Professional Documents
Culture Documents
Jan Kochanowski
Jan Kochanowski
Cykl trenów – 19 trenów 1-8 Narasta ból, 9-11 Największa rozpacz, 12-19 Ukojenie, znoś po ludzku
co ci przynosi los
Porównanie Homeryckie Jedna część jest bardzo rozbudowana, stanowi samodzielny obraz. Ma na
celu uwydatnić cechy, ukazaniu zaskakującego podobieństwa.
Porównanie Homeryckie:
Smok Śmierć
Tren 5 – Apostrofa Persefona – Mitologiczna władczyni podziemia, Jan Kochanowski zarzuca jej że
powinna oszczędzić rodzicom cierpienia
Oliwka Urszula
Niecierpliwy sadownik – Ścina krzew oliwny (jeden z wielu, niczym nie różniący się od innych) przez
przypadek, niecierpliwość. Śmierć – zabrała Orszulę – jedną z wielu dzieci, jednak mającą potencjał
Apostrofa – Zwraca się do przyszłych ubrań Orszulki, oraz później do jej samej ,,Moja dziewko droga”
Eufeizm Słowo zastępujące określenia które nie mogą być użyte ze względu na tabu kulturowe,
wierzenia itd. Lub kiedy nie chcemy kogoś urazić. Jest to oznaka dobrego wychowania.
W "Trenie XIX" poeta opowiada o pewnej nocy, gdy z żali po stracie córki nie może zasnąć. Udaje mu
się zmrużyć oczy dopiero tuż przed świtem . Wtedy ukazuje mu się zmarła matka, trzymająca w
ramionach Orszulę.
Matka zapewniła Jana, że jego córeczka żyje w zaświatach życiem pozaziemskim i jest szczęśliwa.
Dalej matka tłumaczy synowi, że Orszulka umarła w młodym wieku, bo tak właśnie było jej pisane
– człowiek nie ma władzy nad śmiercią. Matka poucza go też, że światem rządzi fortuna, dlatego nie
należy smucić się i skarżyć, kiedy coś utracimy – ale raczej dziękować, że w ogóle mogliśmy się tym
cieszyć, że się nam to przytrafiło.
Matka daje także synowi rady w duchu filozofii stoickiej. Niezależnie od tego, co spotyka go w życiu,
powinien znosić to po ludzku czyli ze spokojem, godnością, ale też bez zbędnych emocji. Po
wygłoszeniu tych porad i pocieszeniu Matka z Orszulką na ręku zniknęła, pozostawiając poetę z
pewną dozą niepewności, czy naprawdę wszystko to mu się przyśniło, czy też widział obie zmarłe
naprawdę.