lOMoARcPSD|38495822

DLP.ESP-Paggalang sa Buhay

Araling Panlipunan (Ramon Magsaysay Technological University)

Scan to open on Studocu

Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)
 lOMoARcPSD|38495822

Republic of the Philippines

Department of Education
Region III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OF ZAMBALES
CABANGAN NATIONAL HIGH SCHOOL
BRGY. STA. RITA, CABANGAN, ZAMBALES

MASUSING BANGHAY-ARALIN SA
EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10

PAKSA:
PAGGALANG SA BUHAY

TIYAK NA PAKSA:
MGA PAGLABAG SA PAGGALANG SA BUHAY

I. Layunin
Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

1. matutukoy ang mga gawain na lumalabag sa paggalang sa buhay;

2. mahahanay ang mga gawain na lumalabag sa paggalang sa buhay sa bawat sitwasyon; at
3. mapaliliwanag ang kahalagahan ng paggalang sa buhay sa pamamagitan ng pagbuo ng
akrostik.

II. Nilalaman

A. Paksa: Paggalang sa Buhay

B. Tiyak na Paksa: Mga Paglabag sa Paggalang sa Buhay

C. Kagamitan: Pantulong Biswal

Manila Paper

Pentel Pen

Powerpoint Presentation

D. Sanggunian: GAWAING PAMPAGKATUTO

Edukasyon sa Pagpapakatao 10

Ikatlong Markahan – Ikatlong Linggo

Paggalang sa Buhay

III. Pamamaraan

Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral

A. Panimulang Gawain

1. Pagbati sa mga mag-aaral

Isang mapagpala at magandang umaga sa inyo mga

minamahal kong mag-aaral.

2. Panalangin

Upang mas maging Maganda ang takbo ng ating (Tatayo ang mga mag-aaral upang bumati)
aralin, simulant muna natin ito sa isang panalangin. Magandang umaga rin po aming guro!
Manatili po tayong nakatayo, ipikit ang mga mata, at
damhin ang presensya ng Panginoon. Amen.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

Maaari na kayong umupo.

3. Pagtatala ng mga lumiban Amen.

Hindi muna ako magtatala ng mga lumiban ngayon

dahil mayroon tayong aktibidad mamaya at iyon ang
magsisilbi ninyong attendance. Maliwanag ba?
Maraming salamat po ma’am.

Magaling kung ganun. Inaasahan ko ang inyong

kooperasyon sa ating aralin ngayong araw na ito.

4. Pagbabalik Aral

Bago natin umpisahan ang ating sunod na aralin,

tayo muna ay magbabalik-aral. Magtaas lamang po
ng kamay kung gusto niyong sumagot.

Panuto: Basahin ang mga pangungusap at sagutin kung

Tama o Mali. Isulatang mga sagot sa patlang.

1.______________ Ito ang pinakamahalagang utos

“Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng iyong sarili”.

Magaling! Dahil ang pinakamahalagang utos ay “Ibigin

mo ang Panginoon mong Diyon ng buong puso, nang
buong kaluluwa, at nang buong pag-iisip.”

2.______________ Ang tunay na diwa ng espiritwalidad

ay ang pagkakaroon ng mabuting ugnayan sa kapwa at
ang pagtugon sa tawag ng Diyos.

Ok. Tama ang sagot. Sunod naman number 3.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

3. ______________ Magkakaroon ng kabuluhan ang

pag-ibig natin sa Diyos kung magagawa nating mahalin
at kahabagan ang ating kapwa.

Very Good. Next

4. ______________ “Ang pagmamahal sa Diyos at Mali po mam.

pagmamahal sa kapwa”, hindi maaaring paghiwalayin
ang dalawang utos na ito.

Magaling! Itong number 5 naman

5. ______________ Natural at normal ang magmahal sa

sarili.

Very Good. Talagang may natatandaan pa kayo sa paksa

nung nakaraan.

B. Panlinang na Gawain
Tama po.

1. Pagganyak

Mayroon ulit akong inihandang maiksing aktibidad

para sa inyo.

Panuto: Sa pamamagitan ng mga larawan,

tukuyin ang mga gawain na lumalabag sa
paggalang sa buhay. Buohin ang mga gulo-
gulong letra na nasa loob ng kahon.

(magtatawag ang guro ng estudyante upang

sumagot.)

2. Paglalahad ng Paksa Ma’am tama oi ulit.

Tapos nang talakayin ang pagmamahal sa Diyos at

sa Kapwa, ngayon naman ay dumako na tayo sa
ating sunod na aralin. Ang Paggalang sa Buhay.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

3. Pagtatalakay

 Ang buhay ang pinakadakilang kaloob ng Diyos

sa tao.

Sa pamamagitan ng buhay, nagagawa natin ang lahat

ng ating mga layunin o ang lahat ng ating mga Tama Ma;am.
gusto. Sa lahat ng may buhay na nilikha ng Diyos,
tao ang pinaka espesyal bakit kaya?

Tama! Nilikha tayo ng Diyos na kawangis niya. At

ipinagkatiwala niya sa atin ang pangangalaga sa iba
pang buhay na kanyang likha lalo lalo na ang ating Tama po ma’am.
mga sarili.

Gaano nga ba kahalaga ang buhay? Tandaan,

Walang katumbas na halaga ang buhay ng tao. Ito ay
priceless at hindi maaaring tumbasan ng salapi.
Walang sinuman ang maaaring kumuha nito, maging
ang mismong nakatanggap nito. Pakibasa nga po.

Hiram lang natin sa Diyos ang ating buhay kaya

nararapat lamang na pangalagaan natin ito.

Narito naman ang mga isyung lumalabag sa

paggalang sa buhay. Una ang paggamit ng
ipinagbabawal na gamot. Pakibasa.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

Ok. Inaabuso mo lamang ang iyong sariling katawan

dahil nagdudulot ito ng masamang epekto sa isip at
katawan ng tao. Pakibasa po ang kasunod.

Sunod naman ang Alkoholismo at Paninigarilyo.

Pakibasa

Ma’am kasi po tayo lang po ang nilikha ng

Diyos na kawangis niya.

Ang labis nap ag-inom ng alak ay nakasasama rin sa

kalusugan. Nakakadulot ito ng cancer sa atay. At
kung sa paninigarilyo naman ay nagdudulot rin ito
ng cancer sa baga. Pakibasa po ulit.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822
Ok. Ang paninigarilyo ay hindi lamang
nakakapagdulot ng sakit sayo kundi maging sa mga
taong nakapaligid sayo. Kung sino pa yung
nakakalanghap ng binubuga mong usok, sila pa
yung mas grabe ang nangyayari. Sunod ang
Aborsiyon. Ano ba ang aborsiyon?
Ok tama. At may mga isyu rin na patungkol sa
aborsiyon na nagbunga ng dalawang magkasalungat
na posisyon sa publiko. Ang Pro-life at Pro-choice.
Pakibasa po ang una
Ang ikalawa naman ay Pro-choice ano ito?
Pakibasa.
Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)
Ang paggalang sa buhay ay pangangalaga sa
kalusugan, pagiging maingat sa mga sakuna at
pagsasaalang-alang ng sariling kaligtasan at ng
buhay ng iba. (Macabeo, 2019)
Ang paggamit ng ipinagbabawal na gamot ay
maituturing na paglapastangan sa sariling
buhay at maging sa buhay ng iba.
Dahil sa droga, ang isip ng tao ay nagiging
blank spot. Nahihirapan ang isip na
maiproseso ang iba’t ibang impormasyon na
dumadaloy dito na karaniwang nagiging sanhi
ng maling pagpapasiya at pagkilos.
Humihina ang resistensiya ng katawan ng
taong labis ang pagkonsumo ng alak at
sigarilyo. Maaari itong magdulot ng cancer,
sakit sa atay, baga at kidney at maaaring
mauwi sa kamatayan. May mga krimen din na
dala ng alkoholismo tulad ng pakikipag away
na nauuwi sa sakitan o kamatayan; mga
aksidente sa kalsada dahil sa pagmamaneho ng
lasing at iba pa.
Ang paninigarilyo ay hindi lamang nagdudulot
 lOMoARcPSD|38495822

ng sakit sa mga mismong naninigarilyo ngunit

maging sa mga secondhand smokers o sa mga
taong nakalalanghap ng usok mula sa taong
naninigarilyo. Ang gawaing ito ay maaaring
magbunga ng mas malaking problema sa ating
pakikipagkapuwa-tao, at higit sa ating
kalusugan.

Mayroon ring dalawang uri ng aborsiyon. Ang kusa

(miscarriage) at sapilitan (induced).

Ma’am ito po yung pagpapalaglag ng sanggol

habang nasa sinapupunan pa po ng nanay.

At ang isa naman.

Pro-life- Kinikilala nito ang likas na karapatan

at dignidad ng tao na mabuhay mula sa
konsepsiyon hanggang kamatayan (Macabeo,
2019). Naniniwala ang mga tagapagtaguyod
nito na ang buhay ay nagsisimula sa
pagsasanib ng punlay at itlog mula sa mga
magulang (fertilization). (Gomez, 2016)

Pro-choice- Ito ay tumutukoy sa pagpapasiya

Ang ikaapat naman ay ang Euthanasia o ang
tinatawag din na mercy killing.
at pagpili batay sa sariling paniniwala,
kagustuhan, at iniisip na tama (Macabeo,
2019). Naniniwala ang mga tagapagsulong nito
na ang fetus ay hindi pa maituturing na isang
ganap na tao dahil wala pa itong kakayahang
mabuhay sa labas ng sinapupunan ng kanyang
ina. Samakatuwid, umaasa pa lamang ito sa
katawan ng kanyang ina upang mabuhay. May

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

karapatan at malaya ang ina na magpasiya para

sa sariling katawan (Brizuela, 2019).

1. Kusa (Miscarriage). Ito ay tumutukoy

sa natural na mga pangyayari at hindi
ginagamitan ng medikal o artipisyal na
pamamaraan.

Mayroon ring dalawang uri ang euthanasia. Una ang 2. Sapilitan (Induced). Sa pamamagitan
active euthanasia ng pag-opera o pagpapainom ngmga
gamot ay nagwawakas ang buhay ng
sanggol sa sinapupunan ng kanyang
ina.

 Ang salitang Euthanasia ay galing sa

salitang Griyego na ang ibig sabihin ay
mabuting kamatayan (Gomez, 2016).
Isa itong pamamaraan kung saan
napadadali ang kamatayan ng isang
taong may malubhang karamdaman na
maaari ring mauwi sa kamatayan dahil
wala na itong lunas. Ginagamitan ito
ng modernong kagamitan o medisina
upang tapusin ang paghihirap ng taong
Ang ikalawa ay ang passive euthanasia. maysakit.

 Active Euthanasia. Ito ay ginagawa sa

pamamagitan ng paggamit ng gamot
na nakakapagdulot ng kamatayan sa
isang tao. Ito ay mahigpit na

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

ipinagbabawal sa maraming bansa

dahil ito raw ay malinaw na suicide o
murder kaya itinuturing na imoral
(Macabeo, 2019).

 Passive Euthanasia. Ito ay pagtigil sa

pagbibigay ng gamot at mga medikal
na serbisyo. Ilan sa paraan nito ay ang
At ang pinakahuli sa lahat ang pagpapatiwakal. Ang pagtanggal ng makinang sumusuporta
pagpapatiwakal o suicide ay sadyang pagkitil ng sa buhay ng pasyente o pagtigil sa
isang tao sa sariling buhay at naaayon sa sariling pagbibigay ng gamot na maaaring
kagustuhan. Ano kaya sa tingin niyo ang dahilan makapagpahaba ng kanyang buhay. Ito
kung bakit nagagawa nila ang ganito? ay itinuturing na lehitimo sapagkat
tinatanggap lamang na ang kamatayan
ng tao ay hindi maaaring pigilan.
Kaya naman Mahalaga ang pagpapatibay ng
support system na kinabibilangan ng ating pamilya
at tunay na mga kaibigan na nagbibigay sa atin ng
pagmamahal at tunay na saya (Brizuela, 2019).
Higit sa lahat, ang tunay at matatag na pananalig sa
Diyos ang makakatulong sa atin upang
mapagtagumpayan ang anumang hamon sa atin ng
buhay

(magtataas ng kamay at sasagot)

4. Pagbubuod o Paglalahat

Panuto: Basahin ang mga sitwasyon. Piliin ang tamang sagot sa mga nakasulat na salita na
nakapaskil sa pisara.

1. Natuklasang may kanser sa baga ang walong taong na anak ni Aling Pina. Ang sanhi ng sakit
ng bata ay ang walang humpay na paninigarilyo ng mga kasama nila sa bahay.

2. Isa sa mga dahilan ng nakawan sa barangay nila Aling Resi ay ang pagdami ng mga
gumagamit ng ipinagbabawal na gamut.

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

3. Nauwi sa gulo at sakitan ang selebrasyon ng kaarawan ni Bert dahil naparami na ang nainom
na alak ng kanyang mga kaibigan.

4. Hindi inakala ng pamilya at kaibigan ni Fredo na kukunin niya ang sarili niyang buhay dahil
lagi naman itong nakangiti na tila walang iniindang problema.

5. Napagdesisyunan na ni Tess na ipalaglag ang batang nasa kanyang sinapupunan dahil hindi ito
pananagutan ng kanyang kasintahan at ama ng batang kanyang dinadala.

6. Limang taon nang comatose ang ama ni Joseph at hindi na nila kaya pang tustusan ang mga
gastusin sa ospital kaya nagdesiyon ang buong pamilya na itigil na ang life support nito.

5. Pagpapahalaga

Panuto: Ipaliwanag ang kahalagahan ng BUHAY sa pamamagitan ng pagbuo ng akrostik

gamit ang salitang REGALO.

R-

E-

G-

A-

L-

O-

IV. Pagtataya

Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

1. Ito ay pagkilala sa likas na karapatan at dignidad ng tao na mabuhay mula konsepsiyon

hanggang kamatayan.

A. Pro-life C. Life

B. Pro-choice D. Pro-line

2. Ito ay tumutukoy sa pagpapasiya at pagpili batay sa sariling paniniwala, kagustuhan, at

iniisip na tama.

A. Pro-life C. Life

B. Pro-choice D. Pro-line

3. Ito ay isyu ng moral na tumutukoy sa pagpapalaglag o pag-alis ng fetus o sanggol sa

sinapupunan ng ina.

A. Pagpapatiwakal C. Euthanasia

B. Alkoholismo D. Aborsiyon

4. Ito ay isang pamamaraan ng paggamit ng modernong medisina upang wakasan ang

buhay ng taong may malubhang sakit na kailanman ay hindi na gagaling pa.

A. Lethal Injection C. Euthanasia

B. Suicide D. Abortion

5. Dahil sa droga, ang isip ng tao ay nagiging ________________. Nahihirapan ang isip na
maiproseso ang iba’t ibang impormasyon na dumadaloy dito.

A. Blank Space C. Blank Sheet

B. Blank Spot D. Tabula Rasa

6. Isang uri ng mercy killing na kung saan ito ay ilegal dahil ginagamitan ito ng gamot
upang makapagdulot ng kamatayan.

A. Euthanasia C. Passive Euthanasia

B. Active Euthanasia D. Active-Passive Euthanasia

7. Mahalagang mapagtibay ang ____________________ ng mga taong nagnanais na

tapusin ang sariling buhay.

A. Life Support C. Support System

B. Pagmamahal D. Mental Support

8. Ito ay itinuturing na lehitimong uri ng Euthanasia sapagkat tinatanggap lamang na ang

kamatayan ng tao ay hindi maaaring pigilan.

A. Euthanasia C. Passive Euthanasia

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)

 lOMoARcPSD|38495822

B. Active Euthanasia D. Active-Passive Euthanasia

9. Isang uri ng aborsiyon na tumutukoy sa natural na mga pangyayari at hindi

ginagamitan ng medikal o artipisyal na pamamaraan.

A. Kusa (miscarriage) C. Pro-choice

B. Sapilitan (Induced) D. Pro-life

10. Sa pamamagitan ng pag-opera o pagpapainom ng mga gamot ay nagwawakas ang

buhay ng sanggol sa sinapupunan ng kanyang ina.

A. Kusa (miscarriage) C. Pro-choice

B. Sapilitan (Induced) D. Pro-life

V. Takdang Araling

Downloaded by Lucena Dalahican Nat (Region IV-A - Lucena City) (308501@deped.gov.ph)