Các phương pháp tạo hình ống tuỷ

1. Tạo hình hệ thống ống tuỷ bằng phương pháp bước lùi
Wein, Martin, Waltan và Mullary cho rằng phương pháp bước lùi sẽ tránh được các tai biến
kỹ thuật như tạo nấc ống tuỷ, chuyển, loe hoặc thủng chóp răng.
Tuy vậy phương pháp này có thể đẩy các chất mùn ngà qua chóp răng và hậu quả là bệnh
nhân dễ đau sau khi đã được hàn kín toàn bộ ống tuỷ
Việc tạo hình hệ thống ống tuỷ bằng phương pháp bước lùi được thực hiện qua các bước
sau
Bước 1: Sửa soạn vùng chóp
Trước tiên dùng cây thăm dò (Pathfinder) hoặc cây trâm có số nhỏ (08-10-15)
để đi hết chiều dài làm việc ống tủỷ, chiều dài này được xác định tại điểm thắt chóp ràng
(kiểm tra X-quang với điểm tham chiếu cách chóp 0,5 - 1mm)
Lưu ý trước khi dưa vào ống tủỷ, cây thăm dò này phải được bẻ cong và đưa vào ống tuỷ
cùng với chất làm trơn.
Động tác của cây trâm là động tác qua lại (như quả lắc đồng hồ) với biên độ từ
30° đến 60°. Đầu tiên xoay sang phải (theo chiều kim đồng hồ) và rút ra. Khi cây trâm rút ra
phải lau sạch, bẻ cong lại, cùng với chất làm trơn dựa vào ống tuỷ đúng vị trí. Tiếp tục như
vậy với số trâm lớn hơn, chiều dài của cây nong vẫn giữ nguyên (bằng chiều dài làm việc
của ống tuỷ) và cùng động tác lắc qua lắc lại như đã nêu ở trên cho đến khi phần chóp
được sửa soạn đến cây nong số 25
Lưi ý: Việc bơm rửa bằng dung dịch hypochlorite 2-3% luôn đi kèm mỗi lần thay trâm để loại
bỏ các chất cặn bã, mùn ngà tránh tắc nghên hoặc đẩy quá chóp.
Bước 2:
Sau khi sửa soạn xong vùng chóp với cây trâm số 25, chuyển lên cây trâm số 30 với chiêu
dài ngăn hơn 1mm. Cây trâm này cũng được bẻ cong trước và đưa vào ống tuỷ với chất
làm trơn. Động tác cũng như bước 1, lắc qua lắc lại.
Tiếp tục với cây nong số 35 với chiều dài ngắn hơn 1mm (tức là ngắn hơn chiều dài của cây
nong số 25 là 2mm). Với động tác như trên. Có nghĩa là mỗi lần tăng một số trâm thì chiều
dài lại ngắn đi 1 mm. Tiếp tục như vậy cho đến khi gặp đoạn thẳng của ống tuỷ
Lưu ý: dùng cây trâm số 25 để rà soát, làm nhẫn thành ống tuỷ và bơm rửa đều đặn.
Bước 3:
Khi đến đoạn thẳng của ống tuỷ, chúng ta có thể dùng những cây Gates số nhỏ (số 1 - 2) và
lớn dần tới số 3 - 4 - 5 - 6 với chiều dài ngắn dần để tạo độ thuôn
Lưu ý: đưa cây Gates vào ống tuỷ cùng với chất làm trơn.
Bước 4:
Rà soát, làm nhẫn toàn bộ ống tủỷ bằng cây trâm 25 (hình 4.10d) để hoàn tất việc tạo thuôn
đều từ chỗ thắt ở chóp đến miệng ống tủỷ. Ở giai đoạn này dùng cây trâm dũa số 25, loại
đầu nhẫn sẽ an toàn và có hiệu quả hơn. Lúc này ống tuỷ đã được hoàn tất với dạng thuôn
dần và sẵn sàng để hàn ống tuỷ
Việc áp dụng phương pháp bước lùi giúp chúng ta tránh được những nguy hại, tổn thương
trong quá trình sửa soạn ống tuỷ. Nhưng lại rất dễ đẩy các chất mùn ngà, vi khuẩn tổ chức
tuỷ hoại tử ra vùng chóp. Để khắc phục nhược điểm này phương pháp bước xuống được
giới thiệu.
2. Tạo hinh hệ thống ống tuỷ bằng phương pháp bước xuống
Phương pháp này còn gọi là "Phương pháp từ thân răng xuống không áp lực" ở phương
pháp này các mũi Gates và các cây trâm có số lớn được sử dụng để sửa soạn 2/3 ống tủỷ
phần trên chân răng, rồi lần lượt các cây trâm có số nhỏ hơn được dùng cho tới chóp răng.
Việc tạo thuôn 2/3 ổng tuy ở phía trên trước sẽ tạo đường vào thuận lợi, không vương kẹt
khi nong vùng chóp, giúp quá trình sưa soạn vùng chóp tôt hơn. Đông thời tạo lối thoát để
các chất cặn bã, mùn ngà trào ngược ra khi nong hoặc bơm rửa (vì khi nong hoặc bơm rửa
áp lực sẽ đẩy chất cặn bã, mùn ngà qua chóp như một cái pit tông) do vậy, việc đẩy qua
chóp các chất cặn bã sẽ giảm đi.
Bước 1: Chuẩn bị ống tuy đến đoạn cong
Dùng cây trâm số 35 đưa vào ống tuy cùng với chất làm trơn đến khi cây nong gặp sức cản
của thành ống tủỷ. Chụp phim X-quang kiểm tra nếu tại điểm đó ống tuỷ cong, hẹp thì điểm
đó là điểm " Dừng" của dụng cụ và lối vào ống tủỷ sẽ được sửa soạn từ đoạn này trở lên.
Động tác qua lại như ở phương pháp bước lùi, đến khi cây trâm số 35 lỏng trong ống tuỷ ở
chiều dài như vậy. Dùng cây Gates từ số 1 rồi số 2, 3 để tạo thuôn (luôn nhớ bơm rửa).
Nếu trâm số 35 không vào được đến đoạn cong này thì dùng số nhỏ hơn để sửa soạn lồi
vào cho dên khi dùng được cây Gates. Phương pháp này Buchanan gọi là
"sửa soạn trước khi dùng cây Gates".
Bước 2: Chuẩn bị ống tủỷ đến cách chóp 3 mm
Sau khi sửa soạn ống tủỷ đến đoạn cong, chụp phim kiểm tra và xác định điểm cách chóp 3
mm. Đưa cây nong số 30 cùng chất làm trơn vào ống tủỷ cho đến lúc gặp sức cản, xoay 2
vòng một cách thụ động (không cưỡng lại sức cản của thành ống tuỷ. Tiếp theo với những
cây trâm số 25 với động tác như trên rồi tiếp tục với số 20, 15,... cho đến khi cách chóp 3
mm. Việc bơm rửa luôn phải được thực hiện sau mỗi lần thay dụng cụ.
Bước 3: Sửa soạn phần chóp
Sau khi sửa soạn xong bước 2, chụp phim kiểm tra và đo chiều dài làm việc. Lần lượt đi
xuống với các cây trâm nhỏ dần cho tới khi đến hết chiều dài làm việc. Rồi lần lượt dùng
các cây trâm có số lớn dần để sửa soạn phân chóp cho đạt đến cây trâm số 25.
Luôn nhớ bơm rửa ống
Bước 4: Hoàn thiện
Sau khi sửa soạn ống tuỷ đến chóp, dùng cây trâm số 25 hoặc 30 để rà soát và làm nhằn
toàn bộ ống tủỷ. Lúc này ống tuỷ sẽ thuôn đều từ miệng ống tủỷ đến điểm thắt hẹp ở chóp.
Theo Morgan và Montgromery, phương pháp bước xuống tạo hình phần chóp tốt và thuận
lợi hơn. Đồng thời ít đẩy chất cặn bã, mùn ngà qua chóp hơn phương pháp bước lùi do đó ít
có những cơn đau sau điều trị.
3. Phương pháp lai (Hybrid technique)
Đầu tiên dùng cây Gates số 1 và lớn dần cho đến hết phần thẳng của ống tuỷvà phải luôn
nhớ bơm rửa.
Trường hợp ngay cả cây Gates số 1 cũng không thể đưa vào ống tủỷ được, ta dùng cây
trâm có số nhỏ hơn cho đến khi có thể dùng được cây Gates.

Lưu ý không nên mở quá rộng ống tuỷ bằng cây Gates có số lớn vì có thể làm thủng hoặc
làm yếu chân răng.
Khi phần thẳng đã được làm rộng, do chiều dài bằng cây thăm dò hoặc các cây trâm số nhỏ
(xác định bằng X-quang). Tiến hành sửa soạn theo phương pháp bước lùi cho đến khi gặp
phần ống tuỷ đã được chuẩn bị. Trong phần cuối 2 mm ở chóp việc sửa soạn ống tủỷ với
các cây trâm nhỏ dần từ số 25 tới số 15 ngay tại điểm thắt.
Làm nhẵn, thuôn toàn bộ ống tủỷ bằng các cây trâm dũa có số nhỏ và luôn nhớ bơm rửa.
4. Sửa soạn ống tuỷ bằng kỹ thuật cân bằng lực (balance Force)
Kỹ thuật này dựa trên nguyên tắc của phương pháp lai nhưng bắt đầu từ phần chóp.
Sau khi thông và đo chiều dài làm việc của ống tuỷ, đưa cây trâm K-Flex (trân dẻo) số 15
xoay 1/4 vòng theo chiều kim đồng hồ - xoay sang phải (xoay nhẹ vừa tay) động tác này đẩy
cây trâm tiến vào trong ống tủỷ, gài rãnh cắt của cây trâm vào vị trí cắt (rãnh cắt tiếp xúc vào
thành ống tuỷ). Sau đó xoay cây trâm ngượ: chiều kim dồng hồ - xoay sang trái 1/4 vòng.
Nếu ống tuy rộng có thể xoay 1/2 ving. Động tác xoay trái sẽ cắt ngà ở thành ống tuỷ (động
tác xoay phải đã gài rãnh cắt vào thành ống tuỷ) mà không đẩy cây nong chui sâu hơn nữa
vào ống tủỷ.
Tiếp theo, kéo cây trâm ra (có ngà mủn ở rãnh cắt), bơm rửa sạch rồi đổi cây trâm có số lớn
hơn, thực hiện các động tác như trên để chuẩn bị ống tủỷ ở chóp số 25.
Sau đó lùi lại 1mm với cây trâm số 30 - 35 đến hết đoạn cong.
Đoạn ống tuỷ thẳng sử dụng cây Gates như phương pháp lai để sửa soạn, rồi rà soát, làm
nhẫn, tạo thuôn bằng cây trâm số 25.
5. Sửa soạn ống tuỷ bằng profile
Profile có những ưu điểm sau:
Cây nong profile có độ đàn hồi, có độ dẻo cao (chất liệu để sản xuất là hợp kim
Titarium và Niken).
Mặt cắt hình chữ U, do vậy dễ dàng lấy di những tổ chức mủn, nhưng không cắt quá nhiều
vào thành ống tuỷ.
Đầu chóp của cây nong hình côn, tù, do vậy không phá hủỷ vùng chóp.
Có nhiều độ thuôn khác nhau.
Do được gắn với tay khoan đặc chủng (có tốc độ từ 150 - 200 vòng /phút)
profie có thể đi qua đoạn ống tuy cong một cách dễ dàng, thậm trí với ống tủỷ cong đến 60°,
mà không sợ đi lệch hướng hoặc gãy dụng cụ trong ống tủỷ và cũng do được gắn với tay
khoan nên thuận lợi khi nong các răng sau.
*kỹ thuật
tau khi mở buồng tuỷ, tìm được các ống tuỷ, thông và đo chiều dài ống tuỷ (xác lịnh bằng
cách so sánh với chiều dài trung bình của ống tủỷ theo lý thuyết và chụp phim X-quang).
99
Sửa soạn ống tuỷ ở 2/3 ống tủỷ phía thân răng, lần lượt sử dụng các cây nong như sau:
+ rrofie 35
+ Profile 30
+ Profile 25
Tiếp theo dùng cây nong K-flex 15 hoặc 20 (dụng cụ cầm tay) để rà soát, thông toàn bộ ống
tuỷ đến chóp chân răng.
Sửa soạn phần chóp:
+ Profile 25
+ Profile 20
+ Profile 15
Rà soát, làm láng toàn bộ ống tủỷ bằng cây nong K-File 25.
Chú ý: mỗi lần thay cây nong phải bơm rửa để tổ chức hoại tử, ngà mửn trồi ra khỏi ống tuỷ