VIÊM PHỔI

BS. Trình Văn Kỳ

I. Đại cương

➢ Viêm phổi là bệnh cảnh lâm sàng do tình trạng tổn

thương tổ chức phổi ( phế nang, tổ chức liên kết kẽ,
tiểu phế quản tận cùng), trong đó chủ yếu ảnh hưởng
đến các túi khí nhỏ gọi là phế nang.
➢ Nguyên nhân:
✓ Vi khuẩn
✓ Virus
✓ Nấm
✓ Kí sinh trùng, hoá chất
▪ Viêm phổi thuỳ: viêm phổi thường do phế cầu
▪ Tổn thương bắt đầu ở đoạn khí xa, lan theo lỗ
Kohn và ống Lamber, tạo các vùng đông đặc
do tổn thương khoảng khí
▪ Tổn thương biểu hiện dạng các bóng mờ đồng
nhất, nhiều phân thuỳ hoặc toàn bộ thuỳ phổi
▪ Thấy dấu hiệu khí phế quản đồ
Viêm phế quản phổi

▪ Nguyên nhân thường do tụ cầu

▪ Tổn thương bắt đầu hoặc quanh phế quản tiểu thuỳ sau đó
lan theo phế quản gây tổn thương toàn bộ thuỳ phổi
▪ Tổn thương tạo nhiều đám mờ thâm nhiễm, rải rác các phân
thuỳ phổi
▪ Phân bố không đồng nhất, xen kẽ vùng phổi lành và phổi tổn
thương
▪ Xuất tiết dịch trong lòng phế quản nên không có dấu hiệu khí
phế quản đồ
▪ Các tổn thương có thể kết hợp với nhau tạo hình ảnh giống
viêm phổi thuỳ
Viêm phổi mô kẽ

▪ Nguyên nhân hay gặp do virus, nấm

▪ Tổn thương thành phế quản và mô kẽ
▪ Tạo hình ảnh dày thành phế quản
▪ Các tổn thương mô kẽ dạng nốt hoặc dạng
lưới
▪ Thường không có dấu hiệu khí phế quản đồ
▪ Có thể gặp hình ảnh xẹp các phân thuỳ phổi
hoặc hạ phân thuỳ phổi
Viêm phổi không điển hình

▪ Hình ảnh biểu hiện các bóng mờ nhỏ

▪ Không đồng nhất, lan toả hoặc khu trú, phân
bố không đều
▪ Các bóng mờ thường có dạng lưới hay nốt
lưới
Viêm phổi do phế cầu

▪ Là vi khuẩn hay gặp nhất gây viêm phổi ở các độ

tuổi, thường gặp ở người trẻ
▪ Tổn thương điển hình là các vùng đông đặc thuỳ
đáy
▪ Vùng đông đặc thường đồng nhất, có dấu hiệu khí
phế quản đồ, giới hạn ở một thuỳ phổi
▪ Viêm phổi dạng tròn có thể giống u phổi
▪ Tổn thương ít khi tạo hang
▪ Có thể tràn dịch, viêm mủ màng phổi kèm theo
▪ Hình ảnh xquang cải thiện nhanh
Viêm phổi do tụ cầu
▪ Thường gặp ở bệnh nhân suy yếu hoặc nhiễm trùng bội
nhiễm trong cúm
▪ Đôi khi có biến chứng nhiễm trùng máu, đặc biệt ở bệnh
nhân lạm dụng thuốc
▪ Hình ảnh điển hình là đông đặc nhu mô phổi, phân bố
theo phân thuỳ
▪ Tổn thương dạng đốm hoặc đồng nhất, hiếm gặp hình
ảnh khí phế quản đồ
▪ ở trẻ em tổn thương xu hướng đông đặc nhanh hơn
▪ ở người lớn gặp 60% tổn thương gặp ở hai phổi, thường
tạo áp xe
▪ Nếu theo đường máu tổn thương biểu hiện dưới dạng nốt
tròn, rải rác khắp phổi bờ ko rõ
Viêm phổi tròn

▪ Viêm phổi tròn đôi khi gây ra nốt phổi đơn

độc
▪ Chủ yếu gặp ở trẻ em
▪ Hình ảnh chung từ khối mờ nhỏ đến lớn, hình
tròn hoặc oval giới hạn kém rõ
▪ Trên CT: khối đậm độ mô mềm không đồng
nhất, có thể có gai, có hình phế quản đồ, dày
màng phổi và tổn thương vệ tinh
Viêm phổi do Klebsiella

▪ Thường gặp ở người già, suy kiệt, tiểu đường, viêm

phế quản phổi mạn tính
▪ Thường gặp một bên, ở phần sau thuỳ trên hoặc phần
trên thuỳ dưới
▪ ở giai đoạn cấp hình ảnh giống viêm phổi do phế cầu
▪ Đặc điểm khác VP phế cầu: có xu hướng xuất tiết
viêm nhiễm khá nhiều, làm tăng thể tích phổi tổn
thương
▪ Kết quả là đẩy lồi rãnh liên thuỳ, tạo apxe, tạo hang
▪ Khi lành có sự xơ hoá, tạo hang có thể giống như lao
phổi
Viêm phổi do vi khuẩn kị khí

▪ Thường gặp ở bệnh nhân có bệnh lý phổi trướ đó,

viêm quanh răng, viêm lợi
▪ Phổi phải thường gặp gấp 2 lần phổi trái
▪ Hình ảnh đông đặc phổi đồng nhất theo phân
thuỳ, giống u phổi
▪ Hạch rốn phổi và trung thất có thể lớn
▪ Hình ảnh hoại tử nặng nề, tạo hang thành dày
không đều, nằm ở phía sau của phổi
▪ Hình mức dịch khí hay gặp, nhu mô phổi xung
quang đông đặc