TEMAT 3

Pod koniec XV w. Gdańsk największe miasto w Polsce liczył niecałe 30 tysięcy

mieszkańców a Kraków 20 tysięcy w innych czasach żyło mniej ludzi niż teraz
Mieszkańcy miasta zajmowali się głównie:
1. rzemiosłem
2. handlem
3. usługami
Miasta od władców uzyskiwały prawa miejskie takie jak prawo wyboru władz,
organizowana targów i budowy murów obronnych. Wsie tych praw nie miały

Miejskie budowle
 Mury miejskie – chroniły mieszczan przed napadami
 Baszty- wieże obronne
 Rynek- główny plac miejski, miejsce handlowe, miejsce gdzie odbywały
się uroczystości itp.
 Ratusz- budynek władz miasta

Miastu często zagrażały pożary gdyż ludzie używali ognia do ogrzewania,

oświetlania domów i oczywiście do gotowania.
Mieszczanie dzielili się na 3 grupy:
1. Patrycjat -najbogatsi kupcy i rzemieślnicy. Mała grupa.
2. Pospólstwo- ubożsi kupcy i rzemieślnicy. Najliczniejsza grupa.
3. Plebs- najbiedniejsi mieszkańcy miasta

Miasto miało swój samorząd, czyli miasto było zarządzane przez mieszkańców.
Rada miejska była organem samorządu.
Rada Miejska
 zasiadali w niej przedstawiciele patrycjatu
 zajmowała się ważnymi sprawami miasta np. ceny towarów, wysokość
podatków itp.
 Wybierana nie w wyborach tylko patrycjusze sami dobierali ich członków

Czeladnik- pomocnik rzemieślnika należący do plebsu

Mistrz- rzemieślnik mający prawa do wykonywania danego zawodu np. krawca.
Prawo to nadawane było komisje cechu.
Cech- organizacja skupiająca rzemieślników tego samego zawodu. Ustalała ceny
wyrobów, ilości produktów wytwarzanych, kontrolowała jakość. Przynależność
do cechu była obowiązkowa jeśli chciano mieć warsztat w mieście.
Partacz- osoba nie należąca do cechu a produkująca wyroby.

Chłopi
 byli najliczniejszym stanem w średniowieczu
 pracowali przy wytwarzaniu żywności
 mieszkali w drewnianych chatach na wsiach
 uprawiali ziemię, która należała do pana
 płacili czynsz- zapłata w pieniądzach za dzierżawę ziemi
 odrabiali pańszczyznę – praca za darmo na gospodarstwie pana
 płacili dziesięcinę – podatek na rzecz Kościoła ( 1/10 swoich plonów)
 Wsią w imieniu pana rządził sołtys

dzierżawa- użytkowanie ziemi w zamian za opłaty lub świadczenia