1. Cảm biến nhiệt độ khí nạp là gì?

Cảm biến nhiệt độ khí nạp là một trong những hệ thống cảm biến quan trọng của xe
hơi. Theo như tên gọi, cảm biến IAT (Intake Air Temperature) có tác dụng xác định
nhiệt độ khí nạp bên trong xe.

Hệ thống này đặc biệt hữu dụng trong trường hợp có sự cố xảy ra trong quá trình
vận hành. Chính các sự cố này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của động cơ, đặc biệt là
vào mùa lạnh. Khi đó, hệ thống cảm biến sẽ điều chỉnh nhiệt độ phù hợp để xe vận
hành ổn định và tốt nhất. Ví dụ, nếu nhiệt độ khí nạp lớn hơn 20 độ C thì ECU sẽ
giảm lượng xăng phun và ngược lại. Do đó, tỷ lệ hòa khí sẽ được đảm bảo theo
nhiệt độ môi trường.

2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cảm biến nhiệt độ

khí nạp
Một cảm biến nhiệt độ khí nạp được trang bị trên ô tô hay còn được xem là một điện
trở nhiệt với trị số điện trở âm. Hệ thống cảm biến nhiệt độ khí nạp trên các dòng ô
tô điện hiện nay thường được trang bị một điện áp chuẩn khoảng 5V.

Bên cạnh đó, các cảm biến nhiệt độ này được thiết kế nằm trên đường ống nạp động
cơ ô tô, sau bầu lọc gió. Trên một số xe, cảm biến này được lắp chung với cảm biến
lưu lượng khí nạp MAF và cảm biến áp suất đường ống nạp MAP. Dựa theo tự
nhiên, điện trở sẽ tăng khi nhiệt độ không khí thấp và ngược lại sẽ giảm xuống ở
nhiệt độ không khí cao. Điện trở cảm biến thay đổi sẽ làm điện áp đặt ở chân cảm
biến xe thay đổi.
3. Các chức năng cảm biến nhiệt độ khí nạp cụ thể
Hoạt động của cảm biến nhiệt độ khí nạp trên ô tô được xem như một cỗ máy có
nhiệm vụ đo nhiệt độ không khí đi vào động cơ ô tô và truyền tín hiệu về cho ECU.
Từ những dữ liệu thu thập được này, ECU sẽ tính toán và cân bằng tỷ lệ nhiên liệu.
Sau đó, ECU sẽ hiệu chỉnh thời gian mở kim phun và góc đánh lửa sớm và dẫn hệ
thống đưa mức không khí đạt mức lý tưởng nhất vào buồng đốt.

 Hiệu chỉnh thời gian phun theo nhiệt độ không khí

Tùy thuộc vào nhiệt độ không khí mà ECU sẽ hiệu chỉnh thời gian khác. Cụ thể, ở
nhiệt độ thấp thì mật độ không khí đặc hơn, ở nhiệt độ cao sẽ thưa hơn. Tương tự,
nếu nhiệt độ thấp thì ECU sẽ hiệu chỉnh tăng thời gian phun nhiên liệu, và giảm thời
gian ở nhiệt độ cao.

 Hiệu chỉnh góc đánh lửa sớm theo nhiệt độ không khí

Nếu nhiệt độ khí nạp thấp thì thời gian màng lửa cháy lan ra trong buồng đốt sẽ
chậm hơn khi nhiệt độ khí nạp cao. Theo đó, nếu nhiệt độ thấp thì ECU sẽ hiệu
chỉnh tăng góc đánh lửa sớm và giảm góc đánh lửa sớm nếu ở nhiệt độ cao.

4. Dấu hiệu lỗi cảm biến nhiệt độ khí nạp trên ô tô

Trường hợp cảm biến nhiệt độ khí nạp ô tô bị hư hỏng hoặc trục trặc sẽ khiến kết
quả được truyền đi sai lệch. Theo đó, ECU điều chỉnh tỉ lệ A/F bị sai có thể dẫn đến
hỗn hợp hòa khí bị rơi vào tình trạng “quá”, có thể là quá nghèo hoặc quá giàu. Bên
cạnh đó, hệ thống cảm biến này gặp rủi ro còn khiến hoạt động của van tuần hoàn
khí thải EGR bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Khi đó, xe thường có các dấu hiệu như:

 Xe bị rung, giật, không thể tăng tốc nhanh

 Đèn check Engine tự động bật sáng mà không theo chủ ý của người lái xe

5. Phương pháp kiểm tra và đo kiểm cảm biến nhiệt độ khí

nạp
Để chắc chắn hệ thống cảm biến nhiệt độ khí nạp vẫn hoạt động bình thường và ổn
định, người lái xe có thể kiểm tra và đo độ cảm biến. Thông thường, chủ xe có thể
sử dụng máy sấy tóc để hơ cảm biến đến nhiệt độ nhất định. Sau đó, người lái xe lấy
đồng hồ ra để đo sự thay đổi điện trở của cảm biến.

Nếu điện trở cảm biến thay đổi theo việc tác dụng nhiệt lên cảm biến bằng máy sấy
tóc thì cảm biến vẫn hoạt động tốt. Ngược lại, nếu điện trở không thay đổi thì cảm
biến đã bị hỏng và cần được sửa chữa hoặc thay thế.
6. Lưu ý khi sửa chữa cảm biến nhiệt độ khí nạp
Sau thời gian dài sử dụng, cảm biến nhiệt độ khí nạp trên ô tô có thể bị hỏng hoặc
gặp một số lỗi. Thông thường, có rất nhiều nguyên nhân gây ra lỗi trong hệ thống
cảm biến này. Tuy nhiên, một số lỗi mà chủ xe thường gặp nhất như sau:

 Cảm biến bị bẩn do dính muội than, dầu bôi trơn dẫn đến việc thu thập dữ
liệu không chính xác
 Giắc cắm cảm biến bị lỏng, gỉ sét, đứt dây hoặc các dây trong hệ thống cảm
biến chạm nhau gây ảnh hưởng đến hoạt động vận hành
 Cổ góp hút động cơ bị nổ ngược có thể gây hỏng cảm biến

Sau khi đã xác định và nắm rõ nguyên nhân gây hỏng cảm biến nhiệt độ khí nạp,
chủ xe xem xét và lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp. Trường hợp cảm biến nhiệt
độ khí nạp bị bẩn, người lái xe có thể vệ sinh bằng RP7. Cần chú ý tránh vệ sinh
bằng vòi hơi xịt. Nếu cảm biến bị hỏng thì chủ xe chỉ có thể thay mới cảm biến.

Cảm biến bị bẩn do dính muội than, dầu bôi trơn dẫn đến việc thu thập dữ liệu
không chính xác (Nguồn: Sưu tầm)
Cảm biến nhiệt độ khí nạp dùng để xác định nhiệt độ khí nạp và đưa ra quyết định
tăng giảm lượng xăng phun và hiệu chỉnh góc đánh lửa sớm. Nhờ đó, xe có thể vận
hành ổn định, giúp người lái có cảm giác thoải mái, an toàn trên mọi cung đường.