Professional Documents
Culture Documents
სესხების და კაპიტალის აღრიცხვა (ხშირად დასმული კითხვები)
სესხების და კაპიტალის აღრიცხვა (ხშირად დასმული კითხვები)
აღრიცხვა
სესხების აღრიცხვა
მაგალითი N1
ფაქტობრივი გარემოება
2023 წლის ივნისის თვემდე, საწარმოს არ უფიქსირდება გაცემული სესხი, ხოლო ივნისის თვეში
ფიზიკურ პირზე გასცა 20 000 აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარში) ოდენობის სესხი. ამასთან, სესხის
გაცემის დღეს (პირობითად 30 ივნისი), დოლარის გაცვლითმა კურსმა ლართან მიმართებაში,
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოცხადებული მონაცემების მიხედვით, შეადგინა 2.60
მოგვიანებით, ამავე წლის ივლისის თვეში, საწარმომ დამატებით გასცა სესხი 70 000 ლარის
ოდენობით. გარდა ამისა, ივლისის ბოლოს (31 რიცხვში), საწარმოს სააღრიცხვო პოლიტიკიდან
გამომდინარე, განხორციელდა ივნისში გაცემული სესხის (20 000$) გადაფასება ამ დღისთვის
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოცხადებული კურსით (2.55).
შეფასება და შედეგი
საწარმო ვალდებულია აღნიშნული ოპერაციები ასახოს ივლისის თვის საანგარიშო პერიოდის
მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაციის N3 დანართში: „სესხების და კაპიტალის აღრიცხვა“.
კერძოდ, აღწერილი ფაქტობრივი გარემოებიდან გამომდინარე, ჩანართში, „გაცემული სესხ(ებ)ი“,
შესაბამისი ინფორმაცია უნდა აისახოს შემდეგი პრინციპით:
● „საანგარიშო პერიოდის საწყისი ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის საწყისი
თარიღის მდგომარეობით გაცემული სესხის ოდენობა ლარში, რაც შეადგენს 52 000 ლარს (20 000 * 2.60).
● „ზრდა საანგარიშო პერიოდში, სულ“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვეში გაცემული
სესხი - 70 000 ლარი.
● „შემცირება საანგარიშო პერიოდში, სულ“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივნისის თვეში აშშ
დოლარში გაცემული სესხის (20 000 $) გადაფასებით მიღებული სხვაობის თანხა - 1 000 ლარი ((20 000 $ *
2,60) - (20 000 $ * 2,55), ანუ 52 000 - 51 000). ამასთან, აღნიშნული სხვაობა (1 000 ლარი) ასევე აისახება
უჯრაში „მათ შორის, გადაფასება“.
● „საანგარიშო პერიოდის საბოლოო ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის ბოლო
თარიღის მდგომარეობით გაცემული სესხის ჯამური ოდენობა ლარში, რაც განსახილველ შემთხვევაში
შეადგენს 121 000 ლარს (52 000 – 1 000 + 70 00) (იხ. ნიმუში N1).
ნიმუში N1
შინაარსი
მაგალითი N2
ფაქტობრივი გარემოება
2023 წლის ივნისის თვემდე, საწარმოს არ უფიქსირდება გაცემული სესხი, ხოლო ივნისის თვეში
კომერციული ბანკიდან აიღო 100 000 აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარში) ოდენობის სესხი. ამასთან,
სესხის აღების დღეს (პირობითად 30 ივნისი), დოლარის გაცვლითმა კურსმა ლართან მიმართებაში,
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოცხადებული მონაცემების მიხედვით, შეადგინა 2.50
მოგვიანებით, ამავე წლის ივლისის თვეში, საწარმომ დამატებით აიღო სესხი 200 000 ლარის
ოდენობით. გარდა ამისა, ივლისის ბოლოს (31 რიცხვში), საწარმოს სააღრიცხვო პოლიტიკიდან
გამომდინარე, განხორციელდა ივნისში აღებული სესხის (100 000$) გადაფასება ამ დღისთვის
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოცხადებული კურსით (2.55).
შეფასება და შედეგი
საწარმო ვალდებულია აღნიშნული ოპერაციები ასახოს ივლისის თვის საანგარიშო პერიოდის
მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაციის N3 დანართში: „სესხების და კაპიტალის აღრიცხვა“.
კერძოდ, აღწერილი ფაქტობრივი გარემოებიდან გამომდინარე, ჩანართში, „მიღებული სესხ(ებ)ი“,
შესაბამისი ინფორმაცია უნდა აისახოს შემდეგი პრინციპით:
● „საანგარიშო პერიოდის საწყისი ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის საწყისი
თარიღის მდგომარეობით აღებული სესხ(ებ)ის ოდენობა ლარში, რაც შეადგენს 250 000 ლარს (100 000 *
2.50).
● „ზრდა საანგარიშო პერიოდში, სულ“ – აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვეში აღებული
სესხის თანხა - 200 000 ლარი, აგრეთვე, ივნისის თვეში აშშ დოლარში აღებული სესხის (100 000 $)
გადაფასებით მიღებული სხვაობის თანხა 5 000 ლარი ((100 000 $ * 2,55) - (100 000 $ * 2,50), ანუ 255 000 -
250 000). ამასთან, აღნიშნული სხვაობა (5 000 ლარი) ასევე აისახება უჯრაში: „მათ შორის, გადაფასება“.
● „საანგარიშო პერიოდის საბოლოო ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის ბოლო
თარიღის მდგომარეობით მიღებული სესხის ჯამური ოდენობა ლარში, რაც განსახილველ შემთხვევაში
შეადგენს - 455 000 ლარს (250 000 + 200 000 + 5 000) (იხ. ნიმუში N2).
ნიმუში N2
შინარსი
კაპიტალის აღრიცხვა
შეფასება და შედეგი
საწარმო ვალდებულია აღნიშნული ოპერაციები ასახოს ივლისის თვის საანგარიშო პერიოდის
მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაციის N3 დანართში: „სესხების და კაპიტალის აღრიცხვა“.
კერძოდ, აღწერილი ფაქტობრივი გარემოებიდან გამომდინარე, ჩანართში, „საწარმოს კაპიტალი“,
შესაბამისი ინფორმაცია უნდა აისახოს შემდეგი პრინციპით:
● „საანგარიშო პერიოდის საწყისი ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის საწყისი
თარიღის მდგომარეობით A დამფუძნებლის მიერ საწარმოს კაპიტალში ფაქტობრივად
განხორციელებული ფულადი შენატანების ოდენობა - 100 000 ლარი.
● „ზრდა საანგარიშო პერიოდში, სულ“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის საანგარიშო
პერიოდში B დამფუძნებლის მიერ საწარმოს კაპიტალში ფაქტობრივად განხორციელებული
არაფულადი შენატანების ოდენობა - 100 000 ლარი.
● „საანგარიშო პერიოდის საბოლოო ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება ივლისის თვის ბოლო
თარიღის მდგომარეობით არსებული საწარმოს კაპიტალის ფაქტობრივი ოდენობა - 200 000 ლარი (იხ.
ნიმუში N3).
ნიმუში N3
მაგალითი N4
ფაქტობრივი გარემოება
A საწარმომ, როგორც B და C საწარმოების დამფუძნებელმა/პარტნიორმა, მათ კაპიტალში, 2022 წლის
იანვრის თვეში შეიტანა ჯამში 100 000 ლარი, მათ შორის, B საწარმოში - 70 000 ლარი, ხოლო C
საწარმოში 30 000 ლარი. მოგვიანებით, A საწარმომ მიიღო B საწარმოში რიცხული კაპიტალის 10%-ით
(7 000 ლარით) შემცირების, ხოლო C საწარმოს კაპიტალის 17 000 ლარის ოდენობით გაზრდის
გადაწყვეტილება.
შეფასება და შედეგი
A საწარმო ვალდებულია აღნიშნული ოპერაციები ასახოს 2023 წლის ივლისის თვის საანგარიშო
პერიოდის მოგების გადასახადის ყოველთვიური დეკლარაციის N3 დანართში: „სესხების და კაპიტალის
აღრიცხვა“. კერძოდ, აღწერილი ფაქტობრივი გარემოებიდან გამომდინარე, ჩანართში, „სხვა საწარმოში
რიცხული კაპიტალი“, შესაბამისი ინფორმაცია უნდა აისახოს შემდეგი პრინციპით:
● „საანგარიშო პერიოდის საწყისი ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება 2023 წლის ივლისის თვის
საწყისი თარიღის მდგომარეობით შვილობილ საწარმოებში რიცხული კაპიტალის ჯამური ოდენობა -
100 000 ლარი.
● „ზრდა საანგარიშო პერიოდში, სულ“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება 2023 წლის ივლისის
საანგარიშო პერიოდში A საწარმოს მიერ C საწარმოში ფაქტობრივად შეტანილი კაპიტალის ოდენობა -
17 000 ლარი.
● „შემცირება საანგარიშო პერიოდში, სულ“ - აისახება 2023 წლის ივლისის საანგარიშო პერიოდში A
საწარმოს მიერ B საწარმოს კაპიტალის შემცირებული ოდენობა - 7 000 ლარი.
● „საანგარიშო პერიოდის საბოლოო ნაშთი“ - აღნიშნულ უჯრაში აისახება 2023 წლის ივლისის თვის
ბოლო თარიღის მდგომარეობით B და C საწარმოებში რიცხული კაპიტალის ჯამური ოდენობა - 110 000
ლარი (იხ. ნიმუში N4).
ნიმუში N4
შემცირება
ზრდა საანგარიშო
საანგარიშო
პერიოდში
პერიოდში
საანგარიშო საანგარიშო პერიოდის
შინაარსი პერიოდის საბოლოო ნაშთი
საწყისი ნაშთი
სულ სულ
დიახ, ასეა.
3. ხოლო თუ კომპანია უმოქმედოა, მაგრამა აქვს სესხის ან/და კაპიტალის ნაწილში თანხების მოძრაობა,
ვალდებულია წარმოადგინოს ეს მოგების დეკლარაციის დანართი,
MARI, 11:48 AM
1. ასევე კიდევ ხშირი კითხვა: მოგებით დასაბეგრი ობიექტი არ მაქვს, მაგრამ მაქვს სესხი და
კაპიტალი უნდა შევავსო მოგების ყოველთვიური დეკლარაცია?-დღგ-ს გადამხდელ კომპანიებს
ისედაც აქვთ ვალდებულება ყოველთვე აგზავნონ მოგების დეკლარაცია თუნდაც ნულოვანი და
აუცილებლად ამ გრაფებს შეავსებთ. ისეთი კომპანიები, რომლებიც არ არიან დღგ-ს
გადამხდელები უნდა მონიშნოთ მოგების ყოველთვიური დეკლარაცია და ეს გრაფები შეავსოთ
თუ გაქვთ სესხი ან კაპიტალი
2. მოგების დეკლარაციის გრაფის არასწორად შევსება რა ჯარიმებს გამოიწვევს? პასუხი: 100
ლარიანი ჯარიმისა შემოწმების დროს იმოქმედებს და თავისი შეხედულებისამებრ დაგიბეგრავენ
თანხებს ანუ დააკვალიფიცირებენ ოპერაციას.
3. კიდევ ხშირი კითხვა: მოგებით დასაბეგრი ობიექტი არ მაქვს, მაგრამ მაქვს სესხი და კაპიტალი
უნდა შევავსო მოგების ყოველთვიური დეკლარაცია?-დღგ-ს გადამხდელ კომპანიებს ისედაც აქვთ
ვალდებულება ყოველთვე აგზავნონ მოგების დეკლარაცია თუნდაც ნულოვანი და აუცილებლად
ამ გრაფებს შეავსებთ. ისეთი კომპანიები, რომლებიც არ არიან დღგ-ს გადამხდელები უნდა
მონიშნოთ მოგების ყოველთვიური დეკლარაცია და ეს გრაფები შეავსოთ თუ გაქვთ სესხი ან
კაპიტალი
https://infohub.rs.ge/ka/workspace/document/a7123db3-2aad-462a-8952-7cd967538eb8?
openFromSearch=true&fbclid=IwAR0vmdnj57WRw0XRBbxfYE0-iA9umV5CePpy-SMcm6agfm0fKRu5MBqhmn8
სესხი
1. დანართ 3-ში სესხის შესახებ ინფორმაციაში უნდა დაფიქსირდეს სესხის ძირი თანხები .
2. უცხოურ ვალუტაში გაცემული/მიღებული სესხის გადაფასება ხდება საწარმოს სააღრიცხვო
პოლიტიკიდან გამომდინარე, შესაბამისად უჯრა ,,მათ შორის გადაფასება “ შესაძლოა
შეივსოს კვარტალურად, ყოველთვიურად...
3. მაგალითი: სესხი მიღებულია/გაცემულია 5 მაისს (კურსი 2,1) უცხოურ ვალუტაში და
სააღრიცხვო პოლიტიკა გადაფასებას ითვალისწინებს წელიწადში ერთხელ წლის ბოლოს .
მიუხედავად იმისა, რომ 01.07.2023 წლის მდგომარეობით კურსი შეიცვალა (კურსი 2,6) -
ივლისის თვის დეკლარაციაში ,,საანგარიშო პერიოდის საწყის ნაშთში “ გადამხდელი სესხზე
ინფორმაციას დააფიქსირებს 5 მაისის კურსით, ხოლო გადაფასების შესახებ ინფორმაციას
ასახავს წლის ბოლოს.
4. საბანკო გარანტიის თანხა-( საბანკო გარანტიის დროს ხდება ბანკის მიერ კომპანიის
ანგარიშზე არსებული თანხის დაბლოკვა გარკვეული პირობით ) - კომპანიის სესხის შესახებ
ინფორმაციაში არ მოხვდება.
5. გადამხდელს დაუმტკიცდა საკრედიტო ხაზი- მხოლოდ დამტკიცება არ არის დეკლარაციაში
ასახვის საფუძველი. ინფორმაციაში მოხვდება მაშინ როცა გადამხდელს თანხა დაუჯდება
ანგარიშზე და მოხდება მისი გამოყენება/განკარგვა.
6. მიუხედავად იმისა სესხი გრძელვადიანია თუ მოკლევადიანი -უნდა აისახოს ინფორმაციაში .
7. ოვერდრაფტის- მხოლოდ დამტკიცება არ ნიშნავს მიღებულ სესხს . სესხად განიხილება
როდესაც მოხდება თანხის გადმოტანა გადამხდელის საბანკო ანგარიშზე და შეეძლება
წვდომა/სარგებლობა/გამოყენება.
8. შემოდის კითხვები ლიზინგზე -ლიზინგი სესხის ინფორმაციაში არ აისახება .
კაპიტალი
1. კაპიტალში დასაშვებია შეტანილ იქნას ფულადი და არაფულადი აქტივი , ასევე
არამატერიალური აქტივი და მომსახურება.
2. კაპიტალი არ ექვემდებარება გადაფასებას.
3. კაპიტალის ზრდის/შემცირების იდენტიფიცირებისათვის სასურველია არსებობდეს კრების
ოქმი, აღნიშნული დოკუმენტის საჯარო რეესტრში გატარებას მოქმედი კანონმდებლობა არ
ითვალისწინებს. გადამხდელს ბანკში თუ შეაქვს კაპიტალის თანხა შეუძლია დანიშნულებაში
მიუთითოს ,,კაპიტალის შევსება“ . მნიშვნელოვანია რომ არსებობდეს სათანადო
ბუღალტრულ გატარებები.
4. კაპიტალში შეტანილ არაფულად აქტივს (შენობა-ნაგებობა) შესაძლოა დაერიცხოს ცვეთა ან
აფასდეს მხოლოდ ქონების გადასახადის მიზნებისთვის.
5. მაგალითი: 2019 წლის იანვარში გადამხდელს კაპიტალშე შეტანილი 100 000 $ (კურსი 2. 1)
შენობა ნაგებობა. დეკლარაციაში 01.07.2023 წლის მდგომარეობით საწყის ნაშთში
დაფიქსირდება 210 000 ლარი. გადამხდელს შეუძლია ბუღალტრული ცვეთა ან ქონების
აფასება განაცორციელოს- მხოლოდ ქონების გადასახადის მიზნებისთვის .
6. გაუნაწილებელი მოგების კაპიტალში გადატანისას უნდა არსებობდეს კაპიტალის გაზრდის
შესაბამისი შიდა დოკუმენტი, ამასთან გასათვალისწინებელია , რომ გაუნაწილებელი მოგების
კაპიტალში გადატანა ითვალისწინებს მოგების/დივიდენდის გადასახადის დარიცხვას
(ითვლება რომ პირმა გაიტანა მოგება და შემდეგ გატანილი მოგებით გაზარდა კაპიტალი ).
7. კრების ოქმით დადგენილია, რომ კაპიტალი უნდა შეივსოს 100 000 ლარამდე , თუმცა
კაპიტალში შეტანილია მხოლოდ 30 000 ლარი - დეკლარაციაში 01.07.2023 წლის
მდგომარეობით ,,საანგარიშო პერიოდის საწყის ნაშთში“ დაფიქსირდება ფაქტობრივი
შენატანი 30 000 ლარი.
დამატებითი საკითხები: