KALIP VE İSKELE

Yrd. Doç. Dr. Alper CUMHUR

Betonun mimari ve statik açıdan gerekli
formu almasını sağlayan ve beton yeterli
dayanım kazanıncaya kadar onu taşıyan
yardımcı yapı elemanlarına KALIP denir.
 Kalıp temiz, ölçülere uygun ve sızdırmaz
olmalıdır,

 Az parça ile kurulabilmelidir (hareketli parça

sayısı az olmalıdır),

 Kalıp elemanlarını birleştiren bağlantı

elemanlarının kullanılışı kolay olmalıdır,

 Beton ağırlığından ve beton dökümünden

dolayı ortaya çıkan yükleri şartnamelerin
öngördüğü güvenlikle taşımalıdır,
 Basit detaylarla çözülebilmelidir,

 Usta gereksinimi az olmalıdır,

 Büyük yüzeyli kalıp elemanlarının ağırlıkları

vinç kapasitesini aşmamalıdır,

 Ekonomik olmalıdır.

 Yüksek kullanım sayılı pahalı bir kalıp

sistemi çok az işçilik masrafı gerektirse bile
optimum kullanım sayısına erişilemiyorsa
tercih edilmemelidir.
 Betonarme elemanlara gerekli boyut ve şekli
vermek,
 Taze beton ağırlıklarını, taze beton
basınçlarını ve beton dökümü sırasında
ortaya çıkan ilave yükleri taşımak,
 Beton dökümü sırasında ortaya çıkabilecek
darbe ve titreşim etkilerine dayanmak,
 TAKILIR SÖKÜLÜR KALIPLAR

 TIRMANIR KALIPLAR

 TÜNEL KALIPLAR

 KAYAR KALIPLAR
TAKILIR SÖKÜLÜR KALIPLAR
 DÜŞEY YAPI ELEMANLARININ YAPIMINDA KULLANILAN
KALIPLAR
 PERDE KALIPLARI
 KOLON KALIPLARI
 YATAY YAPI ELEMANLARININ YAPIMINDA KULLANILAN
KALIPLAR
 KİRİŞ KALIPLARI
 DÖŞEME KALIPLARI
Kolon ve perde kalıpları hazırlamada en önemli veriler
yükseklikleri, genişlikleri ve kalınlıklarıdır. Yüksek
yapılarda kullanılacak olan perde ve kolon kalıplarını
meydana getiren elemanlar yapımın en ekonomik ve süratli
olarak gerçekleşmesine imkan verecek şekilde imal
edilmiş olmalıdır.
Perde kalıplarında mümkün oldukça büyük yüzeyli panolar kullanılır.
Kalıp elemanı karşılıklı iki levhadan ve mesafe ayarlayıcılardan
oluşmaktadır. Bunların özel çivilerle birleştirilmesiyle elde edilen
kalıp elemanları yatay sıralar halinde birleştirilir ve iç boşluğa beton
dökümü yapılır.
 Modüler sistem, istenildiğinde geniş perde
yüzeyleri vinçle tek parça halinde taşınabilir.

 Plywood' ların kolay değiştirilebilmesi sayesinde

hasar görmüş pano yüzeylerinin şantiye ortamında
onarılmasına imkan verir.

 Birleşim bağlantı sistemiyle pratik, kullanışlı,

maliyeti ucuz, ahşaptan çok daha güçlü, uzun
ömürlü.

 Sıva gerektirmeyen pürüzsüz yüzey.

 Taşıma, depolama kolaylığı.

 Her proje ve siparişe göre imal edilebilme özelliği.

TİP 1 : KAMALI KALIP SİSTEMİ
Ayarlanabilir kolon
kalıp sistemi, değişik
ölçülerdeki kolonları
aynı panolara
dökebilme imkanı
sağladığından ön
yatırım maliyetini
azaltmakla beraber
elde edilen brüt
beton yüzeyi sıva
işlemini ortadan
kaldırarak zaman ve
para tasarrufu sağlar
 Kalıp Ortalama 2-3 günde sökülebilir.

 Keresteye oranla %50-60 tasarruf sağlar

 Birleşim bağlantı sistemiyle pratik, kullanışlı, maliyeti

ucuz, ahşaptan çok daha güçlü, uzun ömürlü.

 Sıva gerektirmeyen pürüzsüz yüzey.

 Taşıma, depolama kolaylığı.

 Her proje ve siparişe göre imal edilebilme özelliği

 KALIP ELEMANLARI
PLASTİK PASPAYLARI
Betonun içinde bulunan en dış donatının betona olan
mesafesini belirleyici ve koruyucu plastik malzemelere
denir. Kalıp ve iskele sisteminde çok çeşitli plastik
elemanlar kullanılır.

KALIP YAĞLARI
Beton dökümünden evvel betona gelen kalıp yüzeylerine
sürülerek beton kalitesini artırır. Betonların kalıplara
yapışmasını önler kalıpların kolay sökümünü sağlar. Kalıp
ömrünü uzatır.
PLYWOOD
Fenolik film kaplı beton kontra plağı ismi ile de geçen
plywood , perde kolon vb. kalıp sistemlerinde beton
yüzeyine gelen noktalarda kullanılır.Plakalar halinde
olduğu gibi , çelik karkasların yüzeyinde monte
edilerekten panolar halinde de kullanılır.

AHŞAP KALIP KİRİŞLERİ ( H20 - GT 24 )

Tüm betonarme kalıplama sistemlerinde kullanılabilen
çok yönlü bir üründür.Boyutları standarttır , uzun ömürlü
ve sağlamdır. Hafif olduğundan ( 5kg / mtül) olduğundan
kullanımı rahattır.

BETONA ŞEKİL VEREN TEKSTÜRLÜ POLİÜRETAN

MALZEMELER
Kalıp yüzeylerine uygulanan poliüretan malzemelerle
beton yüzeylerine istenilen şekil verilir.
Kullanım şekli pratiktir.
 KALIP BAĞLANTI ELEMANLARI
Modüler pano sisteminde
panoların birleştirilmesinde
kullanılır.Pim-kama veya pano
kilidi vb. gibi çeşitleri vardır.

 ÇİROZ VE ÇİROZ MONTAJ ALETİ

Modüler pano veya ahşap
kalıpların karşılıklı tespitinde tie-
rot milleri yerine demir çubuklar
kullanılması halinde çubukların
iki ucuna takılarak kalıpların
açmasına engel olur.
Montajının yapılması için vidalı ve
kollu olmak üzere iki tip montaj
aleti vardır.
 TIE-ROT TAKIM (TİJ)
Perde kolon ve kiriş kalıplarının
iki yüzeyindeki panoların
tespitinde kullanılabilecek en
doğru çözümdür.Kullanımı çok
pratik ve rahattır.15 ton kopma
mukavemetine dayanıklı
ürünlerdir.

 SU TUTUCULAR
Su deposu ve buna benzer
yapılarda beton dökümü
sırasında su sızdırmazlığını
sağlayabilmek için iki ucuna tie-
rot milleri , koruyucu plastik
borulara geçirilerek
kullanılır.Daha sonra miller
alınıp su tutucu beton arasında
kalır.Flanşlı ve boğumlu iki tipi
vardır.
 ÇALIŞMA KONSOLLARI
Çalışma konsolları ;
kalıp sistemlerinde
panoların istenilen her
noktasına pratik bir
şekilde takılarak
iskeleye gerek
duyulmadan işçilerin
kalıp üzerinde rahatça
çalışması sağlanır.