (#10) 50% max 90% No
A-1-b 0.42 mm (#40) 50% max 85% No
A-3 0.42 mm (#40) 51% min 85% Yes
0.075 mm (#200) 10% max 64% No
A-2 0.075mm (#200) 35% max 64% No
A-4 LL 40 max 23 Yes
PI 10 max 6 Yes
“Soil is an A-4”
GI = ( 64 − 35 )[0.2 + 0.005( 23 − 40 )] + 0.01( 64 − 15 )( 6 − 10 ) = 1.375  1
 4.75 2.00 0.425 0.075 D60 D30 D10 Cu Cz LL PL PI
#4 #10 #40 #200
85% 68% 38% 16% 36 14 22
Solution: <35% Passing no#200: Granular material (A1 – A3)
Class. Criterion Test Limit Actual Values Answer
A-1-a 2.00 mm 50% max 68% No
A-1-b 0.42 mm 50% max 38% Yes
0.075 mm 25% max 16% Yes
PI 6 max 22% No
A-3 0.42 mm 51 min 38% Yes
0.075 mm 10 max 16% Yes
PI NP 22% No
A-2-4 0.075 mm 35 max 16% Yes
LL 40 max 36% Yes
PI 10 max 22% No57
 4.75 2.00 0.425 0.075 D60 D30 D10 Cu Cz LL PL PI
#4 #10 #40 #200
85% 68% 38% 16% 36 14 22
Solution: <35% Passing no#200: Granular material (A1 – A3)
Class. Criterion Test Limit Actual Values Answer
A-2-5 0.075 mm 35 max 16% Yes
LL 41 min 36% No
PI 10 max 22% No
A-2-6 0.075 mm 35 max 16% Yes
LL 40 max 36% Yes
PI 11 min 22% Yes
A-2-7 0.075 mm 35 min 16% Yes
LL 41 min 36% No
PI 11 min 22% Yes
“Soil is an A-2-6” GI = 0.01( 16 − 15 )( 22 − 10 ) = 0.12  0 58
 4.75 2.00 0.425 0.075 D60 D30 D10 Cu Cz LL PL PI
#4 #10 #40 #200
85% 68% 38% 16% 36 14 22
Solution: >35% Passing no#200: Silt and clay material (A4 - A7): “Soil is an A-2-6”
Class. Criterion Test Limit Actual Values Answer
A-2-6 0.075 mm 35 max 16% Yes
LL 40 max 36% Yes
PI 11 min 22% Yes

GI = 0.01B.D = 0.01 (F-15)(PI-10)

GI = 0.01 (16-15)(22-10) = 0.12
Soil type: A-2-6 (0) ค่ำต่ำเหมำะสำหรับ Subgrade
59
 AASHTO USCS
เหมาะสม
มากทีส
่ ด
ุ

ไม่เหมาะสม
60
61
❑ ตรวจสอบว่าเป็ นดินเม็ดหยาบ (Granular material) หรือ
ดินเม็ดละเอียด ( Silt-Clay Material):

มากกว่า 35% (51%) ผ่านตะแกรงเบอร์ 200

แสดงว่าเป็ น Silt-Clay Material

***(อาจจะเป็ น A-4 หรือ A-5 หรือ A-6 หรือ A-7-5 และ A-7-6)***

62
63
 แผนภูม ิ Plasticity Index vs. LL
่ ชว่ ยจาแนกดินเม็ดละเอียด
เพือ

LL = 19
PI = 13
เป็นดิน A-2-6 หรือ A-6

64
72% pass #200 (>50%): Fine Grained Soil

PI = 40
72% #200
LL = 65

65
PI = 40

LL = 65

66
72% pass #200 (>50%): Fine Grained Soil
28% plus #200 (<30%)

http://wwweng.uwyo.edu/classes/sp2013/ce3600/3_classify/classify3a.htm

67
 F10
F60

F30

D10 = 0.35 mm
D30 = 0.59 mm
D60 = 0.89 mm
68