Học văn

cô Sương Mai

Insert picture here

TÌM HIỂU
CHUNG

al
ci
ffi
42 O
06 T
Tô Hoài Vợ chồng A Phủ

80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

TÁC GIẢ Tô Hoài (1920-2014)

1. Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác

▪ Tô Hoài sinh năm 1920 mất năm 2014, tên

khai sinh là Nguyễn Sen
▪ Ông là một nhà văn lớn với số lượng tác phẩm
Insert picture here đạt kỷ lục (gần 200 đầu sách với nhiều thể loại
khác nhau) trong văn học hiện đại Việt Nam.
▪ Ông được tôn vinh là một nhà văn chuyên
nghiệp, một “cây đại thụ văn chương”, một
“hạt ngọc” quý giá của nền văn học Việt. Tô

al
ci
Hoài sống đến đâu viết đến đó, sinh ra để viết

ffi
42 O
06 T
80 LO
với lòng yêu con chữ hết mực.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

TÁC GIẢ
Trước CMT8
Đặc điểm Văn học của ông chủ yếu viết về
sáng tác các loài vật và những câu chuyện
về người dân nông thôn sống
trong cảnh nghèo khổ.

Sau CMT8
Tác phẩm phản ánh cuộc sống
cơ cực của nhân dân dưới ách
thống trị tàn bạo của của giặc
xâm lược và con đường đến với

al
ci
ffi
Cách mạng giải phóng của họ.

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

⮚ Là một người nghệ sĩ rất đa tài, miệt mài sáng

tác nên hàng trăm tác phẩm ở nhiều thể loại
khác nhau: tiểu thuyết, truyện vừa, bút ký,
truyện ngắn, tự truyện, tiểu luận phê bình,
truyện viết cho thiếu nhi, các tác phẩm báo chí,…
Tô Hoài

al
ci
ffi
(1920-2014)

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

2. Quan điểm và phong cách sáng tác

QUAN ĐIỂM SÁNG TÁC

Theo ông “Viết văn là quá trình đấu

Sáng tác của ông thiên về diễn tranh để nói ra sự thật, đã là sự thật thì
không tầm thường, cho dù phải đập vỡ
tả sự thật đời thường.

al
ci
ffi
những thần tượng trong lòng người đọc.”

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

2. Quan điểm và phong cách sáng tác

PHONG CÁCH SÁNG TÁC

Thể hiện vốn hiểu Vốn từ vựng phong

biết sâu sắc, phong Lối trần thuật sinh phú được sử dụng
phú về phong tục, động, hóm hỉnh của đắc địa, tài ba, có

al
người từng trải.

ci
tập quán của nhiều sức lay động, lôi

ffi
42 O
06 T
80 LO
vùng miền. cuốn người đọc.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

3. Một số nhận định về Tô Hoài

✔ Vượt ra ngoài phạm vi của tác phẩm văn học,
sáng tác của Tô Hoài trở thành dữ liệu dù đã
phủ lớp bụi thời gian mơ hồ như chuyện dã
sử.

Tô Hoài quan niệm những trải nghiệm, những hiểu

biết của bản thân là kho của cải vô giá và ông đã biết
cách chọn lựa, nâng cao, nghệ thuật hóa trong các
sáng tác của mình để tăng thêm giá trị của nó. Ông
khẳng định: “Mỗi chữ phải là một hạt ngọc buông
✔ Theo nhà thơ Trần Đăng Khoa, Tô Hoài

al
ci
xuống những trang bản thảo, hạt ngọc mới nhất của

ffi
42 O
là một nhà văn lớn, một ông khổng lồ

06 T
80 LO
33 T
mình tìm được, do phong cách văn chương của mình

03 Trợ
ỗ
với số lượng tác phẩm thật đồ sộ.

H
lo
mà có”

Za
 Học văn
cô Sương Mai

Nói về Mị, nhà văn Tô Hoài tâm huyết

chia sẻ: “Số phận của cô là sự hồi sinh
mãnh liệt của con người cô. Sự hồi sinh
của một con người là vô cùng quý giá.”

’’Thật khó để tìm được một nhà văn thứ

“Vợ chồng A Phủ” đã đưa Tô Hoài đến với
những đỉnh cao mới của văn học cách mạng
thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Có thể xem
những nhân vật như A Phủ và Mị là những
hai vừa có thể miêu tả chân thật, tinh tế
những cung bậc cảm xúc của cô Mị yêu
sống nhưng bị giam cầm trong cảnh tù
túng của “Vợ chồng A Phủ” (Phan Anh
Dũng)

al
ci
điển hình của người nông dân miền núi bị

ffi
42 O
06 T
80 LO
bọn thực dân, chúa đất áp bức, bóc lột.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Tác phẩm của Tô Hoài viết chủ yếu về hai địa bàn:
vùng ngoại thành Hà Nội và miền núi Tây Bắc. Đối
tượng được Tô Hoài khai thác nhiều nhất, thành
công nhất trong tác phẩm của ông là cuộc sống của
người lao động đói nghèo ở ngoại thành Hà Nội và
những người lao động chịu nhiều áp bức, bóc lột
nơi miền núi Tây Bắc.

⇒ Tô Hoài xứng đáng là một trong những cây bút

tiêu biểu của nền văn xuôi Việt Nam hiện đại; là
tấm gương lao động nghệ thuật miệt mài cho nhiều
văn nghệ sĩ noi theo; là cây bút của tình thương - Tô Hoài

al
ci
của chủ nghĩa nhân đạo sâu sắc hướng về con

ffi
(1920-2014)

42 O
06 T
80 LO
người.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

TÁC PHẨM
▪ Truyện ngắn “Vợ chồng
Hoàn cảnh sáng tác
A Phủ” được sáng tác
năm 1952, là kết quả
Nhan đề chuyến đi thực tế của
tác giả cùng bộ đội lên
giải phóng Tây Bắc.
Bố cục ➢ Chính cuộc sống của
đồng bào đã khơi
nguồn cảm hứng sáng
tác cho nhà văn “cả

al
ci
đời đi và viết”.

ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

TÁC PHẨM ▪ Giới thiệu 2 nhân vật chính của tác phẩm: A Phủ và Mị
▪ Cho thấy mối quan hệ giữa hai nhân vật: “vợ chồng”, Đây là
một trong những sự kết nối mạnh mẽ nhất giữa con người với
Hoàn cảnh sáng tác con người, tạo nên sợi dây gắn kết đặc biệt. Bởi đó chính là quả
ngọt của tình yêu, là thành quả của sự thấu hiểu và cảm thông
lẫn nhau giữa những người bạn đời, của những người tri kỉ
Nhan đề sẵn sàng cùng nhau vượt qua mọi bão giông ở đời.
▪ Bên cạnh ấy, nhan đề là ‘’vợ chồng A Phủ’’ dường như còn nhấn
mạnh và khẳng định sức mạnh của tình yêu thương giữa người
với người. Khi họ cô đơn, lẻ bóng, họ sẽ cúi đầu chấp nhận số
Bố cục phận. Nhưng khi họ có nhau, họ sẽ cùng nhau vượt qua bóng
tối để tìm thấy ánh sáng.

➢ Quá trình họ gặp gỡ và nên duyên vợ chồng đồng thời là cuộc

hành trình đi từ bóng tối ra ánh sáng, từ khổ đau nhục nhã

al
ci
ffi
42 O
đến lý tưởng cách mạng, qua đó phản ánh khao khát vượt

06 T
80 LO
qua số phận để tìm đến tự do của nhân dân Tây Bắc.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
HÃY THỬ SO SÁNH NHAN ĐỀ NÀY VỚI NHAN ĐỀ cô Sương Mai
MỘT SỐ TÁC PHẨM TRƯỚC CÁCH MẠNG?

Đây cũng là điểm mới trong chủ nghĩa nhân đạo mà chúng ta cảm nhận
được trong trang viết của ‘’cây đại thụ văn chương’’ Tô Hoài. Bởi lội ngược lại
Hoàn cảnh sáng tác với dòng chảy thời gian, tìm về với những tác phẩm như ‘’Lão Hạc” hay ‘’Chí
Phèo’’ của Nam Cao - những tác phẩm văn học khắc họa sự khốn khổ của
người dân trước CMT8; thì ngay từ nhan đề ta đã cảm nhận được sự cô độc,
Nhan đề một mình chống chọi trên đường đời cơ cực của các nhân vật. Kết cục, họ
không thể giải thoát được mình trước lưỡi dao độc ác của xã hội đương thời.
Họ chẳng có đôi , chẳng có cặp , chẳng có người sánh bước kề bên. Trước Cách
mạng, mặc dù con người ta vẫn luôn khao khát và ước muốn có một cuộc sống
Bố cục tươi đẹp và hạnh phúc thế nhưng bóng tối luôn ‘’ôm trọn’’ lấy họ , chẳng để
cho những mảnh đời bất hạnh ấy có một cơ hội dù là nhỏ bé hay mỏng manh
để trở mình Thế nhưng sau cách Mạng Tháng 8 , khi mà ánh sáng của Đảng ,
của lí tưởng Cụ Hồ đã mang đến cho nhân dân và như mở ra một cánh cửa để
họ vươn đến một cuộc sống mới , an yên và hạnh phúc hơn cũng như việc Vợ

al
ci
ffi
chồng A Phủ cùng nhau kiến tạo ra ánh sáng , vươn mình từ thung lũng bóng

42 O
06 T
80 LO
tối đau thương để đến với bầu trời quang đãng của ánh sáng và hạnh phúc.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Insert picture here

PHÂN TÍCH
TÁC PHẨM

al
ci
ffi
42 O
06 T
Tô Hoài Vợ chồng A Phủ

80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

KHÁI QUÁT NHÂN VẬT MỊ

- Hoàn cảnh, nguồn gốc nhân vật
- Những đặc điểm ngoại hình , tính cách.
- Sơ lược diễn biến xảy ra trước đoạn trích
đề cho.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
ĐOẠN THAM KHẢO cô Sương Mai

Ai đó đã từng nói rằng “nhân vật là linh hồn , là ngọn đèn soi sáng tác phẩm’’. Và quả thực là
như vậy! Đến với tác phẩm ‘’Vợ chồng A Phủ’’, nhà văn Tô Hoài đã mở ra trong trang viết của mình một
nhân vật Mị với nhiều nét đặc sắc. Cô vốn là một bông hoa rực rỡ của núi rừng Tây Bắc, xinh đẹp, trẻ
trung, có tài thổi sáo khiến cho biết bao chàng trai say mê, suốt ngày đi theo Mị . Không những thế, cô
gái người Mèo ấy còn là một người phụ nữ khao khát sự tự do và ao ước có được một cuộc sống hạnh
phúc một cách cháy bỏng. Cô yêu lao động, không muốn bị giam cầm nên xin cha đừng bán mình đi mà
để mình tự cuốc đất, trồng trọt trả nợ. Những tưởng với những vẻ đẹp ấy, Mị sẽ có được một cuộc sống
mà cô ao ước... Thế nhưng, cuộc đời người con gái ấy đã bị rẽ ngang và vùi dập trong bóng tối từ khi Mị
bị nhà thống lí bắt về làm dâu để gánh nợ thay cho món nợ mà cha mẹ đã vay mượn từ trước khi cô
nhìn thấy ánh mặt trời. Từ khi về làm dâu người giàu nhất trong vùng, ăn ngon, mặc sướng đâu chẳng
thấy - Mị lại bị biến thành một “cỗ máy’’ như được lập trình sẵn, không biết đau đớn cũng chẳng biết
mệt, chỉ làm và làm hết việc này sang việc khác. Cô chẳng có thời gian nghỉ , ‘’không bằng cả con trâu ,
con ngựa’’. Những ngày đầu về làm dâu gánh nợ , vì không chịu được sự đày đọa về cả thể xác lẫn tinh
thần , đêm nào Mị cũng khóc… Cô đã định tự kết thúc sinh mạng của mình không biết bao nhiêu lần
bằng cách ăn lá ngón. Cô chấp nhận chết để được sống là mình, để không đánh mất giả trị bản

al
thân.Thế nhưng vì thương cha nên Mị lại bỏ đi ý nghĩ muốn chết của mình, cô cũng không khóc nữa. Sự

ci
ffi
42 O
06 T
phản kháng trong Mị cũng không còn và cô dần bắt đầu vô cảm “sống lùi lũi như một con rùa trong xó

80 LO
33 T
03 Trợ
cửa’’ tăm tối…..)

ỗ
H
lo
Za
 Tô Hoài
VỢ CHỒNG A PHỦ

Za
lo
H
ỗ
03 Trợ
33 T
80 LO
06 T
42 O
ffi
ci
al
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
a. Cách giới thiệu nhân vật chính
“Ai ở xa về, có việc vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có
một cô gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu
ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ
củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt
buồn rười rượi. Người ta nói: nhà Pá Tra làm thống lý, ăn của
dân nhiều, đồn Tây lại cho muối về bán, giàu lắm, nhà có nhiều
nương, nhiều bạc, nhiều thuốc phiện nhất làng. Thế thì con gái
nó còn bao giờ phải xem cái khổ mà biết khổ, mà buồn.
Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấy không phải con gái thống lý: Cô ấy

al
là vợ A Sử, con trai thống lý.”

ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
a. Cách giới thiệu nhân vật chính

● Cách giới thiệu nhân vật mang màu sắc cổ tích với giọng
kể trầm buồn.
● Hình ảnh Mị hiện lên qua các hành động mang tính lặp đi
lặp lại tẻ nhạt và nhàm chán
➢ Hình ảnh một cô gái lặng lẽ, buồn bã và thiếu sức sống.
● Một cô con dâu nhà quyền thế nhưng chân dung Mị hiện
lên lại tương phản, trái ngược hoàn toàn với gia thế ấy.
➢ Báo hiệu một cuộc đời không bằng phẳng; một số phận

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
nhiều khổ đau, cay đắng.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
a. Cách giới thiệu nhân vật chính

➢ Cách giới thiệu tạo một sự tò mò nhất định

cùng những suy ngẫm ban đầu của người đọc
về nhân vật, để rồi từ đó tác giả dẫn dắt chúng
ta tới cuộc hành trình tìm hiểu về số phận của
nàng dâu gạt nợ ấy.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
b. Mị trước khi trở thành con dâu gạt nợ
Mị là cô gái người Mông
trẻ trung, hồn nhiên,
xinh đẹp
Chăm chỉ, hiếu thảo
Yêu cuộc sống tự do,
▪ Trai đến đứng nhẵn cả chân đầu buồng Mị
▪ Uốn chiếc lá trên môi thổi lá cũng hay như thổi
sáo…
➢ có nhiều tài lẻ, có nhiều nét đẹp thu hút
▪ Biết cuốc nương làm ngô, muốn lao động để trả
nợ cho gia đình.
▪ Thương cha mẹ nên từ bỏ cả khát vọng sống của
bản thân, chấp nhận cuộc sống mà như đã chết
tại nhà thống lí Pá Tra.
▪ Xin cha đừng bán mình cho nhà giàu.

al
ci
không ham giàu sang,

ffi
42 O
▪ Có ý định ăn lá ngón để tự tử để thoát khỏi cuộc

06 T
80 LO
phú quý

33 T
sống tù túng đang chờ đợi mình.

03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
b. Mị trước khi trở thành con dâu gạt nợ

=> Chi tiết muốn ăn lá ngón để

tự tử cho thấy khát vọng được sống là
mình cực kì mãnh liệt bên trong Mị, thể hiện
sự bất mãn của nhân vật với số phận, không
muốn sống một cuộc đời bị áp đặt, sắp xếp.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
b. Mị trước khi trở thành con dâu gạt nợ

➢ Mị là minh chứng cho việc: Đôi khi, những người muốn chết, dám chết lại là
những người khát khao sống nhiều hơn cả - bởi họ không chấp nhận sống một
cuộc sống không được là mình. Họ thà chết còn hơn phải sống mà tâm hồn đã
úa tàn.

➢ Mị hội tụ đầy đủ những vẻ đẹp

và phẩm chất đáng quý của
người dân miền núi; là một cô
gái xứng đáng được hạnh phúc,
thế nhưng Mị lại không có sự

al
ci
lựa chọn của riêng mình.

ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
c. Mị từ khi trở thành con dâu gạt nợ

Nguyên nhân trở thành con dâu gạt nợ

Món nợ truyền kiếp từ thời cha mẹ Mị, tục cướp
vợ của người Mông đem về cúng trình ma.

Người lao động bị cả Nhà văn ngầm tố cáo

cường quyền và thần hình thức bóc lột bằng
quyền buộc chặt; số cách cho vay nặng lãi
phận của họ lại do của bọn địa chủ, phong

al
kiến ở miền núi trước

ci
ffi
những hủ tục nắm bắt.

42 O
06 T
Cách mạng.

80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
c. Mị từ khi trở thành con dâu gạt nợ

Thực chất bên trong Mị

Bề ngoài Mị là con dâu. chỉ là một vật dùng để
gán nợ.

➢ Nếu Mị chỉ gánh thay món nợ, may ra có ngày Mị trả hết. Nhưng Mị
lại bị bắt về làm con dâu, nên dù có trả hết nợ, Mị vẫn sẽ không bao

al
ci
giờ được giải thoát. Đó chính là bi kịch đầy bế tắc của cuộc đời Mị.

ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
c. Mị từ khi trở thành con dâu gạt nợ

Kiếp nàng dâu gạt nợ ở nhà thống lí: bị đày đọa cả về thể xác lẫn tinh thần

Nỗi khổ thể xác Sự dằn vặt về tinh thần

▪ trở thành công cụ lao động
▪ chỉ biết làm việc theo bản năng
và quên hết ý niệm về thời gian
▪ phải làm việc suốt ngày đêm
▪ không bằng con trâu con ngựa
▪ Không nói không rằng, lúc nào
cũng lùi lũi như con rùa trong
xó cửa.
▪ Bị cầm tù trong ngục thất tinh
thần.

al
ci
ffi
▪ bị đánh đập dã man,…

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

SỰ THAY ĐỔI CỦA MỊ

Khi đã chấp nhận cuộc

Lúc mới về nhà thống lý
- Hàng mấy tháng – đêm nào cũng
khóc
- Bỏ trốn về nhà
- Định ăn lá ngón tự tử - nhưng vì
thương cha nên gạt đi nước mắt,
vứt nắm lá ngón – vứt đi khát
vọng sống thực sự để chấp nhận
một cuộc sống bị giam cầm
sống bất hạnh nơi đây
Lần lần, mấy năm qua, mấy năm sau:
- Thời gian đã làm thay đổi mọi thứ, đã làm lụi
tàn khát vọng sống tưởng chừng vô cùng mãnh
liệt bên trong Mị
- Lúc này, bố mị đã mất  sợi dây duy nhất gắn
kết Mị với cuộc đời không còn nữa
 nhưng Mị không buồn nghĩ đến nắm lá ngón,
bởi với Mị - sống và chết lúc này đều chẳng có gì
khác biệt  Mị đã chấp nhận cuộc sống tẻ nhạt,

al
ci
nhàm chán, lạnh lẽo nơi nhà thống lý

ffi
42 O
06 T
80 LO
=> Mị không còn ý thức về giá trị tồn tại của

33 T
03 Trợ
ỗ
chính mình

H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
c. Mị từ khi trở thành con dâu gạt nợ

Bi kịch lớn nhất của Mị không phải là bị giam cầm về thể xác – mà
là bị tước đi khát vọng sống và tình yêu tự do, là bị giam cầm cả về

al
tinh thần.

ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

“một căn buồng kín mít chỉ có một chiếc cửa sổ, một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông
ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng…”

⮚ Không còn ý niệm thời gian, chẳng còn màng tới dòng chảy của sự đời.

“Mị không còn nghĩ đến có thể ăn lá ngón tự tử”

Bị cầm tù trong ➢ Mị không còn khao khát sống và dũng cảm sống như ngày xưa.

ngục thất tinh

“Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi..”
thần ➢ Chấp nhận cuộc sống hiện tại, một sự phó mặc lẽ sống cho đời,
một sự buông xuôi với tất cả.

al
ci
ffi
“Đến bao giờ chết thì thôi”

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
➢ Cái chết với Mị cũng chẳng đáng sợ và cũng không còn quan trọng nữa

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi

cái quen khổ ấy như một cái gật đầu chấp nhận của cô gái trẻ với
những gì méo mó, gập ghềnh và xấu xí mà cuộc đời đem đến. Thói
quen là một điều rất đáng sợ, vì khi thân thuộc với một điều gì đó, con
người ta sẽ không còn động lực để thoát ra khỏi nó dù điều ấy có tiêu
cực đến ra sao.
Mị tưởng mình cũng là con trâu, con ngựa
Mị tự đánh giá thấp bản thân; Mị không còn tôn trọng và trân quý
những gì mà mình có. Dường như, Mị đang dần đánh mất một trong
những tài sản quý giá nhất của con người, đó là tình yêu – là lòng tự

al
ci
ffi
42 O
tôn – là niềm kiêu hãnh ta dành cho bản thân mình

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Mị cúi mặt, không nghĩ
ngợi nữa, lúc nào cũng nhớ lại những việc giống nhau, mỗi năm một
mùa, mỗi tháng lại làm đi làm lại: Tết xong lên núi hái thuốc phiện;
giữa năm thì giặt đay; đến mùa đi nương bẻ bắp. Và dù đi hái củi, bung
ngô, lúc nào cũng gài một bó đay trong cánh tay để tước sợi. Bao giờ
cũng thế, suốt năm, suốt đời thế.
Nhà văn đã sử dụng câu văn dài kết hợp thủ pháp liệt kê để khắc họa cuộc sống tẻ
nhạt, nhàm chán, vất vả, lặp đi lặp lại của cô Mị - như một nô lệ trong nhà thống lý.
 Tâm trí Mị hoàn toàn trống rỗng, chỉ còn những công việc giống nhau “suốt năm”,
“suốt đời” – như thể cuộc đời Mị đã bị mặc định, không bao giờ thoát ra khỏi vòng
lặp đó
Con ngựa, con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà

al
ci
con gái nhà này vùi vào việc cả đêm cả ngày.

ffi
42 O
06 T
80 LO
Thân phận người phụ nữ bị coi thường, bị rẻ rúng, chẳng bằng con trâu con ngựa

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO VÀ ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT
Giá trị nhân đạo trong ngòi bút của nhà văn Tô Hoài
được thể hiện vô cùng sâu sắc, chân thực đến day dứt.

- Tố cáo, phê phán hiện thực (cường

quyền, thần quyền, những hủ tục
của xã hội phong kiến đã đẩy con
người đến đường cùng)
- Đồng cảm với số phận bất hạnh
của con người (bi kịch lớn nhất của
Mị: bi kịch tinh thần)  ờ thời điểm
này, Mị cúi đầu chịu thua trước số
phận – Mị không còn khát vọng

al
ci
ffi
42 O
phản kháng

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO VÀ ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT
Đặc sắc nghệ thuật
- Lối trần thuật tự nhiên, giản dị, đời
thường
- Ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi
- Ngòi bút xây dựng nhân vật và diễn tả
tâm lý nhân vật cực kì xuất sắc, chân thực
và tỉ mỉ  khiến người đọc dễ dàng đồng
cảm và tìm thấy chính mình trong nhân vật
- Sử dụng những thủ pháp nghệ thuật quen
thuộc như so sánh, liệt kê  khắc họa sự
thay đổi trong tâm trạng của nhân vật
- Cách sử dụng các chi tiết nghệ thuật đắt
giá (“nắm lá ngón” trở đi trở lại trong tác

al
ci
ffi
42 O
phẩm, đánh dấu những sự thay đổi trong

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
tâm lý của Mị)

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
d. Sức sống trỗi dậy của Mị trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài

CẢNH MÙA XUÂN Ở HỒNG NGÀI

VD ĐỀ BÀI:
Phân tích chất thơ trong đoạn trích về cảnh mùa xuân ở Hồng Ngài.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

CHẤT THƠ:
+ Xuất phát từ bản chất của thơ ca là nói lên cảm xúc của người viết  vẻ đẹp lãng
mạn được tạo nên từ sự hòa quyện giữa vẻ đẹp của cảm xúc và cách biểu hiện nó;
từ đó khơi gợi những rung động thẩm mỹ nơi người đọc
+ Chất thơ là vẻ đẹp bay bổng, thơ mộng được khắc họa từ đời sống hiện thực

Chất thơ trong truyện ngắn:

+ Những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật
+ Những rung động của chính người viết

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Chất thơ trong khung cảnh rừng núi Tây Bắc

Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong, ngô lúa đã xếp yên đầy các
nhà kho.

 Khung cảnh của ngày thu hoạch – đây có lẽ là thời điểm vui nhất trong năm, bởi
người dân được gặt hái thành quả lao động của mình, đồng thời được nghỉ ngơi để
chuẩn bị dịp Tết sắp tới
 Mùa xuân là mùa đầu tiên trong năm, là mùa khởi đầu cho mọi hành trình mới –
là thời điểm người ta thường nhìn nhận lại những gì đã qua và lên kế hoạch cho
những điều đang tới  Một thời điểm thật tinh tế cho sự thay đổi – dù chỉ ở những

al
ci
ffi
bước đầu tiên

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
1. Chất thơ trong khung cảnh rừng núi Tây Bắc cô Sương Mai

Trẻ em đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những lều quanh nương để sưởi lửa.
Ở Hồng Ngài, người ta thành lệ cứ ăn Tết thì gặt hái vừa xong, không kể ngày,
tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp mưa xuân xuống thì đi vỡ nương mới.
Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió và rét
rất dữ dội.

- Niềm vui hồn nhiên của lũ trẻ

- Tục lệ ăn Tết của người Hồng Ngài  thể hiện sự hiểu biết về văn hóa người dân
miền núi của nhà văn Tô Hoài
- Dẫu thời tiết rét mướt nhưng không thể ngăn cản được niềm vui tinh khôi của
con người khi một năm mới sắp tới. Cái ấm áp trong cõi lòng sẽ sưởi ấm ta đi
qua những ngày giá rét nhất.

al
ci
ffi
- Thể hiện sự chuẩn bị của những cô gái trẻ cho đêm tình mùa xuân – những đêm

42 O
06 T
80 LO
33 T
nồng nàn, tha thiết, mang nét riêng của mùa xuân Tây Bắc (những chiếc váy hoa

03 Trợ
ỗ
H
đem ra phơi…)

lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai
2. Chất thơ trong sự khắc khoải nơi tâm hồn Mị

Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi.Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của
người đang thổi.
"Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu"

Ta những tưởng Mị đã hoàn toàn lãng quên quá khứ, Mị đã đánh mất chính mình
của những ngày xưa ấy.. Thế nhưng, có những hoài niệm sẽ in sâu mãi trong trái
tim, có những câu chuyện chỉ cần một tác nhân nhỏ để gọi dậy
 Dường như, trong vô thức, Mị vẫn ghi giữ tất cả những gì sôi nổi nhất trong
những năm tháng đã qua; Mị vẫn khao khát sự tự do để đc làm chủ cuộc sống của

al
ci
ffi
mình

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai
2. Chất thơ trong sự khắc khoải nơi tâm hồn Mị

Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới. Ở mỗi đầu làng đều có
một mỏm đất phẳng làm sân chơi chung ngày tết. Trai gái, trẻ con ra sân ấy
tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi kèn và nhảy.
 đan xen kể và tả để khắc họa văn hóa người dân miền cao
Cả nhà thống lý ăn xong bữa cơm tết cúng ma. Xung quanh chiêng đánh ầm ĩ,
người ốp đồng vẫn nhảy lên xuống, run bần bật. Vừa hết bữa cơm tiếp ngay
cuộc rượu bên bếp lửa.
 Mị lạc lõng trong niềm vui của ngày xuân Hồng Ngài, Mị bơ vơ trong căn nhà
thống lý lạnh lẽo và tàn ác; Mị dường như chênh vênh khi không có một điểm tựa
nào bên cạnh
Ngày tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát.
 Dường như, Mị đang tìm đến rượu để quên đi cái thực tại xấu xí trước mắt

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai
2. Chất thơ trong sự khắc khoải nơi tâm hồn Mị

Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng
Mị đang sống về ngày trước.
Nhờ tiếng sáo lấp ló và men rượu say, Mị đã quay trở về quá khứ mà Mị đã từng
quên lãng, Mị đã gọi dậy cô Mị của ngày xưa – một cô Mị trẻ trung, yêu đời, khao
khát được sống và được yêu tự do theo cách của mình

Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi.
Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi,
thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi
sáo đi theo Mị.”
Quá khứ đã quay trở về trong cõi lòng của nàng dâu gạt nợ - Mị dần nhận ra sự bất
công của thực tại

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai
3. Chất thơ trong ngòi bút tinh tế của nhà văn

- Cách miêu tả thiên nhiên tinh tế, đặc sắc – với những nét chấm phá
uyển chuyển tạo nên một bức tranh núi rừng Tây Bắc rực rỡ, giàu sức
sống
- Ngòi bút khắc họa tâm lý nhân vật tài tình, tỉ mỉ, với trọn vẹn sự
trân trọng và thấu hiểu mà ông dành cho Mị nói riêng và những
người lao động nghèo miền núi nói chung
- Sử dụng những từ ngữ giàu sức liên tưởng; kết hợp với những câu
văn có nhịp điệu riêng – trong áng văn như có chất nhạc, như có tiết
tấu cho cả khung cảnh và lòng người

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
d. Sức sống trỗi dậy của Mị trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài

Diễn biến tâm trạng của Mị sau khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình – những tháng năm cũ
trong hồi ức bắt đầu quay trở lại….

✔ Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi

hồi.

✔ Mị lén lấy hũ rượu, uống ực từng bát, rồi

say, lòng Mị đang sống về ngày trước, tai
văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng, hồi

al
ci
ffi
42 O
06 T
tưởng lại những kí ức ngày xưa.

80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Rượu đã tan lúc nào.

 Rượu là một tác nhân, cùng tiếng sáo gọi dậy những khát vọng đã cũ trong lòng
nhân vật. Ta tưởng chừng khi rượu tan, khát khao về kí ức cũng sẽ lụi tàn nơi Mị;
thế nhưng có lẽ không phải như vậy.
Người về, người đi chơi đã vãn cả.
 Khung cảnh mùa xuân Hồng Ngài cũng đã thưa thớt, vắng vẻ, không còn sôi nổi
và nhộn nhịp
Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Mãi sau Mị mới đứng dậy,
nhưng Mị không bước ra đường chơi, mà từ từ bước vào buồng.
 Ta thấy sự phân vân của nhân vật.
+ Đường: tượng trưng cho không gian tự do, cho thế giới của những xúc cảm chân
thành nhất trong trái tim Mị, cho những kí ức tươi đẹp của những năm tháng cũ
+ Buồng: (“căn buồng có ô cửa sổ trăng trắng, nhìn ra không biết là sương hay là
nắng…”)  tượng trưng cho ngục thất tinh thần đã giam cầm khát vọng sống của

al
ci
ffi
42 O
Mị

06 T
80 LO
33 T
 Mị đã quay trở về với thực tại, “từ từ bước vào buồng”.

03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết. Mị cũng chẳng buồn đi.
 Mị nhận thức về hiện tại, Mị nhớ lại về những tháng năm dài dằng dặc, cô đơn và buồn
tủi nhà thống lý – khoảng thời gian mà Mị đã chấp nhận những bất công như một thói quen
Bấy giờ Mị ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ
nãy, Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết
ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng
cũng đi chơi ngày Tết.
 Mị bắt đầu không chấp nhận hiện tại vô tình, Mị dường như bắt đầu muốn thoát ra khỏi
cái căn phòng lạnh lẽo đã giam cầm mình bấy lâu. Niềm vui trong Mị quay trở lại – “phơi
phới” – một cảm giác thực sự xa xỉ với Mị trong những năm tháng qua, khi cô luôn tự cho
mình là con trâu con ngựa nhà thống lí, cô tự xem mình như con rùa lùi lũi nuôi nơi xó cửa.
“trong lòng đột nhiên…ngày trước”
 thủ pháp so sánh làm bật lên tâm trạng của Mị lúc này, đồng thời cho ta thấy rằng khát
vọng sống của cô Mị qúa khứ vẫn còn nơi Mị  Dường như, từng bước một, Mị đang đưa
tâm tưởng mình quay trở về những năm tháng cũ

al
“Mị còn trẻ….”

ci
ffi
42 O
06 T
 Mị bắt đầu nhận thức lại về giá trị của bản thân mình – đây chính là một trong những

80 LO
33 T
03 Trợ
niềm tin quan trọng, tạo nền tảng cho những suy ngẫm và hành động đầy quyết liệt của Mị

ỗ
H
lo
sau này

Za
 Học văn
cô Sương Mai

Huống chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau!
 Mị nhận thức rõ ràng hơn về sự bất công của thực tại Nếu có nắm lá ngón trong
tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ thấy
nước mắt ứa ra.
 Một lần nữa, chi tiết nắm lá ngón lại quay trở lại – đánh dấu khát vọng sống đã
thổi bùng lên trong trái tim tưởng chừng đã nguội lạnh của cô Mị
Mà tiếng sáo gọi bạn yêu cũng lửng lơ bay ngoài đường.
Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi…
Đây có thể là tiếng sáo thực tế mang những niềm khao khát về tình yêu lứa đôi –
đây cũng có thể là tiếng sáo trong tâm tưởng mà Mị tự tạo nên cho chính bản thân
mình.

KHÁT VỌNG SỐNG LUÔN TIỀM TÀNG MÃNH LIỆT BÊN TRONG MỊ

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

1. Nhân vật Mị
d. Sức sống trỗi dậy của Mị trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài
Lúc ấy, A Sử vừa ở đâu về, lại đang sửa soạn đi
Sự xuất hiện của A Sử
chơi. A Sử thay áo mới, khoác thêm hai vòng
bạc vào cổ rồi bịt cái khăn trắng lên đầu. Có khi
nó đi mấy ngày mấy đêm, nó còn muốn rình bắt
mấy người con gái nữa về làm vợ. Cũng chẳng
bao giờ Mị nói gì.

 Những câu văn phác họa về chân dung nhân

vật A Sử - một trong những hiện thân sống động
nhất của tội ác, là kẻ đã đẩy Mị vào số phận trớ
trêu không có sự lựa chọn. Thái độ của Mị bình

al
thường là chấp nhận, là không quan tâm, bởi Mị

ci
ffi
42 O
đã từng buông xuôi với cuộc sống, Mị chỉ là đang

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
chờ chết mà thôi

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Bây giờ Mị cũng không nói. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một
miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng.
 Mị dùng hành động để thể hiện thái độ và suy nghĩ của mình

Tô Hoài đã liệt kê các hành động của Mị một cách vô cùng dứt khoát:
đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng
 Mị muốn thắp sáng không gian, có lẽ cũng là để thắp lên cái ngọn lửa
trong tâm hồn vừa mới được đánh thức. Cả một phần đời của mình, Mị
đã chấp nhận sống trong bóng tối – bóng tối của tội ác nhà thống lý,
bóng tối của hủ tục trong xã hội phong kiến, bóng tối trong chính tâm
hồn và tâm trí của Mị. Thế nhưng giờ đây, Mị không còn gật đầu chấp
nhận điều đó nữa.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo.

 Tiếng sáo không phải từ ngoại cảnh mà là trong tâm cảnh
Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi.
 Nhà văn đã đan xen những câu trần thuật ở góc nhìn ngôi kể thứ ba
– với những câu văn miêu tả thế giới nội tâm bên trong Mị
Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách.
 Ta thấy có sự tương xứng trong hành động của hai nhân vật khi cả
hai đều đang sửa soạn để chuẩn bị đi chơi – dường như nhà văn muốn
bộc lộ khao khát về sự công bằng được thể hiện ở một chi tiết rất nhỏ bé,
đời thường (A Sử đi chơi thì Mị cũng phải được đi chơi)

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

A Sử đang sắp bước ra bỗng quay lại lấy làm lạ. Nó nhìn quanh, thấy Mị rút
thêm cái áo. A Sử hỏi:
- Mày muốn đi chơi à?
Mị không nói. A Sử cũng không hỏi thêm nữa.
 Phải chăng Mị đang chủ động thách thức A Sử?
- Mị lúc này không còn là cô Mị lầm lũi của hiện tại, mà đã trở thành cô Mị của
ngày xưa. Mị đang sống trong những tháng ngày rực rỡ của tuổi trẻ. Mị như rơi
vào vô thức trên hành trình tìm về hồi ức xưa cũ. Trong mắt Mị khi ấy không có A
Sử, vì thế, Mị không phản ứng với bất cứ sự tác động nào từ người chồng ấy.
Thân thể Mị vẫn đang bị giam cầm, nhưng tâm trí của cô đã vượt ra ngoài ngục
thất
- Rất có thể, đó cũng là một dụng ý trong ngòi bút của nhà văn Tô Hoài. Tô Hoài
không muốn nhân vật phải lén lút chuẩn bị đi chơi, bởi như vậy khát vọng chính

al
đáng của cô sẽ phần nào bị giảm đi giá trị. Tô Hoài muốn để những điều ấy được

ci
ffi
42 O
06 T
diễn ra một cách đàng hoàng, trong ánh sáng, tự nhiên và kiêu hãnh – bởi những

80 LO
33 T
03 Trợ
điều đúng đắn thì không phải luồn cúi trước bất cứ thế lực nào!

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

NHẬN XÉT VỀ HÀNH ĐỘNG CỦA A SỬ?

“Mị không nói. A Sử cũng không hỏi thêm. A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói hai
tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống. A
Sử quấn luôn tóc lên cột, Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Trói xong, A Sử
thắt cái thắt lưng xanh ra ngoài áo rồi phẩy tay tắt đèn, đi ra khép cửa buồng lại.”

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

NHẬN XÉT VỀ HÀNH ĐỘNG CỦA A SỬ?

- Hành động diễn ra một cách thành thục, theo trình tự các bước –
dứt khoát, nhịp nhàng, dồn dập – không do dự
- A Sử không một giây phân vân, chần chừ - mà liên tiếp hành động
như một thói quen – như bản năng đã ăn sâu trong con người hắn
 Cho thấy bản chất tàn độc của nhân vật
 A Sử tượng trưng cho tội ác trong xã hội phong kiến ngang nhiên
chà đạp lên quyền sống của con người
=> Hành trình tìm lại chính bản thân mình là một hành trình gian

al
nan, vất vả; Mị sẽ còn phải vượt qua rất nhiều thách thức để được

ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
sống là mình, sống cho mình, sống một cách chính đáng.

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Sự xuất hiện của A Sử và tâm trạng, hành động của Mị

A Sử Mị

Hành động liên tục, lạnh lùng, dửng Mị gần như không quan tâm đến A Phủ,
dung đến vô cảm được tái hiện qua thủ bởi tâm hồn Mị lúc này đã thoát ra khỏi
pháp liệt kê và những ý ngắn, những căn nhà tù túng ấy, nó đã phơi phới trở
hành động tiếp nối nhau lại, nó đã men theo tiếng sáo gọi bạn
=> Tội ác đã trở thành thói quen tình, nó đã trở về những khát vọng ngày
xưa  Trong mắt cô Mị ngày xưa ấy, A

al
Sử ko còn tồn tại.

ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Diễn biến tâm trạng của Mị sau khi bị A Sử trói

“Trong bóng tối,

 trước đó, Mị đã ý thức và nỗ lực thắp lên
ánh sáng – nhưng giờ đây bóng tối lại tiếp tục
bao trùm, như “nuối chửng” những hy vọng le
lói vừa mới được gọi dậy. Mị lại một lần nữa
chìm trong bóng tối của không gian, của tội ác
Mị đứng im lặng, như không biết mình đang
bị trói.
 Mị dường như vẫn chưa quay trở về đối diện
với thực tại; cô vẫn sống trong quá khứ rực rỡ

al
ci
mà mình vừa mới tìm về

ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Hơi rượu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những
đám chơi. “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…”.
 Những tác nhân không đến từ ngoại cảnh, mà được tạo nên từ sức mạnh nội tại lớn lao
trong nhân vật. Mị không cần những điều bên ngoài tạo điều kiện để khát khao sống nữa, mà
Mị tự tạo nên những động lực ấy cho chính mình. Mị vẫn sống trong những ngày xưa cũ
Mị vùng bước đi.
 Nếu là cô Mị trước đây, Mị sẽ chỉ chấp nhận thực tại mà không hề phản kháng; nhưng giờ
đây, cô đã “vùng bước đi”. Cái động tác tưởng chừng bản năng này của Mị là kết quả của một
quá trình đấu tranh tâm lý mãnh liệt, của một cô Mị trên hành trình tìm về với chính bản thân
mình
Nhưng tay chân đau không cựa được.
 Sợi dây trói, hành động tàn ác của A Sử, đã kéo Mị về thực tại.
Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Ngựa vẫn đứng
yên, gãi chân, nhai cỏ.
 Mị không còn sống trong quá khứ - Mị đã quay trở về với thực tại tức tưởi, tàn nhẫn, bất

al
ci
ffi
công.

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa”.

 Trước đó, Mị cũng từng nghĩ mình không bằng con trâu, con ngựa – nhưng ở
thời điểm đó, suy nghĩ này không đi kèm với bất cứ từ ngữ nào mang tính chất
cảm thán; bởi Mị chấp nhận thực tại đó. Còn giờ đây, Mị “thổn thức” – cái thổn
thức đầy đau đớn của sự thức tỉnh. Nó cho thấy, tuy Mị không còn ở trong quá
khứ nữa, nhưng cô Mị của hiện tại đã nhận thức được về sự bất công của cuộc
sống và bắt đầu có khao khát về một cuộc sống của chính mình.

Chó sủa xa xa. Chừng đã khuya. Lúc này, lúc trai đang đến gõ vách làm hiệu,
rủ người yêu dỡ vách ra rừng chơi. Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi.
 Những xúc cảm trong trẻo và mạnh mẽ ngày nào đã quay trở lại với Mị. Sợi dây
trói khiến Mị không thể bỏ chạy, nhưng không trói buộc được tâm hồn của Mị nữa.
Mị vẫn nhớ về quá khứ, Mị vẫn bồi hồi về những ngày tháng tự do. Mị đã biết rơi

al
ci
ffi
nước mắt cho thân phận của mình.

42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Cả đêm Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau
nhức. Lúc lại tràn trề tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa
xa. Mị lúc mê, lúc tỉnh.
 Đêm ấy, Mị cứ sống chấp chới giữa làn ranh giới của quá khứ và hiện tại. Mị
đau đớn khi bị trói, nhưng vẫn tha thiết nhớ về ngày xưa.

Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ. Mị bàng hoàng tỉnh.
Buổi sáng âm âm trong cái nhà gỗ rộng. Vách bên cũng im ắng. Không nghe
tiếng lửa réo trong lò nấu lợn. Không một tiếng động.
 Mị thực sự đối mặt với thực tại – cái thực tại cũ kĩ, nhàm chán, độc ác, im ắng –
cái thực tại khiến Mị bàng hoàng mà từ trước đến giờ Mị cứ cúi đầu chấp nhận

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Không biết bên buồng quanh đấy, các chị vợ anh, vợ chú của A Sử có còn ở nhà,
không biết tất cả những người đàn bà khốn khổ sa vào nhà quan đã được đi
chơi hay cũng đang phải trói như Mị. Mị không thể biết. Đời người đàn bà lấy
chồng nhà giàu ở Hồng Ngài, một đời người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của
chồng.
 Mị nghĩ về những người phụ nữ khác – Mị không phải là nạn nhân duy nhất của
cường quyền, thần quyền và những hủ tục trong xã hội cũ. Mị thương cảm cho bản
thân, và thương thay cho những người phụ nữ khác. Suy nghĩ của Mị dường như đã
khái quát về số phận bất hạnh và bất công của những người phụ nữ miền núi thời
phong kiến
Mị chợt nhớ lại câu chuyện người ta vẫn kể: đời trước, ở nhà thống lý Pá Tra có
người trói vợ trong nhà ba ngày rồi đi chơi, khi về nhìn đến, vợ chết rồi. Mị sợ
quá, Mị cựa quậy. Xem mình còn sống hay chết. Cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói
xiết lại, đau dứt từng mảnh thịt.

al
ci
ffi
42 O
 Cô Mị sợ chết; chứng tỏ lòng ham sống của Mị đã trỗi dậy. Chính sự nhen nhóm lại

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
của tinh thần sống đã trở thành nền tảng cho một cô Mị quyết đoán, mạnh mẽ, giàu

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

e. Đêm đông cứu A Phủ

Khung cảnh mùa đông: Những đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn. Nếu không có
bếp lửa sưởi kia thì Mị cũng đến chết héo. Mỗi đêm, Mị dậy ra
thổi lửa hơ tay, hơ lưng, không biết bao nhiêu lần.

+ Nhà văn không khắc họa về mùa đông với những từ ngữ khách
quan thường thấy (rét, lạnh, buốt,...) – mà miêu tả về mùa đông
trong góc nhìn chủ quan của nhân vật Mị
“dài và buồn”  khắc họa tâm trạng Mị khi phải chấp nhận cuộc
sống tẻ nhạt, nhàm chán, lặp đi lặp lại. Ta cũng nhận ra rằng ở
thời điểm này, Mị không còn vô cảm và buông xuôi, phó mặc cuộc
đời như trước – Mị đã bắt đầu có những nhận thức về thực tại
(cho thấy dư vị từ đêm tình mùa xuân không hề mất đi, nó phần
nào đã thay đổi và thức tỉnh cô Mị)
+ Thói quen của Mị: hơ tay thổi lửa  Mị sợ chết héo về tinh thần
 Hành động này ko chỉ để sưởi ấm cơ thể, mà còn để giữ gìn

al
ci
ngọn lửa nhiệt huyết của tình yêu, của khát vọng sống. Ngọn lửa

ffi
42 O
06 T
80 LO
ko chỉ mang tới hơi ấm mà còn mang tới ánh sáng – thể hiện Mị

33 T
03 Trợ
không muốn chìm trong bóng tối

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Tâm trạng Mị lúc đầu:

▪ Lúc đầu, Mị thản nhiên ngồi sưởi lửa, bởi

chuyện sống – chết vốn dĩ không phải chuyện gì
quá khác thường trong căn nhà này.
➢ Mị trở lại với nhịp sống cũ kĩ và tẻ nhạt,
không quan tâm đến mọi điều xung quanh

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

Thường khi đến gà gáy, Mị dậy ra bếp sưởi một lúc thật lâu, các chị em trong
nhà mới bắt đầu ra dóm lò bung ngô, nấu cháo lợn. Mỗi đêm, nghe tiếng phù phù
thổi bếp, A Phủ lại mở mắt. Ngọn lửa bùng lên, cùng lúc ấy Mị cũng nhìn sang,
thấy mắt A Phủ trừng trừng. Mới biết nó còn sống. Mấy đêm nay như thế. Nhưng
Mị vẫn thản nhiên thổi lửa, hơ tay. Nếu A Phủ là cái xác chết đứng chết đấy, cũng
thế thôi. Mị vẫn trở dậy, vẫn sưởi, Mị chỉ biết, chỉ còn ở với ngọn lửa. Có đêm A
Sử chợt về thấy Mị ngồi đấy, A Sử ngứa tay đánh Mị ngã xuống cửa bếp. Nhưng
đêm sau Mị vẫn ra sưởi như đêm trước.
+ Mị tha thiết giữ thói quen với bếp lửa – như một sự nỗ lực để bảo vệ khát vọng
sống khó khăn lắm mới có thể thắp lên
 Mị chỉ cần ngọn lửa đó là đủ rồi
+ Thái độ của Mị với A Phủ: thản nhiên, thờ ơ, không quan tâm  sự sống và cái chết
của A Phủ lúc đầu không phải là mối ưu tiên của Mị
* Mị đang phải tranh đấu với nỗi khổ của chính mình

al
ci
ffi
42 O
* Mị dường như cũng coi cái ác là một điều hiển nhiên trong căn nhà đấy

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Giọt nước mắt của A Phủ thức tỉnh lòng trắc ẩn bên trong Mị cô Sương Mai

Lúc ấy đã khuya. Trong nhà ngủ yên. Mị trở dậy thổi lửa, ngọn lửa bập bùng
sáng lên. Mị trông sang thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở. Dòng nước mắt lấp
lánh bò xuống hai hóm má đã xám đen. Thấy tình cảnh thế, Mị chợt nhớ đêm
năm trước, A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng thế kia.
▪ Nhìn thấy giọt nước mắt của A Phủ, Mị nhớ về chính bản thân mình. Mị nhận ra mình
và người đàn ông kia đều đang là nạn nhân của sự độc ác, tàn bạo
➢ Mị đồng cảm với A Phủ, Mị soi chiếu chính nỗi đau của bản thân mình trong giọt
nước mắt của người đàn ông xa lạ. Mị nhận thức về tội ác và sự bất công trong
căn nhà thống lí
▪ Mị suy nghĩ về cái chết:
Chỉ đêm mai là người ta chết, chết đau, chết đối, chết rét, phải chết. Ta là thân phận
đàn bà, nó đã bắt về trình ma rồi, chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi... Người
kia việc gì mà phải chết. A Phủ ... Mị phảng phất nghĩ như vậy.
+ Nhận thức về sự đáng sợ của cái chết

al
ci
ffi
+ sự giam cầm tâm trí – Mị tin vào những hủ tục của xã hội phong kiến

42 O
06 T
80 LO
33 T
+ Mị thương A Phủ và nhận ra A Phủ không đáng phải chết trong căn nhà này

03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Mị không còn cần đến ngọn lửa bên ngoài, bởi ngọn lửa cô Sương Mai
trong trái tim cô đã được thắp lên…

Ðám than đã vạc hẳn lửa. Mị không thổi cũng không đứng lên.
Ở đoạn đầu, Mị cần đến ngọn lửa của ngoại cảnh để giữ gìn ngọn lửa trong tâm
cảnh. Mị không rời được bếp lửa vì sợ sẽ đánh mất khát vọng sống một lần nữa.
Nhưng khi sự đồng cảm được nhen nhóm trong trái tim, dường như Mị không
còn cần đến bếp lửa bên ngoài nữa

Mị nhớ lại đời mình. Mị tưởng tượng như có thể một lúc nào, biết đâu A Phủ
chẳng trốn được rồi, lúc đó bố con thống lý sẽ đổ là Mị đã cởi trói cho nó, Mị
liền phải trói thay vào đấy. Mị chết trên cái cọc ấy. Nghĩ thế, nhưng làm sao
Mị cũng không thấy sợ...
 Mị nghĩ tới hậu quả nếu mình cứu A Phủ - nhưng Mị không sợ, bởi sức mạnh

al
ci
ffi
42 O
của tình yêu thương và của lòng trắc ẩn còn lớn hơn cả những nỗi sợ vô hình ấy

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Ngọn lửa của yêu thương đã biến thành một hành động cụ cô Sương Mai
thể

Trong nhà tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt. Nhưng Mị
tưởng như A Phủ biết có người bước lại... Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút
dây mây.
 nút dây mây ấy chính là ẩn dụ cho những tội ác đã kìm kẹp và giam cầm Mị
cũng như bao người bất hạnh khác  Mị cắt nút dây mây – Mị đã cởi bỏ được
sợi dây trói vô tình, tàn độc ấy
Mị đứng lặng trong bóng tối.
 Một phần đời Mị chìm trong bóng tối – cả bóng tối của tội ác và cả bóng tối
trong tâm trí mình; và dường như đây là thời điểm Mị phải đối diện với cơ hội
duy nhất để tìm về ánh sáng
=> Câu văn được tách riêng thành một đoạn, như thể hiện khoảng lặng trong suy

al
ci
ffi
42 O
tư của nhân vật; như một bản lề của cuộc đời Mị - từ đây, Mị sẽ lựa chọn ở mãi

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
nơi bóng tối – hay vùng lên, cởi bỏ sợi dây trói vô hình và tiến về phía ánh sáng?

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Mị cứu A Phủ, và tự giải cứu chính bản thân mình! cô Sương Mai

Trời tối lắm. Mị vẫn băng đi.

 Bóng tối lúc này chỉ là bóng tối của ngoại cảnh; còn trái tim Mị đã có ánh sáng –
Mị có thể “băng đi” dù không nhìn thấy rõ ràng sự vật bởi nhận thức trong tâm
hồn đã dẫn lối cô

Mị đuổi kịp A Phủ, đã lăn, chạy xuống tới lưng dốc. Mị thở trong hơi gió thốc
lạnh buốt:
- A Phủ cho tôi đi.
A Phủ chưa kịp nói, Mị lại nói:
- Ở đây thì chết mất.
 Mị lần đầu nói ra thành lời về nỗi sợ chết, cho thấy khát vọng sống đã trỗi dậy

al
ci
ffi
42 O
mãnh liệt hơn bao giờ hết

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Mị cứu A Phủ, và tự giải cứu chính bản thân mình! cô Sương Mai

A Phủ chợt hiểu.

Người đàn bà chê chồng đó vừa cứu sống mình.
A Phủ nói: “Đi với tôi”. Và hai người lẳng lặng đỡ nhau lao chạy xuống dốc
núi.
 HÀNH ĐỘNG CỦA MỊ VỪA TỰ PHÁT (bởi vì Mị không có sự chuẩn bị trước –
hoàn toàn là diễn biến tự nhiên) – VỪA TỰ GIÁC (là kết quả tất yếu của một quá
trình tranh đấu nội tâm sâu sắc, mạnh mẽ, khao khát tìm về những giá trị của bản
thân mình)

 HÀNH TRÌNH ĐI TỪ BÓNG TỐI RA ÁNH SÁNG

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

VÌ SAO TÔ HOÀI ĐỂ MỊ LÀ NGƯỜI TỰ CHẠY THEO – CHỨ KHÔNG PHẢI A

PHỦ LÀ NGƯỜI ĐỀ NGHỊ MỊ ĐI CÙNG?

Tô Hoài thật vô cùng tinh tế và giàu sự thấu

hiểu, khi đã để Mị là người tự nhận thức và tự
mình hành động, chứ không để A Phủ là người
chủ động kéo Mị đi. Những ám ảnh bên trong
Mị đến từ bi kịch bị giam cầm về tinh thần, nên

al
chỉ có Mị có thể tự cứu lấy chính mình. Duy

ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
nhất Mị có thể cắt bỏ sợi dây trói vô hình đã

33 T
03 Trợ
kìm hãm cô biết bao lâu nay…

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

2. Nhân vật A Phủ

Hoàn cảnh của

A Phủ

Đứa trẻ mồ côi, sống

trong tình yêu thương,
sự che chở của cả dân
làng. Lớn lên là chàng
trai khỏe mạnh, tốt
bụng.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

2. Nhân vật A Phủ

Lúc nhỏ mạnh mẽ, gan bướng: khi bị bán xuống

Tính cách của cánh đồng thấp lại trốn lên núi cao.
A Phủ

Lớn lên là chàng trai khỏe mạnh chăm chỉ, tháo

vát, biết làm mọi công việc. Là người biết bất bình
trước bất công (đánh A Sử), khao khát tự do (nén
đau để vùng chạy khi được cắt dây trói).

➢ A Phủ là tác nhân chính giúp khơi dậy khát

vọng sống tiềm tàng mãnh liệt bên trong Mị.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

2. Nhân vật A Phủ

Nguyên nhân trở thành người ở gạt nợ: đánh con
Là nạn nhân của quan, bị xử thua trong một vụ xử kiện bất bình
nhà thống lí Pá thường
Tra- trở thành
một người ở để
gạt nợ Cảnh xử kiện: hút thuốc phiện, đánh đập người vô
tội, cho vay nhưng không đưa tiền, buộc phải làm
người ở gạt nợ.
A Phủ chỉ bị giam cầm về thể
xác – không bị giam cầm về A Phủ phải chịu sự đày đọa về mặt thể xác: phải
tinh thần  luôn đứng về làm những công việc nặng nhọc và nguy hiểm, có
phía chính nghĩa; không cúi giá trị không bằng một con bò, làm mất bò phải

al
ci
ffi
42 O
đầu trước cường quyền và chịu trói đứng đến chết…

06 T
80 LO
33 T
thần quyền

03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Cảnh xử kiện: cô Sương Mai

+ Thành phần tham dự: Bọn chức việc cả vùng hồng ngài  như thể hiện trách nhiệm
của mình đối với người dân; nhưng thực chất chỉ để ra oai, để hưởng thụ (hút thuốc
phiện, ăn cỗ)
+ Đáng lẽ ra, buổi xử kiện phải có ý nghĩa để đòi lại sự công bằng – để đấu tranh cho lẽ
phải  thực chất, đây chỉ là một vỏ bọc của một buổi ăn chơi trác táng
+ Thời gian dài: suốt từ trưa cho đến hết đêm
“Cứ như thế, suốt chiều, suốt đêm, càng hút, càng tỉnh, càng đánh, càng chửi, càng hút.”
(liệt kê; điệp từ; tăng tiến)  Chúng hưởng thụ, coi đánh người như một thú vui!
 Một tội ác ngang nhiên, lặp đi lặp lại, những điều vô lý bất công nhưng không ai có
thể ngăn cản
+ Kết quả của “buổi xử kiện”: A Phủ nợ thống lí một trăm đồng bạc, trở thành con trâu
– con ngựa nhà thống lí, bị cúng trình ma nhận mặt kẻ vay nợ

al
ci
NHÀ VĂN THỂ HIỆN NGÒI BÚT TỐ CÁO, PHÊ PHÁN NHỮNG MỤC RỮA, NHỮNG

ffi
42 O
06 T
80 LO
BẤT CÔNG TRONG XÃ HỘI PHONG KIẾN

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
Ý nghĩa nhân vật A Phủ cô Sương Mai

+ Là tác nhân chính khơi dậy lòng trắc ẩn tưởng chừng đã ngủ quên trong trái tim cô Mị
+ Khơi dậy khát vọng sống tiềm tang mãnh liệt của Mị
+ A Phủ tạo nên một tấm gương để Mị soi chiếu:
Mị nhìn thấy nỗi đau, nhìn thấy hoàn cảnh bất hạnh của chính mình trong giọt nước mắt của A
Phủ
Mị còn tìm thấy khát vọng sống tự do của chính mình trong hành động quyết liệt của người đàn
ông xa lạ
 A Phủ là nguồn động lực lớn lao để từ suy nghĩ, ý thức; Mị quyết tâm hành động
+ Cùng Mị đi từ bóng tối ra ánh sáng

 Thể hiện sâu sắc niềm tin của người cầm bút vào sức mạnh của tình yêu thương ở đời. Nếu
như ta chỉ cô đơn, bơ vơ, một mình giữa dòng đời – hẳn ta sẽ vô cùng lạc lõng và yếu đuối.
Nhưng khi ta tìm được một người đồng hành, một bờ vai để nương tựa – ta sẽ thêm mạnh mẽ

al
để tạo nên những ánh sáng rực rỡ nhất mà ta luôn trông đợi.

ci
ffi
42 O
NGÒI BÚT NHÂN ĐẠO SÂU SẮC CÒN ĐƯỢC THỂ HIỆN RÕ Ở VIỆC ĐỒNG TÌNH VỚI KHÁT

06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
VỌNG GIẢI PHÓNG CỦA CON NGƯỜI

ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

CHỦ NGHĨA NHÂN ĐẠO TRONG TÁC PHẨM

1. Khái niệm chủ nghĩa nhân đạo

- Giá trị nhân đạo là sự quan tâm đến

con người mà biểu hiện của giá trị
nhân đạo là lòng thương người, sự
cảm thông, bênh vực con người.
*Các biểu hiện nổi bật của chủ nghĩa nhân
đạo:
▪ Đồng cảm với số phận
▪ Trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp
▪ Tố cáo xã hội đương thời
▪ Đồng tình với khát vọng giải phóng

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

CHỦ NGHĨA NHÂN ĐẠO TRONG TÁC PHẨM

2. Cái mới trong chủ nghĩa nhân đạo của
“Vợ chồng A Phủ”

A Phủ và Mị đều là những con người có vẻ

đẹp đáng trân trọng, nhưng nếu họ không
tìm thấy nhau và đồng cảm với nhau – họ
sẽ mãi mãi không tìm được lối thoát.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

CHỦ NGHĨA NHÂN ĐẠO TRONG TÁC PHẨM

2. Cái mới trong chủ nghĩa nhân đạo của
“Vợ chồng A Phủ”
▪ Nếu đêm mùa đông ấy, Mị không quyết
định cứu A Phủ, cả 2 đều sẽ chết dần,
chết mòn trong căn nhà ấy.
▪ Điểm tựa bắt đầu cho mối quan hệ giữa
A Phủ và Mị chính là sự đồng cảm.
▪ Mị nhìn thấy số phận và nỗi đau của
mình trong A Phủ. Mị hiểu ra rằng, nếu
mình cứu người kia, rất có thể Mị sẽ cứu
được chính mình.

al
ci
▪ So sánh CNNĐ giai đoạn trước: Giai

ffi
42 O
06 T
80 LO
đoạn văn học 1945 (Chí Phèo)

33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
 Học văn
cô Sương Mai

CHỦ NGHĨA NHÂN ĐẠO TRONG TÁC PHẨM

2. Cái mới trong chủ nghĩa nhân đạo của
“Vợ chồng A Phủ”

➢ Thông điệp nhân văn từ Tô Hoài: Đôi

khi, nếu ta cứ đơn độc chiến đấu, cuộc
chiến ấy có thể rất dài, thậm chí không
thể thành sự thật. Còn nếu ta tìm được
một người đồng cam cộng khổ, bạn sẽ
có cơ hội lớn hơn để đi đến cuối con
đường.

al
ci
ffi
42 O
06 T
80 LO
33 T
03 Trợ
ỗ
H
lo
Za
Za
lo
H
ỗ
Học văn

03 Trợ
33 T
80 LO
06 T
42 O
cô Sương Mai

ffi
ci
al