ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

KHOA VĂN HÓA HỌC
*****

TIỂU LUẬN CUỐI KỲ

MÔN VĂN HÓA ĐẠI CHÚNG

ĐỀ TÀI: DORAEMON DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HÓA ĐẠI CHÚNG

Giảng viên hướng dẫn: TS. Ngô Anh Đào

Sinh viên thực hiện: Trương Thị Hồng Thắm
Lớp: K15.2
MSSV: 2156140064

Thành phố Hồ Chính Minh, 2023

 Mục lục
MỞ ĐẦU........................................................................................................................3
1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................3
2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu............................................................................................4
4. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................4
NỘI DUNG....................................................................................................................4
1. Sự ra đời của Doraemon.......................................................................................4
2. Cốt truyện và bối cảnh của Doraemon................................................................5
2.1. Cốt truyện........................................................................................................5
2.2. Bối cảnh...........................................................................................................6
3. Đặc điểm văn hóa đại chúng của Doraemon.......................................................6
3.1. Tính đại chúng................................................................................................6
3.2. Tính kinh doanh thương mại.........................................................................9
3.3. Tính nhất thời................................................................................................11
3.4. Tính mới lạ....................................................................................................12
4. Doraemon theo cấu trúc văn hóa đại chúng.....................................................14
5. Vai trò, ý nghĩa của tác phẩm Doraemon.........................................................16
5.1. Giải trí............................................................................................................16
5.2. Biểu tượng văn hóa Nhật Bản......................................................................16
5.3. Những bài học quý giá..................................................................................17
KẾT LUẬN.................................................................................................................18
Phụ lục hình ảnh.........................................................................................................19
Tài liệu tham khảo......................................................................................................22

2
MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Doraemon là một trong những bộ truyện tranh nổi tiếng nhất tại Nhật Bản, gắn liền
với tuổi thơ và tình bạn của hàng triệu con người. Bộ truyện này không ngừng tái bản,
chuyển thể thành phim hoạt hình để phục vụ nhu cầu của người xem. Tuổi thơ của ai
chắc hẳn cũng biết tới hình tượng chú mèo máy đáng yêu thông minh mang tên
Doraemon. Doraemon không chỉ nổi tiếng tại Nhật Bản, mà còn phủ sóng trên nhiều
quốc gia lớn nhỏ, đã mang đến cho hàng ngàn trẻ em trên thế giới nhiều câu chuyện
về tình thân và tình bạn và cả những bài học truyền cảm hứng quý giá.
Có thể nói rằng, Doraemon là một sản phẩm của văn hóa đại chúng. Ra đời cách
đây đã 50 năm nhưng sức ảnh hưởng to lớn của bộ truyện này vẫn không hề giảm
nhiệt, hầu hết mọi thế hệ tuổi thơ trên thế giới đều dành niềm yêu thích đặc biệt riêng
cho chú mèo máy xanh mang tên Doraemon. Doraemon còn được coi là biểu tượng
văn hóa của Nhật Bản không chỉ do tính đại chúng và phổ biến của nó mà còn vì
những giá trị mà nó mang lại.
Chính vì những lý do này mà tôi quyết định chọn đề tài “Doraemon dưới góc nhìn
văn hóa đại chúng” làm đề tài cho bài tiểu luận cuối kỳ môn học “Văn hóa đại chúng”.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung
Tìm hiểu, phân tích tác phẩm “Doraemon” dưới góc nhìn văn hóa đại chúng.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Nghiên cứu đề tài “Doraemon dưới góc nhìn văn hóa đại chúng”.
Trên cơ sở nghiên cứu, bài viết góp phần hệ thống hóa một cách toàn diện dựa trên
các lý thuyết khoa học về lĩnh vực văn hóa đại chúng từ đó áp dụng vào quá trình
phân tích, đưa ra dữ liệu khai thác mới về tác phẩm “Doraemon”. Qua đó, có thể thấy
được sự phổ biến, vai trò, cũng như những tác động của một sản phẩm của văn hóa đại
chúng - “Doraemon”.

3
 3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu trong bài viết này là bộ truyện tranh Doraemon và các hình
thức chuyển thể của nó.

4. Phạm vi nghiên cứu

4.1. Phạm vi không gian
Đối tượng được chọn nghiên cứu tại Nhật Bản và các quốc gia khác trên thế giới.
4.2. Phạm vi thời gian
Nghiên cứu đối tượng từ khi được xuất bản cho đến hiện nay (từ năm 1969 đến
năm 2023).

5. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài cố gắng khai thác một cách có hệ thống tư liệu về Doraemon dưới góc nhìn
văn hóa đại chúng. Bên cạnh đó, đề tài chủ yếu giải quyết vấn đề bằng các phương
pháp như phương pháp tổng hợp, phân tích và bình giảng; phương pháp so sánh và
tiếp cận theo hướng liên ngành.

NỘI DUNG

1. Sự ra đời của Doraemon

Doraemon ra đời vào năm 1969, là tác phẩm truyện tranh nổi tiếng, sau đó được
chuyển thể thành các thể loại khác như phim, kịch… Cha đẻ của chú mèo máy này là
Fujiko Fujio, đây là bút danh chung của Fujimoto Hiroshi và Abiko Motoo. Cả hai
làm việc chung trong nhiều tác phẩm trước đó và đạt được những thành tựu nhất định.
Chú mèo máy Doraemon ban đầu được sáng tác theo một cách khá bất ngờ. Theo
lời kể của Fujimoto, khi Hiroshi và Motoo đang suy nghĩ đề tài cho một tác phẩm mới
nhưng cả hai đều không nghĩ ra được ý tưởng nào thú vị, tất cả đều khá nhàm chán,
mặc dù đã khuya nhưng cả hai vẫn rất cố gắng. Chính vào lúc đó, có một chú mèo
hoang đột nhập vào phòng của Hiroshi nhưng ông quyết định đi nghỉ ngơi mà không
đưa chú mèo đó ra khỏi nhà vì đã kiệt sức. Hôm sau, khi bước xuống nhà, ông vô tình
chạm vào lật đật của con gái mình và hình ảnh chú mèo vẫn còn đang quanh quẩn

4
trong tâm trí ông, và ý tưởng về việc kết hợp hình ảnh của con mèo hoang và lật đật
đã xuất hiện trong đầu ông.
Những nét vẽ đầu tiên về chú mèo với thân hình tròn trịa như lật đật đó sau này đã
trở thành một trong những nhân vật hư cấu nổi tiếng nhất mọi thời đại - Doraemon.
Doraemon được tạo ra từ sự ghép lại của 2 từ trong tiếng Nhật là “dora” và “emon”.
Tác giả đã sử dụng nghệ thuật chơi chữ khi dùng từ “dora” này. “Dora” có nghĩa là đi
lạc, hay còn được hiểu là điều không mong muốn. “Dora” cũng được dùng để nói về
cái gông, ám chỉ thân hình tròn trịa như lật đật của chú mèo máy Doraemon. Ngoài ra,
“dora” cũng là cụm bắt đầu của từ “dorayaki” - một loại bánh pancake nhân đậu đỏ
truyền thống của Nhật Bản, món ăn yêu thích của chú mèo máy này. “Emon” là một
loại trạng từ truyền thống cho tên của người hay động vật có giới tính nam. Như vậy
theo nghĩa đen thì Doraemon có nghĩa là chú mèo đực bị lạc đường. Ở Việt Nam,
Doraemon còn được gọi với tên Mèo Ú.

2. Cốt truyện và bối cảnh của Doraemon

2.1. Cốt truyện

Nội dung của Doraemon bắt đầu bằng dòng thời gian ở tương lai, cậu bé Sewashi
gửi một chú mèo máy thông minh đến từ thế kỷ 22 với một chiếc túi bảo bối thần kỳ
về quá khứ để giúp đỡ ông của cậu.
Trở về với hiện tại, Nobita là một đứa trẻ nhút nhát, vô cùng hậu đậu, thành tích
học tập luôn cuối lớp. Cậu không giỏi các trò chơi về thể chất cũng như trí tuệ, thường
hay khóc nhè mỗi khi bị bắt nạt. Vì tất cả những lý do này mà Sewashi quyết định gửi
chú mèo máy thông minh với nhiều bảo bối thần kỳ này để giúp đỡ ông cậu có một
cuộc sống hạnh phúc hơn.
Cốt truyện của Doraemon khá đơn giản, nó xoay quanh việc cậu bé Nobita nhút
nhát, thường xuyên gặp những rắc rối và bị bắt nạt. Sau đó, Nobita về nhà và xin
Doraemon cho cậu mượn bảo bối để giúp đỡ. Nhưng do bản tính của mình, Nobita sẽ
đem đến những tình huống dở khóc dở cười, để rồi Doraemon phải xuất hiện để khắc
phục lỗi lầm cho người bạn của mình.
Tác giả Fujiko Fuijo xây dựng hình tượng một nhóm bạn cực kì thú vị, mỗi bạn
với một tính cách khác nhau. Vì đa số những lần Doremon cho Nobita mượn bảo bối

5
đều xảy ra những việc dở khóc dở cười, những ai có mục đích xấu sẽ phải gánh chịu
hậu quả. Sau mỗi mẩu chuyện nhỏ hay dài đều sẽ rút ra những bài học.
Với lối tình tiết dễ thương, thân thuộc, gần gũi, xuyên suốt tác phẩm là những câu
chuyện đơn giản, nhẹ nhàng mà không kém phần hài hước và đôi khi là cả những giọt
nước mắt.

2.2. Bối cảnh

Truyện Doraemon lấy bối cảnh xã hội Nhật Bản vào thập niên 1970, cụ thể là ở
quận Nerima thuộc ngoại ô thủ đô Tokyo, đặc biệt là những nơi tụ họp và vui chơi của
trẻ em; nhà của các nhân vật, trường học và cả ngọn núi sau trường, nơi mà Nobita
hay đến để tìm kiếm sự yên tĩnh thường xuyên xuất hiện. Một nơi thường được đề cập
trong tác phẩm là “bãi đất trống” hay “sân bóng”, bao gồm một bãi cỏ rộng có ba ống
cống bê tông xếp chồng lên nhau, là nơi các nhân vật chính thường gặp mặt để cùng
nhau chơi cầu lông, bóng đá và bóng chày, hay chỉ đơn giản là ngồi nói chuyện. Gần
đó là nhà của Nobita, nằm trong khu vực Tsukimidai (“Nơi ngắm nhìn Mặt Trăng”).
Cái tên trên được lấy cảm hứng từ Fujimidai (“nơi ngắm nhìn núi Phú Sĩ”), nơi
Tezuka Osamu sinh sống và làm việc; một mangaka nổi tiếng là điểm tham chiếu của
người tạo ra Doraemon. Mặc dù những cảnh quan trong tác phẩm có vẻ bất biến,
nhưng theo suy nghĩ của tác giả, có những yếu tố có thể thay đổi và tiến hóa, chẳng
hạn như vật liệu xây dựng trong bãi đất trống. Trong quá trình xuất bản Doraemon,
Fujiko cũng nhiều lần thay đổi các địa điểm và đối tượng hiện diện trong tác phẩm với
mục đích làm cho câu chuyện trở nên thực tế hơn đối với độc giả.

3. Đặc điểm văn hóa đại chúng của Doraemon

3.1. Tính đại chúng

Doraemon là một tác phẩm nổi tiếng khắp châu Á và cả thế giới. Hình tượng chú
mèo máy Doraemon đã trở thành biểu tượng văn hóa đương đại của xứ sở mặt trời
mọc.
Mặc dù là một trong những bộ truyện tranh nổi tiếng nhất tại Nhật Bản nhưng
Doraemon chỉ thực sự gây được tiếng vang khi những tập phim hoạt hình được lên
sóng. Chính sự đầu tư chỉn chu này đã giúp cho bộ phim hoạt hình Doraemon đem về

6
thành công rực rỡ. Vào thời điểm đó, Doraemon trở thành hiện tượng trên khắp nước
Nhật. Các tập phim về Doraemon liên tục được sản xuất và phát sóng trong hơn hai
mươi năm liên tiếp và luôn nằm trong nhóm những tác phẩm có lượt xem đài cao nhất
mọi thời đại của Nhật Bản.
Năm 2015, các nhà sản xuất phim hoạt hình Doraemon tạm nghỉ sau một thời
gian làm việc vô cùng tâm huyết để tìm kiếm những diễn viên lồng tiếng mới, đem lại
những điều mới mẻ hơn cho khán giả. Với độ nổi tiếng ngày một tăng cao của mình,
Doraemon bắt đầu được phát hành rộng rãi ra toàn châu Á. Nhờ vào thành công rực rỡ
của phiên bản hoạt hình ngoài phạm vi không gian Nhật Bản, các tác phẩm truyện
tranh sau đó của Doraemon cũng rất được yêu thích.
Sau thành công của các tập phim truyền hình, năm 1980, phiên bản điện ảnh
đầu tiên của Doraemon bắt đầu được sản xuất và cho ra mắt tại Nhật . Nội dung của
các tác phẩm được chuyển thể từ tập đầu tiên trong loạt truyện tranh. Dự án điện ảnh
này là một trong những ước mơ từ lâu của tác giả Fujimoto và ông mong muốn rằng
mỗi năm sẽ có một bộ phim điện ảnh đến với khán giả. Những bộ phim điện ảnh của
Doraemon vào mỗi năm luôn nhận được sự chờ đợi rất lớn từ người hâm mộ mọi lứa
tuổi. Đây luôn là tác phẩm đứng đầu phòng vé khi công chiếu, đã có hơn 100 triệu
lượt xem các tác phẩm điện ảnh về chú mèo máy đến từ tương lai này. Có thể nói
rằng, Doraemon đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu vào mỗi năm dành cho
những ai yêu thích cậu bé Nobita và người bạn mèo máy thông minh của mình.
Manga và anime Doraemon được coi là có ảnh hưởng nhất trong lịch sử manga
và anime. Tác phẩm đã truyền cảm hứng cho nhiều người sáng tạo ra những hình
tượng nhân vật khác. Thuật ngữ "Doraemon" cũng đã được hình thành trong giới hạn
ngữ cảnh Nhật Bản, dùng để diễn đạt một thứ gì đó có khả năng đáp ứng nguyện vọng
của mọi người. Ở Nhật Bản, series và nhân vật chính trong đó đã trở thành một biểu
tượng văn hóa thực sự. Đặc biệt, Doraemon được gọi là nhân vật được yêu thích nhất
trong lịch sử manga. Thương hiệu của tác phẩm đã được TV Asahi sử dụng như một
công ty quảng bá các sáng kiến từ thiện, thông qua TV Asahi Doraemon Bokin, chủ
yếu được tổ chức sau các trận động đất xảy ra trên đất nước. Vào năm 2013, như một
dấu hiệu của sự đoàn kết, tập đoàn Đường sắt Odakyū đã tặng một trăm figure đại
diện cho nhân vật chính của bộ truyện cho các quận Kanagawa và Tokyo. Vào năm

7
2014 Shogakukan cũng xuất bản một sách hướng dẫn với các nhân vật của manga về
những việc cần làm trong trường hợp xảy ra động đất. Vào ngày 15 tháng 7 năm 2011,
trong quá trình tái thiết Sân bay Chitose mới, người ta khánh thành một khu vực dành
riêng cho nhân vật Doraemon. Ngày 03 tháng 9 năm 2011, Viện bảo tàng Fujiko F.
Fujio được mở cửa cho công chúng ở Kawasaki đến tham quan, tập trung vào tác giả
và quá trình sáng tạo của nguyên tác manga. Cũng tại địa điểm này vào ngày 3 tháng 9
năm 2012, một buổi lễ đã được tổ chức nhân kỷ niệm một trăm năm ngày sinh của
Doraemon, trong đó nhân vật này được nhận quyền công dân danh dự của thành phố
Kawasaki. Để chào mừng lễ kỷ niệm, triển lãm 100 Years Before The Birth Of
Doraemon đã được tổ chức tại Hồng Kông từ ngày 14 tháng 8 đến ngày 16 tháng 9
năm 2012, với một số figure đại diện cho các nhân vật và bối cảnh nổi tiếng nhất trong
series. Từ ngày 1 tháng 3 năm 2016 đến ngày 31 tháng 8 năm 2018, Doraemon Tram
đã có mặt tại Takaoka, một phương tiện được trang trí độc quyền với các nhân vật của
tác phẩm. Từ tháng 10 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017, sau sự hợp tác giữa
Shogakukan và Japan Airlines, tuyến hàng không giữa Tokyo và Thượng Hải đã được
khai thác bởi Doraemon Jet.
Không chỉ ở Nhật Bản, Doraemon còn có sức ảnh hưởng văn hóa tại một số
quốc gia khác trên thế giới, đặc biệt là ở các nước châu Á. Tại Thượng Hải ở Trung
Quốc, người ta đã thành lập một công viên chủ đề về Doraemon. Tại Việt Nam, Quỹ
học bổng Doraemon được thành lập để giúp đỡ các em học sinh nghèo và dùng hình
ảnh Doraemon để tuyên truyền an toàn giao thông. Vào năm 2015, người dân xã
Wang Luang ở Thái Lan còn dùng búp bê Doraemon để cầu mưa.
Doraemon đã gặt hái được nhiều thành công to lớn. Năm 2002, Doraemon được
tạp chí Time Asia bình chọn là một trong hai mươi người hùng đáng yêu nhất của
châu Á. Năm 2007, Oricon xếp Doraemon vị trí thứ hai trong danh sách các nhân vật
manga quyền năng nhất. Năm 2008, Doraemon được Chính phủ Nhật Bản chọn làm
đại sứ hoạt hình của Nhật Bản chọn làm đại sứ hoạt hình của Nhật Bản trong buổi lễ
do Ngoại trưởng Nhật Bản - Komura Masahiko chủ trì. Nhân vật Doraemon còn được
thành phố Kawasaki cấp hộ khẩu như một công dân chính thức năm 2012. Nhân vật
này cũng xuất hiện vào ngày 21 tháng 8 năm 2016 cùng với Thủ tướng Nhật Bản Abe

8
Shinzō trong Lễ bế mạc Thế vận hội Mùa hè 2016, với mục đích công bố Thế vận hội
Mùa hè 2020.

3.2. Tính kinh doanh thương mại

Sẽ không quá khi nói rằng Doraemon và những người bạn của cậu đã góp phần rất
lớn vào sự phát triển vượt bậc như ngày nay của nền công nghiệp hoạt hình tại đất
nước Hoa anh đào.
Loạt phim điện ảnh “Doraemon” được bắt đầu sản xuất từ năm 1980 đến nay đã
cho ra đời 44 sản phẩm, gồm 42 phim 2D và 2 phim 3D. Xét trên thị trường thế giới,
Doraemon là thương hiệu anime có doanh thu cao nhất. Ngoài ra, đây cũng là phim
hoạt hình có tổng doanh thu toàn cầu cao thứ 10, đạt gần 1,85 tỷ USD tính đến giữa
tháng 4/2023.
Phần phim “Stand by Me” lọt top 10 phim Nhật có doanh thu toàn cầu cao nhất,
cán mốc hơn 183 triệu USD. Riêng tại thị trường Việt Nam, phần lớn các dự án điện
ảnh về Doraemon đều được đón nhận nồng nhiệt. Theo thống kê của website “Box
Office Vietnam”, từ năm 2019, tất cả các phần phim 2D truyền thống về Doraemon
đều vượt mức doanh thu 20 tỷ đồng như “Doraemon: Nobita và các bạn khủng long
mới” (gần 23 tỷ đồng), “Doraemon: Nobita và mặt trăng phiêu lưu ký” (25,4 tỷ đồng).
Bộ phim thứ 41 - “Doraemon: Nobita và cuộc chiến vũ trụ tí hon” năm 2021 thu về
hơn 48 tỷ đồng, lập kỷ lục phần phim Doraemon có doanh thu cao nhất chiếu tại Việt
Nam.
“Nobita và vùng đất bí ẩn trên bầu trời” - phần phim thứ 42 của loạt “Doraemon
2D” được đánh giá cao về cả phần hình ảnh lẫn nội dung. Phần phim này đã đạt thành
công vang dội tại phòng vé Nhật Bản. Bộ phim ra mắt tại Nhật Bản vào hồi tháng 3
vừa qua và nhận được phản ứng vô cùng tích cực từ khán giả. Phim đạt số điểm
3.9/5.0 trên trang đánh giá Eiga.com và 4.1/5.0 trên trang đánh giá Yahoo Movies, lọt
top những phần phim có điểm số cao nhất toàn loạt phim. Cho đến tháng 5, phim đã
thu về 42,6 tỷ yên doanh thu, áp sát mốc top 3 các phim Doraemon có doanh thu cao
nhất mọi thời đại. Bên cạnh đó, tại Việt Nam, phim có suất chiếu đặc biệt trong hai
ngày 20 và 21 tháng 5, chính thức khởi chiếu ngày 26 tháng 5 năm 2023. Chỉ trong
hai ngày mở suất chiếu đặc biệt, phim đã thu về gần 10 tỷ đồng, trở thành phim

9
“Doraemon” có doanh thu suất chiếu đặc biệt cao nhất từ trước đến nay. Và trong cuối
tuần khởi chiếu đầu tiên, bộ phim tiếp tục xác lập những kỷ lục ấn tượng hơn nữa. Cụ
thể, trong ba ngày cuối tuần 26, 27, 28/5, "Nobita và vùng đất bí ẩn trên bầu trời" đã
vươn lên vị trí số 1 phòng vé, vượt qua cả những tên tuổi sừng sỏ từ Hollywood. Sau 3
ngày khởi chiếu phim thu về tổng cộng hơn 21 tỷ đồng, nâng tổng doanh thu của
"Doraemon" lên tới 31 tỷ đồng với xấp xỉ 361.000 lượt khán giả. Con số này cũng
giúp phần phim thứ 42 trở thành phim anime có doanh thu mở màn cao nhất mọi thời
đại tại Việt Nam, vượt qua cả những bom tấn anime làm mưa làm gió phòng vé như
"Thám tử lừng danh Conan: Nàng dâu Halloween" hay "One Piece Film Red".
Hàng loạt các sản phẩm thương mại lấy hình tượng nhân vật Doraemon như thú
nhồi bông, Figure… hay chong chóng tre, các sản phẩm đồ chơi lấy hình tượng các
bảo bối của Doraemon. Bên cạnh việc xuất hiện trong Doraemon, hình tượng nhân vật
Doraemon thỉnh thoảng còn xuất hiện trong Doraemon bóng chày và Đội quân
Doraemon - một chuyển thể khác của Doraemon nhưng không do họa sĩ Fujiko chấp
bút. Doraemon còn là hình tượng trong các trò chơi điện tử như Doraemon chơi bóng,
Doraemon và Nobita phiêu lưu, Doraemon nghiện bánh rán…
Tại Nhật Bản, quyền quản lý hàng hóa Doraemon thuộc về ShoPro, công ty đã sản
xuất và phân phối nhiều loại sản phẩm dưới thương hiệu của mình, chẳng hạn như đồ
dùng học tập, móc khóa, action figure, bánh kẹo, giày dép và quần áo. Nhiều công ty
đã hợp tác để tạo ra và phân phối một loạt các sản phẩm xê-ri và nhân vật trong đó,
chẳng hạn như Sanrio, Converse và ESP Guitars, đã tạo ra một loạt guitar được trang
trí bằng các nhân vật manga; hơn nữa việc hợp tác với Uniqlo đã dẫn đến sự ra đời của
dòng quần áo do Murakami Takashi thiết kế. Dịch vụ bưu chính Nhật Bản cũng đã
phân phối nhiều loại tem minh họa các nhân vật của tác phẩm, trong đó có một loại
tem lấy cảm hứng từ "Cánh cửa thần kỳ".
Tại Trung Quốc, việc hợp tác với Meitu đã cho phép tạo ra một loại điện thoại
thông minh dành riêng cho nhân vật chính của series. Ở Bắc Mỹ và Nam Mỹ, quyền
khai thác thương hiệu do Viz Media nắm giữ, công ty này cùng với công ty Hot Topic
đã phát triển nhiều loại quần áo và đồ sưu tầm về các nhân vật. Ở Châu Âu, việc bán
hàng được quản lý bởi Viz Media Europe, với sự hợp tác của một số công ty. Tại Việt
Nam, quyền kinh doanh hình ảnh Doraemon ban đầu thuộc về Umezawa; từ tháng 6

10
năm 2013 trở đi, được chuyển giao lại cho Tagger (là đại lý của Animation
International). Sau đó, Tagger hợp tác với một số công ty cho ra mắt các sản phẩm
liên quan đến Doraemon như thú nhồi bông, thực phẩm và băng đô.
Thông qua các thỏa thuận cụ thể với Shogakukan, Doraemon cũng đã được sử
dụng trong quảng cáo. Một công ty vận tải của Nhật Bản, đã phát sóng nhiều quảng
cáo lấy cảm hứng từ nhân vật này từ năm 1999. Tiếp theo sáng kiến Cool Japan do
chính phủ Nhật Bản thúc đẩy, Sharp Corporation đã sản xuất nhiều quảng cáo khác
nhau về nhân vật Doraemon và Nobita; chúng được phát sóng độc quyền tại các nước
thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á.

3.3. Tính nhất thời

Doraemon là một trong những tác phẩm hoạt hình nổi tiếng nhất, độ phổ biến của
Nobita và các người bạn không chỉ giới hạn trong bất kỳ lứa tuổi nào, ngay cả những
người lớn tuổi cũng sẽ biết đến. Nhưng để có được thành công như hôm nay thì Fujiko
và Doraemon đã phải trải qua những ngày tháng đầu cực kỳ khó khăn khi tác phẩm
không được đón nhận như kỳ vọng.
Ban đầu, ở thời điểm phát hành tác phẩm không được nhiều độc giả đón nhận,
ngược lại manga được ưa chuộng nhất là gekiga, sau này thị hiếu độc giả tăng dần
cùng với sự phổ biến của anime truyền hình và phim chiếu rạp, manga dần được đón
nhận và đánh giá cao. Nhờ vào điều này giúp tác phẩm được kéo dài thêm hai mươi
bảy năm nữa.
Nhà xuất bản Shogakukan cho ra mắt những trang vẽ đầu tiên của Doraemon trên
sáu tập san khác nhau dành cho trẻ em. Trong khoảng thời gian bộ truyện mới ra mắt,
số lượng người đọc là rất ít, cả Hiroshi và Motoo đều cực kỳ thất vọng. Do tư tưởng
quá mới mẻ và kịch bản vào những tập truyện đầu chưa đủ thu hút mà vào lúc đó, tất
cả mọi người nhận định rằng đây sẽ là một tác phẩm thất bại của bộ đôi họa sĩ tài
năng. Những áp lực vào thời điểm đó đối với Hiroshi và Motoo là cực kỳ khủng
khiếp. Mọi việc còn trở nên tệ hơn gấp bội cho cả hai, với việc phải phát hành cùng
lúc đến tận sáu tạp san thì khối lượng của việc sáng tác là rất khổng lồ. Ông phải cho
ra mắt được ít nhất là sáu câu chuyện mỗi tháng do mỗi tập san lại có một câu chuyện
khác.

11
 Có thể nói, những bước đi đầu tiên với Doraemon là một quá trình cực kỳ khó
khăn từ nhiều mặt, tưởng chừng như bộ truyện huyền thoại đã phải dừng lại khi công
sức dành ra trong ba năm đầu tiên là quá lớn mà hưởng ứng lại là quá bé nhỏ. Nhưng
nhờ vào niềm đam mê của mình, Hiroshi và Motoo đã quyết tâm theo đuổi Doraemon
đến cùng và tình yêu của họ đã được đền đáp xứng đáng sau ba năm vất vả, khi tín
hiệu tích cực đến cùng với tập phim hoạt hình đầu tiên được lên sóng.
Sau thời gian ba năm đầu với rất nhiều trắc trở, Doraemon bắt đầu gặt hái được
những thành công với tập phim hoạt hình được chuyển thể.
Từ năm 1974, các tập truyện của Doraemon được sản xuất gộp lại với nhau thành
một câu chuyện dài tập, nhờ việc này mà Hiroshi và Motoo có nhiều thời gian nghỉ
ngơi và tập trung hơn vào chất lượng của câu chuyện thay vì phải chạy theo số lượng
như trước kia. Ba năm sau, một tạp chí truyện tranh có tên là Coro Coro Comic đã ra
đời như một tập san riêng của chú mèo máy Doraemon. Kể từ đó đến nay đã có hơn
100 triệu tác phẩm được phát hành góp hần đưa tên tuổi của Doraemon đến với mọi
thành phố lớn nhỏ khắp châu Á.
Mặc dù là một trong những bộ truyện tranh nổi tiếng nhất tại Nhật Bản nhưng
Doraemon chỉ thực sự gây được tiếng vang khi những tập phim hoạt hình được lên
sóng. Nhưng cũng giống như loạt truyện tranh thì phim hoạt hình về chú mèo máy
Doraemon cũng không nhận được nhiều sự chú ý ở thời gian đầu phát sóng. Tập phim
đầu tiên của Doraemon được phát sóng vào 1974 nhưng nhanh chóng dừng lại chỉ sau
vài tháng ra mắt dù nhận được rắt nhiều kỳ vọng. Mặc cho có những ý kiến rất tích
cực về bộ phim nhưng không thể phủ nhận rằng đây tiếp tục là thời kỳ đen tối cho chú
mèo máy thông minh.
Phải mất đến gần sáu năm sau để dự án truyền hình của Doraemon được khởi động
lại, khác với thất bại ở lần đầu tiên, với những tập phim được trau chuốt hơn cả về nội
dung lẫn hình ảnh thì chú mèo ú cùng với Nobita hậu đậu đã đem về thành công rực
rỡ. Vào thời điểm đó, Doraemon trở thành hiện tượng trên khắp nước Nhật nhờ vào
hình ảnh chú mèo đến từ tương lai đầy mới lạ nhưng cũng rất gần gũi với các bạn nhỏ.

12
 3.4. Tính mới lạ
Hình ảnh chú mèo máy đến từ tương lai đầy mới lạ nhưng cũng rất gần gũi với các
em nhỏ. Doraemon không những chỉ là một chú mèo máy có nhiều bảo bối thần kỳ mà
còn là một người bạn thân, một người bạn đồng hành cùng nhau trải qua những
khoảnh khắc đáng nhớ của tuổi thơ. Tạo hình của Doraemon được nhiều chuyên gia
về truyện tranh, hoạt hình ở Nhật Bản đánh giá cao bởi sự mới lạ, độc đáo từ tên gọi
cho đến việc tạo hình nhân vật.
Những món bảo bối là điểm mấu chốt tạo nên thành công của Doraemon. Những
món bảo bối này là những công cụ tiện ích từ tương lai của Doraemon, được sử dụng
để giúp đỡ các nhân vật. Tác giả đã đưa các bảo bối vào để phản ánh một cái nhìn lạc
quan về mối quan hệ giữa con người và công nghệ. Thông qua các bảo bối thần kỳ,
Fujiko thể hiện một số ước muốn của xã hội đương thời. Trong một lần trả lời phỏng
vấn, khi được hỏi về số bảo bối của Doraemon, tác giả đã đưa ra con số 1293 nhưng
theo một thống kê vào năm 2004 của giáo sư Yokoyama Yasuyuki (thuộc đại học
Toyama) thì số bảo bối của Doraemon xuất hiện trong 1344 câu chuyện lên tới 1963.
Trong số đó phải kể đến “Take Copter” (“Chong chóng tre”), một cánh quạt tre đặt
trên đầu cho phép bạn bay, xuất hiện trong tác phẩm 214 lần, “Time Machine” (“Cỗ
máy thời gian”) xuất hiện 97 lần và được các nhân vật chính sử dụng để du hành
xuyên thời gian, và “Dokodemo Door” (“Cánh cửa thần kỳ”) một cánh cửa cho phép
bạn đến mọi nơi và đã xuất hiện 68 lần. Một số bảo bối khác hay hiện diện trong tác
phẩm là “Big Light” (“Đèn pin phóng to”) và “Small Light” (“Đèn pin thu nhỏ”)
tương ứng cho phép bạn phóng to hoặc thu nhỏ một đối tượng…
Trẻ em luôn hứng thú với những món đồ công nghệ hiện đại hay những món đồ sở
hữu năng lực ma thuật. Sự sáng tạo của Fujiko Fujio biến mỗi tập phim trở thành một
hành trình thú vị và mới lạ đến với khán giả dù mô-típ cơ bản tương đồng. Những
món như cánh cửa thần kỳ, chong chóng tre đã in sâu trong tâm trí người hâm mộ suốt
mấy thập kỷ qua. Ở đa số các quốc gia phương Đông, trẻ em thường chịu nhiều áp lực
từ sự kỳ vọng của gia đình bởi những khuôn khổ nhất định như phải chăm ngoan,
vâng lời, siêng năng và học giỏi. Doraemon đã vẽ lên giấc mơ của những đứa trẻ để
thoát khỏi áp lực đó nhờ những món bảo bối. Tuy nhiên, bộ truyện chỉ nêu vấn đề
dưới góc nhìn cảm thông chứ không hề khuyến khích thực hiện những thói xấu này.

13
 Các tác giả của Doraemon sử dụng bảo bối này không chỉ để tạo ra những chi tiết
mới lạ và đầy màu sắc trong các câu chuyện mà còn để giới thiệu một lĩnh vực công
nghệ sắp phát triển. Vào thời điểm Doraemon xuất hiện, những món bảo bối thần kỳ
này đã thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều khán giả và là tâm điểm chú ý trong từng
tập phim bởi sự thần kỳ, mới lạ của nó. Sự phát triển của khoa học kỹ thuật ngoài đời
thật khiến những món bảo bối trong tưởng tượng này càng trở nên thân thuộc với
những thế hệ khán giả sau này. Một trong những bảo bối đáng chú ý nhất của
Doraemon và có liên quan trực tiếp đến sự xuất hiện của ChatGPT ngày nay - một
công nghệ AI mới nhất liên quan đến dịch vụ tra cứu thông tin và trả lời câu hỏi chính
là hòm thư trả lời tự động. Bố Nobita quên gửi thư hộ vợ, ông đứng trước nguy cơ ăn
đòn thay vì ăn cơm. Để cứu bố khỏi một bàn thua trông thấy, Doraemon lấy từ túi thần
kỳ ra một bảo bối có khả năng tự viết thư trả lời. Bức thư được máy tạo ra có văn
phong chân thực, rất giống với những gì chủ thể mà lá thư nhắm tới có thể viết ra. Có
thể khẳng định điều này bởi mẹ Nobita hồ hởi đọc nội dung bức thư mà không hề nghi
ngờ, và Suneo hoảng sợ tột cùng khi thấy Jaian có thể phản hồi như thế nào khi nhận
một bức thư đả kích. Bên cạnh đó còn có xe tự lái, công nghệ chụp ảnh lấy ngay, ứng
dụng chỉ đường theo yêu cầu - ứng dụng Google Maps hiện nay… Điều này cho thấy
khả năng tưởng tượng, kiến thức về khoa học kỹ thuật cũng như khả năng dự đoán sự
phát triển của trí tuệ nhân tạo của các tác giả rất đáng kinh ngạc.
Điểm đặc biệt của Doraemon khi chuyển thể sang điện ảnh so với những thương
hiệu manga khác là những tác phẩm truyện dài. Bên cạnh những mẩu chuyện ngắn
xoay quanh những tình huống nhỏ, tác giả Fujiko Fujio cũng cho ra mắt 16 bộ truyện
dài có cấu trúc không khác gì phim điện ảnh.
Chúng tạo tiền đề cho phim không mất đi những đặc điểm vốn có của Doraemon.
Mỗi tập sẽ là một câu chuyện khác nhau mang đến những trải nghiệm mới lạ như
Nobita cùng nhóm bạn bước vào một cuộc phiêu lưu đến những thế giới mới, đối mặt
với thử thách lớn hơn thay vì những rắc rối nhỏ tại trường lớp, gia đình. Điều đặc biệt
này khiến cho Doraemon luôn được chào đón nồng nhiệt hàng chục năm qua.
Fujiko Fujio cũng đặc biệt thành công trong việc tạo ra những thế giới nhiệm màu
đầy mới lạ và thú vị trong loạt truyện dài. Khán giả theo chân nhóm bạn Nobita xuyên

14
không từ cổ chí kim, từ dưới lòng đất, đáy biển sâu hay trên trời cao, gặp những nhân
vật thú vị từ tí hon tới khổng lồ.

4. Doraemon theo cấu trúc văn hóa đại chúng

John G.Nachbar hình dung văn hóa đại chúng như một ngôi nhà với các tầng.
Doraemon là một sản phẩm của văn hóa đại chúng theo cấu trúc sau:
- Tầng hầm
Tầng hầm chứa đựng những niềm tin và giá trị của tác phẩm Doraemon mà tác giả
muốn gửi gắm đến mọi người.
Những niềm tin và giá trị ở gần trên bề mặt là những giá trị về mặt giải trí mà tác
phẩm mang lại qua những nét vẽ, những câu chuyện vui tươi, hài hước về sự hậu đậu
của Doraemon, với sự thú vị đầy mới lạ của những món bảo bối thần kỳ của chú mèo
máy thông minh Doraemon.
Những niềm tin và giá trị nền móng là những thông điệp, bài học quý giá về tình
bạn, tình cảm gia đình vô cùng sâu sắc thông qua những mẩu chuyện nhỏ những bộ
phim hoạt hình… mà tác giả muốn truyền đạt đến tất cả mọi người, không chỉ dành
riêng cho các em nhỏ. Ngoài ra còn là những giá trị văn hóa Nhật Bản được tác giả
lồng ghép vào hay những dự đoán về sự phát triển của khoa học kỹ thuật mang tính
vượt bậc.
Qua những niềm tin và giá trị ở trên bề mặt và nền móng, cho thấy được những giá
trị của tác phẩm mà tác giả muốn truyền đạt như những giây phút giải trí cho các em
nhỏ hay những bài học quý giá.
- Tầng 1
Doraemon và các nhân vật khác đều là những nhân vật hư cấu, không có thực, do
tác giả tưởng tượng ra.
Những vật mang tính biểu tượng. Những vật có thực như những đồ vật trong nhà
Nobita, đồ chơi, sách vở, quần áo… Những vật không có thực là những bảo bối thần
kỳ của Doraemon hay một số món đồ chơi của Suneo.
- Tầng 2
Doraemon là một thể loại của nghệ thuật đại chúng. Xuyên suốt tác phẩm là một
mô típ như các mô típ truyện tranh khác. Những mẩu chuyện nhỏ nối tiếp nhau, mỗi

15
mẩu chuyện là một câu chuyện khác nhau và có thể thông qua những tình huống nhỏ
đó, sẽ rút ra được bài học.
Tất cả các tầng có mối quan hệ liên thông, mật thiết với nhau. Tầng hầm chứa
đựng những giá trị mà tác phẩm truyền đạt, tầng 1 và 2 là sự thể hiện tất cả những giá
trị đó.

5. Vai trò, ý nghĩa của tác phẩm Doraemon

5.1. Giải trí

Ngành công nghiệp manga ra đời nhằm mục đích phục vụ cho đối tượng là trẻ em
nhưng bộ truyện và hình tượng chú mèo máy Doraemon đã trở thành hình ảnh gần
gũi, quen thuộc với đại đa số người dân xứ sở hoa anh đào từ trẻ em đến người lớn.
Tác phẩm chủ yếu hướng đến đối tượng độc giả là trẻ em, Fujiko đã chọn tạo hình
nhân vật bằng phong cách đồ họa đơn giản, dựa trên các dạng hình học cơ bản như
hình tròn và hình elip, nhằm tạo cho Doraemon một khía cạnh thú vị và vui nhộn.
Loạt anime đều đặn và liên tục giúp người đọc - đặc biệt là các em dễ hiểu câu
chuyện. Fujiko giải quyết các vấn đề trong manga theo hướng lạc quan và an toàn,
hoàn toàn tránh những cảnh bạo lực hoặc khiêu dâm nhằm mang đến cho các em một
môi trường giải trí lành mạnh nhất có thể. Tuy nhiên, ông cũng lồng ghép nhiều vấn
đề về môi trường vào với những câu chuyện mà trong đó có các nhân vật chính tham
gia giúp đỡ động vật hoặc chỉ trích những hành vi sai trái của con người đối với thiên
nhiên. Trong quá trình sáng tác, ông cố gắng đưa những lý thuyết trong sách giáo
khoa hoặc ít nhất có liên quan đến văn hóa dân gian Nhật Bản ra giải quyết, đặc biệt là
nhấn mạnh vào các giá trị đạo đức của chính trực, kiên trì, dũng cảm, gia đình và tôn
trọng giúp các em có thêm những kiến thức chứ không đơn giản là đọc truyện chỉ để
giải trí.
Doraemon là bộ truyện và sau này là những thể loại khác đã mang lại cho các em
nhỏ Nhật Bản cũng như các em nhỏ trên thế giới những giây phút giải trí, thư giãn thật
sự văn minh, lành mạnh sau những giờ học tập mệt mỏi. Không những chỉ là để giải
trí, Doraemon còn mang lại những kiến thức hay những bài học cho các em. Có thể
nói, Doraemon đã trở thành một người bạn thân thiết cùng chúng ta đi qua thời ấu thơ
của mình và trở thành một phần quan trọng trong ký ức tuổi thơ của nhiều người.

16
 5.2. Biểu tượng văn hóa Nhật Bản
Với thành công rực rỡ của mình trong hơn năm thập kỷ qua, Doraemon đã trở
thành một biểu tượng văn hóa của Nhật Bản. Chú mèo máy đến từ tương lai đã góp
phần rất lớn trong việc quảng bá văn hóa của đất nước mặt trời mọc ra thế giới.
Những ngôi nhà với kiến trúc truyền thống của Nhật Bản, những con đường làng,
sân bóng nơi Nobita thường chơi hay những nét văn hóa vô cùng đặc trưng khác đều
được lồng ghép xuyên suốt tác phẩm một cách khéo léo và tinh tế, gợi một cảm giác
thân thuộc. Doraemon đã khơi gợi lên tình yêu với văn hóa Nhật Bản cho hàng triệu
người trên thế giới thông qua những điều giản đơn nhất.
Không chỉ dừng lại trong các trang truyện, chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh
Doraemon tại khắp mọi nơi. Năm 1997, bưu điện Nhật Bản đã cho phát hành bộ tem
với các nhân vật trong truyện Doraemon và ngay lập tức đã cháy hàng trong thời gian
ngắn sau mở bán. Tháng 3/2008, chính phủ Nhật Bản đã chọn Doraemon là đại sứ
hoạt hình chính thức của Nhật Bản. Thậm chí, Doraemon còn được cấp hộ khẩu chính
thức tại thành phố Kawasaki vào năm 2012, trở thành biểu tượng văn hóa Nhật Bản.

5.3. Những bài học quý giá

Dù chỉ là một bộ truyện tranh giải trí đơn thuần dành cho trẻ con nhưng Doraemon
đã để lại cho các thế hệ độc giả những bài học vô cùng quý giá. Ẩn sâu trong những
trang giấy đó là những câu chuyện về tình bạn, tình cảm gia đình, tình thầy trò… và
đặc biệt là những bài học truyền cảm hứng sống, làm việc cho độc giả.
Bài học mà nhân vật Nobita muốn gửi gắm đến độc giả là hãy luôn cố gắng, nỗ
lực, dù vấp ngã bao nhiêu lần bạn vẫn phải đứng dậy bằng chính sức mình. Hãy sống
sao cho để bản thân và những người xung quanh không thất vọng về mình. Mỗi chúng
ta chính là một con lật đật, không bao giờ sợ vấp ngã, bởi lật đật có thể tự đứng dậy
bằng chính sức mình. “Vì mình chỉ sống một lần, nên ít nhất mình sẽ không để mọi
người thất vọng” – Nobita.
Lời dạy vô cùng sâu sắc của thầy giáo Nobita về việc luôn có kế hoạch và hướng
về tương lai một cách tích cực là sự khích lệ quý giá dành cho tất cả chúng ta. “Vì sao
đôi mắt con người được đặt ở phía trước? Bởi vì Thượng Đế muốn con người luôn nỗ
lực hướng về phía trước” – Thầy giáo của Nobita.

17
 Bên cạnh đó, là những bài học vô cùng quý giá về tình cảm gia đình. Lời cầu hôn
ngọt ngào nhưng cũng không kém phần thực tế của bố Nobita dành cho mẹ Nobita đã
khiến nhiều người phải bật cười nhưng cũng rất cảm động. “Tôi tính tình vụng về, làm
chuyện gì cũng không xong. Nhưng nếu em kết hôn với tôi, tôi nhất định sẽ mang lại
hạnh phúc cho em” – Bố Nobita. Một thông điệp ý nghĩa được truyền tải rằng bên
cạnh chúng ta luôn có những người sẵn sàng giúp đỡ, mang lại hạnh phúc cho chúng
ta. Bà của Nobita là một nhân vật ít xuất hiện nhưng mỗi lần bà xuất hiện lại mang
đến cho người đọc những giây phút lắng đọng bởi tình cảm của bà dành cho người
cháu trai đáng yêu của mình. “Này Nobita, con lật đật ấy thật mạnh mẽ phải không?
Dù nó có bị ngã bao nhiêu lần đi nữa, thì nó luôn đứng dậy bằng chính sức mình. Bà
muốn sau này cháu sẽ giống như con lật đật ấy. Cho dù cháu có bị vấp ngã bao nhiêu
lần thì cháu vẫn luôn có sức mạnh để đứng dậy được.” – Bà Nobita.

KẾT LUẬN
Doraemon là bộ truyện tranh làm nên tuổi thơ của nhiều trẻ em Nhật Bản và các
nước khác trên thế giới. Sự tiếp xúc mạnh mẽ trên phương tiện truyền thông của loạt
phim Doraemon đã khiến nó trở thành một phần cuộc sống hàng ngày của toàn bộ thế
hệ đất nước mặt trời mọc và các nước trên thế giới. Doraemon được giới phê bình
phản hồi tích cực. Phong cách vẽ các nhân vật được đánh giá cao là có khả năng khơi
dậy cảm tình ở khán giả của tác phẩm, điều này đã góp phần cơ bản vào việc phổ biến
và khẳng định thuật ngữ “kawaii” (chỉ những đồ vật, con người đáng yêu, có sức hấp
dẫn) trong văn hóa đại chúng Nhật Bản. Yếu tố được đánh giá cao nhất là sự lạc quan
tràn ngập tác phẩm và sự hiện diện mạnh mẽ của các yếu tố khoa học viễn tưởng và
kỳ ảo, có xu hướng đại diện cho một thế giới mà con người và công nghệ có thể cùng
tồn tại cân bằng. Tác phẩm cũng đã đạt được thành công vang dội ở các nước châu Á,
và đặc biệt là Việt Nam.
Doraemon đến nay vẫn là một trong những bộ manga nổi tiếng nhất mọi thời đại
và là một trong những tác phẩm hoạt hình được chuyển thể thành công nhất trên thế
giới. Bên cạnh đó, Doraemon còn là biểu tượng văn hóa của Nhật Bản. Có thể nói
rằng, Doraemon là một sản phẩm của văn hóa đại chúng vô cùng thành công.

18
Phụ lục hình ảnh

Hiroshi Fujimoto (trái) và Motoo Abiko (phải) - tác giả “Doraemon”

Nguồn ảnh: https://genk.vn/tac-gia-doraemon-da-tien-doan-su-xuat-hien-cua-chatgpt-
tu-thap-nien-70-va-bao-boi-do-khong-phai-loi-tien-tri-ung-nghiem-duy-nhat-
20230216011118659.chn

Doraemon trở thành đại sứ hoạt hình Nhật Bản

Nguồn ảnh: https://baocantho.com.vn/doremon-tro-thanh-dai-su-nhat-ban-
a40063.html

19
 Nguyên tác truyện Doremon – tuổi thơ của trẻ em Nhật Bản
Nguồn ảnh: https://japaneselibrary.wordpress.com/portfolio/doc-truyen-doraemon-
phien-ban-tieng-nhat-doraemon-plus-1-gold/

Bộ phim 3D đầu tiên về chú mèo máy - Stand By Me Doraemon

Nguồn ảnh: https://vtv.vn/van-hoa-giai-tri/cung-tro-ve-tuoi-tho-voi-stand-by-me-
doraemon-20141210175201649.htm

20
 Thế giới bảo bối thần kỳ của Doraemon
Nguồn ảnh: https://khoahoctamlinh.vn/diem-qua-nhung-mon-bao-boi-da-tro-thanh-
hien-thuc-cua-do-re-mon-6617.html

“Cánh cửa thần kỳ” được trưng bày tại bảo tàng Fujiko F.Fujio
Nguồn ảnh: https://kenh14.vn/kham-pha/du-hanh-toi-nhung-dia-danh-co-doraemon-
ngoai-doi-thuc-20140421042650742.chn

21
Tài liệu tham khảo
Anime (2021), Doraemon là gì? Ý nghĩa tên nhân vật trong Doraemon, truy cập
23/11/2023 tại https://pops.vn/blog/doraemon-la-gi-y-nghia-ten-nhan-vat-trong-
doraemon/
Hà Phương (2023), Những điều thú vị về phần phim điện ảnh thứ 42 của Doraemon,
truy cập 23/11/2023 tại https://vov.vn/van-hoa/san-khau-dien-anh/nhung-dieu-thu-vi-
ve-phan-phim-dien-anh-thu-42-cua-doraemon-post1019488.vov
Hà Phương (2023), Phần phim "Doraemon" mới lập kỷ lục ấn tượng tại phòng vé
Việt, truy cập 23/11/2023 tại https://vov.vn/van-hoa/san-khau-dien-anh/phan-phim-
doraemon-moi-lap-ky-luc-an-tuong-tai-phong-ve-viet-post1023279.vov
Nội dung bài giảng môn “Văn hóa đại chúng”, TS. Ngô Anh Đào.
Phương Bùi (2020), Giải mã thương hiệu hoạt hình ăn khách nhất Nhật Bản:
Doraemon có gì mà ai ai cũng mê mệt?, truy cập 23/11/2023 tại
https://laodongthudo.vn/giai-ma-thuong-hieu-hoat-hinh-an-khach-nhat-nhat-ban-
doraemon-co-gi-ma-ai-ai-cung-me-met-116227.html
TuanLA.viecngay (2017), Những bài học truyền cảm hứng trong bộ truyện tranh
doraemon nổi tiếng tại Nhật Bản, truy cập 28/11/2023 tại
https://baikatuoitre.wordpress.com/2017/11/26/nhung-bai-hoc-truyen-cam-hung-
trong-bo-truyen-tranh-doraemon-noi-tieng-tai-nhat-ban/
Thiên Long (2023), Sức hút từ loạt phim điện ảnh “Doraemon”, truy cập 23/11/2023
tại https://baohaiphong.com.vn/baohp/vn/home/InfoDetail.jsp?ID=76923&cat=27
Võ Tùng (2019), Doraemon và hành trình trở thành huyền thoại nhiều gian nan, truy
cập 23/11/2023 tại https://revelogue.com/tieu-su-doraemon/

22