CHƯƠNG 7

CÔNG VÀ NĂNG LƯỢNG

HUỲNH NGỌC TOÀN

Email: hntoan1310@gmail.com 1
http://duytan.edu.vn
Thử dự đoán

2
 Nội dung
Nội dung

 Công thực hiện bởi lực không đổi

 Công thực hiện bởi lực biến đổi

3
 iiiiiiiiiiii
Công thực hiện bởi
lực không đổi

4
Công thực hiện bởi lực không đổi
Công thực hiện bởi
lực không đổi

 Công thực hiện bởi lực F không đổi:

W = F. sԦ
hoặc:
W = F. s. cosθ

 Đơn vị joule:
1 J = 1 N. m
Chú ý:

Nếu lực vuông góc với độ dời thì

công thực hiện bằng không.
 Ví dụ 1 (Ví dụ 7-1 tr.251)
Ví dụ 1 (vd.7-1 tr.257)
Một người kéo một thùng gỗ 50 kg đi được 40 m dọc
theo sàn nhà bởi một lực F = 100 N, tạo với sàn nhà
450 (hình vẽ). Tính công thực hiện bởi mỗi lực.
 Ví dụ 1 (Ví dụ 7-1 tr.251)

Đáp số: b) 2828 J.

 Ví dụ 2 (Bài 9 tr.259)
Ví dụ 2 (b. 9)

Một cái hộp nặng 6,0 kg được gia tốc

từ trạng thái đứng yên bằng một lực F
m
dọc theo sàn với gia tốc 2,0 trong
s2

7,0 s. Tính công thực hiện bởi lực F.

Đáp số: 588 J
 iiiiiiiiiiii
Công thực hiện bởi
lực biến đổi
 Công thực hiện bởi lực không đổi
 Công thực hiện bởi lực biến đổi

12
Công II.
thực hiệnthực
Công bởi hiện bởi lực biến đổi
lực biến đổi

 Xét một vật dịch chuyển dọc theo

đường cong từ điểm (1) tới (2).

 Đường đi được chia hành 7 đoạn mà

trên mỗi đoạn lực không đổi. Công
thực hiện:

W = F1 ∆l1 cosθ1 + F2 ∆l2 cosθ2 + ⋯ + F7 ∆l7 cosθ7

 Hay gọn hơn :

7

W = ෍ Fi ∆li cosθi
i=1
CôngII.thực
Công thực
hiện bởihiện bởi lực biến đổi
lực biến đổi

 Nếu lực biến đổi liên tục thì công thực hiện bằng:
∞ (2) (2)
W = ෍ Fi ∆li cosθi = න Fdlcosθ = න F. dԦl
i=1 (1) (1)
Công thực hiện bởi lực biến đổi

(2)
W=න F. dԦl
(1)

 Tích phân lấy theo đường đi từ vị trí (1)

đến vị trí (2).
 Trường hợp riêng
Công thực hiện bởi
lực biến đổi

 Biểu thức của công trong hệ tọa độ Descartes:

x2 y2 z2
W = න Fx dx + න Fy dy + න Fz dz
x1 y1 z1
Chú ý
 Đại lượng
x2
W = න Fx dx
x1

có giá trị bằng diện tích của hình

phẳng giới hạn bởi đường cong Fx và
trục x.
CôngTrường
thực hiện
hợpbởi
riêng
lực biến đổi Định luật Hooke
 Công thực hiện bởi lò xo:
Fs = −kx
Công thực hiện bởi
lực biến đổi
 Công thực hiện bởi lò xo:

1 2 1 2
Ws = kx1 − kx2
2 2

x1 : độ biến dạng đầu.

x2 : độ biến dạng cuối.
k: độ cứng (hằng số lò xo).
 Ví dụ 1 (Ví dụ 7-5 tr.259)
Ví dụ 3 (vd.7-5 tr.259)

Một người kéo một lò xo như ở hình

vẽ làm nó dãn 3,0 cm và cần một lực
tối đa là 75 N. Tính công thực hiện
bởi người.
 Ví dụ 1 (Ví dụ 7-5 tr.259)
Ví dụ 3 (vd.7-5 tr.259)
Ví dụVí4 dụ 2
Một lò xo được treo thẳng đứng, đầu
phía dưới móc vào một vật nặng có khối
lượng 0,55 kg. Khi đó lò xo dãn ra 2,0 cm.
a) Tính độ cứng k của lò xo.
b) Tính công thực hiện bởi lò xo trong
lúc lò xo dãn 2,0 cm nói trên.
Ví dụ 5 (b.45 tr.271)

Một lực F = 2/ x tác dụng lên vật làm

vật dịch chuyển từ x = 0 đến x = 1,0 m.
Tính công thực hiện bởi lực này.
24
 Nội dung
Tóm tắt buổi trước
 Công thực hiện bởi lực F không đổi:
W = F. sԦ = F. s. cosθ
 Công thực hiện bởi lực biến đổi:
(2)
W=න F. dԦl
(1)
 Công biểu diễn trong hệ Descartes:
x2 y2 z2
W = න Fx dx + න Fy dy + න Fz dz
x1 y1 z1
 Công của lò xo:
1 2 1 2
Ws = kx1 − kx2
2 2

25
Ví dụ 6 (b.46)

Một lực tác động lên vật được cho bởi F = 3,0xԦi + 4,0yԦj (N),
x và y là tọa độ. Xác định công thực hiện lên vật khi dịch
chuyển từ gốc tọa độ tới vị trí rԦ = 10,0Ԧi + 20,0Ԧj (m).
Ví dụ 7 (b.47)

Một vật nặng dịch chuyển theo chu vi của một

đường tròn bán kính R = 3 m, chịu tác dụng
của một lực có độ lớn không đổi F = 15 N, luôn
tạo với tiếp tuyến một góc 300 . Tính công
thực hiện bởi lực khi vật dịch chuyển theo nửa
đường tròn từ A tới B.
Ví dụ 8 (b.48)
Một modul của tàu vũ trụ nặng 2800 kg
ban đầu ở trạng thái nghỉ, rơi thẳng
đứng từ độ cao 3300 km trên bề mặt
Trái Đất. Xác định công thực hiện bởi
lực hấp dẫn khi modul này rơi tới bề
mặt Trái Đất.

 Khối lượng và bán kính Trái Đất:

M = 5,97 × 1024 kg; R = 6370 km;
 Hằng số hấp dẫn:
G = 6,67 × 10−11 N. m2 /kg 2
 1 1
Đáp số: Wg = GMm − = 5,97 × 1010 J
R R+h
Elon Musk
 Nội dung
Bài tập
1. Một vật nặng dịch chuyển theo chu vi của một
đường tròn bán kính R = 3 m, chịu tác dụng của một
lực có độ lớn không đổi F = 15 N, luôn tạo với tiếp
tuyến góc 300 . Tính công thực hiện bởi lực khi vật dịch
chuyển theo đường tròn từ A trở về lại A.

2. Một lực tác động lên vật F = 3,0xԦi + 4,0yԦj (N). Xác định
công thực hiện lên vật khi dịch chuyển từ gốc tọa độ tới vị trí
rԦ = 10,0Ԧi + 20,0Ԧj (m).
31
 Nội dung
Tóm tắt nội dung
 Công thực hiện bởi lực F không đổi:
W = F. sԦ = F. s. cosθ
 Công thực hiện bởi lực biến đổi:
(2)
W=න F. dԦl
(1)
 Công biểu diễn trong hệ Descartes:
x2 y2 z2
W = න Fx dx + න Fy dy + න Fz dz
x1 y1 z1
 Công của lò xo:
1 2 1 2
Ws = kx1 − kx2
2 2

32
 iiiiiiiiiiii
Câu hỏi thảo luận

33
 Câu hỏi 1: Lực hướng tâm có thực hiện công
hay không? Giải thích.
 Câu hỏi 2: Nếu tốc độ của một hạt tăng 3 lần thì
động năng tăng lên bao nhiêu lần?
 Câu hỏi 3: Hai viên đạn có cùng động năng. Nếu
viên đạn thứ nhất nặng gấp đôi khối lượng viên
đạn thứ hai thì tốc độ của nó bằng bao nhiêu tốc
độ của viên đạn thứ hai?

34
THANK YOU!

35