3

3
Science
Ikatlong Markahan - Modyul 2
Liwanag (Light)
Science – Ikatlong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – Modyul 2 Liwanag (Light)
Unang Edisyon, 2021

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat/Tagasuri/Tagalapat
Rodeth R. Mangalindan
Leah Abigail M. Leria
Marie I.Policarpio
Editors
Liezl Ann M. Bondoc
Revelyn L. Maniego
Tagasuri ng Nilalaman: Alletha L. Lumanog
Tagasuri ng Wika: Charito N. Laggui
Tagasuri ng Paglapat: Alletha L. Lumanog
Tagapamahala: Gregorio C. Quinto
Rainelda M. Blanco
Agnes R. Bernardo
Marinella P. Garcia
Glenda S. Constantino
Joannarie C. Garcia
Inilimbag sa Pilipinas ng ___________________

Department of Education – Schools Division of Bulacan

Office Address: Curriculum Implementation Division
Learning Resource Management and Development System (LRMDS)
Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan
Email address: lrmdsbulacan@deped.gov.ph
 3

Science
Ikatlong Markahan – Modyul 2
Liwanag (Light)
Paunang Salita

Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay inihanda para sa ating mag-aaral sa

kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na gagabay sa
kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga kasanayang
itinakda ng kurikulum.

Ang modyul na ito ay inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng

mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-kanilang
tahanan.

Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng mag-
aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan
niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit
sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May susi ng
pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain at
pagsusulit. Inaasahan naman na magiging matapat ang bawat isa sa paggamit
nito.

Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.

Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa kanilang guro kung

sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin at paggamit ng SLM
na ito.

Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy, umaasa

kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.
 Alamin

Sa modyul na ito, inaasahang matututunan mo ang

mga sumusunod na layunin.
- Nakikilala ang pinanggagalingan ng liwanag
- Nailalarawan ang gamit ng liwanag
- Nauuri ang liwanag sa tunay (natural) at di-
tunay (artipisyal)
- Napahahalagahan ang tamang paggamit ng
liwanag
S3FE- IIIg-h-4

Subukin
Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot.

1. Ang araw ay nagbibigay ng init at _______.

a. buhay
b. liwanag
c. pagkain
d. ulan

2. Natural na bagay na tumutulong upang makita natin ang

mga bagay bagay sa paligid.
a. bombilya
b. compass
c. flashlight
d. liwanag

1
3. Ang dahon ang gumagawa ng pagkain ng halaman sa
pamamagitan ng liwanag galing sa __________.
a. araw
b. bituin
c. bulalakaw
d. buwan

4. Ano ang ibinibigay ng flashlight?

a. baterya
b. bombilya
c. dilim
d. liwanag

5. Ano ang dalawang uri ng liwanag?

a. tunay at artipisyal
b. madilim at malinaw
c. flashlight at bombilya
d. lampshade at cellphone

Balikan
Panuto: Pag-aralan ang mga larawan. Isulat sa sagutang papel
ang ngalan ng mga bagay na nagbibigay ng liwanag.

1. 2.
3.

4. 5.

2
 Tuklasin
Maraming mga bagay ang pinagmumulan ng
liwanag. May dalawang uri ng liwanag, ang tunay o natural na
liwanag na galing sa kalikasan: tulad ng araw, bituin, at buwan at
di-tunay na liwanag o artipisyal na gawa ng tao. Ang mga
halimbawa nito ay flashlight, bombilya at iba pa.
Maraming gamit ang liwanag. Ito ay ginagamit ng
dahon sa proseso ng paggawa ng pagkain ng halaman. Ang ilaw-
trapiko naman ay nakatutulong sa pag-aayos ng daloy ng mga
sasakyan. Ang lighthouse ay nagsisilbing gabay sa mga barko sa
tamang daan, at nagiging kaakit-akit ang mga paligid dahil sa
epekto ng ibat-ibang kulay ng ilaw.

Gawain 1
Panuto: Pagtambalin ang mga bagay na nagbibigay ng liwanag
na nasa hanay A sa mga gamit ng liwanag na nasa hanay B. Isulat
ang titik sa patlang.

HANAY A HANAY B
b
_______1.
a. Nag-aayos ng daloy ng trapiko

a
_______2. b. Nagpapaganda sa kapaligiran

c c. Gumagabay sa tamang daan ng

_______3.
barko

3
 d
_______4. d. Ginagamit ng dahon sa
proseso ng paggawa ng
pagkain
ee
_______5.
e. Ginagamit na pangsindi ng
papel

Gawain 2

Ilagay sa tamang kahon ang mga sumusunod.

Natural/Tunay Artipisyal/ Di- Tunay

na Pinanggagalingan na Pinanggagalingan ng
ng liwanag Liwanag

alitaptap comets siga

telebisyon araw baga
cellphone sulo bituin
ilaw trapiko kidlat bahaghari

4
 Suriin

Panuto: Tingnan at suriin ang mga larawan at sagutin ang mga

tanong. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. a. Ano ang ginagawa ng batang lalaki?

b. Bakit nagawa niyang paluin ang bola?
c. Saan nanggaling ang liwanag upang
makita niya ang bola?

2. a. Ano ang ginagawa ng batang babae?

b.Bakit nababasa ng bata ang aklat?
c. Ano ang pinanggalingan ng liwanag
upang makita niya ang kanyang
binabasa?

Pagyamanin
Gawain 1

Panuto: Isulat ang tama o mali sa patlang.

_____1. Kailangan natin ang mata at liwanag upang makita

ang kapaligiran.

_____2. Artipisyal na liwanag ang ginagamit ng dahon sa

paggawa ng pagkain.

_____3. Ang ilaw trapiko ay gumagamit ng tunay o natural na

liwanag.

5
 _____4. Kailangan ng hayop ang liwanag upang mapunta sa
ibat-ibang lugar.

_____5. Hindi na natin kailangan ang natural/tunay na liwanag.

Gawain 2
Panuto: Isulat kung paano ginagamit ang liwanag sa mga
sumusunod na larawan. Isulat ang sagot sa patlang.

_____________________________________________
1.
_____________________________________________

_____________________________________________
________________________________
_____________________________________________

______________________________________________

2 _____________________________________________
.
_____________________________________________

_____________________________________________

____________________________________________
3.
____________________________________________

____________________________________________

____________________________________________
5.

6
 ______________________________________________
4.
______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________
5.
______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________

Gawain 3
Panuto: Lagyan ng tsek () ang loob ng kahon kung ang larawan
ay mabuting gawi at ekis (x) kung hindi mabuting gawi sa
paggamit ng mainit na bagay.

1.
Diretsong pagtingin sa araw.

2. Paggamit ng shades.

7
3.
Pagbabasa sa dilim

4. Paggamit ng payong

5. Panonood ng malapit sa TV

Isaisip
Ang liwanag ay isa sa pinakamahalagang bagay dito sa
mundo. Ang liwanag na nanggagaling sa araw ang pinaka
natural na liwanag. Kailangan natin ang liwanag sa pang araw-
araw na buhay.
Maraming bagay ang pinagmumulan ng liwanag tulad ng
flashlight, bombilya, telebisyon, cellphone at iba pa. Ginagamit
natin ang liwanag sa pagbabasa, sa paggawa ng mga gawain sa
araw-araw at iba pa.

8
 Isagawa

Panuto: Pagtambalin ang pinanggagalingan ng init sa tamang

gamit nito. Isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang.
A B
_____1. ilaw trapiko a. gamit sa madilim na lugar
_____2. laser b. gamit sa maayos na pagdaloy
_____3. sikat ng araw ng trapiko
_____4. lampshade c. gamit sa pagturo sa talakayan
_____5. flashlight d. gamit sa maayos na liwanag
sa pagbasa
e. gamit sa paggawa ng
pagkain ng halaman

Tayahin

Gawain A
Panuto: Sagutan ang mga sumusunod. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.

1. Inutusan ka ng iyong nanay na kunin ang unan sa silid tulugan,

anong uri ng artipisyal na liwanag ang maaari mong gamitin
upang makita mo ang lagayan ng unan?
__________________________________________________________________

2. Ano ang kailangan natin upang makita ang mga

bagay sa kapaligiran? _________________________________________

9
3. Anong uri ng liwanag ang nangggaling sa sikat ng araw?
_____________________________________________________
4. Bakit masamang tumingin ng direkta sa sikat ng araw?
____________________________________________________
5. Paano mo matutukoy ang natural at artipisyal na liwanag?
Magbigay ng mga halimbawa nito.
___________________________________________________

Gawain B
Panuto: Sagutan ang mga sumusunod. Piiin ang sagot sa kahon.

1. Ang _________ ay nagbibigay ng init at liwanag.

2. Ang _________ ay ginagamit upang magbigay ng maayos ng
liwanag sa pagbabasa.
3. Ang _________ ay ginagamit ng dahon sa paggawa ng
pagkain.
4. Ginagamit ang ________ sa pag aayos ng daloy ng trapiko.
5. Tinuturo ng _____________ ang tamang daan ng barko.

lampshade liwanag ng araw

ilaw trapiko

apoy light house

10
 Karagdagang Gawain

Panuto: Bukod sa mga nabanggit sa aralin, magbigay pa nang

limang halimbawa ng mga bagay na nagbibigay ng liwanag na
makikita sa paaralan at sa inyong tahanan.
1. _______________________________________________
2. _______________________________________________
3. _______________________________________________
4. _______________________________________________
5. _______________________________________________

11
 12
Kagamitan ng Mag-aaral, Unang Edisyon, 2015
Sacaltropes, Arthur DC., Osmeńa, Luz E. et al.,Science 3
Sanggunian
B Tayahin Isagawa
1. Apoy A
2. Lampshade 1. Liwanag mula sa araw 1. B
3. Liwanag ng araw 2. liwanag 2. C
4. Ilaw trapiko 3. Natural na Liwanag
5. Light house 3. E
4. Mapipinsala ang mata
5. Magsuot ng shades 4. D
5. A
Gawain 3 Pagyamanin Tuklasin
1. X Gawain 1 Gawain 2
2. / 1.Tama *Natural/Tunay
3. X 2.Mali -alitaptap
4. / 3.Mali -comets
5. X 4.Tama -araw
5.mali -kidlat
Gawain 2 -buwan
1.Inaayos ang daloy ng trapiko -bituin
Para sa maayos na liwanag sa -bahaghari
pagbabasa *Di-Natural/Di-Tunay
3. tinuturo ang tamang daan ng barko -telebisyon
4. ginagamit sa madilim na lugar -cellphone
5.panturo sa talakayan -ilaw trapiko
-bombilya
-flashlight
Tuklasin Balikan Subukin
Gawain 1 1. Flashlight 1. b
1. D 2. bombilya 2. d
2. a 3. araw 3. a
3. c 4. buwan
4. d
4. b 5. telebisyon
5. a
5. e
Susi sa Pagwawasto
 For inquiries or feedback, please write or call:
Para sa mga katanungan o puna, sumulat sa:
Department of Education, Schools Division of Bulacan
Department
Curriculum of Education,
Implementation Schools Division of Bulacan
Division
Curriculum
Learning Resource Implementation
Management Division System (LRMDS)
and Development
Learning Resource Management
Capitol Compound, and
Guinhawa St., Development
City of Malolos, System
Bulacan(LRMDS)
Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan
Email Address: lrmdsbulacan@deped.gov.ph
Email Address:lrmdsbulacan@deped.gov.ph

13