Chương 2.

NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG QUÁ

TRÌNH ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
2.1. Thuận lợi
2.1.1. Về lãnh đạo
i. Sự thống nhất và đồng bộ trong lãnh đạo
Việt Nam có một hệ thống lãnh đạo thống nhất và đồng bộ dưới sự dẫn dắt của
Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự thống nhất trong đường lối lãnh đạo từ trung ương
đến địa phương giúp tạo ra một hướng đi rõ ràng và nhất quán trong các chính sách
phát triển kinh tế và xã hội. Nhờ đó, đất nước có thể tập trung vào các mục tiêu dài
hạn và thực hiện chúng một cách hiệu quả.
ii. Lãnh đạo có kinh nghiệm và tầm nhìn
Các nhà lãnh đạo của Việt Nam có kinh nghiệm trong việc quản lý và điều hành đất
nước. Nhiều người trong số họ đã trải qua quá trình giáo dục, rèn luyện và tích lũy
kinh nghiệm qua nhiều vị trí khác nhau. Họ có tầm nhìn dài hạn và hiểu rõ các
thách thức cũng như cơ hội của đất nước trong việc tiến lên chủ nghĩa xã hội.
iii. Khả năng ứng phó linh hoạt với thay đổi
Sự lãnh đạo ở Việt Nam đã chứng tỏ khả năng ứng phó linh hoạt trước những biến
động của tình hình quốc tế và trong nước. Các nhà lãnh đạo không ngần ngại đưa ra
các chính sách thay đổi để thích ứng với tình hình mới, đảm bảo duy trì sự ổn định
và phát triển của đất nước.
iv. Tạo dựng sự đồng thuận xã hội
Lãnh đạo Việt Nam đã thành công trong việc tạo dựng sự đồng thuận xã hội và
chính trị thông qua việc đối thoại, lắng nghe ý kiến từ mọi tầng lớp nhân dân. Sự
tham gia của người dân trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước tạo ra một
môi trường thuận lợi cho tiến trình đi lên chủ nghĩa xã hội.
v. Khả năng tập trung nguồn lực và quyết định đúng đắn
Nhờ sự lãnh đạo thống nhất, Việt Nam có khả năng tập trung nguồn lực vào những
mục tiêu quan trọng, giúp đạt được tiến bộ nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực. Lãnh
đạo cũng đưa ra các quyết định đúng đắn dựa trên tình hình thực tế, giúp đất nước
vượt qua những khó khăn và thách thức.

2.1.2. Về truyền thống

 i. Truyền thống đoàn kết và tương trợ lẫn nhau
Một trong những truyền thống nổi bật của người Việt Nam là tinh thần đoàn kết và
tương trợ lẫn nhau. Điều này thể hiện qua các phong trào "lá lành đùm lá rách" và
"uống nước nhớ nguồn." Tinh thần đoàn kết giúp người dân vượt qua khó khăn,
cùng nhau xây dựng và phát triển đất nước. Sự đoàn kết này tạo điều kiện thuận lợi
cho quá trình đi lên chủ nghĩa xã hội, hướng tới mục tiêu chung là xây dựng một xã
hội công bằng, văn minh.
ii. Truyền thống yêu nước và bảo vệ tổ quốc
Việt Nam có truyền thống yêu nước sâu sắc, đã được chứng minh qua nhiều cuộc
đấu tranh giành độc lập dân tộc. Tinh thần yêu nước thúc đẩy người dân đóng góp
vào quá trình phát triển đất nước, xây dựng xã hội chủ nghĩa. Truyền thống này
cũng khuyến khích sự tham gia tích cực của người dân vào các hoạt động xã hội,
đóng góp vào sự ổn định và tiến bộ chung.
iii. Giá trị văn hóa và đạo đức truyền thống
Người Việt Nam coi trọng các giá trị văn hóa và đạo đức truyền thống như hiếu
nghĩa, trung thực, và trách nhiệm. Những giá trị này tạo nên sự bền vững trong mối
quan hệ giữa các thành viên trong xã hội, giúp củng cố tinh thần đoàn kết và tương
trợ lẫn nhau. Đặc biệt, những giá trị đạo đức truyền thống đóng vai trò quan trọng
trong việc xây dựng một xã hội công bằng và văn minh.
iv. Truyền thống giáo dục và học tập
Việt Nam có truyền thống coi trọng giáo dục và học tập, được thể hiện qua câu tục
ngữ "hiền tài là nguyên khí của quốc gia." Truyền thống này thúc đẩy người dân nỗ
lực học tập, trau dồi kiến thức và kỹ năng, từ đó nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực của đất nước. Một lực lượng lao động có trình độ cao sẽ góp phần quan trọng
vào quá trình đi lên chủ nghĩa xã hội.

2.1.3. Về nền tảng kinh tế – xã hội

i. Tăng trưởng kinh tế ổn định và bền vững
Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng kinh tế ấn tượng trong những thập kỷ gần
đây, với tỷ lệ tăng trưởng GDP ổn định. Điều này cho phép Việt Nam cải thiện điều
kiện sống của người dân và đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế, và các lĩnh vực
xã hội khác. Tăng trưởng kinh tế ổn định cũng tạo ra nguồn lực để đầu tư vào các
dự án phát triển dài hạn, phục vụ cho mục tiêu xây dựng xã hội chủ nghĩa.
 ii. Nguồn nhân lực dồi dào và có chất lượng cao
Việt Nam có một lực lượng lao động trẻ, năng động và có chất lượng cao nhờ sự
đầu tư vào giáo dục và đào tạo. Chính sách giáo dục phổ cập và chương trình đào
tạo nghề đã giúp nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng của người lao động.
Nguồn nhân lực chất lượng cao là một yếu tố quan trọng trong quá trình công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và xây dựng xã hội chủ nghĩa.

2.1.4. Về môi trường quốc tế

i. Sự hội nhập kinh tế quốc tế
Việt Nam đã tham gia vào nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) và tổ chức kinh
tế quốc tế, như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương
(CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA),
và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Sự hội nhập kinh tế này mở ra nhiều cơ
hội cho Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế, đa dạng hóa thương mại, và tăng
cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước.
ii. Hợp tác quốc tế trong nhiều lĩnh vực
Việt Nam đã xây dựng mối quan hệ hợp tác với nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế
trong các lĩnh vực như giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, và môi trường. Những
hợp tác này giúp Việt Nam tiếp cận được nguồn tài nguyên, kiến thức, và công
nghệ tiên tiến từ bên ngoài, góp phần thúc đẩy quá trình hiện đại hóa và phát triển
bền vững.
iii. Sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế
Việt Nam được nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế ủng hộ và hỗ trợ trong quá trình
phát triển. Các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (World Bank), Quỹ Tiền tệ
Quốc tế (IMF), và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã cung cấp nguồn vốn,
chuyên gia, và chương trình hỗ trợ để thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội của
Việt Nam.
iv. Vai trò tích cực trong các tổ chức quốc tế
Việt Nam đã tích cực tham gia vào nhiều tổ chức quốc tế, như Liên Hợp Quốc,
Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), và các tổ chức khu vực khác. Sự
tham gia này giúp Việt Nam nâng cao vị thế trên trường quốc tế, có tiếng nói trong
các vấn đề khu vực và toàn cầu, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác với nhiều quốc gia
khác.
 v. Sự ổn định trong khu vực và thế giới
Môi trường quốc tế ổn định tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam tập trung vào quá
trình phát triển kinh tế và xã hội. Sự ổn định khu vực và quốc tế giúp Việt Nam duy
trì được mối quan hệ ngoại giao và hợp tác thương mại, đồng thời tập trung nguồn
lực cho các mục tiêu phát triển bền vững trong nước.

2.2. Khó khăn

2.2.1. Về tham nhũng, lãng phí
 Tác động đến sự ổn định chính trị: Tham nhũng và lãng phí có thể làm suy
yếu lòng tin của người dân vào hệ thống chính trị và chính phủ. Điều này có
thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội, gây cản trở cho quá trình phát triển.
 Lãng phí nguồn lực: Tham nhũng và lãng phí dẫn đến việc sử dụng không
hiệu quả nguồn lực của đất nước. Các dự án phát triển không được thực hiện
đúng kế hoạch, gây thất thoát nguồn lực và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát
triển bền vững.
 Cản trở phát triển kinh tế: Tham nhũng và lãng phí có thể cản trở hoạt
động kinh doanh, đầu tư, và thương mại. Sự thiếu minh bạch và công bằng
trong kinh doanh có thể làm giảm tính cạnh tranh và gây thiệt hại cho các
doanh nghiệp và nền kinh tế nói chung.
 Giảm hiệu quả quản lý: Tham nhũng và lãng phí thường đi đôi với quản lý
kém hiệu quả. Các cán bộ, công chức tham nhũng có thể làm giảm chất
lượng dịch vụ công và gây khó khăn cho người dân trong việc tiếp cận các
dịch vụ cần thiết.
 Gây mất công bằng xã hội: Tham nhũng và lãng phí có thể làm tăng khoảng
cách giàu nghèo và tạo ra bất công xã hội. Những người có quyền lực có thể
lợi dụng vị trí của mình để trục lợi, trong khi những người yếu thế hơn phải
chịu thiệt thòi.
 Khó khăn trong xây dựng niềm tin của người dân: Tham nhũng và lãng
phí làm giảm niềm tin của người dân vào hệ thống chính trị và cơ quan nhà
nước. Điều này có thể dẫn đến sự xa rời của người dân khỏi mục tiêu chung
của chủ nghĩa xã hội.
 Khó khăn trong đấu tranh phòng chống tham nhũng và lãng phí: Mặc dù
Việt Nam đã có những nỗ lực trong việc phòng chống tham nhũng và lãng
 phí, việc thực hiện những chính sách này còn gặp nhiều khó khăn do hệ
thống pháp luật chưa hoàn thiện và sự thiếu minh bạch trong quản lý.
2.2.2. Về khoảng cách giàu nghèo
 Sự chênh lệch giữa thành thị và nông thôn: Một trong những nguyên nhân
chính dẫn đến khoảng cách giàu nghèo là sự chênh lệch về phát triển giữa
các vùng miền. Khu vực thành thị, đặc biệt là các thành phố lớn, thường phát
triển hơn về kinh tế và cơ sở hạ tầng so với khu vực nông thôn. Điều này dẫn
đến chênh lệch về thu nhập và cơ hội tiếp cận các dịch vụ công giữa hai khu
vực.
 Sự chênh lệch về cơ hội giáo dục: Cơ hội giáo dục không đồng đều là một
yếu tố làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo. Ở một số vùng nông thôn và
vùng sâu, vùng xa, người dân có ít cơ hội tiếp cận giáo dục chất lượng cao.
Điều này ảnh hưởng đến khả năng kiếm việc làm và cải thiện đời sống của
họ.
 Chênh lệch trong tiếp cận dịch vụ y tế: Tương tự giáo dục, khả năng tiếp
cận dịch vụ y tế chất lượng cao cũng khác nhau giữa các vùng miền. Ở một
số khu vực khó khăn, người dân không được tiếp cận đầy đủ với các dịch vụ
y tế cơ bản, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của họ.

2.2.3. Về suy thoái đạo đức, lối sống

 Lối sống vật chất và thực dụng: Sự tác động của kinh tế thị trường và toàn
cầu hóa đã dẫn đến sự gia tăng lối sống vật chất và thực dụng trong xã hội.
Nhiều người tập trung vào việc tích lũy tài sản và tiêu thụ, thay vì tập trung
vào những giá trị tinh thần và đạo đức.
 Sự suy thoái giá trị truyền thống: Sự thay đổi nhanh chóng của xã hội có
thể dẫn đến sự suy thoái các giá trị truyền thống như gia đình, tình đoàn kết,
và lòng hiếu thảo. Điều này có thể làm suy giảm sự ổn định và gắn kết trong
xã hội.
 Sự phát triển của văn hóa tiêu cực: Sự phổ biến của các loại hình giải trí
và truyền thông không lành mạnh có thể ảnh hưởng đến lối sống và đạo đức
của người dân, đặc biệt là giới trẻ. Những hình ảnh và thông điệp tiêu cực có
thể làm lệch lạc giá trị và chuẩn mực đạo đức.
 Suy thoái đạo đức trong lĩnh vực giáo dục: Một số hiện tượng tiêu cực
trong lĩnh vực giáo dục như gian lận trong học tập, chạy điểm, hoặc thiếu
 trách nhiệm của giáo viên có thể ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và làm
giảm niềm tin của người dân vào hệ thống giáo dục.
 Thiếu gương mẫu của cán bộ, công chức: Sự thiếu gương mẫu trong hành
động và lối sống của một số cán bộ, công chức có thể làm suy giảm lòng tin
của người dân và làm ảnh hưởng tiêu cực đến mục tiêu phát triển xã hội chủ
nghĩa.

2.2.4. Về biến đổi khí hậu, dịch bệnh

*Biến đổi khí hậu:
 Thiên tai thường xuyên hơn: Biến đổi khí hậu làm tăng tần suất và mức độ
nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán
và sạt lở đất. Điều này gây thiệt hại lớn cho nông nghiệp, cơ sở hạ tầng và
đời sống của người dân, đặc biệt là ở những vùng ven biển và vùng núi.
 Mất mát tài nguyên tự nhiên: Biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi các hệ
sinh thái và gây mất mát tài nguyên tự nhiên như rừng, đất và nước. Điều
này ảnh hưởng đến sinh kế của nhiều người dân, đặc biệt là những người
sống phụ thuộc vào nông nghiệp và ngư nghiệp.
 Rủi ro đối với sức khỏe: Biến đổi khí hậu có thể làm tăng nguy cơ của một
số bệnh truyền nhiễm và bệnh liên quan đến thời tiết như sốt rét, sốt xuất
huyết, và bệnh đường hô hấp. Sự gia tăng nhiệt độ và biến đổi khí hậu cũng
có thể gây áp lực lên hệ thống y tế.
*Dịch bệnh:
 Tác động đến kinh tế: Các dịch bệnh như đại dịch COVID-19 đã gây ra sự
gián đoạn nghiêm trọng cho nền kinh tế, làm gián đoạn chuỗi cung ứng, làm
giảm nhu cầu tiêu dùng và du lịch, đồng thời làm tăng tỷ lệ thất nghiệp.
 Áp lực lên hệ thống y tế: Dịch bệnh tạo ra áp lực lớn lên hệ thống y tế, đòi
hỏi sự đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của người dân.
Điều này đòi hỏi sự đầu tư lớn vào hạ tầng y tế và nguồn nhân lực y tế.
 Tác động đến xã hội: Dịch bệnh gây ra những thay đổi trong lối sống và
sinh hoạt xã hội, làm gián đoạn giáo dục, lao động và dịch vụ công. Điều này
có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của người dân.